Aikido is divers, zelfs hoger-dimensioneel. In de afgelopen 50 jaar zijn er schijnbaar twee tegenovergestelde strekkingen van Aikido ontstaan: de martiale "yang" kant: fysieke, krachtige technieken, gevechtsgericht en de "yin"-energie: een soort geestelijke verzoenende vorm, alles over verbinding der dingen.
O'Sensei Moritaka Morihei Ueshiba zijn geweldige Aikido is niet alleen een verfijnde, disciplinerende fysieke oefening, het is ook een geniale methode om een harmonieus bewustzijn te ontwikkelen en te koesteren om wie we zijn en om meedogend anderen te begrijpen en om dit langzaam te cultiveren in ons dagelijks leven. Maar weinige Aikidokas proberen deze yin-harmonie verder te intensifiëren en mentaal te beheersen door de onderliggende, vaak onbegrijpelijke, principes van OSensei te lezen.
Naast een icoon van vrede en harmonie, was OSensei een zeer gelovig man. Elke ochtend, voordat hij naar Aikikai Hombu dojo in Tokio vertrok, had hij een vast ritueel van meer dan 1 uur om zijn geest te zuiveren: naast zijn bezoek aan het Aiki-schrijn van Amaterasu Oomikami (zonnegodin) te Iwama, bezocht hij dagelijks andere kleine heiligdommen om aan elk zijn gebed aan te bieden. Deze toewijding was niet voor het publiek of camera bestemd. Zelfs voor elke Osoba Tsuki (d.i. de zeer nauwe vertrouwelingen van uchi-deshis, d.i. inwonende Aikidokas rond OSensei), was het zeer zeldzaam om over zijn gang van goddelijke zaken te spreken. Het werd beschouwd als een gewone daad van een grote Budoka.
O'Sensei was een man van vrede die zijn spirituele en filosofische visie volgde om een krijgskunst te creëren, om vooral spiritueel en mentaal sterk te staan. Vertalingen van soms gedetailleerde essentiële teksten van Morihei Ueshiba zijn vaak niet correct geïnterpreteerd, maar dat wil niet noodzakelijk zeggen dat ze fout zijn. Dit komt omdat het neergeschreven materiaal zo moeilijk leesbaar was, dat zelfs de meeste Japanners ervan afzien. Bij de vertalingen ontbrak meestal ook de achtergrond, ervaring en begripsvermogen van de specifieke en complexe leefwereld van OSensei, om het materiaal correct te ontcijferen. De bekomen informatie zijn (bijna) allemaal vertalingen van gekuiste versies van zijn originele Japanse teksten.
Ook wat Morihei Ueshiba zei tijdens zijn trainingen, is nooit met veel aandacht aanhoort door zijn direct leerlingen. De meeste uchi-deshi waren jonge mensen die enkel de uiterlijke Aikidotechnieken probeerden te onthouden. Zowel in de vooroorlogse of naoorlogse periode werden de jonge uchi-deshi bijna altijd in het eerste uur in de dojo blootgesteld aan OSenseis leringen over zen filosofie, verfijnde spirituele ideologieën en mystieke aspecten over Kojikki (de goden), Naohi (de juiste geest) en de natuur en hun diepere abstracte betekenissen in Aikido, meestal vervallend in oude Japanse zinsbouwconstructies met zijn typisch Wakayama-regionaal accent, doorspekt met esoterische Shinto-terminologie, zodat zijn luisteraars het vaak moeilijk vonden om hem te volgen. Uit vele interviews blijkt dat de meesten geen geduld hadden om te luisteren naar OSensei, vooral niet omdat ze de pijn (en koude) moesten verdragen terwijl ze in seiza zaten.
Tenslotte is het ook onmogelijk om aan te tonen wat de leerlingen van de grootmeester zich eigen hebben gemaakt en wat en hoe ze dit hebben doorgegeven aan hun leerlingen, om de huidige Aikidotechnieken en -vaardigheden te kunnen inschatten en uit te leggen. Zelfs Kisshomaru-san, zoon van OSensei, wist dat hij Aikido niet wereldwijd kon verspreiden door dezelfde complexe filosofische woorden van zijn vader te gebruiken. Hij nam het grootste deel van de vele filosofisch (onverstaanbare) teksten weg. Ook Ueshiba's Kagura-mai (dans der goden) is niet terug te vinden in moderne Aikido, hoewel Ueshiba deze beweging vaak toonde, als intern mentaal concept van het lichaam. De In/yo en vele wijsheden van interne martiale trainingsmethodieken van Ueshiba werd hierdoor vergeten.
