114. Telemachos reist naar Pylos.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

< de afbeelding wordt onderaan vergroot weergegeven


Al gauw had Telemachos de ongewone bezoeker opgemerkt. Hij nodigde hem uit in een belendend vertrek en vroeg hem naar de reden van zijn bezoek. Mentor, alias Athena sprak:

- Ik ben Mentor, de koning van Taphos en een goede vriend van uw vader en ook van uw grootvader, de oude Laertes. Men heeft mij verteld dat hier vreemde dingen gebeuren en gaarne had ik mij daar met eigen ogen van overtuigd.

En de jonge Telemachos antwoordde:

- Ik zie dat gij een rechtschapen vorst zijt en dat gij niet zijt zoals die anderen die in dit paleis hun intrek genomen hebben en goede sier maken op mijn vaders kosten. Allen zijn er op uit met mijn moeder te trouwen en koning van Ithaka te worden. Ik ben bang dat ze mij, die de wettige troonopvolger ben, uit de weg willen ruimen. Ze hebben gezworen dit huis niet te zullen verlaten vooraleer een van hen mijn moeders jawoord heeft gekregen... Nooit zal Odysseus nog huiswaarts keren, zo beweren zij. Mijn moeder en ikzelf hopen evenwel nog steeds op zijn terugkeer. Maar misschien is dat ijdele hoop? Of is aan u, verheven vorst, iets bekend over het lot van mijn vader?

- Ik weet niets met zekerheid, mijn jongen. Maar deze nacht kwam de godin Athena mij in een droom verzekeren dat de edele Odysseus nog in leven is. Dat is de reden waarom ik hierheen gekomen ben. Ik zou je een vaderlijke raad willen geven. Begeef je op reis naar Pylos, naar het hof van de oude, wijze koning Nestor, die jaren geleden reeds is thuisgekomen. Ongetwijfeld moet hij u nuttige aanwijzingen kunnen geven over de plaats waar je vader verblijft. Ik ben bereid een schip ter beschikking te stellen en je te vergezellen tijdens de tocht, samen met twintig jonge mannen van Taphos. Wat is daarop je antwoord?

Telemachos aarzelde. Zou zijn moeder het goedvinden dat hij die verre reis ondernam? Was het niet onverstandig haar alleen te laten in dit paleis te midden van die opdringerige “gasten”? En kon hij Mentor wel helemaal vertrouwen? Maar lang hoefde hij niet te twijfelen, want plots kwam er een goddelijke glans over Mentor. Telemachos was er nu van overtuigd dat Mentor door een god gezonden was, of misschien zélf een godheid was die in de gedaante van zijn vaders vriend tot hem kwam. Hij sprak:

- Met graagte neem ik uw aanbod aan, o, edele Mentor. Kunnen wij dan morgen reeds vertrekken? Want ik denk dat de tijd dringt. Ik zal aan de oude dienstmeid Eurykleia vragen of zij proviand wil klaarzetten. Verder zal ik niemand op de hoogte brengen van mijn vertrek.

Enkele dagen later reeds zaten Telemachos en Mentor bij het open haardvuur in het paleis van Nestor. De oude koning van Pylos had hen zeer gastvrij ontvangen. Gaarne vertelde hij over het lot van de Griekse helden tijdens de oorlog in Troje: over de onovertroffen Achilles, over Patroklos en over de grote Ajax, en over zijn eigen zoon, de snelvoetige Antilochos, en over zovele anderen die het leven hadden gelaten in de strijd. En hoe het de meesten slecht vergaan was na de oorlog. Zo bijvoorbeeld de kleine Ajax: omgekomen op zee tijdens de terugvaart. En Philoktetes: toen hij zijn thuisland aan de voet van de Oita-berg bereikt had, werd hij uit zijn land verdreven. En Diomedes: toen deze voortreffelijke krijger bij zijn thuiskomst in Argos vaststelde dat zijn vrouw hem ontrouw was geweest, ging hij in vrijwillige ballingschap. Idomeneus van Kreta bereikte zijn thuishaven na een vreselijke storm te hebben getrotseerd. Aan Poseidon had hij beloofd, in ruil voor zijn redding, het eerste levend wezen te offeren dat hem tegemoet zou komen. Dat bleek zijn eigen zoontje te zijn. Hij offerde het kind, maar dat wekte de woede van zijn landgenoten op, zodat hij zijn eigen rijk moest ontvluchten. Maar géén was een gruwelijker lot beschoren dan Agamemnon: bij zijn thuiskomst werd hij vermoord door zijn overspelige vrouw en haar minnaar! Veel beter daarentegen was het Menelaos vergaan. Voor zover dat aan Nestor bekend was leefde die nu aan het hof van Sparta, veilig en wel en in harmonie met zijn vrouw Helena en hun beider dochter Hermione. Wat wist Nestor over Odysseus? Niets, helaas. Maar misschien zou Menelaos méér kunnen vertellen. Van Pylos naar Sparta was amper een paar dagreizen ver. Nestor liet zijn zoon Peisitratos een koets klaarmaken en twee van de beste paarden en hij gaf hem opdracht Telemachos te begeleiden naar Sparta. Mentor besloot zich terug te trekken op het schip en daar de terugkeer van Telemachos af te wachten. Hij sprak tot hem:

- Menelaos zal je bezoek ten zeerste op prijs stellen en je zo lang mogelijk te gast willen houden. Geniet van deze gastvrijheid, tot Athena jou een teken geeft dat de tijd gekomen is om huiswaarts te keren.

Opeens was Mentor als bij toverslag verdwenen. Telemachos wist nu dat niet Mentor, maar Athena zelf hem al die tijd had bijgestaan…