Democratie en Meense openheid.

Met loden schoenen

Met loden schoenen trok ik deze morgen naar de twee evenementen van de dag:

Het kiekenfestijn van de Sp.a en de stichtingsvergadering van de afgescheurden: Open Stad.

Het is niet aangenaam om, jaren aan één stuk geconfronteerd te worden met kramiekelige politiek binnen een partij die, 125 jaar oud, staat voor heel wat goeds voor de werkende mensen, maar die ook al eens een paar steken liet vallen.  Maar dat is buiten Menen gerekend waar men blijkbaar met die gevarieerde historie van het socialisme heeft gebroken, en wel op verschillende manieren.

Democratie is een belangrijk deel van het socialisme.  Het is ouder dan het socialisme, en in ons land door de burgerij ingevoerd, maar dan alleen voor de rijken. Nadien werd het algemeen stemrecht, later ook voor vrouwen en inwijkelingen.  Nu zal er altijd twist zijn over wat een “goede”, een “echte” democratie betekent.  Ook zal een democratie moeten worden gezien als een steeds veranderend systeem, eerder dan een bijeenraapsel van idealen.

En dit thema werd op de kaart gezet door de nieuwe stadspartij van Menen: Open stad.

De eerlijkheid gebied me om te zeggen dat ik te laat was op de openingspersconferentie van de zogenaamde “dissidenten”, dat is dus de helft van de mandatarissen verkozen op de lijsten van de Meense Sp.a.  Dat ligt echt aan de loden schoenen.  En ook omdat ik dacht dat een dergelijke vergadering naar Meense gewoonte te laat ging beginnen. Kwade tongen beweren dat ik in Menen ben gaan wonen toen er dreiging was van het vallen van atoombommen.  Omdat in Menen alles tien jaar later gebeurt dan in de rest van de wereld…

Het zaaltje zat vol: acht mandatarissen, het volledige journaille van de lokale pers (en een jongen met een camera van Focus/WTV) en wat familieleden en sympathisanten.  Dus zeker niet de helft van de 600 leden van de Sp.a van Menen, maar eerder 5 tot 10 procent ervan.  Natuurlijk: indien men het heeft over een “vijfde colonne” dan verwacht je niet meer dan één/vijfde van de colonne, en kwaliteit kan primeren op kwantiteit! Maar is dat hier aan de orde?  I don’t think so….

Over democratie in Menen,

en meer bepaald in mijn partijafdeling kan ik inderdaad een boekje schrijven.

Als jarenlang lid van de partij, en vroeger actief in Sint-Niklaas, aan de unief en in Wilrijk hoopte ik hier ook te kunnen meehelpen.  Maar dit bleek overbodig.  De partij was toen in de oppositie en verkoos dit in stilte te doen. Doodse stilte. En nooit hoorde ik er iets meer van, tot mijn grote ergernis.  Het Vlaams Blok groeide toen zienderogen, het neo-liberalisme begon aan zijn hemelvaart op het Europese en nationale vlak en ik vond dat bijvoorbeeld die twee feiten alleen al de moeite waren om aan actie te doen, zeker in de stad met de meeste socialisten van West-Vlaanderen.  Maar ook lokaal was er de milieuverpesting door de locale industriëlen, het gebrek aan een economisch groeibeleid door de grootste werkgever van Menen (de stad Menen), het gebrek aan een verfraaïngspolitiek die de stad een miserabelistisch uitzicht gaf en het sociale leven na zeven uur ontbeerde. Maar er werd dus gezwegen.

Later vroeg men mij, wetende dat ik mij ergerde aan de geslotenheid en de luiheid van de partijafdeling, om voorzitter te worden van de kartelpartner van de Sp.a (op nationaal vlak), van Spirit dus.  Zo kon ik (dacht ik) mijn inzet bundelen met die van progressieve mensen en een coalitie vormen met de Sp.a.  Ik verklaarde mij dus bereid om dit te doen maar Bossuyt vond dit “overbodig”.  En nolens volens belande ik met mijn partijafdelinkje in de oppositie.  Hier kon ik, samen met enkele andere mensen een constructieve oppositie voeren, en ik merk dat inderdaad de Sp.a, het weze natuurlijk na jaren, de meeste punten van ons oppositie-voorstellenpakket heeft overgenomen.

Na het veranderen van koers van Spirit, naar neoliberaal (links-liberaal?) kon ik daar natuurlijk niet blijven.  Ik keerde terug naar de Sp.a. Voordien had mijn opvolger, Dominique Lietaer, al gezegd dat indien ik het liberalisme niet wenste te volgen, ik maar uit Spirit moest stappen. En mijn campagne tegen het links-liberalisme van Lietaer en Lambert is ondertussen geschiedenis.

