Bereken de dag van de week waarop 'n bepaalde gebeurtenis uit het verleden plaatsgreep (bvb. je geboortedag) >>> Kalender
T I L D O N K
Gemeente Haacht Prov. Vl.-Brabant
4 km > Haacht
5 km > Werchter 8 km > Tremelo 11 km > Leuven
18 km > Mechelen 20 km > Aarschot 30 km > Brussel
E-MAIL
Druk op onderstaande knop om te e-mailen (vragen, suggesties, opmerkingen, toevoegingen,...).
Je kan ook de 'reageer'-knop gebruiken onder elk bericht.
GASTENBOEK
Dit is onder meer de plaats om je mening te geven over de blog 'Tilloenk vruger'. Of om te lezen wat anderen ervan vinden.
Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
TILLOENK VRUGER
DEZE BLOG BEGON OP 29 NOVEMBER 2005 EN STOPTE EI ZO NA OP 16 APRIL 2011 NA HET BEREIKEN VAN 1000 ITEMS OVER HET VERLEDEN VAN TILDONK.
MAAR HET BLOED KRUIPT WAAR HET NIET GAAN KAN,
DUS AF EN TOE MAG JE JE NOG AAN WAT MOOIS VERWACHTEN...
Jan Gordts
* Over foute berichtgeving en vriendelijke communicatie...
In de maandelijkse nieuwsbrief 'MOBIEL in Haacht' van februari 2011 die vandaag in onze brievenbus viel, lazen we dat onze straat zou afgesloten worden ergens tussen begin januari (we zijn vandaag 25 januari!) en einde maart. Maar het bericht was vaag, we begrepen het ook niet goed, dus besloten we om wat uitleg te vragen en we stuurden een mailtje naar de dienst Openbare Werken van de gemeente Haacht:
Beste, In de nieuwsbrief van februari van Haacht lees ik: 'Van begin januari ot eind maart vindt er een terreinophoping van het jaagpad in de Spoorstraat plaats. De Hambos- straat en de Kapelleweg zullen daarom afgesloten worden." Is het mogelijk een en ander te verduidelijken? Wat houdt die afsluiting in? Kunnen we nog met de auto tot aan onze woning of dienen we dan ergens in de buurt te parkeren? Komt er nog een briefje rond voor de bewoners van die straten met de exacte data? Jaagpad in de Spoorstraat? Ik zie momenteel wel een nadarafsluiting met verbods- plaat staan op de Vaartdijk (Trebos).... Met dank bij voorbaat en vriendelijke groet,
En het verraste ons in positieve zin, niet veel later viel de antwoordmail van de dienst Openbare Werken reeds in onze box:
Mijnheer, Wij hebben uw mail doorgestuurd naar waterwegen en zeekanaal. Hier hun antwoord
"Er worden momenteel ophogingswerken uitgevoerd op het terrein van Celis NV, gelegen een 100-tal meter afwaarts de sluis van Tildonk (rechteroever). De grond is afkomstig van de site Kani NV gelegen te Kampenhout en wordt via de Vaart getransporteerd. Hiervoor werd er een tijdelijk losplatform voorzien thv. Tildonk sas. Uit veiligheidsoverwegingen werd het jaagpad thv Celis NV te Kampenhout en het jaagpad gelegen tussen de Hambosstraat en Kapelleweg te Tildonk tijdelijk afgesloten met goedkeuring van de betreffende gemeenten. Het vermoedelijk einde van de werkzaamheden is ten laatste voorzien eind maart 2011.
Vermits dit geen gemeentewerken zijn zullen er geen aparte berichten aan de omwonenden gestuurd worden. Mocht u nog vragen hebben kan u ons bereiken op het onderstaande nummer. Met vriendelijke groeten,
Fouten in de berichtgeving dus, Kapelleweg en Hambosstraat zullen niet afgesloten worden voor het verkeer, maar wel de Vaartdijk. Niet het jaagpad in de Spoorstraat wordt opgehoogd, maar wel het terrein van Celis NV. Wij enigszins gerustgesteld*, én toch best aangenaam verrast door de snelle en vriendelijke communicatie van de betrokken gemeentedienst.
* Uiteraard niet helemaal gerustgesteld. In Hambos worden de bewegingen in en rond het nieuwe industrieterrein met argusogen gevolgd, zoveel weze duidelijk!!
Geplukt uit het fotoarchief van Maurice Vandenheuvel, voormalig schepen van Openbare Werken in Tildonk (en Haacht). Maurice had de goede gewoonte om foto's te nemen, vóór, tijdens en na ingrijpende werkzaamheden aan Tildonks openbare wegen.
De Deugnietstraat lag er vóór 1970 wel erg triestig bij. Ondertussen is er veel veranderd, alleen het huisje links achteraan is overeind gebleven (maar voor hoelang nog?). 'Deugniet' heeft niets te maken met een bepaalde eigenschap van de bewoners aldaar, maar was een eeuwenoude toponiem ofte plaatsnaam. Wellicht waren de akkers er niet van al te beste kwaliteit, vandaar...
De gevel van het huisje vooraan geeft ons een goed beeld van hoe de meeste kleine Tildonkse boerderijtjes eruit zagen in de 19de eeuw. Veel opsmuk valt er niet te bespeuren.
Hieronder tref je onder punt 3 één van de definities van het woord SLUIS zoals weergegeven op de website van de Nederlandse binnenvaart. Let vooral op de in één adem genoemde combinatie sluis en brug.
