Hallo iedereen!

De werkweek bleek een korte week te zijn. Het programma begint her en der vorm te krijgen maar het vraagt nog enkele persweeën. Er zijn enkele zaken die deze week eruit springen nl.: één van onze HIV patiënten is overleden in het algemeen ziekenhuis (nl.: Alert hospital). Weliswaar vreemd om dit van een patiënt te horen, zonder dat alle andere verpleegkundigen/personeel hiervan weten en dat 5 dagen na de gebeurtenis. Het lijkt geen belangrijk nieuws te zijn of wordt hier anders met het ‘leven’ omgegaan?

De nieuwe studenten psychologie van de AAU zijn deze week gestart. Gaat dit ons weekschema meer vorm geven?! Ook zijn we gestart met activiteiten in de OT –hopelijk komen de patiënten steeds meer volgens programma per groep.

Wat maakt onze dagen in Gefersa mooi –kjongo in het Amhaars? Een personeelslid die verrast is omdat hij niet wist dat zijn cliënten konden tekenen. Hetzelfde voor de activiteit ‘nursemeeting’ waarbij onze oudste verpleegkundige verrast was van de patiënten hun logisch redeneervermogen.

Wist je dat we deze week eens zelf een stel kazen hebben gemaakt. Het zijn nu nog maar 3 weken wachten tot we ervan kunnen genieten. Kaas, maar ook andere producten buiten Injera, kost hier dan ook meer dan in België. De kaas is ongeveer 600ETB/kg dwz 23€, om jullie een idee te geven.

Ons weekend dan! Dat begon vrijdagmorgen met alweer een stevig ontbijt waarna BRO Dawson ons richting bus zou brengen! Maaaaaar zoals wij kennen: zondag – vlaaidag kan je hier naar hartenlust spreken van vrijdag – filedag! De rit tot in de hoofdstad die normaal drie kwartier duurt liep al gauw uit tot 2 uur auto zitten! We moesten ook nog langs de bank om onze huur te betalen wat maakte dat we maar net op tijd waren voor onze bus! 13u – eten jelem – het ontbijt van 7u deze morgen zou tot aankomst van de bus in Awassa om 20u het laatste zijn wat we aten. De bus was volgens de broeders onvoorstelbaar luxueus en het comfort zou er vanaf druipen! Ik kan jullie zeggen: bij ons rijden ze met zo een bus nog van school naar het zwembad en terug. De rit van 6uur over amper 300km leek eindeloos. Airco adelem – tv auw. Amhaarse humor, lachen op 3! Maar goed wat slapen, wat muziek luisteren EN dan eens uit je raampje kijken! Mannekes, die rit was prachtig! Gelijk ze Afrika afbeelden op elk cliché beeld; Savanne, vlaktes vol dor gras met beesten, hier en daar een lemen hutje waar mensen woonden en probeerde een geit te houden, her en der die typische Afrikaanse boom gelijk in de Leeuwenkoning, … Pure natuur gelijk op de fotookes zoals ik dacht dat het nooit zou bestaan. Bedankt buschauffeur. Toen we in het drukke Awassa aankwamen was het donker maar nog steeds warm! Dit gebied is blijkbaar zéér warm en verbrande armen en neuzen zouden het gevolg zijn. We werden omsingeld door bajaj-chauffeurs die een centje bij wouden verdienen maar de  broeders van Awassa stonden ons al gouw op te wachten. We reden in hun bajaj naar het hotel: dat ding heeft echt geen deuren, Wesley moest zelfs half staan met een been buiten en wegwerkzaamheden maakte dat we af en toe zelfs moesten uitstappen! Geen getreur, de hotelkamer was geboekt, de menukaart zag er heerlijk uit en het eerste pintje kwam snel! Wij hebben daar lekker gegeten seg! Zowel de lekkerste pizza met groenten, pasta, noodles, wraps, wok, noem maar op! Ons bed wachtte en de wifi zorgde ervoor dat we even met thuis konden skypen! Het doet wel even raar een uurtje na het afleggen maar ozo tof!

Na een stevig ontbijt zaterdag met groenten, injera, zowel roerei als omelet, … gingen we op verkenning! Het puffen op de slaapkamer ’s nachts zette zich doorheen de dag verder! We maakte een mooi toertje door de stad, zochten naar een bank die visa aanvaard en deden een terrasje hier en daar. Toen zochten we, met google maps in ons achterhoofd de weg naar het grote meer dat hier ergens in de buurt zou zijn. Jawel we kwamen uit bij een keimooi pad overkoepeld met mooie bomen. Het meer aan de ene kant – terrasjes aan de andere kant.

Zondag misdag – vandaag eens niet! Wij gingen eens lekker uitslapen en op ons gemakske ontbijten. We bezochten later andere delen van de stad en botste weeral op de fantastische manier van bouwen hier! Die mannen deinzen voor niets terug! Ze lopen, klimmen hierop en bakstenen naar boven krijgen is geen enkel probleem! Nadat we de zondagswinkeltjes voorbijliepen brachten we een brachten aan de plaatselijke brouwerij. Ook weken we even van de grote wegen af, zoals we dat wel eens graag doen, en kwamen we ook nu weer door de zandweggetjes uit op een plaatselijke markt.

