'Verbeelding is alles. Het is de voorbode van de mooie dingen die het leven in petto heeft.' Albert Einstein
Ik ben...
Veerle Schaltin (°1967) Ik begeleidde bijna twintig jaar mensen met een verstandelijke beperking in een dagcentrum. Onlangs zapte ik van leven. Na een ommetje in de afslanksector werk ik nu als stafmedewerker bij een budgethoudersvereniging. Voor en na schrijf ik voor kinderen en volwassenen. Ik hou van Manlief, Zoonlief (°2002), lezen, vertellen, koken, wijn, reizen, scrapbooken, knutselen, frutselen, en duizend en een andere dingen.
Leessprokkels... Voor de kids -Het ei met de gouden gans/Veronique Puts -Vader Zeepaard/ Eric Carle -Een raadsel voor Roosje/ André Sollie -Spoken bestaan niet/ Inge Bergh -Het land van de grote woordfabriek/ Agnès de Lestrade -Al zijn eendjes/ Christian Duda -Balthazar, de eenzaamste ezel ooit/ Inge Misschaert -Verkocht/ Hans Hagen -Krullen/Hilde Vandermeeren -Allemaal willen we de hemel/ Els Beerten
Voor volwassenen -Onder de ombu-boom/ Santa Montefiore -De schaduw van de wind/ Carlos Ruiz Zafon -Duizend schitterende zonnen/ Khaled Hosseini -Het eiland onder de zee/ Isabel Allende
kleine en grote momenten uit mijn leven gesprokkeld Op wandel door woordenwoud pluk ik letters als vruchten van de bomen, bind ze tot een blogboeket.
Takken en twijgen sprokkel ik tot mijn verhaal.
Ik schop mijn pumps uit en plaats ze netjes in het rek. Op kousenvoeten trippel ik de houten trap op en stap de zaal in waar mijn eerste sessie mindfulness zal doorgaan. Het lijkt er lekker warm. Maar waarschijnlijk komt dat eerder doordat ik me zo gehaast heb om hier op tijd te zijn, dan dat het er ook écht warm is, want na een hele poos stilzitten en luisteren en mediteren hebben mijn voeten het toch koud. Erg koud, zelfs. Ik draai ze in het rond. Laat mijn tenen op en neer wippen. Wrijf er met mijn handen over. Hup wat in het rond tijdens de pauze. Maar veel haalt dat allemaal niet uit.
Als de drie uur durende sessie erop zit, voelen mijn voeten aan alsof ze een hele nacht onder een te kort deken uitgestoken hebben. Ik hol de trap af en trek gauw mijn schoenen weer aan.
Wat een sensatie! Zo heerlijk warm! Ook al zijn het pumps, het lijkt wel of ik moonboots draag.
De volgende keer neem ik toch mijn geitenwollen sokken mee.
Voor ik de keuken opruim, spelen Zoonlief en ik met de kaarten. Plots horen we een vreemd geritsel in de keuken.
Poeslief trippelt er over het aanrecht met een plastieken zak als een masker over zijn kop. Het is het zakje waarin ik de kipfilet ingevroren had. Naar poezennormen moet dat heerlijk geroken hebben en hij heeft er zijn neus ingestoken. Met alle gevolgen van dien.
Hij leert het ook nooit. De ene keer wordt hijzo geringd, de andere gemaskerd. Nu stond er nochtans een bakje vol verse kattenbrokjes binnen zijn bereik.
Ongeveer twee weken na het overlijden van hun zoon bezoek ik hen. Ze praten honderduit over hun jongen en over de spierziekte die hem fataal werd. Over zijn moed ook. Hoe hij zich bij elke achteruitgang met de situatie verzoende en er telkens weer het beste van maakte.
G. is negenendertig geworden.
Een paar dagen voor hij gestorven is, vertelt zijn vader, pakte hij me vast en zei: Paatje, bedankt voor alles. Ik heb een goed leven gehad. Hij pinkt een traan weg. Zijn vrouw schuifelt op haar stoel.
Dat is hard, gaat de vader verder, keihard, als je eigen kind zoiets zegt.
De moeder snikt luidop nu. De man perst zijn lippen op elkaar. Knijpt in een zakdoek.
Dit gesprek zindert lang na. Telkens weer denk ik hoe wreed het moet zijn als je kind dit in die omstandigheden zegt. Maar ook hoe mooi het is. Want wat wil je als ouder liever dan je kind een goed leven geven?
Ik hoop dat deze ouders dit met de tijd ook zo mogen zien. Dat deze woorden van hun zoonals een milde zalf op hun wonden en pijn mogen inwerken.
