Op de achterkant van het kalenderblaadje van 14 april (scheurkalender De Druivelaar) prijkt het verhaal van Phaedra. De tekening is van mijn oude studiemakker en collega Marc Van Hoye, ortopedisch chirurg "op rust".

Phaedra was de tweede vrouw van Theseus, één van Griekenlands grootste helden en tevens koning van Athene. Theseus verrichtte zijn grootste heldendaad toen hij nog prins was:  het doden van het monster Minotauros, half mens half stier, dat leefde in het labyrint van koning Minos op het eiland Kreta. Hij had daarbij de hulp gekregen van ’s konings dochter Ariadne die smoorverliefd was op de knappe jonge prins. Hij nam Ariadne mee bij zijn terugvaart naar Athene, maar op het eiland Naxos werd zij hem ontnomen door de god Dionysos. Bij zijn thuiskomst werd hij tot koning gekroond in opvolging van zijn vader Aigeus die, denkende dat zijn zoon was omgekomen, zich in wanhoop van een rots te pletter had gestort. Theseus trouwde met Antiope, die hij veroverd had in een strijd tegen de Amazonen. Maar jaren later kwam een leger Amazonen haar terughalen. Er kwam een oorlog van, waarbij Antiope ongelukkiglijk het leven liet.

(het vervolg van dit verhaal komt uit mijn boek “De Griekse mythologie in 136 verhalen”, een heruitgave van het boek “Uit het schuim van de zee”) *

Theseus voelde zich vereenzaamd. Met weemoed dacht hij terug aan Ariadne, zijn eerste liefde. Het was hem bekend dat Ariadnes jongere zuster Phaidra nog ongehuwd leefde aan het hof van koning Minos op Kreta. Phaidra leek qua uiterlijk veel op haar zuster. Ze was evenwel veel wispelturiger en minder trouwhartig dan Ariadne. Theseus trok naar Kreta. Met zijn nog knap figuur viel hij bij Phaidra in de smaak en ze werd zijn vrouw. Toen Phaidra later in Athene een zoon baarde, Demophon, bracht Theseus zijn eerste zoon Hippolytos, uit zijn huwelijk met Antiope, naar zijn overgrootvader Pittheus in Troizen; hij wenste namelijk niet dat er onder zijn beide opgroeiende zonen ruzie zou ontstaan omtrent de troonopvolging.

Aan het hof van zijn overgrootvader groeide Hippolytos op in eer en deugd. Hij wijdde zich geheel aan de studie en de jacht. Hij bracht offers aan de godin-maagd Artemis. Aphrodite, de godin van de liefde, was daarover zeer ontstemd, vooral omdat Hippolytos nooit aan háár offerde. De liefde voor een vrouw kwam nooit in zijn hart op en alle onreinheid was hem vreemd. Toen hij eens een bezoek bracht aan zijn vader en diens echtgenote in Athene, zag de jaloerse Aphrodite haar kans op wraak schoon en ze liet in het hart van Phaidra een zondige liefde ontstaan voor haar stiefzoon. Phaidra’s toenaderingspogingen lieten de jongeman echter geheel onbewogen. Toen Hippolytos evenwel terug was in Troizen, dreef Phaidra’s hartstocht haar naar hem toe. In de schaduw van een myrteboom begluurde ze haar geliefde stiefzoon terwijl hij met zijn lichaamsoefeningen bezig was. Maar Hippolytos bleef haar afwijzen en dat maakte haar wanhopig. Waanzinnig door liefdesverdriet en gedreven door de angst dat Hippolytos haar gedrag aan zijn vader zou bekendmaken, vatte ze het plan op zich van het leven te beroven. Maar terzelfdertijd wenste zij zich te wreken op haar stiefzoon om zijn harteloosheid. Ze liet een brief achter waarin ze Hippolytos zondige gevoelens toeschreef jegens haar en waarin ze verklaarde de dood te zoeken om van die ondraaglijke toestand verlost te zijn. Daarna verhing ze zich. Diezelfde dag arriveerde Theseus, die zijn vrouw achterna gereisd was, in Troizen. Wie beschrijft zijn afschuw en zijn verontwaardiging! Hij twijfelde geen ogenblik aan de oprechtheid van de brief en, Poseidon aanroepend, verbande hij zijn zoon en verwenste hem met de dood. Hippolytos vluchtte in zijn door paarden getrokken wagen. Even buiten de stad, waar de weg over een steile rotskust loopt, liet Poseidon een geweldige storm ontstaan. Uit de hoge golven steeg een vervaarlijk zeemonster op, dat de paarden aan het schrikken bracht zodat ze op hol sloegen. Hippolytos werd uit de wagen geslingerd tegen de rotsen en vond de dood. Te laat kwam Theseus achter de waarheid en te laat kwam zijn spijt over zijn onbesuisd optreden…

Allengs werd Theseus in Athene niet langer op handen gedragen. Zijn onverantwoorde daden hadden de Atheners een afkeer doen krijgen voor hun vorst en dat staken ze niet onder stoelen of banken. Het kwam zover dat Theseus zijn volk vervloekte, zijn stad verliet en in vrijwillige ballingschap trok naar het eiland Skiros, bij zijn vriend, koning Lykomedes. Maar de oude Theseus viel er de dochtertjes van zijn gastheer – kleine meisjes nog – lastig. En toen de kinderen dit aan hun vader gingen melden, besloot deze zich van de “oude geilaard” te ontdoen. Onder voorwendsel dat hij Theseus een mooi panorama van het eiland wilde laten aanschouwen, nam hij hem mee naar de top van een hoge rots. Eén duwtje volstond: zo kwam een roemloos einde aan het leven van Athenes grootste held en koning.

*voor meer informatie omtrent het boek (420 pag., 25 euro) of bestelling van één of meerdere exemplaren, surf naar www.shopmybooks.com/BE/nl