Maandag was onze laatste dag en deze hadden we gereserveerd om het natuurpark te bezoeken en de grote berg waarop we al dagen uitkeken te beklimmen. Na heel wat vijven en zessen over ons busticket terug huiswaarts konden we eindelijk vertrekken. We wandelde al een heel stuk en besloten om dan nog maar eerst iets te gaan eten in een resort dat we tegenkwamen. Er was ook een buffet aan de gang op het grote terras waar wij niet mochten gaan zitten. Wij moesten plaatsnemen op het balkon. Met uitzicht op het grote buffet bestelde we onze stevige maaltijd! Het wachten duurde wel even tot… we deze mannen in de mot kregen! Ongelofelijk! Die apen zaten dus in de bomen alles uit te kienen om ook maar het eten van de gasten te pikken! We hebben ons een deuk gelachen! Als iemand even niet aan het opletten was sprong er zo een aap uit de boom – sloop naar de uitgezochte tafel – sprong er razendsnel op en ripte zo snel als ie kon 1 of liefst twee bananen! Entertainment verzekerd! De grote Balu op het dak werd door de bewaker gevoederd met wel 10 bananen zodat deze nonchalant kon blijven zitten… Stel je voor! Moest je dit ooit zelf meemaken: gooi er geen appelsien naar in plaats van een banaan want die gooit ie je gewoon terug naar je hoofd! Na het lekker eten trokken we het park in. Het was prachtig! Echt waar genieten! Zeker toen we boven op de berg stonden en beneden de wilde paarden in het meer zagen lopen, miljoenen vogels zagen en de natuur ons gewoonweg stil maakte! Gelijk wij naar het bos wandelen komen zij hier aan het einde van de straat uit aan dit stuk natuur. Apen, gieren, … volgden ons pad. De weg naar huis was wel even spannend nadat we bedelende kinderen moesten weigeren om geld te geven. Vanop de berg begonnen ze stoer stenen naar beneden te gooien. Al goed waren hun armpjes nog klein.

21-02-2014 om 06:15 geschreven door Gert Wouters  

Gisteren, zaterdag vertrokken we richting Addis Ababa.  De studenten laten kennismaken met de ‘nieuwe bloem’ van Ethiopia, de hoofdstad.  We hadden afgesproken met Tesfa, student architectuur, die ik hier heb leren kennen bij het maken van zijn thesis over psychiatrie en architectuur.  We hadden geluk want een van de Broeders moest naar Addis, dus hadden we een gratis lift.  Bij zijn aankomst verraste Tesfa ons op een gebakje van een lokale patisserie.  De dag kon niet beter beginnen.  We bezochten de winkelstraatjes van Piazza.  Vervolgens namen we de taxi bus tot aan de souvenirwinkeltjes nabij het Black Lion Hospital waar we enkele weken geleden een nachtje hadden doorgebracht.  Na onze souvenirtocht was het zoeken naar een leuk restaurantje.  Tijdens het wandelen werden we vaak aangesproken door bedelende jongeren en kinderen.   Soms gemakkelijk te negeren, soms pijnlijk te beseffen dat hun leven uit deze activiteit bestond.  Op een bepaald moment was er verwarring alom… een passerende auto riep naar Tesfa.  Wij verstonden niets, we zagen niets… tot Tesfa vroeg of er iemand zijn portefeuille of gsm kwijt was.  Voor de studenten door hadden wat er gebeurde, besefte ik dat mijn gsm uit mijn broekzak was verdween. Dit maakte ik Tesfa duidelijk en we zette het op een loopje achter 3 jonge gasten.  Of deze gasten er iets mee te maken hadden, wist ik op dat moment niet.  Ik had niets gevoeld, ik had niets gemerkt… en had geen herkenningsteken van de mogelijke dader(s).  Maar ik zette het op een spurt …  De studenten stonden er radeloos bij… ‘wat gebeurd hier?’ … Maar daar was geen tijd voor om die vraag rustig te beantwoorden.  Ik liep samen met Tesfa een sloppenwijk in… straatje in, straatje uit… ondertussen gevolgd door Ethiopiërs met een groot verantwoordelijkheidsgevoel en enkele politieagenten.  De chauffeur die ons verwittigde, kwam met gierende banden aangereden… straatje in, straatje uit…  En yes!  Met behulp van de bewoners van deze triestige, bouwvallige wijk konden we een van de daders vatten…  Man…. man, kreeg die gast klop en slaag van de politie.  De jonge kerel werd hardhandig aangepakt  op de grond gegooid… hij kroop aan mijn been op…   Ik kreeg al spijt dat ze hem te pakken hadden.  Dit moest niet voor mij… mijn GSM terug in mijn bezit was al meer dan genoeg.  Ma bon, dan de Ethiopische procedures volgen wat resulteerde in een namiddag politiebureau in en politiebureau uit.   

09-02-2014 om 19:30 geschreven door Gert Wouters  

Beste lezer,

Mijn excuses, ik ben laat… en de regel: ‘geen nieuws, goed nieuws’ is wel echt van tel.  Sinds de aankomst van de studenten heb ik terug een ‘vlaamse babbel’ en is de nood om te bloggen minder groot. Dit betekent niet dat er niets gebeurd. Integendeel!  Vorige week hebben we een acute interventie moeten doen.  Een patiënt was van een muur gevallen. Op het eerste zicht had hij niets gebroken, maar het niet reageren op pijnprikkels verontruste ons.  Er werd dus besloten om de patiënt naar het ziekenhuis te brengen.