OSensei's boodschap en leringen voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog waren enkel bedoeld voor Japanners. Na de oorlog begon OSensei met een faseverandering t.o.v. zijn vooroorlogse praktijken en voegde nieuwe en originele spirituele dimensies toe aan zijn technieken (met essentiële principes vanuit Daito-ryu, liefde en harmonie). De technieken waren grotendeels hetzelfde, maar de intentie was veranderd. Als je kijkt naar alle senseis van MMA, Karate, Judo, Jujutsu, ondergaat niemand een boodschap van vrede op zo'n fundamentele manier. Iedereen heeft het over stoten om uit te schakelen, schoppen om te breken en vechten om te winnen.
Aan de andere kant heeft het werk van de historici van de discipline aangetoond dat Ueshiba Morihei op een gegeven moment zeer gezellige relaties heeft met leden van de Japanse ultranationalistische kringen en dat het ten minste tot het midden van de oorlog duurt.
De aard van de exacte ideologie van Morihei tijdens deze periode is omstreden, maar het wordt steeds duidelijker dat hij geen pacifist is en er nooit een wordt. Kisshomaru dringt hier herhaaldelijk op aan en voegt eraan toe dat aikido nog steeds een krijgskunst is en dat het daarom geen pacifistisch systeem is, zelfs als het doel zelf is om vrede te vestigen. De rijping van aikido tot iets niet-agressief kost enige tijd en het lijkt duidelijk dat de inspanningen en geschriften van Kisshomaru het verlengde zijn van de (late) verandering van hart van Morihei.
Om de hierboven uiteengezette redenen verwijdert Kisshomaru ondanks het feit dat hij zeer goed op de hoogte is van het onderwerp, het grootste deel van het religieuze [Shinto] aspect van aikido, vooral de Kotodama, voornamelijk vanwege de recuperatie die er door ultranationalisten tijdens de oorlog van is gemaakt, maar waarschijnlijk ook om aikido een meer universele en exporteerbare dimensie te geven.
In feite legt O Sensei zelf uit dat het niet nodig is om iemands religie te veranderen om aikido te begrijpen. In tegenstelling tot zijn vader, beschouwt Kisshomaru zichzelf niet als een brug tussen hemel en aarde en heeft hij dergelijke, hij neemt nooit zijn toevlucht tot het soort rituelen waar Morihei bekend om staat. Kisshomaru is een pragmatische en rationele man die toegeeft dat hij niet noodzakelijkerwijs in dezelfde dingen gelooft als zijn vader, en hij gaat zelfs zover dat hij de werken van grote wetenschappers en sceptici in zijn boeken noemt wanneer hij probeert het Japanse concept van Ki uit te leggen in het licht van de huidige wetenschappelijke kennis.
Niet enkel het eervolle doel in Aikido is belangrijk, maar ook de reis erheen: de beginnende Aikidoka is als een onbeweeglijke steen: gespannen en ruw. Vervolgens wordt hij gepolijst door training tot een soepele, vrije ronde steen. De kracht van deze steen is nu geweldig, maar zijn soepelheid is gematigd. De steen wordt verder gevormd door de kracht van het water en vindt uiteindelijk harmonie en vrede, zoals vreugde ontwaakt bij de geur van een kostbare bloem.
Het is niet gemakkelijk om een goede Uke te zijn. Hoewel er in Aikido alleen verdedigingstechnieken zijn, is de vaardigheid van de Uke niet te verwaarlozen. Elke keer moet de Uke met kracht en genoegdoening blijven aanvallen, zonder enige gedachte aan wat Tori gaat doen. Dit werkt goed bij de eerste aanval, maar wanneer de Uke weer opstaat, zal hij zijn tweede aanval (on)bewust moeilijker of juist gemakkelijker maken voor de Tori, om hem comfortabeler te laten voelen. Doch, slordige en zwakke aanvallen leiden tot slordig en zwak Aikido. Beide rollen zijn belangrijk, want in Aikido gaat het over de aanvallende kracht begeleiden.