De situatie in Tildonk is hierop echter een grote uitzondering: hier geen aparte brug naast de sluis! En toch vindt vzw Waterwegen en Zeekanaal, beheerder van de vaart, het nodig om er de overgang van de sluis door passanten te verbieden. Zonder zich iets aan te trekken van het ongemak van de omwonenden (je moet als inwoner van de Sussenhoek maar eens naar je trein in Hambos), de veiligheid van de schoolkinderen (die nu langs een drukke industrieweg zonder fietspad moeten) of het feit dat daarmee menige wandelroute onmogelijk wordt. Naar alternatieve oplossingen, zoals indertijd geformuleerd door het Sascomité, hebben zij geen oren. Hun hardhorigheid (en krenterigheid?) in deze staat in schril contrast met hun gretige bereidheid tot die andere grote infrastructuurwerken waar ze wél de portemonee voor bovenhaalden. Denken we maar aan de loskade ter hoogte van Trebos (die nooit gebruikt wordt!), aan de zwaaikom die men uitgroef lang voordat er een oplossing voorhanden was voor het heikele probleem van de ontsluiting van de uitbreiding industriezone Hambos (maar waarmee men wel elk ander alternatief voor deze uitbreiding meteen buitenspel zette!), ...
De gemeente Haacht? Die munt uit in de nobele kunst van het stilzwijgen!
SLUIS: 1>kunstwerk, dat tot doel heeft het waterniveau, aan één der zijdes van de sluis, te handhaven of onder controle te kunnen houden.
2> sas, schutsluis, verlaat: kunstwerk, waarin schepen een hoogteverschil tussen twee wateren kunnen overbruggen.
Frans Vanmeerbeek (°1884), ofwel Frans van Muskes, was getrouwd met Maria Engelborghs. Zij woonden in één van de rijhuisjes van Persoons, vooraan in de Mortelstraat.
5/6/1948 Te koop: Beste RESSORTKAR voor poney, bij Frans VAN MEERBEECK, Mortelstraat 233, Tildonk.
TE KOOP TE KOOP TE KOOP
Wat zetten de Tildonkenaren zoal te koop in het jaar 1948? Een antwoord vonden we in de advertenties van het toenmalige regionale weekblad De Haechtenaar.
14/2/1948 BEVLOERING - BEKLEEDING Verlangt U goed en verzorgd werk, wendt U tot Alfons ARTOOS en zoon, de Welgekende Vloerders, Woeringenstraat 293, Tildonk. Cement-, Granito- en Ceramiekplaveien. Faïence-, Marbrite- en Zandsteentegels en al wat het artikel betreft, van het Huis G. Pardon te Wijgmaal.
14/2/1948 MERRIEVEULEN van 2 jaar en een MERRIE van 5 jaar te koop met alle waarborg, bij René VAN HORENBEECK, Woeringstraat 334, Tildonk.
14/2/1948 Te koop: BAK van speelkar, RESSORT, WIELEN en AS, naar keuze, bij August DE COSTER, Ambachtstraat 370, Tildonk.
21/2/1948 Te koop: Wegens sterfgeval, een KOE, 5 maanden drachtig, bij de kinderen MERTENS, Vijfeikenstraat 204, Tildonk.
21/2/1948 Te koop: 10.000 kgr TARWE of HAVERSTROO, partij BEETEN, bij X. PEETERS, Kasteeltje 48, Tildonk. Tel. Haacht 208.
6/3/1948 Te koop: Beste VIGGENS, ongeveer 25 kilo, bij Leopold VERBELEN, Hambos, Tildonk.
13/3/1948 Te koop: Beste RUIN van 2 jaar, Brabantsch ras, geleerd in alle gespan, bij Marcel VANDERLINDEN, achter het Sas, Tildonk.
13/3/1948 Te koop: Partij droge en groene MUTSAARD, alsook een partij rode WORTELEN, bij Ed. UYTTERHOEVEN, Hambos, Tildonk.
20/3/1948 Te koop: Zware volle KOE, in de laatste maand, een volle VAARS, in de laatste maand, VAARS voor de weide, 15 maand, bij Vict. VERHAEGEN, Bertrodestraat 192, Tildonk.
27/3/1948 Te koop: Schoon VAARS, 11 maanden oud, bij Jan VAN DE GOOR, Sas 111, Tildonk.
10/4/1948 Te koop: 1000 kilo STRO, met den vlegel gedorsen, bij Louis VAN DEN HOUDT, Vaartdijk, Tildonk.
17/4/1948 Te koop: Volle VAARS, in de laatste maand, bij August ENGELBORGHS, Bukenstraat 334, Tildonk.
24/4/1948 Te koop: PONEY met SPEELKAR en GETUIG, bij Vic. VERHAEGEN, Bertrodestraat 192, Tildonk.
1/5/1948 Te koop: WAGEN voor 2 paarden, merk Levacq, op luchtbanden, 6 ton, in nieuwen staat, voordeligen prijs, bij A. VAN DE VELDE, Zagerij, Tildonk.
29/5/1948 Te koop: VAARS van 14 maanden, bij Jef CLAES, Groenstraat 60, Hambos, Tildonk.
