Mijn excuses, ik ben laat en de regel: geen nieuws, goed
nieuws is wel echt van tel.Sinds de
aankomst van de studenten heb ik terug een vlaamse babbel en is de nood om te
bloggen minder groot. Dit betekent niet dat er niets gebeurd. Integendeel!Vorige week hebben we een acute interventie
moeten doen.Een patiënt was van een
muur gevallen. Op het eerste zicht had hij niets gebroken, maar het niet
reageren op pijnprikkels verontruste ons.Er werd dus besloten om de patiënt naar het ziekenhuis te brengen.
Met man en macht, andere patiënten van kracht, werd hij al
dragend zonder halskraag in de ambulance gebracht. Met haast en spoed
arriveerden 2 studenten in het eerste ziekenhuis. Een Rx later en vele
wachturen later werd dan toch beslist te transigeren richting een universitair
ziekenhuis. Daar waar meer testen uitgevoerd konden worden zoals opnieuw een
Rx, een CT en een MRI weliswaar pas de dag nadien. Gezien er geen familie van
de patiënt aanwezig was of wist wat er gebeurd was, moesten verpleegkundigen in
het ziekenhuis blijven voor de nacht (waken over de patiënt, want niemand
anders kijkt er anders naar om). Ondertussen waren alle studenten in het
laatste ziekenhuis, de ene student met nog een andere patiënt die besmet is met
HIV en uitdrogingsverschijnselen vertoonde en dan ook mee moest omdat er nog
maar 1 voertuig ter beschikking was vanuit het andere ziekenhuis, de andere
student omdat hij de andere studenten wou helpen en dan ook de nacht ging
doorbrengen bij de patiënt samen met de medical manager Gert en een Ethiopische
verpleegkundige -woohoo. De anderen gingen eindelijk rusten.
Dit is niet het enige wat gebeurde. Dagelijks wandelen we
meermaals op stenen en bergen naar het centra. Daar proberen we de andere
verpleegkundigen te leren kennen, Amhaars te leren, buna drinken en ergens
structuur brengen in de werking. Dit verloopt, laten we zeggen, op slakkentempo
of nee schildpadtempo (zie foto). Dossiers zijn onvolledig of zelfs afwezig,
vergaderen zonder verslagen en soms zelfs zonder personeel, luisteren naar
patiënten en hopen er zonder woorden eraan uit te kunnen. Oh en elke avond
vergaderen we onder de naam BPS (lees: Bio-psycho-sociaal gesprek) en eindigen
we hier en dan eens samen met de broeders met een DPP. Dit allemaal kan
negatief klinken, maar integendeel het is leerrijk en het vraagt wat tijd maar
we zien er een toekomst in. De mensen zijn vriendelijk, nemen je vast als ze
met je praten, geven je een schouder tegen schouder begroeting, toeteren op de
weg met een glimlach en willen je zelfs trakteren op buna of zelfs een rit naar
huis.
Na twee weken hard labeur was het tijd voor wat pauze buiten
de omheining van Gefersa. Gert kwam met het leuke idee om een weekendje weg te
gaan met de groep richting Debre zeit hij was zelf nog niet weg geweest
voordat wij er waren buiten zijn verplichte Kenia trip. Via een connectie
vanuit de chiro wisten we het viewpoint lodge te bezichtigen. Dit was een mooie
lodge met zicht op lake Babogaya met veel vogels en s morgens een schildpad op je
pad. Na het bezichtigen van de gabia in Debre Zeit was het jammer genoeg voor Jan de uitbater niet duidelijk dat we twee nachten bleven. We moesten nacht twee
een nieuw verblijf zoeken, minder luxueus maar wel vriendelijk personeel. Ze
maakten zelfs een kampvuur voor ons om zo onze nacht in te duiken met weer te dromen over de komende weken die volgen.
Reden is de hernieuwing van mijn visum. Blijkbaar lukt het niet om mijn visum te verlengen IN het land en sturen ze me UIT het land. Nu zal ik vanavond een nieuw visum kunnen komen (hopelijk) al ik terug IN het land aankom. Begrijpen wie begrijpen kan. Maar bon, dan heb ik maar genoten van het zalige Kenia. Mooi en lekker warm weer... en gezellige beestjes.
