Gisteren heb ik me weer eens geërgerd. Op zich niets nieuws, maar toch vind ik het de moeite even uit te leggen wie of wat nu weer de bron van mijn irritatie was.

Blijkbaar heeft de federale overheid in haar zoektocht naar allerlei inkomsten besloten de roerende voorheffing op de aan kunstenaars[1] uitbetaalde auteursrechten van 15 percent tot 25 percent te verhogen. Op zich natuurlijk niet plezant voor die mensen, maar tegelijkertijd moeten allerlei andere groepen ook inleveren. Zo worden de pensioenen hervormd, sluiten allerlei fabrieken de deuren en ziet het onderwijzend personeel zijn eindejaarspremie[2] tot 78,06 percent dalen.  Net als al die andere groepen mogen onze kunstenaars ook tegen de hen opgelegde besparingen protesteren en hun standpunt in de media naar voren brengen. Dat is echter geen excuus voor een wereldvreemdheid die enkel bewijst dat sommige mensen in dit land een overdreven beschermd leventje[3] leiden.

Tijdens het avondlijk journaal op onze openbare omroep mocht de min of meer bekende artiest Sioen, die blijkbaar de voornaam Frederik draagt, het standpunt van de door deze besparingen getroffen sector vertolken. We overlopen even zijn klachten.

Ten eerste: De cd-verkoop is sterk gedaald, want de overheid heeft niets aan het maken en verspreiden van illegale ‘kopijen’ gedaan. Dat het natuurlijk ‘kopieën’ moet zijn, zullen we maar even over het hoofd zien. Dat de overheid niets heeft gedaan, klopt niet. Het maken of verspreiden van illegale kopieën is illegaal en bovendien is een bijkomende heffing op de verkoop van blanco cd-r’s ingevoerd. Daarnaast lijkt het illegaal downloaden me trouwens een grotere oorzaak van deze daling van inkomsten dan het illegaal kopiëren.

Ten tweede: De inkomsten van concerten zijn gedaald, want bedrijven sponsoren de festivals niet meer zo sterk. Dat is best mogelijk, maar dat betekent dus dat allerlei bedrijven, gaande van KBC tot Alken Maes, vroeger veel guller waren. Waarom waren die festivals een paar jaar geleden dan ook al zo overdreven duur? Moeten we dan even negeren dat groepen haast per definitie hogere prijzen aanrekenen als ze door een festivalorganisator worden geboekt? Metallica heeft dit jaar 1 miljoen euro gekregen om op Rock Werchter te spelen. Wat heeft dat nog met gedaalde sponsorgelden te maken?

Ten derde: Ook de concerten in culturele centra zijn niet meer wat ze zijn geweest, want de subsidies aan die centra zijn gedaald. Ook dat is best mogelijk, maar volgens mij horen de meeste concerten niet in culturele centra thuis. Bovendien kunnen we toch moeilijk verantwoorden dat iedereen langer moet werken, er geen ruimte voor cao-onderhandelingen meer is en zelfs de bouw van nieuwe schoollokalen onvoldoende wordt gefinancierd en tegelijkertijd beslissen dat de culturele centra niet moeten inleveren. Wat mij betreft, mogen ze het geld gerust gaan halen bij de rijken, de profiteurs met BMW’s en het stuurloos zwalpende managementwereldje, maar daar is voorlopig geen politieke meerderheid voor gevonden.

Ten derde: Maar ook de concerten in jeugdhuizen brengen niet zo veel meer op, want die organisaties worden stuk voor stuk met strenge geluidsnormen en andere bijkomende onkosten geconfronteerd. OK, dat klopt. Daar heb ik niets op aan te merken.

Ten vierde: Sioen trekt ten slotte zelfs een conclusie. Het is voor artiesten niet gemakkelijk. Zelfs de leden van een groep die hoog staat in De Afrekening en dus als bekend mag worden omschreven, moeten er soms een deeltijds job bijnemen. Wel, daar kan ik dus kwaad van worden. Het zou er nog aan mankeren. Moet dan elke snul die erin slaagt een nummertje te schrijven dat al even grote snullen willen beluisteren daar voor de rest van zijn dagen van kunnen leven? Moet elke muzikant dan per definitie beroepsmatig kunnen leven van iets dat hij of zij in optredens stelselmatig een passie noemt? Nemen andere mensen dan nooit eens een job aan tegen hun zin, enkel om de rekeningen te betalen? Wat is er mis met een deeltijdse betrekking die nog veel tijd vrij laat om in het repetitiehok of de studio te kruipen?

