WAT IS GOEDE SMAAK?
Smaak kan moeilijk gedissociëerd worden van de reuk : die twee zijn immers nauw met elkaar ver-bonden. In die mate, dat geur bij smaak voor een extra dimensie zorgt. Vandaar dat we bijvoorbeeld zo slecht smaken, wanneer we verkouden zijn.
De waarneming van smaken, dat weet iedereen, gebeurt door de tong met haar smaakpapillen. Maar de smaak wordt daarnaast ook beïnvloed door wat het oog ziet: het visueel aspekt. De consument heeft bij zijn aankoop een voorkeur voor eetwaren die het best ogen. Daar spelen de voedings-industrie en de reklame handig op in. Door het vervaardigen en toevoegen van kleur- en smaakstoffen, en allerhande additieven worden etenswaren nog "attraktiever" ge-maakt dan ze zijn. Die chemische toevoegingen dienen wel op de verpakking van het produkt vermeld te worden, maar staan daar vaak in bijzonder kleine lettertjes op. Of zijn in zo'n jargon gezet, dat de meeste konsumenten die niet eens kunnen verstaan. In sommige gevallen zijn etenswaren zelfs dermate kunstmatig bewerkt, dat ze goedkope vervangmiddelen zijn, die tot doel hebben zo goed mogelijk de smaak van het originele te benaderen.
Sommige toevoegingen zoals zout zijn zo goed als onvervangbaar geworden: ze maken dermate deel uit van onze dagelijkse eetge-woontes, dat men het gebruik ervan als vanzelfsprekend ervaart. (Het dagelijkse zout in de soep; en het spreekwoordelijke zout op de aardappelen. Dat gaat terug op de tijd, waar zout het (enigste) bewaarmiddel was : het pekelen. Wat het suiker betreft : daar zijn verschillende vervangers voor handen zoals saccharine, suchorose en aspartaan. Bij sommige ziekten is suiker nadelig of zelfs verboden . Specerijen zoals peper, kruidnagel, muskaatnoot, kaneel, vanille, saffraan, en ik vergeet er een hoop, komen uit verre landen. Daarom zijn ze sedert oudsher kostelijk, en worden ze doorgaans vooral gebruikt bij specifieken gerechten. Er worden daarnaast ook wel eens zuivere extracten uit planten gedestilleerd.
Onze tong met haar smaakpapillen is een heel flexibel orgaan, die ook een rol speelt bij het kauwen en het slikken van het eigenlijke eten, en bij het spreken. Smaken verschillen: iedereen reageert persoonlijk op een bepaalde smaak. Vandaar dat men in de figuur-lijke zin over smaak spreekt als: het vermogen om van mooie dingen te kunnen genieten, en dus niet alleen van een rijk gevulde dis of een heerlijke maaltijd. Men kan aldus een goede of een slechte smaak hebben wat betreft bijvoorbeeld de mode, kunst, kledij, architectuur, binnenhuisinrichting, ...... Maar wie is wie, om te oordelen wie of wie niet het bij het juiste eind heeft? Smaak is dus samengevat persoonlijk proeven, degusteren en ge-nieten. Smakelijk!
Cécile
06-10-2011 om 00:00
geschreven door Cécile De Reuck 
|