2 weken lang weigerde mijn pc om internet explorer te openen. Geen kat die weet wat de aanleiding is, hoewel het mogelijks een “tegendraads Ethiopisch virus” zou kunnen zijn. Hoe dan ook, tijdens een Skype gesprek met de studenten, wisten ze me een goede actie uit de doeken te doen om deze Ethiopische worm te verwijderen. En daar ben ik heel blij om! Merci.Dit geeft me de gelegenheid om jullie toch nog een prettige kerst te wensen en vooral en voorspoedig nieuwjaar.Mijn kerst startte in mineur. De Broeders in Gefersa kochten een geit en schaap. Deze zouden het leven laten om ons en dat van de Broeders in Mekanisa, een rijkelijk feestmaal te geven. Toen we allen thuiskwamen en de boom bekeken waaraan madam geit en miss schaap gebonden waren… was er geen sprake meer van enig leven. Niet dat ze al naar schapen of geitenhemel waren… neen, de beestjes hadden de benen genomen naar een beter en voor hun levendig kerstfeest.Er werd een groot opgezette zoektocht georganiseerd… Heel het Gefersa bos werd doorkamt, het ziekenhuis werd van binnen en buiten onderzocht, slaapzalen van patiënten werden aan een grondige inspectie onderworpen…. Elke patiënt of hulpverlener werd ondervraagd over de mogelijke herkenning van de viervoeters. Maar helaas… niemand had ook maar iets gezien. Zouden ze gestolen zijn? Nadat Bro. Dawson alle moed had verzameld om zijn mede broeders in Mekanisa te informeren over de onrustwekkende verdwijning, krijg hij te horen dat een andere broeder dit triestige schaap en deze troosteloze geit had zien staan. Hij vond het best dat hij deze beesten al naar Mekanisa vervoerde. Hij laadde ze in zijn land cruiser om hen te laten kennismaken met het slachtmes van Mekanisa. En zo geraakte ze gisteren toch nog netjes gekruid op ons bord. Eind goed, al goed… voor ons toch…
We zijn al reeds in week 10.Het gaat vooruit, ik verschiet er zelf van .Ik heb de indruk dat de werkweken hier
vlugger gaan.Maar dat zal wel
niet.Ik wil het eerder toeschrijven aan
alle uitdagingen, groot en klein, die me hier dagelijks mijn office binnen
waaien.Verpleegkundigen die hun ontslag
willen nemen owv bedreigingen of het implementeren van de organisatie vorm patiënten
toewijzing.Dit laatste is vrijdag op
het management team goed gekeurd. Nu het in de praktijk brengen. Dat zal nog piepen
worden. Gelukkig heb ik de bedreigde
verpleegkundigen kunnen overhalen om me hiermee te helpen.Dus dit verhaal wordt zeker vervolgd.
De foto van de kookpot met het geitenhoofd, is niet voor patiënten,
maar wel voor de broeders en helaas ikzelf.Ondanks mijn transformatie tot Ethiopisch vegetariër, kon ik het niet
laten om mee te eten van dit hoofd.De
bereidingswijze ga ik jullie besparen.Wel wil ik meegeven dat het 3 dagen duurt voor een geitenhoofd de tafel
kan bereiken.En ja, ik moet bekennen : het
was lekker, ten minste zolang ik niet deze foto voor me zie of het gedacht van een geiten kop te zitten verorberen kon
weren.
Vanmorgen, na mijn wekelijks bezoek aan de heilige mis,
samen met de Superior (Broeder overste), kippen gaan kopen in Asko. (foto) Deze hebben we zorgvuldig uitkozen en terwijl
ik deze blog schrijf, is broeder Dawson deze een kopje kleiner aan het
maken.Ja ja, vanavond zullen deze hanen
niet meer zo luid kraaien als ze op onze borden verschijnen
Een 3de foto is er eentje van een patiënt, in
typische Gefersapatiënten klederdracht,
die dagelijks mijn office binnenloopt.Hij leest dan alle provincie hoofdsteden van de Ethiopische landkaart
die mijn bureau siert.Daarna vraagt hij
pen en papier om te schrijven.In grote
letters schrijft hij in foutloos Engels telkens het zelfde levensverhaal.En
fier dat hij dan is!Helaas merk ik dat
het toelaten van een patiënt in je bureau een rariteit is.Elke passant die mijn openstaande officedeur
passeert, wilt me van deze brave man verlossen.Telkens weer moet ik hen overtuigen dat zijn aanwezigheid mij niet
stoort.
Naar aanleiding van een Skype gesprek met de studenten, die
me zullen komen vergezellen en hopelijk vooral komen versterken in mijn opdracht
te Gefersa,kwam van hun de vraag of ik
last had van een cultuur shock.Het werd
even stil.Ik wist niet goed wat zeggen.Ik onderwijs hen wel in cultuurshock, maar ik
had er zelf nu niet bij stil gestaan, althans niet bewust. Ik heb al wat Afrika
ervaring, voornamelijk in Kigoma (Tanzania).Maar heb ik nu, hier, in Ethiopië al een cultuurshock?Het is hier anders in Gefersa dan in Kigoma,
dat is me duidelijk.Het klimaat dat lijkt meer op het onze, het is te zeggen,
hier op mijn berg in Gefersa lijkt het dagelijks een zonnige herfst dag met
hoge temperaturen tot de avond valt.Het
eten dat valt reuze mee.De kok maakt
heerlijke Injera met bijhorende pittige sausjes , soms frietjes in alle maten ,
er is vlees, maar daar kunnen ze me hier niet mee verleiden daar ik de hygiënische
omstandigheden van de gemiddelde slagerij ken.Ik ben wel verschoten van het massale olie en zout verbruik in de
keuken.