Met man en macht, andere patiënten van kracht, werd hij al dragend zonder halskraag in de ambulance gebracht. Met haast en spoed arriveerden 2 studenten in het eerste ziekenhuis. Een Rx later en vele wachturen later werd dan toch beslist te transigeren richting een universitair ziekenhuis. Daar waar meer testen uitgevoerd konden worden zoals opnieuw een Rx, een CT en een MRI –weliswaar pas de dag nadien. Gezien er geen familie van de patiënt aanwezig was of wist wat er gebeurd was, moesten verpleegkundigen in het ziekenhuis blijven voor de nacht (waken over de patiënt, want niemand anders kijkt er anders naar om). Ondertussen waren alle studenten in het laatste ziekenhuis, de ene student met nog een andere patiënt die besmet is met HIV en uitdrogingsverschijnselen vertoonde en dan ook mee moest omdat er nog maar 1 voertuig ter beschikking was vanuit het andere ziekenhuis, de andere student omdat hij de andere studenten wou helpen en dan ook de nacht ging doorbrengen bij de patiënt samen met de medical manager Gert en een Ethiopische verpleegkundige -woohoo. De anderen gingen eindelijk rusten.

Dit is niet het enige wat gebeurde. Dagelijks wandelen we meermaals op stenen en bergen naar het centra. Daar proberen we de andere verpleegkundigen te leren kennen, Amhaars te leren, ‘buna’ drinken en ergens structuur brengen in de werking. Dit verloopt, laten we zeggen, op slakkentempo of nee schildpadtempo (zie foto). Dossiers zijn onvolledig of zelfs afwezig, vergaderen zonder verslagen en soms zelfs zonder personeel, luisteren naar patiënten en hopen er zonder woorden eraan uit te kunnen. Oh en elke avond vergaderen we onder de naam BPS (lees: Bio-psycho-sociaal gesprek) en eindigen we hier en dan eens samen met de broeders met een DPP. Dit allemaal kan negatief klinken, maar integendeel het is leerrijk en het vraagt wat tijd maar we zien er een toekomst in. De mensen zijn vriendelijk, nemen je vast als ze met je praten, geven je een schouder tegen schouder begroeting, toeteren op de weg met een glimlach en willen je zelfs trakteren op buna of zelfs een rit naar huis.

Na twee weken hard labeur was het tijd voor wat pauze buiten de omheining van Gefersa. Gert kwam met het leuke idee om een weekendje weg te gaan met de groep richting Debre zeit – hij was zelf nog niet weg geweest voordat wij er waren buiten zijn verplichte Kenia trip. Via een connectie vanuit de chiro wisten we het viewpoint lodge te bezichtigen. Dit was een mooie lodge met zicht op lake Babogaya met veel vogels en ’s morgens een schildpad op je pad. Na het bezichtigen van de ‘gabia’ in Debre Zeit was het jammer genoeg voor Jan de uitbater niet duidelijk dat we twee nachten bleven.  We moesten nacht twee een nieuw verblijf zoeken, minder luxueus maar wel vriendelijk personeel. Ze maakten zelfs een kampvuur voor ons om zo onze nacht in te duiken met weer te dromen over de komende weken die volgen.

02-02-2014 om 19:53 geschreven door Gert Wouters  

Goede morgen allemaal,

Even ter informatie,  alle studenten zijn goed en wel toegekomen.  Momenteel genieten zie nog van hun nachtrust... want reizen is vermoeiend.

Hun eerste indrukken zullen in de volgende dagen hier te lezen zijn... tot dan!

20-01-2014 om 09:12 geschreven door Gert Wouters  

Hoi allemaal, weer even geleden....

Reden is de hernieuwing van mijn visum.  Blijkbaar lukt het niet om mijn visum te verlengen IN het land en sturen ze me UIT het land.  Nu zal ik vanavond een nieuw visum kunnen komen (hopelijk) al ik terug IN het land aankom.  Begrijpen wie begrijpen kan.  Maar bon, dan heb ik maar genoten van het zalige Kenia.   Mooi en lekker warm weer... en gezellige beestjes.

11-01-2014 om 10:33 geschreven door Gert Wouters  

27-12-2013 om 15:23 geschreven door  

27-12-2013 om 15:16 geschreven door Gert Wouters  

10-12-2013 om 19:48 geschreven door Gert Wouters  

We zijn al reeds in week 10.  Het gaat vooruit, ik verschiet er zelf van….  Ik heb de indruk dat de werkweken hier vlugger gaan.  Maar dat zal wel niet.  Ik wil het eerder toeschrijven aan alle uitdagingen, groot en klein, die me hier dagelijks mijn ‘office’ binnen waaien.  Verpleegkundigen die hun ontslag willen nemen owv bedreigingen of het implementeren van de organisatie vorm ‘patiënten toewijzing’.  Dit laatste is vrijdag op het management team goed gekeurd. Nu het in de praktijk brengen. Dat zal nog ‘piepen’ worden.  Gelukkig heb ik de ‘bedreigde’ verpleegkundigen kunnen overhalen om me hiermee te helpen.  Dus dit verhaal wordt zeker vervolgd.

De foto van de kookpot met het geitenhoofd, is niet voor patiënten, maar wel voor de broeders … en helaas ikzelf.  Ondanks mijn transformatie tot Ethiopisch vegetariër, kon ik het niet laten om mee te eten van dit hoofd.  De bereidingswijze ga ik jullie besparen.  Wel wil ik meegeven dat het 3 dagen duurt voor een geitenhoofd de tafel kan bereiken.  En ja, ik moet bekennen : het was lekker, ten minste zolang ik niet deze foto  voor me zie of het gedacht  van een geiten kop te zitten verorberen kon weren.

