David Mitchell in een essay:
‘Waarom houden we van literatuur’ (De Standaard van 2 juni 2006)
Er zijn vijf clusters om te lezen (…):
Vervoering, Politiek, Bevrijding,
Metafoor en Schoonheid.
Elif Shafak in gesprek met
Michaël Bellon
Ik moet zeggen dat het einde van mijn
boeken ook voor mij een verrassing is.Eenzaamheid speelt een belangrijke rol in fictie.
(…)
Ik ben dat soort opschriften over het
storten van vuil beginnen te noteren, waardoor ik me een afvalverzamelaar begon
te voelen.Ik verzamelde iets waar
niemand naar omkeek. Op dezelfde manier verzamel ik verhalen en stukjes van
verhalen die verborgen liggen tussen het puin van de stad.
(…)
Daarom ga ik op zoek naar woorden om ze
in mijn boeken te gebruiken.Veel Turkse
lezers zijn verbaasd dat ik die ‘oude’ woorden nog gebruik, maar hoe kan een
woord nu oud zijn? Turkije is een interessante en dynamische samenleving, maar
ze is erg op de toekomst gericht en daardoor heeft ze weleens last van
geheugenverlies.
Jonathan Safran
Foer in
gesprek met Kathy Mathys
Ik ben geen sociaal-realistische
schrijver.Waar het mij vooral om gaat,
is het effect van mijn romans. Mijn boeken zijn heel evocatief en de respons
van de lezer is belangrijker dan de inhoud van de verhalen.Ik heb er dan ook niets op tegen om bepaalde
realistische elementen op te offeren om een bepaalde reactie uit te
lokken.Voor mij zijn verhalen die geen
emotionele respons teweegbrengen inferieur.Boeken die over raciale, culturele en nationale grenzen heen mensen
raken, zijn de enige die echt van belang zijn.
(…)
Fictieschrijvers moeten net gebruik
maken van de ongelooflijke vrijheid om in de huid van een ander te
kruipen.Ik vind dat die vrijheid net zo
goed geldt voor het schrijven over gruwelijkheden, of het nu gaat om de
Holocaust of om een terroristische aanslag.Schrijvers mogen die heikele onderwerpen nooit uit de weg gaan.
Philippe Claudel in gesprek met
Marijke Arijs
Als schrijver ben ik in de eerste
plaats geïnteresseerd in de anderen.Mijn belangstelling gaat spontaan uit naar de lijdende mensheid, want de
gelukkige mensheid heeft mij niet nodig.Het is iets vanzelfsprekends voor mij om personages op te voeren die
getekend zijn door het leven, die getroffen zijn door een sterfgeval,
ballingschap, oorlog enzovoort.Misschien probeer ik op die manier ook mijn eigen angsten te bezweren:
ik ben doodsbang om weduwnaar te worden.
(…)
Ik weet van tevoren niet waar ik
naartoe wil.Meestal vertrek ik van een
beeld, een gevoel of een enkel woord.Deze keer had ik het beeld van een oude man voor ogen, die heel alleen
op een stoel zat te wachten met een kind in zijn armen.Meer niet.
(…)
Ik wil romans schrijven vanuit een
gedrevenheid, een noodzaak. Schrijven is voor mij van levensbelang. Ik denk dat
je die oprechtheid in mijn boeken proeft.Als het maakwerk is, dan voelt de lezer dat.
Annelies Verbeke in gesprek met
Tine Hens
Schrijven staat me toe op een
geconcentreerde, gebalde manier bezig te zijn met de brij in mijn hoofd.Als ik niet schrijf, blijft het gewoon
brij.Maar schrijven is ook
communicatie.Uiteindelijk wil je iets
meedelen, iets wat jij op dat moment belangrijk vindt.
(…)
Het is niet altijd eenvoudig om het
evenwicht te vinden tussen schrijven en leven.