Maar, tijdens de multidisciplinaire vergaderingen proberen
we guidelines uit te werken.Deze gaan
over alcohol, drugs en seksueel misbruik bij de patiënten.Hoe dienen we te reageren op zulk gebeuren,
welke houding kunnen we hierin als hulpverlener aannemen, enz. Tijdens
deze bespreking ben ik wel verschoten van mogelijke acties die kunnen worden
ondernomen. Vooral collectieve straffen, iedereen over de zelfde kam scheren,
is de gang van zaken. Iemand zijn handen
vastbinden gedurende enkele minuten tot uren, lijkt even gewoon als dat er
thuis water uit de kraan komt. En het
zijn niet enkel de oudere hulpverleners die voor dezemaatregel willen gaan.Ook sommige jonge, kersverse verpleegsters
delen deze middeleeuwse praktijk als de ideale behandeling. Geruststellend was de uitspraak van de General
Manager, later aan tafel toen ik mijn verbolgenheid niet kon wegsteken, dat
sinds de aanwezigheid van de broeders, deze maatregel niet meer in voege is. Ik heb het tijdens mijn aanwezigheid in
Gefersa ook nog niet gezien. Een ander
verhaal : indien een patiënt een crimineel feit zou plegen, kan je de politie
verwittigen, maar deze zal niet komen, laat staan de patiënt voor de rechtbank
brengen.Want . he is mental ill.Bangelijke gedachte! Ik word er haast paranoïde van.Van paranoia gesproken, het is me opgevallen
dat er hier een soort achterdocht heerst tussen de mensen.Ik kan het nog niet zo goed omschrijven en
ben nog op zoek wat dit betekend.Maar
geloof me ik voel me hier veilig en op mijn gemak.Gelukkig zijn de patiënten hier niet zo
vijandig.
Elke dag leer ik hier van alles bij: vb dat je de piepschuim
verpakking van je nieuwe LCD-tv perfect kunt recycleren. Neem wat benzine, verbrokkel je piepschuim
erin en je krijgt de perfecte silicone om je keukentablet te dichten.De indringende benzine geur moet je wel
enkele dagen verdragen maar daarna heb je de perfecte dichting.Of spreekwoorden en uitdrukkingen zijn soms
hilarisch.Als iets heel moeilijk is,
zegt men: het is als een nat schaap vooruit trekken.Ik heb nog nooit een nat schaap vooruit getrokken
maar naar het schijnt is dat moeilijk. J
Of tijdens een gesprek met een Rwandese neuroloog over de 2de wereld
oorlog, kwam hij met de overtuiging dat Hitler na het uitroeien van de Joden-
alle zwarten zou vermoorden, in een gat dumpen en na enkele jaren zou dat
aardolie opleveren.
Na meer dan een maand wachten gaan we het erop wagen.
Het is een feit, de eerste Gefersa kaas zal worden
aangesneden.De 2debol, of beter: bolleke, zal in de frigo worden
bewaard tot Bro. Eric en Bro. Gerard terug zijn van hun reis naar Congo en
Kenia.Deze week zullen ze terug zijn
van hun missie.
De kaas is met veel animo onthaalt tijdens het ontbijt.Het zijn hier geen echte kaas eters.Kaas kennen ze, maar dan in een andere vorm
of bereidingswijze.Voor het aansnij
ritueel begon, werd de kaas nog even gewassen.De schimmels op en onder de kaas zijn namelijk niet het meest aantrekkelijke
wat een mens op zijn bord wenst. Maar
eens gewassen, oogt het kaasje als een bol Chaumes. Een mooi licht oranje
kleurtje.Zelfs de geur valt mee. Het mes geleidt gemakkelijk door het kaasje
tijdens het aansnijden.En dan volgt het
proef moment iedereen probeert en iedereen heeft wel zijn gedacht.Ik ga het toch houden bij het mijne JDe kaas is romig en zacht.Hij is niet zo sterk van smaak, en smelt op
de tong.Ik heb het gevoel dat we nog
een week of 2 hadden moeten wachten Maar bon zulke belangrijke momenten stel
je niet uit.Trouwens bij deze eerste
proefronde was iedereen het erover eens Gharth, zo spreekt men mijn naam
uit en schrijft men het ook J
, ge moet nog eens kaas maken.Maar dan
ne dikke bol!
