Sinister

Het gaat erg slecht met de bijenpopulatie. Wereldwijd, maar vooral bij ons in Europa.

Wat er precies mis loopt, niemand die het goed weet. Maar feit is dat overal ter wereld bijen massaal sterven. Naar schatting zou in de voorbije 50 jaar het aantal honingbijen gehalveerd zijn. In de zomermaanden van vorig jaar zouden alleen al in Noord-Italië minstens 4 miljoen bijen gestorven zijn op twee dagen tijd. En het aantal hommels zou in de voorbije 20 jaar zelfs met 87% gedaald zijn, zodat die nu al een bedreigde diersoort geworden zijn. Als de trend zich verder doorzet, zijn we binnen afzienbare tijd alle bijen kwijt. En dan meteen ook de oogst van bijvoorbeeld appelen, of aardbeien, of tomaten en ga zo maar door.

Als grote boosdoener wordt onder andere naar de "Varroamijt" gewezen. Dat is een parasiet die zo'n 30 jaar geleden stiekem vanuit Azië naar Europa en Amerika is kunnen mee reizen, en die bijzonder nefast is voor het welzijn van de honingbij. Die beestjes kunnen op drie jaar tijd een volledige bijenkolonie uitmoorden! Vreemd genoeg lijken alléén bijen die in kasten leven zo kwetsbaar voor de Varroamijt; wilde bijen kunnen er zich (gelukkig maar) blijkbaar beter tegen beschermen.

Maar we moeten de schuld uiteraard niet alléén bij die mijten leggen, ook de mens zélf heeft schuld aan het instorten van de bijenpopulaties. Door het veelvuldig gebruik van insecticiden, waar ook bijen aan sterven. En door de introductie van de "monoculturen" in onze landbouw, waardoor de bijen niet meer voldoende gevarieerd voedsel vinden. En dan is er, uiteraard, ook de klimaatverandering waardoor ons weer veel meer extremen kent. Die extremen, en dan vooral de winters, worden veel bijen fataal.

Recent is er dan ook nog het gevaar van de Aziatische Hoornaar bijgekomen, een vraatzuchtige wesp die ook al vanuit Azië zijn weg naar Europa gevonden heeft. De Aziatische Hoornaar is een "exoot", een beest dat hier absoluut niet thuis hoort. En dat vermoedelijk ongewild binnengesmokkeld werd in Chinees aardewerk. Terwijl de bijen de Europese Hoornaar wel herkennen als een vijand die moet aangevallen worden, is dat bij de Aziatische variant niet het geval. Die kan dus ongestoord zijn gang gaan, en hele bijenkolonies vernietigen.

Indien de bijenpopulatie aan dit tempo blijft afnemen, dan dreigt de soort binnen afzienbare tijd inderdaad volledig uit te sterven. En dan hebben we echt wel een groot probleem, want de meeste soorten groenten en fruit die wij eten, zouden verdwijnen. Honingbijen bestuiven immers naar schatting 70 van de 100 plantensoorten die de voornaamste voedselbron van de mens uitmaken.

En alsof dat allemaal nog niet genoeg is om ons zorgen over te maken, lopen er ook vandalen rond die het "leuk" lijken te vinden om bijenkorven te vernielen. Dat is eind vorig jaar nog gebeurd in het West-Vlaamse Kortemark, waar iemand (of een aantal mensen?) wel 11 bijenkasten omver heeft gegooid. Gelukkig was het toen, begin november, nog redelijk zacht weer, zodat de meeste bijen het overleefd hebben. Maar de slachting heeft toch het leven gekost aan minstens 200.000 bijen. Hoe een zieke geest daar in godsnaam bij komt, dat kan er bij mij helemaal niet in. De kans is reëel dat ook dit een geval van "corona-verveling" geweest is, net zoals de onbegrijpelijke vernielingen in het Peutiebos nabij Machelen, heel onlangs, begin april. (Of het zou moeten zijn dat het iemand is die ooit door een bij gestoken is en nu wraak wilde nemen?)

Dit lijkt zo'n beetje één van de minder bekende symptomen van Covid-19 te zijn (of liever: van de corona-maatregelen): de drang om te vernietigen en te vernielen. Het is datzelfde soort mensen die ook oude eiken en beuken kapot zagen. Of paarden verminken. Zo'n vandalen, zeg maar misdadigers, zouden voor mijn part echt wel héél zwaar mogen gestraft worden.

De kans is jammer genoeg erg klein dat de daders ooit gevat worden. En dus kunnen dat soort zieke geesten ongestoord verder hun gang gaan. Tot het, zoals kortgeleden in Tielt, compleet uit de hand loopt en één van hen iemand gaat vermoorden als ultieme daad van "vernietiging", gewoon "om te weten hoe dat voelt".