Kent u Philip Johnson? Hij was al op jonge leeftijd steenrijk doordat de aluminium-aandelen die hij van zijn vader had geërfd geweldig in waarde waren gestegen, maar een leegganger was Johnson niet. Hij studeerde in Harvard, leerde daar enkele invloedrijke mensen kennen en ontpopte zich alras tot DE modernistische architect van Amerika, in het spoor van Mies van der Rohe, die hij hogelijk bewonderde. En verder was hij ook nog homo, en proud to be so, Johnson had levenslang (en dat was lang, want Philip stierf pas in 2005, op zijn 98ste) een relatie met David Whitney, een galerist in New York, en eermalig assistent van Leo Castelli.
In 1949 achtte Johnson de tijd rijp een weekendhuisje voor zichzelf en zijn partner te bouwen, en niet te ver van werkplek New York als het even kon. Het werd geen alledaags huisje. THE GLASS HOUSE geldt als HET modernistisch icoon van de Amerikaanse Oostkust, het wordt druk bezocht en de begeleide toers zijn bijna altijd uitverkocht, ook nu. The Passenger zit als enige man geprangd tussen 11 vrouwen, zijn het misschien allemaal lesbiennes, conform de geplogenheiden bij Johnson & Whitney, die steevast homovrienden van hen uitnodigden? Hoe het ook zij, het huis mag gezien worden, net als de natuurlijke omgeving, waarin Johnson een kunstmatige vijver liet aanleggen, die er nog ligt, alleen spuit de waterfontein helaas niet meer. Let op de stoelen in de living: ze zijn getekend door Mies van der Rohe himself. Van een luxehuis is eigenlijk geen sprake (let op het eenvoudige bed), maar daar taalde Johnson niet naar: hij wilde in het weekend een zijn met de natuur, en daar slaagde hij hier zeker in.
Naast het zwembad is een groot grasveld, waar in de jaren 60, toen Johnson heel bekend was geworden, af en toe bijzondere feestjes op plaatsvonden. Zo organiseerden de Menils (de kunstmaecenassen uit Houston) hier ooit een happening om avant-garde choreograaf Merce Cunningham (alweer een homo) te pluggen bij een New Yorks publiek. Met kostuums ontworpen door Robert Rauschenberg aub (nog een homo). Wie altijd aanwezig was op zulke feestjes was Andy Warhol, een van de beste vrienden van Johnson & Whitney. Andy was een vaste gast in het brick House, het bakstenen gebouw over het glazen huis, wat de logeerkamer was. En hij haalde eenmaal ook The Velvet Underground naar hier, ook zij concerteerden op het grasveld naast het zwembad.
In die omstandigheden mag het natuurlijk niet verwonderen dat hier ook een kunstgalerie is (een onderaardse zelfs) en een sculptuurmuseum. Er is niet zo veel te zien, want de collectie werd na de dood van Philip & David, die allebei in 2005 stierven, aan het MOMA overgemaakt, maar toch wel iets. Met name een iconische foto van Warhol, kijkend door het venster van het Glass House, terwijl Johnson aan het werk is aan tafel. En een schitterend negenluik van de kop van Philip zelve, alweer van dear Andy. Heel erg goed vinden we ook The Raft of The Medusa van Frank Stella, net als het koppel op bed van George Segal. Het waren allemaal vrienden, of toch tenminste goede bekenden, net als Rauschenberg, Jasper Johns en Donald Judd, van wie de ongelijke cirkel in de tuin is. Let echter ook op de indrukwekkende slagschaduwen in het sculptuurmuseum; dat is geen toeval, het was een bewust effect dat Johnson bereikte door de schuine ligging van het dak. Yep, hij was wat de Amerikanen noemen een starchitect, niet zomaar een architect, en dat wilde hij uiteraard ook zijn. Bij de tijd bleef Johnson trouwens heel zijn leven. Twintig jaar voor zijn dood, Philip was al 78, wilde hij bewijzen dat hij geen Miesepigoon was maar alle stijlen aankon. En dus zette hij hier nog een gebouwtje bij, in de stijl van de toen nog niet wereldberoemde Frank J. Gehry, alweer een vriend des huizes. Dat pand, dat op deze toer niet bezocht wordt, werd door een criticus in een krant een monster genoemd. Johnson vatte het op als een geuzennaam en omdat hij als 80-jarige graag naar hip hop mocht luisteren (!) noemde hij het bouwsel dan maar, in hiphop taal, DA MONSTA. Yep, Johnson was een kerel hoor. Volgens onze gids (zelf een gepensioneerd architect) moet iedereen op you tube beslist de documentaire Diary of an eccentric architect bekijken. Dat zullen we een dezer vast doen. In elk geval was dit bezoek van twee uur een hoogtepunt van onze maand in New England.
|