De fotos geven de directe omgeving van Gefersa weer.Ze zijn genomen tijdens mijn zondag
wandeling.Om eerlijk te zijn doet de
landschapsfotome denken aan eenmooi vergezicht in België ergens in
Overrepen. Niet?Op het eerste zicht
niet dadelijk een Afrikaans tafereel.Maar wacht maar.Het regenseizoen
de zomer voor hier- is net gedaan.Dus
al het hemelse water is gevallen en het wordt even wachten tot er weer wat naar
beneden komt.Binnen enkele weken zal ik
van dit landschap terug een foto maken.Ik wed erop dat het dan totaal verdroogd bijligt.
De andere fotos komen uit de oude doos.Oude doos is misschien wat veel gezegd, want
ze zijn nog maar een jaar of 4.Net voor
de Broeders van Liefde het managementovernamen zag het er hier zo uit.Ik moet helaas bekennen dat de klederdracht
gestreepte hemden en broeken- nog steeds
hier in de mode zijn.We vinden dit
allemaal een probleem.Mannen- en
vrouwenkleren, voor alle maten en gewichten en in goede toestand, laat maar
weten.Er zijn nog 5 studenten die hun
valiezen moeten volkrijgen J
Met wat ben jij bezig?, is me verschillende malen te oren
gekomen.Om eerlijk te zijn: met héél
veel. JSoms vertrek ik smorgens vanuit de
communiteit naar het Center en denk ik : wat moet ik vandaag doen?En dan wordt de dag toch overvallen door toevalligheden:
ze duwen een nieuwe verpleegster in je bureau, deze mag je dan opvangen, er
gebeurt een gevecht tussen 2 patiënten waar je wordt voor bijgehaald, er is
plots een arts van een ander ziekenhuis die je komt vragen waarom je zijn
patiënt niet hebt opgenomen, of er staan hier plots 2 ambulances met 3
patiënten voor opname,dan moet je weer
gaan kijken naar de teff (teff is een soort graan/zaad waarmee de Ingera wordt
gemaakt) waarvan de kwaliteit niet goed zou zijn.En gelijk ik nogal een teff-kenner ben JOndertussen probeer je dan de mails te
beantwoorden die smorgens op een berg hebt binnengehaald.Ja, er is hier een zeer slechte internet
verbinding.Smorgens wandel ik met mijn
pc de berg op, start de pc, maak connectie met een externe modemen meestal in een meest onnatuurlijke
houding, slaat de verbinding aan.Zohaal ik mijn mail binnen.Idem voor de avond terug de berg op, pc aan,
modem aan en een charmante pose aannemen en je mails gaan de wereld in.Soms wel een hilarische zicht zeker als je er
met verschillende staat. Ook probeer ik
tussendoor wat nieuwe dingen op poten te zetten met de verpleegkundigen.We startte met 2 local netwerk
coordinators, 2 verpleegkundigen die op maandag op zoek gaan naar bedrijven
waar we mogelijks patiënten kunnen stage laten lopen.Ook bezoeken ze de bedrijven waar er reeds
patiënten te werk gesteld zijn. . enz.Dit evalueren we dan.Veel interessante
dingen kan/mag ik hier doen.Maar van
structuur is er wel geen sprake J
Vandaag iets meer over het leven zoal het is.Er zijn hier heel wat rariteiten.Neem nu de tijd.In Afrika hebben ze de tijd wordt al eens
gezegd.Maar dat de indeling zo anders
is, dat is jewaarschijnlijk niet
gekend.Ik ga het proberen uit te
leggen.Hier eindigt de nachtrust niet om 7 uur s morgens.Neen, hier is 7 uur, 1 uur.Het eerste uur van de dag.8 uur voor ons is hier 2 uur voor hun.Het 2de uur van de dag, enz.Dat geeft nogal eens misverstanden.Als ik een afspraak heb om 9 uur, zie ik
niemand om 9 uur in de voormiddag neen, dan komt mijn afspraaktegen 15 u in de namiddag.Alé, tis te zeggen, als mijn afspraak er is tegen
15:59 mag ik al tevreden zijn. Want 15:59 is nog steeds 15 uur.Ge moet het maar kunnen volgen hé . Maar misschien kunnen we dit in België ook
invoeren?Vandaag, 2 november 2013 is voor de doorsnee
Ethiopiër nog heel ver van zijn bed.Hier is het vandaag 16 februari 2006. Dus als frisse dertiger kan ik ook
melden dat februari hier 30 dagen telt Trouwens alle maanden tellen hier 30 dagen.Dan zijn er een 5 tal dagen over, hoor
iku denken dat klopt.Dat is de 13de maand.Vandaar dat reisagentschappen de reclame
hebben : Ethiopië, 13 maanden zon. Maar ze zwijgen wel over de temperatuur J Want deze blijft in
Gefersa toch aan de frisse kant.Hier
mogen ze wel een 13de maand hebben, maar uit goede bron heb ik
vernomen dat deze maand NIET betaald wordt.Tja, misschien zijn wij daarin dan wat raar.
