Het dagboek van een jaar in Mitrovica (Kosovo) als "organized crime investigating officer" in opdracht van de fedpol en EULEX. (9 februari 2013 - 9 februari 2014) FACEBOOK: BART IN MITROVICA
16-02-2013
Gesetteld.
EINDELIJK, in Mitrovica! Gisteren in de vooravond aangekomen in mijn appartement, alles een plaats gegeven en de eerste boodschappen gedaan. En ik moet zeggen, het voelde goed aan. Naar "Mitrovicaanse, of Mitroviceese (weet in feite het juiste woord niet)", what ever, normen zit ik in feite heel goed. "Heel rustig", en zicht op de Ibarrivier. Dé natuurlijke grens bij uitstek tussen Kosovo en Servië, en geloof me, ze wordt niet onnodig overgestoken (want momenteel hebben we ook een absoluut verbod)...
Mijn appartement ligt in een doodlopende straat, en heb daarom ook weinig last van storend lawaai. Ook zitten er nog 5 andere Belgen in deze straat. De "landlord" (zo noemen ze hier de eigenaars van de appartementen) spreekt hier al van "Belgium street"
Gisteren bood de pater familias mij aan om aan te schuiven voor het avondeten. Gezien mijn prille verblijf hier én het feit dat de maag hier nogal wat te verduren krijgt wat het eten betreft, heb ik mij beleefd geëxcuseerd, met als reden dat we nog een belangrijke briefing hadden met de Belgen. Niet dat dit helemaal gelogen was, want we zijn allen samen gekomen om te gaan eten...
Onder deze Belgen heb ik ook reeds een "partner in crime" gevonden. Mijn buur, Jurgen Willems (PZ Brussel Hoofdstad) is een fanatiek veldrijder en rijdt goed mee bij de amateurs! Toch nog een ander niveau dan ik, de kermiskoerser... Maar goed, hij sport dagelijks, wat uiteraard een super drijfveer is om ook telkens mee te gaan.
Van geluk gesproken!
Deze morgen een eerste keer gaan lopen met Jurgen, en het was pittig. Het gaat hier fel op en neer maar heb de indruk dat de luchtkwaliteit beter is. Maar ook hier terug (ik kan er echt niet over), in feite een mooie natuur, maar volgestort met vuilnis...
(Wat de buur betreft staat dit uiteraard in schril contrast met thuis in België, dit is een ongekende luxe...)
Verder kan ik dus ook meegeven dat de eerste week er zodus al op zit. Het was een hele week opleiding over politiek, culturen, Human Rights en gedragscode. Ook was er een halve dag rijtest met een Nissan Patrol en Pathfinder 4x4. Laat het ons beleefd houden en zeggen dat er interessante en minder interessante momenten waren.
Waar we in de cursus ook van op de hoogte gesteld werden is dat wij hier diplomatieke onschendbaarheid genieten. We dienen altijd in het bezit te zijn van onze EULEX dienstkaart en deze te presenteren bij "controles". Het geeft echter NIET carte blanche om het varken uit te hangen...
De groep was OK, we waren met 25. Heel wat andere nationaliteiten vermoedden dat ik een Zweed ben, ik zou niet weten hoe dat komt.
Deze week ben ik ook 2 maal gaan lopen in Pristina. Iemand die 2 pakken sigaretten rookt per dag, en hoest, ik weet nu hoe die mens zich voelt. Ik denk dat ik daags nadien ongeveer hetzelfde voelde. Heb dan ook maar beslist om er in Pristina mee te stoppen.
(Voor de collega's van het AIK Brugge, die half mei de halve marathon van Pristina komen lopen, heb ik in feite geen raad, maar geloof me, van een gezonde prestatie zal hier NIETS over blijven, en indien mogelijk zou ik een andere halve marathon uitkiezen...)
Gisteren zijn we ook eens gestopt in "Film City". Dit is de KFOR basis van het Amerikaanse leger. Heel wat andere nationaliteiten zijn daar aanwezig met kledij, schoenen, eten, parfums,... On-ge-loof-lijk! Kledij en materiaal voor politie, leger, vrije tijd, en jawel, om te jagen! Als er een hemel bestaat, dan zal deze plaats het allicht dichtst benaderen!! Nu weet ik eindelijk hoe mijn vrouw zich voelt als ze weer een schoenwinkel of een handtassenwinkel binnen stapt! Ik heb dit nooit verstaan, tot gisteren...
In film city heb je tal van gekende merken zoals "the north face", columbia, levi's, nike, 511,...
Om enkele voorbeelden te geven; schoenen van columbia die in AS Adventure 140 kosten, daar 35. Jagersvesten die bij ons 250 kosten, daar 80. Levi's 501 die bij ons 110 kosten, daar 32. PSVita kost bij ons 200, daar 105... Het is fenomenaal! Alles minstens aan de helft van de prijs! Van solden gesproken...
Net naast KFOR heb je dan ook nog eens een gebouw zo groot als een Carrefour, met ook allemaal kledij. Dit is van de Kosovaren, met alleen maar namaak. Echter, er wordt gezegd, zeer goede namaak. Bij mijn volgende dag vrijaf zal ik deze eens bezoeken...
Gisteren heb ik reeds contact gehad met mijn "teamleader". Zij vroeg me om morgen al stand-by te zijn.
Morgen, zondag, is het namelijk "independence day" in Kosovo. Kosovo viert morgen zijn "5e verjaardag". De Serven zullen dit uiteraard niet vieren. Normaal gezien zou alles rustig moeten verlopen, maar zo zei mijn teamleader, "you'll never know"...