Vanmorgen, na mijn wekelijks bezoek aan de heilige mis, samen met de Superior (Broeder overste), kippen gaan kopen in Asko. (foto)  Deze hebben we zorgvuldig uitkozen en terwijl ik deze blog schrijf, is broeder Dawson deze een kopje kleiner aan het maken.  Ja ja, vanavond zullen deze hanen niet meer zo luid kraaien als ze op onze borden verschijnen …

Een 3^de foto is er eentje van een patiënt, in typische Gefersa  patiënten klederdracht, die dagelijks mijn ‘office’ binnenloopt.  Hij leest dan alle provincie hoofdsteden van de Ethiopische landkaart die mijn bureau siert.  Daarna vraagt hij pen en papier om te schrijven.  In grote letters schrijft hij in foutloos Engels telkens het zelfde levensverhaal.   En fier dat hij dan is!  Helaas merk ik dat het toelaten van een patiënt in je bureau een rariteit is.  Elke passant die mijn openstaande ‘office’deur passeert, wilt me van deze brave man verlossen.  Telkens weer moet ik hen overtuigen dat zijn aanwezigheid mij niet stoort.

08-12-2013 om 14:33 geschreven door Gert Wouters  

Naar aanleiding van een Skype gesprek met de studenten, die me zullen komen vergezellen en hopelijk vooral komen versterken in mijn opdracht te Gefersa,  kwam van hun de vraag of ik last had van een cultuur shock.  Het werd even stil.  Ik wist niet goed wat zeggen.  Ik onderwijs hen wel in cultuurshock, maar ik had er zelf nu niet bij stil gestaan, althans niet bewust. Ik heb al wat Afrika ervaring, voornamelijk in Kigoma (Tanzania).  Maar heb ik nu, hier, in Ethiopië al een cultuurshock?  Het is hier anders in Gefersa dan in Kigoma, dat is me duidelijk.  Het klimaat…  dat lijkt meer op het onze, het is te zeggen, hier op mijn berg in Gefersa lijkt het dagelijks een zonnige herfst dag met hoge temperaturen tot de avond valt.  Het eten… dat valt reuze mee.  De kok maakt heerlijke Injera met bijhorende pittige sausjes… , soms frietjes in alle maten ,… er is vlees, maar daar kunnen ze me hier niet mee verleiden daar ik de hygiënische omstandigheden van de gemiddelde slagerij ken.  Ik ben wel verschoten van het massale olie en zout verbruik in de keuken. 

Maar, tijdens de multidisciplinaire vergaderingen proberen we “guidelines” uit te werken.  Deze gaan over alcohol, drugs en seksueel misbruik bij de patiënten.  Hoe dienen we te reageren op zulk gebeuren, welke houding kunnen we hierin als hulpverlener aannemen, enz.   Tijdens deze bespreking ben ik wel verschoten van mogelijke ‘acties’ die kunnen worden ondernomen. Vooral collectieve straffen, iedereen over de zelfde kam scheren, is de gang van zaken.  Iemand zijn handen vastbinden gedurende enkele minuten tot uren, lijkt even gewoon als dat er thuis water uit de kraan komt.  En het zijn niet enkel de oudere hulpverleners die voor deze  maatregel willen gaan.  Ook sommige jonge, kersverse verpleegsters delen deze middeleeuwse praktijk als de ideale behandeling.   Geruststellend was de uitspraak van de General Manager, later aan tafel toen ik mijn verbolgenheid niet kon wegsteken, dat sinds de aanwezigheid van de broeders, deze maatregel niet meer in voege is.  Ik heb het tijdens mijn aanwezigheid in Gefersa ook nog niet gezien.  Een ander verhaal : indien een patiënt een crimineel feit zou plegen, kan je de politie verwittigen, maar deze zal niet komen, laat staan de patiënt voor de rechtbank brengen.  Want…. ‘he is mental ill’.  Bangelijke gedachte!  Ik word er haast paranoïde van.  Van paranoia gesproken, het is me opgevallen dat er hier een soort achterdocht heerst tussen de mensen.  Ik kan het nog niet zo goed omschrijven … en ben nog op zoek wat dit betekend.  Maar geloof me… ik voel me hier veilig en op mijn gemak.  Gelukkig zijn de patiënten hier niet zo vijandig.  

Elke dag leer ik hier van alles bij: vb dat je de piepschuim verpakking van je nieuwe LCD-tv perfect kunt recycleren.  Neem wat benzine, verbrokkel je piepschuim erin en je krijgt de perfecte silicone om je keukentablet te dichten.  De indringende benzine geur moet je wel enkele dagen verdragen… maar daarna heb je de perfecte dichting.  Of spreekwoorden en uitdrukkingen zijn soms hilarisch.  Als iets heel moeilijk is, zegt men: ‘het is als een nat schaap vooruit trekken’.  Ik heb nog nooit een nat schaap vooruit getrokken… maar naar het schijnt is dat moeilijk. J Of tijdens een gesprek met een Rwandese neuroloog over de 2^de wereld oorlog, kwam hij met de overtuiging dat Hitler – na het uitroeien van de Joden- alle zwarten zou vermoorden, in een gat dumpen en na enkele jaren zou dat aardolie opleveren. 

Tot de volgende

30-11-2013 om 13:59 geschreven door Gert Wouters  

Na meer dan een maand wachten gaan we het erop wagen.

Het is een feit, de eerste Gefersa kaas zal worden aangesneden.  De 2^de  bol, of beter: bolleke, zal in de frigo worden bewaard tot Bro. Eric en Bro. Gerard terug zijn van hun reis naar Congo en Kenia.  Deze week zullen ze terug zijn van hun missie.