5/6/1948 Volle of gekalfde KOEIEN en VAARZEN, te koop of te verwisselen. Wendt U in vertrouwen tot Victor VERHAEGEN, Bertrodestraat 192, Tildonk. Telefoon Haacht 47. (advertentie liep tot aug. 1951)
5/6/1948 Te koop: Beste RESSORTKAR voor poney, bij Frans VAN MEERBEECK, Mortelstraat 233, Tildonk.
12/6/1948 Te koop: DORSMACHIEN, compleet, merk "Van de Velde, Buken", tegen voordelige prijs, bij de We. VAN DE VELDE-JANSSENS, Woeringstraat 306, Tildonk.
26/6/1948 Te koop: Schone RUIN, 4 jaar oud, MERRIE van 2 jaar, VEULEN van 18 maanden. Te bevragen: Sussenhoek 127, Hambosch - Tildonk.
24/7/1948 Te koop: VAARS, allerbeste ras, 16 maanden, bij Louis VAN DEN HOUDT, Vaartdijk, Tildonk.
31/7/1948 Te koop: Dubbele PONEY, bij Louis CLEYNHENS, Voetemstraat 131, Tildonk.
31/7/1948 Te koop: Partij BOOMSE PANNEN, bij Georges JANSSENS, Lipsestraat 161, Tildonk.
7/8/1948 Te koop: Nest jonge inlandse VARKENS, bij Egied THIJS, Hambos 52, Tildonk.
7/8/1948 Te koop: MOTOR in nieuwe staat, dienstig voor dorsmachien, monophase op lichtstroom 130-220, bij Prosper LENS, Bukenstraat 335, Tildonk.
4/9/1948 Te koop: 2 MELKSCHAPEN, bij Georges DE WIT, Kruineikestraat 10, Tildonk.
11/9/1948 Te koop: KAPKAR, dienstig voor bakker of melkboer, bij Th. VANDERVELDE, Lipsestraat 265, Tildonk.
2/10/1948 Te koop: Allerbeste tweehandig PAARD, braaf en stil, bij Jean VAN HORENBEECK, Woeringstraat 324, Tildonk.
9/10/1948 Te koop: 15 aren wassende WITLOOF. Te bevragen bij Jozef MERTENS, Lipsestraat 264, Tildonk.
16/10/1948 Te koop: Partij beste late APPELEN, bij Mevr. Jules PERSOONS-OPDE BEECK, Dorp, Tildonk.
16/10/1948 Prachtige CHRYSANTEN te bekomen bij Alfons BISSCHOP, Terbankstraat 108, Tildonk-Sas.
16/10/1948 Prachtige CHRYSANTEN zullen evenals vorige jaren te bekomen zijn in de grote Bloemisterij G. Crauwels te Boortmeerbeek. Alsook te bekomen bij: ...Ed. MESSEMAEKERS, Dorp 403, Tildonk.
6/11/1948 Gemeente Tildonk Verkoping op het hok van 15 allerbeste REIS- en KWEEKDUIVEN. Ras Em. De Haes, van de gekende liefhebber Jules VERHULST, Ambachtstraat 365, Tildonk. Verkopingen alle zondagen van 8 tot 15 uur.
13/11/1948 Te koop: Keus tussen 2 BRABANDERS, een van 2 jaar en een 8 jarige, bij Frans DE COSTER, Hambos 74, Tildonk.
20/11/1948 Te koop: 4 MEUTTENS van 5 maanden, en een VAARS, 4 maanden drachtig, bij Jean THIJS, Hambosch 71, Tildonk.
27/11/1948 Te koop: Ongeveer 1/2 Ha WISSEN (klein geel). Te bevragen bij Mev. Jules PERSOONS-OP DE BEECK, Tildonk.
4/12/1948 Te koop: 7 zuiver laagstammige WILGEN BOMEN van 1 tot 1,4m bij Alfons ARTOOS, Woeringstraat 319, Tildonk.
18/12/1948 Te koop: Volle VAARS, in de laatste maand, bij Ed. UYTTERHOEVEN, Hambosch, Tildonk.
Saint Vincent Patron Saint of Lisbon (Carlos Frei, Met Museum of New York)
22 januari: H. Vincentius
Vincentius met zonneschijn geeft veel koren en veel wijn!
Vincentius van Zaragoza (? - 304) was de eerste Spaanse martelaar (tijdens de vervolgingen van Diocletianus). Er is maar weinig van hem bekend, behalve dat hij is gestorven in 304, toen hij diaken was onder bisschop Valerianus. Door legenden over hem verbreidde zijn verering zich al vroeg over heel Spanje, naar Afrika, Italië en Frankrijk en vandaar door Bourgondische missionarissen naar de Elzas en verder naar Duitsland en Zwitserland. Volgens de legende werd hij in zee geworpen met een molensteen om zijn nek, maar bleef hij gewoon drijven. Daarna werd hij letterlijk geroosterd, men verbrandde hem op een rooster. Dit leidde tot zijn dood.
Vincentius wordt in de iconografie voorgesteld als een diaken met een martelaarspalm in de hand. Hij heeft naast zich een rooster. Soms heeft hij ook een druiventros, een boek, één of meerdere kruiken, een sikkel of een zilveren haak, een wierookvat, kettingen (waarmee hij was vastgebonden in de gevangenis), een toren, bloemen (omdat hij in de gevangenis op scherven moest slapen, die toen hij ging liggen spontaan veranderden in bloemen) en een schip. Dat laatste is omdat zijn lijk overboord werd gegooid. Zeldzaam is dat een raaf op de molensteen zit, die hij ook bij zich heeft. Dat verwijst naar de raaf die een wolf van zijn aangespoelde lijk verjaagde. Naast Vincentius staan een of meerdere engelen, die hem te eten gaven toen hij vastzat.
