Een dagboek over een (wellicht) onvergetelijke ervaring
31-05-2016
Dag 12 - Van Puenta La Reina naar Estella -22 km
Gisteravond genoten van een heerlijke buffet maaltijd. 13 ! Daarna lange tijd samen gezeten in het gezelschap van twee Duitse dames uit de buurt van Frankfurt. Zij zijn op stap (letterlijk) zonder de mannen. Die passen thuis op de kinderen. Ze spreken weinig engels, dus haal ik mijn beste (=belabberd) duits boven en vertaal ik voor Eddie. 'Is there any language that you don't speak' zegt hij verbaasd.
De méteo voorspelt droog weer. Dus loopt Eddie in zijn kilt. Alle caminogangers binnen een dag wandelafstand kennen intussen Eddie (en dus ook mij!). 'The fast Scot and Belgian', omdat we iets sneller lopen dan de gemiddelde pelgrim en dus mensen meermaals voorbij steken in functie van onze rustpauzes. Iedereen wil op de foto met Eddie. Ik ben dan fotograaf van dienst. Ik zeg hem dat op het einde van de Camino wellicht ik de enige pelgrim ben die niet met hem op de foto ben gegaan. Hij lacht hartelijk.
Het wordt langzamerhand een hele klus om de voornamen te blijven onthouden van alle mensen die we ontmoeten. Het zijn er zoveel uit zoveel verschillende landen. Soms is het piekeren: waar hebben we die nog gezien? Van welk land is hij? Hoe noemt hij weer?
Vandaag weer enkele keren serieus moeten klimmen. Voldoende steil om om de 50 m te moeten stoppen om hart- en ademhalingsritme terug op een normaal peil te brengen. Voldoende lang om in een drijfnatte T-shirt boven te komen.
We lopen door het dorpje Cirauqui. Heel mooi boven op een heuvel gelegen, omringd door wijngaarden. Het zijn de eerste wijnranken die we op onze tocht tegen komen.
We passeren onderweg een vrouw afkomstig van 'Island of Man', een belastingparadijs tussen Schotland en Ierland. Zij loopt met haar hondje de Camino! Ik beklaag dat diertje! Ergens in een dorp onder een brug zit Luciano met zijn voeten in het koude water van een rivier. 'Bellissimo' roept hij enthousiast.
We kruisen een jonge Duitser. Hij is vanuit Hannover naar Compostela gelopen en is nu op terugweg naar Saint Jean. Van daaruit wil hij de Jeruzalem route gaan lopen. 'That guy is really crazy', zegt Eddie. Ik vraag me af hoe hij dit financiert. Hij is al zes maanden onderweg en daar komt wellicht nog een jaar bij.
Het is goed wandelweer. Bewolkt en niet meer dan 15 °C. Tegen de middag gaat het regenen en worden de ponchos boven gehaald.
Rond drie uur bereiken we Estella. We slapen vannacht in 'Hostal Christina'. 45 voor een dubbele kamer. Dat is per persoon 7 meer dan voor een albergue. Eddie is gelukkig dat we niet in een dortoir slapen. Om eerlijk te zijn, ik ook!
Wanneer we de stad verkennen, lopen we Jonathan tegen het lijf. Hij is gisternamiddag toch nog uit Pamplona vertrokken en heeft ons ingehaald. Morgen wandelen we weer samen.
Later op de avond Skype ik nog even met Maryse. Om half tien gaat het licht uit. Letterlijk en figuurlijk!
Dag 11 - Van Pamplona naar Puenta de La Reina - 25 km
Vannacht weer geen oog dicht gedaan. Luciano, die beneden mij lag, heeft gesnurkt als een ... (zelf in te vullen). Een Amerikaan uit de Midwest was tot laat in de nacht samen met zijn zoon de voortgebrachte geluiden van Luciano aan het becommentariëren. Ik hoor op een gegeven moment de zoon zeggen: 'if I wasn't at the camino, I would kill him!' Ik ga er van uit dat hij een grapje maakte!
Jonathan, de Canadees, gaat vandaag niet met ons mee. Hij neemt een rustdag in Pamplona. De laatste dagen te weinig geslapen, zegt hij. Daar zit een waarheid in. Maar...volgens mij heeft hij ook een kapitale fout gemaakt om de avond voordien een Schot te willen volgen, die zich per sé wilde bezatten. Niemand kan drinken zoals een Schot!
Zelfs Eddie zag er gisteren niet fris uit. Maar vandaag opnieuw de oude.
Gisteravond met hem nog de oude stad bezocht. In kilt, zoals alle avonden. Straten vol met 'Pamplonezen' (of hoe noem je de inwoners van Pamplona?). Je moest die gezichten kunnen zien. Verwonderd, lachend, ongeloof, zelfs afkeurend en misprijzend in de kathedraal. Die mensen zien immers geen Schot, maar een inmiddels stevig bebaarde man met een 'rok'. Zeg nooit tegen een Schot dat hij een 'skirt' (rok) draagt. Dan affronteer je hem. Eddie zegt: 'women wear skirts, man wear kilts!'
Vergeefs naar een restaurant gezocht dat open was! Restaurants openen tenvroegste om half tien. Dat is zo ongeveer het uur dat pelgrims gaan slapen... Daarom onze honger gestild in een goede tapasbar. Daar zie ik nog even de meisjes uit Hakendover. Zij stoppen hier en keren morgen met spijt in het hart terug naar België.