De kaas is met veel animo onthaalt tijdens het ontbijt.  Het zijn hier geen echte kaas eters.  Kaas kennen ze, maar dan in een andere vorm of bereidingswijze.  Voor het aansnij ritueel begon, werd de kaas nog even gewassen.  De schimmels op en onder de kaas zijn namelijk niet het meest aantrekkelijke wat een mens op zijn bord wenst.   Maar eens gewassen, oogt het kaasje als een bol Chaumes. Een mooi licht oranje kleurtje.  Zelfs de geur valt mee.  Het mes geleidt gemakkelijk door het kaasje tijdens het aansnijden.  En dan volgt het proef moment… iedereen probeert… en iedereen heeft wel zijn gedacht.  Ik ga het toch houden bij het mijne J  De kaas is romig en zacht.  Hij is niet zo sterk van smaak, en smelt op de tong.  Ik heb het gevoel dat we nog een week of 2 hadden moeten wachten… Maar bon… zulke belangrijke momenten stel je niet uit.  Trouwens… bij deze eerste proefronde was iedereen het erover eens… “ Gharth”, zo spreekt men mijn naam uit… en schrijft men het ook J , “ge moet nog eens kaas maken.  Maar dan ne dikke bol!”

18-11-2013 om 15:12 geschreven door Gert Wouters  

De foto’s geven de directe omgeving van Gefersa weer.  Ze zijn genomen tijdens mijn zondag wandeling.  Om eerlijk te zijn doet de landschapsfoto  me denken aan een  mooi vergezicht in België ergens in Overrepen. Niet?  Op het eerste zicht niet dadelijk een Afrikaans tafereel.  Maar wacht maar.  Het regenseizoen –de zomer voor hier- is net gedaan.  Dus al het hemelse water is gevallen en het wordt even wachten tot er weer wat naar beneden komt.  Binnen enkele weken zal ik van dit landschap terug een foto maken.  Ik wed erop dat het dan totaal verdroogd bijligt.

De andere foto’s komen uit de oude doos.  Oude doos is misschien wat veel gezegd, want ze zijn nog maar een jaar of 4.  Net voor de Broeders van Liefde het management  overnamen zag het er  hier zo uit.  Ik moet helaas bekennen dat de klederdracht – gestreepte hemden en broeken-  nog steeds hier in de mode zijn.  We vinden dit allemaal een probleem.  Mannen- en vrouwenkleren, voor alle maten en gewichten en in goede toestand, laat maar weten.  Er zijn nog 5 studenten die hun valiezen moeten volkrijgen J

“Met wat ben jij bezig?”, is me verschillende malen te oren gekomen.  Om eerlijk te zijn: met héél veel. J  Soms vertrek ik s’morgens vanuit de communiteit naar het Center en denk ik : ‘wat moet ik vandaag doen?’  En dan wordt de dag toch overvallen door ‘toevalligheden’: ze duwen een nieuwe verpleegster in je bureau, deze mag je dan opvangen, er gebeurt een gevecht tussen 2 patiënten waar je wordt voor bijgehaald, er is plots een arts van een ander ziekenhuis die je komt vragen waarom je zijn patiënt niet hebt opgenomen, of er staan hier plots 2 ambulances met 3 patiënten voor opname,  dan moet je weer gaan kijken naar de teff (teff is een soort graan/zaad waarmee de Ingera wordt gemaakt) waarvan de kwaliteit niet goed zou zijn.  En gelijk ik nogal een teff-kenner ben J   Ondertussen probeer je dan de mails te beantwoorden die s’morgens op een berg hebt binnengehaald.  Ja, er is hier een zeer slechte internet verbinding.  S’morgens wandel ik met mijn pc de berg op, start de pc, maak connectie met een externe modem  en meestal in een meest onnatuurlijke houding, slaat de verbinding aan.  Zo  haal ik mijn mail binnen.  Idem voor de avond… terug de berg op, pc aan, modem aan en een charmante pose aannemen en je mails gaan de wereld in.  Soms wel een hilarische zicht zeker als je er met verschillende staat.  Ook probeer ik tussendoor wat nieuwe dingen op poten te zetten met de verpleegkundigen.   We startte met 2 ‘local netwerk coordinators’, 2 verpleegkundigen die op maandag op zoek gaan naar bedrijven waar we mogelijks patiënten kunnen ‘stage’ laten lopen.  Ook bezoeken ze de bedrijven waar er reeds patiënten te werk gesteld zijn. …. enz.   Dit evalueren we dan.  Veel interessante dingen kan/mag ik hier doen.  Maar van structuur is er wel geen sprake J

