Bereken de dag van de week waarop 'n bepaalde gebeurtenis uit het verleden plaatsgreep (bvb. je geboortedag) >>> Kalender
T I L D O N K
Gemeente Haacht Prov. Vl.-Brabant
4 km > Haacht
5 km > Werchter 8 km > Tremelo 11 km > Leuven
18 km > Mechelen 20 km > Aarschot 30 km > Brussel
E-MAIL
Druk op onderstaande knop om te e-mailen (vragen, suggesties, opmerkingen, toevoegingen,...).
Je kan ook de 'reageer'-knop gebruiken onder elk bericht.
GASTENBOEK
Dit is onder meer de plaats om je mening te geven over de blog 'Tilloenk vruger'. Of om te lezen wat anderen ervan vinden.
Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
TILLOENK VRUGER
DEZE BLOG BEGON OP 29 NOVEMBER 2005 EN STOPTE EI ZO NA OP 16 APRIL 2011 NA HET BEREIKEN VAN 1000 ITEMS OVER HET VERLEDEN VAN TILDONK.
MAAR HET BLOED KRUIPT WAAR HET NIET GAAN KAN,
DUS AF EN TOE MAG JE JE NOG AAN WAT MOOIS VERWACHTEN...
Jan Gordts
Niemand wacht op een verbrandingsoven in Kampenhout!
Na een lange periode van stilte, heeft het bedrijf Recover Energy dan toch een bouwvergunning aangevraagd om een nieuwe afvalverbrandingsoven te realiseren in Kampenhout. Op zijn zachtst gezegd een vreemde beslissing, want er zit niemand te wachten op dit project. Ten eerste is er helemaal geen nood aan extra afvalverbrandingscapaciteit in Vlaanderen. Integendeel, er is momenteel een structureel overschot aan verbrandingscapaciteit, goed voor zon 75000 ton per jaar. Bovendien heeft Minister van Leefmilieu Joke Schauvliege nog maar net extra capaciteit goedgekeurd in Houthalen-Helchteren. Elke verdere capaciteitsuitbreiding zal de moeizame inspanningen van overheid en bedrijfsleven om recyclage te bevorderen alleen maar verder ondermijnen. Dat kan ook de minister niet ontkennen. Ten tweede is de locatie van het project ongelukkig gekozen. Omgeven door woongebied, langs de verzadigde N26 (Mechelsesteenweg, jg), is het niet meer dan logisch dat er enorme tegenkanting is van zowel omwonenden als lokale politiek. Niemand zit te wachten op extra vrachtwagens, extra fijn stof en andere overlast voor een activiteit die op zich al overbodig is. Ten derde is er ook op vlak van ruimtelijke ordening een probleem. In een recente wijziging van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen werd de regio rond Kampenhout ingekleurd als bijzonder economisch knooppunt, met de expliciete vermelding dat afvalverbrandingsinstallaties niet toegelaten zijn. Iemand met gezond verstand zou dus nooit aan dit project willen beginnen. En toch lijkt de bouw- en containerfirma De Coninck (onder de naam Recover Energy) vastberaden het lange en dure vergunningstraject te willen voortzetten. Na het milieu-effectenrapport volgt nu de bouwaanvraag. In het onwaarschijnlijke geval dat deze wordt goedgekeurd, volgt nog de milieuvergunningsaanvraag. Deze voortgezette inspanningen doen vooral vermoeden dat de geplande verbrandingsactiviteiten zeer lucratief moeten zijn. Als je weet dat de firma De Coninck zelf heel wat bouw- en sloopafval produceert, dan hoeft dit niet te verbazen. Over een eigen oven beschikken om al dat afval gratis kwijt te raken, en er nog geld aan verdienen via de groenestroomcertificaten (er zal immers ook huishoudelijk afval verbrand worden), is natuurlijk ook een vorm van gezond verstand. Afvalverbranding is tot nader order een maatschappelijke verantwoordelijkheid om het niet-recupereerbaar afval te verwerken met minimale impact op mens en omgeving, en met de verplichting tot maximale recuperatie van energie. Tot nader order, want in feite is het niet meer of niet minder dan verspilling van kostbare grondstoffen, met negatieve gevolgen voor het klimaat en kwaliteit van het leefmilieu. Het is dan ook cynisch dat de overheid, via de groenestroomcertificaten, er een zeer economisch interessante bedrijvigheid van maakt voor enkelen. Bond Beter Leefmilieu zal dit blijven aankaarten, onder andere in het kader van de stuurgroep duurzaam materialenbeheer onder impuls van OVAM en minister Joke Schauvliege. Intussen kan u, beste lezer, uw gezond verstand laten spreken en duidelijk maken aan de overheid dat het economische eigenbelang van één bedrijf niet opweegt tegen het maatschappelijke belang van ons allemaal. Ga naar de website van Stop De Oven, vul je naam in, en je kan meteen een voorbereid bezwaarschrift indienen tegen de bouwvergunning. Niet alleen de omwonenden, maar iedereen is er bij gebaat.
Tijdens de Duitse invasie was Vlaams-Brabant het toneel van bloedige represailles op de burgerbevolking. In Leuven, Aarschot, Zemst en andere plaatsen vonden vele burgers de dood. Toen generaal von Beseler de opdracht kreeg Antwerpen in te nemen, richtte hij zijn hoofdkwartier in in het Sint-Angelina klooster.
Nu wil Toerisme Vlaams-Brabant het klooster ontsluiten als belevingscentrum over de voor velen nieuwe en ongekende geschiedenis van WOI in deze streek.
Video: Lieven Elst - directeur recreatie Provincie Vlaams-Brabant - licht het project toe
VLAAMS-BRABANTSE SPOREN VAN DE EERSTE WERELDOORLOG
De Eerste Wereldoorlog heeft ook in Vlaams-Brabant diepe sporen nagelaten.
Naar aanleiding van de herdenking 100 jaar Wereldoorlog I werkte Toerisme Vlaams-Brabant het project Sporen van de Groote Oorlog uit. Dit project omvat twee fietslussen, één rond de Dijlelinie en één rond de Getelinie, en een belevingscentrum in Tildonk.
Fietsen langs Sporen van de Groote Oorlog
Er worden twee fietslussen uitgestippeld langs de historische oorlogslinies aan de Dijle en de Gete in Oost-Brabant. Deze lussen volgen het bestaande fietsknooppuntennetwerk en lopen door de elf deelnemende gemeenten.
Op elke fietslus komen per gemeente vijf informatieve buitenpanelen en een picknicktafel. De buitenpanelen gaan over een uitzicht, een gebouw of een relevant verhaal.
De lus langs de Dijlelinie loopt langs de Grote Markt van Aarschot, de militaire begraafplaats in Veltem-Beisem, het Ursulinenklooster in Tildonk en het kasteel van Wilder in Kampenhout.
De lus langs de Getelinie passeert aan de Necropolis in Tienen, het Museum 3de Lansiers Regiment in Linter en de begraafplaats in Sint-Margriete-Houtem.
Oorlog beleven in Tildonk
In het Ursulinenklooster van Tildonk komt op het gelijkvloers een belevingscentrum over de Eerste Wereldoorlog.
Dit belevingscentrum zal bestaan uit een combinatie van een chronologische en thematische indeling. Chronologisch bestaat het belevingscentrum uit de voorgeschiedenis, de inval, de bezetting, de nasleep en wederopbouw, de geschiedenis van het klooster. Thematisch wordt er gedacht aan smokkel, kinderen in oorlogstijd, surrogaatproducten, mobiliteit/transport, opeisingen, avondklok en verwoestingen.
Daarnaast zal het centrum ook werken met getuigen die inspelen op de beleving, vooral van de dagdagelijkse aspecten van de Eerste Wereldoorlog in Vlaams-Brabant.
Het project Sporen van de Groote Oorlog wordt gecoördineerd door Toerisme Vlaams-Brabant en is een samenwerking van Toerisme Vlaanderen, Toerisme Vlaams-Brabant, Immo Kwaliteitsfonds vzw als eigenaar van de kloostersite en elf deelnemende gemeenten Aarschot, Rotselaar, Haacht, Kampenhout, Herent en Boortmeerbeek aan de Dijlelinie en Halen, Geetbets , Zoutleeuw, Linter en Tienen aan de Getelinie. Lokale heemkundige kringen zorgen voor de plaatselijke verhalen.
Het conceptbureau Madoc uit Gent zorgt voor de realisatie van de fietslussen en het belevingscentrum.
De blog is al een tijdje op een laag pitje gezet, tot onze verwondering ontvangt hij evenwel nog dagelijks enkele tientallen bezoekers. Af en toe zal op deze plaats nog wel eens een stukje verschijnen. Bijvoorbeeld als het ons te gortig wordt...
Gemeente Haacht heeft beslist: Tildonks laatste kasseiwegje dient te verdwijnen!
Dit wegje, Klein Terbankstaat geheten, ligt tussen het station van Hambos en de vaartdijk. Het wordt niet bijster veel meer gebruikt, daarvoor ligt het te goed verscholen, slechts sporadisch kom je er een wandelaar of fietser tegen. Ooit maakte het deel uit van de verbindingsweg tussen Herent en Wakkerzeel en werd het druk bewandeld door de bedevaarders die naar Sint-Hubertus Wakkerzeel trokken. Bij de aanleg van de vaart in 1750 werd deze oude straat echter doormidden gesneden. Vanaf toen noemt het gedeelte langs de kant van de Sussenhoek de Terbankstraat en het korte gedeelte langs de kant van Hambos de Klein Terbankstraat.
Maar nu moet Tildonks laatste kasseiwegje dus verdwijnen want men gaat er een fietspad in asfalt aanleggen. Om de fietsers te plezieren? Niet echt.
Een beetje uitleg
Al jaren zit men te palaberen over het 'ontsluiten' van het industriegebied in Hambos. Er werd een uitbreiding voorzien van het industriegebied in de richting van Leuven (Celis) maar er was geen weg. Uiteindelijk heeft men een soortement van masterplan uitgewerkt, allemaal met de nodige geheimzinnigheid omgeven. Toch konden we via verslagen van vergaderingen en flarden in de media ongeveer opmaken wat dat ontsluiten voor Tildonk zoal in petto heeft, nl.: - de aanleg van een zware industrieweg vanuit Hambos, langs en over de vaart, eindigend op de Mechelsesteenweg te Buken - de aanleg van een bijkomende brug over de vaart, naast de huidige brug (met afbraak van het brughuis, aanleg van een rotonde, fietserstunnels,...). Van een alternatief voor de door Zeekanaal afgeschafte sasovergang wordt blijkbaar geen werk gemaakt. Angstvallig windstil blijft het daarrond. Dàt zou nochtans pas een goeie zaak zijn voor de fietsers!!
De gemeente Haacht blinkt absoluut niet uit in het verschaffen van informatie, dat is geweten. " 't Is nog veel te vroeg", zegden ze ons vorig jaar... (Bedenking. Het is natuurlijk de gemakkelijkste weg om geen informatie te geven, geen inspraak te verlenen en de dingen ineens door de mensen hun strot te rammen - de zogenaamde 'politiek van de voldongen feiten').
Nieuw fietspad, met vreemde bocht
Ook is men van plan om naast de bestaande drukke industrieweg op de Vaartdijk een nieuw fietspad aan te leggen. Op zich een prima idee natuurlijk! We vragen daar in de wijk Hambos trouwens al heel lang naar. Logisch zou zijn dat men een fietspad langsheen de ganse Kapelleweg voorziet en dat dit pad dan gewoon doorloopt tot aan de vaart. Maar wat doet men nu? - geen fietspad langs de Kapelleweg - men gaat de fietsers verplichten om, met gevaar van lijf en leden, ter hoogte van de spoorwegovergang de industrieweg over te steken. Dan moeten ze een eind richting Leuven omrijden (zie plan hieronder), om vervolgens de Vaartdijk richting Tildonk te nemen.
En dan moeten die kasseien maar ineens ook weg. Asfalt of beton erover! Herleggen van de kassei is blijkbaar geen optie (Tildonk is Wakkerzeel niet...).
Enkele foto's van Tildonks laatste kasseiwegje (op de onderste foto: tussen A en C). Weldra voltooid verleden tijd!
Het gedeelte van de Kapelleweg vanaf station Hambos tot de Vaartdijk.Volgens de gelekte plannen van de gemeente zullen fietsers die van Hambos naar Tildonk willen (van A naar B) in de toekomst eerst een omweg dienen te nemen richting Leuven (van A naar C en dan naar B). Moet er nog zand zijn??
26 juli 1766 - Inventaris van het sterfhuis van kanunnik Philippus van 't Sestich, eigenaar van het kasteelTer Elst
Staet ende inventaris van goede in baete ende commeren bleven ende bevonden ten sterfhuijse van den Eerweerden ende Edelen Heere Philippus De T' Sestich, in sijn leven geweest Heere van Ophem, prot. Apost.[1], presbyter, cantor ende canononnick der Collegiale kercke van Onse Lieve Vrouwe binnen de stadt Dendermonde, overleden op sijn castheel tot Tieldonck den vijfthienden september seventhien hondert vier en sestigh ende in de voorseijde Collegiale kercke begraven op den seventhienden dito, ten wiens sterfhuijse erfghenamen sijn M'Her Guillaume Francois Snoij, Meester vande Requesten van den huijse van haere Keijserlijcke ende Conincklijcken Apost. Majesteijt ende Raedtsheer in haeren grooten Raede, als gealieert met Vrouwe Dorothea Francoise T'Sestich, vrouwe van Winxele, Ophem, Froijenhoven &a, dochter van s'overledens gewesenen Heere Broeder joncker Franciscus Romanus T'Sestich voor den eenen staeck ende Joncker Philippus Ludovicus alsmede Jouffrouwe Clare Carolina Crabbeels, kinderen van Joncker Urbanus Franciscus ende van wijlent Vrouwe Dorothea Henriette Jacobs, vrouwe van Corbeeck over Deijle en Ormendael, dochter wijlent Joncker Guilielmus Franciscus Jacobs, ghewonnen bij Vrouwe Marie Angelique T'Sestich, s'overledens ghewesen sustere voor den anderen staeck, onder alle gewoonelijcke ende ghecostumeerde protestatien in der manieren hier naer volghede.
Alvooren wordt alhier te kennen gegeven dat den overledene testament gemaeckt heeft t'welcke alhier wordt gheinsereert ende wanaf den teneur luijdt soo volght.
1. Ende terwijlent den Heere overledene daerbij ghedisponeert heeft van alle sijne goederen gheleghen onder de provintie van Brabant en behoeft daer van alhier geene verhandelinghe ghedaen te worden, maer alleenelijck een emploij van het voorenghemelde gehinserreerde testament ende sullen ten desen mits dien eenighlijck aengheraeckt te worden de meuble ende immeuble naerlaetentheden van den overledenen ghelegen ende sorterende onder de provintie van Vlaenderen, deelsaem tusschen de voornoemde sijne erfghenaemen ome bij middel van dien daer van ende van eenighe voordere ghemeene affairens, spruijtende uijt het ghemelde sterfhuijs buijten het voorseijde testament tusschen hun, bij desen eene volcommen vereffeninge ende afscheedt van gemeensaemheijt te maecken, t'ghene oversulckx tot inleijdinghe deser alhier maer en dient voor memorie.
2. Ghelijck oock maer voor memorie en dient t'verklaers ten passeren deser door den voornoemdenHeere Snoij ende Joncker Crabeels, ghedaen voor dat den sone des Heere eerstghenoemden ende den heere lestgenoemden gehadt ende gheproffiteert hebben elck het legaet aen hun bij het voorschreven testament door den overledenen ghelaeten ende ghemaeckt, dus .... memorie.
3. Ende wat aengaet de twee lijfrenten van vier en drij ponden grooten t'sjaers respectivelijck wisselgeldt door den Heeren overledenen bij het voorseijde testament ghelaeten ende gemaeckt aen Philippine Cuijpers ende Thomas Lardinoij sijne dienstmaerte ende knecht bij hem tot sijn overlijden ghewoont hebbende, dien aengaende sijnde voornoemde Heeren Snoij ende Crabeels overeengekomen, te weten dat den gemelden Heere Crabeels bij dese verobligeert tot de betaelinghe der gemelde twee lijfrenten als t'cappittael van diere jeghens acht par cento courant, maeckende een capitael van ses hondert twelf guldens thien stuijvers wisselgeldt door hem ghenoten sijnde, nemende de selve oversulckx int gehele op hem ter ontlastinghe van den selven Heere Snoij het leven van de begiftighede der selve lijfrenten gheduerende.
4. Aenbelanghende de verschenen pachten der goederen bij het voorseijde testament aen d'hoirs[2] ghelaeten ende ghelegateert, daer over bekennen sij van wederseijden vereffent ende content te sijn, uijtgenomen de croisen[3] der rente op d'Heeren Staeten van Brabandt bij testament breeder vermelt, dewelcke alhier bij staet in boete souden moeten ghebraght worden, maer alsoo den Heere Crabeels sijne gherechtigheijt ende van Juffrouwe sijne suster in de pretentien van den sterfhuijse heeft ten laste van die van Loven over de gheincorporeerde landen vanden overledenen tot maecken der Lovensche vaerte, int geheele laet aen den voornoemden Heere Snoij, soo sal den selven Crabeels oock blijven behouden de verschenen croisen der ghemelde rente.
5. Daermede comende tot het capitel van erfgoederen door den overleden achtergelaeten ende voordere ghemeene deelsaeme baeten, ghelegen ende bevonden onder de provintie van Vlaenderen, men siet dat hem competeert t'derde van vierthien gemeten twee hondert en t'negentigh roeden landt en een hoeve geleghen inden ouden Doel onder Kildrecht ghecommen bij successie uijt den sterfhuijse van Jouffrouwe Marie Therese Le Boiteux[4] ende waervan de twee andere derde toebehooren aen de voornoemde s'overledens hoirs in pachte aen Ferdinandus Van den Velde, volghens voorwaerden van den 28 januarij 1762 t'saemen voor ende de somme van een hondert seven en t'negentigh guldens vijfthien stuijvers. (In marge: "Bij s'hoirs geresolveert van t'derde der 14 gemeten 290 R landt in texte vermelt door den Notaris Leonard Constantin Gerardi tot Antwerpen pubiecqelijck te doen vercoopen om ten eijnde dier beneffens de voorder gemeene te vercoopen goederen emmers (?) de penningen daervan provinierende te deelen naer graet van hoirije").
6. Item ghelijck derde van twee partijckens landt ende meersch ghelegen in Vlassenbrouck, ghecommen uijt den sterfhuijse vande voornoemde Jouffrouwe le Boiteux ende waervan d'ander twee derde competeren als voren, in pachte aen Cornelis van Assche ende Joos De Wolf, t'saemen ten prijse van ... (JG, niet ingevuld) (In marge: "geresolveert als vooren ende te vercoopen door den notaris de Lantheere ten effecte als voorseijt")
7. Item noch een derde van twee ghemeten landt geleghen tot Noordtberquin, voortsghecommen ende competerende d'ander derde als de voorgaende. (In marge: "den Notaris de Lantsheere gheautoriseert om t'landt in texte t'sij uijtter handt ofte andersints te vercoopen ghelijck hij voort' meeste profijt van d'hoirije sal geredigh vinden").
Voorts heeft den Heere overledenen achterghelaeten een huijs ende erfve, ghestaen ende geleghen binnen de stadt Dendermonde neffens t'Gasthuijs van Sinte Blasius, t'ghene publiequelijck vercocht ende waervan absoluten cooper bedeghen is den Heere Baron D'Heetvelde, dit jaerens volghens erffenisse daer van t'sijnen profijte geschiet op den neghensten november seventhien hondert vieren sestigh voor ende de somem van drij duijsent achthondert neghen guldens eenen stuijver drij oorden en helf deniers courant de welck uijt crachte der procuratie door s'overledens hoirs verleent, ontfanghen sijn bij den Eerweerden Heere Louis Joseph van Outheusden d'Est, canoninck ende cantor der Collegiale kercke van Onse Lieve Vrouwe tot Dendermonde sijnde door den selven Heere Van Outheusden oock ontfanghen ende opgestreken de contante penninghen ten sterfhuijse van den Heere overledenen bevonden ende beloopen hebbende de somme van neghen hondert neghen en veertigh guldens ses stuijvers.
Item t'impost er venditie van s'overledens naergelaeten meubelen van huijsraedt, ter reserve van het silverwerck, het grootste deel van het lijnwaert ende den wijn t'ghene tusschen s'overledens hoirs t'elcke appaisemente verdeelt is, beloopende ter somme van twee duijsent twee hondert sesthien guldens ellef stuijvers naer aftreck van d'onkosten daer op gevallen.
Item heeft den voornoemden Heere van Oudtheusden uijt crachte der commissie van d'hoirs voorts noch ontfanghen t'restant des prebende van den overledenen ende eenighe voordere goedvindende creditten breeder vermelt bij rekeninghe date deser aen d'hoirs overgegeven daer bij alle den hier voorengemelden ontfanck verantwoort sijnde, en kan daer over alhier niet anders in ghemeen deelsaem voordeel gebracht worden als de somme die hij bij slote der selve rekeninghe schuldigh blijft naer deductie der schulden van s'overledens sterfhuijs die hij soo in sijne qualiteijt van executeur testamentair ten selven sterfhuijse als bij commissie van d'hoirs dae uijt betaelt heeft, beloopende in conformiteijte der selve rekeninghe die tot illucidatie deser alhier bij copie authenticq ghevoeght sal worden, ter somme van vijfduijsent twee hondert drijentsestich guldens acht stuijvers drij oorden. Dus f 5263-8-3
Item is ten sterfhuijse van den overledenen bevonden een mannuael bescheedt obligatoir gheteeckent door Pieter van de Vondel tot Appels, daer bij hij van den overledenen bekent heeft ontvanghen t'hebben de some van een hondert guldens courant met belofte van restitutie, t'selve bescheedt in date tweeden meije seventhien hondert twee entsestigh ende midts d'onsekerheijt van recouver, blijft t selve cappitael ende croisen voor alnoch ghemeen ende sal t'ghene naer ghedaen debvoiren daer van commende, tusschen d'hoirs ghedeelt worden naer groet van hoirije.
Even ende ghelijck oock noch ghemeen blijft eenigh goedtvinden van s'overledens prebende ende cantorije[5] boven t'ghene bij de tekeninghe van den Heeren Outheusden alreede ghebraght ende verantwoort, daervan naergecomen ontfanck op den voet als vooren t'sij bij purgative liquidatie ofte andersints de verdeelinghe sal gebeuren. Blijvende daer en boven insgelijckx ghemeen de verschenen pachten, soo vande vierthien ghemeten twee hondert neghentigh roeden landt in den ouden Doel onder Kildrecht als van de twee partijckens goedt onder Vlassenbrouck ende de twee ghemeten tot Noordtberquin hier vooren breeder vermeldt, om naer recouver vandien daervan de verdeelinghe ghedaen te worden op den voet als hier voren. S(omm)a T'saemen van het impost der ghereede deelsame baete bij voorenstaen staet ghebracht bestaende eenighlijck in het voordeeligh slot der rekeninghe van den Heere Cantor van Outheusden d'Est hier vooren vermeldt, beloopt vijf duijsent twee hondert drijensestigh guldens acht stuijvers drij oorden. - Dus f 5263-8-3
Daer uijtbetaelt moet worden t'cappitael eender obligatie van vier duijsent ses hondert guldens wisselgelt die den Heere Snoij ten laste van dit sterfhuijs heffende is volghens den verkentenisse brief van date twintighsten augustij seventhien hondert achtendertigh ten desen originali ghesien ende den welcken mits de voldoeninghe ten desen bewesen sal commen te cesseren, welck cappitael ghereduceert in courant beloopt het selve vijf duijsent drij hondert sesentsestigh guldens derthien stuijvers een oordt, ter rekeninghe van welcken den Heere Snoij sal ontfanghen het voorenghemelde slot van rekeninghe, sijnde de ghereede deelsaeme baet hier vooren vermeldt, ende mits welcken compt te blijcken dat de schulden de baete absorbeert tot fls 103 - 4 - 2.
Daer van elken staet d'helft moet inbrenghen ende bijghevolghe behoudt den Heere Snoij sijn helft sijnde tot eenen vijftigh guldens twelf stuijvers een oordt aen sigh selven, maer gelijckerwijs den Heere Crabeels drij a vier daeghen voor de doodt van de overledenen van sijnen t'weghe gehadt ende ontfanghen heeft eene somme van twee hondert guldens courant meer, als den Heere Snoij voortsghecommen uijt het sterfhuijs van jouffrouwe Marie Therese Le Boiteux ende dat tusschen hem ende den Heere Snoij int intreckken der quitantie daer over verleent, ondersproken is, dat den selven Heere Snoij ghelijcke somme ten desen sterfhuijse vooren uijt soude gheprofiteert hebben om ten dien poincte ghelegaliseert te sijn, soo sal de gemelde somme met den voorengemelden inbrengh die den Heere Crabeels als hier vooren moet doen, door den voornoemden Heere Snoij voor afgetrocken ende geproffiteert worden uijt de ghemeen gelaeten goederen ende baeten hier vooren gespecifieert. Compareerden voor mij Thomas De Lantsheere Notaris publicq gheadmitteert bij hooghe ende moghende Heeren van den Raede in Vlaenderen, binnen de stadt Dendermonde residerende ende in de presentie van de ghetuijghen hiernaer genoempt, in persoonen M'her Guillaume Francois Snoij Heere van Ophem, Winxele, Froijenhoven &a, als geallieert met vrouwe Dorothea Francoise T'Sestich ende van haer ten effecte naerschreven gheautoriseert, soo hij verklaerde ter eendere, ende Joncker Philippus Ludovicus Crabeels De Corbeeck Deijle, soo over sijn selven als gheautoriseert ende hem sterckmaeckende over sijne suster jouffrouwe Clara Carolina Crabeels danof hij des aenscoht bij pertinente acte sal moeten doen blijcken ter andere, welcke Heeren Comparanten in de forme als hier vooren hoirs ten sterfhuijse van wijlent den Heere Cantor T'Sestich, hebben overgebraght den vooraenstaenden staet van goede door mij Notaris t'hunnen versoecke opgestelt, verklaerende den geheelen inhouden van diere te approberen 4/2/1765, quod attestor, T. De Lantsheere, not(ariu)s
[1]Protonotarius apostolicus: notaris van de pauselijke kanselarij; dikwijls in deze functie benoemd door de paus voor bewezen diensten.
[4]Zie n� 3292: Den ondergeschreven (Fr. De T'Sestich de Winxel, Borgemeester tot Mechelen) verclaert bij desen te geven procuratie aen den heere Canonick ende Cantor van de Collegiaele tot Dermonde, sijnen broeder, ome te verrichten de affaires van het sterfhuijs van Jouffrouwe Le Boiteux...., actum binnen Tildonck den 7 van october 1757.
[5]Prebende: de vaste inkomsten van de kanunnik; cantorije: inkomsten van de cantor (leider van de zang in de kerk.
Zr. Mary Schodts (°Tildonk 6/3/1912 +Heverlee 18/10/2013)
Vorige vrijdag 18 oktober overleed zuster Maria "Mary" Schodts, gewezen missionaris en geboortig van Tildonk. Ze bereikte de gezegende leeftijd van 101 jaar! Zij was de dochter van Jules Schodts en Ida Lintermans die tot 1937 het hotel "Het Zwaantje" naast het ursulinenklooster van Tildonk uitbaatten.
Haar "curriculum vitae" staat mooi vermeld op de doodsbrief: * ze sprak haar religieuze geloften uit op 12 november 1937 * in 1938 vertrok ze naar New-York * van 1939 tot 1960 was ze missionaris in de Cara�ben * in 1960 ging ze naar Texas en in 1965 naar Guatemala * in 1971 keerde ze terug naar Belgi�, om daar nog, volop missionaris te zijn.
Een afscheidsviering heeft plaats op vrijdag 25 oktober om 11 uur in de kapel van het Missiehuis "De Jacht", Naamsesteenweg 575 te Heverlee, waarna de laatste afscheidsgroet op de begraafplaats van het Missiehuis volgt.
Op de foto: zuster Mary Schodts met naast haar de moederoverste van de missiezusters van 'De Jacht' te Heverlee, poserend voor de ingang van het gewezen hotel Het Zwaantje. De foto werd waarschijnlijk genomen op de vooravond van het vertrek van zr. Mary naar haar missiepost in Amerika (1938 - het hotel werd het jaar voordien gesloten). Een zeldzame foto die ons bezorgd werd door haar neef Walter Schodts.
Illustratie in: Gordts J., 'Leerlingenwerving voor de internationale kostschool van de Tildonkse ursulinen in de 19de en 20ste eeuw', Haachts Oudheid- en Geschiedkundig Tijdschrift(HOGT) 26 (2011) 111-128.
ONDER DE APPELBOOM Ik kwam thuis, het was een uur of acht en zeldzaam zacht voor de tijd van het jaar, de tuinbank stond klaar onder de appelboom ik ging zitten en ik zat te kijken hoe de buurman in zijn tuin nog aan het spitten was, de nacht kwam uit de aarde een blauwer wordend licht hing in de appelboom toen werd het langzaam weer te mooi om waar te zijn, de dingen van de dag verdwenen voor de geur van hooi, er lag weer speelgoed in het gras en verweg in het huis lachten de kinderen in het bad tot waar ik zat, tot onder de appelboom en later hoorde ik de vleugels van ganzen in de hemel hoorde ik hoe stil en leeg het aan het worden was gelukkig kwam er iemand naast mij zitten, om precies te zijn jij was het die naast mij kwam onder de appelboom, zeldzaam zacht en dichtbij voor onze leeftijd.
Grond-teekening tot het maeken van eene nieuwe houte draeij-brug gelegen op de Lovensche Vaert onder Thildonck [Collectie kaarten en plannen van het Stadsarchief, Leuven. Inv. 163]
Technische tekening van een te plaatsen houten draaibrug over de Leuvense Vaart in Tildonk. Gewassen pentekening, aquarelpapier, 57x44 cm, door stadsontwerper G.M. Wirix (1823).
De TILLOENKSE STRATENSTRIJD 2011 werd een gigantisch succes! Dat de zon van de partij was, was natuurlijk mooi meegenomen, doch ook de formule op zich sloeg aan. 8 supergemotiveerde ploegen van jong en iets ouder zorgden voor een spannend verloop van de krachtmeting. Zij werden aangevuurd door een talrijk opgekomen publiek. Spelleider Tarsi Windey was de geknipte man voor de job. Met de nodige humor, interviews met vooral de deelnemende kinderen en een klare uitleg van de diverse proeven, praatte hij de ganse namiddag naadloos aan mekaar. Met muzikale ondersteuning à la carte zorgden de Hogtse Boys voor een perfecte ambiance. Springkasteel en schminkstand werden de ganse namiddag overrompeld.
Warm weer, dus vloeiden Dormaal en Primus rijkelijk... misschien ook een beetje wegens de zeer democratische prijzen die gehanteerd werden.
Je zag dat er heel wat werk schuilde achter de superbe aankleding van het terrein met vlaggetjes, ballonnen, bloemschikkingen en diesmeer door Jeannine. Hetzelfde kan gezegd worden van Greet en haar equipe die de spelen uitdokterden en in mekaar staken, aan voorzitster Paula die voor prachtige nonnekes zorgde... Alles was tot in detail uitgewerkt, kijk er de foto's maar op na! Het geheel werd gedragen door een grote groep medewerkers achter de tap, op de eetstand & schminkstand, bij de begeleiding van de spelen...
Dus, hierbij een dikke proficiat aan deze medewerkers allerhande, en natuurlijk ook aan de acht stratenploegen! Dit vraagt gewoon om herhaling...
O ja, winnaar van deze succesvolle eerste editie werd de VIJFEIKENSTRAAT, gevolgd door de KAPELLEWEG. Er waren geen verliezers...
TILDONK ZOMERKERMIS 2011
Verschillende Tildonkse wijkcomité's komen tegen mekaar uit in een heuse 'STRATENSTRIJD'. Touwtrekken, zakkenlopen, ballengooien... zijn maar enkele van de vele ludieke proeven waaraan de deelnemers onderworpen worden Trefwoorden zijn: ambiance, gezelligheid en gezonde competitie. Voor een muzikale en humoristische noot zorgen de Hogtse Boys. Het gebeuren speelt zich af in de tuin van de gewezen pastorie. Iedereen is welkom, inkom is gratis. MEN ZEGGE HET VOORT
Deze blog, die meer dan vijf jaar lang het verleden (en heden) van Tildonk als onderwerp had, is zowat gestopt op 16 april 2011. Dat wil zeggen dat er in principe geen nieuwe dagelijkse posten meer aan toegevoegd worden. Heeft u echter bijkomende gegevens over bijvoorbeeld gepubliceerde foto's, dan zullen deze met plezier nog verwerkt worden. Occasioneel komt er nog wel eens een nieuw stukje over 'Tilloenk vruger' en zal je enig nieuws aantreffen over verenigingen die me nauw aan het hart liggen, zoals daar zijn HAGOK en Tilloenk Leeft!. De blog blijft uiteraard consulteerbaar op het net. Je kan me ook in de toekomst bereiken met info of vragen over Tildonk op mijn mailadres: jan@gordts.be. Ook in het gastenboek op de linkerkolom kan je nog terecht.
Het waren wat mij betreft vijf zeer boeiende jaren waarin ik vele nieuwe contacten heb kunnen leggen en vrienden voor het leven heb gewonnen. Het werd echter van langsom moeilijker om, elke dag opnieuw, lezenswaardige bijdragen te presenteren.
1000 items over het verleden van Tildonk, een mooi rond getal om deze blog in schoonheid mee te beëindigen! Het ga jullie goed!