Vandaag opnieuw moeten klimmen naar een hoogte van 780 meter, naar de 'Alto de Perdón'. Bijna drie uur omhoog! Maar het is (zoals steeds) de moeite. Een fantastisch vergezicht over Pamplona en de vallei. Aan de andere kant idem. Vier gescheiden dorpen in een uitgestrekte vlakte. Op de top van de berg een monument: in plaatstaal uitgesneden silhouetten van pelgrims op weg naar Santiago. En 40 grote windmolens...
Onderweg weer heel wat mensen gesproken: een Pools koppel, een Hongaars koppel, drie jonge Amerikaanse vriendinnen, een Australische, Bruno uit Sicilië, een jonge Ierse, een man uit Capetown uit Zuid -Afrika, die zich op de dorpel van een huis na drie dagen nog steeds zat af te vragen waarom hij naar hier is gekomen!
Tijdens de afdaling passeren we een gedenkteken van een Vlaming, die daar ter plaatse is overleden. Het is al het achtste gedenkteken van overleden mensen op de Camino sinds we Saint-Jean hebben verlaten. De Camino eist zijn tol...
Eddie en ik beslissen om een kamer te nemen in 'Hotel Jakue'. Het doet ongelooflijk deugd om nog eens te kunnen slapen zonder een snurker in de buurt.
Eddy is gisternamiddag iets te lang in een bar blijven zitten! Hij vond het absoluut nodig om tijdens het avondeten in kilt en met de Schotse (vlag die hij al enkele dagen op zijn rugzak draagt), Schotse vrijheidsliederen te moeten zingen! De Ieren een tafel verder lieten zich ook niet onbetuigd! Het is een erg luidruchtige bedoening geweest, dat avondmaal.
Vannacht opnieuw geslapen in een albergue de peregrinos. 8 stapelbedden, 4 snurkers!
Vandaag opnieuw een relatief korte etappe doorheen de bossen van Navarra. Om te eindigen in de ommuurde stad Pamplona.
We slapen in een wat speciale albergue. De stapelbedden zijn als het ware tegen een muur aangebouwd. De open zijde kan worden afgesloten met een gordijn. Meer privacy en hopelijk ook minder geluidslast...
Ik heb wat sightseeing gedaan in de stad. Heb ook een GSM gekocht. 18 ! Nu nog even mee leren werken! Hopelijk houdt hij het 4 weken vol!
Ik heb vannacht een kamer gedeeld in de hostal 'La Posada' met Eddie en Jonathan, een Canadees uit Ottawa, die we gistermorgen hebben ontmoet. Zalig om eens niet in een rumoerige dormitorio van een albergue te moeten slapen.
Alle pelgrims die vannacht verblijven in het prachtig gerenoveerde Monasterio van de 11de eeuw, eten in het restaurant van onze hostal. In twee shiften. 2 keer 150 mensen! Onvoorstelbaar hoeveel talen je hoort spreken als je langs de tafels loopt!
Vandaag was een relatief gemakkelijke etappe. 23 km door de schaduwrijke bossen van Navarra. Op enkele stevige kuitenbijters na, vrijwel steeds bergaf op goed begaanbare grint- en bospaden.
Ik heb een tijdje samen gelopen met drie Vlaamse meisjes. Sarah is zes weken geleden vertrokken in Aalst! Op haar eentje helemaal alleen door Frankrijk. Nu nog vijf weken tot Santiago. Respect! De twee anderen zijn vertrokken ergens in Zuid-Frankrijk en stappen tot Pamplona. Zij wonen in Hakendover. Wat kan de wereld soms klein zijn!
Heb ook een tijdje samen gelopen met Fanny, een jonge Belgisch Luxemburgse. Zij heeft enkele maanden geleden haar dochtertje verloren. Ik ben even aangeslagen. Ze is pas geopereerd aan de knie en loopt met een verband. De dokter heeft het haar verboden, maar toch doet ze het. De hele weg naar Santiago!
Heb ook even samen gelopen met een jong Iers koppel. Ze willen later dit jaar trouwen en zien deze tocht als een soort relatietest...
Er zijn vele redenen om deze bizarre tocht te ondernemen!
De camino maakt ook zijn eerste slachtoffers. Mensen komen al mankend het dorp binnen. Blaren, pijnlijke knieën... Het zal er de komende dagen niet op verbeteren!
Mijn telefoon doet het nog steeds niet. Al drie winkels gedaan, Maryse heeft al enkele keren gebeld met Mobistar. Het probleem geraakt niet opgelost! Morgen lopen we naar Pamplona. Ik blijf er maandag tot de winkels openen. Dan koop ik me een toestel met een Spaans nummer.
Dag 8 - vrijdag 26 mei - Naar Roncesvalles - 25 km
Vannacht met zeven andere mannen geslapen in een muffe dortoir van de 'Auberge du Pélerin'. Vanavond ga ik voor een hostal met wat meer privacy!
Vandaag de Pyreneeën over gestoken. Naar een hoogte van 1450 meter boven de zeespiegel. 'That 's a lot of mountain', zegt Eddie.
