|
Vandaag nog steeds geen wolkje aan de lucht, en 21 graden. Fijn, wij doen alsof we een commuter zijn (iemand die in Old town Alexandria woont maar in Washington downtown werkt) en nemen de watertaxi van 8.55 hr die ons van het rustige waterfront van Alex naar de Wharf brengt op 25 minuten. Vandaar ben je een kwartier stappen later aan The Mall, waar elke president zijn inauguratiespeech uitspreekt en Trump zijn eerste leugen vertelde (volgens de Washington Post, die dat allemaal turft, zit hij intussen aan meer dan 1000 leugens) door te zeggen dat er nog nooit zoveel volk op The National Mall had gestaan, terwijl er 8 jaar eerder tgv Obama veel meer waren (logisch, voor een eerste zwarte president wil je je als zwarte nog wel eens verplaatsen, en er wonen veel zwarten in Washington, heel veel). Meer bepaald komen we van The Wharf recht aan het Smithsonian Castle uit, een neogotisch bouwsel van James Renwick, de starchitect van zijn tijd (de generatie voor de sterren van de gilded age), die in New York ook St.Patricks Catedral tekende. Eigenlijk een straf verhaal hoe al die Smithsonian Musea ontstonden. De kinderloze mijnheer Smithson was een 18de eeuws Engels wetenschapper en uitvinder, die nooit een voet in Amerika zette, maar wel een testament maakte waarin hij zijn aanzienlijk fortuin aan de jonge staat toebedeelde. Op voorwaarde dat zij er een museum ter ere van wetenschap en andere menselijke kennis van zouden maken. En op voorwaarde dat zijn neef kinderloos zou sterven. Dat laatste gebeurde, neef stierf heel jong. En nu? Het Amerikaans congres debatteerde er heel lang over (kon men wel een Engelse erfenis aannemen?), maar stemde uiteindelijk in. Intussen waren ze in Engeland met allerlei maneuvers bezig om Smithsons fortuin in eigen land te houden, maar de advocaat die Amerika naar London stuurde haalde na twee jaar zijn slag thuis. En zo begon het allemaal, met 1 museum natuurlijk die er intussen 19 zijn geworden. En nog steeds gratis, zoals Smithsons erfenis eiste, men leeft hoofdzakelijk van donaties van zeer rijke mensen.
Wij zijn hier in 2013 en 2016 eerder geweest, maar we wilden bij deze gelegenheid vooral het allernieuwste museum, namelijk het National Museum of African American History and culture, bezoeken. Dat was in 2016 pas opengegaan (uiteraard passend geopend door Obama), maar er kwam toen zoveel volk op af dat je er zonder reservatie maanden op voorhand niet in geraakte, en al zeker niet als buitenlander, want locals kregen voorrang. Nu lukt dat moeiteloos al is er nog steeds ruimschoots belangstelling genoeg. State of The art-gebouw, dat zeker. Van buiten brengt het een donkere toon in het overwegend witte geheel van The Mall (de koperen buitenkant verwijst naar de ambachtskunsten van de zwarten in Afrika), je hebt doorkijkjes naar buiten en een hallucinant dieptezicht op het atrium, terwijl vanuit een bepaalde hoek het gebouw het Washington Monument (de obelisk) wel lijkt te bedreigen. Black power? Die komen natuurlijk aan bod, want elk aspect van de zwarte Amerikanen vroeger en nu komt hier aan bod. Indrukwekkend is de swingende muziekafdeling, ingeleid door de Cadillac van Chuck Berry waarmee hij als gearriveerd artiest het podium van een theater in St.Louis opreed - hetzelfde theater dat hem als jonge zwarte om racistische redenen de toegang had geweigerd. Daarachter ligt een picturale afdeling, maar hier dienen we toch op te merken dat lang niet alle zwarte borstelaars de moeite waard lonen. Zeg maar gerust dat er veel schreeuwlelijkerds bij zijn. En, in tegenstelling tot de muzikale afdeling, enkele opvallende omissies. Waar is Kerry James Marshall? En Kara Walker? Nu ja, de rest is er wel, plus velen die wij niet kennen. Vier uitschieters wat ons betreft: Charles Alston, Walking. Een politiek maar knap geschilderd doek uit 1958 dat refereert aan de protestmarsen in Alabama met betrekking tot de segregatie. Merton Simpson, die zich in 1966 grote zorgen maakte over het geweld tussen zwart en wit (en dan moest de moord op Martin Luther King nog komen). Mavis Pusey, die in 1968 terecht een beurs kreeg van de invloedrijke Pollock-Krassner Foundation voor dit mooie constructivistische doek. En Sam Gilliam, de beste zwarte abstracte schilder, we loofden hem gisteren nog, hij is altijd op snee (en nog in leven). Verder vind je hier items over belangrijke zwarten, zoals Muhammed Ali en Oprah Winfrey, over de hachelijke situatie in de steden (zoals in The Bronx vroeger, maar daar kwam wel de hiphop uit voort) en dan, ja, natuurlijk een hele imposante verdieping gewijd aan de geschiedenis van de slavernij. Op de muur staat wat in de onafhankelijkheidsverklaring van 1776 stond, maar daar had men toch het woord WHITE bij vergeten. Het is een trieste historie, die niet genoeg kan verteld worden. En die in de zuidelijke Staten allerminst stopte met het einde van de burgeroorlog, want toen verzonnen de zuiderse witte racisten zaken als sharecropping en segregatie (je kan hier zelfs een treinwagon doorlopen, om zelf te zien wat de verschillen tussen wit en zwart, die niet overal mochten zitten, waren), en dat duurde tot Kennedy en Lyndon Johnson er min of meer een einde aan maakten. Ja, goed dat we hier nu zijn binnengeraakt, dit museum is een mooie toevoeging van al het andere Smithsonian moois. Al is het tweede Wereldoorlog-memoriaal ook nog steeds de moeite waard hoor. Een zaak zal ons wel nooit lukken: boven op het Washington Monument geraken voor een panorama (ja, hier zit wel een lift in, in tegenstelling tot de obelisk van Boston). Want de tickets daarvoor zijn altijd al heel vroeg in de ochtend uitverkocht, en hier om 7 of 8 uur geraken is schier onmogelijk. Nu, we zijn nog lang niet rond met The Mall maar de rest van het verhaal sparen we op tot morgen, meer tijd dan midden in de natuur van Shenandoah.
|