Jan Gordts Tildonk, 16/4/2011.
PS Voor diegenen die ook in de toekomst nieuwe heem- en geschiedkundige artikels over de regio Haacht (waaronder uiteraard Tildonk) geserveerd willen krijgen, kan ik ten zeerste een abonnement aanraden op HOGT, het tijdschrift van HAGOK (Haachtse Geschied- en Oudheidkundige Kring vzw).
Om de twee weken trof je hier een paar portretten van onze Tildonkse voorzaten.
Met een klein beetje commentaar op zijn Tilloenks. Deze laatste keer geen voorouders maar de twee parochieheiligen Sint-Jan-de-Doper (oftewel Sint-Jan-Baptist) en Sint-Barbara. Met deze 50ste Almanak en het 1000ste stukje over het verleden van Tildonk sluiten we de 'Tilloenk'-blog zowat af.
De Tildonkse parochieheiligen Jan-de-Doper en Barbara boven de inkomdeur van de dorpskerk.
* KWB, 8 mei: Jaarlijkse voettocht naar Scherpenheuvel
Beste vrienden,
Op zondag 8 mei 2011 organiseert KWB-Tildonk zijn traditionele jaarlijkse voettocht naar Scherpenheuvel. Vertrek is voorzien om 5 uur s morgens aan het klooster te Tildonk. Terugtocht wordt met wagens georganiseerd. Het is daarom van het grootste belang dat je Jos Ceustermans (de organisator en begeleider) op voorhand op de hoogte stelt als je meegaat, zodat hij voor de nodige wagens kan zorgen bij de terugtocht. (telefoon Jos : 016/60.80.68)
Degenen die met de wagen (of ander vervoermiddel) naar Scherpenheuvel wensen te komen zijn eveneens welkom (aankomst wandelaars is voorzien tussen 11 u. en 11.30 u.), zij kunnen de moedige stappers verwelkomen bij hun aankomst !
Clementine Dewolf (foto die ze naar haar verloofde aan het front stuurde).
Jean Jossa tijdens WO I.
Huwelijksfoto van Jean Jossa en Clementine Dewolf (1919).
Paula Jossa (ca. 1927).
De familie Jossa in de tuin naast de villa (1946): (L>R) Jean Jossa, Margriet Buelens met Marleen Wildiers op de schoot, Clementine Dewolf, Paula Jossa.
De pas gebouwde villa Jossa in de Nieuwebaan (nu Gebrs. Persoonsstraat) en grenzend aan de Zuiddijk (1929).
Hoofdpersonages:
* Jean Jossa (officieel Joannes Franciscus), afkomstig van Korbeek-Lo alwaar hij op 4 mei 1886 geboren werd als zoon van Franciscus Jossa en Anna Coletta Luyckx.
* Clementine Dewolf, te Boortmeerbeek geboren op 1 december 1891. Zij was de dochter van Pieter-Jan Dewolf en Anna Catharina Julia Vandenbroeck.
Het verhaal begint toen Clementine zes weken oud was en haar moeder plotseling overleed. De baby en haar twee zussen werden nadien opgevangen in de ruimere familie. Zo was er een zekere familieband met de Tildonkse Persoonsen en Clementine kwam alhier terecht op de Dormaalhoeve. Met een hooiwagen kwam zij toe op het pachthof, waar ze werd grootgebracht. Na de lagere school ging ze op internaat bij de ursulinen van Tildonk te Heikruis en na haar studies vond ze werk op het bureau van de Ontroomers Persoons, de succesvolle fabriek van de familie Persoons. Jean Jossa solliciteerde na zijn humaniorastudies in het Leuvense Sint-Pieterscollege als boekhouder in dezelfde fabriek en kon er meteen aan de slag. n Knappe jongedame en een knappe jongeman (zie er de fotos maar op na) coup de foudre!
Tijdens de Eerste Wereldoorlog kwam Jean aan het front terecht. Het verhaal gaat verder toen de jongelui te Tildonk op 4 oktober 1919 in het huwelijksbootje stapten. Hun baas en familielid Jules I Persoons, toen burgemeester van Tildonk, ondertekende zwierig het trouwboekje. Ze waren niet piepjong meer, de oorlog had hun trouwplannen waarschijnlijk danig gedwarsboomd.
Na hun huwelijk woonden ze enkele jaren in de Dreef (huidige Pastoor Lambertzdreef). In 1926 kochten ze ten overstaan van notaris Ignace Maes van dezelfde Jules I Persoons dertig aren land ter plaatse genaamd Deugniet, alwaar op dat ogenblik de Nieuwebaan (de huidige Gebroeders Persoonsstraat) werd aangelegd.
De twee eerste villas (met mooi aangelegde tuin!) in deze nieuwe straat waren deze van het echtpaar Jossa-Dewolf en van het echtpaar De Bast-Persoons. In de tweede woning vestigde zich later dokter Petit.
Jean Jossa werd iemand met aanzien in het dorp en mengde zich ook in het dorpsleven. Hij was medestichter van de Openbare Boekerij Sint-Jan Baptist in 1923 en stak in 1930 samen met zijn overbuur dokter Joseph Petit, die voorzitter was van het Tildonkse feestcomité, een prachtige stoet in mekaar ter gelegenheid van de viering van 100 jaar België. Het is toen trouwens dat de Tildonkse reuzen voor het eerst uitgingen.
De huistaal bij de familie Jossa was Frans, zoals dat de gewoonte was bij de bourgeoisie.
Jossa was in bezit van zekere handelsgeest. Zo exploiteerde hij op een bepaald ogenblik enkele zandgroeven, oorspronkelijk een bijjob, maar na het faillissement van de Ontroomers Persoons een hoofdbezigheid. Zijn voornaamste klant was de glasfabriek in Mol, maar ook aan diverse klokkengieterijen leverde hij het nodige zand.
Hij was ook een van de eersten in Tildonk die een auto bezat (hij zweerde bij Chevrolet).
Clementine Dewolf overleed te Leuven op 25 augustus 1962. Jean Jossa overleed te Antwerpen op 27 augustus 1968.
Hun dochter, Paula Jossa, werd te Tildonk geboren op 12 augustus 1922. Zij deed haar humaniora als interne in het plaatselijke ursulinenklooster en trouwde later met arts-stomatoloog Jan Wildiers. Deze baatte in Antwerpen zijn praktijk uit en daar woonde het gezin dan ook. Er kwamen elf kinderen die na 1962 al hun schoolvakanties en de weekends in de villa te Tildonk doorbrachten. In 1987 stopte Jan Wildiers met zijn praktijk in Antwerpen en kwam de familie terug in Tildonk wonen. De band met Tildonk is wel heel duidelijk als je weet dat vijf van de elf kinderen Wildiers hun partner of woning in het Tildonkse vonden. Paula bleef na het overlijden van haar man actief in menige vereniging.
Na haar plotse overlijden in 2005 veranderde de villa Jossa van eigenaar. Maar de kinderen blijven zich verbonden voelen met het dorp van hun jeugd
* Tip: heemmuseum De Botermolen te Keerbergen gaat terug open
De Botermolen, Haachtsebaan 85a - 3140 Keerbergen
KEERBERGEN - Op Paaszondag 24 april heropent het museum de deuren voor een nieuw seizoen. Je kan er vanaf dan terecht elke zondagnamiddag van 14 uur tot 19 uur voor een gratis bezoek met gids langs het kapelletje van De Drie Maagden, de karrenloodsen met een uitzonderlijke verzameling karren en wagens en de heropgerichte 17° eeuwse Kruishoeveschuur.
In het museum zelf zijn de schatten te bewonderen uit de afgebroken Sint-Michielskerk. Gebruiksvoorwerpen uit het dagelijks leven van vroeger zijn zo opgesteld alsof de laatste bewoners nog maar net weg zijn.
In de gelagzaal met de brandende open haard uit 1769 kunnen de bezoekers tussen pot en pint nakaarten en genieten van een brok romantiek en gezelligheid. iedereen is van harte welkom.
998) Verkoop in 1778, toen er nog geen sprake was van het kadaster...
In het Leuvense weekblad 'Wekelyks nieuws uyt Loven' van 17 mei 1778 vonden we een advertentie terug die ging over de verkoop van drie percelen landbouwgrond in Tildonk en één te Werchter. Het kadaster bestond nog niet, men situeerde een perceel aan de hand van de gekende toponiemen en de belendende eigenaars (de zogenaamde 'regenoten'). Als je dus niet in bezit bent van een bijhorende kaart is het absoluut geen eenvoudige klus om de exacte locatie van een perceel terug te vinden.
We maken de oefening
We vernemen in de advertentie dat perceel 1 gelegen is 'op't klyn veldeken' en omgeven is door a) een eigendom van Arnoldus Rassaerts, b) 'den Lauwerdriesbempt', c) een eigendom van J.B.Michiels en d) 'de Lipse'. Nu weten we al wat meer. De Lauwendries kennen we immers: een heerlijkheid in de Hambos met als centrum de Dormaalhoeve. Het perceel, groot 1,3 hectare (equivalent van 1 bunder min 3 à 4 roeden, de roede gerekend aan 20 Leuvense voet > blog nr. 207 dd. 17/1/2007), grensde aan de Lipse(beek).
Perceel 2 was gelegen in het 'Vinke-bosch blok' (ligging ons onbekend). Ook de aanpalende eigenaars Michiel Grietens, P. Van Gestel en weduwe Verhoeven maken ons niet veel wijzer. Chantrain dat is de Commanderij van Chantraine, een oude Tempeliersorde gevestigd in het Waals-Brabantse Huppaye dewelke grondeigendommen bezat in Tildonk. Dit perceel was iets meer dan 2 hectare groot.
Perceel 3 lag in het 'Brugge-veld'. Een toponiem die we in diverse Tildonkse archiefstukken tegenkomen, maar die we tot nu toe nog niet exact wisten te situeren (op de plaats waar een brug over de Lipse lag?). Aanpalende eigenaars ervan waren Michiel Abeloos, opnieuw Chantrain (hetgeen ons doet vermoeden dat het in de omgeving van perceel 2 lag, doch er niet aan grensde), 'de Arke' (dit toponiem kennen we: het 'Arkeveld' en 'Het Darck' liggen in de wijk Hambos, tussen de huidige Kasteeldreef en de Caubergstraat - dus weeral de omgeving van de Dormaalhoeve) alsook 'de Kerk van S. Jacobs' (de Sint-Jacobparochie Leuven). Dit stuk was anderhalf hectare groot.
Het 4de perceel te Werchter was grasland ('Maye-bempt'), gelegen op de 'Water-eussel' en bedroeg 3,83 hectare. 'Werchter-Broek' en 'kleyn Werchter-Broek' vallen te lokaliseren in het drassig gebied tussen Wakkerzeel en Werchter.
De advertentie vermeldde evenwel de verkoper van deze goederen niet. Het feit dat de toponiemen 'den Lauwerdries-bempt' en 'de Arke' onder de regenoten vernoemd worden en niet de namen van de eigenaars ervan, laat alvast vermoeden dat ook deze percelen eigendom waren van de verkoper. Dat de verkoop in de Leuvense herberg 'de Bonte Koeye' en niet in Tildonk plaatsgreep, duidt er dan misschien weer op dat we de verkoper daar moeten zoeken, maar het kan bijvoorbeeld ook zijn dat men vooral mikte op kapitaalkrachtige Leuvense kopers...
Interessant is de vermelding van de huurder van deze te koop aangeboden gronden die in totaal een kleine 9 hectare bedragen, nl. zekere N. van den Schriek. Als we al het voorgaande in overweging nemen dan menen we deze met zekerheid te kunnen vereenzelvigen met Judocus Vanden Schrieck* (°Tildonk 31/9/1741, +Tildonk 7/1/1808) pachter van het Dormaalhof, op dat ogenblik 34 bunderen groot (hetgeen overeenkomt met meer dan 44 hectare). Volgens een telling uit 1785 beschikte hij hiervoor over 6 paarden. Judocus was in 1776 getrouwd met Maria Catharina Verstraeten (°Rotselaar 26/6/1729, +Tildonk 17/10/1791), dochter van de Rotselaarse meier Norbertus Verstraeten. Zij was het jaar voordien weduwe geworden van Hendrik Gordts (°Tildonk 28/9/1716, +Tildonk 26/5/1775) waarvan ze 3 minderjarige kinderen behield.
Uitsluitsel
In het familiearchief de Lalaing (ARAB, LAL 1673) vonden we van twee van de bovenvermelde percelen de respectievelijke eigenaren terug. Alles maakte oorspronkelijk deel uit van de eigendommen van het Dormaalhof, dat nog in 1772 in bezit was van vrouwe baronesse Maria Josephus Blondel, douairière van Franciscus Philippus de Vicq, baron van Cumptich. Na het overlijden van de baronesse, werden de eigendommen stuk per stuk verkocht door de erfgenamen, de kinderen de Vicq. Het Dormaalhof, met nog slechts een kleine 5 hectare land van de oorspronkelijke 44, kwam in 1773 in bezit van de heer van Corbeeck, Joannes Guibert Antoine de Brenard. Van de percelen 1 en 3 vonden we een verkoop terug in 1772 aan ene Petrus Cludts. Deze laatste verkocht ze op zijn beurt in 1778 aan respectievelijk Peeter Van Gorp en Catharina Vermeylen uit Wakkerzeel en aan de Leuvense professor Arn. Van Elewijck. Het is deze verkoop waarop de advertentie terugslaat in het 'Wekelyks nieuws uyt Loven' hieronder.
Annotatium 2 anni 1773.
Baron de Vicq verkoopt aan Petrus Cludts (goedenisbiref, schepenen Loven, 27/11/1772) - een stuck land 1B 69R op het Bruggevelt, regenoten 1) Fredericus ende Michael Abeloos, 2) Bisschop met de Commanderije van Chantrain, 3) d Arque, 4) de kercke van St Jacob tot Loven ; belast 18 ½ penningen boon, 18 ½ spinten evene, in 2 items art. 3 en 6 der eerste gichte, cijnsboeck Lauwendries, voor 924 guldens wisselgelt - een stuck lants, voor desen bempt, gemeijnelijck genoempt het Clijn Lauwendrieschblock, 1B min 3 à 4 roeden, regenoten 1) Arnoldus Rassaerts, 2) met den heff aen dit stuck tegens den Lauwendriesch bempt, 3) J. Bta. Michiels, 4) de Lipse ; waervan 2D 81R belast met 8 ¾ penningen boon ende 8 ¾ spinten evene, voor 930 gl 10 st.
Annotatie van 1B lants voor Peeter Van Gorp cum uxore Wackerzeel. 20/7/1778, goedenisse gepasseert voor heeren schepenen van Loven, dat Peeter Van Gorp & Catharina Vermeijlen, gehuijsschen tot Wackerzeel, in coop hebben vercregen tegens S(ieu)r Petrus Cludts, Een parceel lants tevoren bempts, Thildonck op t Clijn Veldeken, nu genoempt het Clijn Lauwendries block, 1B min 3 à 4 R, regenoten 1) scheijdende d hellicht van de grachte tegens de goederen gecoght bij Arn. Rassaerts, 2) den heff aen dit stuk tegens den Lauwendries bempt, 3) de goederen ingecoght bij J. B. Michiels, 4) de Lipse ; 2D 81R belast 8 ¾ penn. boon, 8 ¾ spinten evene, art. 6,7,8 chijnsboeck Lauwendries, voor 930 6 0 (not. P. Bisschops, 19/6/1778) f° 32 r° Annotatie van 1B 69R voor den verclaersten heere A. Van Elewijck, doctoor ende professor in beijde rechten, cum sua. Goedenisse schepenen Loven, 20/6/1778, dat Arn. Van Helewyck, doctoor ende professor in beijde rechten binnen de Universitijt der stad Loven, bij denominatie van d heer Ph. Remigius Van Hamme, in coop heeft vercregen tegens S(ieu)r Petrus Cludts, een parceel lants op t Bruggevelt, Thildonck, 1B 69R, regenoten 1) Michiel Abeloos, 2) de Costerije, nu d erfg. Bisschop ende de Commanderije van Chantrain, 3) het Terveblock, alsnu genaempt d Arcke, 4) Christiaen Houwyck, nu de kercke van St Jacob van Loven, belast met 18 ½ penn. boon, 18 ½ spinten evene, art. 3 et 6 der eerste gichte chijnsboeck Lauwendries, voor 969 6
* De advertentie vermeldt evenwel N. van den Schriek doch namen werden dikwijls slordig weergegeven in de acten...
'Wekelyks nieuws uyt Loven' van 17 mei 1778
Kadaster
Het hedendaags kadaster stamt uit de tijd van Napoleon die de algehele registratie en opmeting van het gehele toenmalige Franse Keizerrijk oplegde (wet van 15 september 1807). Alle kavels moesten op een percelenplan worden uitgetekend, met toekenning, aan elke kavel, van het eigendomsrecht en het kadastraal inkomen. De topografische opmetingen startten in hetzelfde jaar en gingen op ons grondgebied door onder het Hollands bewind. In 1835 was het kadaster voor geheel België beëindigd, behalve voor Limburg en Luxemburg. De werkzaamheden in deze provincies werden rond 1830 stilgelegd omdat de Hollanders de kadastrale leggers hadden meegenomen. De opmetingen werden er beëindigd in 1843.
Dat de kadastrale opmetingen onder drie verschillende regimes gewoon doorgingen, is op zich al revelerend voor het belang dat men er aan hechtte. De zo gedetailleerde opmeting van het grondgebied schonk het jonge België meteen een goed gedocumenteerd rasterwerk waarop de infrastructuur van kanalen en treinverbindingen snel kon worden uitgetekend.Veel is ook te danken aan de inspanningen van Philippe Vandermaelen (1795-1869) die de kadastrale kaarten gebruikte om vanaf 1846 een Carte topographique de la Belgique au 20.000ième aan te maken en te drukken. Vandermaelen legde daarmee de verbinding tussen de befaamde Ferraris-kaarten van het einde van de 18de eeuw en de nauwkeurige kaarten van de tweede helft van de 19de eeuw, uitgevoerd door het Militair Cartografisch Instituut. België was het eerste land ter wereld dat een kaart op die schaal bezat. De kadastrale informatie is zonder meer een troef geweest bij het doorbreken van de industriële revolutie in ons land.
Op onderstaande foto zie je 'n duivenpan. Dergelijke dakpan met grote opening liet toe dat de duiven hun hok onder het dak probleemloos konden aanvliegen.
Mooi toch, dit simpele object dat je nog wel eens tegenkomt op de daken van oude hoevetjes!
* En wat schuift dat zo, verkozene des volks te zijn?
En wat schuift dat zo, verkozene des volks te zijn?
(Hoeveel brengt een zitje in het schepencollege eigenlijk op? Een vraag die Vacature recent voorlegde aan het Agentschap voor Binnenlands Bestuur)
Hoe meer inwoners, hoe hoger het salaris "Het loon van de schepenen is gekoppeld aan dat van de burgemeester", legt een ambtenaar op het Agentschap voor Binnenlands Bestuur uit. "Om te achterhalen hoeveel een schepen verdient, moet je dus eerst weten hoeveel de burgemeester verdient. Dat salaris wordt in de Gemeentewet uitgedrukt als een percentage van het brutojaarloon van de leden van het Vlaams Parlement (= 53.511 euro). Het percentage varieert al naargelang het aantal inwoners. De lonen volgen ook de gezondheidsindex, wat maakt dat ze vanaf 1 oktober lichtjes stijgen. Net als de ambtenarenlonen trouwens."
Schepen: van 17.000 tot 92.000 euro bruto per jaar Niet alleen het loon van de burgemeester, ook het aantal inwoners bepaalt mee hoeveel een schepen verdient aan zijn mandaat. Telt een gemeente (minder dan) 50.000 inwoners, dan verdienen de schepenen 60% van het brutojaarloon van de burgemeester. Is de gemeente groter, dan wordt dit 75%. De schepenen uit het stadsbestuur van Antwerpen en Gent verdienen op jaarbasis dus zo'n 91.907, 80 euro. In een kleine gemeente als Mesen (minder dan 1.000 inwoners), verdienen de schepenen 17.030,54 euro bruto per jaar.
Het spreekt voor zich dat burgemeesters en schepenen van die kleinere gemeenten onmogelijk kunnen leven van hun mandaat en dus vaak nog een extra job hebben. Hoewel de discussie over die jobcumuls regelmatig oplaait, is er tot nu toe geen wet die beperkingen oplegt. En dus kan elke burgemeester of schepen, ongeacht de grootte van zijn gemeente, naar hartelust jobs combineren. Wat de cumulatie van openbare mandaten betreft, is er wel een regel. De som van de wedde van de burgemeester of schepen en de wedden, vergoedingen en presentiegelden die voortvloeien uit de uitoefening van een openbaar mandaat, een openbare functie of een openbaar ambt van politieke ambt van politieke aard mag niet hoger zijn dan 150 procent van de vergoeding van de leden van het Vlaams Parlement.
Daarnaast moeten de burgemeesters en schepenen, net als regerings- en parlementsleden, een lijst met mandaten neerleggen bij het Rekenhof. Die maatregel geldt sinds 2005 en is bedoeld om belangenvermenging tegen te gaan. Kijken we in de mandatenlijst van 2009 dan leren we dat Patrick Janssens 19 mandaten cumuleert. Vier daarvan zijn bezoldigd: zijn mandaat als burgemeester van Antwerpen, als lid van het Vlaams parlement, als bestuurder van Dexia en het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. Eind november 2010 verschijnt de nieuwe mandatenlijst online.
Extra's - burgemeester en schepenen hebben net als gewone ambtenaren recht op vakantiegeld en een eindejaarspremie. De berekening ervan gebeurt op dezelfde manier als van gemeentepersoneel van niveau A. - andere voordelen zoals hospitalisatieverzekering krijgen de burgemeester en zijn schepenen niet. - onkosten, bijvoorbeeld voor gsm of vervoer, worden uiteraard wel terugbetaald. Let wel, de kosten moeten verband houden met de uitoefening van het mandaat en ze moeten noodzakelijk zijn. Het is aan de burgemeester en de schepenen om dit aan te tonen. - bij ontslag is er geen uittredingsvergoeding voorzien.
Haacht telde 14.180 inwoners op 31 december 2010. Daarmee valt de weddeschaal van onze bewindslieden in de schijf van gemeenten tussen de 10.001 en 15.000 inwoners.
De Haachtse burgemeester verdient 55.821,59 euro brutojaarloon vanaf 1 oktober 2010 (geïndexeerd).
Een Haachtse schepen verdient 60% van het voorgaande, omgerekend is dat 33.492,95 euro brutojaarloon.
Onder de hoofding 'Ken je dorp' kreeg je op deze blog regelmatig een vraag over Tildonk voorgeschoteld. En, het dient gezegd, meestal bracht de deelnemende blogbezoeker het er uitstekend van af. Deze laatste keer was dat niet anders...
OPLOSSING (vraag 30/01/2011): 'Op welk monumentenbord staat een fout jaartal?
Diegenen die het bord aan het sas en sashuis vermeldden, hadden het bij het rechte eind (toch weer 2 op de 3 deelnemers!). Sas, sashuis en omgeving werden wettelijk beschermd als monument en als dorpsgezicht op 8 juli 1996. Het zetduiveltje maakte er op het monumentenbord echter 1936 van...
Nog een foto uit 1922 ! (zie ook blog nr. 994 van 6/4/11) Ditmaal met de leerlingen van de 4de graad, oftwel zij die geboren waren in 1908-1909, allen getooid met 'n wel speciaal hoofddeksel. We menen er enkele gezichten tussen te herkennen, maar wachten eerst de inbreng van de blogbezoeker af... Om het jullie wat gemakkelijker te maken hebben we de foto hieronder in delen uitvergroot. Wie bijt de spits af?
(L>R) Boven: Maria Stevens (°Herent 25/12/1907; grootgebracht bij 'Nekke van de kleermaker'), Angele Lauwers (°Tildonk 31/1/1909); midden: ..........., ? Jeanne Gordts (°Tildonk 29/12/1908); onder: ............., ..............
Boven: Anna Ons (°Tildonk 12/1/1908); midden: ..............; onder: ? Gusta Van Krieken (°Tildonk 15/11/1908), ..............
* Het Leuvense College van Villers en zijn ginkgo...
College van Villers Deze namiddag brachten we op uitnodiging van Heemkunde Vlaanderen een bezoek aan het nieuwe Rijksarchief te Leuven, alsook aan het Documentatiecentrum Vlaams-Brabant.
Hele mooie locatie, het prachtig gerestaureerde College van Villers in de Vaartstraat!
Ginkgo Op het binnenplein troffen we een ginkgo biloba aan (Japanse notenboom, ook wel als 'levend fossiel' betiteld), die waarschijnlijk aangeplant werd ten tijde van de 18de eeuwse verbouwing. Men heeft bij de recente restauratie kosten nog moeite gespaard om die boom voor het nageslacht te redden. Op de middelste foto, die al van enkele jaren terug dateert (want de nieuwbouw in de tuin was er nog niet), zie je hem met z"n goudkleurige kruin zowat tegen de achtergevel aangeleund staan. Frappant is dat men in Tildonk in de jaren '80 een even oude ginkgo die in het park van Ter Elst (Trebos) groeide zo maar heeft gekapt (zie blog 5/1/06, 26/10/08). Kanunnik Van 't Sestich die deze boom indertijd hoogstwaarschijnlijk heeft aangeplant, moest het weten, hij zou zich in zijn graf omdraaien...
Het College van Villers, voormalig refugiehuis van de abdij van Villers-la-Ville, gelegen in de Vaartstraat in Leuven. Het diende tot verblijf van de jonge monniken die in de stad theologie studeerden, en werd later omgevormd tot het universitaire College van Villers (door de abt Dionysius van Zevendonck in 1660). In de 18de eeuw werd het college geheel verbouwd in de Lodewijk XV- of rococostijl. De Regie der Gebouwen heeft het beschermde Villerscollege gerestaureerd. Nu zijn hier het vredegerecht en het rijksarchief gehuisvest.
De uitnodiging die de heemkundige kringen in de bus kregen: Enkele weken geleden werd de laatste hand gelegd aan de uitbreiding van het Rijksarchief in Leuven. We nodigen je uit om op zaterdag 9 april als een van de eersten een unieke blik achter de schermen te werpen. Prof. dr. Herman Van Isterdael en Prof. dr. Eddy Put leiden je met veel plezier rond en vertellen je alle pittige details. Ook het documentatiecentrum van de provincie Vlaams-Brabant blijft hierbij niet onontdekt.
Het Algemeen Rijksarchief Leuven en het documentatiecentrum Vlaams-Brabant bieden ongekende mogelijkheden voor onderzoek over plaatselijke geschiedenis. Waar het Rijksarchief via onder meer databanken en microfilms de geheimen van haar vele meters archief prijsgeeft, bevat het documentatiecentrum meer dan 7000 publicaties over geschiedenis en heemkunde, erfgoed, cultuur en monumentenzorg enzovoort. Beide zijn zeker een bezoek waard.
Een ganse bende kinderen vertrok in de zomervakantie vanuit Tildonk met de socialistische ziekenkas naar het Home Emile Vandervelde in Oostduinkerke op vakantiekolonie. Tussen de deelnemers o.m. Michel Magits (zie blogbijdrage 7/4/11).
Op de foto (L>R): - bovenste rij: Roger Vangijsel (met vlag), Jules Swiggers, André Vandermeerschen, moniteur, Francine Adams, monitrice, Paul De Coster, Gusta Van Krieken 'moeder', moniteur - middenste rij: Annitta Hermans, Pierre Swiggers, Fons Debacker, Raymond Verdrengh, Gaston Vancampenhout, Paul Gordts, Freddy Neefs, Georges Gordts, André Gordts - onderste rij: Nicole Vangijsel, Michel Magits, Mariette Gordts, Antoine Vandermeerschen, Jan Gordts, Fernande Gordts, Mon Fillet, Luc Verdrengh, Mieke Verdrengh
In het jongste nummer van Kerk en Leven stootten we op het artikel 'De erfenis van Napoleon'. Op de bijhorende foto zie je de professoren Michel Magits en Louis-Léon Christians. Wel, professor Magits heeft Tildonkse roots! Hij is namelijk de zoon van Julien Magits, gewezen Tildonkse schepen van openbare werken, en Therese Van Vlasselaer.
Het zal zowat de eerste keer zijn, vermoed ik, dat zijn foto afgedrukt staat in het parochieblad. Als voorzitter van de Unie van Vrijzinnige Verenigingen was hij immers de grote tegenhanger van de katholieke zuil. Dat maakt dan weer dat hij vaste gesprekspartner was van de grote tenoren van deze zuil en o.m. dikwijls vergaderde met kardinaal Danneels.
Prof. dr. Michel Magits (°1946) is als Gewoon Hoogleraar verbonden aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Vrije Universiteit Brussel, waar hij voorzitter is van de vakgroep Metajuridica. Hij is doctor in de Rechten (1972) en doctor in de Geschiedenis (1977).
Hij was decaan van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van 1988 tot 1991 en van 1998 tot 2002. Van 1991 tot 1994 fungeerde hij als voorzitter van de Onderwijsraad.
In 2003 was hij lid van de expertengroep Evaluation de la Qualité. Droit, ingesteld door de Conseil des recteurs van de Franse Gemeenschap. Zijn publicaties betreffen de rechtsgeschiedenis, het onderwijsrecht en levensbeschouwelijke aspecten. Van 1997 tot maart 2006 was hij voorzitter van de Unie VrijzinnigeVerenigingen. Hij werd in die functie opgevolgd door Sonja Eggerickx.
* Tildonks laatste kasseistraatje moet er aan geloven
Zo pas bereikte ons het bericht dat de gemeente van plan is om de Klein Terbankstraat, Tildonks laatste kasseistraatje, te betonneren en er een fietsweg van te maken. Dit straatje situeert zich tussen de geklasseerde kapel O.L.Vrouw-van-Troost (die maar niet gerestaureerd geraakt) en de Vaartdijk.
Wel, wij vinden dat men dit kasseistraatje (een laatste relict van ons 19de eeuwse plaatselijke wegennet!) absoluut dient te behouden!
Waarom het kasseiwegje niet heraanleggen, eventueel in het kader van een sociaal tewerkstellingsproject? Op een effen kasseistrook (in dit geval van nog geen 200 meter) is het zeker zo leuk om recreatief te fietsen.
Wat in Wakkerzeel kan, zou niet in Tildonk kunnen??
Achterliggende reden waarom men nu ineens op die plaats een fietsweg wil aanleggen is natuurlijk de 'ontsluiting' van de industriezone (waarover de gemeente voor de rest weigert te communiceren). De Kapelleweg tussen Hambos-station en de Vaartdijk wordt voorbehouden voor het zware vrachtverkeer, voor een fietsweg op die plaats is er blijkbaar te weinig animo vanwege de gemeente...
994) Ambtelijk taalgebruik te Tildonk in de 19de eeuw
Er wordt algemeen aangenomen dat de 19de eeuwse bestuurstaal overeenstemde met de op dat moment wettelijk bepaalde taal. Voor Vlaanderen was dat in de 19de eeuw voornamelijk het Frans. Recent onderzoek bracht echter aan het licht dat het Nederlands toch wel prominenter aanwezig was dan men oorspronkelijk dacht. Glen Fobelets uit Hambos onderzocht het Haachtse en Tildonkse ambtelijk taalgebruik van de negentiende eeuw en vergeleek in hoeverre de bestuurstaal overeenstemde met de toenmalige officiële taalwetten. (1) Voor Tildonk leverde het volgende gegevens op: 1819-1822: bestuurstaal is Frans (er wordt niet van de taalwet afgeweken, Frans is op dat ogenblik de officiële taal in de Zuidelijke Nederlanden). 1823-1832: in alle documenten wordt het Nederlands gebezigd (komt overeen met de taalwet die vanaf 1823 in voege treedt). 1833-1861: quasi uitsluitend Frans taalgebruik. Tildonk respecteert hier opnieuw, weliswaar met 2 jaar vertraging, de taalwet. Van 1831 tot 1878 wordt het Frans namelijk als bestuurstaal naar voren geschoven in het pas ontstane België. Ondanks de duidelijke dominantie van het Frans zijn er soms Nederlandse passages, o.m. het Policie-Reglement uit 1837. (2) In de periode 1840-1843 is er een voortdurende wisseling tussen het Frans en het Nederlands.Naar het waarom is het gissen. In 1860 is er een Nederlandse passage 'Benoeming van den vaccinateur'. Mogelijk werd de taalkeuze in sommige gevallen beïnvloed door de inhoud van een document. 1862-1900: bestuurstaal in Tildonk is Nederlands, alhoewel pas officieel vanaf 1878 Nederlands in bestuurszaken gebruikt wordt. Oorzaak zijn dus geen nieuwe taalwetten, doch wel de komst van een nieuwe gemeentesecretaris! (3)
(1) Glen Fobelets, 2de Kan. Germaanse Talen, VUB, Ambtelijk taalgebruik in de negentiende eeuw: De gemeenten Haacht en Tildonk (1819-1900), 2003. (2) Zie ook blog nrs. 158-160 dd. 10/9-17/9/2006: Een politiereglement uit 1837. (3) De nieuwe secretaris was Petrus Schoeters uit Herent. Hij volgde Joannes Albertin Coen op die op 5 oktober 1862 zijn ontslag had genomen.
Sweet Potato (John Gerard, Herball, Generall Historie of Plants, 1597). Botanische beschrijving van de aardappel in het kruidboek van John Gerard in 1597.