Een prachtige dag is het geweest , weersgewijze althans! Om half acht vertrokken in Saint-Jean, met nog enkele honderden andere pelgrims. De eerste twee uur in de mist. Dan trok boven ons de hemel open. En plots realiseren we ons dat we eigenlijk in de wolken hebben gelopen die we nu onder ons hebben gelaten. En effectief, in de vallei ver beneden ons een fantastisch wit wolkendek. Naarmate we hoger klimmen gaat de zon meer branden. De wolken blijven ver beneden ons. Wie kan er zeggen dat hij vandaag een broodje kaas heeft gegeten boven de wolken boven op de top van een berg in het gezelschap van een Schot, een Canadees en een Japanner!
Zeven uur hebben we geklommen. Op bepaalde ogenblikken meer dan 20%. Vreselijk! Maar het was de moeite. De vergezichten zijn onbeschrijfelijk.
En dan het gezelschap! Tijdens die 20 km klimmen heb ik mensen ontmoet en gesproken uit minstens 20 verschillende landen. Ik vraag me constant af hoe het komt dat je op deze camino mensen ontmoet van alle continenten van deze wereld! Australië, Zuid-Amerika, Azië, de VS...
s' Avonds gaan we samen in het monasterio naar de mis en de pelgrimszegening. Daar ontmoeten we Luciano. Hij heeft het duidelijk moeilijk. Zijn stapmaat Sergio van de voorbije week is vertrokken. Ongelooflijk wat een week samen stappen kan teweegbrengen bij een mens. Ook dat is de camino!
Dag 7 - Saint Juste Ibarre - Saint Jean Pied de Port - 24 km
Gisteravond samen genoten van een heerlijke maaltijd. Een salade-mixte als voorgerecht, een half bord vol entrecôte met frietjes en kaas van het dorp als nagerecht. Met een halve liter wijn. Voor 16 ! ZESTIEN! Eddie vraagt zich hardop af: 'Does she make any profit out of it?'
Vandaag is het echt zwaar geweest. Na enkele kilometers bij een boerderij recht omhoog de heuvel op. Op handen en voeten op een bijna onbegaanbaar pad. Voorover gebogen om het zwaartepunt zo kort mogelijk bij de grond te houden. Eèn misstap en onherroepelijk val je enkele tientallen meters dieper. Na enkele honderden meters klimmen komen we op een karrenspoor dat steil omhoog naar de top van de heuvel leidt. Maar hoe hoger we klimmen, hoe verder die top komt te liggen. Geen bomen meer. Alleen nog graasweiden. De vogels zijn zelfs gestopt met zingen. We passeren op ons pad verschillenden kudden (is dit het goeie woord?) loslopende koeien, wilde paarden en honderden schapen. Op deze hoogte geen omheiningen meer.
Na meer dan twee uur klimmen bereiken we de top. Beneden ons trekken de wolken samen. De vallei achter ons verdwijnt in de wolken. De zichtbaarheid vermindert. Minder dan 50 meter. Ik realiseer me dat we in de wolken stappen.
We blijven lang op die grote hoogte. Van de ene heuvel naar de andere. En dan trekt plots de hemel open. Een diepe vallei - verschillende honderden meters lager- strekt zich voor ons uit.
Hier en daar een geïsoleerde boerderij. En heel in de verte iets wat op een dorp lijkt. We vragen ons af of dit Saint-Jean Pied-de-Port zou kunnen zijn.
Ja dus. Maar het blijkt nog 2 uur stappen en mijn energie is compleet opgebruikt. Het is 2 uur in de namiddag en we hebben nog niks gegeten. Tot mijn grote opluchting passeren we een gehucht met een bar. De uitbaatster is zo vriendelijk om een sandwich te maken. Gelukkig. Ik had het anders niet gehaald.
Omstreeks 4 uur bereiken we Saint-Jean. Het is er zoals te verwachten erg druk. Tientallen 'rugzakkers' zoeken een slaapplaats.
Eddie is een echte Schot. Elke avond bij aankomst na de verfrissende douche draagt hij zijn kilt. Voor wie het zich afvraagt: er wordt geen ondergoed onder gedragen. 'It is simply not done!' zegt hij. Er komen mijn inziens weinig Schotten de camino wandelen, in acht genomen de aandacht die Eddie krijgt van de locals... Ik vind het geweldig om naar de expressies op al die gezichten te zien wanneer wij voorbij wandelen...
Na een lekker avondmaal wandelen Eddie en ik nog even naar de gîte waar Sergio en Luciano verblijven. Sergio verlaat ons morgen. Hij rijdt terug naar Lourdes en gaat vervolgens nog twee tweeken wandelen op de 'Voie d'Arles'. Het wordt even emotioneel. Wat vijf dagen samen stappen op de Camino kan teweeg brengen!
Morgen wacht het echt serieuze werk. 24 km omhoog de Ibañeta-pas over. Bij leven en welzijn schrijf ik morgen een dagrapportje vanuit Spanje.
Deze nacht bijna geen oog dicht gedaan. Ik vraag me af of er iemand van het gezelschap niet gesnurkt heeft! Verschrikkelijk!
De 'pomes' ('Prisoners Of Mother England' - zo noemen de Engelsen Australiërs, zegt Eddy) zijn het eerste wakker. Om half zeven!
Om zeven uur zet Luciano zich recht in zijn bed voor zijn dagelijks 'ritueel'. Hij luistert eerst naar wat gregoriaanse muziek en zegt dan in stilte enkele gebeden terwijl hij een wierook kaarsje aansteekt. Luciano geniet van elke minuut die het leven hem biedt. Hij verwondert zich over alle kleine dingen die in de loop van de dag over hem heenkomen. De 'Oohs' en de 'Aahs' en de 'Wauws' zijn niet uit de lucht.
