Guy Vandendriessche Oyez ! Oyez ! Oyez ! Aandacht ! Aandacht ! Boeren, Burgers en Buitenlui !...Ja, zo begint een Engelse 'town crier', een Vlaamse 'belleman' of een Nederlandse 'stadsomroeper' zijn betoog. U krijgt hier een overzicht van de herkomst van deze beroepsactiviteit, met een blik in het verleden en hoe het op de dag van vandaag nog steeds, zij het nu eerder als hobby of toeristische attractie, in ere wordt gehouden.
Hier kunnen jullie dan ook mijn reilen en zeilen als de Izegemse stadsomroeper volgen, vanaf het begin (met de opening van de Izegemse Centrale Doortocht in 2004)tot op heden. De nieuwste berichten staan telkens bovenaan.
Lees er alles over op dit blog. WELKOM ! En vooral : Zegt het voort ! Zegt het voort !
21-03-2007
Roepstenen in Noord-Frankrijk
ERINGHEM
- De roepsteen ligt voor het portaal van de Sint-Mathiaskerk.
Blokzijl heeft nog steeds een stadsomroeper. U zult hem aantreffen bij de diverse Blokzijler feesten.
Het beroep van omroeper is al eeuwenoud. De omroeper maakte geboorten, overlijden en andere gebeurtenissen in zijn leefomgeving bekend. Een veel belangrijker aspect van zijn taak was het uit naam van de overheid aankondigen van besluiten en wetten. Immers veel mensen konden niet lezen en schrijven maar moesten wel op de hoogte zijn van wetten en regels. Daarnaast werd de hulp van de omroeper ook in de arm genomen door lokale middenstanders, bijvoorbeeld door de slager voor het bekendmaken van een noodslachting. Vaak werd men omroeper uit armoede. Toch moest hij redelijk geschoold zijn en goed bekend staan, want hij moest tenminste kunnen lezen en geen dronkenlap zijn en vooral wel een "oppassend persoon". Met een grote bel of een bekken (gong) maakte de stadsomroeper de burgers attent op zijn boodschappen: "Boeren, burgers en buitenlui..... en Hoort, zegt het voort...."
Blokzijl heeft decennia achtereen, vooral toen er nog geen kranten en andere media bestonden, haar eigen Stadsomroeper gehad. De voorlaatste stadsomroeper van Blokzijl was Rommert Koning. Voorheen was deze functionares in dienst van de gemeente.
Tegenwoordig wordt dit 'op-een-na-oudste-beroep' op freelance-basis ingevuld door Fred Martens, woonachtig in Blokzijl. Hij doet ook mee aan stadsomroeper-concoursen en is aangesloten bij het gilde "De Eerste Vereniging van Stads- en Dorpsomroepers Nederland". De vereniging is erg actief en organiseert onder andere jaarlijkse concoursen.
U kunt de stadsomroeper o.m. aantreffen bij de diverse blokzijler feestelijkheden.
Na vier jaar actieve stadsomroeperij in Oisterwijk vindt Henk Kluijtmans, Henk van Jan van Driekske, het genoeg. Helaas, vindt hij, want hij stopt ermee wegens leeftijd en om gezondheidsredenen. Hij heeft het steeds met veel plezier gedaan en is dankbaar gestemd ten aanzien van Henk van den Nieuwenhuizen, omdat deze kundige omroeper voortzet wat Kluijtmans is begonnen. Deze hoopt overigens dat er eens een concours in Oisterwijk kan worden georganiseerd, met als inzet het Brabants Kampioenschap. De Eerste Vereniging Dorps- en Stadsomroepers Nederland (E.V.D.S.N.) wil dan in samenwerking met de gemeente en met bedrijven zorgen voor goede locaties en juryleden. Terugkijkend zegt de eerste stadsomroeper: "Het is ondoenlijk om iedereen te noemen die mijn initiatief en regelmatig optreden in Oisterwijks centrum hebben mogelijk gemaakt. In ieder geval horen daar de gemeente, 'Unnen aandere mens' en de plaatselijke media bij. Hartelijk dank allemaal voor jullie medewerking!"
Henk van den Nieuwenhuizen is nu dus officieel Oisterwijks stadsomroeper. Een poosje 'liep hij al mee' en gebleken is dat hij de juiste persoon voor dit werk is. Zijn voorkomen en heldere stem hebben alom indruk gemaakt. Hij heeft ondertussen ook bredere bekendheid gekregen door deelname aan diverse landelijke en provinciale concoursen voor stadomroepers, waarbij hij steeds hoge ogen gooide. Onlangs nam hij met zijn echtgenote Els, beiden in prachtige kostuums, deel aan het Hanzetoernooi in Zwolle, waar zij als best geklede echtpaar uit de bus kwamen! Echte ambassadeurs voor Oisterwijk dus ! Intussen heeft zich een groep gevormd om de omroeperij te steunen. Secretariaatswerkzaamheden, financiën, public relations, lay-out, acquisitie e.d. worden verricht door Els van den Nieuwenhuizen, Annemarie van der Meulen, Erwin van Esch en Henk Kluijtmans. Voor meer informatie kan men nog steeds Henk Kluijtmans, Hoogstraat 20d, bellen via nummer 013-5285036.