Vincentius is de patroonheilige van dakdekkers, scholieren, steenbakkers, zeelieden, kuipers, wijnbouwers en -handelaars. Hij wordt aangeroepen tegen buikpijn, koorts, zweren en ook voor het terugkrijgen van gestolen spullen. Wikipedia
958) 1920: begrafenis August II de Behault du Carmois
Een foto genomen bij de begrafenis van dokter August II de Behault du Carmois (°Tildonk 23 november 1869, +Tildonk 29 juni 1920), burgemeester van Tildonk van 1899 tot 1911 en tevens provincieraadslid van Brabant voor de katholieke partij. Hij was de zoon van Hugues de Behault du Carmois (1833-1888) en Barbe Amélie Muls (1843-1922) en was getrouwd met Gabrielle Olivier (Dison 17 december 1869, +Tildonk 28 december 1946). In 1908 kwam hij aan het hoofd te staan van de nieuw opgerichte fanfare 'De Vereenigde Vrienden' (de varkens) die concurreerde met de oudere fanfare 'Sint-Cecilia' (de beren). Tijdens de 1ste Wereldoorlog werd hij in het klooster opgesloten door de Duitse bezetter. Lichamelijk kwam hij die donkere periode niet te boven, hij overleed luttele jaren later op amper 50-jarige leeftijd. Zijn begrafenis werd een nooit geziene vertoning in Tildonk. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1921 leidde zijn weduwe, de douairière, de lijst. Zij kon echter niet verhinderen dat de tegenpartij nog tot in 1947 verder de plak zou zwaaien in Tildonk...
De kist met het stoffelijk overschot van August II de Behault du Carmois wordt onder het aandachtig oog van vele toeschouwers weggedragen uit de Sint-Jan de Doperkerk van Tildonk.
Met de inlijving van de Zuidelijke Nederlanden bij Frankrijk kreeg de Openbare onderstand (de overheidszorg voor armen) een nieuw gezicht. Het belang van het religieuze verkleinde. De wet van 1796 voorzag in de oprichting van les Commissions des Hospices Civils (Commissie van Burgerlijke Godshuizen) en les Bureaux de Bienfaisance (Burelen van weldadigheid). De Burelen van Weldadigheid waren verplicht in iedere gemeente, terwijl de commissies facultatief waren. De commissies werden belast met alle vormen van institutionele zorgverlening: vondelingen- en weeshuizen, bejaardentehuizen, hospitalen en dergelijke. De burelen van weldadigheid zorgden voor hulp aan huis: kleding, levensmiddelen, verwarming, geneesmiddelen, beddengoed en soms eens geld. Het grootste gedeelte van de hulp moest echter in natura zijn. Anders dan nu werden de middelen om steun te verlenen niet via belasting, maar via collectes verzameld.
De Belgische Staat richtte al in 1895 een Koninklijke Commissie op voor hervorming van de armenzorg. Maar het was pas dertig jaar later, op 10 maart 1925, dat de wet op de Commissies van Openbare Onderstand (C.O.O.) werd gestemd. Via die wet werd de lokale armenzorg gemoderniseerd met de verplichte installatie van één dienst voor armenzorg per gemeente. De opdracht van de COO was duidelijk: bijstand aan hulpbehoevenden, met inbegrip van bejaardenzorg, hospitaalverzorging voor noodlijdenden en voogdij over arme wezen en vondelingen. COO's waren samengesteld uit burgers die voorgedragen en voor zes jaar verkozen werden door gemeenteraadsleden. Hierin is nog steeds de huidige vorm herkenbaar van het onrechtstreeks verkiezen van OCMW-raadsleden. Ze werden ook toen al bijgestaan door een secretaris en een ontvanger. De raad van de COO kon een maatschappelijk werker inschakelen, maar dat kwam pas na de Tweede Wereldoorlog echt op gang.
Dat het zolang duurde voor er een moderne armenopvang werd gerealiseerd, illustreert hoe traag en terughoudend de Belgische overheid reageerde op het probleem van armoede en achterstelling. Zij liet de aanpak liever over aan de charitatieve organisaties en de verzuilde organisaties.
De pelikaan staat symbool voor de COOs. Het feit dat kroeskoppelikanen (een van de zeven soorten pelikanen die in Europa voorkomen) in de broedtijd een bloedrode vlek op de krop vertonen en een rode keelzak hebben, gaf aanleiding tot het volksgeloof dat de vogel zich de borst zou openrijten om de jongen met zijn eigen bloed te voeden. Deze legende is zeer oud. De christenen zagen in de vogel een beeld van Christus die aan het kruis zijn bloed vergiet voor de mensheid. De pelikaan werd zo al vlug het symbool van de ouderlijke liefde, de goedheid en de liefdadigheid. In de geschiedenis van de openbare armenzorg in Antwerpen is het oudste symbool zeker de duif, het teken van de Heilige Geest. De pelikaanverscheen als beeld vanaf de 15e eeuw. In de 16e eeuw ontstaat er een soort wapenschild waarin de pelikaan het centrale motief vormt. Bovenaan reikt de duif hem de lauwerkrans aan. Het geheel wordt geflankeerd door een weesjongen en -meisje. Wanneer in 1925 de Commissie van Openbare Onderstand ontstaat, blijft de pelikaan het symbool van de Antwerpse openbare weldadigheid.
