Onder mijn voeten en handen.

De meteo was mooi vanaf 7.00 uur en toch dampte mijn ochtend urinestaal als kokend water. De hemel was open maar het had zelfs hier nog gevroren deze nacht. De witte waas over het gras verraadde de zeer lage temperatuur en al was het niet dat ik deze nacht in mijn blootje gewaar werd dat het geen weer was om in uw blote kont buiten te komen, toch was ik een beetje verrast. Het mooie zonnetje achter ons plexiglas zou doen vermoeden dat het veel warmer was dan in werkelijkheid. Toch vertrok ik weer heel blij en met meer dan een rugzak vol goede moed naar mijn volgende dagdoel. Het zou een tocht moeten worden van juist geen 24 kilometer. Maar de voorzienigheid wist meer. Bijna na mijn eerste vijf kilometer wou ik kost wat kost de GPS geweld aan doen. Ik weet nog toen ik thuis het traject aan het uittekenen was dat hij op deze positie mij altijd een andere richting wou uitsturen. Bij de navigatie bestaat er dan een procedure dat je van het parcours ( een route genaamd) omschakelt naar een spoor (track). Bij een route stelt de GPS voor wat jij kan doen, bij een spoor zeg jij zelf aan de GPS wat je echt wil doen. Als je dan recht door een vijver wil gaan, gaat hij je recht door de vijver sturen. We veronachtzamen dan het voorstel van de GPS. Niet altijd ongevaarlijk. Dat ervaarde ik ook vandaag. Ik had via een spoor mijn traject dwars door een gigantisch groot militair domein gestuurd in Saran. Nergens stond er iets vermeld van militair domein, laat staan van schiettoestanden en doodsgevaar. Ik ging er niet doorheen, maar waar ik een spoortje vond in dat gigantisch groot domein zonder waarschuwingsbord ben ik toch maar doorgestapt. Ik zag allerlei metalen plakkaten in de vorm van een mensenfiguur, zag vierkante kaders in hout waar een schietroos in gespannen stond, en zag ook een commandotoren waar militairen zich waarschijnlijk oefenden in het opwaarts klimmen en afwaarts dalen, want er hingen nog koorden aan de wand. Wanneer ik plots aan een zeer streng bewaakte post toekwam waar camera’s waren opgesteld in 8 richtingen, besefte ik toch instant dat dit geen Banana-split opname was. Ik ben wijselijk op mijn passen terug gekeerd en heb een omweg gemaakt van bijna twee en een halve kilometer. Beter dat dan hagel in mijn g.t. Na een half uur was dit euvel mentaal en plantair geplaatst. Ik kom aan in de rand van Saran. Een departementeel stadje met commercieel centrum en allerlei bijhorigheden zoals industriële zone en kleinhandelaarsgebied. Ik zie plots een heel groot verguld beeldhouwwerk staan in een tuin naast mijn voetweg. Een olifantenjong achterna gelopen door zijn moeder olifant en allebei gedragen door 4 armen en handen. Heel speciaal en vooral de uitbeelding en mijn impulsieve impressie maken dat ik er foto wil van maken. Terwijl ik die foto maak, komt per toeval een man de tuin in gelopen en ziet mij die foto maken. Hij komt op mij toe en vraagt vanwaar ik die interesse heb. Ik vertel hem over mijn boek (onder mijn voeten en handen) en verklap hem mijn impressie over dat standbeeld. Zijn uitleg is gans anders: hij vertelt mij hoe hij is aangedaan door de noodkreet van de gewone mens naar de politiek toe. De mensen schreeuwen om hulp, om empathie, om begrip, om eerlijkheid, om beslissingen die ook eens in hun voordeel uitvallen. Maar de politieker die overheerst van generatie op generatie. Ze geven hun oppermacht door aan hun kinderen. En waar politiek vroeger een mandaat was om een populatie gelukkig te maken is het nu een mogelijkheid geworden om jezelf het leven heel comfortabel te maken. De gewone mens wordt verdrukt, plat gedrukt door een uitverkorene van hemzelf, niet om de gewone mens te dienen, dan wel om zijn eigen portefeuille te dienen. Zo had ik het niet gezien, maar het was best wel heel prachtig gevisualiseerd. Terwijl hij dat allemaal aan het vertellen is aan mij, tekent hij mij een schildpad. Ik had hem bij het begin van het gesprek gevraagd of hij in zijn galerij geen beeldje had van een schildpad (Marie Rose is zot van schildpadden en reptielen in het algemeen). Neen zei hij, maar als je wil maak ik je er nu meteen eentje, en tekende in