Men vermoedt dat de aardappel zo'n 7000 jaar geleden als gewas in Peru/Bolivia in cultuur is gebracht. Archeologische opgravingen laten in elk geval zien dat al 3000 à 4000 jaar geleden aardappelen door de Inca's werden verbouwd. De Spanjaarden brachten hem in 1537 vanuit het huidige Colombia naar Europa. Dus absoluut niet als een gevonden wilde plant, waarvan in Europa de knol als eetbaar iets werd ontdekt. Haast integendeel. En over het vervolg van 'de opmars van volksvoedsel nummer één' doen diverse curieuze verhalen de ronde. Temeer daar er wordt gezegd dat de aardappel heel lang als een oneetbaar gewas werd beschouwd en pas ten tijde van Napoleon doorbrak.
1573 - uit de bewaard gebleven administratie van een ziekenhuis in Sevilla blijkt dat er een hoeveelheid aardappels werden gekocht. Dus er werden toen op enige schaal aardappels verbouwd. [3] 1583 - de eerste aardappels verschijnen in Genua en werden spoedig, op sommige plaatsen een populaire voeding. [3] 1588 - Carolus Clusius (Charles de l'Ecluse) plantte de aardappel in de tuinen van Pitsemburg in Mechelen. In 1601 verhaalt hij van de voortplanting d.m.v. zaad. [5] Rond1600 werden ze op diverse plaatsen in Frankrijk verbouwd. In 1625 in de Zuidelijke Nederlanden en in 1700 in Noord-Nederland.[3] 1727 - De aardappel werd in Friesland als voedsel erkend terwijl hij al sinds 1640 in de Groningse hortus stond.[5] Kennelijk werd de aardappel veelal alleen binnen kloostertuinen verbouwd. Boeren zagen geen heil in het gewas waarvan de groene delen en bessen giftig zijn. De eerste botanische beschrijving, in zgn. kruidboeken, dateert uit 1596 van Caspar Bauhin. [3] In 1597 in het boek van John Gerard. De aardappel werd pas echt volksvoedsel toen Napoleon iets zocht dat langer houdbaar was en waarmee hij zijn soldaten kon voeden, dus pakweg rond 1800.
[1] Food Plants of the World [2] Handboek Ecologisch Tuinieren [3] Planten voor Dagelijks Gebruik [4] Groente & Fruit Encyclopedie [5] Wikipedia 25-12-2009
Om de twee weken tref je hier een paar portretten van onze Tildonkse voorzaten.Met een klein beetje commentaar op zijn Tilloenks. Soms zijn we zelfs niet zeker wie er op voorkomt en verwachten we enige feedback van de lezer. De vijftigste Tilloenksen Almanak komt er aan binnen 14 dagen, op de misschien laatste levensdag van deze blog. Het belooft dus iets speciaals te worden...
Petrus Ver Elst, Pië Minnekes, Bertrodestraat, Beddelestroat, Mortelstraat, Meuttestroat, Anna Weltens, Louise Vandenbroeck, Wis van Kolbroek, Dominicus Vandenbroeck, Miene Broek
Hetgeen er nog restte van de infostand van Plopsahambos toen we een uurtje na sluiting langskwamen...
Plopsa foetsie
We waren gisteren te laat toegekomen om het evenement mee te maken aan het station van Hambos en rateerden aldus een gratis jaarabonnement en dito tickets. Het zij zo. Nog aanwezige omstaanders verzekerden ons dat er overdag heel wat meer 'pasêuzze' was geweest dan op andere dagen. Ze vertelden ook dat Plopsahambos op de lange baan geschoven wordt. Zekere Lewie uit Leuven was immers op het laatste moment gaan dwarsliggen op de rails...
Plopsahambos TILDONK Het is nu zo goed als zeker, het nieuwe pretpark van de Plopsagroep waarvan al zolang sprake is, komt zich vestigen in de uitbreidingszone van Hambos (terreinen Celis) te Tildonk.Het park zal de naam Plopsahambos meekrijgen en is meteen het vijfde in zijn soort. Studio 100 baat immers reeds vestigingen uit in De Panne (Plopsaland), in Hasselt en in het Nederlandse Coevorden (beide Plopsa Indoor) en in Coo (Plopsa Coo). Tildonk haalde het van Poupehan
Het pittoreske Ardense dorpje Poupehan, ooit bekend van de geheime onderhandelingen onder premier Wilfried Martens (1982-1987), was lange tijd eveneens in de running, maar het Vlaams-Brabantse bloemendorp Tildonk heeft het uiteindelijk gehaald. Een studie uitgevoerd door de universiteit van Leuven toonde aan dat er nood is in de regio Leuven aan een pretpark van dergelijk kaliber. Een doorslaggevend element was het feit dat deze streek een grote schare fans telt van K3 en Kabouter Plop. Maandenlange discretie is aan de beslissing voorafgegaan. Zo hulde de gemeente Haacht, waartoe Tildonk behoort, zich naar gewoonte in absoluut stilzwijgen. En, begrepen de inwoners niet waarom hun gemeente hen over de ontwikkelingen van de uitbreiding van de industriezone Hambos en de geplande industrieweg zo in het ongewisse liet, we weten nu waarom!
Shuttle en monorail
Er wordt bijzondere aandacht geschonken aan de mobiliteit van de bezoekers van het nieuwe pretpark. Zo wordt voorzien in een shuttle, die van op de Oude Markt te Leuven vertrekt en de parkbezoekers rechtstreeks tot in hartje Hambos brengt. Leuven houdt hierbij een traditie van rond de voorlaatste eeuwwisseling in gedachte, toen de Leuvenaars hun vertier kwamen zoeken aan Tildonk-Sas (1).
Er komt eveneens een monorail die de vaart kruist ter hoogte van het sas van Tildonk en die nadien de Zuiddijk volgt en de bezoekers tot in de tuin van het klooster zal voeren. NV Zeekanaal is hiermee erg in zijn nopjes, de beheerder van de vaart wordt immers reeds al te lang geplaagd door de omwonenden om te voorzien in een nieuwe sasovergang nadat ze de oude eenzijdig had afgeschaft (2).
Attracties
Alhoewel er nogal veel geheimzinnigheid heerst over de geplande attracties, vernamen we van een loslippige medewerkster dat er in de tuin van het klooster een reuzengroot podium komt (dat indertijd nog voor de Ierse supergroep U2 diende en dat door het plaatselijke bedrijf Stageco werd vervaardigd) (3).
Een lokale brouwerij zou worden ingeschakeld voor de catering in het park. Of dit de bestaande Tildonkse hoevebrouwerij Ten Dormael betreft of een nog op te richten brouwerij in het klooster (4), daar hebben we momenteel eveneens het raden naar.
Er is verder ook sprake van een folkloristische dierentuin (met o.m. varkens, beren en vierdemaandsvissen).
(Bron: De Gazet van Morgen)
Voetnoten (jg): (1) Zie blog 7/4/2006: nr. 76. Een stukje folklore uit Tildonk... (2) Zie blog 7/12/2008: Ken je dorp. (3) Zie blog 13/3/2007: Stageco in de prijzen. (4) Zie blog 22/3/2011: KVLV nu officiëel eigenaar van kloostergebouw.
Vandaag vrijdag van 9 tot 19 u.
POP-UP INFOSTAND PLOPSAHAMBOS
(aan het station van Hambos).
In aanwezigheid van de bekende TV-figuren Samson en Gert alsook Piet Piraat, zal de Haachtse schepen van Leute en Vermaak, samen met zijn Leuvense evenknie, het lint doorknippen.
Onder de aanwezigen wordt een jaarabonnement op Plopsahambos verloot, alsook enkele tientallen tickets voor de monorail of shuttle.
In het Tildonks fotoarchief dat we doorheen de jaren opgebouwd hebben (heel dikwijls met jullie hulp!) zitten enkele foto's waarvan de gegevensfiche spoorloos is.
In het Tildonks fotoarchief dat we doorheen de jaren opgebouwd hebben (heel dikwijls met jullie hulp!) zitten enkele foto's waarvan de gegevensfiche spoorloos is.
In het Tildonks fotoarchief dat we doorheen de jaren opgebouwd hebben (heel dikwijls met jullie hulp!) zitten enkele foto's waarvan de gegevensfiche spoorloos is.
Wie herkent het echtpaar of de man met de pet? Alle drie zijn ze van Tildonk, daarvan zijn we ongeveer zeker!
Het begin van een nieuwe maand betekent doorgaans ook enkele wijzigingen voor ons dagelijks leven. In april 2011 is dat zeker niet anders. Een overzicht.
Begeleiding oudere werklozen
Er moeten meer vijftigplussers aan de slag. Daarom werden werklozen tussen 50 en 52 jaar al intensiever begeleid in hun zoektocht naar een nieuwe job. Vanaf 1 april wordt de lat verhoogd tot 55 jaar. Op termijn moet ze zelfs naar 58 jaar.
Toezicht op banken en verzekeraars
De controle op de banken en verzekeringsmaatschappijen verschuift. Ze wordt niet langer gedaan door de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA), maar door de Nationale Bank. Die oefent nu zowel macro-economisch (de hele sector) als micro-economisch toezicht(bank per bank) uit.
De CBFA gaat zich toeleggen op de controle op de werking van de beurzen.
Nieuwe gouverneur Nationale Bank
Luc Coene wordt de nieuwe gouverneur van de Nationale Bank van België. De gewezen kabinetschef van voormalig premier Guy Verhofstadt vervangt de Luikenaar Guy Quaden, die met pensioen gaat.
Tijdelijke werkloosheid
Wie tijdelijk werkloos is en hiervoor een aanvullende vergoeding krijgt, zal hierop meer worden afgehouden. De bedrijfsvoorheffing op deze vergoeding stijgt van 10,09% naar 18,75%. De uiteindelijke belasting verandert niet. Dat betekent dat de betrokkenen later minder moeten bijbetalen of meer zullen terugkrijgen. Voor de staat heeft dit het voordeel dat het geld rapper binnenkomt. Het heeft ook een eenmalig gunstig effect op de begroting.
Rabobank.be
Wie bij Rabobank.be een effectenrekening heeft en stukken wil overschrijven naar een andere bank betaalt daarvoor voortaan 100 euro per notering. Tot nog toe was dat 60 euro.
De oorlog was nog niet lang achter de rug* en de fabrieken draaiden als voorheen op volle toeren. Hier een groepje arbeidsters van de conservenfabriek 'La Corbeille' te Wespelaar. Deze meisjes kookten de groenten af vooraleer ze ingeblikt werden.
Wie staat er op de foto? (L>R) boven: Jeanne Pues, Theresia (Bertha) Nackaerts (Sussenhoek, Tildonk), Maria L. Roelants ("Wis van Moe Lees", Lipsestraat, Tildonk) midden: Té De Backer (Wespelaar), Palmyre Gordts (Bertrodestraat, Tildonk), Marie Engelborghs (x met 'Tist Sik', Mortelstraat, Tildonk) onder: ?, Teke Van Espen (Wespelaar)
Het Tildonkse Bertrodenhof (het aloude Hof Ten Bettenrode) werd in 1929 verkocht door de erfgenamen van grootgrondbezitter Ides Van Hoobrouck. In eerste instantie betrof dit 55 hectare ("het pachthof met aanhoorigheden, boomgaard, vijvers, landen, alsook allerbeste tarwelanden, bouwgronden, weiden en bosschen, onder Thildonck, Winxele-Delle, Haecht") die op 14 en 28 februari 1929 te koop werden gesteld. Deze eerste verkoop bracht blijkbaar niet het gewenste resultaat want op 10 en 24 juni 1929 greep een tweede verkoop plaats. Ditmaal besloeg de oppervlakte van de aangeboden gronden 35 hectare. Het pachthof kwam in bezit van Victor Verhaegen (Fikke van Pikeur). De landbouwgronden gingen naar diverse eigenaars waardoor het geheel danig versnipperde.
TE KOOP TE KOOP TE KOOP
Wat werd er zoal openbaar verkocht in het landelijke Tildonk in het jaar ons heren 1929? Heel wat, van houtwas en bomen, veldvruchten, percelen land, tot het gekende Bertrodenhof toe, zo lezen we in de toenmalige edities van De Haechtenaar en Gazet van Haecht.
De Haechtenaar 19/1/1929 Openbare Verkooping van 391 Kanada en 2 Eiken BOOMEN Not. Ign. Maes, Wespelaer, met tussenkomst van Not. Claes, Brussel Maandag 4/2/1929 10 u ter herberg M. Frans Mariën, Lipsestraat Thildonck, ten aanzoek van de erven van wijlen Mijnheer Ides van Hoobrouck, te Brussel. 391 Kanada en 2 Eiken Boomen, wassende in bosschen en beemden, omtrent het Bertrodehof, onder Thildonck, tusschen den steenweg van Thildonck op Herent en den grooten steenweg Leuven-Mechelen. Alles verdeeld in 13 loten en 111 kopen. Een gedeelte dezer boomen zijn bijzonder geschikt voor blokmakers, schrijnwerkers, meubelmakers en kastenfabrieken. Zeer gemakkelijk vervoer door de nabijheid van den provinciesteenweg Thildonck-Herent, en den grooten steenweg Leuven-Mechelen. Gewone voorwaarden. Komptante betaling en 15% voor kosten en rechten. Alles aan te wijzen door August Mertens, boschwachter te Beneden-Velthem, tegen den Mechelschen steenweg. Katalogen: Not. Maes, Wespelaer Dorp en Not. Claes te Brussel, Troonstraat 2, bij den aanwijzer en ter herberge Heer Mariën.
De Haechtenaar 26/1/1929 Te Koop: LAND te Thildonck, ter plaatse Daelderveld, 12a 70ca, onverhuurd. Inlichtingen: Not. Rooman, Diestschestraat 13, Leuven
De Haechtenaar 26/1/1929 Openbare Verkooping van een voordeelig gelegen pachthof genaamd Bertrodenhof en 55 Hectaren Allerbeste Tarwelanden, Bouwgronden, Weiden en Bosschen, onder Thildonck, Winxele-Delle, Haecht (Arr. Leuven) De Notaris Ignace Maes, te Wespelaer in verblijf zal met tusschenkomst van zijn ambtgenoot Not. CLAES te Brussel, met winst eener instelpremie van 1 ten honderd openbaarlijk verkoopen, de volgende onroerende Goederen.
(jg: gevolgd door een opsomming; we noteerden volgende toponiemen: Clainstbosch, Jansveld, Daelderveld, Mottenhoek, Bertrodenveld, Bostradenbosch, Bertrodenbosch, Poorteblok, Thildonckveld, Vossebroeck (Haacht), Schaerbeeck (Haacht). De gebruikers van de gronden, waaronder een aantal Dellenaren, waren: Nrs. 1-8: Engelborghs Jan Baptist; 9-11: Schoeters Eduard; 12: Schoeters Eduard en Verelst Petrus; 13: Verelst Petrus; 14-15: Verelst Petrus en Mariën Frans; 16: Schoeters Eduard; 17-21: Lens Victor; 22: Vermeylen A. en Vanden Schrieck Florent; 23: Vanden Schrieck Florent; 24-25: Witpas Emile; 26-27: Van Aerschot Joannes; 28-29: Van Aerschot; 30-31: Van Roye; 32: Vanden Schrieck, Bosmans, Meulemans; 33: Meulemans Ed., Van Roye; 34: Schoeters Ed.; 35: Van Zegbroeck, Vermeylen A., Behets Ed.; 36: Van Parijs Joannes, Piot Ed.; 37: Van Hoorenbeeck Aug.; 38: Van Meerbeek Aug.; 40-41: Van Opstal Jozef; 42-44: Van Gorp Frans; 45: Van Zegbroeck, Piot Ed., Van Gorp Fr., Engelborghs Elise en Evers Jules; 46: in beheer; 47: Fillet, Wuyttens, Van Gorp; 48: Piot Ed., Van Gorp; 49-50: Piot Ed.; 51: In beheer; 52: Schoeters Ed. en andere; 53: Vervoort Arthur; 54: Lambrechts Dominique; 55: Lanciers Frans; 56: Vervoort Arthur; 57-58: Coose Dominique; 59: Sallaerts Frans; 60: De Leus Frans; 61: In beheer)
Vrij, zuiver en onbelast. Ingenottreding: Al de huurders hebben door Deurwaarders-ambt wettige opzegging gehad. Kortelings beschikbaar. Zitdagen: Instel: Donderdag 14 Februari 1929; Toewijzing: Donderdag 28 Februari 1929. Zaal Thalia, Wespelaer; bij Mijnheer Jean Penninckx. De Haechtenaar 9/2/1929 De Deurwaarder Jules Van Vlasselaer te Leuven zal op Maandag 11 Februari 1929 openbaarlijk verkoopen om 12 ure 's middags, ter herberge van Eduard Bisschop, "In de Zwarte Flesch" te Winxele-Delle, steenweg van Leuven op Mechelen, Wegens Mev. Wed. Auguste de Béhault du Carmois, eigenares Thildonck: - onder Wespelaer: In het Vijverbosch tegen de Beekstraat: 10 koopen kanada's en eiken heersters. Aanwijzer: Aug. De Coster, Lipsestraat Thildonck. - onder Winxele: In het Kastanjebosch: 112 koopen beuken, eiken en esschen heersters; In 't Halfbunder: 29 koopen eiken, beuken, witte bomen en eiken heersters. Aanwijzer: Pros. Devue, Woeringstraat Thildonck. De Haechtenaar 16/3/1929 Openbare Verkoop van Allerbeste STALMEST en drogen mutsaard onder Thildonck Not. Ign. Maes, te Wespelaer zal op Maandag 25 Maart 1929 om 2ure nanoen, zeer juist verkoopen wegens M. Frans SCHOETERS, te Thildonck Bertrodestraat, aan zijne woning: ongeveer 30.000 kilos allerbeste Stalmest, alsook eene partij Mutsaard.
De Haechtenaar 18/5/1929 Openbare Verkooping van een voordelig gelegen schoon PACHTHOF genaamd "Bertrodenhof" en 35 Hectaren allerbeste Tarwelanden, Bouwlanden, weiden en Bosschen, alles gelegen onder de gemeente Thildonck. Not. Ignace Maes te Wespelaer in verblijf met tusschenkomst van zijnen ambtgenoot Not. Claes te Brussel, met winst eener instelpremie van één ten honderd, zal openbaarlijk verkoopen de hierna beschreven onroerende goederen. Aanwijzend tafereel der te koop gestelde goederen, volgens meting en plan opgemaakt door den heer Ed. Crick, landmeter en deskundige in onroerende goederen, wonende St Jans Molenbeek, Jubellaan nr 25. (jg: gevolgd door een opsomming) Vrij, zuiver en onbelast. Al deze goederen zijn onverhuurd en kortelings beschikbaar. De goederen zijn zeer voordelig gelegen in de nabijheid van den grooten steenweg Leuven - Mechelen en den Provinciesteenweg Herent - Thildonck, ongeveer 7 kilometers van Leuven en 12 kilometers van Mechelen. Zij zijn bijzonder geschikt voor witloofkweekers en hoveniers. Zitdagen: Instel: Maandag 10 Juni 1929; Toewijzing: Maandag 24 Juni 1929 om 2 ure nanoen zeer juist in de zaal "Thalia" gehouden door Mijnheer Jean Penninckx te Wespelaer, nabij de statie. Gemak van betaling. Plans en inlichtingen bij Not. Maes te Wespelaer en bij Not. Claes te Troonstraat 2 Brussel.
Gazet van Haecht 25/5/1929 Openbare Verkooping van PANEELEN, PLANKEN en SCHUTSELS in Dennenhout, te Thildonck, Hever en Boortmeerbeek. Notaris Ivo Tuerlinckx, Haecht, zal op Woensdag 29 Mei 1929 openbaar verkoopen ten aanzoeke van den heer Frans Dierickx, te Katelijne-Waver, eene partij schoone Dennen, Planken, Paneelen en Schutsels, in alle lengten, breedten en dikten : A. Om 9 uur voornoen stipt, te Thildonck aan de brug, ter herberg van M. J. Mommaers. Gewone voorwaarden : Gereed geld en 15 % voor kosten.
De Haechtenaar 15/6/1929 Openbare Verkoping van ALLERBESTE HOOIGRAS EN TOEMAAT onder Thildonck, Wespelaer en Haecht Not. Ign. Maes, Wespelaer Vrijdag 28 Juni 1929 A) om 9 ure voornoen zeer juist, ter herberge van M. Frans Mariën te Thildonck-Lipsestraat Wegens de erven Ides Van Hoobrouck te Brussel: Onder Thildonck, omtrent het Bertrodehof: ongeveer 10 hectaren allerbeste hooigras in 24 koopen verdeeld Aan te wijzen door M. August Mertens, boschwachter te Bueken B) om 11 ure ter herberge Louis Wellens te Thildonck-Hambosch: I. Wegens M. Baron de Mevius-Willems, grondeigenaar te Brussel: ongeveer 1,5 Hectaar allerbeste hooigras met toemaat, onder Thildonck, tusschen de Vaart en Hambosch-Statie. Aan te wijzen door M. August Mertens, boschwachter te Bueken. II. Namens M. Emile Meulemans, Voorzitter der Rechtbank van Eerste Aanleg te Mechelen: Onder Thildonck-Hambosch ter plaatse "De Ster" langsheen den ijzerenweg Wijgmael-Hambosch 45 aren allerbeste hooigras met toemaat in 2 koopen verdeeld. De Haechtenaar 22/6/1929 Te huren of te koop: VILLA met garage en grooten Hof, gelegen Lipsestraat te Thildonck (Statie Wespelaer). Zich te wenden tot Aug. Neefs, velomaker Thildonck of M. Ph. Pleckspaen, Kliniekstraat 53 Kuregem-Brussel. De Haechtenaar 22/6/1929 Openbare Verkooping van Schoon HOOIGRAS onder Thildonck en Wijgmael-Herent Not. Alex. Caluwaert te Werchter Maandag 1 Juli 1929 te half twee stipt ter herberg van M. Jan Vervoort Onder Thildonck-Hambosch - Wegens Mev. Wed. Ch. Van der Elst te Leuven: 2 ha op den Heulhof 1 ha over het Sas 1 koop aan de Peerdenweide - Wegens M. Arnold van Muylder te Leuven: 3 koopen in den boomgaard aan het pachthof van M. Frans Van Muylder - Namens M. Maur. Devolder te St Jans Molenbeek: 4 koopen hooigras op 't goed van 't Groenen Kasteel voortkomende van wijlen M. Frits Vanderhaert. Gazet van Haecht 29/6/1929 Openbare Verkooping van Beste KASSEIEN te Thildonck-Sas. Notaris Alex. Caluwaert, Werchter, zal Maandag 1 Juli 1929, te 1 uur namiddag stipt (juist voor de verkooping van hooigras), te Thildonck-Sas, ter herberg van M. Jan Vervoort, openbaar verkoopen : Wegens Mw. wed. Jos Van der Elst, te Thildonck Sas : Aan het Sas, onder Thildonck : Eene groote partij goede Kasseien, waaronder slot- en dalsteenen, liggende in de dreef van het goed, verdeeld in koopen. Met gereed geld. Gewone voorwaarden.
Gazet van Haecht 6/7/1929 Openbare Verkooping van KOORN en TARWE, onder Wackerzeel, Thildonck, Haecht, Hever en Muysen. De Hussier A. Simon, Haecht, zal op Maandag 15 Juli 1929, openbaar verkoopen : a) Om 1 ure stipt nanoen te Wackerzeel, ter herberg van We Frans Verheyden aan de Kapel. Namens Louis Wolfs, Wackerzeel, onder Thildonck-Hambosch, in de Groenstraat op de Berk : 2 koopen koorn ; op het land vroeger in huur bij Domien Servranckx : 2 koopen koorn Gazet van Haecht 13/7/1929 Openbare Verkooping van KOORN, onder Thildonck. Notaris Alex. Caluwaert, Werchter, zal op Maandag 22 Juli 1929 openbaar verkoopen : B. Te 2 uren juist namiddag, te Wackerzeel-Werchter, ter herberg van de wed. Frans Verheyden : Namens K. Van Langendonck te Wackerzeel : Onder Thildonck : 6 koopen koren in het Thildoncksveld, nabij de woning van Corneel Vermylen. C. Te 3 uren juist namiddag, te Thildonck, in het Dorp, ter herberg van J. B. Roeckx, Namens Livinus Bidée, te Thildonck : 3 koopen koren in het Thildonckveld, aan het Twee-bosch van M. Persoons.
De Haechtenaar 13/7/1929 Openbare Verkooping van KOORN, TARWE & HAVER onder Hambosch-Thildonck Not. Ign. Maes, Wespelaer Woensdag 17 Juli 1929 om 9 ure voornoen ter herberge H. Louis Wellens, te Hambosch-Thildonck, ten aanzoeke van H. Eugène Peeters-Valckenaers te Thildonck: I) 33 aren koorn tegen de woning van Frans Puttemans, 3 koopen II) 15 aren koorn op de Berck, 2 koopen III) 1 koop tarwe nevens de weg naar de Ster, dicht bij het huis van Eduard Valckenaers IV) In de Bleke, aan den barreel nevens den weg 2 koopen tarwe, 2 koopen haver. Aan te wijzen door Valckenaers, Hambosch-Thildonck. De Haechtenaar 27/7/1929 Openbare Verkooping van schoone OOGSTVRUCHTEN onder Winxele-Delle en Thildonck. Not. Peeters, Graanmarkt 10 Leuven ter herberge van M. Frederik Cnops, hoefsmid, Mechelschesteenweg te Winxele-Delle. Donderdag 1 Augustus 1929, 1 uur namiddag ten verzoeke van Wed. Alfons Pues-Vanderlinden, Winxele-Delle. Onder Thildonck: 20 aren wassend koorn aan de Kapel, bijgenaamd Padou 10 aren wassende tarwe achter de Zwarte Flesch De Haechtenaar 28/9/1929 Openbare Verkooping van Zeer goede en welgelegen BOUWGRONDEN, Landen en Weiden onder Haecht, Werchter, Thildonck en Campenhout. Not. A. Van den Eynde, Leuven, Bondgenotenlaan 136 - Gemeente Thildonck 7. Een Bouwgrond en Land ter plaatse " POORTELBOSCH" Wijk A nr 439a 1ha 07a 48ca. In huur bij Bisschop Louis; 4 looten. 8. Eene Weide ter plaatse "DE STEEN", Wijk B nr 361, groot 43a 60 cent. In huur bij Van Horenbeek J B. Voorlopige toewijzing: Vrijdag 4 October. Eindelijke toewijzing: Vrijdag 18 October 1929 om 2 ure. Verkoopzaal, Vischmarkt 7 Leuven.
Gazet van Haecht 30/11/1929 Openbare Verkooping van zeer schoone, zuivere en laagstammige KANADA BOOMEN, onder Winxele en Thildonck. Notaris Ignace Maes, Wespelaer, zal op Woensdag 11 December 1929 om 2 ure nam. zeer juist, ter herberg van Mijnheer Joseph Mommaers, aan de Brug te Thildonck, openbaar verkoopen : II. Namens Mijnheer Baron de Mevius-Willems, eigenaar te Rhisnes : Onder Thildonck-Hambosch, tusschen de statie en de vaart : 8 kanada boomen. Aan te wijzen door M. Aug. Mertens, boschwachter te Beneden-Velthem. De Haechtenaar 14/12/1929 Openbare Verkooping van eene goede WEIDE met SCHAARBOSCH te Thildonck, op het Stryssel Not. Tuerlinckx, Haecht ter herberg M. Frans Mariën, dijkwachter in de Lipsestraat. Een goede Weide met gedeelte Schaarbosch, te Stryssel A deel van het oude nr 311c, groot 46a, 2 loten. Instel Dinsdag 24 December (ingemijnd: 6.000 fr.); Toewijzing Dinsdag 7 Januari 1930 2 ure nanoen klokslag. De Haechtenaar 14/12/1929 Openbare Verkooping van zeer zwaar Elzen en Esschen SCHAARHOUT en Drogen Mutsaard onder Thildonck en Winxele. Not. Ign. Maes, Wespelaer. Donderdag 9 Januari 1930. A) om 1 uur namiddag, zeer juist ter herberg van M. August Van den Broeck, Mortelstraat Thildonck. Wegens Mejuffer Philippine de Behault du Carmois, eigenares te Thildonck: Onder Thildonck, in het Stryssel: 6 koopen zeer zwaar elzen en esschen schaarhout dienstig voor erwtrijs. Aan te wijzen door M. August De Coster, Lipsestraat te Thildonck.
Waar de uitdrukking in de aap gelogeerd zijn vandaan komt, is niet precies bekend. Wel mogen we aannemen dat (In) De Aap de naam (of spotnaam) was van een herberg waar het verblijven niet prettig was of nadelige gevolgen kon hebben, of waarvan men vermoedde dat dat het geval was. Die naam of spotnaam zou dan te danken zijn aan het negatieve imago dat een aap had. Het is ook mogelijk dat er een aap was afgebeeld op het uithangbord van zo'n herberg.
Er wordt weleens geopperd dat de uitdrukking ontstaan zou zijn in (of naar aanleiding van) de Amsterdamse herberg 't Aepje of 't Aepgen, gelegen aan de Zeedijk, waar het slecht toeven zou zijn. Ook op internet doet dit verhaal (met enkele varianten) de ronde. Hoewel er aan de Zeedijk inderdaad een pand is dat 't Aepgen heette, is niet te bewijzen dat het pand vroeger een herberg of café is geweest. Het boek Het XYZ van Amsterdam (2002) van Jaap Kruizinga meldt er enkel over: "De begane grond heeft nu een horecabestemming en op de verdiepingen zijn hotelsuites." Ook in andere historische publicaties over (panden in) Amsterdam wordt 't Aepje niet als uitspanning genoemd.
Op andere plaatsen in het land moeten ook herbergen zijn geweest die naar een aap genoemd waren, zoals in Beekbergen. Van geen van die gelegenheden valt te bewijzen dat daar dé bron van de uitdrukking gezocht moet worden.
In een oude prospectus van het klooster troffen we een mooie tekening aan van het uniform dat de leerlingen tijdens de periode 1890-1895 (tot?) droegen. Mooi hé!
Vlaams-Brabant is een provincie met een rijk patrimonium: kerken, torens, kapelletjes, molens, brouwerijen, kastelen,... Heel wat gebouwen of sites zijn als monument beschermd om hun historische, architectonische of landschappelijke waarde. Talrijke cultuurhistorisch waardevolle gebouwen en erfgoedsites zijn echter nooit of beperkt toegankelijk.
Om u toch in de gelegenheid te stellen deze verborgen schatten te ontdekken, organiseert de provincie - in samenwerking met lokale partners en een 200 vrijwilligers - dit cultuurtoeristisch project.
'Op een Kier' opent in 2011 de deuren van meer dan 65 'verborgen' erfgoedsites zondag 15 mei 2011 zondag 19 juni 2011 zondag 17 juli 2011 telkens van 14 tot 18 uur. TILDONK Sint-Jan de Doperkerk Feestzaal Sint-Angela Instituut
989) Franciscus Van Essche (Sus van Lieres) en zijn kinderen (1914)
Over Franciscus Van Essche, alias Sus van Lieres, en over Lieres pachthof hebben we het op deze blog voordien al gehad (zie nr. 378, 17/1/2008 en nr. 708, 13/10/2009). Recent ontvingen we een mooie foto van deze uit Tildonk verdwenen familie. De foto werd genomen ter gelegenheid van het huwelijk van Maria Van Essche met Joseph De Coster op 16 mei 1914. Sus was op dat ogenblik al 15 jaar weduwnaar. Zelf overleed hij luttele jaren later tijdens de vlucht in de Eerste Wereldoorlog in Engeland, alwaar hij ook begraven werd.
(L>R) zittend: Franciscus Van Essche (Tildonk 23/10/1855 - Newhall-GB 4/11/1918, x Francisca Janssens), Maria Van Essche (Tildonk 11/2/1891 - Wespelaar 30/10/1968, x Joseph De Coster); staand: August Van Essche (Tildonk 29/7/1887- Elsene 25/3/1957, x Maria Dormaels), Constant Van Essche (Tildonk 17/11/1885 - St.-Denis Paris 6/11/1950, x Lambertine D'heur), Emiel Van Essche (Tildonk 9/3/1882 - Tildonk 9/10/1936, ongehuwd), Joseph Van Essche (Tildonk 17/2/1883-?, x M. Florentina Vervoort), Edmond Van Essche (Tildonk 26/10/1889-Tildonk 17/7/1914, ongehuwd).
Dr. archeol. Veerle Lauwers is de intergemeentelijke archeologe van WinAr (Wingense Archeologische Dienst, 'n samenwerking tussen de gemeenten Rotselaar, Holsbeek en Tielt-Winge). We ontvingen van haar volgende interessante uitnodiging, waaraan we graag meer ruchtbaarheid geven:
Beste,
Het klinkt je misschien ongeloofwaardig in de oren, maar archeologische vondsten worden niet enkel in Egypte, Rome of Griekenland gedaan. Ook hier kan je sporen van onze voorouders terug vinden, denk maar aan de prehistorische vuistbijlen uit Rotselaar of de Romeinse villa die daar opgegraven werd, de IJzertijdmunten en de Romeinse vondsten van Sint-Joris-Winge, de talrijke steentijdsites in en rond Holsbeek, of het depot van bronzen bijltjes uit de Bronstijd uit Nieuwrode. Om de belangrijke nederzetting op de Hermansheuvel in Assent niet te vergeten, waar de eerste boeren van de streek hun thuis vonden... Om maar te zeggen, archeologie is overal. En vooral de vondsten uit de steentijd maken het Hageland zeer interessant.