Om 8 uur gaan Eddie en ik op pad. Bij het verlaten van het dorp krijgen we het gezelschap van een hond. Een zwerver. Hij zal ons de ganse dag volgen. De volledige 25 km. Over twee heuvels heen. Bij aankomst is het beest uitgeput. Hij waakt bij onze schoenen aan de voordeur van onze slaapplaats. Onze hospitalière belt naar de eigenares die hem wat later komt ophalen. Ik heb het gevoel dat dit niet de eerste keer is...
De tocht vandaag was lastig. Vooral de beklimming in de namiddag. Erg steil over moeilijk begaanbare rotspaden. In een brandende zon. En met te weinig water vertrokken. Onderweg slechts èèn dorpje gepasseerd. Odiarp. Heel pitoresk weliswaar. De laatste 15 km geen huis meer tegen gekomen. Wel uitgebroken koeien en een paard dat dwars over de weg stond zonder een levende ziel in de buurt... Constant op smalle bergpaden gelopen, soms langs steile diepe ravijnen. Ik voel dat mijn lichaam -vooral mijn benen en voeten- zich beginnen af te vragen waarmee ik bezig ben...
Bij het binnenkomen van Saint-Juste Ibarre staat onze gastvrouw ons op te wachten. Een deel van haar woning is omgebouwd tot gastenverblijf: drie slaapkamers met keuken en badkamer. Eddie en ik delen een kamer. Het is weer wat anders dan een dortoir met 8 bedden! Een uur na ons komen Sergio en Luciano toe. Terwijl ik dit schrijf in de keuken staat Luciano voor mij al zingend zijn stapkleren van de dag te wassen.
Recht tegenover ons verblijf een auberge die in principe altijd gesloten is, tenzij pelgrims bellen. Dan komt de uitbaatster een maaltijd bereiden. Soms toch vrij eigenaardige toestanden op de camino.
Dag 5 - Hôpital Sainte Blaise - Maulèon - 17,5 km
Gisteravond voor het slapen gaan, verwittigde Sergio ons: hij snurkt! Misschien zou hij beter in de keuken slapen, om ons niet te storen. Wij (dat is: mezelf, Eddie de Schot en Luciano de Italiaan) in koor : niet nodig, we hebben oordopjes, we zullen die gebruiken.
Ja wadde, de oordopjes, de slaapzak over het hoofd getrokken en zelfs beide wijsvingers in de oren konden niet helpen. Zijn gesnurk overstemde alles. s'Morgens de doodleuke vraag of hij ons wakker gehouden had...
Vandaag slechts 17,5 km. Maar wat voor kilometers! Na 200 m al direct zigzag een steile heuvel op. Erg glibberig nog omwille van de regen. Dan afwisselend langs grintpaden, hoog in zaad staand gras, doorheen koeënweides, dan weer langs smalle rotspaden, steeds steil omhoog. Na twee uur stonden we op de top. De beloning was groot! Wat een vergezicht! Een zacht glooiende diepe vallei met aan de overkant groene weides, hier en daar opgevuld met bomen en daar achter de besneeuwde toppen van de Pyreneeën cols. We hebben ze drie dagen niet gezien, de bergen, nu zijn ze terug. Dan langzaam naar beneden, de vallei in.
s' Namiddags het zelfde verhaal. Berg op, berg af! Tot we in de verte Mauléon zien verschijnen. Opgelucht, want onze energie was op.
Bij het binnenkomen van het dorp zetten we ons neer op het eerste terras dat we tegen komen. Ik wil even naar het toilet en de uitbater verwijst me naar een urinoir in een steeg recht tegenover het café. Eddie vraagt waar de dames moeten gaan. Ik zeg 'ik vrees nergens'. Eddie windt zich op. 'This is the reason why the UK probably willu leave the EU!' Omdat ik niet onmiddellijk het verband zie tussen het urinoir en het vertrek van de UK uit de EU, vraag ik 'waarom'? Omdat de UK de stortvloed aan Europese regelgeving beu is, maar ook omdat de UK het enige land is dat de Europese richtlijnen en reglementen nauwgezet uitvoert. Volgens de europese voorschriften in de UK geen licentie voor een bar of cafè indien er geen heren en damestoilet is. De meeste Europese landen vegen gewoon hun voeten aan de Europese reglementering! Misschien heeft hij wel een punt!
We gaan de sleutel van onze gîte ophalen in het gemeentehuis. Blijkt dat inmiddels het Australisch koppel dat ik op dag 2 ben gepasseerd, ook in de gîte slaapt. Voor Monique en Richard is het hun eerste ervaring met een gîte. Vooral Monique heeft het moeilijk met het feit dat ze met 5 mannen in een zelfde kamer moet slapen...
Later op de avond gaan we samen iets drinken en eten. Ik laat hun kennis maken met Blonde Leffe. Na drie Leffes is elk vooroordeel en gêne verdwenen!
Zes mensen die op de zelfde dag in Lourdes zijn vertrokken. En na 5 dagen treffen ze mekaar op de zelfde plaats. Ook dat is de camino!