balpen een schildpad voor mij ( zie foto). Na een 15 minuten vertrek ik bij hem en bedank hem uiteraard voor de mooie geste. Ik wandel voor de laatste 8 kilometer richting doel. Dat was voor de tweede maal vandaag buiten de waard gerekend. Mijn boswegeltje dat er wanhopig vuil en verwaarloosd bij lag (verstrooid afval van banden, takken van sierdennen, plastieken emmers en bussen, ook onderdelen van auto’s en stukken koetswerk) wordt weer maar eens smaller en moeilijker doorgaanbaar. Waar heb ik dit ooit nog eens meegemaakt. Na een vijftal minuten lopen word ik een halt toegeroepen door een drie meter hoge draad voor een distributiecentrum van een transportbedrijf. Ik zie wederom camera’s hangen en vermijd onheil door op mijn stappen rustig weer te keren. Het ogenblik waarop mijn GPS-kaart in het toestel werd gestoken is hopeloos achterhaald. Sinds 2017 werd op deze plaats een project gestart met “une zone industriëlle”. Bossen werden gewoon afgesloten en wegeltjes liepen dood. Ik, ei zo na ook, want opnieuw moesten er extra kilometers worden gelopen om hier weer uit te geraken; Uit plaatsvervangende schaamte bel ik Walter om 13.00 uur op om hem te melden dat hij niet ongerust hoeft te zijn, maar dat er op mijn tocht vandaag toch enkele dingen fout zijn gelopen. We ontmoeten elkaar (bijna niet) op het kerkhof van dit grote dorp. Maar wat hij noch ik niet wisten is dat dit kerkhof twee ingangen heeft en wij elkaar ter plaatse niet vinden. We staan amper 100 meter van elkaar verwijderd, maar het duurt toch wel een kwartier voor we elkaar gelukkig in de armen kunnen vliegen. Vanavond eten we gepaneerde vis met brood en tartaar. Bovenop een glaasje heel zwaar bier, want de frigo hangt scheef. We dachten op een camping te gaan staan en morgen Orléans eens een bezoek te brengen maar dat was tegen ons g.t gesch.ten. De ene camping toe, en de andere camping geen douches, geen wifi, geen TV en WC. Daar betalen wij niet voor. Morgen wandel ik verder door en daar treffen we bij aankomst een camping. Ik vertel je dan wel hoe het daar is verlopen.

MJ.S was een vrouw van rond de 65 en sukkelde met een agressieve vorm van een spierziekte. Het probleem was dat de spieren wegsmolten. Dit proces was niet alleen onomkeerbaar, het was ook degressief in tijd. De bedoeling van de kinesitherapie was zo strategisch mogelijk dit proces van spieraftakeling zo fel als mogelijk tegen te werken, af te remmen en te vertragen door spieren zo veel als mogelijk actief en passief te doen functioneren. Hierdoor verliep dit proces van aftakeling, spierzwakte en zelfs onkunde in de dagelijkse functionele activiteiten trager. Dat MJ.S in een rolstoel zou belanden was zo goed als zeker. De bedoeling was om dit zo lang mogelijk te kunnen uitstellen. In huis begon het mobiliteitsprobleem zich schrijnend te etaleren onder vorm van een onzekere gang met wandelstok tot een loop met twee huishoud-aftrekkers onder beide oksels, waarbij de voeten slepend en schoffelend vooruit werden gesleept. Wanneer die dag dan toch aanbreekt dat de mobiliteit sneller afneemt dan dat de afremming van deze aftakeling, moet er een keuring geschieden door een adviserend geneesheer. Deze autoriteit heeft de autonome macht om te beslissen of de tussenkomt in de aanschaf van een rolstoel, primo toegelaten is, en secundo de technische aard van deze rolstoel. Het is erg confronterend, maar wanneer iemands spiersysteem zodanig is aangetast dat autonome aandrijving van de wielen niet meer mogelijk is, dan dringt zich de oplossing van een elektrische wielstoel op. Bij MJ.S. was het zo ver reeds gevorderd, dat indien zij een conventionele rolstoel zou moeten gebruiken, zij niet in staat zou zijn deze wielen via grip op de randen zelf te verplaatsen. Een kleine onmondige kleuter zou dit kunnen opmerken. Enkel de enige uitvoerende machtspersoon die een mandaat had over de mobiliteit van deze patiënte zag dat niet. Wij hadden als verzorgende kinesist al één keer gescoord, door de adviserende geneesheer te verplichten zelf de controle aan huis te komen doen, vermits een verplaatsing van de patiënte naar het openbaar kantoor van de controlerende dienst zoveel