* Even voorstellen: het CAG of Centrum voor Agrarische Geschiedenis
Het Centrum Agrarische Geschiedenis wil, samen met andere geïnteresseerden, het verleden van landbouw, platteland en voeding (vanaf de tweede helft van de achttiende eeuw) bestuderen, bewaren en toegankelijk maken voor een groot publiek. Dit cultureel erfgoed wordt belicht in zijn nationale en internationale context, waarbij ook grote aandacht uitgaat naar de interactie met actualiteit en toekomst.
Het CAG is een kenniscentrum dat de geschiedenis van het brede themaveld landbouw, platteland en voeding bestudeert. Hierbij wordt de periode van 1750 tot vandaag bestreken.
Het CAG is een onafhankelijk steunpunt voor erfgoedinitiatieven. Het doet aan ondersteuning, geeft advies en zoekt samenwerking "op maat" van de partners.
CAG biedt ook informatie, educatie en animatie. Het wil het brede publiek aanspreken over verleden, heden en toekomst van landbouw en voeding, via publicaties, lezingen, evenementen en het internet.
Carte Chorographique du Duché de Brabant pour servir a un Projet de Police par Messire J.Bte. Joseph Comte Vander Stegen et de Bousval - J.B. de Bouge - 1769 (Koninklijke Bibliotheek van België) - detail
Op deze kaart van 1769 zijn zowel de nieuwe steenweg van Mechelen naar Leuven (1730) als de recent gegraven Leuvense vaart (1750) prominent aanwezig. De kaart is verder weinig gedetailleerd, alleen de namen van de dorpen werden weergegeven, weliswaar minder verhaspeld dan op sommige andere oudere kaarten. Opvallend is de aparte vermelding van enkele abdijen zoals Vrouwenpark te Rotselaar (Parck les Dames), Vlierbeek en Park (Parck). Foutje: Buken (Buekene) ligt op deze kaart beneden Herent, richting Leuven!
Zoals elk jaar was de speelweide van Klein Eikeblok ook deze derde zaterdag van januari het tafereel van de kerstboomverbranding. Hieronder een kleine foto-impressie en in bijlage een verslag van het evenement.
Ik wil verdwalen in het jaar Voorbij de kou van januari Voorbij de bloesempracht van mei Tot in het warmste jaargetij Verzeilen tussen noord en zuid Het zonlicht voelen op mijn huid En haar Ik wil verdwalen in het jaar
Om de twee weken tref je hier een paar portretten van onze Tildonkse voorzaten.Met een klein beetje commentaar op zijn Tilloenks. Soms zijn we zelfs niet zeker wie er op voorkomt en verwachten we enige feedback van de lezer. Zie je ook graag een van je voorouders of verwanten verschijnen in Den Tilloenksen almanak? Bezorg ons dan een foto en we bedienen je op uw wenken!
Deze namiddag is het weer zover. We vieren het nieuwe jaar en verwelkomen het 'licht' tijdens onze kerstboomverbranding. Ook nu maken we er weer een gezellige bedoening van met een kerstbomenrace en natuurlijk, niet te vergeten, een natje en droogje.
Zoals steeds gaat dit door op het terrein achteraan Klein Eikeblok. We "openen" onze tent om 18u, omstreeks 19u ontsteken we het vuur.
Breng vanaf 10u uw kerstboom in ruil voor een drankbonnetje!
Hertogdom Brabant - Eugenius Henricus Fricx - 1746 (Koninklijke Bibliotheek van België) - detail
Op deze kaart van 1746 werd links van de oude steenweg, de nieuwe steenweg van Leuven op Mechelen getekend ('Nouvelle Chaussée'), doch de Leuvense vaart komt er nog niet op voor, want pas in 1750 gegraven. Tildonk was toen een graafschap en zo staat het ook op de kaart: 'Tildonck Comté' ! Toch is ook deze kaart van het Hertogdom Brabant niet al te nauwkeurig. Neem nu het tekeningske van de kerk, waarbij deze aan de verkeerde kant van de Lips gesitueerd wordt. Ook vele onnauwkeurige schrijfwijzen: Wijgmaal is 'Wichmede' (ipv Wichmale), Boortmeerbeek is 'Port Meerbeek', Relst is 'Rest', enz... In het 'niemandsland' tussen Tildonk, Wakkerzeel, Rotselaar en Wijgmaal ligt 'la Tour Ham'. Kan iemand me soms vertellen welk gebouw men daarmee bedoelde?
Descriptio geographica archiepiscopatus Mechliniensis primatus Belgy - François Harrewijn - 1725 (Koninklijke Bibliotheek van België) - detail
Deze kaart uit het begin van de 18de eeuw geeft de geografische toestand weer van het Aartsbisdom Mechelen. Tildonk behoorde, in tegenstelling tot Wespelaar, Wakkerzeel en Haacht, tot de dekenij Leuven (zie de fijne stippellijn). De nieuwe steenweg van Mechelen op Leuven (1730) bestond nog niet, de Leuvense vaart (1750) was nog niet gegraven. Je ziet wel de oude steenweg van Mechelen naar Leuven die dwars door Tildonk liep (langs de Lipsestraat, Kruineikestraat, Kruineikeweg). Deze belangrijke verbindingsweg doorkruiste de dorpen Herent, Tildonk, Wespelaar, Boortmeerbeek, Hever en Muizen.