Een Aikidoka moet geen genoegen nemen met een aantal vaste worpen en draaiingen. Integendeel, het moet Takemusu worden, een improviserende, creërende krijgskunst op het moment zelf. Creativiteit impliceert variatie en het aanpassen van Aikido-basistechnieken in effectiviteit, geïmproviseerd vanuit de ontstane omstandigheden, zodat er nooit een herhalend en voorspelbaar patroon ontstaat. Als jezelf hebt ontdaan van alle gedachten en je vertrouwd op je innerlijke creatieve capaciteit, dan open je een poort van de Aikido-wereld met eindeloze mogelijkheden.
Aikido en âLiederen van de Wegâ (deel 3 van 3)
"The Way of Aiki, een ander poëtische mysterieuze meesterwerk door O-Sensei.
Elke Aikidoka is vervuld met de stemmen van Aiki
Zijn wereld is opgebouwd met Aiki Verlicht de hele wereld, zelfs de bodem van de zeeën Herberg de spirituele essentie van het universum van hemel en aarde Aiki kan niet met het penseel worden vastgelegd Noch kan het met de mond worden uitgedrukt Harmonie en vreugde vormen de drijvende brug, als één familie Aiki, zo moeilijk te analyseren, je hoeft alleen maar te volgen The Way of Aiki is The Way of Harmony
Aikido en âLiederen van de Wegâ (deel 2 van 3).
De poëtische leringen van O-Sensei van "The Forest of Enemy Blades.
Weet dat de geest van de vijand je schild is Maak je geest vrij, alsof je de vodden van je lichaam scheurt Verplaats de geest van de vijand naar jouw midden Voel het ritme, zelfs als je omringd bent door een groot aantal vijanden Bekijk ze als één persoon en vecht dus verder Wacht op het voorstel van de vijand Verplaats je niet en laat je niet verzwakken Ook niet met de minste gedachte aan wat komen gaat Wacht op het zwaard van de vijand Verplaats je dan, trek hem in jouw sfeer Zijn kracht zal verdwijnen, gebruik nu zijn eigen wapen als je schild Als de stralen van de rijzende zon, beweeg snel Omsluit zijn schaduw met de kracht van jouw Aiki Overwinning en de veilige vrede zal de jouwe zijn
Aikido en âLiederen van de Wegâ (deel 1 van 3)
O-Sensei was heel veelzijdig en schreef zelfs poëtische leringen, zoals 'Liederen van de Weg'. Helaas ontgaat soms de volle betekenis, als het niet in het oorspronkelijke geschrift wordt gelezen. Hierbij een (eigentijdse) poging van "The Way of the Fighting Man". Lees zowel met je geest als met je hart, om wat er in dit gedicht van O-Sensei staat, op te nemen.
Kijk niet naar het flitsende mes van je aanvaller Er is daar niets te zien Zijn hand, dat onthuld waar hij wil snijden Ontwaart de waarheid met berusting Laat je niet meevoeren in het ritme van de vijand Net als de avondmaan verschijnen en vervagen de aanvallen Ontwikkel eerst oprechtheid in uw hart Als water in de bergbeek, zo puur Laat de vijand binnenstormen, om toe te slaan Vermijd zijn treffen op het moment van de aanval, met één stap Begeleid hem onmiddellijk met een tegenaanval Harmonieus, beheers de technieken van Aiki Dan zal geen enkele vijand nog aanvallen
Metafysica reflecteert als filosofische discipline niet de werkelijkheid zoals ze ons gegeven wordt uit zintuiglijke waarneming, maar gaat op zoek naar het wezen van die werkelijkheid. Een tijger wordt geboren met strepen, een feniks heeft van nature vijf kleuren. Dat zijn natuurlijke kenmerken. Mensen zijn op dezelfde manier geboren. Ze worden geboren met goeds in zich, maar degenen die het niet onderhouden, ontwikkelen donkere onverschilligheid. Elk van ons is een engel met slechts één vleugel en we kunnen alleen vliegen door elkaar te helpen. Het beoefenen van Aikido kan hierin helpen.