problemen opleverde. Dat zinde die adviserende persoon helemaal niet en zo is er miserie ontstaan. Wat is er gebeurd? De adviserend geneesheer belt aan de deur waarop vermeld staat dat de beller eventjes geduld moet hebben omwille van het moeilijk gangpatroon van deze bewoonster. Bij het openmaken van de deur meldt die man dat verplaatsen dan toch nog mogelijk is. Hij observeert daarbij een vrouw die steunt op twee aftrekkers onder haar oksels. Geïrriteerd sist hij dat een elektrische rolstoel zeker niet in overweging wordt genomen omdat autonoom verplaatsen nog altijd mogelijk is (sic). Daarbij is hij echt niet vriendelijk en sociaal empathisch. Goed, MJ.S. heeft recht op een conventionele rolstoel, waar zij niets mee kan doen. Bij mijn volgend bezoek hoor ik heel het relaas van een erg ontdane mevrouw. Ze heeft (onder lichte dwang ) een papier getekend waarbij zij akkoord ging met deze beslissing. Ik zou geen De Smedt zijn als ik niet impulsief reageerde door naar de telefoon te lopen en de bevoegde instantie hun nummer draaide. Licht overstuur roept de patiënte me nog toe dat ik dat niet mag doen, want ze is bang dat haar gewone (overbodige) rolstoel haar ook niet zal worden gegund. Na een echte telefonische Parijs-Dakar van diensten en doorverbindingen heb ik de grote eer om persoonlijk met de adviserend geneesheer te kunnen en te mogen communiceren. Ik speel heel gevaarlijk spel. Ik meld aan de telefoon dat deze mevrouw mij vraagt om voor haar op te treden. Of ik haar burgerlijke partij wil stellen tegen het RIZIV indien bij deze mevrouw geen elektrische rolstoel wordt goedgekeurd. De arts aan de andere kant van de communicatielijn blijft evenwel beleefd en meldt mij heel laconiek dat de procedure nu éénmaal deze regel oplegt: wanneer de patiënte zich autonoom kan verplaatsen is er geen tussenkomst is voor de meerprijs van een elektrische rolwagen. Voor deze patiënte is dit een zware financiële domper, en ze had het al helemaal niet zo gemakkelijk op financieel gebied. Ik speelde nog gevaarlijker spel. Ik noemde de adviserend geneesheer, krantenmerk en naam van de plaatselijke journalist die bereid was om aan deze mistoestand wel eens een verhaaltje te wijden. Ik kende een plaatselijke reporter (Mijnheer Mertens zal me nu wel vergeven indien hij nog leeft) maar ik had die man in de verste verte niet gecontacteerd om een reportage te maken. Toch was de toon wat minder hoog en plots nam de dialoog een wending. Er werd mij gevraagd wat mijn argumentatie zou zijn. Toen ik opmerkte dat deze mevrouw inderdaad nog wel over een basismobiliteit beschikte, maar dat dit afhing van een middeleeuwse situatie. Haar verplaatsingsmogelijkheid hangt af van twee huishoud aftrekkers onder haar oksels. Ik stelde voor dat de adviserend geneesheer dit zeer zeker in zijn verslag zou moeten melden, en dat het duidelijk was dat hier zich oplossende maatregelen aandienden. Toen werd er plots na reeds een korte tijdspanne overgegaan naar een actieplan. De huisarts (ikzelf dus) stelde voor dat de behandelende kinesist (ikzelf dus) een verslag zou opmaken dat zich toespitste op de gangmogelijkheden, de ADL-activiteiten (activiteiten die gepaard gaan bij het uitvoeren van de dagelijkse huishoudelijke functies), de valrisico’s in huis en de preventiemanieren hieromtrent, en last but not least, de sociale afhankelijkheid en meerwaarde van een elektrische rolstoel tegenover een conventionele. Ik liet niet na de huisarts op de hoogte te brengen van mijn capriolen. Hijzelf zou niet anders gereageerd hebben, werd mij achteraf verteld. Het verslag was diezelfde avond klaar en werd voldaan in de brievenbus gedropt. Welgeteld een week later kreeg de patiënte een goedkeuring voor deze bede. Ook de huisarts en ikzelf kregen een kopij van deze goedkeuring. Twee maanden later op een dinsdagochtend reed M.J.S. met haar rolstoel naar de markt in Herent. Dat had ze in jaren niet meer gedaan. Aan zo’n oplossingen houden heel veel betrokken partijen een goed gevoel over. Een pracht job hebben wij. De patiënt heeft mij er jaren na elkaar regelmatig over aangesproken, en zich afgevraagd of ik niet beter voor huisarts had gestudeerd…….