'Thieldonck'. De cartograaf was de letter 'n' oorspronkelijk vergeten en heeft ze dan maar bovenaan bijgevoegd. Opnieuw beginnen was duidelijk geen optie...
Gedichtendag is ieder jaar hét poëziefeest van Nederland en Vlaanderen. Op 27 januari 2011, de laatste donderdag van januari, staat de poëzie een dag lang in het zonnetje. Liefhebbers verspreid over Nederland en Vlaanderen organiseren op die dag een grote diversiteit aan eigen poëzieactiviteiten op scholen, in bibliotheken en winkels, culturele instellingen, op het werk of gewoon op straat. Kranten, radio, televisie en het internet klinken die dag een stuk poëtischer.
Het thema van Gedichtendag 2011 is Nacht. De eeuwenoude fascinatie voor de nacht maakt het tot een van de meest bezongen onderwerpen. Gedichtendag 2011 wordt met dit thema ook een beetje Gedichtennacht.
Voor de editie van 2011 werd op voorstel van Haachtse cultuurraad een cultureel samenwerkingsverband gesloten met de cultuurraad van Boortmeerbeek en HaBoBIB (bibliotheek Haacht/Boortmeerbeek) waarbij een uitwisseling van gedichten van lokale dichters zal worden gerealiseerd. Jaarlijks zal (afwisselend) een literair evenement in Haacht of Boortmeerbeek worden georganiseerd het plaatsen van gedichten in de etalages blijft echter telkenjare doorlopend in beide gemeentes doorgaan. Handelaars van beide gemeentes zullen worden uitgenodigd de ingezonden gedichten tijdens de periode van 22 januari t.e.m. 6 februari in hun etalage te plaatsen. Op zaterdag 29 januari wordt een literaire namiddag in de HaBoBIB Haacht georganiseerd in aanwezigheid van een gastdichter, voordrachten door dichters-deelnemers en een muzikaal intermezzo.
Terbank was oorspronkelijk een lazarije, leprozerie of gasthuis voor melaatsen dicht bij Leuven buiten de Brusselse Poort. Reeds in 1267 definitief gesticht door Hendrik I, hertog van Brabant (maar volgens bovenstaand herinneringsvignet zou Terbank reeds van 1197 dateren).
In Tildonk bezat de leprozerie een grote hoeve, de nog steeds bestaande 'hoeve van Terbank' (in de nabijheid van het station van Hambos).
Tot diep in de 11de eeuw was de kerk bepalend voor de reactie op armoede en ziektes die als aanverwante problemen werden beschouwd. Specifieke antwoorden op het groeiende armoedeprobleem komen er in de steden van de 12de eeuw. Hier valt ook de opkomst van de leprozerieën en hospitalen te situeren.
Tegen het einde van die 12de eeuw hadden veel centrale steden gasthuizen, waar arme zieken, zwakken, daklozen en pelgrims werden opgevangen. Dat gold o.a. voor Ieper (ca. 1186), Brugge (1188), Brussel (1195) en de Bijloke in Gent (1196). Wie niet meer in staat was om te bedelen of om op straat te leven kon hier terecht. Armen hadden een specifieke status en ziekte was een toestand om zich te laten verzorgen en om anderen in staat te stellen te zorgen (caritas). Onderdak, bed en voedsel waren gratis. De medische zorg was secundair. Zielenheil was belangrijker dan genezing. Bij opname moest men eerst biechten en in het Sint-Elisabethgasthuis (Elzenveld, 1238) te Antwerpen moest de zieke zelfs na elk ontbijt en avondmaal het onzevader of een ander gebed bidden. Religieuzen stonden in voor de dagelijkse verzorging. Naast de zieken en het personeel verbleven er in Sint-Jan te Brugge ook proveniers, poorters die uit schrik voor armoede of ziekte een prebende of kost en inwoon afkochten. Hospitalen waren aanvankelijk polyvalent, maar geleidelijk aan ontstonden er gespecialiseerde instellingen voor bejaarden de zgn. godshuizen; voor geesteszieken, de zgn. dolhuizen, alsook voor blinden, voor wezen en voor vondelingen.
Leprozen werden van bij het begin naar aparte opvangsituaties verwezen. Ze werden als onrein beschouwd en moesten dus geïsoleerd en gecontroleerd worden. In onze gewesten nam deze ziekte in de jaren 1100 grotere vormen aan ten gevolge van de kruistochten en de trek naar de steden. Daarop aansluitend gingen leken zich, uit religieuze overtuiging, bekommeren om hun lot. Eerste sporen daarvan vinden we terug in Doornik (1153). Geleidelijk aan ontstonden er kolonies. Naast deze georganiseerde leprozerieën leefden bepaalde melaatsen in woningen voor akkerzieken of veldzieken. De eersten konden duurzame gebouwen oprichten met de allure van een dorp met kapel, brouwerij enz. en akkers. De laatsten hadden zeer eenvoudige huisjes van leem en stro met een lapje grond. Na overlijden werden die verbrand. Allebei lagen ze aan de dorpsrand of buiten de stadswallen, mee bepaald door waar men kon bedelen, bijvoorbeeld in de buurt van drukke wegen. Niet alles verliep daarbij even bijbels. In Luik bleken melaatsen hun aalmoezen te verbrassen. Dit leidde tot de tussenkomst van de schepen met een reglement (1176). Een andere vorm van beheersing was melaatsen in te lijven in een religieus ordeverband (Kamerijk, 1202). Kerkelijke overheden en stadsbesturen hadden de controle: ze stelden meesters aan, gekozen uit de gezonde bewoners die in sommige leprozerieën leefden. Lepra verdween geleidelijk gedurende de 16de eeuw maar eerder al zal het Concilie van Vienne (1311-1312) de kerk aanzetten om fusies te organiseren met andere hospitaalinrichtingen of liefdadigheidsinstellingen.