(…)
Voor de literatuur gaan, is niets
anders dan een bedrijfsleider die leeft voor zijn zaak of iemand die zich
opoffert voor zijn gezin.Uiteindelijk
verkopen we allemaal onze ziel aan iets.Ik vind het alleen griezelig om alles op één paard in te zetten.Als het wegvalt, ben je ineens alles kwijt.
Saskia De Coster in gesprek met
Tine Hens
Schrijven is voor een groot stuk
spelen. Dictatortje spelen.Je perst
verschillende identiteiten bij elkaar en jij houdt de touwtjes in handen. Jij
bent de baas.Je moet dat ook zijn.Anders wordt het een versplinterd
geheel.Het gevolg is dat je tijdens het
schrijfproces voortdurend zwalpt tussen de complete euforie en de al even
complete wanhoop. (…)
Voorlezen is soms een goede graadmeter.
Terwijl ik achter een microfoon sta, wil ik met mijn potlood aan de slag om
zinnen te doorstrepen en te veranderen.Ik
lees in dit stadium ook hardop achter mijn computer.Het geeft een andere kijk.Je wordt voor een stuk de lezer, de derde
persoon.
(…)
De werkelijkheid is een grote bouwdoos
voor mij.Ik pik eruit wat ik kan
gebruiken.Dus naast parasiet ben ik ook
nog vampier.
Mario Vargas Llosa
in
gesprek met Ine Roox
De werkelijkheid is een vertrekpunt
voor mijn romans, er moet mij iets overkomen voor ik mijn pen ter hand neem en
begin te schrijven.Daarna voeg ik er
mijn verbeelding aan toe.Mijn politieke
mening verwoord ik in essays, artikels en vrije tribunes.
Michaïl Sjisjkin in gesprek met
Maria Vlaar
Eigenlijk verzin ik niets maar haal
alles uit de familieverhalen van mijn ouders, mijn vrouwen, mijn kinderen. (…)
Een boek is een eigen universum. Een
schrijver tilt de belangrijke dingen uit de tijd en brengt ze over naar een
andere waarachtige tijd.Waar de dood
niet bestaat.Dat kan alleen de
kunst.De lezer of de luisteraar, als
het om muziek gaat, wordt zelf ook een beetje onsterfelijk.
(…)
Ik probeer een nieuwe taal te scheppen,
die ingaat tegen de kamptaal, de gevangenistaal die vandaag de dag normaal is
in Rusland.Als een ark van Noach vaart
de taal van de literatuur daartegenin.
Joke Van Leeuwen in gesprek met
Katrien Steyaert
Concentratie is voor mij een vorm van
geluk.Soms voelt het als schrijver ook
letterlijk alsof je cadeautjes krijgt in je hoofd.Dan staat er plots iets op papier en denk je:
kijk nou eens!
Philip Claudel heeft een zwak
voor parfums (De Standaard)
Ieder werkwoord heeft een parfum. Ieder
woord roept in het geheugen een plek op met de bijbehorende geuren.En uit het verhaal dat langzaam maar zeker wordt
geweven, dat lukraak wordt gevlochten uit het alfabet en je herinneringen
ontstaat een rivier met vele zijarmen, van het leven dat we geleefd hebben, het
leven dat we gedroomd hebben en het leven dat nog komt. De taal mag af en toe
tekorschieten.In het leven wordt
eigenlijk nooit gesproken als in boeken of films.We zullen altijd verhalen nodig hebben.
Kennelijk zoeken we een rechtvaardiging van ons bestaan en de weerspiegelingen
ervan.Een kwestie van houden van het
leven, maar er niet genoeg aan hebben.Het feitelijke proces van het schrijven en filmen is voor mij het
belangrijkste. Het brengt diepte aan.
