Zalige Hoogdag ! wensten we elkaar in de familie toen onze beide ouders nog leefden. Nadien geraakte het gebruik een beetje in onmin en werd vervangen door Vrolijk of Prettig kerst-feest. De kerkelijke boodschap was wereldvreemd geworden. Welk gevoel overheerst er vandaag en hoe kan je er met muziek uiting aan geven? Evenwicht. Een constant zweven tussen rust en onrust, zoeken en vinden. In het allegretto uit de Symfonie in d, van César Franck vind je beide emoties en in de aria uit de Goldberg variaties van Bach, de perfecte balans tussen lichaam en geest.
WIELERTOERISME Zondag. Spoorweglaan. Tien voor zeven. De grote baan staat blank. Overvloedige regen is de dader. Was er geen droge dag voorspeld? Weinig beweging op Messenger. Naast Patrick T.H. brandt een groen lampje. Als het er op aankomt is hij altijd paraat. Uitgebreid ontbijtritueel zoals steeds wanneer ik intenties koester om te fietsen. Gij zult niets ontberen mijn zoon. Acht uur. In de zetel leg ik mij nog even te dommelen. Een onrustige nacht eist zijn tol. Dochter om half drie nog niet thuis en buiten horen we onheilspellende salvo's van brandweer en ziekenwagens. Een uur later schiet ik wakker. Gestommel op de trap. De Trappers van half tien haal ik niet meer. Is dat René C. die behoedzaam voorbijglijdt? Het fietspad vertoont kenmerken van een glijbaan. Kwart voor tien. Mountainbike biedt mij iets meer evenwicht. De kerktoren van Sint Gillis Waas is mijn eerste baken. Roekeloze joggers op de oude spoorwegroute spelen met hun leven en hun enkels. Schuivend en glijdend, voetje voor voetje zoeken ze vertwijfeld hun weg. Darmkrampen. De rode wijn van gisterenavond was duidelijk te jong. De Oude Statie. Niets te vroeg. Binnen en buiten. De verlossing. Wat een bedoening altijd voor wat in wezen een kleine of grote behoefte is. In de zomer loopt dat een stuk vlotter. De toren van De Klinge. De sanitaire stop geeft mij vleugels en nog voor de klok elf keer slaat rij ik triomferend de gezellige markt van Hulst op. Het is wenselijk en wijselijk om niet voor het veld te kiezen en op berijdbare wegen te blijven. Als ik een iets groter verzet trap krijg ik beslist dikkere kuiten en billen. Trappen is eigenlijk niet de juiste term voor een alle-terrein-fiets. Stampen. Stampen is een beter woord. Twintig kilometer per uur is mijn richtsnelheid. Heikant, Stekene, Kemzeke. Vrasene zal ik vandaag niet meer halen. Eenmaal terug op de route kruis ik Gunther de Voorzitter. Hij ziet er een beetje kouwelijk uit. Sint Niklaas. Spoorweglaan. 12.20. Heerlijk om op zondagmorgen een paar uur buiten te kunnen fietsen. Blijkt dat er hutsepot op het menu staat. Waar kunt ge een vermoeide coureur nu blijer mee maken? Eenmaal slijk en modder weggespoeld zijn wachten er pannenkoeken met chocopasta en koffie. Als mijn fietskameraad terug op de been is zal ik er staan. F.F. wordt vermoedelijk vervolgd.
...Tijdens het rollen luisterde ik onder meer naar de melancholische muziek van Peter Maxwell Davies. Hij schreef het stuk 'Farewell to Stromness' als protest tegen de plannen om in het kuststadje Stromness, in het noorden van Schotland, uranium te ontginnen.
Wie het net zo mooi vindt als ik steekt zijn vinger op...
...Elk jaar ontspint zich, rond deze tijd, dezelfde discussie tussen mij en mijn dochter. Sinterklaas is nog maar pas het huis uit gesloft of de kerstboom wordt in allerijl naar beneden gesjouwd samen met de obligate kerstmuziek.
Al die tijd lagen die schijfjes ergens achter slot en grendel opgeborgen maar nu alles in gereedheid gebracht wordt voor het eindejaarsfestijn kunnen ze niet ontbreken.
Tussen Kerstmis en het feest van de heilige van Mira gaapt nog een ravijn van negentien dagen, maar die moet en zal met devote klanken opgevuld worden.
'Let it Snow' knalt het op zeven december door de boxen en nog geen half uur later wordt de smeekbede van de Amerikaanse crooner Dean Martin verhoord. Het sneeuwt onophoudelijk en ik kan mijn koersfiets voor onbepaalde tijd opbergen. De komende dagen is het een en al 'Winter Wonderland' en ik weet wie daar achter steekt; Engelbert Humperdinck!
In de cd-wisselaar duwt ze elk jaar zonder pardon een dubbel verzamelalbum ooit uitgebracht door het weekblad 'Dag Allemaal'. Wijlen George Michael opent de schijfjes met 'Last Christmas' en Bing Crosby sluit deel I met White Christmas. Na de sneeuwellende van de voorbije dagen hoopt niemand nog op een witte kerst!