De maïsdoolhof in onze gemeente was dit weekend voor het laatst open. Dus trapten we er naartoe en zochten onze weg tussen de hoge planten vol prachtige goudgele toppen. Vragen her en der moesten ons op het goede spoor brengen. Maar helaas wisten we te weinig van erfgoed en landbouw af om de juiste antwoorden te kennen en liepen we dus toch nog regelmatig verloren.
Eens de juiste weg gevonden kraste Zoonlief met een maïstop een pijl in het zandpad, die steevast de andere kant op wees. Tot hij er zo verschillende getekend had.
De volgende toont de juiste richting, vertrouwde hij me toe, De mensen zullen nu stilaan wel doorkrijgen dat de pijlen net de verkeerde kant uitwijzen.
Vanaf dit schooljaar turnt Zoonlief in een tumblinggroep. Daar is het al flikflak en salto wat de klok slaat. Voor de gevorderden toch. Zoonlief houdt het voorlopig bij tuimelen en radslag.
Als ik hem door het keukenraam in de tuin zie oefenen, krullen mijn mondhoeken spontaan naar boven. Ik bracht mijn kindertijd immers ook al turnend door. In de sportzaal, in de tuin, op vakantie, in de zetel, zelfs in bed,
Tuimelen doet Zoonlief al behoorlijk, maar zijn radslag heeft meer weg van een krab die over het strand kruipt.
De turnjuf in me wordt wakker. Ik draai mijn kookplaten uit en sprint de tuin in. Daar geef ik hem tips om het beter te doen en ik help hem er ook bij. Het is een gezellig moeder-zoon-moment. TotZoonlief plots zegt: Kan jij dat eigenlijk zelf wel?
Euh natuurlijk kon ik dat maar ondertussen is het wel meer dan vijfentwintig jaar geleden dat ik nog aan turnen deed en aan veel andere sport ook trouwens dus maar ik wil me niet laten kennen én doe een radslag!
Ik krijg een adrenaline-opstoot. En doe er nog een en nog een. Het beetje pijn in mijn polsen(ik was niet eens opgewarmd) negeer ik, zeker als Zoonlief Waw! uitroept, Zelfs je benen en je tenen zijn gestrekt!
Maar als hij binnenkort aan flikflak toe is nee, hoor, daar pas ik na vijfentwintig jaar voor.
-Kwilniet / Paul de Moor en Sebastiaan Van Doninck: over een ondeugende jongen die zijn hand ziet als de stoute vleermuis Kwilniet. Ze wil niet naar school, niet in bad, Het boek valt op door de woorden in handschrift en de fantasierijke prenten in rood, blauw en zwart. Toen Sebastiaan Van Doninck een hele poos geleden een tip van de sluier oplichtte, was ik reeds weg van zijn fladderende vleermuis.
Een apart prentenboek voor kinderen vanaf 4 jaar.
-Lotta en de regenboog / Diane Put: veel klassieker is dit prentenboek over de kip, Lotta die niets begrijpt van al die prachtige kleuren in de lucht. Een eenvoudig verhaal met vertederende prenten en een speels gedrukte tekst.
Wie dit boek koopt, schenkt automatisch 1 euro aan Serafien, een initiatief dat me nauw aan het hart ligt (zie ook de button hiernaast).
Voor kinderen vanaf 3 jaar.
-Tot kijk, Vos en Haas en Vos en Haas op het eiland / Sylvia Vanden Heede en Thé Tjong-King: Vos en Haas veroverden met hun tijdschrift en het boek Koekoek, Vos en Haashet hart van Zoonlief. Zij zijn de enigen die er tot nog toe in geslaagd zijn hem leesplezier te bezorgen. Ik hoop dat het hen met deze boeken weer lukt.
Buurmeisje heeft al enkele jaren verkering met een bijzonder knappe en sympathieke jongen. Hij is intelligent, sportief en humoristisch. Hij is attent, lief en optimistisch. Bovendien rijdt hij met een BMW Cabrio en verwent hij Buurmeisje met modieuze kleren, leuke citytrips en luxueuze cadeautjes. Voor haar mama is hij de ideale schoonzoon. Voor haar papa een makker waarmee hij het over mannendingen kan hebben. Voor Kleine Zus een speelkameraad. En voor haar gewoonweg de man van haar dromen.
Maar deze Perfecte Vriend draagt wel lenzen.