Oisterwijk vormt in september 2007 het decor voor het Nederlands Kampioenschap stads- en dorpsomroepen. Al moeten de papieren officieel nog worden getekend. Zowel de gemeente als de Oisterwijkse dorpsomroeper hebben zich achter het initiatief geschaard.
Dorpsomroeper Henk van den Nieuwenhuizen wil zijn plan deze week neerleggen bij het bestuur van de Eerste Vereniging van Stads- en Dorpsomroepers. De Oisterwijker heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij graag de finale naar zijn eigen woonplaats toe wil halen. „Dat de gemeente nu mee wil werken, is heel positief.“ Van den Nieuwenhuizen is al vijf jaar dorpsomroeper. Hij treedt op bij gelegenheden en doet mee aan nationale en internationale wedstrijden. Twee maanden geleden sleepte hij de nationale titel in de wacht. Voor zijn wedstrijden reist hij naar eigen zeggen een kleine 4000 kilometer per jaar. Hij heeft daarvoor tevergeefs een reiskostenvergoeding gevraagd bij het gemeentebestuur. Van den Bosch: „Onze subsidieregelingen voorzien hier niet in. Maar we willen hem wel betrekken bij de communicatie van bijzondere activiteiten.“ Van den Nieuwenhuizen betreurt de afwijzing. „Misschien dat ik dan concoursen moet laten vallen omdat het te duur wordt. Voor mij is het een hobby. Maar dit zou betekenen dat ik niet meer mee kan doen voor de nationale eer.“
Stadsomroepers in Winschoten Vroeger was de stadsomroeper meestal een redelijk goed geschoolde werkman, die in elk geval moest kunnen lezen. Er is een brief in het archief van Winschoten, waarin de stadsomroeper begin 19e eeuw om meer inkomsten vraagt aan de schout. Zijn werkgebied heeft zich uitgebreid en zijn baas begint nu ook te morren dat hij toch wel vaak wegblijft. De stadsomroeper moest twee bazen dienen: zijn dagelijkse werk en het stadsbestuur. Later, maar nog in dezelfde eeuw, wordt dit probleem opgevangen door een reglement voor de stadsomroeper op te stellen. Daarin staat onder andere een kledingvoorschrift. Opvallend onderdeel daarvan is dat de stadsomroeper verplicht is een hoed te dragen. De reden daarvoor is met enig kunst en vliegwerk te achterhalen. Het blijkt dat de omroeper zich onderscheidt door middel van een lint met het woord stadsomroeper er op. Dan komt de hoed weer om de hoek kijken, want dit lint is geen sjerp, maar niet meer dan een hoedenlint. Op het reglement wordt in elk geval een keer nog een wijziging gepleegd door het gemeentebestuur.
Organisaties In Nederland zijn verschillende organisaties actief rond het stadsomroepen. Geert Veen is lid van de Eerste Vereniging voor Stads- en Dorpsomroepers Nederland (EVSDON). Deze vereniging telt zoÂ’n 25 leden. Een andere belangrijke vereniging is het Engelse Ancient and Honourable Guild of Towncriers. Dit gilde is ook verantwoordelijk voor de organisatie van het Europees kampioenschap en het Wereldkampioenschap. Het EVSDON heeft zijn eigen Nederlands Kampioenschap.
Wedstrijden Het NK wordt beslist door een ranglijst die gaat over meerdere toernooien. Op een toernooi laat een dorps- of stadsomroeper door middel van een roep horen wat hij in zijn mars heeft. Vaak bestaat een wedstrijd uit meerdere roepen, bijvoorbeeld een roep over de gastplaats en over zijn eigen stad of dorp.
Een jury beoordeelt de prestatie. Daarbij wordt op zaken gelet als uiterlijk, verstaanbaarheid en de inhoud van de roep. De inhoud van de roepen is van de hand van de stadsomroeper zelf, ook als het over de gastgever gaat.