De collega's van de "gates" (grenscontrole) zitten in feite toch "iets warmer". De laatste 6 weken zijn daar 8 granaten gegooid. Er zijn er maar 2 tot ontploffing gekomen, en is in feite nooit gericht om slachtoffers te maken. Dit is pure intimidatie, en daarom gooien ze ook soms gewoon granaten met de pin er nog in... Dan komen wij (de investigators) in aktie om dat te onderzoeken...
Morgen dus independence day hier, en heel wat festiviteiten. Als er hier gefeest wordt komt een typisch fenomeen terug (zo hebben "de anciens" mij hier gezegd), namelijk het fenomeen van "happy shooting". Her en der bevinden er zich personen met automatische machinegeweren (AK47 - Kalashnikov). Zij vuren hun lader leeg in de lucht, kwestie van hun geluk te uiten... Voor ons ondenkbaar, hier blijkbaar heel gewoon. Jaarlijks sterven er door het fenomeen gemiddeled 3 tot 6 kinderen (want ook kinderen zouden hieraan meedoen) in Kosovo. Als je die statistieken zou doortrekken naar België zouden er bij ons zodoende jaarlijks 21 tot 42 kinderen verongelukken bij een schietincident. Je ziet, bij ons écht ondenkbaar!
* de jongste bevolking van de EU heeft (gemiddelde leeftijd 27 jaar),
* 30% van de bevolking onder de armoedegrens leeft,
* er een zeer hoge werkloosheidsgraad is (45%),
* het gemiddeld maandinkomen (zoals dat van een politie-inspecteur) tussen 200 en 250 bedraagt,
* ik hier voor mijn appartement 400 betaal (en daarbij een gezin met 5 kinderen onderhoud) - (daar komt nog eens bij dat de sympathieke (oude) vrouw des huizes aangeboden heeft om te kuisen, mijn was en strijk te doen, wat ik uiteraard met veel dank aanvaard heb),
* een brood hier 20 of 40 CENT kost,
* je op restaurant 1 tot max 1,5 voor een halve liter betaalt :))), een cola 90 cent, een grote pizza 3 , een rijkelijk slaatje 2,5, en diesel 1,2/l (benzine is hier zodoende zeer duur voor de bevolking, maar daar hebben de Kosovaren uiteraard iets op gevonden. Vanuit tal van richtingen wordt benzine gesmokkold aan zeer goedkope prijzen. Wat had je gedacht...)
* de EULEX missie uit 1200 leden bestaat uit alle landen van de EU (+USA, Zwitserland, Turkije en Kroatië),
* daarvan 88% mannen en 12% vrouwen zijn,
* onze werkuren van 08.30 uur tot 17.30 uur zijn (1 uur middagpauze)
* we ten allen tijde standby zijn, en daarom in het bezit gesteld zijn van de dienstGSM, die we kosteloos binnen Kosovo kunnen gebruiken,
* we daarom verplicht zijn ten allen tijde onze GSM bij te hebben, alsook onze persoonlijke dienstradio (in geval GSMnetwerk uitvalt),
* we 4 dagen verlof per maand hebben, op te nemen naar eigen keuze,
* de luchthaven van Pristina vergeleken kan worden met het treinstation van Beernem,
* we aangeraden worden om ons appartement te kiezen tussen het 2e verdiep (zodat inbrekers niet kunnen inbreken dmv een ladder, want dit is hier een nogal frequent fenomeen, uiteraard, we zitten in het hol van de leeuw... ;)) en het 6e verdiep (omdat ladders van de brandweer niet hoger reiken dan 6 verdiepen) - (ik verblijf op het 1e verdiep om het wat spannend te maken (een heterdaad is toch altijd fijn, niet?) én omdat mijn appartement maar over één verdiep beschikt ;),
* er aan de Kanun nog steeds (heel veel) waarde gehecht wordt. Wat is de Kanun? Check wikipedia, doch zal in een later blogverslag daar misschien iets meer tijd aan besteden, omdat ik me voorgenomen heb deze in mijn vrijetijd eens helemaal te lezen. Dit kan hier én in mijn verdere loopbaan bij de FGP misschien nog van pas komen. Kort: de Kanun is in feite een erecode die zijn bestaan/oorsprong heeft in de Balkanregio. Vrouwen en kinderen zijn vrijgesteld. Anderen niet. Een voorbeeld: zo is er hier een collega die bij wettige verdediging een Albanese crimineel doodschoot tijdens dienst. De familie van de crimineel vond de wettige verdediging niet zo "wettig". De familie van de crimineel kan de Kanun toepassen en zodoende wraak nemen op deze politieagent (lees vermoorden). Er is echter een regel (en ze respecteren die, zo fair zijn ze) dat er niet geraakt mag worden aan een persoon die op zijn eigendom verblijft. Zo komt deze politieagent al jaren niet meer buiten zijn domein, want dat is de enige plaats waar hij "veilig" is.
Later misschien meer...
* EULEX een zeer goede verzekering heeft voor zijn leden. Indien mij iets overkomt in de missie, zal EULEX (verzekering) mijn vrouw en kinderen "onderhouden", alsook de studies (tot max 25 jaar oud) betalen,
* ik op heden al in het bezit ben van tickets voor de voetbalmatch Macedonië - België van 23 maart as in Skopje :)))
* voor de collega's onder de lezers, ik vandaag vernomen heb dat ik vanaf heden EINDELIJK voor 100% rechercheur ben bij de FGP, want ik ben geslaagd voor FGO luik 2...