Ranson Riggs verzamelt
snapshots (De Standaard)
Vandaag heb ik dozen en dozen vol van
zulke snapshots.Ik verzamel ze. Vooral
de eindeloze variatie aan menselijke gezichten vind ik interessant.En de onbewaakte momenten, wanneer mensen
nietsvermoedend worden gefotografeerd.Dat voelt soms een beetje oncomfortabel, maar het is wel het eerlijkst.
(…)
Snapshots vertellen een tweede verhaal.Van een historische gebeurtenis krijgen we
vaak telkens dezelfde iconische beelden te zien.Als je daar dan eens een andere foto van
ziet, schudt dat alle clichés door elkaar. Daarom houd ik er zo van.Ik speel de rol va curator: in iets wat anderen
hebben genegeerd of zelfs weggegooid, vind ik nog iets moois.
Maarten Inghels luistert graag
naar muziek als hij schrijft (De Standaard)
Dat zweept mij op.Zeker tijdens het schrijven van
gedichten.Zonder nog echt naar de tekst
te luisteren, ga ik op in de flow van de woorden, in het ritme. Bij elk boek
zoek ik een beetje naar de juiste toon ofhet gepaste nummer
Koen Peeters in gesprek met
Marc Reynebeau
Ja, is er wel één waarheid?En hoe geconstrueerd is de waarheid
niet?Ik begin steeds meer te zien dat
de waarheid ontstaat in het gesprek.Misschien vinden mensen elkaar halfweg, dat zou al fantastisch zijn.
Paul Auster in gesprek met
Kathy Mathys
Wanneer ik schrijf, gebruik ik niet
enkel mijn mentale vermogens, ik doe dat met inzet van mijn hele lichaam.
(…)
Ik zie het boek als een mogelijk
antwoord op de vraag hoe het voelt om te leven in mijn lichaam.Dat was een bevrijdend uitgangspunt.
Joost
Vandecasteele in
gesprek met Joost Vandecasteele
We zijn al lang voorbij het debat of
schrijvers moeten bloggen of tweeten; de vraag is wat we te zeggen hebben in
dit landschap van informatie, entertainment en inhoud.Nu is het moment gekomen om het internet in
te palmen en nooit meer los te laten.
Bart Moeyaert in een lezing
Het potlood schrijft grijs, muisgrijs,
waardoor de indruk wordt gewekt dat zijn gebruiker dat ook is, terwijl wij met
potlood schrijft juist goed beseft dat hij al veel weet, maar ook veel nog
niet.Hij durft zichzelf te
herformuleren, niet één keer, maar voortdurend.Hij houdt van het zoeken naar de juiste lijn, en ervaart het potlood als
een verlengstuk van zijn hand. ( )
De Oostenrijkse schrijver Peter Stamm
geeft in ZEHN GEBOTE DES SCHREIBENS,
een klein vademecum van schrijvers voor schrijvers, opmerkelijke raad: het is
niet je stijl die je moet ontwikkelen, maar wel je persoonlijkheid.Wat er precies opmerkelijk aan die raad is,
wordt u meteen duidelijk als u Peter Stamm zou kennen. Hij is een erg fijn
mens. Er zouden wat meer mensen op hem mogen lijken.
Tim Krabbé in gesprek met
Maria Vlaar
Ik ben een schrijver. Ik wil gewoon een
verhaal vertellen. ( )
Alles kan in een roman, maar niets is
op dezelfde manier interessant als in de werkelijkheid.
Geoff Dyer in gesprek met
Johan Faes
Veel boeken zijn versies van vroegere
boeken.
Haruki Murakami in gesprek met
Auke Hulst
Het vraagstuk van namen heeft me lang
beziggehouden.In mijn eerste boeken
heben de personages geen namen in de traditionele zin.De verteller is atlijd een naamloze ik,
anderen heten J. of de Rat. Ik voelde me opgelaten bij het idee iemand een naam
te moeten geven.Alsof ik me de rol van
God wil aanmeten.Dat zegt, denk ik,
vooral iets over mijn verhouding tot mijn schrijverschap.Ik was schrijver, maar ik voelde me
ongemakkelijk bij dat idee.Niet dat ik
twijfelde over mijn vaardigheid, zeker niet. Ik twijfelde of ik mezelf wel schrijver kan
noemen.