Drugs zijn hier verboden.Sigaretten en bier zijn legaal te koop.Maar ook Qat, ondanks dat het illegaal is, vind je Qat overal open en bloot in winkeltjes. Qat zijn de verse bladeren van een struik
Catha Edulis- waar men op kauwt.Deze
struik komt in vele plaatsen van Ethiopië voor. En wordt al eeuwenlang als
medicijn en roesmiddel gebruikt. Qat of
Khat wordt gebruikt door de bladeren tot een balletje te kauwen.Dat balletje houdt men in de mond tussen de
tanden en de wang. De bladeren bevatten de stof Cathinon, door het kauwen komt
het sap vrij en dat wordt doorgeslikt.Qat is een oppeppende drug zoals efedrine en amfetamines (speed).Qat werkt wel minder heftig dan amfetamines
maar de effecten en de risicos zijn vergelijkbaar.Gebruikers worden er actief van, voelen geen
honger of vermoeidheid.Meestal praat
men vlotter en legt men gemakkelijker sociale contacten.Vandaar waarschijnlijk dat veel cliënten van
het Centrum meer de voor- dan nadelen zien.De effecten kunnen een paar uur duren, maar als het uitgewerkt is voelt
men zich meestal moe, belabberd, neerslachtig en kan men last hebben van
hoofdpijn.
Ondertussen probeer ik mijn werk in het Rehabilitation
Centre meer gestalte te geven.Ik hoop
dat dit een beetje lukt.Hoewel,
structuur in het werk brengen, isvoor
de gemiddelde Ethiopiër niet gekend.Of
beter, onze, mijn westerse structuur is voor hun vreemd.Maandag starten er enkele nieuwe
verpleegkundigen hun carrière in Gefersa.Ook zullen een 3 tal psycholoog studenten starten met een stage van 2
maanden.In de MoU, Memorandum of
Understanding, heb ik beloofd om deze studenten tijdens mijn aanwezigheid in
Gefersa te begeleiden. In ruil zal er maandelijks een docent van de A.A.U. (Addis Abeba University) een
halve dag les geven aan de verpleegkundigen.Samen met Lidya, het hoofd van het Medical Department, hebben we een
brochure gemaakt om deze nieuwkomers en studenten wegwijs te maken in het
centrum .We hebben onze verwachtingen /
doelstellingen voor elke doelgroep uitgeschreven.Welk uur onze nieuwe collegas gaan toekomen .
Dat mag Joost weten JEen warm welkom zullen we garanderen. We hebben Buna en Cake voorzien
rond 14u voor hun dus 8u.
In Kigoma, Tanzania was ik al gewoon dat Moslims smorgens (lees: een gat in de nacht)
met slecht kwalitatieve Bose luidsprekers over de stad hun gezangen
verspreidden.Ik moet vaststellen dat de
Orthodoxe kerk, hier in Gefersa, deze nachtrust verstorende activiteit ook hun
eigen heeft gemaakt. Dit heeft wel hetgrote voordeel dat ik tot heden mijn reiswekker niet uit mijn valies heb
gehaald.En tot mijn spijt ik er dus niemand een pleziertje mee kan doen.Tja, Het geloof is hier sterk, zowel bij de Orthodoxe gemeenschap als bij de
moslims.Religieuze symbolen zijn zeer
belangrijk.Zo draagt de ambulance van
het rehabilitatie centrum een weloverwogen groen kruis met gelijke benen.Gelijke benen om niet te lijken op het kruis
van Christus, groen om niet te worden geassocieerd met het bloed van Christus want dat zou allemaal te hard worden
geassocieerd met het Orthodoxe geloof en zou er geen Moslim zich willen begeven
in de ambulance! Op sommige ambulances staat
er zelfs langs het groene gelijkbenige kruis een groene halve maan.Dit om de kerk in het midden te houden, zeg
maar
Ook varkens mogen hier uit geloofsovertuiging noch door moslims noch door orthodoxen worden
geconsumeerd. Kortom, alle eenhoevige
dieren, ook paarden, mogen niet op tafel belanden. Ik merkte dat er al
verschillende dagen op onze weg naar Addis Abeba een ezel dood lag.Op de vraag waarom dit niet wordt opgeruimd,
kreeg ik het verbazende antwoord dat alle dieren, of het nu een hond, een paard,
of wat dan ook is, als het dier zijn
leven op straat gelaten heeft, wordt gezien als onrein.En daar moet een mens vanaf blijven, niet
waar?Het kadaver zal na enkele dagen
wel door hyenas of jakhalzen tijdens de nacht worden verwerkt.En inderdaad, bij nauwere observatie de dagen
erna, merkte ik dat er dagelijks wel een stuk minder ezel te bespeuren was.