Op een dag zijn zijn ogen danig geïrriteerd. Hij kan de lenzen niet inhouden. Zijn anders grote, felblauwe ogen staren waterachtig de wereld in vanachter hele dikke brilglazen. De knapperd ziet er plots een heel pak gewoner uit, wat slungelachtig zelfs.
Als hij de deur uit is, vraagt Kleine Zus aan Grote Zus: Ben je nu nog wel verliefd?
Hebt u dat vreemde gebonk de voorbije weken ook gehoord? Zo even na schooltijd?
Dat was mijn hart. Dat ging zo hevig te keer dat het zelfs tot bij u te horen was. Echt!
Zoonlief mag vanaf dit schooljaar met de fiets naar school. We wonen in een rustige straat in een dorp, maar toch is de weg naar school vrij druk. Zoals tegenwoordig overal, zeker? Tijdens de vakantie maakten we regelmatig een fietstocht en oefenden we de weg naar school een paar keer. Dus moest het wel lukken, dachten we. En het lukt ook. Maar fietsers die in de tegengestelde rijrichting hetzelfde fietspad als wij gebruiken, moeten wel voor Zoonlief uit de weg. Een meisje dat aan de hand van haar papa op het fietspad wandelt, omdat er geen stoep is, ontwijkt hij slechts op een haar na. Aan de oversteekplaats remt hij pas op het allerlaatste nippertje. En als ik hier stoppen, want er komt een auto roep, als we de baan moeten oversteken, doet hij dat lekker niet, omdat de auto hem ondertussen al gepasseerd is en rijdt zo bijna onder een andere wagen.
Bonk. Bonk. Bonk. De bas in mijn hart speelt door. En ik bid dat Zoonlief een goede beschermengel heeft. Bidt u met mij mee?
Deze zomer leerde ik tijdens een schrijfweekBegga Dom kennen. Ze verraste me er met de buitengewoon mooie taal waarin ze haar niet voor de hand liggende verhaal vertelde.
Terug thuis ging ik op zoek naar haar eerste boek, Blauwe matrozen.
En weer vond ik een bijzonder verhaal vol sprankelende zinnen. Het speelt zich af op een bijzondere plek Antarctica.
Als papa de deur opendoet, wordt hij opgeslokt door de storm. Zijn jas fladdert en zijn haar wappert en zijn stem scheurt in stukjes en waait weg, het donker in. Hij komt binnen en is weer papa en schudt de druppels van zijn jas. Zo gaat het tot alle kisten in de auto staan.
en tot de papa van Anna helemaal klaar is om een winter lang onderzoekingen te doen op de Zuidpool. Anna is het gewoon dat haar papa maandenlang wegblijft. Ze heeft altijd gedacht dat hij daarna gewoon terugkomt. Maar nu lijkt dat te veranderen. Daarom neemt ze in haar eentje een besluit en gaat ervandoor. Papa achterna. Ze verstopt zich op een schip dat naar Antarctica vaart en ontmoet er de vissersjongen, Victor. Hij leert haar dat houden van ook loslaten is.
Ik kijk haar niet begrijpend aan. Ze wijst naar het etiket op mijn kaft.
Oh ja, verontschuldig ik me, Voor een van de eerste schrijfcursussen die ik volgde, griste ik zomaar eenkaft uit de kast. Toevallig plakte er al een etiket op. Maar daar maalde ik niet om. Ik gebruik die kaft nog steeds.
Echt, ik sleur ze mee naar cursussen, workshops, schrijfweken, lezingen, schrijfgroepen, kortom al wat met schrijven te maken heeft. Nooit stoorde ik me aan het etiket. En nu ik er voor het eerst bij stilsta, vind ik ze eigenlijk prima passen, want ook na al die jaren is schrijven voor mij nog steeds een FEEST.
Een bleke, magere man met een ingevallen gezicht en grijze plukken haar opent de deur. Hij leunt op een kruk.
Volg maar, zegt hij. En hij waggelt de trap op naar de woonkamer op de eerste verdieping. De leuningwiebelt vervaarlijk heen en weer als hij zich eraan naar boven trekt. Zijn kruk bonkt bij elke stap keihard op de houten treden. Zijn vrouw wacht in de living. De man laat zich naast haar in de zetel neerploffen.
Ik bezoek deze familie omdat ze een persoonlijk assistentiebudget voor hun dochter met een beperking aangevraagd hebben. Ik begeleid hen bij de opstart ervan. Mijn uitleg kan ik slechts met mondjesmaat geven, want de man trekt het gesprek telkens weer naar zichzelf toe.
