Ecologisch bouwen is toch niet zo simpel.
Een ons
bekend koppel, wonende in een klassiek huis, gebouwd na de tweede wereldoorlog,
ouder wordend, dacht na over hoe ze hun oude dag willen beleven. Hun huis
bestaat uit 2 verdiepingen en een zolder en in de voorbije jaren hebben ze
geïnvesteerd in dubbel glas, spouwmuur isolatie, een boiler met ingebouwde
warmtepomp, een nieuw dak met een dik deken tegen de kou.
Ze
onderzochten ook de mogelijkheden van zonnepanelen maar de ligging van het huis
was niet geschikt, het rendement en het dak was te klein en gelegen in
noord-oost richting. Jammer maar helaas.
Ze besloten
dus hun huis te verlaten en een nieuw huis te bouwen. De voordelen wogen op
tegen de nadelen. Het nieuwe huis zou ecologisch worden wat meteen een wissel
op de toekomst was. Ze wisten toen nog niet dat dit niet zo eenvoudig was als
het leek. En ze wilden alles op het gelijkvloers, de woon- en slaapvertrekken,
zodat er van levenslang wonen sprake zou zijn. Geen trappen, brede deuren zodat
zij ook in de volgende levensfase konden blijven wonen. De verhalen over de
gesloten woonzorgcentra kenden ze al en ze hadden zich voorgenomen nooit in die
situatie te verzeilen.
De eerste
hindernis
Waar haalt
Abraham de mosterd. Onze vrienden hebben een geschiedenis in de milieu- en
natuurwereld dus weten ze wel één en ander over ecologisch bouwen. Maar lang
niet genoeg zou blijken over een aantal essentiële zaken die er bij komen
kijken. Op de websites van verschillende ondersteunende verenigingen zoals de
Bond Beter Leefmilieu en de ecobouwers vind je grote lijnen maar de finesse
ontdek je toch langzamerhand terwijl je bezig bent. Het wereldje van de
ecologische bouwwijzen is niet groot maar je moet toch maar kiezen tussen
houtskelet of klassieke bouw, hennepblokken en kalkhennepbouw, goede of betere
zonnepanelen, houten ramen of houten ramen met aluminiumkapsel, vloeren in hout
of steen en welke steen dan, en fabrikanten die allemaal om ter ecologisch
bezig zijn. Er zijn zelfs klassieke bouwfirmas die denken ecologisch te kunnen
concurreren met beton, staal en gips. Het is een doolhof. Dat weten onze
vrienden ondertussen waarin de ecologische aspiraties juiste keuzes
veronderstellen.
De tweede
hindernis
Toen zij de
architect van hun plannen spraken bleek de ecologische doelstelling en het
levenslang wonen een spagaat die moeilijk te verzoenen bleek. Die woning zonder
verdieping en grote glaspartijen op de achterkant van de woning zou niet te
verzoenen zijn met de S en de E normen. Aangezien het koppel van plan was
ecologisch te bouwen, houtskelet met isolatie van kalk-hennep, driedubbel glas,
met zonnepanelen en warmtepomp, de woongelegenheden maximaal gebruik makend van
de passieve zonne-energie, kwam deze boodschap hard aan. Vooral het S peil, de
schil om het huis, zou omwille van de bungalow keuze, alles op het
gelijkvloers, een probleem worden.
Hieruit
blijkt dat de normen voor energie niet sporen met de behoefte aan levenslang
wonen, tenzij men een compact huis bouwt met lift.
De derde
hindernis
Ze bleven
bij hun uitgangspunt, de garage werd uit de geïsoleerde schil gehaald, en de S
waarde werd zo bereikt. De E waarde haalden ze met groot gemak door de
warmtepomp, de warme woning en de zonnepanelen. So far so good.
Maar onze
vrienden waren nog niet uitgepraat over de ecologische voetafdruk. Ze wilden zo
weinig mogelijk beton en staal in hun huis verwerkt zien. De isolatie van de
vloer zou volgens de ecologische bouwfirma bestaan uit schelpen en de fundering
zou gebeuren met schroefpalen, stalen constructies om geen betonnen fundering
te moeten gebruiken.
Maar dat was
buiten de stabiliteitsingenieur gerekend. Die beoordeelde de schelpenmassa als
te weinig stabiel en in de schroefpalen had hij te weinig vertrouwen. Ondanks een dieptesonde die wees op een grote
stabiliteit in de grond. Zodat de isolatie nu uit glasparels zal bestaan en een
kurken afdekking . Er komt geen algemene betonnen fundering maar wel sleuven
met beton. Jammer maar helaas.
En in het
dak wordt redelijk wat staal verwerkt. Ook omwille van de stabiliteit.
Ecologisch blijkt niet altijd zo makkelijk. En als burger sta je toch te kijken
naar de eisen die ook de ecologische bouwers niet altijd verwachten.
Guido
Steenkiste
2021
|