11-11-2013 om 15:23 geschreven door Gert Wouters  

Vandaag iets meer over het leven zoal het is.  Er zijn hier heel wat rariteiten.  Neem nu de tijd.  “In Afrika hebben ze de ‘tijd’” wordt al eens gezegd.  Maar dat de indeling zo anders is, dat is je  waarschijnlijk niet gekend.  Ik ga het proberen uit te leggen.  Hier eindigt de nachtrust  niet om 7 uur s ’morgens.  Neen, hier is 7 uur, 1 uur.  Het eerste uur van de dag.  8 uur voor ons is hier 2 uur voor hun.  Het 2^de uur van de dag, enz.  Dat geeft nogal eens misverstanden.  Als ik een afspraak heb om 9 uur, zie ik niemand om 9 uur in de voormiddag… neen, dan komt mijn afspraak  tegen 15 u in de namiddag.  Alé, tis te zeggen, als mijn afspraak er is tegen 15:59 mag ik al tevreden zijn. Want 15:59 is nog steeds 15 uur.  Ge moet het maar kunnen volgen hé….  Maar misschien kunnen we dit in België ook invoeren?   Vandaag, 2 november 2013 is voor de doorsnee Ethiopiër nog heel ver van zijn bed.  Hier is het vandaag 16 februari 2006. Dus als frisse dertiger kan ik ook melden dat februari hier 30 dagen telt…  Trouwens alle maanden tellen hier 30 dagen.  Dan zijn er een 5 tal dagen over, hoor ik  u denken… dat klopt.  Dat is de 13^de maand.  Vandaar dat reisagentschappen de reclame hebben : “Ethiopië, 13 maanden zon”. Maar ze zwijgen wel over de temperatuur J Want deze blijft in Gefersa toch aan de frisse kant.  Hier mogen ze wel een 13^de maand hebben, maar uit goede bron heb ik vernomen dat deze maand NIET betaald wordt.  Tja, misschien zijn wij daarin dan wat raar.

Drugs zijn hier verboden.  Sigaretten en bier zijn legaal te koop.  Maar ook Qat, ondanks dat het illegaal is, vind je  Qat overal open en bloot  in winkeltjes.  Qat zijn de verse bladeren van een struik –Catha Edulis- waar men op kauwt.  Deze struik komt in vele plaatsen van Ethiopië voor. En wordt al eeuwenlang als medicijn en roesmiddel gebruikt.  Qat of Khat wordt gebruikt door de bladeren tot een balletje te kauwen.  Dat balletje houdt men in de mond tussen de tanden en de wang. De bladeren bevatten de stof Cathinon, door het kauwen komt het sap vrij en dat wordt doorgeslikt.    Qat is een oppeppende drug zoals efedrine en amfetamines (speed).  Qat werkt wel minder heftig dan amfetamines maar de effecten en de risico’s zijn vergelijkbaar.  Gebruikers worden er actief van, voelen geen honger of vermoeidheid.  Meestal praat men vlotter en legt men gemakkelijker sociale contacten.  Vandaar waarschijnlijk dat veel cliënten van het Centrum meer de voor- dan nadelen zien.  De effecten kunnen een paar uur duren, maar als het uitgewerkt is voelt men zich meestal moe, belabberd, neerslachtig en kan men last hebben van hoofdpijn.

Ondertussen probeer ik mijn werk in het Rehabilitation Centre meer gestalte te geven.  Ik hoop dat dit een beetje lukt.  Hoewel, structuur in het werk brengen, is  voor de gemiddelde Ethiopiër niet gekend.  Of beter, onze, mijn westerse structuur is voor hun vreemd.  Maandag starten er enkele nieuwe verpleegkundigen hun carrière in Gefersa.  Ook zullen een 3 tal psycholoog studenten starten met een stage van 2 maanden.  In de MoU, Memorandum of Understanding, heb ik beloofd om deze studenten tijdens mijn aanwezigheid in Gefersa te begeleiden. In ruil zal er maandelijks een docent  van de A.A.U. (Addis Abeba University) een halve dag les geven aan de verpleegkundigen.  Samen met Lidya, het hoofd van het ‘Medical Department’, hebben we een brochure gemaakt om deze nieuwkomers en studenten wegwijs te maken in het centrum .  We hebben onze verwachtingen / doelstellingen voor elke doelgroep uitgeschreven.   Welk uur onze nieuwe collega’s gaan toekomen…. Dat mag Joost weten J  Een warm welkom zullen we  garanderen. We hebben Buna en Cake voorzien rond 14u … voor hun dus…  8u. 

02-11-2013 om 13:46 geschreven door Gert Wouters  

02-11-2013 om 13:46 geschreven door Gert Wouters  

In Kigoma, Tanzania was ik al gewoon dat  Moslims s’morgens (lees: een gat in de nacht) met slecht kwalitatieve Bose luidsprekers over de stad hun gezangen verspreidden.  Ik moet vaststellen dat de Orthodoxe kerk, hier in Gefersa, deze nachtrust verstorende activiteit ook hun eigen heeft gemaakt. Dit heeft wel het  grote voordeel dat ik tot heden mijn reiswekker niet uit mijn valies heb gehaald.  En tot mijn spijt  ik er dus niemand een pleziertje mee kan doen.  Tja,…  Het geloof is hier sterk, zowel bij de Orthodoxe gemeenschap als bij de moslims.  Religieuze symbolen zijn zeer belangrijk.  Zo draagt de ambulance van het rehabilitatie centrum een weloverwogen groen kruis met ‘gelijke benen’.  Gelijke benen om niet te lijken op het kruis van Christus, groen om niet te worden geassocieerd met het bloed van Christus  want dat zou allemaal te hard worden geassocieerd met het Orthodoxe geloof en zou er geen Moslim zich willen begeven in de ambulance!  Op sommige ambulances staat er zelfs langs het groene gelijkbenige kruis een groene halve maan.  Dit om de ‘kerk’ in het midden te houden, zeg maar…

Ook varkens mogen hier uit geloofsovertuiging  noch door moslims noch door orthodoxen worden geconsumeerd.   Kortom, alle eenhoevige dieren, ook paarden, mogen niet op tafel belanden. Ik merkte dat er al verschillende dagen op onze weg naar Addis Abeba een ezel dood lag.  Op de vraag waarom dit niet wordt opgeruimd, kreeg ik het verbazende antwoord dat alle dieren, of het nu een hond, een paard, … of wat dan ook is,  als het dier zijn leven op straat gelaten heeft, wordt gezien als onrein.  En daar moet een mens vanaf blijven, niet waar?  Het kadaver zal na enkele dagen wel door hyena’s of jakhalzen tijdens de nacht worden verwerkt.  En inderdaad, bij nauwere observatie de dagen erna, merkte ik dat er dagelijks wel een stuk minder ezel te bespeuren was.