Dag 4 - Oloron Sainte Marie - Hôpital Saint Blaise - 25 km
Om half zes deze morgen begint de eerste kamergenoot zijn spullen bijeen te ritselen en zijn rugzak te pakken. Een half uur later de volgende. Er zijn vroege vogels tussen de peregrino's!
Ik kan de slaap niet meer vatten, dus sta ik ook maar op rond half zeven. Even verfrissen, rugzak maken en naar de keuken beneden. Naar de bakker om de hoek voor een croissant en een chocoladekoek die ik samen met de collega's stappers in de keuken soldaat maak.
Ik heb ter hoogte van de kathedraal opnieuw met mijn Schotse vriend Eddie afgesproken. Ik noem hem intussen Eddie 'Bravehart', omdat hij een hekel heeft aan alles wat Engels is... Een heel sympathieke kerel. Roept naar iedere passant 'Bonjour!'. Dit is dan ook het enige Franse woord dat hij kent.
We zijn na een uur stappen het eerste dorp gepasseerd wanneer we even een korte break nemen. Ik neem er mijn gids bij en stel vast dat we de komende 20 km geen winkel meer tegenkomen. Zelfs op onze dagbestemming is er geen restaurantje, alleen een 'distributeur de nouriture', wat dat ook moge betekenen, vragen wij ons af...
Wij terug naar het dorp, een baguette gekocht bij de lokale bakker en dan naar de epicerie op het marktpleintje voor wat charcuterie. De uitbaatster is duidelijk heel gelovig. In de vitrine van de winkel geen producten uitgestald, maar foto's van heiligen en allerlei attributen (sorry voor het woordgebruik) die wijzen op haar diepgelovigheid. Zelfs een foto van haar plechtige communie. Wanneer ze hoort dat we op weg zijn naar Compostela, biedt ze ons spontaan een koffie aan, die we in dank aanvaarden. Ook dat is de camino!
De nog resterende 20 km lopen we op een drafje af. Het is relatief fris weer en af en toe krijgen we een nog frissere bui over ons heen. Weinig bezienswaardigheden, ook volgens mijn gids.
Om drie uur bereiken we Hôpital Saint Blaise. Een gehucht met 3 huizen, een kerkje en een 'refuge de pélerins'. 8 slaapplaatsen met basic voorzieningen. De voedseldistributeur stelt niks voor. Gelukkig hebben we inkopen gedaan.
We zijn de eersten. Sergio en Luciano komen 2 uur later toe. Het zijn trage stappers. Eddie wordt wat zenuwachtig van het niks doen. Er is dan ook niks te doen of te zoeken in dit gat. We kunnen zelfs geen pintje gaan drinken!
We vernemen op het laatste moment van de hospitalière dat we via de telefoon een 'plat de pélerin' kunnen bestellen in het restaurant naast de kerk (dat 4 dagen op de week is gesloten!!!). Zo gezegd zo gedaan. We krijgen voor 10 per man meloen met hesp, een stoofschotel, een stuk kaas, broodpudding en een peer als dessert. Voor 10 !!! Wat krijg je daarvoor bij ons? Twee flessen wijn van 8 per stuk maken het feest compleet.
Ook hier geen wifi. Hopelijk kan ik morgen aan mijn BLOG.
Deze morgen om zeven uur gewekt door een lichtflits gevolgd door een vreselijke donderslag. Kort daarna een stortbui. Het kan hier serieus rommelen in de bergen. France Météo voorspelt een regendag. Dat ziet er niet goed uit. Bovendien is de temperatuur gehalveerd: gisteren nog 30° C, vandaag nog hoogstens 15°.
Aan de ontbijttafel zie ik Eddie weer, de Schot die ik eergisteren kort ontmoette. Hij stelt voor om samen te wandelen wat ik in dank aanvaard.
Eddie is vorige maand ontslagen als manager van een Schots filiaal van een Amerikaanse multinational. Om de negatieve gedachtenspiraal te doorbreken heeft hij hals over kop beslist om naar Santiago te lopen. Hij loopt op de GPS van zijn telefoon. Zelfs niet de moeite gedaan om een stapgids aan te schaffen. Na twee dagen staan zijn voeten al vol blaren.
Het eerste uur samen in de miezer gelopen. Na een korte pauze bij de gemeentelijke fontein van Buzy begint het! Het water gutst uit de hemel. We vinden een onderkomen onder de oude gemeentelijke wasplaats. Na 20 minuten krijgen we het gezelschap van Luciano uit Trieste en Sergio, een Fransman uit Nice. Zij hebben mekaar gisteren ontmoet. We hebben daar een gezellige conversatie gevoerd in een mengeling van Frans, Engels en Italiaans, vooral heel expressief met de handen.
Omdat het blijft gieten, besluiten we om toch maar op weg te gaan. Sergio en Luciano lopen trager en blijven achter. 5 volle uren hebben we in die aanhoudende stortregen gelopen! In het begin op een relatief brede grintweg, later op een smal met stenen bezaaide bospad. Links van ons - 10 m lager - de kolkende Gave de Pau. Naarmate we vorderden werd het pad een modderige glijbaan door het water dat vanop de heuvel rechts van ons in alle richtingen over het pad zijn weg zocht naar de rivier. Een uitschuiver (letterlijk) zou ons duur te staan komen... Wat was ik blij dat we met twee waren!
