|
Greenwashing: de trend
Sinds de jaren 60
is er kritiek op de consumptiemaatschappij: eerst bij een groep hippe mensen
die het kapitalisme een hak wilden zetten, daarna door de groenen die vonden
dat ze daarvoor een politieke partij nodig hadden. Sinds korte tijd is het ook
een deeltje van de Europese gedachte, zonder dat de vrije markt ter discussie
komt.
Maar de
tegenbeweging kwam op gang. Geleid door denktanks, andere adviseurs en
lobbyisten trokken de industrie en de distributie ten strijde tegen de belagers
van het grote goed. Eerst schuchter en met doorzichtige technieken, later
verfijnder en rationeler. Greenwashing was
geboren. Wikipedia omschrijft het als volgt: Greenwashing is het zich
groener of maatschappelijk verantwoorder voordoen dan een bedrijf of
organisatie daadwerkelijk is. Men doet alsof men weloverwogen met het milieu
en/of andere maatschappelijke thema's omgaat, maar dit blijkt vaak niet meer
dan 'een likje verf'.
Enkele voorbeelden:
Enkele weken geleden rij ik met de fiets door één van onze
dorpen. Op de rijweg, want er ligt geen fietspad. Wel op de grond geschilderd
een fietsje, en dan nog één, en nog één. De gemeente wil ons dus doen geloven
met fietsbeleid bezig te zijn, maar durft geen fietspaden aan te leggen, of de
auto een deel van de straat te ontnemen. In dezelfde zin zie ik de
fietsstraten. Er wordt niet autoluw gemaakt en in veel gevallen verandert er
niets aan de situatie. De overheid wil ons doen geloven dat er iets veranderd
is, maar dat is niet zo. Greenwashing.
Om dan nog te zwijgen over de fietssuggestiestroken.
De hele discussie over verpakking en statiegeld staat bol van
de greenwashing. De industrie, Fost Plus op kop, wil ons doen geloven dat als
we maar alles in de blauwe zak stoppen het afvalprobleem is opgelost. De
productie van afval gaat door, de winsten van de industrie en de grootdistributie
worden niet aangetast, en de sector kan verder produceren: de recyclage-industrie.
Maar van alle plastics wordt op dit ogenblik maar 22,5% gerecycleerd en de
productie van plastics is sedert de jaren 60 vertwintigvoudigd. Zelfs de
oplossing van de bio-afbreekbare verpakking is er geen, maar een fijn uitgewerkt
model om verpakkingen te kunnen verkopen. Greenwashing
heet dat.
Een aantal jaren geleden deden de bloemkorven en boomstammen
met bloemen erin hun intrede in de gemeenten. Heel de zomer de gemeente
opfleuren is de gedachte, de mensen vrolijk stemmen een andere. Maar het kan
niet verhullen dat ondertussen elders bomen verdwijnen voor verkavelingen en appartementen,
wegen worden aangelegd nabij natuurgebieden, en schaamgroen het streekgroen
moet vervangen in wijken en op pleintjes. Sommige overheden hebben nog altijd
moeite om natuurbeleid te voeren en initiatieven van anderen te steunen om
biodiversiteit te verhogen. Greenwashing is
het woord.
De elektrische auto is de oplossing voor de CO2-uitstoot
en de stikstofvervuiling. Dat die elektrische auto vooralsnog gevoed zal moeten
worden met elektriciteit uit o.a. fossiele brandstof is een goed bewaard
geheim. Dat de zonne- en windenergie die lacune zou kunnen oplossen is een
toekomstverhaal. In 2020 zal slechts 13 % van de energie hernieuwbaar zijn. In
2017 werd in België 3,7 % van de elektriciteit uit zon opgewekt. In Vlaanderen
was de zon in mei goed voor 11 % van de elektriciteitsproductie. Nog steeds
komt 49,9 % uit kerncentrales en 29,6 % uit fossiele brandstof. Windenergie is
in België goed voor 2,5 % van het elektriciteitsverbruik. Dat is goed om te
leveren aan 672000 gezinnen.
Maar de problemen met autos zijn veel groter dan enkel de uitstoot.
En de auto is op termijn zeker niet de oplossing voor onze
mobiliteitsproblemen. Maar de auto-industrie heeft er alle belang bij dat zij
autos kan blijven produceren. De elektrische auto is dus ook een deel van de greenwashing. We moeten voor de korte
afstanden op de fiets, voor langere in het openbaar vervoer. Zoals Pascal Smet
zegt: 20 % autos minder zorgt voor de halvering van de files, 40 % minder
voor het verdwijnen ervan.
Tenslotte: bedrijven hebben begrepen wat de consument wil.
Alles moet groen, eco en duurzaam: eco game, eco wiki, eco game wiki, eco auto,
eco meubels, eco reizen, duurzaam vliegen, duurzaam reizen, duurzaam slapen
Laat ons wakker blijven.
Guido Steenkiste
|
