|
In 1984 was ik in Parijs ter
gelegenheid van een 3-daags congres over anesthesiologie. Op een vrije middag
liep ik eerder toevallig het Hôtel de la Monnaie binnen om te schuilen voor de
regen. Er liep een tentoonstelling over Diderot naar aanleiding van le bicentenaire de la mort de Denis Diderot.
Destijds had ik nog geen enkele interesse voor de Franse 18de eeuw. Van Diderot
wist ik hoogstens dat hij samen met dAlembert een van de bezielers was van de
fameuze Encyclopédie ou Dictionnaire
Raisonné des Sciences, des Arts et des
Métiers. Ik kocht er een mooi uitgegeven catalogus: Diderot & lArt de Boucher à David. Les Salons 1759-1781. Een
dikke, fraai geïllustreerde turf van 550 bladzijden. Ik kon toen niet vermoeden
dat dit boek 25 jaar later het uitgangspunt zou zijn van een boek dat ik zelf
zou schrijven over meubilair op Franse schilderijen ten tijde van Louis XV en
XVI (over schilders, meubels en
maîtresses).
Denis Diderot werd geboren in
october 1713, bijgevolg vieren we dit jaar le tricentenaire de la naissance de Diderot. Het jaar begon al
goed. Het beroemde portret van Diderot door Fragonard dat tot voor kort in het
Louvre hing, en in alle tekstboeken over kunstgeschiedenis werd afgebeeld als
dusdanig, is nu verhuisd naar Louvre/Lens maar voorzien van een nieuw
bijschrift: Fragonard, vers 1769:
Figure de fantaisie. Het is de kunsthistorica Marie-Anne Dupuy-Vachey, die er op wees dat Diderot bruine
ogen had, zoals duidelijk te zien op een portret van Van Loo dat door Diderot
zelf geattesteerd werd. Op het portret van Fragonard wordt iemand afgebeeld met
blauwe ogen. Bijgevolg: Figure de fantaisie.
Dit jaar kunnen we heel wat
evenementen omtrent Diderot verwachten. In het Musée des Beaux-Arts van Rennes
bijvoorbeeld loopt nog tot 28 april een interessant Parcours
Diderot. Men krijgt er een catalogus bij (60 blz.) met zeer fraaie
illustraties op glossy paper van de tentoongestelde werken: La plume et le pinceau. Hommage à Diderot,
critique dArt.
Zopas (januari 2013)
verscheen bij de uitgeverij Perrin van de hand van Gerhardt Stenger een boek
(790 blz.) dat vermoedelijk de
definitieve biografie van Diderot zal worden: Diderot. Le combattant de la liberté.
In deze blog gaan we het nog
dikwijls hebben over Diderot, een van die waarlijk verlichte geesten die door
de Fransen Les Lumières werden
genoemd. Diderot was, samen met Holbach en de la Mettrie, in elk geval een veel
grotere Lumière dan Voltaire die
bijna steeds, maar volkomen onterecht, wordt aanzien als chef de file van de Franse Verlichting.
Spijtig dat we de Tricentaire de la mort de Diderot niet
meer zullen meemaken in 2084. In feite heb ik dus een omgekeerd circuit gemaakt
van 1984 naar 2013, van de dood naar de geboorte van Denis Diderot.
|