Om wat meer te weten te komen hoe de mens in het verleden in het Hageland (over)leefde, organiseert WinAr in samenwerking met Hona vzw twee lezingen. Professor Frans Gullentops gidst ons door de ontstaansgeschiedenis van het zo typische, ons omringende landschap, leert ons hoe onze omgeving te lezen en te interpreteren en toont aan waarom het veranderende landschap een zo belangrijke rol speelde in onze ontwikkelingsgeschiedenis. Professor Pierre M. Vermeersch op zijn beurt laat zien hoe de prehistorische mens dat landschap in de steentijd innam, gebruikte en veranderende en welke werktuigen daarvoor ontwikkeld werden. Tevens zal er een mogelijkheid geboden worden de vondsten die we verzamelden op de prospectietochten van Hona vzw en WinAr van februari te bekijken en te determineren.
13 april 20u.: prof. F. Gullentops Kijk eens om je heen. Een blik op het Hagelandse landschap
Deze lezing gaat door in de raadszaal van het gemeentehuis van Holsbeek (Dutselstraat 15, Kortrijke-Dutsel). Vooraf inschijven is niet nodig.
28 april 20u: prof. P.M. Vermeersch Kijk eens naar de grond. Een blik op het Hagelandse bodemarchief
Deze lezing gaat door in de Mena, te Rotselaar (Provinciebaan 2) op de 3de verdieping. Vooraf inschijven is niet nodig.
Oudere nummers van het tijdschrift HOGT (telkens goed voor 96 à 112 blz. boeiende lectuur) zijn aan een prijsje te bekomen:
3 euro per nummer 9 euro per jaargang
Zeker interessant als je bepaalde originele geschiedkundige artikels over Tildonk of omgeving wil verwerven. Ook zeer geschikt om cadeau te doen! Lijsten van artikels staan afgedrukt op de website van HAGOK: www.hagok.be
Doe zoals die meer dan 500 anderen en word lid van HAGOK, de grootste geschiedkundige vereniging van de streek (slechts 20 /j)
Het imposante ursulinenklooster van Tildonk en de Sint-Angela schoolgebouwen, gezien vanuit de lucht.
Zusters verpatsen klooster aan KVLV
Groep KVLV heeft deze week voor een symbolische euro het kloostergebouw van de zusters Ursulinen in Tildonk overgenomen. De site, die volledig beschermd is, wordt omgevormd tot een campus voor jonge sociale economiebedrijven. Zo is er al interesse voor een brouwerijtje en een taverne, voor korttoerisme, en voor congres- en concertfaciliteiten. Ook de buurt is geïnteresseerd om moestuintjes aan te leggen op het buitengebied van meer dan 3 hectare.
De site omvat een enorme lap grond, een kerk, een klooster en een gebouw met een oppervlakte van 5.000 vierkante meter. De drie zusters Ursulinen die nog eigenaars waren van het domein en de gebouwen, waren uitgezwermd naar Hageland en de omgeving van Brussel. Het complex stond al enkele jaren leeg. Er was wel interesse vanuit de privésector - zo was er sprake van een rusthuis of een hotel - maar die plannen kwamen nooit van de grond. "Ten eerste is de site volledig geklasseerd. Het is niet evident om daar als privé-investeerder mee aan de slag te gaan", verklaart Jos Rens van de Groep KVLV. "Ten tweede zagen de zusters dat ook niet helemaal zitten. Daarom zijn ze op een dag bij ons komen aankloppen. Wij zijn een sociale organisatie en we mochten een kijkje nemen op de site. Je moet weten: dat complex is hun troetelkindje, en dat zal zo blijven. Natuurlijk hebben ze daar het beste mee voor."
Daar komt bij dat Vlaams-Brabant met een tekort aan locaties voor jonge sociale economiebedrijven kampt. "Daarom treedt de provincie op als co-financierder voor ons project. Ze hebben ook financiering aangevraagd via EFRO. Onze taak is nu om een een masterplan op te stellen voor de site en uit te zoeken wat waar mogelijk is. We doen dat in samenspraak met Monumenten en Landschappen, omdat het een geklasseerde site is. Evident wordt het niet, dat beseffen we. De kerk en de kapel zijn nog in goede staat, maar in de rest van het complex moet zo goed als alles vernieuwd worden. In mei 2014 moeten we klaar zijn met de benedenverdieping: daar loopt dan een grote tentoonstelling over de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. En het is mijn droom, maar pin me daar niet op vast, om met de rest rond te zijn in 2015."
Ook over de invulling van het pand wordt al druk gespeculeerd. "Sowieso willen we er vergader- en congresruimtes voor onszelf, Groep KVLV, onderbrengen", vervolgt Rens. "We sluiten ook niet uit dat we diensten vanuit Wijgmaal naar Tildonk verhuizen: het is een ideale uitwijkmogelijkheid. Voor de kerk denken we aan concerten en congressen, en de kapel zou ideaal zijn als ontbijtruimte voor korttoerisme. Er is namelijk al een vraag gekomen vanuit Jeugdtoerisme. Er was ook al interesse vanuit de commerciële sector: een vereniging die er bier wil brouwen en een taverne wil onderbrengen. En ook de buren zijn al komen vragen of ze geen moestuintje kunnen aanleggen op het buitendomein. Maar onze aandacht gaat natuurlijk vooral uit naar jonge sociale economiebedrijven, die de centen niet hebben om elders iets te kopen. We hebben plaats voor 10 tot 15 bedrijfjes: met hen gaan we in de toekomst rond te tafel zitten." Het Laatste Nieuws Leuven 19.03.2011
Naschrift: zelf vinden we de term 'verpatsen' in de titel van het bericht ongelukkig gekozen. Verpatsen staat onder meer voor verkwanselen, versjacheren... Daarvan kan nauwelijks sprake zijn bij een symbolische verkoop voor een luttele euro!
Een processiefoto van de jaren '50, genomen ter hoogte van de staminee van Pië van Laa (Dorpsstraat, nu tandarts Swusten). We fronsten even onze wenkbrauwen toen we onder het reclamebord van de Rotselaarse brouwerij Mena één van de processiemaagden (Elza Dams) met een reclamebord van een concurrerende brouwerij van Haacht meenden te ontwaren...
De Heilige Benedictus van Nursia (schilderij van Antonello da Messina)
21 maart: H. Benedictus van Nursia
Zuidenwind met St. Benooi, valt het jaar in een goede plooi!
De heilige Benedictus (480-547) wordt algemeen beschouwd als vader van het kloosterleven in de Latijnse Kerk. Hij werd geboren in Nursia, het huidige Italiaanse Norcia in de buurt van Perugia. Al op veertienjarige leeftijd sloot hij zich aan bij een groep kluizenaars. Uiteindelijk belandde deze groep in Subiaco, ten oosten van Rome, waar het klooster Santo Speco ontstond. Hij werd tot overste gekozen in Vicovaro, maar was zo streng dat de monniken het benauwd kregen en zelfs probeerden hem te vermoorden door hem een gifbeker voor te zetten. Toen hij die echter zegende, brak de beker. Daarom wordt hij in de kunst veelal afgebeeld met een beker in de hand waaruit een slang tevoorschijn komt. Om dit soort conflicten in het vervolg te vermijden stichtte hij zijn eigen gemeenschap op de Monte Cassino. Beroemde volgelingen waren onder andere de Heilige Maurus en de Heilige Placidus.
De enorme invloed van Benedictus is vooral toe te schrijven aan zijn kloosterregel, de Regula Benedicti. Er bestonden al wel dergelijke regels, zoals de anonieme Regula Magistri, maar deze werden bijna allemaal als te streng of onevenwichtig ervaren, zoals later ook die van de Heilige Columbanus. Volgens Benedictus moesten de monniken drie geloften afleggen: armoede, kuisheid en gehoorzaamheid aan de abt. De monniken moesten zich toeleggen op "ora et labora", waarmee het bidden en de handenarbeid bedoeld wordt. Het bidden werd gedaan door acht maal per dag deel te nemen aan het koorgebed. Ten slotte moesten de monniken zich bezighouden met de "lectio divina", het mediterend lezen van de Bijbel en de Kerkvaders. De regel van Benedictus is een afgewogen ritme van acht uur bidden, acht uur werken en acht uur rusten. Hierdoor verspreidde de orde der Benedictijnen, zoals ze naar Benedictus zouden gaan heten, zich in snel tempo over heel Europa. Dit gebeurde zowel door het invoeren van de regel in reeds bestaande kloosters als het stichten van nieuwe kloosters. Zo is Benedictus ook een van de patroon-heiligen van Europa geworden. Vooral de biografie van Benedictus in de Dialogen van Paus Gregorius de Grote droeg al vroeg bij tot zijn reputatie. De Heilige Scholastica was een tweelingzus van Benedictus. Wikipedia
987) Orgelbouwer Paul Anneessens (°Tildonk, 16 augustus 1917)
Mobielorgel van Paul Anneessens (1965), Koninklijke Bibliotheek Albert I, Brussel.
Op 19 augustus 1917 werd Paul Anneessens, drie dagen oud, zoon van Jules Anneessens uit Geeraardsbergen en Honorine Tanghe uit Geluwe, in de Tildonkse parochiekerk boven de doopvont gehouden. Het oorlogsgeweld was er de oorzaak van dat de ouders van het wicht Menen dienden te ontvluchten en uiteindelijk in Tildonk terechtkwamen. Zij waren lang niet de enigen uit die regio; pastoor Praets maakte in zijn oorlogsverslag gewag van niet minder dan 500 vluchtelingen uit Menen en omstreken die naar hier waren uitgeweken (1).
De Tildonkse boreling was een telg van een befaamd Vlaams geslacht van orgelbouwers. In 1830 werd het familiebedrijf Anneessens opgericht dat zich toelegde op orgelbouw en restauratie. Het bedrijf is vandaag de dag nog steeds in Menen gevestigd maar heet tegenwoordig "Andriessen Orgelbouw Anneessens bvba". (2) Enkele voorbeelden van Anneessensorgels zijn het orgel in de Sint-Michielskerk in Roeselare en het orgel van de O.L.V. Sint-Pieterskerk in Gent. In de periode 1885 tot 1903 was de orgelbouwersfamilie Anneessens ook zeer actief in Frankrijk.
De genealogie van deze familie van orgelbouwers leest als volgt:
1. Pieter-Hubertus Anneessens (1810-1888) in Ninove; 2. Charles Anneessens (1835-1903) in Geraardsbergen en Menen, zoon van 1; 3. Oscar Anneessens (1873-1944) in Kortrijk, zoon van 2; 4. Jules Anneessens (1876-1956) in Menen, zoon van 2; 5. Paul Anneessens (1917-1975) in Menen, zoon van 4. (3)
Naschrift De neogotische kerk van het Tildonkse ursulinenklooster herbergt een mooi orgel, gekend om zijn zuivere, warme en volle klank. Gebouwd in 1881 door Anneessens uit Geeraardsbergen, lezen we in het eindwerk van arch. Marleen Rosier ('Beschermingsdossier Art Nouveau zaal en neo-gotische kloosterkerk Ursulinenklooster Tildonk', 1994, Sint-Lucas Brussel). Twee zusters van Jules Anneessens waren kloosterlinge in Tildonk. Geen toeval dus dat de familie in 1916 in het klooster van Tildonk naar onderdak zocht en het er ook vond, en mogelijk heeft zij die andere vluchtelingen van Menen en omstreken het spoor naar het klooster van Tildonk getoond...
In de streek tussen Dendermonde en Mechelen werd in de eerste helft van de negentiende eeuw een koekoekkleurig landhoen gefokt met witte onbevederde loopbenen, de Vlaanderse Koekoek. Vanaf 1850 werden er in België Brahmas ingevoerd. Deze werden op grote schaal met de lokale landhoenders gekruist. Later werden er nog andere Aziatische rassen ingekruist, met name Cochins en Langshans. Aldus werd een reuzenhoen gecreëerd : de kwalitatief beste vleeskip aller tijden, het Mechels Hoen. Dankzij zijn gunstige eigenschappen, veroverde de Mechelse Koekoek, ook nog wel Brussels Kieken genoemd tegen het einde van de negentiende eeuw de Belgische markt van de vleeshoenders. Daarna volgde de verovering van het buitenland. De Mechelse werd onder meer uitgevoerd naar Nederland, Engeland, Frankrijk, Duitsland, Rusland en Amerika. De originele Mechelse met de enkele kam werd daarnaast ook gekruist met de zware Brugse Vechter. Door die inbreng van vechtersbloed creëerde men een zwaarder onderras. De specifieke kopversierselen van dit ras deden de mensen destijds blijkbaar denken aan de kop van een kalkoen, vandaar de naam Mechelse kalkoenkop.
De Mechelse koekoek is een zwaar vleesras dat zijn legendarische reputatie als producent van ongeëvenaard delicieus vlees alle eer blijft aandoen. Het duurt evenwel vele maanden alvorens de zware slachtgewichten bereikt worden. Daarnaast is er het aangename en zachte karakter van de Mechelse. Hij vliegt niet en is reeds tevreden met een kleine uitloop zolang er maar een droog hok een evenwichtige voeding aanwezig is. Hoewel de Mechelse geen legras is, zal men voor de familiale consumptie toch ruim voldoende eieren rapen. De hen legt immers een 150-tal lichtbruine eieren per jaar.
986) Overlijden overste Tildonkse ursulinen in 1965
Het onverwachte overlijden van Mère Supérieure Marie-Emerence (Louise Dustin, °1896) bracht in 1965 de nodige emoties teweeg. Onderstaand krantenverslag troffen we aan in het knipselarchief van wijlen streekreporter Jan Van Goethem.
Sint-Jans-Molenbeek, Ukkel, Melsbroek, Ursulinen van Tildonk, moeder Stanislas, Mgr Cruysberghs, de Behault du Carmois, Verbiest, dokter Switters, Mariën, Mgr. Oddi Pauselijke Nuntius, moeder Emilienne
Om de twee weken tref je hier een paar portretten van onze Tildonkse voorzaten.Met een klein beetje commentaar op zijn Tilloenks. Soms zijn we zelfs niet zeker wie er op voorkomt en verwachten we enige feedback van de lezer. Zie je ook graag een van je voorouders of verwanten verschijnen in Den Tilloenksen almanak? Bezorg ons dan een foto en we bedienen je op uw wenken!
Mieke Wit, Maria Ver Elst, Aloïs Engelborghs, de Wieze, Suske de verver, Frans Mertens, Maria Rosalia Vanden Broeck, ursulinenklooster Tildonk
Wakkerzeel, Haacht-Statie, Sint-Adriaan, Buken, Delle... zelfs Tildonk. Allemaal kleine leefgemeenschappen die opvallen door hun bloeiende dorpsleven. Waar de mensen mekaar nog enigszins kennen, waar nog een 'onder-de-toren gevoel' leeft.
Neem nu Winksele-Delle, dat zo pas de kaap van de 1000 inwoners overschreed, en recent geselecteerd door de Koning Boudewijnstichting in het kader van de oproep Buiten Gewone Buurt voor haar project 'Ik hou van Delle' (goed voor 5000 euro). Het project beoogt vooral het dorpsgevoel te stimuleren. Dit opzet wordt begeleid door een gans pakket van activiteiten: een tekenwedstrijd ontwerp logo 'Ik hou van Delle', een welkomstmoment voor nieuwe inwoners, een lichtjestocht, een gratis ontbijt op straat, een speelplein/speelstraat, een stratenvierkamp. Om dit te ondersteunen werd ook een website ontwikkeld: http://ikhouvandelle.be
984) Het Tildonkse sashuis na een eerder ongelukkige restauratie in 1981-82
"In 1981-82 voerde de Regie der Gebouwen aan de sassenierswoning van Tildonk een aantal historisch onverantwoorde aanpassingen uit, zoals de plaatsing van nieuwe ramen en nieuwe toegangsdeuren en de vernieuwing van de houten daklijsten. De dakbedekking met ruitvormige kunstleien van 1932 werd vervangen door nieuwe kunstleien met rechthoekige afmetingen. De drie dakkapellen aan de achterzijde verdwenen en in de twee dakkapellen aan de voorzijde plaatste men nieuwe ramen, die meer naar voor werden geschoven, zodat de oversteek van de afgeknotte zadeldanken van deze kapellen verdween. Op dat moment vielen ook de drie bijgebouwen van 1905, de paardenstal, de bijkeuken tegen de achtergevel en het hokje met het lessenaarsdak tegen de rechtse zijgevel, onder de slopershamer. In de rechtse bijgevel van het bijgebouw van vijf traveeën verving men de smalle toegangsdeur door een brede garagepoort. Het blinde venster van de vierde travee ruimde plaats voor een nieuwe toegangsdeur met een nieuwe trap. In het interieur werden in 1981 verscheidene tussenwanden toegevoegd..."
(Het sasseniershuis te Tildonk. Bouwhistorisch onderzoek, Linda Van Langendonck, (opdrachtgever NV Brouwerij Palm), 2000).
Het sashuis tijdens de restauratiewerkzaamheden in 1981-82 (foto: Mieke Van Gorp).
Dat is de vraag waar we in alle seizoenen mee te maken hebben. Om die vraag te beantwoorden organiseerde Tildonk Bloemendorp, met steun van de gemeente Haacht en in samenwerking met de Landelijke Gilde, KVLV en KWB Tildonk twee info - momenten.
Op donderdag 24 februari waren er 26 aanwezigen om de theoretische uitleg te horen over het snoeien van sierheesters. Enkele gouden regels gaf de lesgever ons mee: snoeien van ditjarig (= takken van dit jaar), eenjarig of meerjarig hout. Wat bloeit in de lente mag pas na de bloei gesnoeid worden.
Probeer de plant zo kort en correct mogelijk te snoeien, zodat de struikvorming mooi verloopt. Droog hout of oude takken zeker wegsnoeien en breng ook licht in de struiken.
Op zaterdag 12 maart gingen we dan praktisch te werk. De lesgever toonde in de praktijk aan een 20-tal liefhebbers hoe we best hortensia, ribes, druiven, rozen, .kunnen snoeien. Met eigen ogen zien hoe lavendel een frisse look kan krijgen of houden, het is een beetje een kunst.
En op het einde van de praktische les, trakteerde Paula ons nog op koffie of drank en koek.
Tildonk Bloemendorp hoopt het resultaat in de tuinen in de loop van 2011 te merken. Een goed gesnoeide tuin brengt meer bloemen en planten in volle glorie. Daar gaan we voor.
En noteer nu al: zondag 3 april: Plantenruilbeurs in Familia.
Daar vind je ook de stand van Tildonk Bloemendorp en kan je inschrijven voor de actie 2011. De deelnemers ontvangen er de brochure van Landelijke GildeSnoeien of niet snoeien. Welkom !
983) Het personeel van de middelbare school Sint-Angela, schooljaar 1977-78
Ondertussen ook al 33 jaar geleden...
Pre-emancipatietijdperk * Het was toen, in Sint-Angela althans, nog gebruikelijk dat de familienaam van 'n gehuwde vrouw voorafgegaan werd door die van haar echtgenoot. * En, is het u ook opgevallen? Het voltallig ondergeschikt personeel was vrouwelijk, de directeur was 'n man...
(coll. M. Vandenheuvel)
Het bovenstaande lijstje is willekeurig gerangschikt. Arlette De Potter zette enigszins orde op zaken, waarvoor dank:
(L>R) Boven: dir. Van Eygen, zuster Bernadette (Uytterhoeven), Bernadette Coosemans, Maria Wouters, Clara Vanhorenbeeck, Henriette Claeys, ?, Maria Ickx , M... Dils, zuster Lutgard (...), Rita Hamels, zuster Hildegarde (Vandenheuvel), zuster Emanuelle (...) Onder: Anny Raes, Cecile Hahn, Rosette Sermeus, ?, Nadine Pittevils, Lea Vertommen.
J. DELIN richtte in 1890 een werkhuis op voor de bouw van fietsen van het merk DERBY, de zaken gingen goed en in 1898 werd de firma omgevormd tot de N.V. DELIN met 4.000 m² atelier en 250 werknemers (smederij, atelier voor de constructie van velgen, atelier voor automechaniek, lakkerij, bekleding, emaillage en vernikkeling, alsook de bouw van fietsen).
Vanaf 1899 bouwt DELIN verbrandingsmotoren volgens het Franse syteem LOYAL en stelt op de tentoonstelling van BRUSSEL een Duc voor met 2 cil. LOYAL, luchtgekoeld en met frictiekoppeling. In maart 1900 wordt een kleine auto, type Victoria voorgesteld, aangedreven door een DE DION van 2,5 pk met voorwielaandrijving, de firma bouwt ook een driewieler met 2,5 pk en een motorfiets met 1,75 pk en cardanaandrijving.
DELIN gaat zich vanaf 1901 toeleggen op meer klassieke voertuigen, de motor drijft de achterwielen aan via een enkele ketting: een tweezitter (met 2,75 pk motor) en verticale stuurstang; een vierzitter (4 pk); een "tonneau" met vier plaatsen (8 pk) en een bestelwagen (4 pk), de drie laatstgenoemde modellen hebben reeds een hellende stuurstang.
In januari 1902 beslissen de beheerders, geconfronteerd met de nood om grote investeringen te moeten doen, om de firma DELIN te ontbinden, ook al is de financiële situatie van het bedrijf gezond. De outillering wordt overgelaten aan ingenieur Eugène MATTHIEU.
Halverwege de Mortelstraat, ongeveer waar zich nu huisnr. 45 bevindt, lag vroeger het Hof ter Cammen, één van de grotere oude boerderijen in Tildonk. Dit hof komt voor op de dorpskaart van Tildonk door landmeter Vincent Anthony (1650). Met een camme doelde men vroeger op een brouwerij. Aannemelijk is dat op deze plaats oorspronkelijk een hoevebrouwerij in werking was. We overdrijven dus niet als we stellen dat de huidige hoevebrouwerij Hof ten Dormaal uit een oude traditie stamt, want ook in de Kruineikestraat troffen we in de 18de e. zulke hoevebrouwerij aan (fam. Schodts, later hotel Het Zwaantje), en recenter (19de e.) in de boerderij van het Tildonkse ursulinenklooster.
Eigenaar van het Hof ter Cammen was de familie Gor(d)ts, die cijns verschuldigd was aan de heer van Nieuwenborg (zie akte uit 1754 hieronder - ARAB, AFL 1681).
(p. 1) 19 december 1754
Rechten van meijer ende schepenen
"Wij Jan Schots, Jaspar Joostens, Hendrick Gorts, leenmannen van desen, & Peeter Vanden Schrieck, leenman vanden hove van Buecken, ten desen ontleent aen voors. Jan Schots ende Hendrick Gorts gesworen erflaeten van desen laethove..."
(p. 2)
"In t passeren der goedenisse van het hoff ter Cammen cum annexis*, gelegen onder Thildonck, ten behoeve van Jan Gorts, is het cheijnsggoedt, wesende twee dachwant en halff, gelegen op Jansvelt bij meijer ende erfflaeten getaxeert op drij hondert guldens courant, oock den cheijns ende pontpenninghen. Item het halff daghwant allodiaal goedt begrepen in het hoff ter Cammen, geconsolideert den inhoudt dijer op hondertvijffentwintigh gul. gelt alsvoren. Ende aldus behouden het leengoedt noch vijffhondertvijffenseventig guldens, dese dienaengaende dienende voor acte ... dienen daer ende alsoo actum* desen 19en Xber 1754."
(de akte is ondertekend door: meier Peeter Bisschop en door de leenmannen/erflaten/schepenen Peeter Vandenschrieck, Jan Schots en Henderick Gordts)
(p. 3)
"De gemelde acte is gegoedt soo voor leen als cheijnsgoedt coram den meijer Jan Schots, Peeter Vanden Schrieck, Hendrick Gorts ende Jasper Joostens, erfflaten ende leenmannen, den constituant is Anthoen Corbeels ende den acceptant Jan Gorts in persoon die dese goedenisse heeft geaccepteert, soo voor hem als alle sijne kinderen verweckt ende over welcke alle hooffde gelijcke, soo sonen als dochters sonder eenigh voordeel ofte prerogatieff op wat pretext het soude mogen wesen. Het gemelt leengoet ofte hoff ter Cammen is op den selven voet oock vercregen bij den voors. Jan Gorts, sijnde den selven alsoo geworden als erff ende ster(f)man, mede oock als dienstelijck man hebben(de) gedaen den eedt daertoe staende, coram ut ante*."
Het gebeurt niet dikwijls dat er iets over Tildonk verschijnt in De Morgen, een krant zonder regionale bladzijden. De lancering van het witloofbier door de brouwerij Hof ten Dormaal, een regelrechte primeur, haalde vandaag echter wel deze krant!
Hoevebrouwerij ten Dormaal beschikt ook over een nieuwe website: www.hoftendormaal.com.
'Vroeger was een ezel het paard van de armen, nu is het een luxedier geworden...'
En inderdaad, als we de Tildonkse advertenties van de jaren '20 onder de loep nemen (zie bijv. blog 981 van 7/3/2011) dan stellen we vast dat er heel wat ezels in de aanbieding stonden. Niet iedereen kon zich vroegerjaren immers een paard veroorloven...
Nog nooit liepen in Vlaanderen zo veel paarden rond als gezelschapsdier. Ook ezels zijn razend populair geworden. Eind april waren er in België in totaal 213.000 'paardachtigen', maar er zijn ook heel wat ongeregistreerde dieren. KoenBaumers
Je kan tegenwoordig geen dorp meer doorkruisen of je komt wel enkele paarden en ezels tegen. Er zijn opvallend veel weiden en weitjes waar de 'edele dieren' of hun kleine broertjes rustig grazen. De cijfers liegen er niet om: eind april 2010 waren er 111.604 rijpaarden, 37.928 pony's, 12.041 koudbloeden, 6.697 ezels, 26 zebra's en nog een slordige 50.000 niet volledig afgewerkte registratiedossiers.
Belangrijker dan visserij 'Er is inderdaad een verpaardelijking in Vlaanderen', zegt Jan De Boitselier, manager van het Vlaamse Paardenloket, een aanspreekpunt voor de paardenwereld. 'Het werkelijke aantal ligt zelfs nog hoger, want bij dierenartsen komen ook nog altijd veel ongeregistreerde paarden. Er zijn naar schatting 250.000 paarden in België, waarvan drie vierde in Vlaanderen. De paardenfokkerij is in ons land een belangrijkere economie dan de zeevisserij. Belgische paarden doen het heel goed in de topsport en dat is het bewijs dat er een heel brede basis is. En over enkele maanden gaat een delegatie paardenfokkers mee op handelsmissie naar China.'
'Er zijn niet alleen meer paarden, er zijn ook meer ezels dan vroeger', zegt Guido Meul, secretaris van de Belgische Ezelvrienden. 'Die enorme opkomst is al enkele decennia aan de gang en heeft nu zijn hoogtepunt bereikt. Vroeger hadden veel mensen schapen en geiten, maar die hebben ze weggedaan toen er een registratieplicht kwam. En op de vrijgekomen grond hebben ze dan een ezeltje gezet.' 'Ik merk het niet alleen aan het aantal dossiers, maar ook als ik zelf rond me heen kijk', zegt Carine Luys van de Vlaamse Confederatie Paard, de vereniging die de registratiedossiers van alle paarden bijhoudt. 'De registratiecijfers pieken omdat het nu verplicht is paarden en ezels een chip te geven, maar er zijn er ook echt meer.' 'Die registratieplicht is een van de belangrijkste redenen dat het de laatste maanden zo fel opvalt dat er veel ezels rondlopen', zegt Guido Meul. 'Normaal kost een ezelmerrie ongeveer 500 euro, nu kan je ze op tweedehandssites bijna gratis vinden omdat de verkopers de registratiekosten niet willen betalen. Daardoor hebben plots veel méér mensen een ezel. Ik ben zelf al 35 jaar met ezels bezig en moest toen een jaar zoeken om nog maar een dier te vinden. Tegenwoordig kan ik geen dorp meer doorrijden zonder er eentje te zien.'
Caesar en Nero Maar waarom kiezen Vlamingen zo vaak voor paarden en ezels als gezelschapsdier? 'Dat zit ons in het bloed', zegt De Boitselier. 'We waren al een paardenland ten tijde van de Romeinen. Caesar roemde onze paarden en Nero had een span Belgische trekpaarden. En voor de wereldoorlogen waren trekpaarden ons belangrijkste exportproduct, groter dan kolen en staal samen. Dat is na de oorlog weggevallen door de opkomst van de techniek, maar de kennis bleef er wel. En daardoor komt het dat paardrijden, wat voordien nog elitair was, gedemocratiseerd werd.' Ezels zijn dan weer een succes omdat ze zo weinig onderhoud vragen. Alles wat ze nodig hebben, is een wei met niet al te veel gras. 'Vroeger was een ezel het paard van de armen, nu is het een luxedier geworden', zegt Guido Meul. 'Het zijn heel uitzonderlijke, aanhankelijke dieren en uitermate goed in hun contact met kinderen. Met twintig are grond heb je voldoende voor twee ezels.'
Jef Paeps was in Tildonk beter gekend met de bijnaam Profeet. Hij wist dat natuurlijk zelf ook en zette zodus maar meteen zijn bijnaam in onderstaande advertentie... (zie ook blog nr. 551 dd. 15/11/2008: 'Jef Profeet').
6/10/1929 Te Koop: Schoone volle VEERS in de laatste maand, eene handploeg zoo goed als nieuw bij Jos. PAEPS (Profeet) achter 't klooster te Thildonck.
TE KOOP TE KOOP TE KOOP
Wat zetten de inwoners van het landelijke Tildonk zoal te koop in het jaar ons heren 1929? Een antwoord vonden we in de advertenties van het toenmalige regionale weekblad De Haechtenaar.
6/7/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, einde dracht 12 Juli, bij Filip VAN DEN HOUT, Lipsestraat, tegen den Doren, Thildonck.
20/7/1929 Te koop: Schoone VEERS, 14 maanden oud, bij Louis BISSCHOP, Thildonck, achter 't Sas.
20/7/1929 Gevraagd: Een deftige MEID voor alle werk, liefst reeds gediend hebbende. 's Zomers buiten, 's Winters in de Stad. Hoog loon. Bij Mad. DE VOLDER, "Vert Castel", Thildonck.
27/7/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, in de laatste maand, bij Jan-Bapt. BOSMANS, Mortelstraat 167, Thildonck.
27/7/1929 Einde Seizoen. Uitverkoop der artikelen van 't Zomerseizoen, bij Bertha SUNT, modiste, Thildonck-Brug.
10/8/1929 Te koop: Schoone VEERS, 1 jaar oud, bij Frans ONS, achter 't klooster, Thildonck.
10/8/1929 Te koop: Goede RESSORTKAR, dragende 2000 kilos, dienstig voor handelaar, bij Aug. VAN DEN BROECK, Thildonck.
10/8/1929 75 aren beste HAVER, in hoopen staande, ook te koop met 20 aren of meer, bij Jozef BISSCHOP, Thildonck-Sas.
17/8/1929 PLANTAARDAPPELEN der keurvelden van Holland. Geleverd met cert. in den zak (op het veld goedgekeurd). Te bekomen bij: J Bt VAN HORENBEECK, Thildonck-Hambosch.
24/8/1929 Te koop: Goede Inlandsche WERKEZEL met of zonder getuig bij Guill. VAN DE VENNE, Mortelstraat Thildonck
24/8/1929 Te koop: Schoone VEERS, 17 maanden oud, bij Charles WOUKIER, Thildonck-Hambosch.
24/8/1929 Te koop: Schoon HENGSTENVEULEN, 3 1/2 maanden oud, beste Brabantsch ras, bij Emiel PEETERS, Thildonck.
31/8/1929 Te koop: Eene KOE van haar tweede kalf, 10 liters melk (keus tusschen twee), alsook een jonge VEERS, twee maanden oud, bij Alex. WUYTENS, Bosschestraat, Thildonck.
31/8/1929 Te koop: Eene EZELSKAR in goeden staat, bij Frans ROECKX, Mortelstraat 195, Thildonck.
7/9/1929 Te koop: Volle KOE, van haar derde kalf den 26 September den tijd om, bij Désiré PUES, Thildonck.
21/9/1929 Beste MELKGEIT, nog 1 1/2 liter melk, te koop bij Louis DE VADDER, Ambachtstraat, Thildonck.
5/10/1929 Te koop: Schoone VEERS, goed voor den stier, bij Frans VERMAELEN, Hambosch-Statie.
26/10/1929 Beste FONOGRAAF met ondermeubel in eik, zoo goed als nieuw, te koop bij J. ALBERT, nevens 't Klooster, Thildonck.
6/10/1929 Te Koop: Schoone volle VEERS in de laatste maand, eene handploeg zoo goed als nieuw bij Jos. PAEPS (Profeet) achter 't klooster te Thildonck.
16/11/1929 LATTEN voor witloofvlagen te bekomen bij Jos. BISSCHOP, Zagerij, Thildonck-Sas.
23/11/1929 1500 allerschoonste KANANDA PLANTBOOMEN 2 en 3 jaar oud, te koop bij J.Bt. VAN DEN ACKER, Thildonck-Dorp.
30/11/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, Hollandsch ras, in de laatste maand, bij Jos. FILLET, Lipsestraat 131, Thildonck.
7/12/1929 Hotel St. Ursule, Thildonck vraagt DEFTIG meisje voor alle dagen of 3 dagen per week. Hoog loon en veel drinkgeld.
21/12/1929 Te koop: Schoone volle VEERS in de laatste maand, bij Corneel VERMEYLEN, Groenstraat, aan de Drij Linden, bij Wakkerzeel, Thildonck.
21/12/1929 Bij vergrooting: GAREEL en EG, beiden zoo goed als nieuw, dienstig voor Fransche ezel of kleine poney, bij Frans ONS, achter 't klooster, Thildonck.
21/12/1929 Te koop: EZELSKAR in goeden staat, bij Jos. VERRETH, Lipsestraat, Thildonck.