( )
Ik heb geen enkele bewegwijzering.Het is reizen znder landkaart.Het enige wat ik nodig heb, is zelfvertrouwen
het geloof dat ik ooit, op een dag, het verhaal waaraan ik begin ook
daadwerkelijk zal kunnen beëindigen. Voordat ik die kracht in mezelf, begin ik
niet eens.
( )
Ik wil zelf veranderen tijdens het
schrijven van een boek.Als de reis
niets met me gedaan heeft, dan is de reis zinloos geweest.Mijn personages doorstaan de storm, maar ikzelf
en de lezer ook.Iedereen moet moet na
het verhaal ten goede veranderd zijn,hoe duister, zwaar en deprimerend het verhaal ook is.In die zin ben ik een moralist.
Delphine Lecompte in gesprek met
Hester van Hasselt
Een gedicht is heel vlug af. Soms schrijf
ik echte misbaksels, die gooi ik weg.Ik
begin liever iedere dag opnieuw dan dat ik in een gedicht ga zitten prutsen.
( )
Het is belangrijk om te blijven
schrijven, te oefenen, met woorden bezig te zijn.Ik voel nog altijd dat ik veel kan verbeteren.Ik verafschuw alles wat lief en sentimenteel
is.
( )
Op grammaticaal vlak ben ik onzeker, ik
zoek veel op. Ik ben bang om fouten te maken.Ik vind het Nederlands een moeilijke taal.Ik moet op de tippen van mijn tenen staan en
als ik er bijna ben, heb ik toch nog het gevoel dat iets me ontsnapt, dat het
niet vloeiend genoeg is.
Mohsin Hamid in gesprek met
Kathy Mathys
De vorm van de roman is de
architectuur, de structuur die het verhaal het meest tot zijn recht laat komen.
In Pakistan is het Soefi-gedicht het belangrijkste literaire genre. Vaak richt
de verteller in het gedicht zich tot de geliefde in de tweede persoon.Dat heeft me geïnspireerd. De jij-vorm past
in een roman die vragen stelt over het belang dat we toekennen aan het ik,
met name in de kapitalistische cultuur.
( )
Op zoek naar een houvast lezen we
romans om onszelfte verbeteren.
( )
Een naamloze stad en een naamloos
personage betrekt de lezer directer bij het verhaal.Geef ik een personage een naam, dan blijft de
lezer op afstand.Schrijf ik jouw
moeder stierf dan ontstaat er een veel intensere relatie met de lezer. Namen
zijn als merknamen, ze verhinderen ons om betekenis te leggen in het naamloze.
Ik wil de lezer een actieve rol geven.
( )
Als je een boek korter kunt maken, dan
moet je dat doen. Al mijn romans kun je in één leessessie beëindigen.Dat ze kort zijn, betekent niet dat ze
slechtsheel even aanwezig zijn in het
leven.
Ik ben altijd heel sceptisch wanneer
mensen boeken als vitaminen beschouwen, want dat zijn ze niet. ( )
Het gebruik van de alwetende verteller
bevrijdde me, want zo kon ik ronddwalen in welk deel van Londen ik maar
wilde.Het is een techniek die ideaal is
voor een uitgebreide cast. ( )
Ik probeer me bij elk personage in te
leven in hoe hij of zij zou denken, voelen.Lukt die inlevingsoefening niet, dan schrap ik het personage.
John Lanchester in gesprek met
Kathy Mathys
Ik ben altijd heel sceptisch wanneer
mensen boeken als vitaminen beschouwen, want dat zijn ze niet. ( )
Het gebruik van de alwetende verteller
bevrijdde me, want zo kon ik ronddwalen in welk deel van Londen ik maar
wilde.Het is een techniek die ideaal is
voor een uitgebreide cast. ( )
Ik probeer me bij elk personage in te
leven in hoe hij of zij zou denken, voelen.Lukt die inlevingsoefening niet, dan schrap ik het personage.