Vroeger was ik een kerel, ze. Ik woog wel honderd kilo. En werken dat ik kon. Ik werkte vijftien uur per dag. En daarna nog thuis voor mezelf. Hij wrijft met zijn hand over zijn voorhoofd. Maar nu, na een paar uur moet ik al rusten. Ik heb voortdurend hoofdpijn. Even valt hij stil. Dus begin ik over hoe ze een assistent kunnen zoeken. Ik zou er nu zelf ook een kunnen gebruiken, valt hij me in de rede. En zeggen dat ik vroeger nooit iemand om hulp vroeg. Integendeel, iedereen deed een beroep op mij. Hij kraakt zijn vingers. Ik vertel zijn vrouw welke taken assistenten mogen doen. Hij springt recht. Ik zal eens een foto tonen, ze.
Sorry voor mijn man, zegt de vrouw als hij de woonkamer uit is, Straks is hij alles wat hier gezegd wordt vergeten. Hij onthoudt niks meer. Ze zucht. Laten we het maar weer over assistentie voor C. hebben.
Die kans krijgen we echter niet, want haar man sjokkelt de livingin met een ingekaderde foto van een beer van een vent met lange, donkere haren naast een motor. Hij draagt een lederen pak. Dat ben ik! Met mijn Ducati! Hij klinkt trots.
Ik herken de man op de foto niet. Hij moet het merken, want hij zegt: Echt! Zijn stem hapert. En in één seconde was alles weg. Mijn motor. Ikzelf. Mijn leven. Ik slik. De hele verdere dag spookt zijn verhaal in mijn hoofd rond.
s Avonds komt Manlief veel later dan voorzien thuis. Ik ben het grondig beu, moppert hij, Die verdomde files. Ik denk dat ik mij een motor aanschaf.
Manlief telefoneert eerst met tante W., dan met tante B. Het gesprek met tante W. duurt nog geen vijf minuten, met tante B. hangt hij bijna een uur aan de lijn. Als hij eindelijk inhaakt, zeg ik: 'Toen ik pas in jouw familie kwam, vond ik tante W. de tofste van de twee, maar tegenwoordig is ze zo koel. Tante B. is veel gezelliger, veel meer geïnteresseerd ook in hoe het met ons gaat.' 'Dat vind ik nu vreemd, ' mengt Zoonlief zich in het gesprek, 'dat je tante W. cool noemt.'
Nee, ik heb ze niet alle 15 in 15 minuten gelezen. Maar wel in (net iets meer dan) 15 minuten opgeschreven, deze (ook net iets meer dan) 15 boeken, die iets betekend hebben of betekenen in mijn leven.
Ik kwam dit boekenstokje tegen bij Licht in de duisternis en kon niet anders dan het oprapen. Vandaar deze lijst:
1)Als peuter en kleuter had ik vastprentenboeken, maar het eerste boek dat ik me herinner is Tiny gaat op ballet van Gijs Haag. Ik heb het dan ook minstens honderd keer opnieuw gelezen.
2)Toen ik in de lagere school zat, was het al Enid Blyton wat de klok sloeg. Ik las de volledige reeksen van De dolle tweeling, De vijf en Pitty. Op kostschool zitten leek mehet einde. En door de reeks van De olijke tweeling van Anneke Peters was ik maar wat graag de helft van een tweeling geweest. Ik moest echter verder in een gewone school en met mijn jongere broer.
3)Een boek van een ander kaliber is Pippi Langkous van Astrid Lindgren. Wat keek ik op naar de durfal met de rode staartjes. Onlangs las ik dit boek opnieuw, en ja, hoor, het behoort nog steeds tot mijn favorieten. Stiekem wil ik best nog watPippi in me hebben. Hoewel die rode staartjes niet meteen meer hoeven.
4)Met Frik van Karel Verleyen las ik mijn eerste jeugdboek. Dat maakte dat ik me groot voelde. Ook Frik had staartjes en beleefde bijzondere avonturen. Spannend!
5)In mijn tienertijd verslond ik de ene Agatha Christie na de andere.
6)Toen ik naar de normaalschool ging, woonde ik een lezing bij van Ingrid en Dieter Schubert en werd prompt verliefd op hun Platvoetje, een heks met grote voeten.
7)Uit dezelfde periode dateert Ma er zit een dichter in mijn boom, een bundel kindergedichten samengesteld door Jan Van Coillie. Ik lees er nog regelmatig gedichten uit voor aan Zoonlief.
8)De prehistorie was echt ver van mijn bed tot de series De aardkinderen van Jean Auel en De stam van de holebeer van William Sarabande mijn hart veroverden.