Ergens de brui aan geven betekent 'ergens uit ongenoegen mee ophouden, genoeg van iets hebben'. Ook dingen (zoals apparaten en machines) kunnen er de brui aan geven; 'De computer gaf er de brui aan' betekent dat de computer ineens dienst weigerde.
Hoe de uitdrukking precies is ontstaan, is niet helemaal duidelijk. F.A. Stoett vermeldt overigens een iets andere variant, die ouder is: 'den brui hebben (of geven) van iets'.
In het Etymologisch woordenboek van het Nederlands (EWN) wordt een citaat uit 1569 gegeven waarin brui 'rommel' betekent: Smijt den bruy en den bras al te bersten ('smijt die rommel en rotzooi kapot'). Een citaat uit 1642: 'ick heb den bruy van ...' ('ik vertik het verder om'). De betekenis 'rommel' die brui vroeger had, is mogelijk afgeleid van bruid, een oud woord dat 'draf, spoeling, drek' betekende. Brui(d) zou dan eenzelfde betekenisontwikkeling hebben doorgemaakt als zooi (eigenlijk: 'kooksel'), dat nu ook 'rommel' betekent. Maar het is ook mogelijk dat brui verwant is met bru ('brouwsel, soep, brij'). De brui hebben/geven van iets betekende misschien aanvankelijk iets als 'het hele zooitje opgeven, van zich afschuiven'.
Een herenteer was in Brabant de oude benaming voor een haagbeuk (Carpinus Betulus). Blijkbaar was deze benaming nog in 1929 in gebruik. Ook zou de plaatsnaam Herent hiervan afgeleid zijn: plaats waar haagbeuken groeien. Een mooie uitleg vonden we terug op: http://www.oostbrabant.org/Tijdschriften/Oostbrabant/1977-1/div6.html
9/2/1929 Te koop: 2 BOOMEN, 1 Beuk 1m75 en 1 Herenteer 1m20 dik bij Alf. VANDEN DRIES, Hambosch-Thildonck.
TE KOOP TE KOOP TE KOOP
Wat zetten de inwoners van het landelijke Tildonk zoal te koop in het jaar ons heren 1929? Een antwoord vonden we in de advertenties van het toenmalige regionale weekblad De Haechtenaar.
5/1/1929 3 SCHAPEN vol lammer, in de vierde maand, BASCULE om beesten te wegen (1000 kilos), RESSORTKAR, dragende 1000 kilos, met kap, zoo goed als nieuw. Allen te koop bij Eduard SCHOETERS, Thildonck.
12/1/1929 Te koop: Twee schoone volle VEERZEN en een volle KOE dicht bij 't kalven, bij Jos. VALCKENAERS, Thildonck-Hambosch.
12/1/1929 Te koop: Schoone volle VEERS den 4 Februari den tijd om, bij de weduwe MEULEMANS, Statie, Thildonck-Hambosch.
26/1/1929 Te koop: Een KOE van haar vierde kalf, den 4 Februari den tijd om, bij de wed. Guillaume VAN GORP, achter 't Sas, Thildonck.
26/1/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, 7 1/2 maanden dracht, bij Louis BISSCHOP, achter 't Sas, Thildonck.
26/1/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, Hollandsch ras, einde der dracht, bij Louis VANDEN HEUVEL, Dorp, Thildonck.
26/1/1929 LOOD EN ZINKWERKEN Vooraleer uwe werken te bestellen, vraagt prijzen bij den welgekende Lood- en Zinkbewerker Jozef STERCKX, Thildonck-Sas 101. Hij maakt en plaatst alle soorten van pompen, pompbakken in witte en gele faience, Engelsche gemakken, lavabos, badtoestellen, robinets, waterleidingen, en al wat den artikel betreft. Spoedige bediening en alles gewaarborgd.
2/2/1929 Te koop: Beste volle VEERS in de laatste maand, bij Arthur VANDE VELDE-JANSSENS, Dorp-Thildonck.
2/2/1929 20.000 kilos VOEDERBEET (Groenhals en half suiker) te koop bij Xaveer PEETERS, Kasteeltje, Thildonck.
2/2/1929 Te koop: Goede WERKEZEL bij L. CALUWAERTS, Dorp, Thildonck.
2/2/1929 Te koop: RESSORTKAR zoo goed als nieuw, BAKKAR met wielen van 11 - 2 wilgen boomen en 3000 kilos Vlegelstroo, bij Charles GOESSEELS te Thildonck.
9/2/1929 Te koop: Volle VEERS einde der dracht den 25 Februari, bij Eugeen VERHEUGEN-BIDEE, Lipsestraat 220, Thildonck.
9/2/1929 Te koop: Schoone VEERS 13 maanden oud, bij Frans COSTERS, Sussenhoek, Thildonck-Sas.
9/2/1929 Te koop: 2 BOOMEN, 1 Beuk 1m75 en 1 Herenteer 1m20 dik bij Alf. VANDEN DRIES, Hambosch-Thildonck.
16/2/1929 2 Automatische PIANOS, in goeden staat, met de laatste nieuwe dansen, te koop bij Frans SCHIEDTS, Vaartbrug, Thildonck.
16/2/1929 Te koop: Twee schoone volle VEERZEN, een van haar eerste kalf en een van haar tweede kalf, beiden in de laatste maand, bij Eduard SCHOETERS, Bertrodestraat, Thildonck.
16/2/1929 Te koop: 300 kilos WEIDEDRAAD bij Ed. SCHOETERS, Bertrodestraat Thildonck.
23/2/1929 IN DEN ROODEN BOT Aug. Ver Elst, Thildonck Leop. Feyfer, Wespelaer.
23/2/1929 4 jonge SCHAPEN (2 rams 6 weken en 2 melkschapen 8 dagen oud) bij L. VANDEN HOUDT, Vaart, Thildonck.
2/3/1929 Goede volle GEIT, 4 liters melk, in de laatste maand, bij Jos. SWIGGERS, Ambachtstraat, Thildonck.
2/3/1929 Goede volle GEIT, einde der dracht, te koop bij Jan ENGELBORGHS, Lipsestraat 135, Thildonck.
23/3/1929 Te koop: Schoone VEERS, den 13 April den tijd om, bij Petrus DE BIE, Beekstraat, Thildonck.
23/3/1929 Beste VLASKAF te bekoomen bij Ferd. VANDERLINDEN, Thildonck achter 't Sas. Ook thuis besteld op aanvraag.
23/3/1929 Te koop: VOLLE KOE den 27 Maart den tijd om bij J.B. GORDTS, Bertrodestraat, Thildonck.
30/3/1929 Te koop: Jonge VEERS, 11 maanden oud, bij Jos. DE WOLF, Lipsestraat 214, Thildonck.
30/3/1929 2 Volle GEITEN, in de laatste maand, te koop bij Henri VERHULST-DE BIE, Postweg, Thildonck.
30/3/1929 BREEDDORSCHMACHIEN 60 70 zakken per dag, 1 jaar nieuw, bij vergrooting te koop bij Louis VAN KRIEKEN, Dorp, Thildonck.
6/4/1929 10.000 kilos BEETEN, Groenhals, half suiker, te koop bij Xaveer PEETERS, Kasteeltje, Thildonck.
6/4/1929 Te koop: Schoone volle KOE, van haar vierde kalf den tijd om, beste melkgeefster, bij Ferdinand VAN DER LINDEN, achter 't Sas, Thildonck.
6/4/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, van 't tweede kalf in de laatste maand, bij Jan VAN DE GOOR, Terbanckstraat 98, Thildonck-Sas.
6/4/1929 Te koop: Schoone VEERS, 1 jaar oud, bij Louis NACKAERTS, Thildonck-Sas.
6/4/1929 BEESTEN IN DE WEIDE. Wie wil beesten in de weide zetten, in de omgeving van Haecht, wende zich tot Xaveer PEETERS, Kasteeltje, Thildonck.
6/4/1929 Te koop: Volle GEIT, tweede dracht, einde 16 April, bij H. BUELENS, Lipsestraat 138, Thildonck.
13/4/1929 Te koop: Schoone VEERS, 16 maanden oud, bij Aug. HEYLIGHEN, Hambosch, Thildonck.
13/4/1929 Te koop: Schoone volle VEERS in de laatste maand bij J.B. BISSCHOP, Nieuwstraat Thildonck.
20/4/1929 Jonge KIEKENS te bekomen aan 2,50 fr 't stuk bij Emile DE COSTER, Thildonck-Brug.
27/4/1929 Te koop: Schoone VEERS, 16 maanden oud, bij Petrus ENGELBORGHS, Dorp, Thildonck.
27/4/1929 Altijd te koop: Volle VEERZEN van 2 tot 4 weeken van 't kalven, bij Ferdinand VAN DER LINDEN, Thildonck, achter 't Sas.
4/5/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, den 16 Mei den tijd om, bij Alfons GOOVAERS, Hambosch-Thildonck.
4/5/1929 Te koop: Schoone VEERS in de laatste maand bij Hubert WINNEPENNINCKX, 182 Meuttenstraat, Thildonck.
11/5/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, bij Em. DE COSTER, Thildonck-Brug.
11/5/1929 2 Automatieke PIANO'S (Orchestrions) met de laatste nieuwe dansen, te koop bij Frans SCHIEDTS, Thildonck-Brug.
18/5/1929 Te koop: Beste volle VEERS, binnen 14 dagen den tijd om, bij Aug. VAN HORENBEECK, Dorp, Thildonck.
18/5/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, einde der dracht, bij Emile PEETERS, Postweg, Thildonck.
18/5/1929 Schoone MELKGEIT, 2 maal gelammerd, te koop bij Jozef SWIGGERS, Thildonck-Dorp.
25/5/1929 Te koop: Beste volle KOE, Hollandsch ras, van haar tweede kalf in de laatste maand, alsook eene VEERS voor de weide, 20 maanden oud, beste ras, bij Louis VAN KRIEKEN, Thildonck-Dorp.
1/6/1929 Alle weken: Aankomst van volle en gekalfde VEERZEN, bij Ferdinand VANDER LINDEN, achter het Sas te Thildonck.
8/6/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, in de laatste maand, bij L. CALUWAERTS, Dorp, Thildonck.
8/6/1929 Wordt gevraagd: Een JONGEN van 15 tot 17 jaar om in de bierstekerij te werken. Zich te bevragen bij: J B HANSSENS, Thildonck.
15/6/1929 Beste FONOGRAAF met 13 platen, onlangs nieuw, in eiken hout met ondermeubel, door aankoop van Radio, te koop bij J. ALBERT, nevens 't Klooster te Thildonck.
22/6/1929 Te koop: KOE van 't tweede kalf, gevende nog 13 liters melk, bij Alfons VAN REYDT, Thildonck.
22/6/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, in de laatste maand, bij Jules DE BIE, Dorp, Thildonck.
22/6/1929 Te koop: Schoone volle VEERS, in de laatste maand, bij Cornelis VERMEYLEN, Drie Linden, Hambosch (Thildonck), nabij Wackerzeel.
Vandaag zijn we op bezoek gegaan bij de mannen van Leuven met hun rijke stadsdialect.
Geniet je even mee?
Leivese oeetdrikkinge
OË ZAL ER N KOP VAN KWIKKE
Das naa e gezegde dak dikkels moeten ueren em as ek nog ne gamin was. t Es rool da ze da zê teige ne gruete perseun. Ge moet weite dat da kwikke ie betieëkent kweken, opvoeden, grootbrengen. Ge snapt et nog ni ? k Zal dan probeiren et eu oeët te lê mei e poor èkzempels. Ik aa vrig lieëre leize. Ik kost geu leize en ik gink in den ourlog somtèds wel twieë kieëre per wieëk noo de bibbeljoteik. Moo noo dak alle Dik Troms, Pietje Bel, Conscience en Winnetous aa oeëtgeleize kreig ek van de menieër achter den tueg gieën bukke die k wel waa leize : Timmermans of Claes. Van doëne leste wel De Witte van Sichem, moo da was et dan. k Zen dan beginne men wieëkeloëkse prei van ne freng van maa en paa, ne freng van bomma en bompa en ne freng van menne peiter, up te spore totdak 5 freng aa. En doomei kost ek up Tinsestroot in de gazettewinkel nen buk kuepe. Ik rappeleir me nog dak Boerenpsalm gekocht aa en doo nog altoëd in on t leize was as t toëd was vei slope te gon. Paa aa al droë kieëre gezied dak noo me bed moest en ik aa al iedere kieë gantwoud : joo, derèkt paa. Oë wid da mieg, pakte den buk oeët men anne en blooderde er es in. Wa leisde goë naa ! Es da naa iet vei kindere ! Ge zelt er ne kop van kwikke !.En up, t bed in en ik em moo jore loter de rest van t verool kinne leize. A jorreken of zue loter, k zal dan al wel vaftien gewedde zoën, zat ek up nen donderdagachteneun (da was teun nog den alleven achteneun dat t gieë schoul was) boë bomma toeës up t gemak. Ni dak moest gon moo da was dakkozje vei e sigaretke te smoure. Niemand toeës wist dak naa en dan al es een koet upstak. Bomma moet zeikes iet gerouken emme want inieës vloug de dei van t gemak oupe en atrappeide ze me mei men sigaret. Ze sprak lilleke wouden en zaa uek al dak er ne kop zaa van kwikke. Snapt et naa, wannieë da ge doë oeëtdrikking meigt gebroeëke ?
We hebben het hier al uitgebreid gehad over de fameuze zondvloed die op maandag 14 mei 1906 de omgeving van Leuven buitensporig zwaar teisterde (zie blog nr. 816 van 15/5/2010). * Het was nieuws in alle kranten van het land. Zo wijdde ook het weekblad 't Getrouwe Maldeghem een aantal kolommen aan deze natuurramp. Onze aandacht was meteen gewekt waar ze het over Tildonk hadden:
"Te Thieldonck zijn twee hoeves in brand gebliksemd en door het vuur gansch vernield. Twee bewoners van dit dorp zijn door het water weggeslagen en meegevoerd; het lijk van een hunner is twee kilometers buiten het dorp teruggevonden."
Deze feiten zijn ons echter onbekend. We hebben er de overlijdens in de parochieregisters van 1906 op nagekeken, doch we vinden in Tildonk geen overlijden in de maand mei! Heeft de verslaggever zich soms van dorp vergist? We pluizen het verder uit...
Hieronder het bewuste krantenartikel, en als toemaatje enkele van de vele postkaarten die over de catastrofe werden uitgebracht:
* De normale maandelijkse waarde voor het neerslagtotaal varieert in ons land tussen 50 mm en 100 mm en het regent gemiddeld een dag op twee! Het gemiddeld aantal onweersdagen in het land bedraagt 11,2. In Leuven was er op 14 mei 1906 een onweerachtige bui die aanleiding gaf tot ongeveer 200 mm neerslagin 3 uur. http://www.meteo.be/meteo/view/nl/362369-Mei.html
* 'n Verdwenen sterk merk: Marie Thumas (Wilsele, 1886-1977)
Marie Thumas was een Belgisch bedrijf dat groenten in blik produceerde. Het was een van de bekendste merknamen van het land. Deze eerste Belgische conservenfabriek werd opgericht in 1886 door de Doornikse ingenieur Edmond Thumas. De fabriek was gevestigd aan de Leuvense Vaart in Wilsele. Hij noemde zijn bedrijf "Marie Thumas", naar de naam van zijn vrouw, Marie Durieux. Aanvankelijk werkten er slechts een twintigtal mensen, maar voor de Tweede Wereldoorlog werkten er in het zomerseizoen al 600 vrouwen en 300 mannen. Na de verwerking van groenten, werden na de oorlog ook fruit en soep in blik verwerkt.
Vanaf 1913 werkte Marie Thumas samen met conservenfabriek Le Soleil uit Mechelen voor de aankoop van de conservenblikken bij de blikslagerij die eigendom was van Le Soleil. In 1945 nam Marie Thumas de Mechelse fabriek volledig over. De merknaam Le Soleil zou nog blijven bestaan tot in 1957. Daarna werd te Mechelen nog enkel onder de merknaam Marie Thumas geproduceerd. De blikslagerij groeide onder de vleugels van Marie Thumas uit tot Eurocan die conservenblikken produceerde voor de gehele Europese markt.
Ondanks de dalende markt voor groenten in conserven nam Marie Thumas in 1973 nog de conservenfabriek Mon Jardin in het Waalse Geer over. In 1977 werd de fabriek te Wilsele gesloten en werd er enkel nog in Mechelen en Geer geproduceerd. In 1980 werd Marie Thumas overgenomen door de Franse conservenfabrikant Bonduelle. Deze verkocht de fabriek te Geer voort aan het Waals Gewest maar hier werden de activiteiten spoedig stopgezet. In 1985 werd een nieuwe start genomen onder de naam HesbayeFrost, een fabriek voor diepgevroren groenten. In Mechelen werd nog voortgeproduceerd tot in 1991. De afbraak van de fabriek volgde in 1994. De merknaam Marie Thumas verdween geleidelijk, en werd bij het begin van 21ste eeuw vervangen door de naam Bonduelle.
Om de twee weken tref je hier een paar portretten van onze Tildonkse voorzaten.Met een klein beetje commentaar op zijn Tilloenks. Soms zijn we zelfs niet zeker wie er op voorkomt en verwachten we enige feedback van de lezer. Zie je ook graag een van je voorouders of verwanten verschijnen in Den Tilloenksen almanak? Bezorg ons dan een foto en we bedienen je op uw wenken!
Warre Ons, Eduard Ons, Lipsestraat, Lieres pachthof, Louis Debecker, Louis De Becker, Armand Pardon, Joanna Antonia Servranckx, Herent, Jan Baptist Albert, Antwerpen, Jakke Vanden Acker
(L>R) Jeannette De Becker (1916-1987, x Jules Nijs), Frans De Becker (1888-1970, x Brigitte Weltens), Louis De Becker (1911-ca. 1940, x Pauline Le Roy), Brigitte Weltens (1890-, x Frans De Becker), Frans Jozef De Becker (1913).' Het gezin woonde in de Lipsestraat naast de maalderij van Karel Den Ruyter ('Lipsemolen'). Frans De Becker was elektrieker van beroep en onderhield o.m. de stoommachines in het klooster. Hij was gemeenteraadslid, voorzitter van de bond der gepensionneerde Verenigde Vrienden, medestichter (1908) en spelend lid van de fanfare der Verenigde Vrienden. (zie blog nr. 748, 29/12/2009)
Fotograaf Leyssens - Leuven lezen we op de achterkant van deze mooie ovalen gezinsfoto.
Het begin van een nieuwe maand betekent doorgaans ook enkele wijzigingen voor ons dagelijks leven. In maart 2011 is dat zeker niet anders. Een overzicht.
Bodemonderzoek Het onderzoek van opgevulde putten en groeven moet pas uitgevoerd worden vanaf 10.000 m³. Zijn ze reeds onderzocht via de regels van het grondverzet? Dan hoeft dat niet meer opnieuw te gebeuren. Sowieso dient enkel de bovenste meter onderzocht te worden.
BNP Paribas Fortis De grootste Belgische bank krijgt een nieuwe directievoorzitter. Het wordt opnieuw een Belg. Max Jadot volgt de Fransman Jean-Laurent Bonnafé op. Jadot is 53 en heeft er al een lange carrière bij BNP Paribas Fortis en diens voorlopers Fortis Bank en Generale Bank opzitten.
* Straffen toebak! Google Earth onthult archeologische vindplaatsen bij de vleet...
. Saoedi-Arabië op Google Earth
Google Earth onthult archeologische vindplaatsen
Vanuit Australië zijn bijna tweeduizend potentiële archeologische sites in Saoedi-Arabië gevonden via Google Earth. Dat zegt een Australische onderzoeker in de New Scientist.
David Kennedy van de universiteit van West Australië zegt met dank aan de hoge resolutie satellietfoto's vanuit zijn luie stoel bijna tweeduizend potentiële archeologische vindplaatsen te hebben ontdekt via Google Earth. De onderzoeker is zelf nooit in Saoedi-Arabië geweest, omdat het "geen makkelijk land is om binnen te komen". Daarom nam hij 1240 vierkante kilometer onder de loep met behulp van Google Earth. Daaruit filterde hij 1977 potentiële archeologische sites. Een vriend in Saoedi-Arabië bezocht enkele van deze plaatsen en maakte er foto's van. Door die afbeeldingen te vergelijken met eerdere vondsten in het nabijgelegen Jordanië denkt Kennedy dat de vindplaatsen tot negenduizend jaar oud kunnen zijn. Wel benadrukt hij dat verder onderzoek nodig is om uit te maken of het inderdaad belangrijke vindplaatsen zijn.
Speurhond Google Door de scherpe foto's van Google Earth zijn er al eerder bijzondere dingen ontdekt vanachter de computer. Zo werden in 2008 door Australische onderzoekers 463 potentiële opgravingsplaatsen gevonden in de Registan-woestijn in Afghanistan. Ook werden de satellietfoto's al eerder gebruikt om historische locaties als de Nazcalijnen in Peru en de Maja-ruïnes in Belize in beeld te brengen.
Het Hôtel de Londres in de Dorpstraat had zijn naam goed gekozen. Het mikte immers op de vele Engelse passanten die hun kinderen-kostschoolleerlingen in het ursulinenklooster van Tildonk kwamen bezoeken. Onderstaande postkaart wisten we recent te verwerven. Ze toont ons de achterkant van het hotel. De ongewone hoek waaruit de foto is genomen, nl. vanaf de tuin, zorgde er wel voor dat ook de kerktoren voor een stuk in beeld kwam. Detail: let op de mooie koets aan de inrijpoort.
Morgen heeft in de Familia de Brocantmarkt en tweedehandsbeurs plaats (organisatie KVLV, openingsuren van 9 tot 17 u.). We zullen er ook aanwezig zijn met o.m. onze dubbels van oude postkaarten van het klooster. De gegadigden zijn verwittigd!
Meer over Hôtel de Londres, zie blog nr. 397 (16/2/08).
De moderne veiligheidslucifer werd in 1844 uitgevonden door de Zweedse chemicus Gustaf Erik Pasch. Op veel luciferdoosjes is tegenwoordig nog de Zweedse term voor veiligheidslucifers terug te vinden: Säkerhets Tändstickor. Al veel eerder waren soortgelijke voorwerpen in omloop. Zo doopten de Romeinen bijvoorbeeld al houtsplinters in gesmolten zwavel. Deze stokjes gingen echter pas branden als ze aangestoken werden met ander vuur. In Frankrijk ontwikkelde de Fransman Chancels in 1805 een lucifer die eveneens gedrenk was in zwavel en een kopje had van kaliumchloraat (zwavel en gom). Deze stokjes vlogen echter pas in brand zodra ze in contact werden gebracht met geconcentreerd zwavelvuur.
Wrijvingswarmte Het principe van lucifers aansteken met behulp van wrijvingswarmte werd in 1827 ontdekt door een drogist uit Engeland: John Walker. Hij maakte een lucifer waarvan het kopje bestond uit lichtontvlambaar zwavel en een stof die bij verhitting zuurstof produceerde.
Veilig waren deze lucifers echter absoluut niet. Zo vlogen erg snel in brand. De ontdekking van Gustaf Erik Pasch was dan ook zeer welkom.
Luciferdoosje met de beroemde zwaluw
De Zweed bedacht een methode waarbij kaliumchloraat in de kop van de lucifer werd aangebracht en fosfor in het schuurpapier waarmee we de lucifers ontbranden. Deze lucifers gaan alleen branden als je ze langs de de fosfor-strook op het luciferdoosje haalt.
Momenteel zijn de luciferkopjes voor de helft opgebouwd uit kaliumchloraat. Vijf procent van de kop bestaat uit zwavel. Het strijkvlakje op het luciferdoosje bevat zowel rode fosfor als glaspoeder.
Jarenlang stonden de doosjes van de Union Allumettière op het schap in onze keukens.
Geplukt uit het fotoarchief van Maurice Vandenheuvel, voormalig schepen van Openbare Werken in Tildonk (en Haacht). Maurice had de goede gewoonte om foto's te nemen voor en na ingrijpende werkzaamheden aan Tildonks openbare wegen.
De Woeringstraat zoals ze erbij lag net voor de werkzaamheden in 1972. De nieuwe rioleringsbuizen liggen klaar, weldra zullen de 'kinderkopjes' er tot het verleden behoren...
Sint Matthijs breekt het ijs, maar wil het ijs niet breken, dan vriest het nog 6 weken!
De apostel Matthias was een schriftgeleerde die door loting aan de elf discipelen van Jezus Christus werd toegevoegd om de opengevallen plaats van de voormalige discipel Judas Iskariot na diens verraad en zelfmoord op te vullen (Handelingen van de Apostelen 1: 15-26). Volgens de overlevering stierf hij in circa 63 in Jeruzalem de marteldood door steniging. Het gebeente van de apostel Matthias zou in opdracht van Helena, de moeder van de Romeinse keizer Constantijn I, naar Trier overgebracht zijn. Sinds 1127 worden de relikwieën in de benedictijnerabdij St. Matthias in Trier door pelgrims vereerd.
Sint Matthijs is de patroonheilige van de Duitse steden Goslar, Hannover en Hildesheim en van de bisdommen Gary en Great Falls. Hij is tevens de heilige van de bouw- en timmerlieden, de schrijnwerkers, de smeden, de metselaars, de varkenshoeders, de kleermakers en de suikerbakkers. Hij wordt aangeroepen tegen blaren, kinkhoest, alcoholisme, pokken en onvruchtbaarheid en bij het begin van de scholen.
Over monniken- en nonnenpannen en Boomse pannen...
(Foto: J. Alves Gaspar)
Dakpannen, de oude Grieken bezigden ze al. Zij gebruikten vlakke pannen met opstaande randen. De naden werden hierbij afgedekt met kleinere halfronde iets taps toelopende pannen. De nu nog steeds bekende zogenaamde monnik- en nonpannen zijn hiervan afgeleid. Deze zijn nog te zien op oude gebouwen (zie foto). Voor de steilere daken is hiervan weer de golfvormige pan afgeleid, de bekende Oude Holle, O.H. of S-pan is in feite een holle en bolle pan aan elkaar (dus als een platliggende S). Bij ons werd aldus de Boomse pan wijdverspreid toegepast.
Het vormen van en bakken van klei was door de Romeinen goed gekend, en de kennis werd door hen in heel het Romeinse Rijk verspreid. Maar na de val van Rome geraakte de techniek grotendeels verloren - om vanaf de 11e eeuw terug uitgevonden te worden. Het dichtbevolkte Graafschap Vlaanderen, dat niet over natuursteen beschikte, was één van de eerste regio's om baksteen en dakpannen opnieuw aan te wenden voor de bouw van kerken en abdijen. Deze laatste, en de handelsroutes die doorheen Vlaanderen liepen, speelden een duidelijke rol bij de verspreiding van de technologie en van het gebruik van baksteen en dakpannen als bouwmaterialen.
Wikipedia, Ecomuseum en Archief van de Boomse Baksteen
(De Denderbode, 29 maart 1900; Krantencollectie van het Documentatiecentrum en Archief voor Daensisme en hedendaagse geschiedenis van de Denderstreek (D.A.D.D.) vzw)
In het Aalsterse weekblad De Denderbode van 29 maart 1900 stootten we op bovenstaand dramatisch bericht. We hebben het even nagetrokken in de parochieregisters van Tildonk van die periode en vonden er het overlijden van het slachtoffer in terug op dinsdag 20 maart 1900. Drie dagen later volgde de begrafenis op het kerkhof alhier. 'Op vreselijke wijze vermoord' ('crudiliter occisus'), noteerde pastoor Vandepoel in het overlijdensregister
De man in kwestie was Henricus Franciscus Engelborghs (en dus niet Engelbert zoals het krantenartikel vermeldde), echtgenoot van Elisabeth Van Krieken. Hij was geboortig van Tildonk, nl. op 9 maart 1852, als zoon van Jan Baptist Engelborghs en Maria Peelaerts. Tildonks burgemeester was op dat ogenblik baron-grondeigenaar dr. August II de Behault du Carmois (1869-1920). Diens grootmoeder heette Maria Catharina Van Krieken. We zoeken nog uit of er verwantschap was met de echtgenote van zijn jachtwachter. (1)
Lectuur van de toenmalige kranten uit onze eigen regio zal waarschijnlijk nog heel wat meer gegevens opleveren over deze onverkwikkelijke zaak...
(1) Er was inderdaad verwantschap: de vader van Elisabeth Van Krieken was een kozijn van de grootmoeder van August II de Behault (zie blog nr. 358 dd. 26/11/2007: 'Twee eeuwen Tildonkse familie Van Krieken', voetnoot 2).
Nederlanders moeten voorzichtig zijn met wat ze over Vlamingen en het Vlaams zeggen, want het wil nog weleens ontaarden in kwalificaties als 'schattig', 'aaah', 'zacht' en 'koddig'. Maar soms moet je ook gewoon toegeven dat ze ten zuiden van de landsgrens ronduit prachtige woorden en uitdrukkingen hebben.
Zo bleef ons oog vandaag hangen op de uitdrukking 'ei zo na': "Leerlingen die stemmen horen of ei zo na dood waren na een zelfmoordpoging, zitten soms een jaar op de schoolbanken te wachten op hulp." (De Standaard.) 'Op een haar na', betekent het hier. Joop van der Horst schreef in diezelfde krant een paar jaar geleden dat een Comité 'Ei zo na' gelukkig overbodig is gebleken: de uitdrukking is in België nog springlevend.
Het eierplaatje is wel wat misleidend - ei is hier namelijk niet meer dan een uitroep zoals ai, oei of hé.
Op 20 februari 1986, werd het Russische ruimtestation Mir gelanceerd. Het was het eerste permanent bewoonde ruimtestation in een baan om de aarde. Het bestond uit verschillende met elkaar verbonden modules, waarvan de eerste module in 1986 werd gelanceerd en de laatste in 1996. Gedurende de tijd dat Mir in een baan om de aarde cirkelde, is er veel wetenschappelijk onderzoek verricht. In 2001 keerde Mir na 15 jaar terug in de aardse atmosfeer om vervolgens in brokstukken in het zuiden van de Grote Oceaan neer te storten.
Gust Van Gorp en Fons Persoons, twee fervente jagers, in oude legerjeep in het bos. De foto is een pose. Gust, die plaatsgevat had achter het stuur, heeft nooit met de auto leren rijden...
Het Hannah-huis Herent organiseert een tentoonstelling rond het thema vrouwelijkheid en diversiteit. Het werk van de twee kunstenaars Lies Daenen (schilderkunst) en Monika Vosyková (glassculpturen) staat centraal.
Van 20 februari tot 20 maart 2011 (meer info openingsuren en locatie in bijlage).
De vernissage is op zondag 20 februari om 15u met een voorstelling van de kunstenaars, een video- en muziekuitvoering en een receptie. In samenwerking met Campus Gelbergen wordt de tentoonstelling afgerond met een slotdebat op 20 maart 2011 gemodereerd door Catherine Schnitzer.
Tildonk Bloemendorp: Hoe snoei je best sierstruiken ?
Tildonk Bloemendorp richt, in samenwerking met Landelijke Gilde, KVLV en KWB en met steun van de gemeente Haacht in het voorjaar 2011 een vorming in rond:
SNOEIEN VAN SIERHEESTERS
Sierheesters of struiken staan er in heel wat tuinen en dan is de vraag: wanneer en hoe kan je best deze bloeiende struiken snoeien. Voor of na de bloei, in juni, september of na de winter, wat kan je best wegnemen aan takken, kan je de vorm van de struik beïnvloeden, . Allemaal vragen die de echte tuinliefhebbers graag in de vingers krijgen.
We voorzien twee momenten:
Een theoretische les op donderdag 24 februari 2011 in Familia om 19u30
Een praktische les op zaterdag 12 maart 2011 om 14uur samenkomst aan Familia. Vandaar gaan we naar een of meerdere tuinen waar we met de knipschaar in de hand leren snoeien
Onze lesgever is Frans Heyvaert, een bekende figuur, die ook op TV al demonstraties heeft gegeven.
TB biedt aan de mensen die inschrijven op de acties van Tildonk Bloemendorp een brochure aan Snoeien of niet-snoeien. En ook de herinneringstegel 2011.
Op de Plantenruilbeurs van KVLV op zondag 3 april 2011 kan je ook nog wat planten of struiken meenemen en inschrijven voor TB2011.
Welkom op een van deze activiteiten. Tildonk moet er ook in 2011 bloemig - mooi uitzien. En daar kan jij aan meewerken!
Om de twee weken tref je hier een paar portretten van onze Tildonkse voorzaten.Met een klein beetje commentaar op zijn Tilloenks. Soms zijn we zelfs niet zeker wie er op voorkomt en verwachten we enige feedback van de lezer. Zie je ook graag een van je voorouders of verwanten verschijnen in Den Tilloenksen almanak? Bezorg ons dan een foto en we bedienen je op uw wenken!.
Susse van Godskes, Frans Gordts, Leen Nackaerts, Lipsestraat, Elnor, Tist van Godskes, Jan Baptist Gordts, Nette Lemmes, Antoinette Lemmens, Jean Thijs, Rijkhoven, Amanda De Swert, Hambos
Rhode Island is een kippenras, afkomstig uit de Verenigde Staten. Het ras werd speciaal ontwikkeld voor het leggen van eieren en de Rhode Island-kippen staan nog steeds bekend om hun goede legcapaciteit (ca. 225 lichtbruine eieren per jaar). Het ras bestaat sinds de tweede helft van de 19de eeuw en heeft bijgedragen in de ontwikkeling van verschillende andere rassen.
18/9/1943 Te koop: POULE-KUIKENS, roode Islands, van 10 tot 15 weken, bij VAN RILLAER Victor, Vaartdijk 96, Tildonk.