Amitav Ghosh in gesprek met
Kathy Mathys
Een verhaal is pas geslaagd als je kunt
meekijken door de ogen van een personage.
Joost
Vandecasteele in
gesprek met Joël De Ceulaer
Ik zou het erg vinden als ik boeken zou
schrijven die mensen lezen omdat ze zo herkenbaar zijn.
Dan Brown in gesprek met
John Vervoort
Dat is wat schrijvers doen, de waarheid
via fictie vertellen.
Joost Zwagerman in de Standaard
der Letteren (17 januari 2014)
Stilte is zowat het enige dat ik als
schrijver nodig heb .In mijn hoofd is
het vaak een kakafonie van belang omdat ik alle romanpersonages hoor praten en
ik daaruit dialogen en zinnen probeer te distilleren.
Pierre Michon in gesprek met
Marijke Arijs
Terwijl ik schrijf, ben ik een ander
mens. Dan is het net of ik stemmenhoor.
( )
Ik schrijf korte teksten, die tot stand
komen in twee à drie weken.Onder het
schrijven is er een grote accumulatie van energie die zich ontlaadt. Eerst
wacht ik op dat elan dat me een paar weken aan het papier gekluisterd houdt. Dat verklaart ook waarom ik zo weinig schrijf,
hooguit één à twee maanden per jaar.
( )
En de personages die echt bestaan, zijn
eigenlijk evengoed verzonnen, want ik sjoemel met hun levensloop, voeg er
dingen aan toe.
Donna Tartt in gesprek met
Kathy Mathys
Ik heb een algemeen idee voor het
verhaal, maar sta altijd open voor nieuwe pistes want anders wordt het saai.
( )
Tien jaar lang heb ik naar het
schilderij van Fabritius gekeken, niet eventjes maar dagenlang.Ik dacht voortdurend aan dat doek. Voor mij
maakt dit denkwerk uit van het schrijfproces.Mijn boeken laten zich langzaam schrijven omdat ik heel nauwgezet
componeer.Ik schrijf ook altijd veel
meer dan wat ik publiceer.
( )
Wat me vooral interesseert als
schrijver is het invullen van de details.Plot interesseert me veel minder, ook vroeger was dat al zo. Je mag de
plot niet totaal verwaarlozen, natuurlijk.
Camilla Lackberg in gesprek met
Peter Vantyghem
Veel, véél lezen.En het beste nemen uit de boeken die je
bewondert. En doorwerken.Ik schrijf tot
tien paginas per dag. Bovendien ben ik ervan overtuigd dat je je boeken mag verkopen
via goede marketing.Maar je moet vanuit
het hart schrijven. Ik had niet gepland om over mijn depressie te schrijven,
het kwam er gewoon uit, en daarom was het echt.
(…) je moet geen gelaatsuitdrukkingen
beschrijven in boeken:hoe meer je
schrijft, hoe meer je verliest.En
slechte dialogen kunnen in een film fantastisch werken, maar te mooie dialogen,
die het goed doen in een roman, werken niet in een film.
Margaret Atwood in gesprek met
Kathy Mathys
Ik heb altijd een heel brede
leesinteresse gehad, van westerns tot Russische klassiekers.De tweedeling in hoge en lage cultuur vind ik
niet zinvol.Volgens mij hongeren mensen
naar verhalen en denken ze niet in termen van “hoog” en “laag”.
Henning Mankell in gesprek met
Peter Vantyghem
Een slecht boek is een boek dat muziek
mist: dan zit er geen goed ritme, geen tempo, geen goede melodie in.In alle goede kunst zit er een muzikaliteit.