Er zijn 2 bedrijven die cliënten van het rehabilitatie centrum te werk stellen,  van één bedrijf zijn de eigenaars Moslims.  Hier merk ik dat het niet evident is om de eigenares te overtuigen om het stigma rond ‘mental health’ te doorbreken en te bespreken binnen haar ‘vrouwen moslim gemeenschap’.  De reden is me niet zo gekend, maar ze wil wel proberen om haar moslim vriendinnen te overtuigen om bij een volgende anti stigma campagne in het centrum mee te komen luisteren.  Dat is een goede stap.  In het Moslim bedrijfje, waar men ‘lekstokken’ maakt, werken overwegend vrouwen.  De 3 mannen die er werken staan in voor het stoken van de glucose (foto) en de bediening van de machine die de lollies maakt (foto). De vrouwen staan in voor de verpakking van de ‘lekstokken’.  Ook onze 2 cliënten zijn vrouwen die er de hele dag door de plastic papiertjes rond de lekstokken draaien en dichtbranden met het kaarsje dat voor hen brand (foto).  Als hun zakje vol is – en dat is een behoorlijke zak – krijgen ze  povere 10 Birr (40 eurocent).  De twee dames lijken zeer tevreden over hun werk, en met grote trots en fierheid tonen ze hun armzalige werkplaats in een van de met ijzeren platen gebouwde werkruimte.  De vrouwen, een 15tal, zitten er naast elkaar en terwijl ze hun bandwerk doen, babbelen ze er oplos en hebben geen oog meer voor de honderden zoemende wespen die naar het zoet op zoek zijn.  Het lijkt er gezellig aan toe te gaan maar de werk- en de hygiënische omstandigheden doen bij mij toch vragen rijzen.  Dit kan ik niet zeggen van het tweede bedrijf.  Hier worden 3 soorten pasta gemaakt : spirelli, vermicelli en penne  .  De hygiënische omstandigheden komen nabij JCI normen en de 2 mannelijke cliënten vervoeren de afgewerkte pasta in zakken van –naar schatting - 50 kg.    Vanuit het opslag depot vinden de zakken pasta  hun weg naar de kleinhandelaars overal ten velde.  2 bedrijven die reeds meewerken aan de integratie en rehabilitatie van de cliënten.  Mooi, heel mooi.  Na 3 maanden werken  in de bedrijven zullen we voor onze cliënten zoeken naar een nieuwe job, nabij  de familie zodat we hem/haar terug huiswaarts kunnen oriënteren.  Aan dit laatste is wel nog wel wat werk J.

26-10-2013 om 16:39 geschreven door Gert Wouters  

20-10-2013 om 06:55 geschreven door Gert Wouters  

19-10-2013 om 20:48 geschreven door Gert Wouters  

Misschien moet eens iets vertellen van Gefersa Mental Health Rehabilitatie Center.  Gefersa heeft reeds een lange geschiedenis wat betreft psychiatrische zorg.  Helaas is deze geschiedenis niet zo mooi.  Patiënten, psychiatrische en/of mentaal gehandicapten, werden bijna letterlijk gedumpt in een aantal gebouwen.  Van een menswaardige zorg was er niet veel sprake.  Niet dat we iemand iets moeten verwijten, want zolang is het bij ons niet geleden dat deze mensen ook ergens werden ‘weg gestoken’.  Maar gelukkig zijn er toch een aantal Ethiopische bekendheden, waaronder de vrouw van de toenmalige eerste minister, die zich deze wantoestanden ten harte name.  In samenwerking met een bouwondernemer, Salini  en de Broeders van Liefde werd een volledig nieuw complex neer gepland op het domein van Gefersa.  De expertise van de Broeders van Liefde maakte er een menswaardig bestaan voor de 135 patiënten.  Maar we zijn er nog niet.

Het beleid doet er alles aan om een verandering in mentaliteit, behandeling en kijk naar psychiatrische gezondheidszorg  te creëren.  Met de slogan ‘no health without mental health’ probeert men hier beweging te krijgen in een vast geroeste kijk naar deze populatie.  En ja dit lukt, weliswaar langzaam en traag….  Maar er komt beweging en  er is nog veel werk aan de winkel.  Zowel op het werkveld, het centrum zelf en zijn personeel als bij hogere instanties moet er ‘rehabiliterende educaties’ worden gegeven. 