Er zijn 2 bedrijven die cliënten van het rehabilitatie
centrum te werk stellen, van één bedrijf
zijn de eigenaars Moslims.Hier merk ik
dat het niet evident is om de eigenares te overtuigen om het stigma rond mental
health te doorbreken en te bespreken binnen haar vrouwen moslim gemeenschap.De reden is me niet zo gekend, maar ze wil
wel proberen om haar moslim vriendinnen te overtuigen om bij een volgende anti
stigma campagne in het centrum mee te komen luisteren. Dat is een goede stap.In het Moslim bedrijfje, waar men lekstokken
maakt, werken overwegend vrouwen. De 3
mannen die er werken staan in voor het stoken van de glucose (foto) en de
bediening van de machine die de lollies maakt (foto). De vrouwen staan in voor
de verpakking van de lekstokken. Ook
onze 2 cliënten zijn vrouwen die er de hele dag door de plastic papiertjes rond
de lekstokken draaien en dichtbranden met het kaarsje dat voor hen brand (foto).Als hun zakje vol is en dat is een
behoorlijke zak krijgen ze povere 10
Birr (40 eurocent).De twee dames lijken
zeer tevreden over hun werk, en met grote trots en fierheid tonen ze hun armzalige
werkplaats in een van de met ijzeren platen gebouwde werkruimte.De vrouwen, een 15tal, zitten er naast elkaar
en terwijl ze hun bandwerk doen, babbelen ze er oplos en hebben geen oog meer
voor de honderden zoemende wespen die naar het zoet op zoek zijn.Het lijkt er gezellig aan toe te gaan maar de
werk- en de hygiënische omstandigheden doen bij mij toch vragen rijzen.Dit kan ik niet zeggen van het tweede
bedrijf.Hier worden 3 soorten pasta
gemaakt : spirelli, vermicelli en penne .De hygiënische omstandigheden komen nabij JCI
normen en de 2 mannelijke cliënten vervoeren de afgewerkte pasta in zakken van naar
schatting - 50 kg. Vanuit het opslag depot vinden de zakken
pasta hun weg naar de kleinhandelaars
overal ten velde.2 bedrijven die reeds
meewerken aan de integratie en rehabilitatie van de cliënten.Mooi, heel mooi.Na 3 maanden werken in de bedrijven zullen we voor onze cliënten zoeken
naar een nieuwe job, nabijde familie zodat
we hem/haar terug huiswaarts kunnen oriënteren.Aan dit laatste is wel nog wel wat werk J.
5 l melk geeft ongeveer 1.5 kg kaas.... Foto's van het materiaal... het stremmen... en het persen. Nu liggen de 2 bollekes te pekelen... 10 uur... En dan 2 maand wachten.... Het zal smaken bij Kerstmis!
Misschien moet eens iets vertellen van Gefersa Mental Health
Rehabilitatie Center.Gefersa heeft
reeds een lange geschiedenis wat betreft psychiatrische zorg.Helaas is deze geschiedenis niet zo
mooi.Patiënten, psychiatrische en/of
mentaal gehandicapten, werden bijna letterlijk gedumpt in een aantal
gebouwen.Van een menswaardige zorg was
er niet veel sprake.Niet dat we iemand
iets moeten verwijten, want zolang is het bij ons niet geleden dat deze mensen
ook ergens werden weg gestoken. Maar
gelukkig zijn er toch een aantal Ethiopische bekendheden, waaronder de vrouw
van de toenmalige eerste minister, die zich deze wantoestanden ten harte
name.In samenwerking met een
bouwondernemer, Salini en de Broeders
van Liefde werd een volledig nieuw complex neer gepland op het domein van
Gefersa.De expertise van de Broeders
van Liefde maakte er een menswaardig bestaan voor de 135 patiënten.Maar we zijn er nog niet.
Het beleid doet er alles aan om een verandering in
mentaliteit, behandeling en kijk naar psychiatrische gezondheidszorgte creëren.Met de slogan no health without mental health probeert men hier
beweging te krijgen in een vast geroeste kijk naar deze populatie. En ja dit lukt, weliswaar langzaam en
traag .Maar er komt beweging en er is nog veel werk aan de winkel.Zowel op het werkveld, het centrum zelf en
zijn personeel als bij hogere instanties moet er rehabiliterende educaties
worden gegeven.