TE KOOP TE KOOP TE KOOP
Wat zetten de Tildonkenaren zoal te koop in het oorlogsjaar 1943? Een antwoord vonden we in de advertenties van het toenmalige weekblad De Nieuwsbode. Dit door de bezetter gecontroleerde blad verving vanaf augustus 1941 enkele bestaande weekbladen uit het arrondissement Leuven, nl. De Gazet van Haecht-De Koerier (Haacht), De Haechtenaar (Haacht), Het Advertentieblad (Leuven) en De Klok (Aarschot).
3/1/1943 Te koop: Een partij oude Boomsche pannen, bij Jan Baptist VANDEN SCHRIECK, Mortelstraat 204, Tildonk.
3/1/1943 Te koop: 2 schoone GEITEN, vol lammer, keus tusschen drie, bij VERBEECK Seraphinus, Mortelstraat 217, Tildonk.
6/2/1943 Te koop: Jonge VARKENS, bij Ed. UYTTERHOEVEN, Hambosch, Tildonk.
6/2/1943 Te koop: 4 STORTKARREN, 2 RESSORTKARREN (1 van 1200 kgr en 1 van 800 kgr), 2 ressortbakken, alsook een partij aardappelbakjes, bij Jos. VANDERLINDEN, Tildonk (Sas).
6/2/1943 Herstellen van Electrische MOTOREN, bij Jeroom BISSCHOP, Terbankstraat 102, Tildonk-Sas.
20/2/1943 Te koop: Een partij BEETEN en een partij STROO, bij Louis VANDENHOUDT, Vaartdijk, Tildonk.
27/2/1943 Te koop: ZAAGMACHINE met twee zagen, bij Jan MEULEMANS, Hambosch 78, Tildonk.
27/2/1943 Te koop: Een EERSTE-KOMMUNIEKOSTUUM (voor jongen), zoo goed als nieuw, beste stof, bij Frans VAN MEERBEEK, Mortelstraat 213, Tildonk.
27/2/1943 Te koop: 40 kgr KLAVERZAAD, bij Aug. VERELST, Lipsestraat 161, Tildonk.
13/3/1943 Te koop: Jonge GEIT (eersteling), een jaar doorgelopen, bij DEVROE, Lipsestraat 223, Tildonk.
27/3/1943 Te koop: STOOTKAR, in nieuwe staat, alsook DRAAIBANK voor hout, bij G. VAN CAMPENHOUT, Postweg 280, Tildonk.
17/4/1943 Te koop: Volle VAARS, in de laatste maand, bij Jules DECOSTER, aan de Brug, Tildonk.
8/5/1943 Te koop: Volle VAARS, in de laatste maand, bij Aug. BISSCHOP, Mortelstraat 198, Tildonk.
8/5/1943 Te koop: Jonge GEIT (lammer van 14 dagen), WITLOOFZAAD en STROO, bij DEVROE, Lipsestraat 233, Tildonk.
5/6/1943 Te koop: Partij wassend HOOIGRAS, bij Jan CLEYNHENS, Terbankstraat 131, Tildonk.
26/6/1943 Jonge KONIJNEN te koop, 2 maanden oud, alsook POREIPLANTEN, speciale prijs per groote hoeveelheid, bij DE SAEGER, Lipsestraat 140, Tildonk.
3/7/1943 Te koop: EENDJES Caki-Campbel, beste leggers, van 4 tot 10 weken, bij THIJS, Tildonk-Hambosch.
17/7/1943 Te koop: GANZEN van 6 tot 10 weken, bij VAN RILLAER Victor, Vaartdijk 96, Tildonk.
18/9/1943 Openbare Verkooping van Allerbeste HUISMEUBELEN te Tildonk. Not. J. Cuvelier, Wespelaar, zal op Maandag 20 September 1943 te 3 uur namiddag openbaar verkoopen ten huize en ten aanzoeke van den Heer Dieudonné VANDEN BOSCH-BUELENS, te Tildonk, Lipsestraat 149: - Keukenkast, kleerkast, eiken kinderbed met matras in windhaar, keukentafels, werktuigen, 4 stoelen, 1 zetel, bank. - Oude Leuvensche stoof, petroleum stoof, 2 strijkijzers, zaanpot, ketels, enz. - Stalmest, hooi, stroo, brandhout, boonstaken, hofkoord van 100 m. enz.
18/9/1943 Te koop: POULE-KUIKENS, roode Islands, van 10 tot 15 weken, bij VAN RILLAER Victor, Vaartdijk 96, Tildonk.
9/10/1943 Tildonk. WIPSCHIETEN. Groote kermisschietingen ingericht door de Liggende Wipmaatschappij "HOOGER OP" onder het voorzitterschap van J. B. Evers, lokaal Victor Van de Sande, Dorp. Zondag 5 December: schieting van 650 fr.; Maandag 6 December: schieting van 1300 fr.
23/10/1943 Te koop: Een nest jonge KURRENS, beste soort, bij Louis LAEREMANS, Postweg 314, Tildonk.
De Oudnederlandse naam voor de maand februari was sprokkelmaand. Dit heeft echter niets te maken met het werkwoord sprokkelen. De naam is afgeleid van het woord 'sporkelen' dat springen betekent. Dit slaat op het feit dat het aantal dagen eens in de vier jaar een dag verspringt. In veel Oudnederlandse teksten wordt 'sporcle' gebruikt om de maand februari aan te duiden. Later dacht men dat dit woord een verbastering was van sprokkel.
Février 15de eeuws getijdenboek 'Les Très Riches Heures du duc de Berry', Musée Condé, Chantilly.
De afbeelding voor de maand februari toont een winters tafereel waarin de koudste maand van het jaar wordt uitgebeeld. Op de achtergrond is tussen de besneeuwde heuvels een dorpje zichtbaar. Een boer of koopman is naar het dorp onderweg om zijn waren daar aan de man te brengen. Op de voorgrond is een boerenstee afgebeeld, voorzien van vele details, waaronder bijenkorven, een schaapskooi, en vogels die naar voedsel zoeken. In de woning warmen de bewoners zich aan het haardvuur, de vrouw op iets decentere manier dan de aanwezige mannen. In het hemelgewelf bovenaan is centraal de zonnegod Helios in zijn zonnewagen uitgebeeld, met links van hem het sterrenbeeld Waterman en rechts Vissen.
969) Tiroleravond in de feestzaal van het klooster (1972)
Dienstdoend burgemeester* Maurice Vandenheuvel en schepen Gustaaf Verbiest bij de overhandiging van de tegel met het wapenschild van Tildonk aan de Tirolergroep.
Emiel Pittevils, Peter Gilis, Kartitsch, Willy Cleynhens, KWB-Tldonk, De Tiroler Holzhacker Blaskapelle, ursulinenklooster Tildonk
* Dokter Raymond de Behault du Carmois was burgemeester van Tildonk van 1947 tot aan zijn overlijden op 12 september 1972. Maurice Vandenheuvel fungeerde daarop een tijdje als dienstdoend burgemeester. Dit tot de benoeming van Gustaaf Verbiest die meteen Tildonks laatste burgervader werd. In 1977 verloor Tildonk zijn zelfstandigheid en maakte vanaf dan deel uit van de fusiegemeente Haacht.
* De maretak, een halfparasiet die tot de verbeelding van onze voorouders sprak!
De maretak (Viscum album), ook mistletoe, mistel of vogellijm genoemd, is een groenblijvende plant uit de sandelhoutfamilie (Santalaceae). De plant leeft op bomen. Het is een halfparasiet: voor water en zouten is de plant afhankelijk van zijn gastheer.
* De maretak stond bekend als heksenkruid. * Tijdens de kerstdagen werd de maretak opgehangen in een deuropening of aan een lamp. Ieder die er nietsvermoedend onder stond mocht ongevraagd worden gekust. Elkaar zoenen onder de maretak gaf aanleiding tot vriendschappen, verliefdheden, koppeltjes vormen, trouwpartijen en kinderen krijgen. Het verwijst naar vruchtbaarheid, nieuw leven. Na elke kus werd bovendien een bes van de tak verwijderd, als alle bessen op waren, moest het kussen stoppen. Dit is een regel die de ouderen hadden toegevoegd om de jeugd een beetje aan banden te leggen...
* Bij de Kelten en Germanen was de maretak een heilige plant die in hun magische vruchtbaarheidsrituelen een belangrijke rol speelde. Volgens Plinius de Oudere sneed een in wit geklede druïde in de midwinterceremonie met een gouden sikkel de maretak uit de heilige eik. De afgesneden plant mocht de grond niet raken en werd in witte doeken opgevangen. Daarna slachtte de druïde de offerdieren en dompelde de maretak in water dat dan als bescherming tegen ziekten en onheil werd gebruikt. De offergaven waren bestemd voor de geesten van de vruchtbaarheid, zoals de godin Freya. * In de Scandinavische mythologie werd Balder gedood door een pijlpunt gemaakt van een twijg van de maretak. * De maretak stond als geneesmiddel bekend in de kruidengeneeskunde (Hippocrates, Dodoens). De antroposofie en de volksgeneeskunde geloven nog altijd in de medicinale eigenschappen van de maretak. * De maretak werd aan de balken van stallen gehangen en diende om de mare (wat heks, spook of nachtmerrie betekent) te verjagen en zo het vee vruchtbaar te houden. * Viscositeit ofwel de 'mate van stroperigheid' van vloeistoffen ontleent zijn naam aan de maretak (Viscum album). * In de strips van Asterix en Obelix gebruikt de druïde Panoramix maretak als onderdeel van zijn geheime toverdrank voor onoverwinnelijkheid. Wikipedia;www.kuleuven.be/thomas/
We ontvingen respons van Guillaume Beckers, Arlette De Potter, Monique Janssens, Emiel Vanden houdt, Roger Vanden houdt en kwamen tot onderstaande namen. Verdere reacties en verbeteringen zijn zeer welkom!
..., Helene Neefs (°1921, e. Bosmans), ..., ? Angele Denruyter (°1919, e. Raymond Bisschop)
Anna Uytterhoeven (°1919, e. Martin Thijs), Wivine Piot (°, e. Louis Verdrengh), Irma Vanderlinden (°1920, e. Vangijsel), Jeanne Massant (°1918, e. Jozef Bosmans)
... , ..., Josephine Vandenhoudt (°1917, e. Georges Dams), Wilhelmine Vandevelde (°1916, e. Jan Troch)
Germaine Thyvaert (°1921, e. Louis Sunt), ..., ..., ...
Morgen leggen de werknemers van bpost het werk neer. Ook in onze regio zal er dus heel wat hinder zijn. De postbodes protesteren tegen de reorganisatie die de directie wil doorvoeren en de te hoge werkdruk. Postbodes die morgen toch nog willen werken zullen eerst de kranten en de dringende zaken, zoals pensioenen, bij de mensen thuis bezorgen.
* Uitdrukkingen (2): Wie het breed heeft, laat het breed hangen...
'Wie het breed heeft, laat het breed hangen' - mooie uitdrukking vinden we dat. In het oude spreekwoordenboek van Stoett wordt er meer over verteld, bijvoorbeeld dat je breed hier moet opvatten als 'ruim, royaal, overvloedig'. En het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale zegt dat er nog weleens iets aan de uitdrukking wordt toegevoegd: '... zei de jongen en hij had het hemd van zijn vader aan.' Daarmee is de uitdrukking een zei-spreuk geworden. http://taal.web-log.nl
We hebben gedeelten van de vorige foto met de misdienaars wat uitvergroot en de namen ingevuld van de personen die we konden toepassen (met dank aan Emiel Van den houdt en Guillaume Beckers). Nog één naam ontbreekt er en het plaatje is compleet.
(L>R) Paul Bosmans, Jos Vogeleer, Achiel Bidee , ..., pastoor Nijs.
(L>R) Mgr. Schoenmaeckers, Paul Gordts, Jaak Verbelen, André Vansteenbeeck, onderpastoor Frans Lornoy, Jozef Bisschop (priester gewijd in 1950).
Optocht in de Dreef ter gelegenheid van de wijding van twee nieuwe klokken in de jaren '50.(*) Pastoor Nijs, mgr. Schoenmaeckers en onderpastoor Lornoy worden voorafgegaan door een groepje Tildonkse misdienaars.
Wie plakt er de juiste namen bij?
(*) Zie blog 18/4/2007, 244) KLOKKEN ST.-JAN-DE-DOPERKERK
Het 1ste leerjaar van de Sint-Angela Basisschool trok op 18 januari jongstleden op exploratie langs het eekhoorntjespad. Onderstaande foto's van het evenement plukten we van de schoolsite (http://www.sintangela.dynamo7.be/wsaba/).
De provincie gaat het ruimtelijk structuurplan Vlaams-Brabant aanpassen zodat er geen verbrandingsoven kan komen in Kampenhout-Sas. Daarmee komt een einde aan de strijd die inwoners van Haacht en Boortmeerbeek al jaren voeren tegen de komst van een afvalverwerkend bedrijf.
De Vlaamse overheid paste eerder al haar ruimtelijk structuurplan aan. Maar dat liet nog altijd de mogelijkheid voor de inplanting van een verbrandingsoven ten zuidoosten van het sas. Door de aanpassing van het provinciaal structuurplan, is dat nu dus definitief onmogelijk.
Bij actiegroep STOP DE OVEN bekijkt men de zaak nog wat. Zij herinneren zich nog maar al te goed dat een tijd geleden, met de herziening van het RSV (Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen), het project ook dood en begraven was, aldus de kranten. Dat bleek achteraf echter niet te kloppen...
16/2/2011 Volgens STOP DE OVEN staat het nog niet vast dat de oven er niet komt! Lees hier hun bericht terzake: http://www.stopdeoven.be/node/195
De leerkrachten van de Sint-Angela Basisschool springen op zondag 27 februari vroeg uit de veren om voor jullie een lekker ontbijt samen te stellen en aan huis te leveren!
Niet vergeten: inschrijven uiterlijk op 21 februari (zie bijlage).
De studiezaal, met rijen 'lessenaars' en de kachel in het midden. Aan de muren stichtende prenten en een groot kruisbeeld. Op de sokkel een levensgroot heiligenbeeld (Maria, Sint-Angela?)
"Ottomobielen: ze verpesten de steenwegen en wandelingen en zijn als rijdende schavotten..." (1906)
De verschijning van de auto in het straatbeeld werd bijlange niet door iedereen verwelkomd. In 1906 was dit dure speelgoed enkel bestemd voor de upperclass. Hun dikwijls roekeloze rijgedrag en minachting voor de gewone weggebruiker lokte meermaals zware verontwaardiging uit. Hieronder een stukje dat op 27 mei 1906 verscheen in De Volkseeuw, orgaan der Christen Volkspartij, waarvan Priester Daens de hoofdopsteller was (toen de tram nog voortgetrokken werd door paarden...). Let ook op het volkse taalgebruik dat men bezigde voor de nieuwerwetse rijtuigen: 'ottomobiel' en 'bisseklit'! (Krantencollectie van het Documentatiecentrum en Archief voor Daensisme en hedendaagse geschiedenis van de Denderstreek (D.A.D.D.) vzw)
De automobiel viel echter niet meer weg te denken uit onze straten. Het was Henry Ford die in 1908 met het uitbrengen van de Ford-T de auto betaalbaar maakte voor de middenklasse (massaproductie, er werden niet minder dan 15 miljoen Fordjes geproduceerd tussen 1908 en 1927!). Gevolg was dat er steeds meer auto's op onze wegen reden, dus begon men geleidelijk aan meer aandacht te besteden aan de verkeersveiligheid (1933: verplichte keuring autocars; 1959: verplichte autokeuring tweedehandswagens en voertuigen onbezoldigd personenvervoer ouder dan 5 jaar; 1966: invoering theorie- en praktijkexamen voor het verkrijgen van een leervergunning en een rijbewijs).
Om de twee weken tref je hier een paar portretten van onze Tildonkse voorzaten.Met een klein beetje commentaar op zijn Tilloenks. Soms zijn we zelfs niet zeker wie er op voorkomt en verwachten we enige feedback van de lezer.* Zie je ook graag een van je voorouders of verwanten verschijnen in Den Tilloenksen almanak? Bezorg ons dan een foto en we bedienen je op uw wenken!
Jules De Hondt, WO I, 1914-1918, schoolmeester Tildonk, Amandus Engelborghs, Mandus Borreman, Decoster, Postweg
* Ditmaal zijn we niet 100 procent zeker wat de foto van Jules De Hondt aangaat. We knipten hem uit een klasfoto waarop de jongste klassen van de lagere school voorkomen. Het betrof het schooljaar 1915-1916 (één van de jongens toonde een bordje met deze jaartallen) . Nu weten we dat Victor Peeters toen hoofdonderwijzer was (van 1901-1930), en dat hij bijgestaan werd door slechts één enkele hulponderwijzer, nl. Jules De Hondt, die in 1918 opgevolgd werd door Karel Ausloos.
. Naast het grote gebouw rechts (de voormalige voorgevel van het klooster) kwam in 1896 een toren met veiligheidstrap (Tour Saint-Marie). Deze trap heeft men moeten bouwen omdat men uit veiligheidsoverwegingen genoodzaakt was om twee vluchtwegen te hebben voor de slaapzalen. Links op de voorgrond zie je het pannendak van de eerste boerderij die in 1901 afgebroken werd. Het grote gebouw links (met daktorentje) werd datzelfde jaar verlengd met klaslokalen plus een toren met bovenop een belvédère. De bovenste verdieping en het belvédère brandden uit in 1928. De Art Nouveau feestzaal was er ook nog niet, want pas gebouwd in 1903-1904.
In 2007 vierde Tildonk zijn 900-jarig bestaan. In het kader hiervan besliste de gemeente om in de buurt van de Tildonkse monumenten attractieve monumentenborden te plaatsen. Op 19 april 2008 werden deze feestelijk ingewandeld (zie blogpost 12/4/2008). De pastorie werd als eerste Tildonkse monument geklasseerd in 1974. Op één van de borden staat echter een foutieve (oudere) klasseringsdatum. Weet je soms op welk monumentenbord het foute jaartal voorkomt?
1. Het 'kasteeltje' 2. De Sint-Jan de Doperkerk 3. Sas en sashuis
Het makkelijkst valt dit uiteraard te achterhalen door eens langs Tildonks mooie monumenten te wandelen. Je mag ook gokken natuurlijk... (Voer je antwoord in op de linkerkolom van de blog)
OPLOSSING (vraag 13/11/2010): 'Wie was de eerste burgemeester van Tildonk? 63% van de deelnemers had het juist, nl. Gielielmus De Coninck. Het antwoord vond je op meerdere plaatsen in de blog.
Het begin van een nieuwe maand betekent doorgaans ook enkele wijzigingen voor ons dagelijks leven. In februari 2011 is dat zeker niet anders. Een overzicht.
Openbaar vervoer duurder
Net als elk jaar worden de tarieven voor het openbaar vervoer op 1 februari aangepast.
Bij de NMBS stijgen de prijs voor een standaardbiljet en een abonnement. De verhoging is beperkt tot 1,02% voor een biljet en 1,03% voor een abonnement. Aanvankelijk wilden de Spoorwegen meer, maar ze werden bestraft omdat ze in 2010 te weinig stipt waren.
De prijs van een korterittenkaart gaat van 17 naar 20 euro.
Bij De Lijn worden op de bussen of trams geen kaartjes meer verkocht.
Iedereen moet naar de voorverkoop of betalen via sms. Een rit van 1 of 2 zones kost 90 cent. Andere tarieven vindt u hier.
Bij de Brusselse maatschappij voor openbaar vervoer, de MIVB, gaat de prijs voor een kaartje voor een rit naar 1,80 euro. Een tienrittenkaart kot 12,50 euro.
Voorts wordt gesleuteld aan de abonnementen. Er blijven twee formules over: jonger dan 25 en tussen 25 en 64. De gratis abonnementen voor de 65+, voor kinderen tussen 6 en 11 jaar en voor minimuminkomens blijven behouden.
Lichten aan
Vanaf 7 februari 2011 moeten alle nieuwe personenwagens (categorie M1) en kleine bestelwagens (categorie N1) dagrijverlichting hebben. Over anderhalf jaar geldt deze aparte verlichting aan de voorkant voor alle nieuwe voertuigen.
De maatregel moet voertuigen overdag zichtbaarder maken en het aantal verkeersdoden verminderen.
België schikt zich hiermee naar een Europese verplichting.
Ecologiepremie
De Vlaamse overheid wijzigt de ecologiepremie voor bedrijven. Tot dusver werd gewerkt met een wedstrijdformule, waarbij alleen aan de uitverkoren dossiers steun werd verleend. Nu krijgt elk bedrijf dat aan de criteria beantwoordt steun voor zover de budgettaire mogelijkheden van de overheid dit toelaten.
Met de ecologiepremie wil de overheid de bedrijven stimuleren om hun productieproces milieuvriendelijk en energiezuinig te laten verlopen.
Vrije beroepen
Wie ingeschreven is op het tableau van de beroepsbeoefenaars van een beschermd dienstverlenend intellectueel beroep (zoals boekhouders en vastgoedmakelaars) kunnen voortaan beroep instellen bij de Raad van State tegen de resultaten van de verkiezingen binnen zijn beroepsinstituut. Dit moet binnen de acht dagen na de publicatie van de uitslagen van de verkiezingen in het staatsblad.
Naast wel meer dan vierhonderd verschillende postkaarten van het ursulinenklooster en de bijhorende school, werden er indertijd ook enkele boekjes met prentkaarten uitgegeven. Hierboven tref je enkele afbeeldingen uit één ervan. Dit boekje dateert van vóór 1896.(a) Al bij al zijn dit historische foto's van het klooster en zijn omgeving!
Let op de rijen met graanschoven op de voorgrond op beide foto's. De schoven werden, met 8 à 10 gegroepeerd, rechtop in het veld gezet en juist onder de aren vastgebonden.(b) Nadat het stro aldus gedroogd was op het veld werd het vervolgens naar de boerderij getransporteerd waar het in mijten of in de schuur werd opgestapeld en nadien uitgedorsen. Merk ook op hoe weinig bebouwd het centrum van Tildonk toen nog was. Het imposante klooster was omgeven door velden, zowel in de Kouterstraat als in de Kruineikestraat!
(a) Onze eerste gok was zo ergens halverwege de jaren '20 (doch zeker van vóór 1928, toen een gedeelte van het klooster afbrandde, waaronder het zadeldak van de kloosterkerk dat later nooit meer werd heropgebouwd). Doch nadere bestudering van de foto's en vooral de consultatie van de thesis 'Beschermingsdossier Art Nouveau zaal en neo-gotische kloosterkerk Ursulinenklooster Tildonk' van arch. Marleen Rosier (St.-Lukas Brussel 1993-1994) hebben ons doen besluiten dat de foto's minstens een kwarteeuw ouder zijn. Zo werd de Tour Saint-Marie in 1896 gebouwd en die komt nog niet voor op de foto's in het boekje!
(b) Ergens las ik dat men zulke constructies van 8 à 10 schoven bij mekaar, een tierlink of tierling noemde (een verbastering van tienling). Weet iemand of dat ook het geval was in Tildonk?
Aan alle mooie liedjes komt een eind, ook aan deze weblog. We hebben het hier enkele maanden geleden al geschreven: de Tilloenk-blog stopt ermee bij blogpost nr. 1000. Dat is binnen ongeveer 80 dagen. Ik hoop nog altijd dat andere gegadigden de fakkel overnemen en met frisse moed en navenante ideeën een nieuwe dorpsblog zullen opstarten. En ik wil hen hierin graag met raad en daad bijstaan. Stuur gerust een mailtje.
Het is een heel gewone uitdrukking, iets te berde brengen. Maar wat is dat berde eigenlijk? Een vraag die ons recent bereikte. Berde betekent 'plank, tafel'; het is verwant aan bord. Ook het Duitse brett ('bord') en bord ('tafel'), dat in het Deens, Noors en Zweeds voorkomt, zijn verwante woorden. De letterlijke betekenis van iets te berde brengen is dus 'iets ter tafel brengen (om het te bespreken)'. De uitdrukking te berde brengen treffen we voor het eerst op papier aan in 1644, dan overigens in de betekenis 'betalen'. Korte tijd later komt de zegswijze voor het eerst voor in de huidige betekenis. Iets ouder is de variant te berde komen; deze werd in 1602 voor het eerst opgeschreven.
Het woord berd is al veel ouder; volgens het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands is dit een substraatwoord een woord dat is overgebleven uit de taal die in ons taalgebied gesproken werd voor het Germaans de belangrijkste taal werd. Meer informatie over substraattaal vind je in de Wikipedia. http://taal.web-log.nl/
In het 1 januarinummer 1891 van De Denderbode, een wekelijks nieuws- en aankondigingsblad van Aalst en omgeving, werd gewag gemaakt van een mirakuleuze visvangst in de Leuvense vaart alhier. We kunnen ons inbeelden dat er in die dagen heel wat 'Paling in 't groen' op het menu verscheen in de Tildonkse keukens. In de tekst is er sprake van 'lommen'. We zochten het even op: een lomme is een wak of gat in het ijs... Lees je even mee?
(Krantencollectie van het Documentatiecentrum en Archief voor Daensisme en hedendaagse geschiedenis van de Denderstreek (D.A.D.D.) vzw)
Toemaatje
Paling in 't groen
Paling, boter, zurkel, peper, zout.
Kuisch zurkel en doe ze koken; als zij gaar is, steek door de teems; doe boter in een kastrol, peper en zout; doe er de palingen in stukken van 7 à 10 cm in; meng met de zurkel. Laat alles samen stoven tot de visch gaar is. Dien koud of warm op, naar lust.
(Uit: Keukenrecepten ten gedienste der Huishoudschool van 't Pensionaat der Religieuzen Ursulinen Tildonk, 1941)
* Over foute berichtgeving en vriendelijke communicatie...
In de maandelijkse nieuwsbrief 'MOBIEL in Haacht' van februari 2011 die vandaag in onze brievenbus viel, lazen we dat onze straat zou afgesloten worden ergens tussen begin januari (we zijn vandaag 25 januari!) en einde maart. Maar het bericht was vaag, we begrepen het ook niet goed, dus besloten we om wat uitleg te vragen en we stuurden een mailtje naar de dienst Openbare Werken van de gemeente Haacht:
Beste, In de nieuwsbrief van februari van Haacht lees ik: 'Van begin januari ot eind maart vindt er een terreinophoping van het jaagpad in de Spoorstraat plaats. De Hambos- straat en de Kapelleweg zullen daarom afgesloten worden." Is het mogelijk een en ander te verduidelijken? Wat houdt die afsluiting in? Kunnen we nog met de auto tot aan onze woning of dienen we dan ergens in de buurt te parkeren? Komt er nog een briefje rond voor de bewoners van die straten met de exacte data? Jaagpad in de Spoorstraat? Ik zie momenteel wel een nadarafsluiting met verbods- plaat staan op de Vaartdijk (Trebos).... Met dank bij voorbaat en vriendelijke groet,
En het verraste ons in positieve zin, niet veel later viel de antwoordmail van de dienst Openbare Werken reeds in onze box:
Mijnheer, Wij hebben uw mail doorgestuurd naar waterwegen en zeekanaal. Hier hun antwoord
"Er worden momenteel ophogingswerken uitgevoerd op het terrein van Celis NV, gelegen een 100-tal meter afwaarts de sluis van Tildonk (rechteroever). De grond is afkomstig van de site Kani NV gelegen te Kampenhout en wordt via de Vaart getransporteerd. Hiervoor werd er een tijdelijk losplatform voorzien thv. Tildonk sas. Uit veiligheidsoverwegingen werd het jaagpad thv Celis NV te Kampenhout en het jaagpad gelegen tussen de Hambosstraat en Kapelleweg te Tildonk tijdelijk afgesloten met goedkeuring van de betreffende gemeenten. Het vermoedelijk einde van de werkzaamheden is ten laatste voorzien eind maart 2011.
Vermits dit geen gemeentewerken zijn zullen er geen aparte berichten aan de omwonenden gestuurd worden. Mocht u nog vragen hebben kan u ons bereiken op het onderstaande nummer. Met vriendelijke groeten,
Fouten in de berichtgeving dus, Kapelleweg en Hambosstraat zullen niet afgesloten worden voor het verkeer, maar wel de Vaartdijk. Niet het jaagpad in de Spoorstraat wordt opgehoogd, maar wel het terrein van Celis NV. Wij enigszins gerustgesteld*, én toch best aangenaam verrast door de snelle en vriendelijke communicatie van de betrokken gemeentedienst.
* Uiteraard niet helemaal gerustgesteld. In Hambos worden de bewegingen in en rond het nieuwe industrieterrein met argusogen gevolgd, zoveel weze duidelijk!!
Geplukt uit het fotoarchief van Maurice Vandenheuvel, voormalig schepen van Openbare Werken in Tildonk (en Haacht). Maurice had de goede gewoonte om foto's te nemen, vóór, tijdens en na ingrijpende werkzaamheden aan Tildonks openbare wegen.
De Deugnietstraat lag er vóór 1970 wel erg triestig bij. Ondertussen is er veel veranderd, alleen het huisje links achteraan is overeind gebleven (maar voor hoelang nog?). 'Deugniet' heeft niets te maken met een bepaalde eigenschap van de bewoners aldaar, maar was een eeuwenoude toponiem ofte plaatsnaam. Wellicht waren de akkers er niet van al te beste kwaliteit, vandaar...
De gevel van het huisje vooraan geeft ons een goed beeld van hoe de meeste kleine Tildonkse boerderijtjes eruit zagen in de 19de eeuw. Veel opsmuk valt er niet te bespeuren.
Hieronder tref je onder punt 3 één van de definities van het woord SLUIS zoals weergegeven op de website van de Nederlandse binnenvaart. Let vooral op de in één adem genoemde combinatie sluis en brug.
De situatie in Tildonk is hierop echter een grote uitzondering: hier geen aparte brug naast de sluis! En toch vindt vzw Waterwegen en Zeekanaal, beheerder van de vaart, het nodig om er de overgang van de sluis door passanten te verbieden. Zonder zich iets aan te trekken van het ongemak van de omwonenden (je moet als inwoner van de Sussenhoek maar eens naar je trein in Hambos), de veiligheid van de schoolkinderen (die nu langs een drukke industrieweg zonder fietspad moeten) of het feit dat daarmee menige wandelroute onmogelijk wordt. Naar alternatieve oplossingen, zoals indertijd geformuleerd door het Sascomité, hebben zij geen oren. Hun hardhorigheid (en krenterigheid?) in deze staat in schril contrast met hun gretige bereidheid tot die andere grote infrastructuurwerken waar ze wél de portemonee voor bovenhaalden. Denken we maar aan de loskade ter hoogte van Trebos (die nooit gebruikt wordt!), aan de zwaaikom die men uitgroef lang voordat er een oplossing voorhanden was voor het heikele probleem van de ontsluiting van de uitbreiding industriezone Hambos (maar waarmee men wel elk ander alternatief voor deze uitbreiding meteen buitenspel zette!), ...
De gemeente Haacht? Die munt uit in de nobele kunst van het stilzwijgen!
SLUIS: 1>kunstwerk, dat tot doel heeft het waterniveau, aan één der zijdes van de sluis, te handhaven of onder controle te kunnen houden.
2> sas, schutsluis, verlaat: kunstwerk, waarin schepen een hoogteverschil tussen twee wateren kunnen overbruggen.
Frans Vanmeerbeek (°1884), ofwel Frans van Muskes, was getrouwd met Maria Engelborghs. Zij woonden in één van de rijhuisjes van Persoons, vooraan in de Mortelstraat.
5/6/1948 Te koop: Beste RESSORTKAR voor poney, bij Frans VAN MEERBEECK, Mortelstraat 233, Tildonk.
TE KOOP TE KOOP TE KOOP
Wat zetten de Tildonkenaren zoal te koop in het jaar 1948? Een antwoord vonden we in de advertenties van het toenmalige regionale weekblad De Haechtenaar.
14/2/1948 BEVLOERING - BEKLEEDING Verlangt U goed en verzorgd werk, wendt U tot Alfons ARTOOS en zoon, de Welgekende Vloerders, Woeringenstraat 293, Tildonk. Cement-, Granito- en Ceramiekplaveien. Faïence-, Marbrite- en Zandsteentegels en al wat het artikel betreft, van het Huis G. Pardon te Wijgmaal.
14/2/1948 MERRIEVEULEN van 2 jaar en een MERRIE van 5 jaar te koop met alle waarborg, bij René VAN HORENBEECK, Woeringstraat 334, Tildonk.
14/2/1948 Te koop: BAK van speelkar, RESSORT, WIELEN en AS, naar keuze, bij August DE COSTER, Ambachtstraat 370, Tildonk.
21/2/1948 Te koop: Wegens sterfgeval, een KOE, 5 maanden drachtig, bij de kinderen MERTENS, Vijfeikenstraat 204, Tildonk.
21/2/1948 Te koop: 10.000 kgr TARWE of HAVERSTROO, partij BEETEN, bij X. PEETERS, Kasteeltje 48, Tildonk. Tel. Haacht 208.
6/3/1948 Te koop: Beste VIGGENS, ongeveer 25 kilo, bij Leopold VERBELEN, Hambos, Tildonk.
13/3/1948 Te koop: Beste RUIN van 2 jaar, Brabantsch ras, geleerd in alle gespan, bij Marcel VANDERLINDEN, achter het Sas, Tildonk.
13/3/1948 Te koop: Partij droge en groene MUTSAARD, alsook een partij rode WORTELEN, bij Ed. UYTTERHOEVEN, Hambos, Tildonk.