De laatste 2 weken bij ik ondergedompeld in het netwerken bij de ‘hogere instanties’.  Een Belgische vrouwelijke collega slaagt er wonderbaarlijk in om allerlei instanties op verschillende niveaus te connecteren.  Ik moet haar  maar volgen en kom in aanraking met deze loge Ethiopische structuren die soms zelf vragende partij zijn of die moeten worden overtuigd over de noodzaak en nut van een mogelijke samenwerkingen.  Hierdoor kom ik op een niveau waar ik tot heden weinig kaas heb van gegeten.   Zo waren er gespreken deze week op het ministerie van volksgezondheid, er is een samenwerkingsverband besproken met het enige psychiatrische ziekenhuis dat Ethiopië telt, Amanuel Hospital,  er is een Memorandum of Understanding (MoU) goed gekeurd bij de faculteit psychologie aan de AAU (Addis Abeba University), … en nog veel meer.  Ik noem deze 3 partijen daar ze mijn inzien belangrijke zijn voor de toekomst.  Allemaal heel spannende dingen voor mij en ik hoop dat ik de verwachtingen kan  inlossen en deze partners te vriend kan houden.  Anderzijds hoop ik bij de verpleging aan de slag te kunnen en daar heb ik wel kaas van gegeten J

19-10-2013 om 12:35 geschreven door Gert Wouters  

12-10-2013 om 20:15 geschreven door Gert Wouters  

Deze week begon de ‘real experiance’ op het werkveld.  Ik kreeg de mogelijkheid om een aantal verpleegkundigen persoonlijk te spreken.  Dit was geen evidentie.  ‘Wat moet die witte van ons??”  Maar eens ik ze in mijn ‘office’ had, verliepen de gesprekken in alle openheid.  Op dinsdag in de namiddag  was het teamvergadering.  De hoofdverpleegkundige stelt de agenda op.  Tijdens dit overleg worden de nieuwe opnames besproken en de cliënten die op woensdag een huisbezoek van ons mogen verwachten.  Ik kreeg de kans om mee te gaan op huisbezoek.  Samen met Micky (driver), Mohammed (de verpleegkundige) en Sjieté (sociaal assisstent) vertrokken we – welliswaar een uurtje later dan gepland – richting Addis Abeba.  Btw: Addis Abeba betekent : Nieuwe Bloem.  Er zijn momenteel zo’n 22 cliënten die in dit Home Visit  Progam zitten. We bezoeken er vandaag  vier.

Tijdens onze tocht naar en door Addis, geef ik mijn ogen de kost.  Veel situaties komen me bekent voor,  maar toch is het weer anders.  Ze werken hier met ezels. Véél ezels. Ik bedoel wel degelijk echte ezels, overbeladen met hout en ander spullen lopen ze zwoegend voort.  Sommige lopen zonder begeleiding en ze vinden feilloos hun bestemming heb ik me laten vertellen.  Ook rijden er éénassige karren die door muilezels worden voortgetrokken.  Bijna alle karren zijn gemaakt vanuit een creatieve geest, hout , ijzer, … kortom alles wat maar kan dienen om een kar te maken wordt gebruikt. Prachtig om deze innovatieve creaties te zien voortbewegen.

Eens in de stad rijden we door kleine steegjes.  Plaatsen waar je als toerist niet dadelijk zou durven komen.  De steegjes zijn vaak omwald met roestige ijzeren platen.  Het geeft allemaal een vervallen deprimerende indruk.  Armoede toef zou je denken.  Maar eens Sjieté aangebonkt heeft bij een client, en de poort wordt geopend, ben ik een en al verbazing.  Achter die roestige platen staan relatief kleine verzorgde huisjes. Ook binnen valt het best mee.  Wat primitief in onze ogen, maar ik heb in Tanzania ergere leefomstandigheden gezien.  Bij alle cliënten die ik bezocht is er een redelijk deftige living met –stoffige- zetels, kasten vol souvenirs en materiaal, er is elektriciteit, ja zelfs bij 3 van de 4 ontdekte ik een tv.  De buna (= zeer sterke traditionele koffie) waar men me voor waarschuwde, bleef spijtig genoeg uit.  Misschien was ik wat te nieuw om mij dit te offeren.  We werden overal warm onthaalt.  Ook al is het Amhaars Chinees voor mij en kom ik niet verder dan een ‘Amasegenalo’ (dank je wel), vertaalde Mohammed telkens wat er gebeurde of werd besproken.  Ik zag en hoorde hoe een gesprek uit de hand dreigde te lopen.  De cliënt wenste terug in opname te komen want ze minste haar vrienden in Gefersa.  Deze wens werd niet ingewilligd en Mohammed probeerde  de cliënt te overtuigen om thuis verder taakjes te blijven doen.  Maar ze werd boos, huilde, wou de living verlaten, … een ‘crise de hysterie’!  Maar op een vriendelijke en rustige manier kreeg Mohammed de situatie gekeerd.  “Wat denk je van een bezoekje aan Gefersa, vb 1x per week??  Dan zie je al je vrienden terug?”  De cliënt straalde … ‘au, au,au’ (ja, ja, ja)!  Knap werk van de Mohammed, 3 vliegen in één klap: de cliënt en ouders zijn tevreden met het aanbod, er is een opname –voorlopig- voorkomen en de cliënt kan nu in Gefersa worden gezien en dus een huisbezoek minder.

Vandaag zaterdag is het een vrije dag.  Dit geeft me de kans om de was te doen.  Ja, ja ze hebben hier een wasmachine.  Wat een luxe.  Helaas is er geen elektriciteit J  Dus is het wachten …  In de eerste dagen vertelde men me dat elektriciteit hier geen probleem zou zijn.  Ik moet echter bekennen dat er dagelijks wel een elektriciteitspanne  te melden valt.  Als alles doorgaat gelijk gepland –want dat planning durft hier al eens veranderen- gaan we namiddag een stapje in Addis zetten, gevolgd door een traditionele koffieceremonie.  Ik ben benieuwd!

12-10-2013 om 09:59 geschreven door Gert Wouters