De laatste 2 weken bij ik ondergedompeld in het netwerken
bij de hogere instanties.Een Belgische
vrouwelijke collega slaagt er wonderbaarlijk in om allerlei instanties op
verschillende niveaus te connecteren.Ik
moet haar maar volgen en kom in
aanraking met deze loge Ethiopische structuren die soms zelf vragende partij
zijn of die moeten worden overtuigd over de noodzaak en nut van een mogelijke
samenwerkingen.Hierdoor kom ik op een niveau
waar ik tot heden weinig kaas heb van gegeten.Zo waren er gespreken deze week op het ministerie van volksgezondheid,
er is een samenwerkingsverband besproken met het enige psychiatrische
ziekenhuis dat Ethiopië telt, Amanuel Hospital, er is een Memorandum of Understanding (MoU)
goed gekeurd bij de faculteit psychologie aan de AAU (Addis Abeba University),
en nog veel meer.Ik noem deze 3
partijen daar ze mijn inzien belangrijke zijn voor de toekomst.Allemaal heel spannende dingen voor mij en ik
hoop dat ik de verwachtingen kan inlossen en deze partners te vriend kan
houden.Anderzijds hoop ik bij de
verpleging aan de slag te kunnen en daar heb ik wel kaas van gegeten J
Van kaas gesproken, namiddag ga ik vaste kaas
maken. Na een spoed cursus in De
Holhoornhoeve te Peer, vorige maand, ga ik een poging ondernemen. Ik heb ondertussen ontdekt dat kaas hier
overal te koop is.Kaas uit Holland en
de Scandinavische landen.Dus dat moet
hier toch ook kunnen.Ethiopiërs kennen
kaas, ze eten kaas, ze hebben koeien en geiten.Dus waarom niet?Ik heb 5 liter
verse melk gevraagd. In het centrum hebben ze een 30tal koeien.De melk wordt gebruikt voor aan de patiënten
te geven. Alle nodig attributen heb ik
mee van thuis zoals stremsel en zuursel.En de rest is hier aanwezig.Indien dit experiment lukt kunnen we dit eenvoudig uitbouwen. Allen
moeten we hier dan stremsel, zuursel en coating zien te vinden. Eerst kaas voor het centrum zelf, later voor
verkoop?Maar, Gert, niet van stapel
lopen, eerst eens proberen of het lukt. JIk hoop
vanavond wat fotos te kunnen posten.
Deze week begon de real experiance op het werkveld.Ik kreeg de mogelijkheid om een aantal
verpleegkundigen persoonlijk te spreken.Dit was geen evidentie.Wat moet
die witte van ons??Maar eens ik ze in
mijn office had, verliepen de gesprekken in alle openheid.Op dinsdag in de namiddag was het teamvergadering.De hoofdverpleegkundige stelt de agenda
op.Tijdens dit overleg worden de nieuwe
opnames besproken en de cliënten die op woensdag een huisbezoek van ons mogen
verwachten.Ik kreeg de kans om mee te
gaan op huisbezoek.Samen met Micky
(driver), Mohammed (de verpleegkundige) en Sjieté (sociaal assisstent)
vertrokken we welliswaar een uurtje later dan gepland richting Addis
Abeba.Btw: Addis Abeba betekent :
Nieuwe Bloem.Er zijn momenteel zon 22 cliënten
die in dit Home Visit Progam zitten. We
bezoeken er vandaag vier.
Tijdens onze tocht naar en door Addis, geef ik mijn ogen de
kost.Veel situaties komen me bekent
voor,maar toch is het weer anders.Ze werken hier met ezels. Véél ezels. Ik
bedoel wel degelijk echte ezels, overbeladen met hout en ander spullen lopen ze
zwoegend voort.Sommige lopen zonder begeleiding
en ze vinden feilloos hun bestemming heb ik me laten vertellen.Ook rijden er éénassige karren die door
muilezels worden voortgetrokken.Bijna
alle karren zijn gemaakt vanuit een creatieve geest, hout , ijzer, kortom
alles wat maar kan dienen om een kar te maken wordt gebruikt. Prachtig om deze innovatieve
creaties te zien voortbewegen.