(…)
Ik werk hard.Ik kies heel goed uit wat ik niet doe.Ik kijk nauwelijks televisie.En ik schrijf meestal twee dingen tegelijk. Eén ervan is de hoofdbezigheid.Tegelijk ben ik bezig met een tweede ding, in
de marge.
Jussi Adler-Olsen in gesprek met
John Vervoort
Als ik twee tips aan
aspirant-schrijvers mag geven: lees, lees, lees.En daarna: schrijf, schrijf, schrijf
(…)
Tegelijk ben ik ambitieus genoeg om
steeds beter te doen.Elke schrijver
hinkelt tussen vertrouwen en twijfel.
(…)
Goede fictie begint altijd met
geloofwaardige personages. Het zijn de personages die de lezer in een verhaal
trekken.Een non-fictieschrijver moet
zich aan de feiten houden.Ik heb de
absolute vrijheid.
Connie Palmen in gesprek met
Danielle Pinedo
Een goede roman is persoonlijk. Veel
auteurs creëren een ik-persoon die nauw verwant is met henzelf; Philip Roth,
Gerard Reve, Marguerite Duras. Door voor een autobiografische stijl te kiezen,
kun je alles wat je hebt, in je werk leggen.Dat betekent niet dat alles in een roman waar of beleefd is.Schrijvers selecteren, ontrafelen en maken
onverwachte, nieuwe verbintenissen.Je
mag er niet van uitgaan dat alles autobiografisch is aan een persoonlijke
roman.Maar lezers – ook recensenten –
verwarren dat.Ze ervaren een
persoonlijke stijl als intiem.En hoewel
ik in mijn werk graag de suggestie van intimiteit wek, gaat het om het
resultaat van een verkozen stijl.Ik
geef vorm als ik schrijf.En dus schep
ik afstand.Je kunt niet intiem zijn en
afstand scheppen tegelijk.
Ga wandelen, neem een bad, ga slapen,
bak een taart, teken, luister naar muziek, mediteer, doe
lichaamsoefeningen.Wat je ook doet,
blijf niet naar je probleem staren.Maar
bel niet naar iemand, ga niet naar een feestje, want dan vullen andermans
woorden het gat waar die van jou in moeten komen.Maak plaats voor jouw verloren woorden. Heb
geduld.
Ray Bradbury over writers
Block
Heb je een writers Block, dan kun je
die vanavond nog beëindigen door te stoppen waar je mee bezig was en over iets
anders te schrijven.Je koos het
verkeerde onderwerp.
A.S. Byatt in gesprek met
Kathy Mathys
Mijn korte verhalen bevatten flitsen
uit mijn eigen leven, veel meer dan mijn roman.Maar de waanzinnige populariteit van autobiografie dezer dagen
verbijstert me.Misschien heeft het wel
iets te maken met de dood van religie.Vroeger ging je naar de biecht of je bad om met jezelf in het reine te
komen.Mensen zagen zich toen door een
religieuze bril.Nu vertellen ze
zichzelf verhalen over hun eigen leven door te schrijven.
( )
Ik wil in een roman zoveel mogelijk
menselijk leven stoppen.
( )
Passie is de essentie.Ik vind kookkunst of borduurwerk evenwaardig
aan schilderkunst. De energie en passie die je in het werk stopt, de gretigheid
dat is van belang.Ik vind een leven
waarin je je niet kunt overgeven aan die passie, betekenisloos.
Boualem Sansal in een lezing op
Passa Porta Festival 2013
Op lange termijn, daar bestaat geen
twijfel over, wint de verbeelding altijd.Zij wint omdat de droom zand in de ogen strooit, afstompt en ten slotte
het denken stilzet en tenietdoet, terwijl de verbeelding je wakker maakt en
aanspoort, je kennis verrijkt.Alles wat
de verbeelding in de loop van honderdduizenden jaren in petto had, hebben de
mensen verwerkelijkt.Omdat ze zich er
een voorstelling van maakten, wilden ze het en omdat ze het wilden, deden ze
het: ze overschreden alle grenzen, .