Een centraal begrip in de spirituele kant van Aikido is 'leegte', in de betekenis dat er is niets blijvend is of absoluut op zichzelf staand. Zoals trainen verwant is tot kennis; zoals volharding verwant is aan vriendelijkheid en zoals gewetensvol zijn verwant is aan moed, zo werd Shingon-boeddhisme verwant aan Aikido. Ueshiba sensei gebruikte Shingon altijd als een inspiratiebron. Het doel van de training is om deze wijsheden in de dojo te cultiveren, maar ook om het toe te passen in het dagelijks leven.
Aikido is na het einde van de Tweede Wereldoorlog met zijn internationale verspreiding begonnen. De kunst zoals deze tegenwoordig het meest wordt toegepast, komt eerder voort uit de interpretaties van leidende leraren en andere discipelen van Ueshiba dan uit de Aikido van de oprichter zelf. Vandaag hebben de meeste Aikidokas nog nooit gehoord van ude-osae (controle van de arm), kotemawashi (wending van de voorarm) of kote-hineri (verdraaiing van de voorarm). Deze standaard Aikido-technieken worden vandaag simpelweg ikkyo (techniek nummer één), nikkyo (techniek nummer twee) en sankyo (techniek nummer drie) genoemd.
Aikido wordt op verschillende manieren gegeven en de accenten verschillen van dojo tot dojo. Alle manifestaties van deze kunst zijn goed, op voorwaarde dat ze de leer van Ueshiba handhaven. Na de fysieke bewegingen komt het principe achter de beweging. Dan komt elke gewenste variatie. Soms worden mensen die al jaren Aikido trainen, moe van deze training. Het is alsof ze tegen een muur slaan. Dezelfde technieken, telkens opnieuw uitgevoerd, verliezen hun glans. Dit is de reden waarom sommige mensen stoppen met Aikido (en andere vechtsporten).
Ironisch genoeg kunnen deze stadia niet worden omzeild. Om uiteindelijk succesvol hogere niveaus te bereiken, is het belangrijk om niet te denken aan winnen of om bezorgd te zijn over verliezen, maar alles te vergeten. Deze ultieme techniek heet in het Japans Mushin.
De sferische harmoniek is de essentie in Aikido en brengt het fysieke en het spirituele samen. Het is een oneindig aanpasbare beweging van oorzaak en gevolg. De sferische harmonieken kunnen op diverse manieren gevisualiseerd worden, afhankelijk van de manier waarop ze gebruikt worden. In het midden bevindt zich de leegte van de geest, een aspect van de zelfrealisatie van een Aikidoka.
O-Sensei onderwees niet expliciet de principes die te vinden zijn in Aikido-technieken. Hij wees de weg, maar het is aan elke individuele student om hem op dit pad te volgen.
Aikido-technieken vormen een brug naar een spiritueel niveau. Het is verkeerd om enkel technieken te leren, het is onjuist om enkel de creatieve, spirituele aspecten van Aikido te bestuderen. Om techniek te leren moet je zorgvuldig de werking van je geest controleren. Om vooruitgang te boeken in Aikido, moeten Aikidokas vergeten wat ze denken te weten en moeten ze bij elke training hun oefeningen opnieuw benaderen. Met deze wisselwerking streeft de Aikidoka ernaar om de verborgen betekenissen te leren binnen elke beweging.
Sommige jonge Japanse vrouwen waren zulke getalenteerde strijders dat ze zij aan zij met de mannen op oorlogspad gingen, de onna-bugeisha. Hierbij één van hun indrukwekkende maar tragische verhaal, vermoeid door avonturen, oorlogen en veroveringen in het zestiende eeuwse Japan. Om even stil bij te staan.