'Call me Irresponsibile' het eerste album van Michael Bubblé kon ik zeker smaken maar dan moest hij zo nodig een kerst-cd uitbrengen. 'I'll be home for Christmas', origineel van Marty Robbins steekt daarbij in een opgepoetst kleedje. 'Holly Jolly Christmas' en we zijn pas dertien december!
Voor Rudolph, the Red Nosed Reindeer zo verkouden als een natte hond, eraan komt probeer ik een wig te drijven in de oververzadiging aan Santa Claus atmosfeer.
Ongemerkt schuif ik Gustav Mahler en een aria uit de Mattheus passie van Bach tussen Dolly Parton en Doris Day. 'Have yourself a Merry Little Christmas'. Ze heeft het meteen in de gaten, maar het brengt wat meer evenwicht en het houdt een indigestie op veilige afstand.
Protest ook bij H. Villa-Lobos/Bachianas Brasileiras en G.F. Handel werpt een schaduw over de kerstboom als ze merkt dat ook 'Ombra mai fu' onze harten streelt.
'All I want for Christmas is you'...het is weer de beurt aan Bublé en straks met z'n allen naar de Kerst-markt waar ik mij tussen de houten stalletjes afvraag: 'Wat doe ik hier in 's hemelsnaam?' I'm Driving Home For Christmas/ Chris Rea gaat er wel in.
Het 'Concierto de Aranjuez' vindt ze wel mooi en als er nog meer poëtische klanken aankomen van Alexander Borodin 'In de steppen van Midden-Azië' en Ray Vaughan Williams/ The Lark Ascending gaat ze niettemin weer steigeren.
En toch...Hoe dichter het heidens feest komt; hoe meer we mekaar vinden. Ik, van mijn kant, zing de kerstliedjes uit volle borst mee en zij vraagt of ik de aria uit 'Dido and Aenaes/ When I am laid in earth' nog eens wil opzetten.
Dit jaar hebben we een hele mooie boom! Ook nu komen we met z'n allen tot deze eens-gezin-de conclusie. Met de nieuwe, lichtblauwe en zilveren ballen is hij beslist nog mooier dan deze die vorige kerst onze huiskamer mocht sieren.
We kijken er samen goedkeurend naar terwijl onder de kunstmatige spar de berg presentjes gestaag groeit. Voorspelbare cadeautjes van inderhaast geschreven lijstjes waar je toch elke keer weer blij mee bent. Die Kerstman toch!
Buiten maakt kille sneeuwregen korte metten met wat begon als een maagdelijk wit tapijt en eindigen zal in een roestbruine, zwarte smurrie. Als kind vond ik dat verschrikkelijk; nu ben ik er als de kippen bij om sneeuw te ruimen.
'Je eet teveel suiker!' Het is mijn vrouw die mij met opgestoken wijsvinger berispt als ze in de gaten krijgt dat ik mij aan marsepein en chocolade te goed doe. Het laatste Sinterklaas postuurtje moet er aan geloven. Met mijn vuist sla ik zachtjes op het zakje waar het ventje, een ferme knaap eigenlijk, zich voor mijn zoete vraatzucht verborgen houdt. Zo krijg je kleinere stukjes versplinterde chocolade die net als je jeugd voorgoed in gruzelementen geslagen zijn. Melk. Ze zegt dat fondant gezonder is.
'Een heuse berg beklimmen moet toch echt wel lastig zijn!', laat ik vallen terwijl een dampend bord hete soep mij uitnodigt om aan te vallen. Preisoep met kruidenkaas.
'Heb je een berg beklommen?', vraagt ze, terwijl ze op haar volle lepel blaast.
'Een stukje maar...Halverwege, nog voor ik op de top was, moest ik stoppen om mijn edele delen af te koelen met een nat washandje', detailleer ik. De warmte die je tijdens het artificieel fietsen op rollen ontwikkelt is verschroeiend voor je klokkenspel.
Om mijn vrouw op stang te jagen, zeg ik dat ik na het fietsen met hetzelfde doekje over mijn kale hoofd wrijf.
'Niets is zo smoezelig als een coureur!', is haar voorspelbaar commentaar.
Het zijn scenes uit een huwelijksleven van een koppel dat vastzit in de sneeuw die straks dooien gaat.
Met een vleugje muziek wordt onze boom nog mooier...Wedden!?
...We spelen met de kaarten. Op zaterdagavond durven we dat al eens doen. Een mens mag toch zijn vertier hebben, hé.
'Mag ik iets vies zeggen?' vraagt de jongste. Dat mag. Zo puriteins zijn we nu ook weer niet en we hebben al gegeten.
'Op het werk had ik een klant, een ietwat oudere man, die voor een vacature kwam. Ik bood hem zoals het hoort een glas water waarna het sollicitatiegesprek begon.
Na het gesprek ging ik aan mijn pc zitten en dronk ik een slokje van mijn bekertje tot ik tot mijn grote ontsteltenis bemerkte dat ik aan het drinken was van het glas van de sollicitant...'