Jan Derksen legde uit dat iedereen
risico loopt tot stilstand te komen als hij te weinig in het hier en nu leeft
en dat schrijvers meer risico lopen omdat ze altijd maar bezig zijn met de
toekomst,met het boek dat af moet.En Alice Flaherty gaf inzicht in wat er
breinmatig gebeurt. Ze legt uit dat het falen in het systeem zichtbaar en
aantoonbaar blijkt.Dat troost mij.
Marc Reynebeau in essay: âât Is fictie, schrik nietâ
Marc Reynebeau in essay: t Is
fictie, schrik niet
Want als de literaire fictie een
functie heeft, dan ligt ze, als het goed is, in de andere bredere, alternatieve
waarheden die ze over de wereld verbeeldt.Ze doet twijfelen en nuanceren, ze brengt de menselijke complexiteit en
paradoxen aan het licht, ze doorbreekt valse, zelfgenoegzame zekerheden.
het moet compact zijn, je mag het
niet te veel willen uitleggen. ( )
Discipline heb je nodig om elke dag achter je schrijftafel te gaan zitten. Je
kan ervan genieten natuurlijk, als je een stuk in de vingers hebt, of als je de
juiste woorden vindt. Als iets goed
lukt, dan ben je tevreden en blij, maar het is toch vooral hard werken.
( )
Ik schrijf gedichten toch vooral voor
mezelf. Het zijn niet echt gedichten met
een boodschap, bedoeld om de mensen iets bij te brengen. Dat zou al te vermetel zijn.
Een historische roman moet absoluut een
band met de actualiteit hebben, als ze goedgemaakt wil zijn.
( )
Ik zie geen wezenlijk verschil tussen
fictie en non-fictie.Fictie is afgeleid
van het Latijnse werkwoord voor vormgeven, net als fictie.Er kruipt evenveel verbeelding in het
vertellen van een waar gebeurd verhaal als in het vertellen van een verzonnen
verhaal.
( )
Feiten zijn over het algemeen niet
belangrijk.Het is de textuur die
belangrijk is.
( )
Niets is eenvoudig, zeker eenvoud
niet.Het bereiken van schijnbare eenvoud
is voor mij een doel.Maar je moet je
lezer ook voor een raadsel stellen, zodat hij zich de vraag stelt waarover dit
eigenlijk ging, of er iets in zit waar hij uit kan leren.
( )
Ik vecht voor de literatuur. Ik geloof
in de literatuur.Als er een land is
waarvoor ik ten oorlog zou willen trekken, dan is het voor verhalen
vertellen.Voor het idee dat je als
schrijver lezers in iemand anders zijn lijf of geest of tijd kunt laten wonen.Is dat roekeloos ouderwets?Ja.Maar het is goed zo.
Jussi Adler-Olsen over geloofwaardigheid en veel lezen
Jussi
Adler-Olsen in
gesprek met John Vervoort
Als ik twee tips aan
aspirant-schrijvers mag geven: lees, lees, lees.En daarna: schrijf, schrijf, schrijf
( )
Tegelijk ben ik ambitieus genoeg om
steeds beter te doen.Elke schrijver
hinkelt tussen vertrouwen en twijfel.
( )
Goede fictie begint altijd met
geloofwaardige personages. Het zijn de personages die de lezer in een verhaal
trekken.Een non-fictieschrijver moet
zich aan de feiten houden.Ik heb de
absolute vrijheid.