20/3/1948 Te koop: Zware volle KOE, in de laatste maand, een volle VAARS, in de laatste maand, VAARS voor de weide, 15 maand, bij Vict. VERHAEGEN, Bertrodestraat 192, Tildonk.
27/3/1948 Te koop: Schoon VAARS, 11 maanden oud, bij Jan VAN DE GOOR, Sas 111, Tildonk.
10/4/1948 Te koop: 1000 kilo STRO, met den vlegel gedorsen, bij Louis VAN DEN HOUDT, Vaartdijk, Tildonk.
17/4/1948 Te koop: Volle VAARS, in de laatste maand, bij August ENGELBORGHS, Bukenstraat 334, Tildonk.
24/4/1948 Te koop: PONEY met SPEELKAR en GETUIG, bij Vic. VERHAEGEN, Bertrodestraat 192, Tildonk.
1/5/1948 Te koop: WAGEN voor 2 paarden, merk Levacq, op luchtbanden, 6 ton, in nieuwen staat, voordeligen prijs, bij A. VAN DE VELDE, Zagerij, Tildonk.
29/5/1948 Te koop: VAARS van 14 maanden, bij Jef CLAES, Groenstraat 60, Hambos, Tildonk.
5/6/1948 Volle of gekalfde KOEIEN en VAARZEN, te koop of te verwisselen. Wendt U in vertrouwen tot Victor VERHAEGEN, Bertrodestraat 192, Tildonk. Telefoon Haacht 47. (advertentie liep tot aug. 1951)
5/6/1948 Te koop: Beste RESSORTKAR voor poney, bij Frans VAN MEERBEECK, Mortelstraat 233, Tildonk.
12/6/1948 Te koop: DORSMACHIEN, compleet, merk "Van de Velde, Buken", tegen voordelige prijs, bij de We. VAN DE VELDE-JANSSENS, Woeringstraat 306, Tildonk.
26/6/1948 Te koop: Schone RUIN, 4 jaar oud, MERRIE van 2 jaar, VEULEN van 18 maanden. Te bevragen: Sussenhoek 127, Hambosch - Tildonk.
24/7/1948 Te koop: VAARS, allerbeste ras, 16 maanden, bij Louis VAN DEN HOUDT, Vaartdijk, Tildonk.
31/7/1948 Te koop: Dubbele PONEY, bij Louis CLEYNHENS, Voetemstraat 131, Tildonk.
31/7/1948 Te koop: Partij BOOMSE PANNEN, bij Georges JANSSENS, Lipsestraat 161, Tildonk.
7/8/1948 Te koop: Nest jonge inlandse VARKENS, bij Egied THIJS, Hambos 52, Tildonk.
7/8/1948 Te koop: MOTOR in nieuwe staat, dienstig voor dorsmachien, monophase op lichtstroom 130-220, bij Prosper LENS, Bukenstraat 335, Tildonk.
4/9/1948 Te koop: 2 MELKSCHAPEN, bij Georges DE WIT, Kruineikestraat 10, Tildonk.
11/9/1948 Te koop: KAPKAR, dienstig voor bakker of melkboer, bij Th. VANDERVELDE, Lipsestraat 265, Tildonk.
2/10/1948 Te koop: Allerbeste tweehandig PAARD, braaf en stil, bij Jean VAN HORENBEECK, Woeringstraat 324, Tildonk.
9/10/1948 Te koop: 15 aren wassende WITLOOF. Te bevragen bij Jozef MERTENS, Lipsestraat 264, Tildonk.
16/10/1948 Te koop: Partij beste late APPELEN, bij Mevr. Jules PERSOONS-OPDE BEECK, Dorp, Tildonk.
16/10/1948 Prachtige CHRYSANTEN te bekomen bij Alfons BISSCHOP, Terbankstraat 108, Tildonk-Sas.
16/10/1948 Prachtige CHRYSANTEN zullen evenals vorige jaren te bekomen zijn in de grote Bloemisterij G. Crauwels te Boortmeerbeek. Alsook te bekomen bij: ...Ed. MESSEMAEKERS, Dorp 403, Tildonk.
6/11/1948 Gemeente Tildonk Verkoping op het hok van 15 allerbeste REIS- en KWEEKDUIVEN. Ras Em. De Haes, van de gekende liefhebber Jules VERHULST, Ambachtstraat 365, Tildonk. Verkopingen alle zondagen van 8 tot 15 uur.
13/11/1948 Te koop: Keus tussen 2 BRABANDERS, een van 2 jaar en een 8 jarige, bij Frans DE COSTER, Hambos 74, Tildonk.
20/11/1948 Te koop: 4 MEUTTENS van 5 maanden, en een VAARS, 4 maanden drachtig, bij Jean THIJS, Hambosch 71, Tildonk.
27/11/1948 Te koop: Ongeveer 1/2 Ha WISSEN (klein geel). Te bevragen bij Mev. Jules PERSOONS-OP DE BEECK, Tildonk.
4/12/1948 Te koop: 7 zuiver laagstammige WILGEN BOMEN van 1 tot 1,4m bij Alfons ARTOOS, Woeringstraat 319, Tildonk.
18/12/1948 Te koop: Volle VAARS, in de laatste maand, bij Ed. UYTTERHOEVEN, Hambosch, Tildonk.
Saint Vincent Patron Saint of Lisbon (Carlos Frei, Met Museum of New York)
22 januari: H. Vincentius
Vincentius met zonneschijn geeft veel koren en veel wijn!
Vincentius van Zaragoza (? - 304) was de eerste Spaanse martelaar (tijdens de vervolgingen van Diocletianus). Er is maar weinig van hem bekend, behalve dat hij is gestorven in 304, toen hij diaken was onder bisschop Valerianus. Door legenden over hem verbreidde zijn verering zich al vroeg over heel Spanje, naar Afrika, Italië en Frankrijk en vandaar door Bourgondische missionarissen naar de Elzas en verder naar Duitsland en Zwitserland. Volgens de legende werd hij in zee geworpen met een molensteen om zijn nek, maar bleef hij gewoon drijven. Daarna werd hij letterlijk geroosterd, men verbrandde hem op een rooster. Dit leidde tot zijn dood.
Vincentius wordt in de iconografie voorgesteld als een diaken met een martelaarspalm in de hand. Hij heeft naast zich een rooster. Soms heeft hij ook een druiventros, een boek, één of meerdere kruiken, een sikkel of een zilveren haak, een wierookvat, kettingen (waarmee hij was vastgebonden in de gevangenis), een toren, bloemen (omdat hij in de gevangenis op scherven moest slapen, die toen hij ging liggen spontaan veranderden in bloemen) en een schip. Dat laatste is omdat zijn lijk overboord werd gegooid. Zeldzaam is dat een raaf op de molensteen zit, die hij ook bij zich heeft. Dat verwijst naar de raaf die een wolf van zijn aangespoelde lijk verjaagde. Naast Vincentius staan een of meerdere engelen, die hem te eten gaven toen hij vastzat.
Vincentius is de patroonheilige van dakdekkers, scholieren, steenbakkers, zeelieden, kuipers, wijnbouwers en -handelaars. Hij wordt aangeroepen tegen buikpijn, koorts, zweren en ook voor het terugkrijgen van gestolen spullen. Wikipedia
958) 1920: begrafenis August II de Behault du Carmois
Een foto genomen bij de begrafenis van dokter August II de Behault du Carmois (°Tildonk 23 november 1869, +Tildonk 29 juni 1920), burgemeester van Tildonk van 1899 tot 1911 en tevens provincieraadslid van Brabant voor de katholieke partij. Hij was de zoon van Hugues de Behault du Carmois (1833-1888) en Barbe Amélie Muls (1843-1922) en was getrouwd met Gabrielle Olivier (Dison 17 december 1869, +Tildonk 28 december 1946). In 1908 kwam hij aan het hoofd te staan van de nieuw opgerichte fanfare 'De Vereenigde Vrienden' (de varkens) die concurreerde met de oudere fanfare 'Sint-Cecilia' (de beren). Tijdens de 1ste Wereldoorlog werd hij in het klooster opgesloten door de Duitse bezetter. Lichamelijk kwam hij die donkere periode niet te boven, hij overleed luttele jaren later op amper 50-jarige leeftijd. Zijn begrafenis werd een nooit geziene vertoning in Tildonk. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1921 leidde zijn weduwe, de douairière, de lijst. Zij kon echter niet verhinderen dat de tegenpartij nog tot in 1947 verder de plak zou zwaaien in Tildonk...
De kist met het stoffelijk overschot van August II de Behault du Carmois wordt onder het aandachtig oog van vele toeschouwers weggedragen uit de Sint-Jan de Doperkerk van Tildonk.
Met de inlijving van de Zuidelijke Nederlanden bij Frankrijk kreeg de Openbare onderstand (de overheidszorg voor armen) een nieuw gezicht. Het belang van het religieuze verkleinde. De wet van 1796 voorzag in de oprichting van les Commissions des Hospices Civils (Commissie van Burgerlijke Godshuizen) en les Bureaux de Bienfaisance (Burelen van weldadigheid). De Burelen van Weldadigheid waren verplicht in iedere gemeente, terwijl de commissies facultatief waren. De commissies werden belast met alle vormen van institutionele zorgverlening: vondelingen- en weeshuizen, bejaardentehuizen, hospitalen en dergelijke. De burelen van weldadigheid zorgden voor hulp aan huis: kleding, levensmiddelen, verwarming, geneesmiddelen, beddengoed en soms eens geld. Het grootste gedeelte van de hulp moest echter in natura zijn. Anders dan nu werden de middelen om steun te verlenen niet via belasting, maar via collectes verzameld.
De Belgische Staat richtte al in 1895 een Koninklijke Commissie op voor hervorming van de armenzorg. Maar het was pas dertig jaar later, op 10 maart 1925, dat de wet op de Commissies van Openbare Onderstand (C.O.O.) werd gestemd. Via die wet werd de lokale armenzorg gemoderniseerd met de verplichte installatie van één dienst voor armenzorg per gemeente. De opdracht van de COO was duidelijk: bijstand aan hulpbehoevenden, met inbegrip van bejaardenzorg, hospitaalverzorging voor noodlijdenden en voogdij over arme wezen en vondelingen. COO's waren samengesteld uit burgers die voorgedragen en voor zes jaar verkozen werden door gemeenteraadsleden. Hierin is nog steeds de huidige vorm herkenbaar van het onrechtstreeks verkiezen van OCMW-raadsleden. Ze werden ook toen al bijgestaan door een secretaris en een ontvanger. De raad van de COO kon een maatschappelijk werker inschakelen, maar dat kwam pas na de Tweede Wereldoorlog echt op gang.
Dat het zolang duurde voor er een moderne armenopvang werd gerealiseerd, illustreert hoe traag en terughoudend de Belgische overheid reageerde op het probleem van armoede en achterstelling. Zij liet de aanpak liever over aan de charitatieve organisaties en de verzuilde organisaties.
De pelikaan staat symbool voor de COOs. Het feit dat kroeskoppelikanen (een van de zeven soorten pelikanen die in Europa voorkomen) in de broedtijd een bloedrode vlek op de krop vertonen en een rode keelzak hebben, gaf aanleiding tot het volksgeloof dat de vogel zich de borst zou openrijten om de jongen met zijn eigen bloed te voeden. Deze legende is zeer oud. De christenen zagen in de vogel een beeld van Christus die aan het kruis zijn bloed vergiet voor de mensheid. De pelikaan werd zo al vlug het symbool van de ouderlijke liefde, de goedheid en de liefdadigheid. In de geschiedenis van de openbare armenzorg in Antwerpen is het oudste symbool zeker de duif, het teken van de Heilige Geest. De pelikaanverscheen als beeld vanaf de 15e eeuw. In de 16e eeuw ontstaat er een soort wapenschild waarin de pelikaan het centrale motief vormt. Bovenaan reikt de duif hem de lauwerkrans aan. Het geheel wordt geflankeerd door een weesjongen en -meisje. Wanneer in 1925 de Commissie van Openbare Onderstand ontstaat, blijft de pelikaan het symbool van de Antwerpse openbare weldadigheid.
* Even voorstellen: het CAG of Centrum voor Agrarische Geschiedenis
Het Centrum Agrarische Geschiedenis wil, samen met andere geïnteresseerden, het verleden van landbouw, platteland en voeding (vanaf de tweede helft van de achttiende eeuw) bestuderen, bewaren en toegankelijk maken voor een groot publiek. Dit cultureel erfgoed wordt belicht in zijn nationale en internationale context, waarbij ook grote aandacht uitgaat naar de interactie met actualiteit en toekomst.
Het CAG is een kenniscentrum dat de geschiedenis van het brede themaveld landbouw, platteland en voeding bestudeert. Hierbij wordt de periode van 1750 tot vandaag bestreken.
Het CAG is een onafhankelijk steunpunt voor erfgoedinitiatieven. Het doet aan ondersteuning, geeft advies en zoekt samenwerking "op maat" van de partners.
CAG biedt ook informatie, educatie en animatie. Het wil het brede publiek aanspreken over verleden, heden en toekomst van landbouw en voeding, via publicaties, lezingen, evenementen en het internet.
Carte Chorographique du Duché de Brabant pour servir a un Projet de Police par Messire J.Bte. Joseph Comte Vander Stegen et de Bousval - J.B. de Bouge - 1769 (Koninklijke Bibliotheek van België) - detail
Op deze kaart van 1769 zijn zowel de nieuwe steenweg van Mechelen naar Leuven (1730) als de recent gegraven Leuvense vaart (1750) prominent aanwezig. De kaart is verder weinig gedetailleerd, alleen de namen van de dorpen werden weergegeven, weliswaar minder verhaspeld dan op sommige andere oudere kaarten. Opvallend is de aparte vermelding van enkele abdijen zoals Vrouwenpark te Rotselaar (Parck les Dames), Vlierbeek en Park (Parck). Foutje: Buken (Buekene) ligt op deze kaart beneden Herent, richting Leuven!
Zoals elk jaar was de speelweide van Klein Eikeblok ook deze derde zaterdag van januari het tafereel van de kerstboomverbranding. Hieronder een kleine foto-impressie en in bijlage een verslag van het evenement.
Ik wil verdwalen in het jaar Voorbij de kou van januari Voorbij de bloesempracht van mei Tot in het warmste jaargetij Verzeilen tussen noord en zuid Het zonlicht voelen op mijn huid En haar Ik wil verdwalen in het jaar
Om de twee weken tref je hier een paar portretten van onze Tildonkse voorzaten.Met een klein beetje commentaar op zijn Tilloenks. Soms zijn we zelfs niet zeker wie er op voorkomt en verwachten we enige feedback van de lezer. Zie je ook graag een van je voorouders of verwanten verschijnen in Den Tilloenksen almanak? Bezorg ons dan een foto en we bedienen je op uw wenken!
Deze namiddag is het weer zover. We vieren het nieuwe jaar en verwelkomen het 'licht' tijdens onze kerstboomverbranding. Ook nu maken we er weer een gezellige bedoening van met een kerstbomenrace en natuurlijk, niet te vergeten, een natje en droogje.
Zoals steeds gaat dit door op het terrein achteraan Klein Eikeblok. We "openen" onze tent om 18u, omstreeks 19u ontsteken we het vuur.
Breng vanaf 10u uw kerstboom in ruil voor een drankbonnetje!
Hertogdom Brabant - Eugenius Henricus Fricx - 1746 (Koninklijke Bibliotheek van België) - detail
Op deze kaart van 1746 werd links van de oude steenweg, de nieuwe steenweg van Leuven op Mechelen getekend ('Nouvelle Chaussée'), doch de Leuvense vaart komt er nog niet op voor, want pas in 1750 gegraven. Tildonk was toen een graafschap en zo staat het ook op de kaart: 'Tildonck Comté' ! Toch is ook deze kaart van het Hertogdom Brabant niet al te nauwkeurig. Neem nu het tekeningske van de kerk, waarbij deze aan de verkeerde kant van de Lips gesitueerd wordt. Ook vele onnauwkeurige schrijfwijzen: Wijgmaal is 'Wichmede' (ipv Wichmale), Boortmeerbeek is 'Port Meerbeek', Relst is 'Rest', enz... In het 'niemandsland' tussen Tildonk, Wakkerzeel, Rotselaar en Wijgmaal ligt 'la Tour Ham'. Kan iemand me soms vertellen welk gebouw men daarmee bedoelde?
Descriptio geographica archiepiscopatus Mechliniensis primatus Belgy - François Harrewijn - 1725 (Koninklijke Bibliotheek van België) - detail
Deze kaart uit het begin van de 18de eeuw geeft de geografische toestand weer van het Aartsbisdom Mechelen. Tildonk behoorde, in tegenstelling tot Wespelaar, Wakkerzeel en Haacht, tot de dekenij Leuven (zie de fijne stippellijn). De nieuwe steenweg van Mechelen op Leuven (1730) bestond nog niet, de Leuvense vaart (1750) was nog niet gegraven. Je ziet wel de oude steenweg van Mechelen naar Leuven die dwars door Tildonk liep (langs de Lipsestraat, Kruineikestraat, Kruineikeweg). Deze belangrijke verbindingsweg doorkruiste de dorpen Herent, Tildonk, Wespelaar, Boortmeerbeek, Hever en Muizen.
'Thieldonck'. De cartograaf was de letter 'n' oorspronkelijk vergeten en heeft ze dan maar bovenaan bijgevoegd. Opnieuw beginnen was duidelijk geen optie...
Gedichtendag is ieder jaar hét poëziefeest van Nederland en Vlaanderen. Op 27 januari 2011, de laatste donderdag van januari, staat de poëzie een dag lang in het zonnetje. Liefhebbers verspreid over Nederland en Vlaanderen organiseren op die dag een grote diversiteit aan eigen poëzieactiviteiten op scholen, in bibliotheken en winkels, culturele instellingen, op het werk of gewoon op straat. Kranten, radio, televisie en het internet klinken die dag een stuk poëtischer.
Het thema van Gedichtendag 2011 is Nacht. De eeuwenoude fascinatie voor de nacht maakt het tot een van de meest bezongen onderwerpen. Gedichtendag 2011 wordt met dit thema ook een beetje Gedichtennacht.
Voor de editie van 2011 werd op voorstel van Haachtse cultuurraad een cultureel samenwerkingsverband gesloten met de cultuurraad van Boortmeerbeek en HaBoBIB (bibliotheek Haacht/Boortmeerbeek) waarbij een uitwisseling van gedichten van lokale dichters zal worden gerealiseerd. Jaarlijks zal (afwisselend) een literair evenement in Haacht of Boortmeerbeek worden georganiseerd het plaatsen van gedichten in de etalages blijft echter telkenjare doorlopend in beide gemeentes doorgaan. Handelaars van beide gemeentes zullen worden uitgenodigd de ingezonden gedichten tijdens de periode van 22 januari t.e.m. 6 februari in hun etalage te plaatsen. Op zaterdag 29 januari wordt een literaire namiddag in de HaBoBIB Haacht georganiseerd in aanwezigheid van een gastdichter, voordrachten door dichters-deelnemers en een muzikaal intermezzo.
Terbank was oorspronkelijk een lazarije, leprozerie of gasthuis voor melaatsen dicht bij Leuven buiten de Brusselse Poort. Reeds in 1267 definitief gesticht door Hendrik I, hertog van Brabant (maar volgens bovenstaand herinneringsvignet zou Terbank reeds van 1197 dateren).
In Tildonk bezat de leprozerie een grote hoeve, de nog steeds bestaande 'hoeve van Terbank' (in de nabijheid van het station van Hambos).
Tot diep in de 11de eeuw was de kerk bepalend voor de reactie op armoede en ziektes die als aanverwante problemen werden beschouwd. Specifieke antwoorden op het groeiende armoedeprobleem komen er in de steden van de 12de eeuw. Hier valt ook de opkomst van de leprozerieën en hospitalen te situeren.
Tegen het einde van die 12de eeuw hadden veel centrale steden gasthuizen, waar arme zieken, zwakken, daklozen en pelgrims werden opgevangen. Dat gold o.a. voor Ieper (ca. 1186), Brugge (1188), Brussel (1195) en de Bijloke in Gent (1196). Wie niet meer in staat was om te bedelen of om op straat te leven kon hier terecht. Armen hadden een specifieke status en ziekte was een toestand om zich te laten verzorgen en om anderen in staat te stellen te zorgen (caritas). Onderdak, bed en voedsel waren gratis. De medische zorg was secundair. Zielenheil was belangrijker dan genezing. Bij opname moest men eerst biechten en in het Sint-Elisabethgasthuis (Elzenveld, 1238) te Antwerpen moest de zieke zelfs na elk ontbijt en avondmaal het onzevader of een ander gebed bidden. Religieuzen stonden in voor de dagelijkse verzorging. Naast de zieken en het personeel verbleven er in Sint-Jan te Brugge ook proveniers, poorters die uit schrik voor armoede of ziekte een prebende of kost en inwoon afkochten. Hospitalen waren aanvankelijk polyvalent, maar geleidelijk aan ontstonden er gespecialiseerde instellingen voor bejaarden de zgn. godshuizen; voor geesteszieken, de zgn. dolhuizen, alsook voor blinden, voor wezen en voor vondelingen.
Leprozen werden van bij het begin naar aparte opvangsituaties verwezen. Ze werden als onrein beschouwd en moesten dus geïsoleerd en gecontroleerd worden. In onze gewesten nam deze ziekte in de jaren 1100 grotere vormen aan ten gevolge van de kruistochten en de trek naar de steden. Daarop aansluitend gingen leken zich, uit religieuze overtuiging, bekommeren om hun lot. Eerste sporen daarvan vinden we terug in Doornik (1153). Geleidelijk aan ontstonden er kolonies. Naast deze georganiseerde leprozerieën leefden bepaalde melaatsen in woningen voor akkerzieken of veldzieken. De eersten konden duurzame gebouwen oprichten met de allure van een dorp met kapel, brouwerij enz. en akkers. De laatsten hadden zeer eenvoudige huisjes van leem en stro met een lapje grond. Na overlijden werden die verbrand. Allebei lagen ze aan de dorpsrand of buiten de stadswallen, mee bepaald door waar men kon bedelen, bijvoorbeeld in de buurt van drukke wegen. Niet alles verliep daarbij even bijbels. In Luik bleken melaatsen hun aalmoezen te verbrassen. Dit leidde tot de tussenkomst van de schepen met een reglement (1176). Een andere vorm van beheersing was melaatsen in te lijven in een religieus ordeverband (Kamerijk, 1202). Kerkelijke overheden en stadsbesturen hadden de controle: ze stelden meesters aan, gekozen uit de gezonde bewoners die in sommige leprozerieën leefden. Lepra verdween geleidelijk gedurende de 16de eeuw maar eerder al zal het Concilie van Vienne (1311-1312) de kerk aanzetten om fusies te organiseren met andere hospitaalinrichtingen of liefdadigheidsinstellingen.
En nu? Weg religieuze verzorgers in ziekenhuizen. Geen leefgemeenschappen meer, maar klinische omgevingen. Eerst aangevuld met medisch maatschappelijk werk en later met sociale diensten, patiëntenbegeleiding en ombudsdiensten.
953) De fanfare 'De Vereenigde Vrienden' (jaren '40?)
Een kiekje van de fanfare 'De Vereenigde Vrienden', genomen aan hun stamlokaal Concordia in de Woeringstraat, met op de achtergrond het 'Jacq-Op huis' (staminee uitgebaat door Marie Van Roy, beter gekend als Marie van Mieres). > blog 560 6/12/2008 De foto werd duidelijk genomen tijdens het uitgaan van de processie (zie de kinderen op de achtergrond). Jaartal: we gokken op tweede helft van de jaren veertig.
De drapeaudrager is Edmond (Monne) Fillet, links van hem zie je Jozef Bisschop (Jef van Woil) en rechts dokter Raymond de Behault du Carmois (den Bejó).
Ook dit seizoen richt Man bijt hond (op Eén) zijn eigenzinnige blik weer dagelijks op de immer brandende actualiteit van Oostende tot in Westerlo. Eén van de vertrouwde rubrieken is Het dorp. Deze week leidt Paula ons rond in ons eigenste Tilloenk!
MA 10/1: Vandaag passeerden de revue: * de bijna 99-jarige, maar nog steeds kranige, Marieke Baes (officieel Josepha Verstreken, °8/10/1912), gewezen uitbaatster van 't café bij Willem (De Tortelduif) * Hilda van Roger van den bekker (Hilda Dekelver) * en gelegenheidsgids Paula Dams, dochter van Marieke
DI 10/2: * Velomaker Jos Swiggers demonstreerde zijn rijvaardigheid * Hilda haar dichtkunst * Simone Utens haar afslankapparaat...
WO 11/2: * We zagen Raymond (den Bôkes van Neikes?) en Angèle Van Horenbeek die met hun jeep de nodige winterpret bezorgden aan hun kleinzoon * terwijl Simone haar liefde voor de bloemen etaleerde, in nagedachtenis aan haar overleden man
DO 13/2: * Er werd vandaag een stukje afgedanst in Man bijt Hond: line-dance in de Concordia * salondance door Jean en Lucienne * dogdance bij Stephan in de Hambosstraat * en André en Marilou vonden mekaar op de zoetgevooisde tonen van Bandit...
VR 14/2: * Alles draaide rond Roxanne uit de Lipsestraat nr. 146 en het nakend vertrek van haar vriendin naar de andere kant van de aardbol. Maar de smurfentaart ('smurf pie') maakte een en ander verteerbaar...
Wil je precies weten wat de afstand is tussen twee plaatsen op de kaart? Ga dan naar Google Maps. Klik bovenaan op NIEUW en kies INSCHAKELEN naast HULPMIDDEL VOOR HET METEN VAN AFSTAND. Klik op WIJZIGINGEN OPSLAAN.
Klik linksonder op het icoontje met de meetlat (links van de schaal). Daarna klik je op het startpunt en vervolgens op andere punten. Maar opgelet: Google Maps geeft steeds de afstand in vogelvlucht aan. Wil je dus een berekening maken die ook rekening houdt met wegen, dan moet je zelf meerdere punten aanduiden. De afstand vind je dan onder TOTALE AFSTAND.
bron: Clickx 4/1/2011
Een interessant hulpmiddel dat bijvoorbeeld ons joggoepje toelaat om de afstand van een nieuw traject te bepalen (niet in het bezit zijnde van wandel-gps of ander gesofistikeerd materiaal...). Meegedeeld: Jürgen Walravens.
951) Sint-Angela Basisschool barst uit de voegen...
De U-vormige boerderijvleugel van het voormalige Tildonkse ursulinenklooster dateert van circa 1890. Het is een pittoresk gebouw in rode en zwarte baksteen met afwisselend dakvensters met trapgeveltjes en dakkapellen. Het gebouw deed dienst als bakkerij, wasplaats voor de kledij en stal voor de paarden. De originele deuren, trappen en vloeren, de bakoven, de wasbekkens worden gerestaureerd, zodat een goed beeld van de oorspronkelijke activiteiten bewaard blijft in de herbestemde boerderij.
Recent las u in de pers dat de Sint-Angela Basisschool van Tildonk aan uitbreiding toe is. Zo zullen er in de boerderijvleugel van het klooster binnen afzienbare tijd klaslokalen komen. Een subsidiepot van overheidswege werd recent toegezegd (zie blogpost 30/12/2010). Op die manier krijgt de basisschool eindelijk wat zichtbaarheid in het dorp. Tot nu zat de lagere school enigszins verscholen onder het secundair, waarvan ze o.m. de turnzaal gebruikt. Kortom, er is echt nood aan een eigen stek met de nodige faciliteiten voor de kinderen en leerkrachten. De boerderij staat vlak naast de kleuterschool en betekent alzo een goede aanvulling. De voormalige kloosterboerderij is bovendien duidelijk herkenbaar in het straatbeeld. Een goeie zaak voor de basisschool dus!
De Tildonkse lagere school en kleuterschool is al lang niet meer het schooltje met een handvol leerkrachten en één klas per leerjaar. Zoals je hieronder leest, is practisch elke klas reeds ontdubbeld en staat een ganse equipe bestaande uit pedagogisch en ondersteunend personeel de klasleerkrachten bij.
Kleuterschool Peuterklas: Sabine Michiels 1e kleuterklas: Lies Verheyden 2e kleuterklas: Anny Hamels 3e kleuterklas: Eva Van Vlasselaer
Lagere school 1e leerjaar A: Heidi Van Hoof 2e leerjaar A: Griet Valkenaers 2e leerjaar B: Leen den Tandt 3e leerjaar A: Cathy Van Vlasselaer 3e leerjaar B: Maarten Windey 4e leerjaar: Greet Hamels 5e leerjaar A: Stef Degreef 6e leerjaar A: Caroline Gevaert 6e leerjaar B: Wilfried Lambrechts
Overig pedagogisch personeel Kinderverzorgster: Kaat Lecluyse Gym lagere school en zwemmen: Guy Jespers Gym kleuterschool en zwemmen: Maarten Windey Zorgcoördinator: Hilde Bouchier Zorgjuf en taakleerkracht: Els Leenaerts
Ondersteunend personeel Secretariaat: Mia Verhoeven ICT-coördinator: Johan Simons Onderhoud: Claudine Baeyens en Dirk Verschueren Warme maaltijden: Carla Janssens + vrijwilligers
Recent ontvingen we van Rik Wouters, de alomgekende heemkundige uit Tremelo en in een vroeger leven streekreporter van het reeds lang verdwenen weekblad De Haechtenaar, een reeks foto's die betrekking hebben op het Tildonk van de jaren zeventig. Enkele van deze foto's werden genomen tijdens de feestelijkheden in 1976: Tildonk Bloemendorp, de doop van de reuzen, het fusiespel.
Het Driekoningenfeest Jan Steen (1668) - Staatliche Kunstsammlungen, Kassel
Het driekoningenfeest was in de Nederlanden erg belangrijk en werd traditioneel gevierd. Naar oud gebruik werd een van de feestgangers tot koning uitgeroepen, ofwel doordat hij een boon vond in een speciaal gebakken koek, ofwel, zoals hier gebeurd is, door het trekken van een lot. Jan Steen heeft de verrassende oplossing bedacht om het jongste kind koning te laten zijn. Het staat met een fraai versierde, papieren kroon op het hoofd, vastgehouden door zijn lachende moeder, op tafel en houdt trots het ereglas vast. Het hoogtepunt van de avond was het moment dat de koning zijn eerste slok nam. Maar hoewel de jonge koning op het punt staat om zijn eerste teug te nemen, zijn de overige feestgangers al aan het brassen geslagen. Een jongetje heeft een hap genomen uit een versgebakken wafel en biedt de rest lachend aan de koning aan. Eierschalen op de grond naast een grote pot met beslag geven aan dat er nog meer wafels zullen volgen. De man die met zijn rug naar de toeschouwer zit, houdt het deksel van zijn kruik open, wat aangeeft dat ook het drinken al begonnen is. Een violist speelt er lustig op los en een nar zorgt voor een vrolijke noot door zijn tong uit te steken naar het stijve paar links, terwijl hij zijn fallisch versierde stok hun kant op richt. Ook wie niet aan tafel zit, geniet met volle teugen. Links op de voorgrond heeft een meisje haar jurk opgeschort om over drie brandende kaarsen symbolen van de drie koningen te springen. Een jongetje kijkt toe of ze zich aan de regels houdt. Tenslotte is er de vrolijke troep die aan de deur door de meid wordt verwelkomd: dat zijn de sterrenzangers, muzikanten die met papieren kronen getooid over straat rondzwierven met de traditionele ster die de bijbelse koningen naar Jezus Christus had geleid.
Jan Steen (Leiden, 1625 of 1626 aldaar, begraven 23 februari 1679) was een kunstschilder uit Nederland in de 17e eeuw, de tijd van de Nederlandse Barokke schilderkunst. Zijn werk is van ongelijke kwaliteit, maar mensenkennis, humor en uitbundig kleurgebruik zijn belangrijke kenmerken van zijn werk. (Wikipedia)
Zo zag de Familia er nog uit in de jaren zeventig!
(foto: T. Janter)
Bovenstaande foto werd genomen tijdens één van de vele kaarttornooien die de plaatselijke afdeling van de KWB er inrichtte. En ook nu nog grijpen deze jaarlijkse kaartwedstrijden plaats. (Weet iemand de hoeveelste al?) Volgende speeldagen gaan door op vrijdagen 7 en 21 januari, met prijsuitreiking op 4 februari 2011.
De gedeeltelijke zonsverduistering vanmorgen in ons land zorgde, ondanks de wolken, voor spectaculaire beelden.
De eclips van vandaag was de eerste van vier gedeeltelijke zonsverduisteringen dit jaar, en de enige die vanuit ons land te zien zal zijn. Het is geleden van 1999 dat er nog eens een totale zonsverduistering zichtbaar is geweest vanuit België althans vanuit een klein stukje in het uiterste zuiden van België. We zullen echter nog wat geduld moeten oefenen. De eerstvolgende eclips is te zien in 2090, net bij zonsondergang, en pas in 2140 is er nog eens een goed waarneembare totale zonsverduistering.
Voormalig Brugs godshuis ''t Groot Herdsberghe'. Opschrift in kapel vermeldt: "TOT MERDER GLORIE GODTS SOO / HEEFT IONKER FRANSOIS GHELEIN / KEINGIAERT HEERE VAN DENTERGEM / ET. VOOGHT VAN DIT GODTS HVIS / DESE CAPELLE GEGEVEN ENDE / DOEN MACKEN IN HET IAER 1683 / ALS WANNER HET GODTS HVIS / WAS ERBAVDT OP DAT SI SVDEN / VOOR HEM BIDDEN".