En nu? Weg religieuze verzorgers in ziekenhuizen. Geen leefgemeenschappen meer, maar klinische omgevingen. Eerst aangevuld met medisch maatschappelijk werk en later met sociale diensten, patiëntenbegeleiding en ombudsdiensten.
Ben je benieuwd of je familienaam voorkomt in de blog? Of zoek je info over bvb. het klooster, 'varkens en beren', de vaart, ... Breng je zoekterm hierboven in en je krijgt onmiddellijk ALLE artikels waarin deze term voorkomt!
ZEKER EENS PROBEREN! DIT WERKT DUS NIET MEER
DE FOTO'S IN DE BLOG
Gebeurlijke miniatuurfoto's in het middengedeelte kan je doorgaans vergroten door erop te klikken.
De foto's in de linker- en rechterkolom echter niet, ze zijn dan ook veeleer bedoeld als opsmuk. Het gros kwam je wel al eerder tegen in een artikel in het middengedeelte.
.
WARM AANBEVOLEN
Voor slechts 34 € word je lid van HAGOK, de Haachtse Geschied- en Oudheidkundige Kring. Als lid kan je de meeste activiteiten van HAGOK gratis meemaken. Ontvang je HOGT, een glossy magazine met tientallen kleuren- en andere foto's; elk jaar goed voor meer dan 300 blz. streekgeschiedenis, heemkunde, genealogie, archeologie en wetenschappelijke bijdragen over de dorpen van de driehoek Aarschot-Leuven-Mechelen.
Als lid kan je de artikels over Tildonk, naast alle andere reeds verschenen artikels, en dat zijn er ondertussen meer dan 1400 (!), ten allen tijde gratis online raadplegen. Over Tildonk zelf verschenen doorheen de tijd heel wat uitgebreide bijdragen:
Arnold Bonne & Jan Gordts, Cimorné gezien in Tildonk
Jan Gordts, Raar maar waar?! De Tildonkse Sint-Jan-de-Doperkerk is gezegend met een merkwaardige preekstoel
Jan Gordts, Een geval van overbemesting te Tildonk in 1795
Arnold Bonne, West-Vlaamse WO I-vluchtelingen, poserend voor Hôtel du Cygne (1918)
Jan Gordts, Zieltjes redden in 1827. Tildonkse pastoor Lambertz neemt mes van chirurgijn Beckers ter hand
Jan Gordts, Jacobus Evers (°Tildonk 1828), een 'filius septimus' of zevende zoon
Arnold Bonne, Jan Gordts & Freddy Vens, De grauwzusters van Roeselare en andere vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog in Tildonk
Jan Gordts, 1848, de jonge Tildonkenaar Gaspar Gielielmus Engelborgs overlijdt in den vreemde
Kristien Suenens, Een man, duizend vrouwen. De ursulinen van Tildonk
Jan Gordts, 'Ge moet niet alles geloven wat in de gazetten staat...'
Jan Gordts, Vondelingen te Tildonk op het einde van de 18de eeuw
Jan Gordts, De memoires van Tildonks brugdraaier Jozef Mommaers, alias 'Jef van de brug' (1873-1968)
Jan Gordts, Lucienne De Keuster (1923-2015) dochter van de sassenier van Tildonk. Een vergeten partizane
Jan Gordts, Lokalisatie van enkele 18de-eeuwse gronden te Tildonk. Een oefening
Peter Dejaegher, Het gevecht aan de Lips (1266)
Jan Gordts, André Van Aerschot & Jan Cleynhens, Begin september 1944: de bevrijding van Haacht en omgeving
Jan Gordts, Betwisting rond een in 1820 te Tildonk gevonden geldpot
Ward Caes, Een zilvermunt van keizerin Maria Theresia of een pot bier in 1750?