Bart Moeyaert over het potlood als verlengstuk van de hand
Bart Moeyaert in een lezing
Het potlood schrijft grijs, muisgrijs,
waardoor de indruk wordt gewekt dat zijn gebruiker dat ook is, terwijl wij met
potlood schrijft juist goed beseft dat hij al veel weet, maar ook veel nog
niet.Hij durft zichzelf te
herformuleren, niet één keer, maar voortdurend.Hij houdt van het zoeken naar de juiste lijn, en ervaart het potlood als
een verlengstuk van zijn hand. ( )
De Oostenrijkse schrijver Peter Stamm
geeft in ZEHN GEBOTE DES SCHREIBENS,
een klein vademecum van schrijvers voor schrijvers, opmerkelijke raad: het is
niet je stijl die je moet ontwikkelen, maar wel je persoonlijkheid.Wat er precies opmerkelijk aan die raad is,
wordt u meteen duidelijk als u Peter Stamm zou kennen. Hij is een erg fijn mens.
Er zouden wat meer mensen op hem mogen lijken.
het moet compact zijn, je mag het
niet te veel willen uitleggen.( )
Discipline heb je nodig om elke dag achter je schrijftafel te gaan zitten. Je
kan ervan genieten natuurlijk, als je een stuk in de vingers hebt, of als je de
juiste woorden vindt.Als iets goed
lukt, dan ben je tevreden en blij, maar het is toch vooral hard werken.
( )
Ik schrijf gedichten toch vooral voor
mezelf.Het zijn niet echt gedichten met
een boodschap, bedoeld om de mensen iets bij te brengen.Dat zou al te vermetel zijn.
Een slecht boek is een boek dat muziek
mist: dan zit er geen goed ritme, geen tempo, geen goede melodie in.In alle goede kunst zit er een muzikaliteit.
( )
Ik werk hard.Ik kies heel goed uit wat ik niet doe.Ik kijk nauwelijks televisie.En ik schrijf meestal twee dingen tegelijk.Eén ervan is de hoofdbezigheid.Tegelijk ben ik bezig met een tweede ding, in
de marge.
Joost Vandecasteele over de verovering van het internet
Joost
Vandecasteele in
gesprek met Joost Vandecasteele
We zijn al lang voorbij het debat of
schrijvers moeten bloggen of tweeten; de vraag is wat we te zeggen hebben in
dit landschap van informatie, entertainment en inhoud.Nu is het moment gekomen om het internet in
te palmen en nooit meer los te laten.
Marc Reynebeau over de nuancerende literaire fictie
Marc Reynebeau in essay: t Is
fictie, schrik niet
Want als de literaire fictie een
functie heeft, dan ligt ze, als het goed is, in de andere bredere, alternatieve
waarheden die ze over de wereld verbeeldt.Ze doet twijfelen en nuanceren, ze brengt de menselijke complexiteit en
paradoxen aan het licht, ze doorbreekt valse, zelfgenoegzame zekerheden.
Mijn korte verhalen bevatten flitsen
uit mijn eigen leven, veel meer dan mijn roman.Maar de waanzinnige populariteit van autobiografie dezer dagen
verbijstert me.Misschien heeft het wel
iets te maken met de dood van religie.Vroeger ging je naar de biecht of je bad om met jezelf in het reine te
komen.Mensen zagen zich toen door een
religieuze bril.Nu vertellen ze
zichzelf verhalen over hun eigen leven door te schrijven.
( )
Ik wil in een roman zoveel mogelijk
menselijk leven stoppen.
( )
Passie
is de essentie.Ik vind kookkunst of
borduurwerk evenwaardig aan schilderkunst. De energie en passie die je in het
werk stopt, de gretigheid dat is van belang.Ik vind een leven waarin je je niet kunt overgeven aan die passie,
betekenisloos.
Arnon Grunberg over gelaatsuitdrukkingen in boeken
Arnon Grunberg in gesprek met
Inge Schelstraete
( ) je moet geen gelaatsuitdrukkingen
beschrijven in boeken:hoe meer je
schrijft, hoe meer je verliest.En
slechte dialogen kunnen in een film fantastisch werken, maar te mooie dialogen,
die het goed doen in een roman, werken niet in een film.