Gedachten echoën huilend over winterse velden. Eeuwig schermerdonker, een laatste zuchtje wind verdwijnt over schaduwrijke bossen. Verdwenen zijn de aromatische geur van bloesems. Aanschouw de naamloze berg, gewikkeld in de mist. Overvallen door duisternis, zit ik tegen een boom. Enkel de bladerloze takken van een anonieme boom herbergen mij vanavond. Dit is het laatste uur, mijn leven dat niet gebloeid heeft tot dit trieste einde. Elke overwinning was maar een dauwdruppel in deze vluchtige wereld. Eindelijk kan ik rouwen over het verlies van vele levens, zij die niet meer zijn. Uiteindelijk delen we hetzelfde lot. Mijn naam zal verdwijnen in de wolken van de eeuwigheid. De ijzige nacht komt, mijn ademhaling wordt oppervlakkig. Wanneer de ochtendklokken zullen luiden, zal ik deze droomwereld verlaten hebben en zal mijn lichaam aan de aarde worden teruggeven, verlicht van mijn samoerai ziel. Als het leven goed is, is de dood ook goed. Umarete wa, shinuru hazu nari, sore naraba"
Haiku is een Japans poëtisch verhaal in dichtvorm vanaf de 13e eeuw en heeft in tegenstelling tot de westerse vorm geen standaardkenmerken. Het vormt meestal een uitdrukking van de Japanse levenshouding, die bekend staat als Zen. (Door de grote taalkundige afstand tussen het Japans en de onze, maakt het helaas noodzakelijk om een grote vorm van vertaalvrijheid te gebruiken opdat het origineel geen onrecht zou worden aangedaan bij slecht woordelijk vertalen.)
Ons leven is slechts een wolk dat in een oogwenk verdwijnt Naarmate de tijd verstrijkt ontwaakt de ziel Aikido wordt een belevenis, dat ons naar meer doet reiken Dat vuur in ons hart plant en vrede brengt in onze geest De mooiste dingen in deze wereld kunnen niet worden gezien of gehoord Maar moeten met het hart worden gevoeld In het morgendauw rijpt harmonie, als vlinders in de eerste morgenbries Laat Aikido harmonie toe in jouw leven, onsterfelijk.
Morihei Ueshiba beschouwde Aikido ook als een spirituele training. OSensei vertelde vele verhalen en er werd steeds aandachtig geluisterd door zijn studenten. Eén van die verhalen is het hartverscheurend evocationem over de Leegte (Ku) in Aikido. Het wordt traditioneel gezien als de plaats waar niets is, het onbekende. Wanneer jouw Aikido-traject is bezaaid met openhartigheid en meedogendheid, wanneer de wolken van misleidingen zijn verdreven, als je weet hoe je eigen geest werkt, zorgzaam (na)denkend, als je leegte maakt op jouw weg, dan zal je uiteindelijk de ware Leegte leren kennen. Leegte is waar goed is en waar geen kwaad is, waar wijsheid is.
Wees hoopvol, wees een eenvoudig persoon, geniet van je Aikido-trainingen en -samenzijn.
Godai, de vijf elementen voor zelfbeheersing en zelfvertrouwen.
Het Aikido-model is gebaseerd op de vijf eeuwenoude krijgskunst-elementen: aarde (chi); water (sui); vuur (ka) en wind (fu) en het vijfde ku (leegte). Het is een manier om de interne beweging in je lichaam te leren voelen, via externe bewegingen en brengt zo bewustzijn op fysieke, emotioneel, mentale en spiritueel niveau, in harmonie met de "Vijf Elementen Filosofie", in het Japanse Boeddhisme godai genaamd. Deze complexe dingen worden vertegenwoordigd door het eenvoudige symbool O. Dit symbool staat ook voor eenheid en tegelijkertijd voor leegheid. Aikido vertaald deze elementen naar competenties zoals meebewegen, controle houden en loslaten en zo je grenzen voelen. Luister daarom steeds naar je lichaam.
Oordelen wie Tori en wie Uke is in Aikido, is een subtiele zaak, want beide beoefenen Aikido. Weten door te zien betekent weten wat er zich in anderen afspeelt door te zien hoe deze zich uiterlijk manifesteert. Dus als ze stil blijven staan en niets zeggen, kunnen Tori en Uke niet van elkaar onderscheiden worden. Als ze éénmaal handelen, onderscheiden ze zich van elkaar.
Aikidokas zijn niet uit op succes of roem, maar op de glorie en het talent in wat ze doen. Ze streven ernaar om het leven van anderen te verbeteren zonder hierover opschepperig te doen, door zich op het proces te richten in plaats van de uitkomst. Voor hen is elke zienswijze interessant, omdat het ze in staat stelt om verschillende standpunten van Aikido te begrijpen.