Geen dorp, geen hut, geen bank om even rust te nemen. Dus blijven we lopen met de rugzak die met de minuut zwaarder wordt. Onze schoenen (en voeten) zijn doorweekt. Op 3 km van Oloron Sainte Marie, onze eindbestemming, stopt het met regenen... Mijn Schotse vriend kan er nog mee lachen. 'I felt at home all day long', zegt hij.
Eddie zoekt zijn hotel op, ik mijn gîte communal 'Le Bastet'. Twee dames vrijwilligers van 'Les amis du voie d'Arles' heten mij welkom. Eerste ritueel: schoenen uit bij het onthaal. Ze willen de gîte proper houden. Dan de gebruikelijke stempel in mijn boekje en afrekenen. Kostprijs voor een overnachting: 12,5 . We slapen met vier op een kamer. Een uurtje later komen Sergio en Luciano binnen.
Later op de avond gaan we samen eten in een restaurantje in de buurt. Een Duitse vergezelt ons. Het is een gezellige bedoening. Ieder doet zijn verhaal aan tafel. Van waar hij komt, waar hij naartoe gaat, over ervaringen op de weg... André is bv. vanmorgen vanuit Spanje over de Somport-col gekomen. Hij toont foto's van de dichte sneeuwbuien waar hij ingezeten heeft. In korte broek bij een temperatuur nabij het vriespunt... Als doorwinterde wandelaar was zelfs dit voor hem een schrikwekkende ervaring.
Dit maakt de Camino zo speciaal. Die onverwachte ontmoetingen met mensen met allemaal hun eigen verhaal. Zoals deze namiddag in de gutsende regen. Een dame (van middelbare leeftijd! ) die ons tegemoet loopt. Met een grote foto vooraan op de borst. Van een jong uitgemergeld meisje die een terminale hersentumor heeft. 'Zij loopt samen met mij de Camino' zegt de dame. 'Zij is bij mij' en dan pakt ze de foto vast. Ze wenst ons een 'Buen Camino' en vervolgt haar weg...
Of zoals de Fransman die bij mij op de kamer ligt. Letterlijk. Al drie dagen. Met een brees rond de knie. Geveld door tendinitis. Hij komt te voet van Le Pyu en Velay (700 km hier vandaan). Morgen probeert hij zijn reis naar Compostela verder te zetten. Gekkenwerk.
Als ik om tien uur op de kamer kom, na het schrijven van dit dagrapportje, zijn de lichten uit en liggen er enkelen al flink te ronken. Pelgrims gaan vroeg slapen!
Vanmorgen na een typisch Frans ontbijt (café, pain, beurre et confiture!) er onmiddellijk stevig ingevlogen! Even voorbij de Sanctuaire een kruisweg! Om de honderd meter een reusachtige kapel gebouwd langs de flank van een steile heuvel. Het was dus klauteren, bijwijlen op handen en voeten. Na twaalf staties (of zijn het er dertien?) gutste het zweet uit mijn lijf.
Maar de beloning was groot! Nog even door een bos en dan links van mij de besneeuwde heuveltoppen van de Pyreneeën-cols en rechts een zacht glooiende groene vallei.
De laatste 3 km voor Asson langs de oever van de Ouzom, een kolkende en schuimende rivier die volop bezig is om het smeltwater van het bergmassief af te voeren.
In Asson een koffie gedronken en enkele koffiekoeken en 2 liter water gekocht (om mee te zeulen!). Later op de dag zal blijken hoe hard ik die nodig zal hebben (vooral dat water!)
Dan via een zacht glooiende weg naar Bruges (niet te verwarren met Brugge!). Nog even halt moeten houden voor enkele honderden koeien (echt waar!) die op weg waren naar een nieuwe graasweide. Even voorbij het dorp haal ik twee stappers in. Het blijkt een Australisch koppel te zijn van middelbare leeftijd (zo noem ik alle mensen die minder dan 10 jaar jonger zijn dan mezelf!) die op weg zijn naar Santiago. Helemaal van Australië om hier 6 weken te komen afzien! Die zijn nog zotter dan ik!
Voorbij Bruges begint het. 10 km klimmen. Van 150 m boven de zeespiegel naar 550 meter. Op een bepaald ogenblik een heuvel (eerder berg!) omhoog, op een steil smal rotspad! Om de 20 m moet ik halt houden om naar adem te snakken! Tot in Sainte Colomé. Een rustig bergdorpje maar 'pas de commerces'! Wat was ik blij met dat water dat ik deze morgen gekocht had.
Dan opnieuw langs een rotspad steil naar beneden naar Arudy, een rustig en gezellig Pyreneeën dorpje. Ik slaap vannacht in Hotel de France.
Mijn benen en voeten doen het goed. Alleen wat last in mijn linker schouder. Ik zal deze avond enkele keren Voltaren smeren. Hopelijk verdwijnt daarmee het ongemak.
Begrijpe wie begrijpen kan! Een half jaar voorbereiding achter de rug, maanden leef ik al naar deze dag toe! En dan gisteravond, enkele uren voor de afreis: een totale blokkering, geen zin om te gaan, een 'tegen-goesting' van jewelste...
Was het faalangst? Zelfoverschatting? In ieder geval, deze al heel korte nacht geen oog dicht gedaan omwille van de gerezen twijfels.
Om half drie uit mijn bed. Om iets voor vier uur heeft Lars me bij de luchthaven afgezet. Omstreeks negen uur stond ik in het centrum van Lourdes.