De situatie bij de Sp.a was ondertussen gewijzigd.  Een vervangend burgemeester, Carl, had van het Bossuytisme een meer werkbare variant geschapen, althans op het gemeentelijk vlak.  Maar in de partijafdeling bleef het stil: nieuwjaarsrecepties was alles wat je als partijlid kreeg voorgeschoteld. En de partij werd bestuurd door een driemanschap dat niet enkel de partij domineerde, maar ook de stad Menen.

De partij, die overgeschakeld was van het volkshuizen socialisme, van een ledenpartij, naar een teletubbie partij, met babes en showmasters, verloor steeds meer en meer de afdelingen uit het oog, en begon een “top to bottom” politiek als vanzelfsprekend toe te passen: “Wij spreken, jullie luisteren”. Militeren werd niet meer discussiëren en samen beslissen, maar het braaf opvolgen van de ordewoorden en het plakken van affiches in verkiezingstijden. De televisie met de paar televisiegenieke verving een heel systeem van getrapte democratie en de afdelingen konden ongeremd hun gang gaan: ze werden als oubollig en overbodig aan hun eigen lot overgelaten.

Vermits Sp.a Menen een gesloten triumviraat bleek van Gilbert, Buksken en Claude besloot ik om op het nationale niveau mij te gaan bezighouden.  Ik zocht en vond Sp.a-Rood als een beweging die twee thema’s had die me lagen: “De basis eerst” en “Naar links en dan vooruit”.  Meer oog voor de mensen, meer democratische besluitvorming en daarenboven een duidelijker socialistische politiek.  Ik behoorde er na een tijdje tot de stuurgroep en werd ook coördinator van de West-Vlaamse regio. Dit werd niet met vreugde beantwoord.  De eerste bijeenkomst die ik inrichtte in Menen werd gesaboteerd door op de valreep een beloofd lokaal op te zeggen (een lokaal in de August Debunnestraat), zodanig dat het textielhuis van Kortrijk ons moest opvangen.  Een eerste blijk van het democratische denken van onze “kameraden”.  Democratie is debat, informatie, discussie. Maar niet in Menen?

Democratie is ook een structuur: een geheel van regels om te beslissen, te besturen en te overleggen.  Maar statuten? Onbekend.  Vragen ernaar werd niet beantwoord door de voorzitter van de partij (Claude). Jaren later kreeg ik ze te pakken, maar het waren de verkeerde…en die waren ook nooit echt goedgekeurd.  Dit voor wat betreft de statuten van Menen en zijn deelgemeenten. Maar op het provinciale vlak werden de statuten veranderd in een (laatste!) federaal congres met stemrecht.  Bukske deelde aan mij en een mede Sp.a-er uit Menen een stemkaart uit. Plots werden wij stemgerechtigd en zouden we de Meense afdeling dus mogen vertegenwoordigen en zelf stemmen!  Maar dat bleek een boemerang te zijn.  Toen ik een paar vragen stelde aan Johan Vandelanotte, en hem confronteerde dat het afschaffen van de provinciale democratie geen verbetering betekende van de democratische werking kreeg ik niet alleen een verward antwoord maar tevens het geroep van Claude te verwerken “dat ik het standpunt van Menen niet vertegenwoordigde”.  Zo ging dat toen.   Stemrecht is relatief.  Bukske kwam me dan nog eens provoceren door te zeggen dat ik “misbruik maakte van mijn stemrecht”.  Een zodanig zotte situatie dat ik hem per abuis “onozelaar” heb toegeroepen.  Ik slaap daar al jaren slecht door ;)

Op een ander feest van de democratie, de verkiezing van onze voorzitter, werd het nog grappiger. In het debat tussen Erik de Bruyn (vervangen door Elke Heyman) en Caroline Gennez (vervangen door Dirk Vander Maelen) werd het een mede kameraad te gortig en uitte die zijn verontwaardiging.  Prompt was het weerom Claude die zegde dat ik (had mijn mond niet opgengedaan) geen “echte” vertegenwoordiger was van Menen maar een oud-Spiritist.  Om maar te zeggen dat er duidelijk was wie er baas was in Menen: Buksken, Claude en Bossuyt (B,C&C).  Democratie is luisteren naar de mensen, er op reageren, in debat gaan. Het is NIET: Verdacht maken, manipuleren, verdraaien en de mond snoeren.  Maar niet in Menen?

