Prestigieuze behoefte of behoefte aan prestige? Op dinsdag 7 januari 2006, tijdens de voorstelling van het voorlopig ontwerp van de uitbreiding van het cultuurcentrum en de inrichting van het cultuurplein vroeg iemand uit het publiek of zulk een prestigieus project in Heist wel op zijn plaats was. Hij kreeg als antwoord: Prestigieus?... Daar houden wij niet van, dat is zon lelijk woord. Met dit project word tegemoetgekomen aan een duidelijke behoefte, op een zo bescheiden mogelijke manier, met zon klein mogelijk budget(sic.) Een antwoord dat in schril contrast staat met verklaringen van Vlaams Bouwmeester en artikels verschenen in vakliteratuur voor architecten. We citeren: Zo ver reikt de ambitie van Heist-op-den-Berg dat het naast zijn huidige twintig jaar oude cultuurcentrum en voor zijn vijftien jaar oude bibliotheek een nieuw cultuurcentrum bouwt. Niet een polyvalente zaal ten dienste van het verenigingsleven, maar een zaal die haar bestaansrecht moet ontlenen aan een uitstekende akoestiek en aan uitgebreide theatertechnieken. Wij willen de meest dankbare speelomstandigheden creëren zodat we artiesten, gezelschappen en orkesten met naam en reputatie kunnen ontvangen,‟ zegt burgemeester Luc Vleugels (cd&v). Alleen al de akoestiek en zaaltechniek kosten anderhalf miljoen (bron: Dossier gemeenschapcentra /Vlaams Bouwmeester p.38/39) Dit nieuwe centrum is er niet ten dienste van het verenigingsleven, maar moet het hebben van zijn uitstekende akoestiek en uitgebreide theatertechnieken (bron: vlaamsearchitectuur.be 29/6/2010 Dossier gemeenschapscentra: cultuurcentrum Heist-op-den-Berg) Noot : Deze passages worden door Jan Bourgeois, directeur van het cultuurcentrum als volgt selectief geciteerd: Volgens de bouwmeester ging de gemeente voor een echt regionaal cultuurcentrum voor zevenhonderd bezoekers, naast het twintig jaar oude cultuurcentrum en de vijftien jaar oude bibliotheek. 'Het centrum moet het hebben van zijn uitstekende akoestiek en uitgebreide theatertechnieken.' (bron:Het Nieuwsblad 06 juli 2010) Sommige gemeenten, zoals Heist-op-den-Berg, gaan ronduit voor een nieuwe beeltenis, een prestigieus project. Hiervoor zullen ze naar Heist-op-den-Berg komen, wordt dan een belangrijk argument tijdens de wedstrijd van de Open Oproep. De architectuur wordt een bron van trots, de architect komt lezingen geven en wordt ontvangen als een ster. (bron: Dossier gemeenschapcentra /Vlaams Bouwmeester p.4) Voor de meest ambitieuze gemeenten, genre Heist-op-den-Berg, Bornem of Turnhout, ten slotte, is een nieuw cultuurcentrum of een extra zaal een prestigeproject. (bron: Dossier gemeenschapcentra /Vlaams Bouwmeester p.24) Geen sussende eufemismen in Heist-op-den-Berg over cultuur‟. Als je 40.000 inwoners hebt, ben je geen kleine homogene gemeenschap meer die genoeg heeft aan een voetbalploeg en een fanfare. In Heist-op-den-Berg is men erg artistiek en cultuurminnend. Altijd geweest. We hebben alles wat je op artistiek vlak kan bedenken.‟Geen zorgen over elitarisme‟. Als je cultuur en kunst wil bedrijven op hoog niveau, ben je misschien wel wat elitair bezig. Kunstenaars zijn geen doorsnee mensen.‟(Luc Vleugels in: Dossier gemeenschapcentra /Vlaams Bouwmeester p.40/41) Het is duidelijk dat de Heistse cultuurtempel een prestigeproject is dat niet tot stand kwam ten dienste van het verenigingsleven. Bovendien worden een aantal andere projecten met flauwe excuses op de lange baan geschoven. Wanneer de taart verdeeld is en het grootste stuk is weggegeven, dan blijven voor de rest de kruimels over. In de gemeentelijke communicatie wordt de bevolking warm gemaakt om te komen kennisnemen met het vernieuwde cultuurcentrum, en worden alle technische details toegelicht. We vermoeden dat heel wat Heistenaren ook graag zouden weten wat dit fraais hen kost ETA zal over dit onderwerp een bijkomende vraag stellen tijdens de eerstkomende gemeenteraad.
Voorlopige kostprijs uitbreiding cultuurcentrum 11.564.885 exclusief BTW of bijna 14 miljoen euro inclusief btw.(stand van zaken 20/05/2010, de rekening blijft lopen...) April 2005 keurde de gemeenteraad de projectdefinitie goed voor de inrichting van het cultuurplein en de uitbreiding van het cultuurcentrum.
