1.    De stikstofproblematiek in het kort

In ons land slaat gemiddeld 24 kg stikstof neer per hectare per jaar. Stikstof is een schadelijk gas voor mens en natuur, komt vooral uit de landbouw en het verkeer. Uit de landbouw valt het neer als ammoniak, en uit het verkeer als N0x. Dit laatste is vooral schadelijk voor mensen die al longklachten en astma hebben. In de natuur verandert stikstof de fauna en flora. Grassen en stikstof minnende planten gedijen, ten koste van andere planten zoals de pinksterbloem, de echte koekoeksbloem, de margriet en het muizenoor. Ook het nectaraanbod vermindert, insecten gaan achteruit, bijen en vlinders hebben het moeilijk.

In alle bossen in België zijn de kritische stikstofdrempels overschreden  waardoor bodemverzuring optreedt, de mineralenbalans is verstoord waardoor eiken minder vitaal zijn. Ongewervelde dieren zoals slakken en pissebedden gaan achteruit, er zijn minder rupsen, waardoor het vogelbestand afneemt.

2.    De grote strijd die we de voorbije maanden meemaakten rond het stikstofdecreet heeft weer eens laten zien dat de politiek zich geen raad weet met de stikstof die massaal neerslaat ten gevolge van de beslissingen uit het verleden om o.a. de grootschalige landbouw zijn gang te laten gaan. Invoer van soja en ander voer, export van vlees en overschotten van mest, de uitstoot van grote hoeveelheden stikstof en ander stof vormen de ingrediënten van de problematiek waarmee Europese landen te maken krijgen. De boerenbetogingen die overal in Europa de kop opsteken zijn het gevolg van deze ontwikkelingen waarin de boer geprangd zit tussen het landbouwmodel, de schuldgraad van de landbouw en de maatregelen die nodig zijn om de natuur enigszins te beschermen.

3.    Maar de landbouw is niet de enige boosdoener in het verhaal Ook het verkeer heeft een belangrijke inbreng als het gaat om de uitstoot van stikstof. De maatregelen die het verkeer een ommezwaai laten maken zijn aan de gang. Het elektrificeren van de vloot heeft als gevolg dat de stikstofbijdrage van het verkeer aan het dalen is en er mag verwacht worden dat dit in de komende jaren tot drastische verminderingen van uitstoot zullen leiden. Ook de toename van fietsers en de druk op goed elektrisch openbaar vervoer versterken de tendens.

4.    Maar het is nog niet zover. Nog steeds is de grote meerderheid van nieuwe wagens niet elektrisch, dus mogen we verwachten dat het zeker nog tien tot twintig jaar zal duren vooraleer de stikstofuitstoot door het verkeer verwaarloosbaar zal zijn. Vandaar dat het ons interessant lijkt de situatie voor het Leen en aangelanden te bekijken als de Ring rond Eeklo wordt doorgetrokken.  

5.    Volgens eerder onderzoek is het verkeer in Eeklo vooral bestemmings- en herkomstverkeer ( Grontmij). Zoals we vroeger al stelden zouden maatregelen als de Ring dus een beperkte invloed hebben op de situatie in het centrum van Eeklo. Enkel een beter geleidingssysteem zou daarop ingrijpende gevolgen hebben maar de politiek in Eeklo heeft daar nooit oren naar gehad. 

6.    27 000 auto’s per dag, 76 % Personenwagens, 4 % bestelwagens, 20 % vrachtwagens waren destijds de tellingen, waarschijnlijk gaat het nu om een veelvoud ervan waarbij het aantal vrachtwagens zal doorwegen, zoals de nationale cijfers aantonen. De stikstofproblematiek in Eeklo zelf zal dus niet significatief dalen, de gevolgen voor de bewoners blijven dezelfde of zijn nog toegenomen. Wat zou kunnen helpen is een vermindering van het aantal vrachtwagens door het centrum door de ruit rond  Eeklo maximaal te doen gebruiken. Om de leefbaarheid van Eeklo te vergroten is enkel een knip doorslaggevend.

7.    De stikstofproblematiek en de Ring langs het Leen.

De hoeveelheid uitstoot voor personenwagens bedraagt  21 g stikstof per kilometer, personenwagens op diesel 365 g per km en  vrachtwagens 112 g.

Als 50 % van de wagens, wat waarschijnlijk een onderschatting is, 12500 auto’s, 1330 bestelwagens  en 3000 vrachtwagens langs het Leen zullen rijden zal meer dan 500000 g per km stikstof , 500 kg per km, elke dag uitgestrooid worden over de wijken rond de Ring, de nieuwe verkavelingen en appartementen en de velden en de bossen van het Leen.

De gevolgen zullen desastreus zijn voor dit gebied waar ook enkele landbouwbedrijven zorgen voor een bedreigende ammoniakuitstoot.

8.    Vergunningen en stikstof voor de Ring rond Eeklo

De toekomstige uitstoot van het verkeer dat gebruik zal maken van de Ring is tot nu toe en zo ver we weten niet in kaart gebracht. Het kan een bedreiging vormen voor de toekomstige vergunningen die landbouwbedrijven in het gebied zullen aanvragen. De vraag dient gesteld of zomaar vergunningen  kunnen afgeven worden voor de verdere aanleg van de Ring, gezien het stikstofprobleem, dat vooral wordt toegewezen aan de landbouw en veel minder aan het verkeer.

Dit alles kan de aanleiding vormen om de uitbouw van de Ring  over de Tieltsesteenweg nogmaals te herdenken en eventueel alle zwaar verkeer via de Ruit te zenden, zowel naar Aalter en de kusten, als naar Gent en het achterland.

Het Leen en de omringende nieuwe wijken sparen is een belangrijk element in de besluitvorming.

De burgers van het hele Meetjesland hebben belang bij de belangrijke biotoop die het Leen is, een bosgebied met uitzonderlijke fauna en flora.

Guido Steenkiste