En dan was er de actie rond de post in Lauwe.  Door de afbraak van de universele dienstverlening dreigde het postkantoor in Lauwe (maar ook in Rekkem) verloren te gaan.  Een actie die ik hier met medewerking van verschillende bewegingen, partijen en vakbonden voerde en waaraan een petitiecampagne werd gekoppeld bracht méér dan duizend handtekeningen op, die men vrijwillig waskomen afgeven op petities in cafés in Lauwe.  Maar de burgemeester wilde deze niet in ontvangst nemen.  Dit is een zo grove vorm van verwaarlozing van één derde van de gezinnen van Lauwe dat hij hiervoor pek én pluimen verdient.  Maar aandringen bij andere mensen van het partijbestuur hielp niet, het triumviraat verwees de petities naar de prullenbak. Bernice Bogaert (CD&V) heeft dan maar een bijeenkomst georganiseerd waarop een bullebak mij kwam uitschelden, een passage die ik nooit zal vergeten.  Die bullebak was duidelijk niet door een andere partij gestuurd: het was ooit een Sp.a gemeenteraadslid en de chauffeur van de burgemeester. Acties door en voor de bevolking worden dus straal genegeerd. Het petitierecht is het oudste recht in de democratie. Het geldt als het begin van de parlementaire democratie, maar niet in Menen?

En dan is er de verkiezing van voorzitter en ondervoorzitter van de partijafdeling.

Normaal roept men hiervoor alle leden samen, men stelt kandidaten voor, dan kiest men. Maar niet in Menen.  Toevallig was ik aanwezig met een mede-partijgenoot, ook iemand die toen tot de Sp.a-Rood tendens behoorde, in “de Statie”, waar (zo vernam ik van hem persoonlijk) John Crombez zou komen spreken over de bankencrisis.  Een thema (economie) dat me als economist nauw aan het hart ligt.  Ik kwam dus om 8 uur aan en vernam toen dat ondertussen al een hele tijd een vergadering bezig was van de partijleden: een algemene ledenvergadering.  Ik had hier (en mijn collega evenmin) geen uitnodiging voor ontvangen.  Ik ging stomverbaasd het lokaal bezig en GELUKKIG stond John Crombez ook aan de deur, zodat die getuige was van het feit dat ik boos opmerkte dat ik niet werd uitgenodigd. “Een foutje van de post” zegde Carl en Claude me met een engelengezicht.  Twee foutjes dus want mijn collega was ook al niet uitgenodigd.  Dit zou allemaal niet zo erg zijn, natuurlijk, indien de reden van de “niet-uitnodiging” niet zo voor de hand zou liggen.   Men wist heel goed dat ik van elke vergadering, van elke verkiezing binnen de partij zou gebruik maken om de steeds verdere verloedering van de democratische werking aan te klagen, en hier positieve voorstellen rond te doen. En dat kon dus niet: Immers, de kandidaten (Buksken en Claude) waren zelf kandidaten, en konden enkel verkozen worden als voorzitter en secretaris van de partij indien er geen tegenkandidaten waren.  Ze waren immers al schepen en OCMW voorzitter, en dat kan (natuurlijk!) niet gecumuleerd worden met de belangrijkste functies in de partij omdat dit automatisch belangenvermenging inhoudt! Mijn (onvermijdelijke) kandidatuurstelling zou tot gevolg hebben dat ik quasi automatisch voorzitter zou worden, of in elk geval dat zij geen van beiden konden verkozen worden. Smerige spelletjes zijn niet de grondslag van de democratie. In Menen wel?

De nieuwe voorzittersverkiezingen

De algemene vergaderingen die later doorgingen, rond een op het eerste zicht politiek conflict tussen twee fracties, twee tendenzen in de afdeling rond de betoelaging van het OCMW leiden tot een breuk in de partij.  Maar ik leg geen geheimen bloot indien ik stelde dat tijdens de tweede vergadering, waar men het mandaat van de twee (op oneerlijke manier verkregen) “dissidenten” ontnam, deze geen woord hebben gesproken.  Indien er een conflict is verdedigt men zijn standpunten tegenover de leden die moeten stemmen. Doet men dit niet dan krijgt men AUTOMATISCH ongelijk, natuurlijk!  Democratie is mensen uitleggen wat er aan de hand is vooraleer te stemmen, en zijn standpunten verdedigen. Door te zwijgen stemt men EVIDENT in!