Erger nog dan deze stelling die een duidelijke lijn trekt tussen artiesten en alle andere mensen die voor hun eigen inkomsten moeten instaan, is de vanzelfsprekendheid waarmee die Sioen op televisie beweert dat een professioneel kunstenaarsbestaan volstrekt normaal is. Ik heb al veel met muzikanten gesproken en ik kan iedereen verzekeren dat ze allemaal jarenlang hebben moeten aanmodderen en dat in de meeste gevallen nog steeds moeten doen. Ik kan enkel vaststellen dat Sioen tot de categorie der verwende nesten behoort. Ik durf zelfs te wedden dat zijn ouders hem zijn eerste gitaar hebben gekocht, dat hij in een gesubsidieerd repetitielokaal heeft kunnen oefenen, dat hij onverantwoord veel airplay heeft gekregen van radiozenders die zich om een of andere reden moreel verplicht voelden binnenlands talent zo veel mogelijk steun te verlenen en dat hij vindt dat zijn talent hem het recht op financiële zorgeloosheid geeft.

Talent biedt geen rechten. Talent is gewoon talent. Wat dat talent oplevert, is van veel factoren afhankelijk, maar het bezit ervan levert zeker geen verworven rechten op. Bovendien heb ik een grote muziekcollectie en ik na duizenden uren luisteren kan ik besluiten dat enkel doffe armoede en gebrek aan externe ondersteuning mensen echt stimuleert om muzikaal boven zichzelf uit te stijgen. Misschien is dat ook de reden waarom die Sioen geen enkel nummer heeft geschreven dat ik het beluisteren waard vind en destijds uitgespuwde, geminachte en nooit gesubsidieerde nationale helden als Red Zebra, De Brassers, Front 242 of Zyklome A wel.

Dat de inkomsten van Sioen dreigen te dalen, moet hij alvast niet aan mij wijten. Aan mij heeft hij  namelijk nog nooit een cent verdiend.

28-11-2012 om 13:14 geschreven door Malcolm Nix  

Veel volk en Selah Sue ziet er in het echt een stuk slechter uit dan op foto, maar daarover wil ik het eigenlijk niet hebben. Het is niet mijn taak de society-journalist uit te hangen en dus bespaar ik jullie een lijst met aanwezige BV's of een recensie van de overbodige openingsconcerten. Ik wil hier enkel ingaan op wat in mijn ogen het beste ogenblik van heel de avond was.

Zoals iedereen zich allicht kan voorstellen, was ook Louis T. uit H. aanwezig. Zijn stadskas heeft tenslotte een flink deel van de verbouwingskosten gefinancierd en bovendien is en blijft het gebouw op het Martelarenplein eigendom van de stad Leuven. De zichzelf eeuwig opvolgende burgemeester mocht zelfs in het gezelschap van minister van Cultuur Joke Schauvliege, uit wiens budget natuurlijk ook een hap subsidies afkomstig zijn, op het podium verschijnen, alwaar de na het vertrek van Siegfried Bracke niet meer uitgerangeerde Phara de Aguirre hen enkele vragen mocht stellen.

Allemaal heel leuk en vermakelijk, maar ook niet echt baanbrekend of wereldschokkend. Applaus was er een en slechts een keer. Maar toch blijft dit hoogtepunt van de avond.

Phara: Mijnheer de burgemeester, wat is nu net het belang van Het Depot voor Leuven en voor Vlaanderen?

Louis: In de eerste plaats wil ik opmerken dat we hier in Brabant zijn en niet in Vlaanderen.

Applaus in de zaal.

Het is misschien maar een detail, maar ik vind dat dergelijke kleinigheden een mens een hard onder de riem steken. Er zijn tenminste nog plaatsen waar de Vlaamse overheid en een Vlaamse gemeente geld steken in een initiatief zonder dat er plots overal leeuwenvlaggen moeten hangen. Ze kunnen er een voorbeeld aan nemen in Aalst, aan de toog van café De Vlaamse Rancune of aan een tafel in taverne Het Eeuwig Gezeur. Dit is Leuven en wij hebben geen nationaliteit of volksidentiteit nodig om ons te amuseren.

18-11-2012 om 13:36 geschreven door Malcolm Nix  

Ik zit hier en elders al jaren op de kap van het kapitalisme, maar eigenlijk ben ik nog nooit dieper op het fundamenteel probleem ingegaan. Het probleem is nochtans niet zo moeilijk onder woorden te brengen als veel mensen denken. Het gaat niet om de excessen. Het gaat om het fundamentele uitgangspunt, met name het principe van concurrentie.

Stel u voor dat X een baan krijgt in een privébedrijf. Als X zijn werk slecht doet, dreigt het bedrijf failliet te gaan, weggeconcurreerd door anderen die in hetzelfde marktsegment actief zijn. In dat geval is het in kleine of grote mate de verantwoordelijkheid van X dat zijn collega’s en hijzelf hun baan verliezen, geen inkomen meer hebben[1], hun hypotheek niet meer kunnen aflossen, hun kinderen niet meer kunnen laten studeren, etc.

Dat is al geen lachertje. Maar misschien moet X eens proberen zijn werk schitterend te doen. Tenslotte is dat toch wat hij tijdens het sollicitatiegesprek heeft beloofd. In dat geval gaat het concurrerende bedrijf misschien failliet, met de reeds beschreven gevolgen voor het personeel dat daar een C4 in ontvangst mag nemen. Ook zij vallen zonder inkomen, worden misschien uit hun huis gezet, zien al hun toekomstplannen verdwijnen, etc.