Lagen zijn valse tanden er nog in? Had hij erin gerocheld? Dat waren de eerste vragen die bij ons opkwamen.
'Neen! Maar ik vond dat gewoon...bah...'
Wij vonden dat niet zo vies.
'Hij had wel last van zijn rug', voegt ze er met veel zin voor drama aan toe.'
Net als jullie, beste lezers, snappen we het verband niet maar we gaan wel plat van het lachen.
Die avond verliest ze zwaar bij het spelletje. Ze lacht een beetje groen.
Mooi gedicht gelezen van Luc Vandorpe en heb er muziek van Jean Sibelius onder gezet. Tekst en muziek drukken verlangen uit naar een tijd die niet meer bestaat.
In de donkerste dagen voor Kerstmis valt er zelfs op de noen weinig licht binnen en buiten ziet alles er mistroostig uit.
Toch valt er in onze straat altijd wel iets te beleven, ook al is het vandaag koud, mistig en grijs.
Op nummer vijf staat er sinds enkele dagen een mooie, lederen salon buiten.
Haastige wandelaars hebben er misschien geen nood aan, maar slenterende medemensen met iets meer tijd kunnen hier gerust even verpozen in afwachting dat weer iemand anders hem op zijn rug neemt. Die zetel.
Het is een twee-zit; dus zo'n zwaarwichtig probleem kan dat niet zijn.
Omdat het meubelstuk ook 's nachts blijft buiten staan, is het geenszins verboden even te gaan liggen. Slaapzak of beddengoed moet je zelf meebrengen. Het mag dan binnenkort wel weer warmste week zijn; zo sociaal voelend is de eigenaar nu ook weer niet.
Wat verderop in mijn straat staat een leeg blikje Red Bull op een vensterbank zonder bloemen. De eigenaar van het toverdrankje is in geen velden te bekennen. Zou hij vleugeltjes gekregen hebben, opgestegen zijn en nu ergens in een kerstboom prijken?
Misschien heeft hij, na het leegdrinken, zoveel energie gekregen dat hij er op de fiets voorgoed vandoor is. Ribbedebie na een hazenslaapje op de zachte bank.
Aan fietsen in onze straat is er immers geen gebrek! Mooie, glimmende stadsfietsen maar ook roestige vehikels waar je geen meter mee vooruit geraakt. Meestal staan de duurdere op slot maar wie een beetje handig is komt al een heel eind ver.
Zo zie je maar...
Zeg dus nooit: 'In mijn straat valt nooit iets te beleven!'
...Buiten is er alleen maar kouwelijke mist en ook vandaag wordt weer iemand naar zijn laatste rustplaats gedragen. Terwijl omstaanders hun tranen dempen luister ik naar het Larghetto uit de Negende symfonie Antonin Dvorak. Fragment uit 'De Nieuwe Wereld'. De Tsjechische componist schreef het werk toe hij conservatoriumdirecteur was in New York. De première vond plaats op 18 december in Carnegie Hall en werd uitgevoerd door het New York Filharmonisch Orkest.
Misschien wordt de betreurde overledene, vrouw van Ronny, wel wakker in een heerlijke nieuwe wereld, zonder pijn.
Dvorak tekende ook voor de prachtige aria 'Song to the Moon' uit de opera Russalka.
Het drukt het verlangen uit om op bezoek te kunnen gaan naar de Overkant, zonder daarvoor zelf te moeten sterven.
Vandaag begint mijn muzikale lijn bij een concert voor hobo van Tomaso Giovanni Albinoni; Venetiaans barokcomponist, violist en zanger die leefde tussen 1671 en 1750. Hij was een tijdgenoot van Antonio Vivaldi en in zijn hoboconcerto's hoor je dat maar al te goed.
Om den brode hoefde hij geen muziek te componeren want hij was van rijke afkomst en hij werkte vooral in opdracht van adellijke families.
Uiteraard kennen de meesten onder ons Albinoni van zijn gelijknamig Adagio al is hij zelf niet verantwoordelijk voor deze compositie. Het was ene Remo Giazotto die het werk schreef en enkel de baslijn van de Italiaanse componist bewerkte. Ere aan wie ere toekomt.
Blijkt dat ook Liesbeth List gebruik maakte van het Adagio voor haar lied 'Kinderen van de Zee', maar dat vind ik persoonlijk niet zo geweldig in tegenstelling tot haar Pastorale die ze samen met Ramses Shaffy voor de eeuwigheid heeft ingezongen. Het nummer, één van de absolute hoogtepunten uit het Nederlandstalig repertoire werd geschreven door Lennert Nijgh, op muziek van Boudewijn De Groot.
Misschien heeft het Adagio van Albinoni net iets te vaak geklonken op begrafenissen en andere trieste evenementen, maar zo nu en dan, tijdens de donkere dagen voor Kerstmis, mag het wat mij betreft nog eens weerklinken.
...Se Dio non avesse creato l'uomo sarebbe morto di noia.