De nieuwe voorzittersverkiezingen gebeurden zonder debat, de kandidaten moesten zelf maar brieven schrijven naar alle leden. Het conflict is daardoor geëscaleerd, gepolariseerd en tot grote overmaat van ramp werden tribale argumenten gebruikt die haaks staan op het socialisme: “die van Lauwe tegen die van Menen”.  Nationalisme, en dan nog per deelgemeente, is niet enkel middeleeuws, het heeft met socialisme niets van doen. Wie daar aan meedoet is geen democraat maar een popullist. In Menen niet?

De stichting van Open Stad: democratie hersteld?

Toen ik hoorde van het initiatief om na de partij te hebben verlaten, een nieuwe politieke beweging op te richten schreef ik op facebook:

Beste mensen. Of mag ik nog kameraden en gezellinnen zeggen?

Ik kan mij niet in twee splitsen.

Nochtans heb ik gestemd op velen die hier een politieke beweging willen stichten.

Die dat gedaan hebben binnen een partij waar ik nog lid van ben.

Terwijl de Sp.a een congres legt op de dag dat men in de wereld de dag van de armo...ede heeft ingericht (17 oktober) is het zo dat de helft van de mandatarissen (en de leden?) van de Sp.a een kiekenfeest houdt en de andere helft een beweging opricht.

Ikzelf bekwam ooit het recht voor het vormen van tendenzen binnen de Sp.a.

Dirk Vander Maelen, de ondervoorzitter en tevens degene die waakt over de interne democratie binnen de Sp.a beloofde mij dit. Je kan het op Youtube verifiëren, het filmpje staat hieronder.

Indien dit in Menen niet kan, indien men persé moet een eigen(wijze) club oprichten per verschil in opvatting, dan is er van enige vorm van socialistische samenwerking, laat staan van interne democratie geen sprake.

Iedereen in zijn hokje, met lampekap en klokje is dorpspolitiek.

Zou het niet beter zijn, indien jullie een punt hebben, en allicht hebben jullie zelf meer dan één punt, om het meningsverschil met anderen uit te praten, in plaats van met veel theater in de pers uitspraken te doen?

Is het zo vanzelfsprekend om nooit een discussie te voeren, om stilzwijgend tijdens ledenvergaderingen maar te blijven zitten?

Ik begrijp deze manier van dof zwijgen niet, van gebrek aan communicatie niet.

Zijn jullie BANG?

Door precies op de moment dat je zou kunnen gaan je mening verdedigen in een open bijeenkomst een eigen vergadering te houden zal nooit iemand nog geloven in de ernst van de Meense politiek.

Ik ben geschrokken van dit gedoe. Ik had meer gezien in een debat, een hevig debat dan in een soort van puberaal, pre-democratisch gedrag;

En vergis je niet: ik ben niet een bode van "de anderen", de "bruid van Bossuyt", wel integendeel. En degenen die me kennen onder u weten dat ik meestal de ideeën deelde van zij die streden voor een democratischer, een socialer partij, een linkser en rechtvaardiger Menen.

Maar dan moet het spel ook democratisch gespeeld worden, en dan is wat daar nu gebeurd in niets verschillend van wat overal ter wereld, en ook in Menen, burgerlijke, ja rechtse combines doen: Kleine partijtjes oprichten om niet te hoeven meespelen in een democratisch debat.

En dat jullie nu de stemmen kregen van mensen als ik, en er mee gaan lopen zonder iets te vragen: dat is er ALTIJD over, of niet soms?

Op de persbijeenkomst wist Buksken mij te vertellen dat hij het hier mee eens was, maar dat er gezien het ondemocratisch handelen van de burgemeester geen alternatief was. Ook gaf hij te verstaan dat daar waar Johan Vande Lanotte nog “sprak” met de “dissidenten”, John Crombez hen er onmiddellijk uitgooide. Ik belde dus naar John Crombez die dit totaal logenstrafte. Mijn versie die op dit blog staat is inderdaad de juiste: Buksken nam zelf het initiatief om uit de partij te gaan en werd hier geenszins toe verplicht.  Liegen om zich als slachtoffer te profileren is een tjevenstreek, In Menen niet?

Begrijpe wie begrijpe kan.  Ik heb als eindconclusie dat de pot de ketel verwijt, dat partijen geen popgroepen zijn die splitten en ik vind dat ik nergens heb gemerkt dat er serieus is geprobeerd om een debat te houden voor de kiezers, de leden van de partij, de bevolking van Menen.  Dit initiatief wordt dus enkel gedragen door de initiatiefnemers en heeft dus geen democratischer gehalte dan wat anderen doen.  Het is dus een mislukt initiatief.

Bij voorbaat.

Eric Feremans

26-09-2010 om 16:03 geschreven door Eric Feremans