Jan Gordts, 'Life in a Belgian Convent: A Sydney Girl Abroad'. Een relaas uit 1913 door Maie Mason, Australische oud-leerlinge van de Tildonkse ursulinenkostschool
Jan Gordts, Liedeken op de groote moordery geschied tot Tildonck in den nagt op Gulde Mis (1837)
Jan Gordts, Marie Antoinette Caroline van der Gracht de Fretin en het kasteel ter Elst te Tildonk
Jan Gordts, Voorjaar 1814. Het veldleger van "de Zwarte Hertog" Frederik Willem van Brunswijk strijkt neer in onze dorpen
Roger Casteels, Uittreksels uit het frontblad 'Het Kanton Haacht onder de wapens' - (Thildonck)
Jan Gordts, Wat mispeuterden de Tildonkenaren zoal een goede honderd jaar geleden? Een verhaal van onder meer 'varkens' en 'beren'
François van der Jeught, Een nieuwe Van den Gheinklok voor de kerk van Tildonk in 1601
Jan Gordts, Het Tildonkse ursulinenklooster, litho op postkaart 1903-04
Jan Gordts en Guido Abts, De preekstoel met de verkeerde parochieheilige
Germaine Verheyt, 'Maurice Neefs, een oorlogsslachtoffer uit Tildonk
Jan Gordts, Openbare boedelverkoop in 1771 van de Tildonkse hoeve van 'de Tafel van de Grote Heilige Geest van Leuven' (Hof Ter Leeps)
Jan Gordts, Leerlingenwerving voor de internationale kostschool van de Tildonkse ursulinen in de 19de en 20ste eeuw
Jan Gordts, Bijna vier eeuwen Tildonkse pastoors (1626-1999)
Willy Van Langendonck, De waternaam Lips
Hubert Simonart, Tildonk-Banneux 1933-2008. Een uitzonderlijke band
Jan Gordts, Het testament van kanunnik Philippus Van 't Sestich (+ Tildonk 15 oktober 1764)
Jan Gordts, De Tildonkse processie van weleer
Willy Van Langendonck, Het toponiem Tildonk
Jan Gordts, Een Tildonks politiereglement uit 1837
Jozef Hamels, Renners uit onze regio: Maurice Croon
Jan Gordts, De Tildonkse galg
Roger Casteels, Dagboek van de ursulinen van Caen over hun belevenissen te Wespelaar en Tildonk tijdens de Eerste wereldoorlog
Jan Gordts, Tildonk ten tijde van de Oostenrijkse Successieoorlog (1741-1748)
Louis Swiggers, Over Tildonkse dorpsfiguren: Jakke Vanden Acker, alias Sinterklaas; de smed; Jef van Woil; Lewie Van Krieken; Plien Borreman
Jan Gordts, De geschiedenisles van schoolmeester Paulus Goossens over Tildonk (1856)
Roger Casteels, Het Tildonkse ursulinenklooster en de Eerste Wereldoorlog
Jan Gordts,Tildonk beschreven rond 1830 in de 'dossiers d'expertise' van het kadaster
Jozef Hamels, Renners uit onze regio: met Tildonkse connectie
Henri Vannoppen, De familie de Behault du Carmois tegen de achtergrond van de samenleving van Tildonk
Jan Gordts, De Tildonkse notarissen in de periode 1758-1920
Jan Gordts, De bewogen carrière van Leon Vincart, gevolmachtigde minister van België in Venezuela (°Huy, 22 april 1848 - +Tildonk, 6 juli 1914)
Maurice Vandenheuvel, In 1945 was het klooster van Tildonk een Brits legerhospitaal
Jan Gordts, Knechten op de vuist in het 18de eeuwse Tildonk
Jan Gordts, De Tildonkse reuzen Jan en Babs in de kijker
Jan Gordts, Over oude Tildonkse pachthoven. Het hof ter Elst, van pachthof van de abdij van Affligem tot kasteelhoeve van de families Van 't Sestich en Snoy
Jan Gordts, Over oude Tildonkse pachthoven. Het hof te Bettenrode, win- of pachthof van vele heren
Jan Gordts, Gaf Sus Artoos zijn naam aan de Tildonkse wijk Sussenhoek?
Maurice Vandenheuvel, Het Janssenskapelletje (1852) en de familie Janssens te Tildonk
Jan Gordts, Het Tildonks Sticht in de periode 1818-1832, voorloper van het latere ursulinenklooster
Jan Gordts, De Tildonkse handbooggilde van St.-Sebastiaan in het begin van de 18de eeuw
Jan Gordts, Tildonkse notarissen in de periode 1758-1920
Henri Vannoppen, Schilderijen en kunstwerken rond de notarisfamilie Verzyl te Tildonk
Jan Gordts, De grote kloosterbrand te Tildonk in 1928
Henri Vannoppen, De familie de Behault du Carmois tegen de achtergrond van de samenleving in Tildonk
Jan Gordts, Indische bedevaarders op bezoek te Tildonk in 1935
Maurice Vandenheuvel, Met Tildonkenaars op de vlucht in mei 1940
Jan Gordts, Het ploeg-handmerk van Louis Van Bolle, schepen van Tildonk (1664)
Marleen Rosier, Het Ursulinenklooster te Tildonk. De Art Nouveauzaal
Roger Casteels, Op 26 mei 1940 verloor Tildonk 2/3 van zijn onderwijzerskorps
Marleen Rosier, Het Ursulinenklooster te Tildonk:een bouwhistorisch en iconografisch overzicht
Jan Gordts, 12/8/1942: een Engels gevechtsvliegtuig stort te pletter in Tildonk
Jo Vandesande, Een 18de-eeuwse kaart van Tildonk en Wespelaar
Jos Cools, Tildonk
Jan Gordts, Een drievoudige moord te Tildonk in 1837
Henri Vannoppen, Een beeld van de gemeenten Haacht, Tildonk en Wespelaar rond 1830
Jo Vandesande, Motten en heerlijkheden te Tildonk. Deel II: De heerlijkheid Lauwendries
Jo Vandesande, Motten en heerlijkheden te Tildonk. Deel I: De heerlijkheden Tildonk, Ter Borcht (Nieuwenborg) en Oudenborg, vanaf hun ontstaan tot omstreeks 1650
Bart Minnen, Getuigenissen uit 1390 over de verdeling van de tienden te Tildonk
