|
In principe zouden vanaf volgend schooljaar (2021-2022) de nieuwe "eindtermen" in de tweede graad van het
secundair onderwijs van kracht moeten worden (en vanaf het schooljaar 2023-2024
ook in de derde graad). Maar de kans is groot dat de invoering van de nieuwe eindtermen zal moeten uitgesteld worden,
want de koepel van het Katholiek Onderwijs is naar het Grondwettelijk Hof
gestapt om de vernietiging, of in elk geval de opschorting, te vragen van die eindtermen zoals ze onlangs in het
Vlaams Parlement goedgekeurd werden.
Die "eindtermen", dat is
eigenlijk een samenvatting van wat een leerling minimaal zou moeten kennen en weten op het einde van het
schooljaar. De bestaande eindtermen dateren van de jaren 1990, en zijn dus voor
veel lesvakken compleet achterhaald. Ze zijn duidelijk ook niet ambitieus
genoeg, als je bedenkt dat Vlaanderen jaar na jaar achteruit boert in de
internationale ranking van het onderwijsniveau: onze leerlingen raken steeds
meer achterop, zowel in talen als in wetenschappen of wiskunde. Bovendien stelt
men vast dat heel veel leerlingen uit het onderwijs stappen met een groot
tekort aan zelfs maar een basiskennis om in het gewone leven te kunnen
functioneren: ze begrijpen veel financiële termen en instrumenten niet, ze
begrijpen niet hoe politiek werkt, ze weten niet hoe ze met de overheid kunnen
communiceren, ze kunnen soms niet eens hun facturen interpreteren, enzovoort...
De nieuwe eindtermen zijn beter
aangepast aan de moderne maatschappij. En ze zijn ook een stuk ambitieuzer dan
de oude: de lat wordt een heel stuk hoger gelegd.
"Iedereen gelukkig!" zou ik
denken.
Maar niet dus. Volgens het Katholiek Onderwijs zijn ze "te gedetailleerd" en (vooral) "niet haalbaar". Ik weet niet helemaal
zeker wat ze daarmee precies bedoelen. Zijn de eindtermen "niet haalbaar" voor de leraars, in de (korte) tijd die ze hebben om
de leerstof te onderwijzen? Wordt het onderwijs te zwaar voor de leerkrachten?
Het zou kunnen. Misschien vinden de leerkrachten dat hun job nu al te lastig is?
Maar ik neem aan dat de onderwijskoepels vooral het welzijn van de
leerlingen op het oog hebben, en dat ze dus bedoelen dat die nieuwe eindtermen te ambitieus zijn voor de
leerlingen: "te hoog gegrepen"? En
daarmee komen we eigenlijk precies terug waar het begonnen is: het
onderwijsniveau in Vlaanderen ligt bedroevend laag, nét omdat we véél te weinig
van de leerlingen verwachten! De nadruk ligt al héél lang vooral op "het welbevinden". Met als gevolg dat
heel veel leerlingen uit het secundair onderwijs komen zonder de nodige
basiskennis om in het leven te stappen, laat staan om aan het hoger onderwijs
te beginnen. Blijkbaar vindt het Katholiek Onderwijs dat nog altijd geen
probleem? En willen zij de leerlingen in het secundair onderwijs liever "met zachtheid" blijven behandelen en
vooral niet té "veeleisend" zijn.
Een nieuw element in die hele discussie spitst zich nu toe op de
noodzaak van een correcte spelling. Er gaan stemmen op om ook daar niet al te
streng meer in te zijn. Onder andere Kristien Hemmerechts, docent "Creatief Schrijven", vindt het niet zo
belangrijk dat jongeren correct zouden leren schrijven. Want "dat verlamt het creatief denken". Ze
stelt ook vast dat jongeren daar minder aandacht voor hebben, en dus moeten we het, volgens haar, dan
ook maar minder streng gaan beoordelen. Waarmee ze eigenlijk impliceert dat
alles waar de jongeren hun voeten aan vegen, op de schop mag. Jongeren vinden
elementaire beleefdheid niet meer nodig? Dan laten we dat maar vallen. Jongeren
vinden het niet meer nodig om zich aan snelheidsbeperkingen te houden? Dan
laten we die maar vallen.
De noodzaak is er natuurlijk veel minder dan vroeger. Elke
tekstverwerker corrigeert heel veel fouten automatisch. (En de meeste jongeren
schrijven sowieso al in een soort "sms-taaltje"...)
Waarom zou je dan nog correct moeten
leren schrijven? Maar dat is met alles zo. Rekenen hoef je niet meer te leren,
want de computer doet dat wel voor jou. Geschiedenis moet je niet meer leren,
want je vindt alles op het internet. Nadenken hoef je niet meer te leren, want
anderen doen dat wel voor jou en zetten alles op Facebook of Twitter.
Ik geef toe dat ik misschien licht overdreven reageer. Dat ligt aan
mijn aangeboren allergie voor "dt-fouten".
Ik begrijp best dat iedereen wel eens een "dt-fout"
maakt; de regels zijn ook niet bepaald eenvoudig. Het is zeker ook helemaal
niet mijn bedoeling om een "sneer" te
geven naar wie af en toe een dt-fout maakt, want al bij al is het zo goed als
niet te vermijden. Dat zeg ook Dominiek Sandra, professor Taalkunde aan de UA: "Jammer voor ons worden we relatief
weinig met een dt-probleem geconfronteerd. Op de 100 werkwoordvormen die we
schrijven, zijn er maar 8 van het type word/wordt en maar 11 van het type gebeurt/gebeurd. We zijn te weinig
getraind in het spellen van werkwoordvormen en laten ons misleiden door de vorm
die we het meest tegenkomen in teksten."
Maar dat men in het onderwijs dan toch tenminste zou proberen om de
jongeren correct te leren schrijven! Of is dat ook al té veel
gevraagd?
|