In het programma van eisen stond: Binnen de grenzen van het terrein en budget willen we een zo groot mogelijke zaalcapaciteit realiseren. Het beschikbare budget bedroeg 5 mio (excl. btw) Februari 2007 wees ETA er al op dat het budget aan het ontsporen was. De geraamde kostprijs lag volgens Jan Baestaens ruim 130 % boven het oorspronkelijk voorziene budget, wat o.a. in het Nieuwsblad door Luc Vleugels werd ontkend: volgens de burgervader bedraagt de meerprijs geen 130 maar 40 procent ( 15 februari 2007 Nieuwsblad)
Omwille van de budgettaire ontsporing stelde Baestaens de samenwerking met Planners in vraag, maar het bestuur behield het vertrouwen en Schepen Feyaerts wees er op dat het ereloon voor Planners matig was en 7,5% bedroeg(bron: verslag gemeenteraad 13 feb.2007 p. 104), een leugen zo zal blijken.
Maart 2008 vroeg Jan Baestaens (ETA) de uitbreiding van het cultuurcentrum voorlopig op te schorten en het dossier te herbekijken waarbij een grondige kosten-batenanalyse en de budgettaire mogelijkheden van de gemeente als leidraad zouden moeten dienen. Hij meende dat er andere prioriteiten in de gemeente zijn. Hij werd hierin gevolgd door leden van Gemeentebelang die het jammer vonden dat de sportinfrastructuur met sporthal en zwembad voor het cultuurcentrum heeft moeten wijken. Ook andere raadsleden hadden het gevoel dat een aantal andere projecten voor de uitbreiding van het cultuurcentrum moesten wijken.
Schepen Patrick Feyaerts (Open Vld) reageerde hier fel op. Het is niet waar dat de sportinfrastructuur is moeten wijken voor het cultuurcentrum. Het is zelfs goed mogelijk dat de bouw van het sportcentrum nog dit jaar start en vroeger klaar zal zijn dan het cultuurcentrum.(citaat P.Feyaerts Gazet van Antwerpen 13/03/08)
Huidige stand van zaken: Uit de budgetopvolging van het AGB blijkt (situatie 20/05/2010) dat de totale kostprijs is opgelopen tot 11.564.885 Euro exclusief btw (131% boven de grens van het budget (zie hoger)) of 13.993.511 inclusief btw . Bovendien blijkt ook uit de budgetopvolging dat het ereloon van Planners (inbegrepen in de totale kostprijs) 11,75% bedraagt, en niet de matige 7,5 % zoals in februari 2007 door Schepen Feyaerts werd beweerd.
Het cultuurcentrum opent zijn deuren op 15 oktober, de bouw van het sportcentrum lijkt verder af dan ooit .. Blijkbaar wegen sommige leden van het schepencollege lichter of zijn ze minder goed geïnformeerd
E.T.A.- Heist o/d Berg Aan het college van Burgemeester en Schepenen van de gemeente, graag willen wij volgend punt toevoegen aan het programma van de eerstkomende gemeenteraad. Nieuwe Culturele Tempel Gezien dat als men de pers en speciale gemeentekrant mag geloven, de burger dol enthousiast is over de nakende opening van de nieuwe Culturele Tempel; over de kostprijs nergens iets terug te vinden is; Uit de cijfers van de budgetopvolging van het AGB op 20 mei 2010 blijkt dat de totale kost tot dan geraamd wordt op 11 564 885 Euro; daarbovenop nog de vernieuwing van de voetpaden in de omliggende straten moet gerekend worden: men nog steeds in het ongewisse is over een al dan niet ondergrondse parking; de bevolking in de loop van het totale project compleet in het ongewisse is gelaten over de totale kostprijs en de evolutie van de kostprijs; Vragen wij in de toekomst enkel voorrang te geven aan écht noodzakelijke projecten; in de toekomst enkel projecten te realiseren, welke een voldoende draagvlak hebben van de Heistse bevolking en daarom voor dure projecten boven een bepaald bedrag een referendum te houden; hier te stemmen dat gemeenteraad en bevolking in verband met nieuwe centrale sporthal, nieuw zwembad en nieuwe academie minutieus op de hoogte gehouden worden van kostprijs en evolutie van de kostprijs zodat de kostprijs van deze projecten niet -of slechts binnen de perkenzou kunnen ontsporen; hier te stemmen dat het te verwachten verlies van de nieuwe Culturele Tempel binnen een bepaald budget moet blijven; hier te stemmen dat er een sporthal -genre Wiekevorst- zal gebouwd worden ten zuiden van N10. Pijpelheide, 7 oktober 2010 Jan Baestaens E.T.A.- fractie