9)Maar ook hoogstaandere lectuur wist me te boeien, Het huis met de geesten van Isabel Allende bijvoorbeeld. Allende is voor mij een van de grootste schrijfsters.Welk thema ze ook aanpakt, het is altijd raak.
10)Oorlogsgedenkenis 1914-1918 van Henri Schaltin, het oorlogsdagboek van mijn grootvader mag hier in geen geval ontbreken. Ja, schrijven zit in de familie
11)Toen we begonnen te reizen wilde ik over elk land waar we naartoe gingen een boek lezen. Daar zaten vele parels tussen, maar de mooiste blijft De tuin van Badalpur van Kenizé Mourad. Het speelt zich af in Parijs en India.
12)Een boek om bij weg te dromenis Onder de ombu-boom van Santa Montefiore. Knap verteld. Heel visueel.
13)Hoewel ik al ontzettend veel prachtige boeken voor volwassenen gelezen heb, wint mijn eerste liefde het tegenwoordig: kinderboeken. Een schrijfster die me telkens weer blij verrast, is Hilde Vandermeeren. Ik was weg van haar Een huis om in te verdwalen, Krullen en De twaalfde man.
14)André Sollie heeft veel moois op zijn palmares staan. Maar de absolute top vind ik Een raadsel voor Roosje. Heel bijzonder!
15)En nog zon prachtexemplaar is Allemaal willen we de hemel van Els Beerten. Dit boek viel niet voor niets in de prijzen.
Zin om ook (net iets meer dan) 15 minuten stil te staan bij de boeken van je leven? Doen! Ik ben benieuwd.
Samen met Dagoog en haar kroost pikten Zoonlief en ik deze zomervakantie op de valreep nog een dagje Gent mee.
We hadden een kindvriendelijk programma uitgedokterd. Eerst zouden we de wereld van kina, een natuurmuseum voor kinderen, ontdekken. Daarna wilden weeen hapje eten en dan het Gravensteen bezoeken. We zouden de dag afronden met een boottocht of een rit met een koets.
Waar we niet op gerekend hadden, was dat de wandelweg naar die wereld van kinadoor het Citadelpark liep, en Zoonlief daar een waterval(letje) ontdekte. De meisjes begonnen er prompt een dam te bouwen, de jongens deden enthousiast mee. En leuk dat dat was! De kinderen waren er de hele voormiddag mee zoet, terwijl Dagoog en ik gezellig taterden op een trap in de buurt. Een bezoek aan het natuurmuseum stelden we uit tot een volgende keer. Na een heerlijke lunch op een eetboot trokken we wél naar het Gravensteen. Het jonge volkje croste er van de ene zaal naar de andere, sprintte de vele wenteltrappen op en af, en probeerde (bijna!) een middeleeuwse WC uit. Wij hotsten achter hen aan. Daarna waren we aan een drankje toe. Op het Sint-Veerleplein voetbalden de kinderen met een leeg colaflesje dat iemand er achtergelaten had en speelden tikkertje en verstoppertje, terwijl Dagoog en ik er op een terras weeral taterden.
Plots was het hoog tijd om ons richting treinstation te begeven. Veel hebben we dus niet gezien, maar toch was het zowel voor ons als voor de kids een gezellige dag.
In mijn eigen tuin doe ik lekker wat ik wil, dacht de vrouw toen ze haar fleurigste lakens ophing aan de wasdraad om pottenkijkers buiten te houden. Ze vlijdde zich neer op de luchtmatras in haar zwembad en droomde reeds van het bruine kleurtje waarmee ze de volgende dag bij haar collega's zou uitpakken. De matras dreef af naar de enige hoek van het zwembad die vanaf de straat tussen de lakens door zichtbaar was. En daar lag ze dan onder de blakende zon, poedelnaakt.
Nu Zoonlief samen met zijn grootouders het mooie weer maakt in Mol klinken onze ochtenden weer zoals voor zijn geboorte. Of beter: klinken ze niet. Manlief en ik hebben allebei veel tijd nodig om wakker te worden. Daarom drukken we stilzwijgend een zoen op elkaars lippen voor we onder onze dekens uit kruipen. Knuffelen we zonder woorden als we mekaar in de badkamer tegenkomen. En staren we elkaar glimlachend met halfgesloten ogen aan boven onze kop koffie. Zalig, die stilte!
En toch zal ik verdomd blij zijn als de stem van Zoonlief vanaf morgen weer door onze ochtenden schalt.
SPROKKELS