Eens in de stad rijden we door kleine steegjes.Plaatsen waar je als toerist niet dadelijk
zou durven komen.De steegjes zijn vaak
omwald met roestige ijzeren platen.Het
geeft allemaal een vervallen deprimerende indruk.Armoede toef zou je denken.Maar eens Sjieté aangebonkt heeft bij een
client, en de poort wordt geopend, ben ik een en al verbazing.Achter die roestige platen staan relatief
kleine verzorgde huisjes. Ook binnen valt het best mee.Wat primitief in onze ogen, maar ik heb in
Tanzania ergere leefomstandigheden gezien.Bij alle cliënten die ik bezocht is er een redelijk deftige living met stoffige-
zetels, kasten vol souvenirs en materiaal, er is elektriciteit, ja zelfs bij 3
van de 4 ontdekte ik een tv. De buna (=
zeer sterke traditionele koffie) waar men me voor waarschuwde, bleef spijtig
genoeg uit.Misschien was ik wat te
nieuw om mij dit te offeren.We werden overal
warm onthaalt.Ook al is het Amhaars
Chinees voor mij en kom ik niet verder dan een Amasegenalo (dank je wel),
vertaalde Mohammed telkens wat er gebeurde of werd besproken.Ik zag en hoorde hoe een gesprek uit de hand dreigde
te lopen.De cliënt wenste terug in
opname te komen want ze minste haar vrienden in Gefersa. Deze wens werd niet ingewilligd en Mohammed
probeerdede cliënt te overtuigen om
thuis verder taakjes te blijven doen. Maar ze werd boos, huilde, wou de living
verlaten, een crise de hysterie!Maar op een vriendelijke en rustige manier kreeg Mohammed de situatie
gekeerd.Wat denk je van een bezoekje
aan Gefersa, vb 1x per week??Dan zie je
al je vrienden terug?De cliënt
straalde au, au,au (ja, ja, ja)!Knap werk van de Mohammed, 3 vliegen in één klap: de cliënt en ouders
zijn tevreden met het aanbod, er is een opname voorlopig- voorkomen en de cliënt
kan nu in Gefersa worden gezien en dus een huisbezoek minder.
Vandaag zaterdag is het een vrije dag.Dit geeft me de kans om de was te doen.Ja, ja ze hebben hier een wasmachine.Wat een luxe.Helaas is er geen elektriciteit JDus is het wachten In de eerste dagen vertelde men me dat elektriciteit
hier geen probleem zou zijn.Ik moet
echter bekennen dat er dagelijks wel een elektriciteitspanne te melden valt.Als alles doorgaat gelijk gepland want dat planning
durft hier al eens veranderen- gaan we namiddag een stapje in Addis zetten,
gevolgd door een traditionele koffieceremonie.Ik ben benieuwd!
Hier blijft het even wennen. De laatste dagen waren het
trainingsdagen rond rehabilitatie voor de staf van het ziekenhuis.Interessant, daar ik nu een beetje voeling krijg
met het niveau van de verpleegkundigen.En ja, dat valt mee.Hoewel er
natuurlijk de culturele verschillen zijn rond aanpak.Ma bon dat nemen we er bij.De 5 verpleegkundigen van de 6- die ik
ontmoet heb zijn jonge gasten, pas afgestudeerd en nog maar een achttal maanden
aan het werk in Gefersa.Ze zijn
gemotiveerd en ik zie er naar uit om er mee samen te werken.
Gisteren had ik met Prof. Dr. Solomon Rataemane en Dr.
Carmen Ferrer een onderhoud rond wat nu
de prioriteit is in het centrum.Wat kan
ik hier doen?Antwoordt: Start slow and low dus met
kleine dingen des levens.Ik zal er even
enkele opsommen: een ergotherapeutisch activiteit zoals tekenen en schilderen,
een tuin aanleggen, er is een weverij en deze mogelijks wat uitbouwen, wandelen,
koffie drinken en samen de krant lezen (dat zal voor mij wel wat moeilijker
zijn J),een koor starten,1 x per week een spelletjes (vb rummicub) savond
organiseren, sport activiteiten, kortom
een therapieprogramma opstellen op maat van de patiënt of groep van patiënten .
Ons onderhoud ging door in Addis Abeba.Dit was mijn eerste kennismaking met de
grootstad.Files zijn te vergelijken
met deze van Aarschot tot Kortenberg, alleen hier zijn ze zeer ongestructureerd
, het is één chaos. Ik zou hier niet
graag een rijbewijs halen, het zou een Now or Never opdracht kunnen zijn. De 2-baans weg van Aarschot tot Kberg zou
door de Ethiopiër omgebouwd zijn tot een4-baans weg vol toeterende autos.En toeteren, ja dat kunnen ze. Opvallend vond ik de discrepantie tussen
héél arm en rijk. Zo zag vb. iemand in
lompen gekleed, onverzorgd en bedelend zitten naast een man in confectiepak
bellend met zijn smart Phone.Ik
ontmoette Lucy in het Nationaal Museum en zag er de eerste wagen van Ethiopië.
Vandaag heb ik wat tijd om mijn plannen voor de volgende
weken op te lijsten.Ik ben niet mee
naar de kerk.De reden is een
biologische gevecht ter hoogte van gastro-intestinaal gestel.En elk nadeel heeft zijn voordeel, nu heb ik
tijd om wat te schrijven en een straaltje internet te zoeken.