Ausrufer, Towncriers en Bellemannen In Winschoten geniet het driemanschap uit Leer enige bekendheid. De ausrufer uit Duitsland zijn wel eens bij de opening van de Adrillen aanwezig geweest. Engeland: de Towncriers aan de andere kant van het Kanaal zien er schitterend uit. Hun kostuums grijpen terug op de militaire oorsprong van de historische omroepers. Engeland kan zich ook beroemen op de grootste omroeper ter wereld. Martin Wood uit Shrewsbury steekt 2.18 meter de wereld in. Ook onze Zuiderburen hebben een omroepersvereniging, de Gilde van Bellemannen van het Europese Continent. (in België spreekt men over de bellemannen.).
De volgende keren dat u Geert Veen in de binnenstad van Winschoten ziet, denk ook eens aan de geschiedenis van het stadsomroepen en het belang dat het heeft gehad. Maar luister vooral naar wat hij te zeggen heeft. De boodschap van de moderne stadsomroeper is vaak voor elk wat wils. En er zal zeker iets bij zijn, wat u kan bekoren. En vergeet vooral niet: "Hoort, hoort en zegt het voort."
En dit is de fameuse Ingelmunsterse kunstenaar-bronsgieter Marc Claerhout die trouwens de trofeeên maakt voor de laureaten van de verkiezing 'Snor van 'tStad' van Antwerpen. Meer over Marc en zijn werk op http://www.marcclaerhout.be/
Hier samen met Georges Blommaert van het Nationaal Dagbladmuseum. Dit museum bezit een unieke collectie kranten uit ongeveer 126 landen, zowel hedendaagse als 'antieke' dagbladen. Het is opgedeeld in vier secties: de geschiedenis van het schrift, de oorsprong van de drukkunst, de geschiedenis van de krant en het leven en werk van Abraham Verhoeven.
De Heren van Turnhout en hun Heremenieke (harmonie van de Heren met 21 muzikanten) hebben tot doel feestelijkheden en evenementen op te luisteren door hun opvallende aanwezigheid of goede muziek. Contactpersoon: Van Roy Paul. Tarwestraat 1 2490 Balen T: 014 31 39 25 M: paul.vanroy@skynet.be
De `Stadswachter' van Erik Dejonckheere markeert op prominente wijze het kruispunt van de Gentseheerweg en de Baronielaan, dat voor vele bezoekers de eerste aanblik van Izegem vormt.
Het beeld, onthuld op 29 oktober 1999, stelt een figuur voor die gekwetst en gelouterd is door een geschiedenis van bijna duizend jaar, en toch hoopvol en vol vertrouwen naar de toekomst blikt.
De open wand achteraan is de zinnebeeldige stadspoort, die door het heldhaftige, maar niet krijgszuchtige personage bewaakt wordt.
Sinds 2005 beschikt Veurne over een officiële belleman. De belleman verwijst naar de functie van de vroegere stadsomroepers die van op de pui van het stadhuis of van op de roepsteen nabij de kerken de gemeentelijke berichten aankondigden voor de bevolking. Dit gebeurde vaak op zondag. Dit ritueel was sinds vele jaren niet meer in gebruik.
De functie van stadsbelleman is de laatste jaren in vele Vlaamse steden terug in ere hersteld. De functie behelst het aankondigen van evenementen en feestelijkheden in de stad. Hij moet bij festiviteiten ook de “orde” handhaven. Een stadsbelleman moet over een krachtige stem beschikken, een voornaam voorkomen (een soort veldwachterskostuum) hebben en ook de plaatselijke geschiedenis kennen.
De Veurnse belleman Joris Goens is in Oudenaarde Kampioen van België 2006 geworden. Op zondag 5 augustus 2007 wordt het kampioenschap voor bellemannen in Veurne gehouden. De belleman is ook lid van de "Orde van bellemannen" van ons land. Deze organisatie neemt ook deel aan het Europees en Wereldkampioenschap.
De belleman van Veurne is aanwezig op verschillende Veurnse activiteiten. In 2007 zijn het alvast:
28 mei, bloemenjaarmarkt
23 juni, internationaal draaiorgelfestival
11 juli, Veurne zingt en swingt
14 juli, sporkinfeesten
20 juli, avondje Veurne
28 juli, opening van de jaarlijkse kermis
4 augustus, Veurnse feesten
25 augustus, internationale taptoe
10 november, sint-maartensstoet
24 november, intrede Sinterklaas in Veurne
15 december, opening ijsschaatsbaan Veurne on ice
Verder is hij omroeper bij speciale gelegenheden: verwendag bibliotheek, 11-11-11 actie, Dag van de klant bij de middenstand, Â…
Ik ben Guy , en gebruik soms ook wel de schuilnaam 'De belleman'.
Ik ben een man en woon in Izegem (België) en mijn beroep is Officiële Stadsomroeper van Izegem en museummedewerker.
Ik ben geboren op 04/06/1955 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Europese Snorrenclub Antwerpen.