Eerste euvel. Geen telefoonverbinding met het thuisfront. Mijn toestel vindt blijkbaar geen lokale mobiele netwerkbeheerder in Frankrijk. Gevolg: uitgaande telefoontjes worden afgebroken, SMSjes worden niet verzonden. Heel vervelend als je je vrouw hebt beloofd om haar op de hoogte te houden... Heb in de stad twee winkels van Franse mobiele operatoren bezocht (zeulend met een zware rugzak...). Geen die me kon helpen. En telefooncellen zijn uit het straatbeeld verdwenen...
Tweede euvel: ik vind ter hoogte van 'Les Sanctuaires Notre-Dame de Lourdes' de uitvalsweg niet naar mijn wandelbestemming van vandaag. Drie keer het hele domein afgelopen. En dat is groot! Kostte me minstens 5 km extra! En thuis zaten ze vergeefs te wachten op mijn zwaaien naar de webcam die voor de grot staat opgesteld...
Uiteindelijk toch de goede richting gevonden. Een mooi traject, eerst enkele uren door het belommerde 'Forêt de Lourdes', later door een sterk glooiend weidelandschap.
Ik slaap vannacht in 'Le Sanctuaire de Bétharram', een uit de middeleeuwen stammende prachtige abdij, waar nu blijkbaar nog gepensioneerde priesters verblijven. Ik ga straks samen met hen van een wellicht sobere maaltijd genieten...
Ter hoogte van het 'heiligdom' een Schot (met kilt!) tegen het lijf gelopen. Hij is vandaag ook in Lourdes vertrokken met bestemming Compostela. Hij liep vandaag nog door tot Asson. Ik vermoed dat we mekaar de komende weken nog gaan terugzien.
Vandaag een serieuze training achter de rug. 34 km met de rugzak langs het wandelknooppuntennetwerk (wat een draak van een woord!) van de Getevallei. En waarmee kan je beter afsluiten dan met een lokale 'Dorre' van het vat op de Grote Markt van Zoutleeuw?
Ik denk dat ik er (bijna) klaar voor ben. Zere voeten en zware benen. Dat wel! Maar geen blaren. En na een verkwikkende douche snel gerecupereerd.
Einde van de week ga ik nog eens stappen.
PS Klik op de foto om hem in groot formaat te zien
Vele avonden heeft het mij gekost. Aan de hand van mijn 'stap'gids en enkele (uitstekende!) Spaanse websites heb ik een overzicht gemaakt van mogelijke etappeplaatsen en lokale slaapvoorzieningen: albergues, hostals, pensions en hotels. Reserveren doe ik telefonisch twee à drie dagen voor aankomst. Dat uiteraard in de veronderstelling dat alles naar plan verloopt. Zo niet wordt het improviseren... Maar dat zien we dan wel!
Voor wie het interesseert, als bijlage het globale overzicht.
De zeven etappes en voorziene slaapplaatsen in Zuid-Frankrijk
Het traject tussen Lourdes en Saint-Jean-Pied-de-Port langs het middengebergte van de Pyreneeën is vrij dun bevolkt. Niet in alle dorpen is er mogelijkheid tot overnachten. Het was dus een kwestie om de dagetappes af te stemmen op beschikbare slaapvoorzieningen.
Zoals in 2014 opteer ik ook nu weer voor eenvoudige slaapvoorzieningen: trekkershutten, abdijen/kloosters, 'albergues de péregrinos', eenvoudige pensions en hostals en af en toe een hotel. De minder-uitgave voor een bed compenseer ik dan met het betere culinaire werk. Het mag soms wat meer zijn dan een 'plat du jour' of een 'menu de péregrino'! (ik ben niet voor niks al bijna 10 jaar lid van de kookclub van de Landelijke Gilde Neerwinden...)
Zo blijft mijn dagbudget in evenwicht. Ik ben niet onmiddellijk wat je noemt 'zuinig', maar als je 40 dagen onderweg bent, kan de globale kost wel aardig oplopen.
Op Frans grondgebied ga ik uiteindelijk één keer slapen in een klooster, vier keer in een 'Gite communal', één keer in een privé gastenkamer en één keer in een hotel.
De bijlage geeft een overzicht van de 7 etappes en slaapvoorzieningen (het downloaden van de bijlage neemt -op mijn computer althans...- enige tijd in beslag, dus even geduld na het klikken op de bijlage))
Slecht nieuws: 'stap'maat Jos moet noodgedwongen afhaken!
Slecht nieuws: stap-maat Jos moet noodgedwongen afhaken. Hij kan niet mee. Bij het trainen van de laatste weken heeft een oud letsel aan zijn been zich opnieuw gemanifesteerd. Het laat hem niet toe om dit avontuur zonder problemen tot een goed einde te brengen en wil mij niet ten laste zijn. Ik apprecieer dat.
Maar uitstel is geen afstel. Jos heeft het vaste voornemen om het volgend jaar opnieuw te proberen, op een traject en een tempo dat hij aan kan.
Mijn besluit is snel genomen. Ik ga er mee door. Alleen. Al maanden ben ik met de voorbereiding bezig. De vliegtuigtickets zijn geboekt. Al weken ben ik aan het trainen. Stoppen kan nu niet meer...
