De zomer van 2022 is getekend door de oorlog in Oekraïne, de hete zomer en de gevolgen van beide gebeurtenissen.

De oorlog in Oekraïne drukt Europa met de neus op de feiten. Onze verslaving aan olie en gas brengt onze samenleving in nog geen vijftig jaar in nauwe schoentjes , omdat olie en gas ons afhankelijk hebben gemaakt van regimes met dictatoriale neigingen die niet voor oorlogen, en misschien kernoorlogen terug schrikken . Zozeer zelfs dat onze plannen om afstand te nemen van kernenergie en de klimaatverandering drastisch aan te pakken op losse schroeven zijn komen te staan.

Dat we zo afhankelijk zijn is ons en onze politici aan te wrijven. Tussen 1973 en 2022 hebben plolitici niet de conclusies getrokken die nodig waren om onafhankelijk te worden van de olie- en gasstromen en de gevaarlijke kernenergie. Integendeel elk jaar is de afhankelijkheid gegroeid. Er zijn te weinig incentives geweest vanuit de regeringen, de provincie- en gemeentebesturen om een andere richting in te slaan. Business as usual bleef in die jaren het uitgangspunt, geloof in onuitputtelijke grondstofstromen en het herverdelend kapitalisme werd beleden. Wijzelf dachten ook lange tijd dat het wel niet zo’n vaart zou lopen met die klimaatverandering, bleven huizen bouwen die net niet voldoende uitgerust waren om onafhankelijk te kunnen leven, los van de grote spelers op de energiemarkt. Er waren geen grootschalige isolatieprogramma’s waarbij iedereen betrokken was, huurders en eigenaars. Zonnepanelen werden enigszins gesubsidieerd maar niet zodanig dat iedereen en gezamenlijk, de daken ging vol leggen, warmtepompen zijn nu nog niet verplicht in nieuwe huizen. Sociale woningen zijn geen BEN woningen of minder waardoor ook sociaal zwakkeren beschermd werden.

Het gevolg van dit alles is deze zomer van 2022 wel vreselijk duidelijk geworden. De natuur heeft ons een hete kater bezorgd waardoor oogsten zijn verbrand, schepen niet verder konden op de Maas, water een kostbaar goedje werd, in de eerste plaats voor de landbouw die niet langer oppervlaktewater mocht sproeien. De natuur is in dichte en verre buitenlanden verschroeiend aangevallen door bosbranden, overstromingen en massale volksverhuizingen.

En we werden aangevallen door onze leveranciers en beursspeculanten die winsten roken en die ook opstreken. De zeven zusters uit de oliewereld strijken immense winsten op die uit de zakken van de gewone mensen worden gehaald, die bedrijven in moeilijkheden brengen. Hopelijk kan daarvan iets gerecupereerd worden voor de arme staten en hun onderdanen.

Maar wat voor ons milieuactivisten en natuurliefhebbers waarschijnlijk het meest pijn doet is dat de reductiedoelstellingen die in Parijs zijn afgesproken, de Green Deal van de Europese Gemeenschap en de programma’s die staten en regeringen op het oog hadden om de klimaatverandering vorm te geven wal eens massaal op de schop zouden kunnen gaan, en gaan.

Denk maar aan de vervanging van Russisch gas door schaliegas uit Amerika. Dat schaliegas winnen gaat gepaard met een enorme vervuiling van bodems en grondwater. Door onder hoge druk duizenden liters water, zand, chemicaliën en explosieven in de leisteenlaag te spuiten, ‘kraakt’ het steen en komt het – samen met het zwaar vervuilde water – via de boorput naar boven. Deze techniek wordt in het Engels fracking genoemd. In Amerika bestaan nu al 500000 boorputten waar schaliegas wordt gewonnen. Met alle vervuiling vandien, en de vrees voor grondverzakkingen en aardschokken. Zoals de gaswinning in Groningen ons heeft geleerd.

Tel op de hernieuwde interesse voor de kernenergie die gevaarlijk blijft zoals Zaporitja beklemtoond, de 6 centrales die in oorlogsgebied zijn terecht gekomen en waarvan het internationaal Energie agentschap waarschuwt voor grote gevolgen voor de Europese en Russische bevolking. Zonder dat we nog eens waarschuwen voor het nucleaire afval waarvoor nog steeds geen afdoende oplossing is gevonden.

Tel op de hernieuwde aandacht voor kolencentrales waarvan al lang geweten is dat zij het broeikaseffect aanwakkeren en dus nefast zijn voor het milieu en de natuur.

Er is maar één weg. We moeten zo veel als mogelijk onafhankelijk worden van de grote spelers op de markten door zelfvoorzienend te bouwen en te produceren. We moeten ons niet afsluiten van de wereld maar ook anderen helpen zelfvoorzienend te worden. Zon en wind zijn ieders bron om los te komen van de dictators en het kapitalisme.