Wat moet X vanuit ethisch perspectief bekeken nu precies doen? Als hij slecht werk levert, heeft dat negatieve gevolgen voor anderen. Als hij goed werk levert, gebeurt precies hetzelfde, maar dan voor een andere groep anderen. Hij heeft slechts twee alternatieven.

Hij kan zijn baan opgeven en uit het hele systeem stappen. Alleen levert dat hem natuurlijk zelf een hoop ellende op. Zonder inkomen zal hij niet ver komen en misschien heeft X ondertussen zelf een gezin om voor te zorgen. Deze oplossing klinkt aantrekkelijk voor jongeren die nog niet veel verantwoordelijkheid dragen, de dweperige romantiek van het verzet kunnen appreciëren en die nog jaren en jaren voor zich hebben om eventueel later nog een andere weg te kunnen inslaan.

X kan ook voor de gulden middenweg kiezen. Hij kan middelmatig werk leveren. Op die manier gaat zijn eigen bedrijf niet failliet en blijft de concurrent ondertussen ook bestaan. Op die manier berokkent hij niemand schade. Alles gaat zijn gangetje, tenminste als de anderen er ook zo over denken. Als X schade aan anderen wil voorkomen, kan hij beter ook de rest van de werknemers ervan overtuigen middelmatig werk te verrichten.

Wie zich binnen het kapitalisme als een goed mens wil gedragen, moet de middelmatigheid cultiveren. Wie boven de middelmatigheid wil uitstijgen, kan dit enkel door anderen schade toe te brengen. Hoe zieker en immoreler kan een systeem nog zijn?

08-11-2012 om 18:10 geschreven door Malcolm Nix  

De politieke analisten, journalisten, commentatoren, opiniemakers en Mark Eyskens hebben elkaar de voorbije dagen haast opzij geduwd om als eerste te kunnen opmerken dat Obama de presidentsverkiezingen vooral heeft gewonnen omwille van de zogenaamde ‘minority votes’, oftewel de stemmen van bevolkingsgroepen als zwarten, latino’s, Aziaten, holebi’s, etc. Vooral de latino’s hebben daarbij de aandacht getrokken. Volgens allerlei polls heeft ongeveer 70 percent van hen op de Democraten gekozen. Meer nog, gezien de demografische ontwikkelingen zou het in de toekomst zelfs onmogelijk worden zonder de hulp van deze bevolkingsgroep het Witte Huis te kunnen claimen.

Op het eerste gezicht is er natuurlijk niets verkeerds aan de hand. Maar helaas maken ze die fout maar al te vaak, al de analisten, journalisten, commentatoren, opiniemakers en Mark Eyskens. Vooral Mark Eyskens. Het is nochtans vrij logisch hoe de zaak zal evolueren.

1) De latino’s stemmen op Obama omdat hij hen kan redden uit hun economisch weinig benijdenswaardig lot, een lot dat ze vooral aan mensen als Romney te danken hebben.

2) Obama, beseffende dat de Democraten de stemmen van de latino’s nodig hebben om aan de macht te blijven, neemt allerlei maatregelen die deze bevolkingsgroep ten goede komen. Dat dit de harde kern der Republikeinen tegen de borst stoot, maakt hem niet uit. Die mensen zal hij toch nooit kunnen overtuigen plots naar zijn partij over te lopen.

3) Dankzij de maatregelen van Obama verbetert de levenskwaliteit van de latino’s aanzienlijk. Uit dankbaarheid stemmen ze nog een of twee keer op de Democraten, die hiermee aan de macht blijven en nog meer maatregelen treffen om de latino’s ter wille te zijn.

4) Nu een groot gedeelte van de latino’s zich uit de armoede heeft weten te verheffen, beginnen ook andere thema’s een electorale rol te spelen. De meerderheid der latino’s is zeer gelovig. Dat geldt trouwens ook voor een aantal andere minderheidsgroepen, zoals de zwarten. En welke partij slaagt er steeds weer het best in op religieus vlak de harde lijn te trekken? Zodra er voldoende latino’s enige welvaart hebben weten te verwerven, is het gewoon wachten tot een Republikein erin slaagt hen ervan te overtuigen dat zijn partij de meest christelijke[2] is en dat trouw aan de bijbel[3] belangrijk genoeg is om de minder fortuinlijke leden van de eigen bevolkingsgroep de rug toe te keren.

Als de Democraten er niet in slagen de groeiende invloed van het geloof in de Amerikaanse samenleving een halt toe te roepen, zullen ze binnen tien of vijftien jaar electoraal worden weggeveegd door diezelfde mensen die hen nu aan de overwinning hebben geholpen en die zij nu aan meer welvaart willen helpen. En dan zijn er geen of amper nog minderheden over om het tij weer te keren.

Ik juich niet te vroeg. Zo lang godsdienst een rol in de Amerikaanse politiek blijft spelen, is het Republikeinse gevaar nog niet geweken. De nederlaag van deze wereldvreemde miljonair is slechts een momentopname.

08-11-2012 om 17:51 geschreven door Malcolm Nix