We starten dus in Lourdes waar we inpikken op de 'Voie des Piémonts', de lange afstandsroute GR78, die loopt van Montpellier aan de Middellandse Zee naar Saint-Jean-Pied-de-Port nabij de Atlantische Oceaan. Van Lourdes tot in Saint-Jean is het nog zowat 160 km stappen, die we in 7 dagen willen overbruggen.
In Saint-Jean-Pied-de-Port steken we via de Ibañeta-pas op 1450 m hoogte boven de zeespiegel de Pyreneeën over tot in Roncesvalles. Daar start de 'Camino Francés' die ons over een lengte van ca. 800 km tot in Santiago de Compostela moet brengen. We hopen dat in 32 stap-dagen te kunnen doen. In Spanje passeren we achtereenvolgens de grotere steden Pamplona (hoofdplaats van Navarra), Logroño (hoofdplaats van Rioja), Burgos en Leon (in Castilia y Leon). Onderweg moeten we nog enkele bergpassen over: Puerto de la Pedraja (1150 m) , Cruz de Ferro (1505 m) en O'Cebreiro (1300 m).
Heb me onlangs een paar nieuwe stevige wandelschoenen gekocht. Deze kostbare (en kostelijke...) attributen moeten mij ongeschonden tot in Compostela brengen. Heb ze de voorbije week uitbundig uitgeprobeerd. Circa 60 km gestapt. Maandag, dinsdag en vrijdag telkens 20 km. Het resultaat? Pijnlijke voeten! Heb ik verdorie de voor mij duurste (wandel)schoenen ooit gekocht, en dan bezorgen die mij zere voeten!!! Ik zal voor vertrek best toch maar een podoloog raadplegen.
Ben vorige zaterdag samen met JosV, dochter Klara en Maryse naar Mechelen geweest. Naar de pelgrims zegening van het Compostela Genootschap. De kathedraal zat afgeladen vol. 'Voor een goede tocht!' Er zullen deze zomer weer vele Vlaamse pelgrims onder weg zijn naar Compostela! (Zie bijlage)
We hebben ter plaatse onze tweede wandelgids gekocht: de route over de Camino Francés. We moeten het nog in detail bekijken maar in een eerste benadering gaan we er, zonder rustdagen en ongelukken, ca. 39 dagen over doen. Behoorlijk lang, lijkt me nu... Ik schrik er zelf een beetje van.
Op de foto als bijlage: de pelgrims zegening in de kathedraal van Mechelen.
Mensen vragen me soms: waarom ga je? En waarom ga je nu nog eens opnieuw?
Dan antwoord ik wel eens: ik denk dat de Apostel mij de vorige keer niet goed begrepen heeft, ik ga terug om hem het nog 's goed uit te leggen
Maar serieus nu. Om eerlijk te zijn: ik weet het niet! Ik denk nog veel aan mijn fietstocht van 2014. Iets ongedurig in mij stuwt mijn gedachten steeds weer in de richting van Santiago de Compostela. Dat iets' zegt me opnieuw op weg te gaan. Alsof ik nu iets moet vinden wat ik de vorige keer gemist heb!
Ik ben me er nochtans van bewust dat ik hiermee de geschiedenis van een mythe onderhoud.
Want - ongeacht het feit dat vanaf de 9de tot de 14de eeuw vele honderdenduizenden, wellicht miljoenen mensen uit alle windstreken van Europa pelgrimeerden naar het graf van de apostel Jacobus in Compostela, een gebruik dat ook de laatste decennia weer furore maakt - toch twijfelen historici ernstig of Jacobus ooit in Spanje zou begraven zijn!
Katharina Haemers, oud-docente Faculteit Vergelijkende Godsdienstwetenschappen, zei onlangs op een symposium: zoek in deze niet naar de waarheid, zoek naar de betekenis!
Zou de waarheid kunnen zijn dat Jacobus niet in Spanje is begraven? Zou de waarheid kunnen zijn dat men de ontdekking van zijn graf nabij Compostela meer dan 1200 jaar geleden effectief heeft 'geënsceneerd'?
Zou de reden hiervoor of de betekenis hiervan kunnen geweest zijn dat het toen nog feodale Europa een strijder en een held nodig had, waarachter de katholieke legers en veldheren zich konden scharen om weerstand te bieden aan de Moren, die onder één Islam vlag Spanje onder de voeten hadden gelopen?
De 'ontdekking' van het graf van de Apostel helemaal in het noord-westen van het land zou niet alleen voor een corridor zorgen voor tienduizenden trekkende pelgrims, maar volgens de legende zou de apostel himself in 847 als strijder op een vurig ros beslissend tussenkomen in een veldslag bij Clavijo tussen Christelijke legers en oprukkende Moren. Jacobus zou daarmee de redder van het Katholieke Europa worden.
Wat er ook van zij, die krypte in die kerk, die stad..., zij hebben iets magisch en blijven mensen uit de ganse wereld -meestal uit een zekere geloofsovertuiging- aantrekken. Ook mij dus. Voor mij en wellicht de meeste hedendaagse pelgrims is intussen de weg er naar toe belangrijker geworden dan de eindbestemming bereiken! Dat weet ik nu wel zeker na mijn fietstocht in 2014. De overweldigende natuur, het prachtige cultuurhistorische en religieushistorische erfgoed, het bijwijlen afzien, de vele warme contacten met andere pelgrims worden onvergetelijk gegrift op het netvlies, in het geheugen en in het hart...
Op de foto: Middeleeuwse afbeelding van Jacobus als matamoros' (= morendoder).