Vanaf de 15de eeuw ontstaan er in Vlaanderen godshuizen. Dat zijn kleine huisjes waarin behoeftigen, meestal ouderen, kunnen wonen. Je zou ze kunnen omschrijven als voorlopers van sociale huisvesting. De financiering voor de godshuizen was afkomstig van particuliere weldoeners of van ambachtsverenigingen die voor hun arme, zieke of oude leden zorgden. De naam van de financier kwam prominent op de gevel te staan. In ruil voor hulp moesten de bewoners van godshuizen dikwijls bidden voor het zieleheil van de weldoener. Er was dus sprake van wederkerige hulpverlening: de weldoener financierde onderdak, de bewoners leverden religieuze tegendiensten.
Godshuizen waren meestal kleine huizen voor alleenstaanden. Soms stonden ze met een reeks bij elkaar met een gemeenschappelijke binnenplaats of -tuin. Daarom werden en worden ze in Nederland nog 'hofjes' genoemd. Indien die bedoeld waren voor katholieke alleenstaande vrouwen, werden dat de begijnhoven.
Soms waren godshuizen ook collectieve woningen, zoals het Antwerps Maagdenhuis dat van 1552 tot 1882 in gebruik was als meisjesweeshuis. Meisjes kregen er onderdak en onderwijs, zoals afgebeeld in het reliëf boven de ingang. Momenteel is het een museum. Hendrik Conscience werkte er ooit, en schreef er een novelle over: Houten Clara. Die Houten Clara werd het symbool voor het weeshuis: de droom om ooit 'gevonden' te worden en uit de armoede te onstnappen.
Vooral in Brugge zijn nog heel wat godshuizen op herkenbare wijze bewaard gebleven. Tot de oudste behoren wellicht het Godshuis t Groot Herdsberghe uit 1335 en de aan de Moerstraat 8-16 gelegen 'Vette Vispoort' uit 1434. Die laatste kreeg bekendheid omdat Pieter Aspe er zijn bekende hoofdfiguren Pieter van In en Hannelore Martens laat wonen. In Antwerpen zijn er ook nog diverse godshuizen, maar wat weggestopt. Zo zijn er te vinden op de Falconrui 33 (uit 1504, nu tentoonstellingsruimte) en in de Wolstraat 37 (13 huisjes voor arme leden van het bontwerkersambacht). Er staan er ook enkele aan beiden zijde van de kerk in de Sint Jacobsstraat, symbolisch net tegenover het gebouw van de Master Sociaal Werk. In Gent is er alleen nog het godshuis uit 1363 dat opgericht werd voor noodlijdende oude vrouwen als oplossing voor een conflict tussen de families Rijm en Alijn. De gebouwen functioneerden als godshuis tot 1950, nu is er het museum voor volkskunde gevestigd, onder de naam 'Huis van Alijn'. In Ieper is er het Sint-Jansgodshuis dat nu het gemeentemuseum huisvest.
Na de Franse revolutie in 1796 kwamen de godshuizen onder het 'Bestuur van de Burgerlijke Godshuizen', wat in 1914 opgenomen werd in de Commissie van Openbare Onderstand (C.O.O.) en in 1976 weer doorgroeide tot Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Werk (OCMW).
In de Bouveriestraat in Brugge staan nog een heel aantal godshuizen, waarvan er enkele deel uitmaken van het dienstencentrum 'van Volden' van het Brugse OCMW. Daar is dus de historische lijn van godshuis tot huidig onderdeel van het OCMW nog heel concreet zichtbaar. Ook in Antwerpen is nog een dergelijke historische lijn zichtbaar. Op de Sint-Nicolaasplaats (Lange Nieuwstraat 5) staat het godshuis dat in 1386 gesticht werd door de Meerseniers voor arme leden van dat ambacht (meerseniers waren handelaars in gebruiksvoorwerpen zoals kaarsen of messen). Momenteel biedt het onderdak aan een dienstencentrum van het Antwerpse OCMW.
Breng vanaf 13 u. je kerstboom naar het terrein achter Klein Eikeblok en je ontvangt een drankbonnetje per levering. Vanaf 18 u. zetten we de tent open met warme en koude dranken en een hapje. Het vuur wordt aangestoken rond 19.15 u.
Wegens succes vorig jaar organiseert de LG opnieuw een kerstbomenrace. Er zijn twee categorieën : kinderen tot 12 jaar en anderen. Groepen van min. 2 personen kunnen zich melden bij de bestuursleden of inschrijven via: info@lgtildonk.be.
De dt-fout: de ene ergert er zich dood aan, de andere haalt de schouders op. Maar vast staat dat niemand er aan ontsnapt, ook geoefende schrijvers niet. Zelfs als je een tekst aandachtig herleest, blijven dt-fouten nog vaak staan, vertelt Lien Van Abbenyen (Universiteit Antwerpen). Met haar eindwerk maakt ze kans op de Vlaamse Scriptieprijs. De regels voor d en dt zijn eigenlijk vrij eenvoudig. Op school krijgen kinderen ze jarenlang aangeleerd en toch gaat iedereen wel eens in de fout. En dat is zeker geen hedendaags fenomeen. Niet alleen ongeoefende schrijvers, maar ook journalisten en professoren trappen in de val. En daar kunnen we eigenlijk niets aan doen, concludeert Van Abbenyen in haar masterscriptie. De experimenten die ze daarin rapporteert verrichtte ze onder supervisie van professor Dominiek Sandra (Universiteit Antwerpen). Uit vroeger onderzoek van Sandra en collegas bleek al dat de werkwoordsvorm die het meeste voorkomt in de Nederlandse taal, zich opdringt tijdens het schrijven. In hun experimenten stelden Van Abbenyen en haar promotor nu vast dat hetzelfde mechanisme ook speelt wanneer je een tekst herleest. Nemen we de vervoeging van worden als voorbeeld. De vorm (hij) wordt komt 65 maal vaker voor dan de vorm (ik) word. Omdat de vorm op dt frequenter opduikt, zal die bij het foutieve ik wordt niet gemakkelijk worden opgemerkt. Hij word daarentegen zal snel opvallen, het leesproces verstoren en makkelijk gecorrigeerd worden.
Slachtoffer van de hersenen Taalkundigen noemen dit fenomeen homofoondominantie. Homofonen zijn woorden met een verschillende spelling maar eenzelfde uitspraak (word-wordt). Een spelfout zullen we dus niet snel opmerken als het spellingpatroon erg vaak voorkomt. Je kan dus stellen dat we het slachtoffer van onze eigen hersenen worden, zegt de Antwerpse onderzoekster. We stellen ons het minst vragen bij de meest voorkomende woordbeelden, zodat we dt-fouten vaak niet opmerken. Wie fouten wil vermijden, moet bij het herlezen consequent even stilstaan bij elke werkwoordsvorm. Eigenlijk worden we twee keer slachtoffer van ons geheugen voor woordvormen: tijdens het spellen zelf en nog een keer tijdens het herlezen. Die dubbele valkuil verklaart waarom dt-fouten zo hardnekkig zijn.
Geen dt-fouten maken klinkt logisch, maar lang niet iedereen heeft de regeltjes uit de lagere school onthouden.
Een geheugensteuntje
- Tegenwoordige tijd, normale zinnen: ik [stam], jij [stam]+t, hij [stam]+t - Tegenwoordige tijd, geïnverteerde zinnen (bv. vragen): [stam] ik, [stam] jij, [stam]+t hij - Voeg nooit een d toe aan een werkwoord in tegenwoordige tijd als er nog geen d in stond. En dus ook nooit dt in zo'n geval! - Vervang in geval van twijfel het werkwoord door 'werken'. Zo hoor je direct of je een t moet toevoegen. - Bij de gebiedende wijs, dus bij bevelen, gebruik je gewoon de stam van het werkwoord. Geen t toevoegen! Voorbeeld: Loop! Kuis! - Bij voltooid tegenwoordige of verleden tijd is de uitgang nooit dt! De laatste letter is d of t al naargelang de "regel van 't kofschip". Maar vergeet deze regel. - Vervoeg gewoon het werkwoord in de verleden tijd: "het gebeurde", je hoort een d dus de laatste letter van "het is gebeurd" is ook een d. - Gij/ge: dit ga je in de tegenwoordige tijd vervoegen zoals bij 'u' of 'hij'. Dus:"gij wordt". Vermijd de verleden tijd. - Werkwoorden uit het Engels: vervoegen zoals een gewoon Nederlands werkwoord, met het werkwoord als stam. Dus "ik save, jij savet, hij heeft gesaved".
Om de twee weken tref je hier een paar portretten van onze Tildonkse voorzaten.Met een klein beetje commentaar op zijn Tilloenks. Soms zijn we zelfs niet zeker wie er op voorkomt en verwachten we enige feedback van de lezer. Zie je ook graag een van je voorouders of verwanten verschijnen in Den Tilloenksen almanak? Bezorg ons dan een foto en we bedienen je op uw wenken!
Rikske van Jettes, Henricus Janter, Anna Maria Vandenbrande, Remy, Wijgmaal, Meuttestraat, Mortelstraat, vondeling, Paulina Van Gorp, Plien Van Gorp, ursulinen van Tildonk, Wolvertem, Gierle, Voetemstraat
* In memoriam Raymond Impanis (+31/12/2010), een absolute wielerster uit de jaren '50
Raymond Impanis overleden
Voormalig wielrenner Raymond Impanis is op 31 december 2010 te Vilvoorde op 85-jarige leeftijd overleden. Impanis, naar wie een wielerwedstrijd is vernoemd, was al een tijd ziek. Impanis werd op 19 oktober 1925 geboren in Berg, een deelgemeente van Kampenhout. Hij was de zoon van een bakker. Zijn bijnaam luidde dan ook 'Bakkertje van Berg'. Tussen 1947 en 1963 was Impanis actief als profrenner. Hij won in die periode onder andere de Ronde van Vlaanderen (1954), Parijs-Roubaix (1954), Gent-Wevelgem (1952 en 1953), de Waalse Pijl (1957) en Parijs-Nice (1954 en 1960). In 1956 eindigde hij als derde in de Ronde van Spanje. Hij won ook enkele Touretappes.
J. Hamels
Meer info over Raymond Impanis vindt u in het boek Wielerparels uit de regio Haacht Uitgave HAGOK, 2008 (nog verkrijgbaar).
Vondeling
"Raymond Impanis zag het levenslicht op 19 oktober 1925. Tenminste zo staat het opgetekend in het Kampenhouts geboorteregister. Want helemaal zeker is het niet. Het kan ook 16, 17 of 18 oktober zijn geweest. Impanis werd namelijk te vondeling gelegd door zijn onbekende moeder. In een biezen mandje op de stoep bij de kerk van Berg, waar hij werd aangetroffen door de plaatselijke pastoor. Mozes (ook een vondeling) indachtig, ontfermde die zich over het kindje. Hij bracht het naar de bakkerswinkel, beval de boulangère het verder op te voeden en bedacht voor hem de toepasselijke achternaam 'Impanis', potjeslatijn voor 'in een mand'. Niets in dit wonderbaarlijke sprookje wat toen al liet vermoeden dat voor kleine Raymond een carrière in het wielerpeloton zou zijn weggelegd. En wat voor één!..." (De Morgen, 3/1/2011)
We ontvingen van Jozef Hamels nog een rechtzetting op bovenstaand krantenartikel. Het was namelijk, in tegenstelling tot wat er geschreven staat, de vader van Raymond die een vondeling was. Raymond zelf zag het levenslicht in een warm bakkersnest te Berg:
"De vader van Raymond Impanis was een man zonder verleden. Hij had een onbekende vader en een bedrogen moeder uit de welgestelde Ukkelse kringen. Hij zou zijn moeder nooit leren kennen want die werd bovendien door haar familie verstoten. Zo werd hij een vondeling. Als wees werd de vader van Raymond Impanis grootgebracht in Idegem (nabij Geraardsbergen). Als jonge kerel kon de vader van Raymond Impanis als bakkersknecht aan het werk bij de bakker van Berg. Hij leerde er de bakkersstiel, kreeg kennis met een meisje uit Berg, trouwde er en bouwde er een huisje. Tenslotte ging hij op eigen bakkersbenen staan en begon met een eigen bakkerij. Raymond werd te Berg geboren op 19 oktober 1925. Twee generatiegenoten van hem, de Fransman Louison Bobet en de Zwitser Hugo Koblet, waren eveneens bakkerszonen..." (mail 5/1/2011)
Het begin van een nieuwe maand betekent doorgaans ook enkele wijzigingen voor ons dagelijks leven. In januari 2011 is dat zeker niet anders. Een overzicht.
Hoger nettoloon
Loontrekkenden houden iets meer nettoloon over. Dat komt omdat de fiscus maandelijks minder bedrijfsvoorheffing afhoudt. Bij die voorafbetaling wordt immers rekening gehouden met het feit dat men hogere forfaitaire kosten mag aftrekken. De voorbije jaren leidde dat tot een eenmalige korting op de bedrijfsvoorheffing, meestal in mei. Nu wordt die korting gespreid over alle maanden.
Hoger loon (bis)
Zo'n 400.000 bedienden krijgen met Nieuwjaar een indexering van hun loon. Die zal dit keer 2,49% bedragen. De opslag geldt voor mensen die onder het aanvullend nationaal paritair comité voor bedienden (pc 218) vallen.
Voor andere beroepsgroepen kunnen andere regels gelden.
Dokter goedkoper
Consultaties tijdens het weekend of 's avonds bij de dokter van wacht worden voor iedereen goedkoper. Ze zullen dan even veel kosten als een gewone consultatie.
De artsen en ziekenfondsen willen zo patiënten stimuleren om naar de huisarts te gaan in plaats van de spoedafdeling van een ziekenhuis.
Bovendien moeten patiënten met een laag inkomen nog maar 1 euro betalen voor een consultatie. Dat geldt met name als je een omnio-statuut hebt en in aanmerking komt voor een verhoogde tegemoetkoming. Bijvoorbeeld als je leeft van een leefloon of als je invalide bent. Je moet ook een Globaal Medisch dossier hebben.
Er mogen alleen nog Europese overschrijvingsformulieren worden gebruikt. Daarop moet een lang Europees rekeningnummer worden ingevuld. Voor ons land telt dat 16 karakters in plaats van 12 tot nog toe. Die 16 zijn BE + 2 cijfers + het huidige rekeningnummers.
Voort moet u op elk overschrijvingsformulier de code van de bank invullen.
Staatsgarantie op spaarverzekeringen
Spaarverzekeringen van het type tak21 genieten voortaan van staatsgarantie tot 100.000 euro per persoon. Het gaat om rekeningen met een gewaarborgde minimumrente, ook al is die 0%, waar bovenop eventueel nog een winstdeelneming kan worden uitgekeerd als de maatschappij de premies met winst kon herbeleggen.
De staatsgarantie geldt niet voor tak23. Dit zijn spaarverzekeringen waarvan de opbrengst gekoppeld is aan beleggingsfondsen.
Banken betalen extra
Op spaargeld bij een bank was reeds een staatsgarantie van toepassing. De banken moeten er voortaan een pak meer voor betalen. Nu volstond 0,05% op het volume van de betrokken spaargelden. Vanaf Nieuwjaar is dat 0,15%. Dit verhoogt de kostprijs voor de banken.
Giften
Wie zijn belastbaar inkomen wil verminderen door giften fiscaal af te trekken, zal voortaan minstens 40 euro moeten doneren. Tot eind 2010 was 30 euro voldoende.
Iets meer pensioensparen
Wie aan pensioensparen doet, mag in 2011 voor 880 euro storten. Tot eind 2010 was 870 euro het maximumbedrag.
Alle kansspelen via kansspelcomissie
Alle weddenschappen en kansspelen - ook die op televisie - vallen voortaan onder het toezicht van de Kansspelcommissie. Dat maakt dat er een vergunning verplicht wordt. Dat betekent extra administratie voor krantenwinkels die weddenschappen aanvaarden.
Sneller taks op fondsen
Wie beleggingsfondsen verkoopt die hun inkomsten kapitaliseren, moest onder bepaalde voorwaarden reeds voorheffing betalen op een deel van de opbrengst. Dat was met name het geval als het fonds een Europees paspoort had (en dus in heel Europa mag worden verkocht) en het voor minstens 40% belegt in producten met vaste rente zoals obligaties. Nu zakt die grens tot 25%. Er zal dus sneller betaald moeten worden.
Elektriciteit en gas duurder
De factuur voor elektriciteit en gas wordt in 2011 weer wat duurder. Particulieren en vooral kmo's betalen meer.
Reden voor de stijging is de hogere federale bijdrage. Dat is een heffing die dient om openbare dienstverplichtingen te financieren, zoals de sociale tarieven of het Kyoto-fonds. Ook de subsidies voor groene stroom worden hiermee gefinancierd.
Voor 2011 wordt de federale bijdrage voor elektriciteit opgetrokken met 29%, tot 5,26 euro/MWh. Voor een gezin met vier komt dat neer op gemiddeld 18,4 euro per jaar. Dat is 4,19 euro meer dan in 2010.
Voor aardgas bedraagt de federale bijdrage in 2011 0,5 euro/MWh. Dat is een stijging met 54%. Voor een gezin met vier betekent dit op de jaarfactuur 11,2 euro, of een stijging met 4 euro tegenover 2010. Reden voor de gestegen federale bijdrage voor aardgas is de automatische toekenning van het sociaal tarief.
Bedrijfswagen wordt duurder
Wie met een firmawagen rijdt, moet een hogere persoonlijke bijdrage betalen. De vergoeding is immers gekoppeld aan een coëfficiënt volgens de CO2-uitstoot en die wordt geïndexeerd.
Belgacom trekt tarieven op
Belgacom trekt enkele tarieven voor telefoneren en internetten op. De formule Internet Comfort zal voortaan 32,92 euro per maand kosten in plaats van 32,50 euro. Dat is een aanpassing met 1,3%. De vorige verhoging dateert van april 2010.
Een reeks tarieven voor telefoneren vanaf vaste en mobiele toestellen wordt 0,52% duurder. Een maandabonnement Classic line zal dan 19 euro kosten in plaats van 18,90 euro. Daarnaast stijgen de connectiekosten voor het opzetten van een nationaal gesprek van 5,77 cent naar 5,80 cent. En de prijs voor het gesprek zelf eveneens van van 5,77 cent naar 5,80 cent per minuut.
Wie een formule Happy Time heeft, blijft gratis bellen tijdens de daluren en het weekend. Maar andere gesprekken worden duurder. Ze kosten 33,13 cent in plaats van 33 cent per gsprek naar een vast nummer.
Vlaanderen int verkeersbelasting
Vlaanderen int voortaan de verkeersbelasting, de belasting op de inverkeerstelling en het eurovignet zelf. Tot nog toe gebeurde dat door de federale overheidsdienst Financiën. Nu gaat het Agentschap Vlaamse Belastingdienst dat doen.
Voor Brussel en Wallonië verandert niets. Hier blijft de federale staat de belasting innen voor rekening van de gewesten.
Ecocheques ook voor biovoeding
Werknemers die ecocheques krijgen, kunnen die nu ook gebruiken om biologische voedingsproducten aan te kopen. Tot nog toe waren enkel aankopen van een beperkte lijst van niet-voedingsproducten mogelijk.
Elektronische maaltijdcheqe
De elektronische maaltijdcheque treedt officieel in werking. Voortaan kunnen maaltijdcheques dus op een rekening worden gezet. Maar omdat de cheque-uitgevers eerst nog erkend moeten worden, zullen de eerste echte betalingen ermee later gebeuren.
Concurrentie voor bpost
De postmarkt wordt vrijgemaakt. Voortaan mogen ook concurrenten van bpost geadresseerde post ronddragen in ons land.
Voordeel BTW op bouw krimpt
Bij afbraak en heropbouw diende tot eind 2010 maar 6% BTW te worden betaald in heel het land. Vanaf 2011 wordt dat voordeel net als vroeger beperkt voor projecten in 32 steden. Het gaat om Aalst, Anderlecht, Antwerpen, Bergen, Brugge, Brussel, Charleroi, Dendermonde, Doornik, Elsene, Etterbeek, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, La Louvière, Leuven, Luik, Mechelen, Moeskroen, Namen, Oostende, Roeselare, Schaarbeek, Seraing, Sint-Niklaas, Sint-Gillis, Sint-Joost-ten-Node, Sint-Jans-Molenbeek, Ukkel, Verviers en Vorst.
Grond plus woning duurder
Wie bouwgrond en woning in één pakket koopt, moet nu 21% BTW betalen op het geheel. Tot nog toe kon de bouwgrond gekocht worden met registratierechten. Die bedroegen maar 10%. Op de grond stijgen de belastingen dus met 11%.
Belastingvermindering zonneboilers beperkt
Wie een boiler op zonne-energie installeerde, kreeg een belastingvermindering van 40% van de investering, met een maximum van 3.600 euro. Vanaf 2011 zakt dit maximum naar 2.770 euro.
Geen fiscale aftrek muurisolatie meer
Het investeren in muurisolatie levert geen belastingvermindering meer op. Hetzelfde geldt voor vloerisolatie.
Privégebruik van bedrijfsgoederen
Op privégebruik van bedrijfsgoederen moet geen BTW meer worden aangerekend.
Info beursgenoteerde ondernemingen
De Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA) is aangeduid als 'bibliotheek' voor alle informatie over beursgenoteerde bedrijven. Ze zal op de website van de organisatie worden gepubliceerd.
Naambadge voor apothekers
Elk personeelslid in een apotheek moet voortaan een naambadge dragen. Op de badge zal ook de functie van de persoon in kwestie vermeld staan. Er bestaan vier categorieën: apotheker-titularis, apotheker-adjunct, apotheker-stagiair en farmaceutisch-technisch assistent.
Geen erkenning private arbeidsbemiddeling
Private bedrijven die aan arbeidsbemiddeling doen, moeten geen erkenning meer aanvragen, tenzij voor uitzendarbeid. De maatregel slaat dan ook vooral op boekingskantoren voor bijvoorbeeld artiesten.
Exit inenting blauwtong
Wie dieren heeft, moet die niet langer vaccineren tegen blauwtong. Ons land is vrij verklaard van de ziekte. Dit is van belang voor wie vee, geiten en schapen houdt.
Afvalheffing voor binnenschippers
Binnenschippers die accijnsvrije gasolie inslaan, moeten voortaan een vast tarief van 7,50 euro betalen per 1.000 liter. De bijdrage wordt opgelegd in het afvalstoffenplan. Ze dient voor de financiering van de ontvangstinstallatie van oude olie. In ruil daarvoor mogen de binnenschippers hun oude olie er gratis afgeven.
Rentetoelage bij werkzaamheden
Zaken die last hadden van werkzaamheden in de buurt konden tot dusver een rentetoelage aanvragen indien ze een beroep moesten doen op een overbruggingskrediet. Dit wordt nu uitgebreid. Zelfstandigen en kmos kunnen voortaan ook een rentetoelage kunnen krijgen voor leningen die werden aangegaan vóór de start van de openbare werken. Ze geldt voor de volledige periode van de werkzaamheden en bedraagt 80% of 100% al naargelang de openbare werken minder dan of minstens een jaar duren.
Pakjes verzenden duurder
DHL België verhoogt zijn tarieven voor internationale expresdiensten met 1,9%.
Havenmateriaal minder vervuilend
Zware dieselmotoren voor havenmateriaal moeten voortaan voldoen aan strengere emissienormen. De verplichting geldt voor nieuwe dieselaangedreven toestellen.
Estland voert euro in
Estland treedt per 1 januari 2011 toe tot de eurozone. De Baltische republiek wordt wordt daarmee het zeventiende land dat de gezamenlijke Europese munt gaat gebruiken.
Hongarije voorzitter Europese Unie
Hongarije wordt de nieuwe voorzitter van de Europese Unie. Het land volgt België op. Nadien is het de beurt aan Polen.
Traditioneel komen de kinderen tijdens de voormiddag van de laatste dag van het jaar 'koekenzingen' bij de inwoners. Sedert een aantal jaren zorgt de gemeente Haacht in elke deelgemeente voor gratis chocomelk voor de zangertjes (adres: Peter Van Beek, Klein Eikeblok 50).
(foto 31/12/2007)
PS Foto's van de zangertjes zijn zeer welkom.
Ben je benieuwd of je familienaam voorkomt in de blog? Of zoek je info over bvb. het klooster, 'varkens en beren', de vaart, ... Breng je zoekterm hierboven in en je krijgt onmiddellijk ALLE artikels waarin deze term voorkomt!
ZEKER EENS PROBEREN! DIT WERKT DUS NIET MEER
DE FOTO'S IN DE BLOG
Gebeurlijke miniatuurfoto's in het middengedeelte kan je doorgaans vergroten door erop te klikken.
De foto's in de linker- en rechterkolom echter niet, ze zijn dan ook veeleer bedoeld als opsmuk. Het gros kwam je wel al eerder tegen in een artikel in het middengedeelte.
.
WARM AANBEVOLEN
Voor slechts 34 € word je lid van HAGOK, de Haachtse Geschied- en Oudheidkundige Kring. Als lid kan je de meeste activiteiten van HAGOK gratis meemaken. Ontvang je HOGT, een glossy magazine met tientallen kleuren- en andere foto's; elk jaar goed voor meer dan 300 blz. streekgeschiedenis, heemkunde, genealogie, archeologie en wetenschappelijke bijdragen over de dorpen van de driehoek Aarschot-Leuven-Mechelen.
Als lid kan je de artikels over Tildonk, naast alle andere reeds verschenen artikels, en dat zijn er ondertussen meer dan 1400 (!), ten allen tijde gratis online raadplegen. Over Tildonk zelf verschenen doorheen de tijd heel wat uitgebreide bijdragen:
Arnold Bonne & Jan Gordts, Cimorné gezien in Tildonk
Jan Gordts, Raar maar waar?! De Tildonkse Sint-Jan-de-Doperkerk is gezegend met een merkwaardige preekstoel
Jan Gordts, Een geval van overbemesting te Tildonk in 1795
Arnold Bonne, West-Vlaamse WO I-vluchtelingen, poserend voor Hôtel du Cygne (1918)
Jan Gordts, Zieltjes redden in 1827. Tildonkse pastoor Lambertz neemt mes van chirurgijn Beckers ter hand
Jan Gordts, Jacobus Evers (°Tildonk 1828), een 'filius septimus' of zevende zoon
Arnold Bonne, Jan Gordts & Freddy Vens, De grauwzusters van Roeselare en andere vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog in Tildonk
Jan Gordts, 1848, de jonge Tildonkenaar Gaspar Gielielmus Engelborgs overlijdt in den vreemde
Kristien Suenens, Een man, duizend vrouwen. De ursulinen van Tildonk
Jan Gordts, 'Ge moet niet alles geloven wat in de gazetten staat...'
Jan Gordts, Vondelingen te Tildonk op het einde van de 18de eeuw
Jan Gordts, De memoires van Tildonks brugdraaier Jozef Mommaers, alias 'Jef van de brug' (1873-1968)
Jan Gordts, Lucienne De Keuster (1923-2015) dochter van de sassenier van Tildonk. Een vergeten partizane
Jan Gordts, Lokalisatie van enkele 18de-eeuwse gronden te Tildonk. Een oefening
Peter Dejaegher, Het gevecht aan de Lips (1266)
Jan Gordts, André Van Aerschot & Jan Cleynhens, Begin september 1944: de bevrijding van Haacht en omgeving
Jan Gordts, Betwisting rond een in 1820 te Tildonk gevonden geldpot
Ward Caes, Een zilvermunt van keizerin Maria Theresia of een pot bier in 1750?
Jan Gordts, 'Life in a Belgian Convent: A Sydney Girl Abroad'. Een relaas uit 1913 door Maie Mason, Australische oud-leerlinge van de Tildonkse ursulinenkostschool
Jan Gordts, Liedeken op de groote moordery geschied tot Tildonck in den nagt op Gulde Mis (1837)
Jan Gordts, Marie Antoinette Caroline van der Gracht de Fretin en het kasteel ter Elst te Tildonk
Jan Gordts, Voorjaar 1814. Het veldleger van "de Zwarte Hertog" Frederik Willem van Brunswijk strijkt neer in onze dorpen
Roger Casteels, Uittreksels uit het frontblad 'Het Kanton Haacht onder de wapens' - (Thildonck)
Jan Gordts, Wat mispeuterden de Tildonkenaren zoal een goede honderd jaar geleden? Een verhaal van onder meer 'varkens' en 'beren'
François van der Jeught, Een nieuwe Van den Gheinklok voor de kerk van Tildonk in 1601
Jan Gordts, Het Tildonkse ursulinenklooster, litho op postkaart 1903-04
Jan Gordts en Guido Abts, De preekstoel met de verkeerde parochieheilige
Germaine Verheyt, 'Maurice Neefs, een oorlogsslachtoffer uit Tildonk
Jan Gordts, Openbare boedelverkoop in 1771 van de Tildonkse hoeve van 'de Tafel van de Grote Heilige Geest van Leuven' (Hof Ter Leeps)
Jan Gordts, Leerlingenwerving voor de internationale kostschool van de Tildonkse ursulinen in de 19de en 20ste eeuw
Jan Gordts, Bijna vier eeuwen Tildonkse pastoors (1626-1999)
Willy Van Langendonck, De waternaam Lips
Hubert Simonart, Tildonk-Banneux 1933-2008. Een uitzonderlijke band
Jan Gordts, Het testament van kanunnik Philippus Van 't Sestich (+ Tildonk 15 oktober 1764)
Jan Gordts, De Tildonkse processie van weleer
Willy Van Langendonck, Het toponiem Tildonk
Jan Gordts, Een Tildonks politiereglement uit 1837
Jozef Hamels, Renners uit onze regio: Maurice Croon
Jan Gordts, De Tildonkse galg
Roger Casteels, Dagboek van de ursulinen van Caen over hun belevenissen te Wespelaar en Tildonk tijdens de Eerste wereldoorlog
Jan Gordts, Tildonk ten tijde van de Oostenrijkse Successieoorlog (1741-1748)
Louis Swiggers, Over Tildonkse dorpsfiguren: Jakke Vanden Acker, alias Sinterklaas; de smed; Jef van Woil; Lewie Van Krieken; Plien Borreman
Jan Gordts, De geschiedenisles van schoolmeester Paulus Goossens over Tildonk (1856)
Roger Casteels, Het Tildonkse ursulinenklooster en de Eerste Wereldoorlog
Jan Gordts,Tildonk beschreven rond 1830 in de 'dossiers d'expertise' van het kadaster
Jozef Hamels, Renners uit onze regio: met Tildonkse connectie
Henri Vannoppen, De familie de Behault du Carmois tegen de achtergrond van de samenleving van Tildonk
Jan Gordts, De Tildonkse notarissen in de periode 1758-1920
Jan Gordts, De bewogen carrière van Leon Vincart, gevolmachtigde minister van België in Venezuela (°Huy, 22 april 1848 - +Tildonk, 6 juli 1914)
Maurice Vandenheuvel, In 1945 was het klooster van Tildonk een Brits legerhospitaal
Jan Gordts, Knechten op de vuist in het 18de eeuwse Tildonk
Jan Gordts, De Tildonkse reuzen Jan en Babs in de kijker
Jan Gordts, Over oude Tildonkse pachthoven. Het hof ter Elst, van pachthof van de abdij van Affligem tot kasteelhoeve van de families Van 't Sestich en Snoy
Jan Gordts, Over oude Tildonkse pachthoven. Het hof te Bettenrode, win- of pachthof van vele heren
Jan Gordts, Gaf Sus Artoos zijn naam aan de Tildonkse wijk Sussenhoek?
Maurice Vandenheuvel, Het Janssenskapelletje (1852) en de familie Janssens te Tildonk
Jan Gordts, Het Tildonks Sticht in de periode 1818-1832, voorloper van het latere ursulinenklooster
Jan Gordts, De Tildonkse handbooggilde van St.-Sebastiaan in het begin van de 18de eeuw
Jan Gordts, Tildonkse notarissen in de periode 1758-1920
Henri Vannoppen, Schilderijen en kunstwerken rond de notarisfamilie Verzyl te Tildonk
Jan Gordts, De grote kloosterbrand te Tildonk in 1928
Henri Vannoppen, De familie de Behault du Carmois tegen de achtergrond van de samenleving in Tildonk
Jan Gordts, Indische bedevaarders op bezoek te Tildonk in 1935
Maurice Vandenheuvel, Met Tildonkenaars op de vlucht in mei 1940
Jan Gordts, Het ploeg-handmerk van Louis Van Bolle, schepen van Tildonk (1664)
Marleen Rosier, Het Ursulinenklooster te Tildonk. De Art Nouveauzaal
Roger Casteels, Op 26 mei 1940 verloor Tildonk 2/3 van zijn onderwijzerskorps
Marleen Rosier, Het Ursulinenklooster te Tildonk:een bouwhistorisch en iconografisch overzicht
Jan Gordts, 12/8/1942: een Engels gevechtsvliegtuig stort te pletter in Tildonk
Jo Vandesande, Een 18de-eeuwse kaart van Tildonk en Wespelaar
Jos Cools, Tildonk
Jan Gordts, Een drievoudige moord te Tildonk in 1837
Henri Vannoppen, Een beeld van de gemeenten Haacht, Tildonk en Wespelaar rond 1830
Jo Vandesande, Motten en heerlijkheden te Tildonk. Deel II: De heerlijkheid Lauwendries
Jo Vandesande, Motten en heerlijkheden te Tildonk. Deel I: De heerlijkheden Tildonk, Ter Borcht (Nieuwenborg) en Oudenborg, vanaf hun ontstaan tot omstreeks 1650
Bart Minnen, Getuigenissen uit 1390 over de verdeling van de tienden te Tildonk
.
14 % (5)
19 % (7)
67 % (24)
.
 "Wink"){kind=icon}
