Sinister

Donald Trump blijft tot zijn allerlaatste presidentiële ademtocht zijn eigen controversiële zelf. Nu, in die laatste weken, misschien zelfs nog méér dan voorheen. Uit balorigheid, wellicht. Uit frustratie omdat hij nergens zijn gelijk kan halen. Uit boosheid omdat iedereen hem in de steek gelaten heeft. En dus gaat hij nu tekeer als een kleuter die zijn zin niet krijgt en dan maar op alles en nog wat begint te stampen of te slaan.

Vandaar dat hij nu iets doet wat geen enkele president ooit heeft gepresteerd: hij heeft zijn presidentiële veto gebruikt om het corona-steunpakket te blokkeren en hij heeft zijn veto gebruikt om het voorgestelde defensiebudget te blokkeren. Zijn motivatie is duidelijk: "Als ik mijn zin niet krijg, dan krijgt niemand iets!"

Dat hij dat defensiebudget niet wilde goedkeuren, dat zal mij een zorg zijn. De Verenigde Staten van Amerika geven nu al, van alle landen in de wereld, veruit het meeste uit aan Defensie, en die 740 miljard dollar die begroot waren voor volgend jaar, mogen voor mijn part gerust aan iets anders besteed worden. Iets nuttigs, bij voorbeeld. Maar de redenen waarom de president zijn handtekening weigert te plaatsen, zijn écht wel bij het haar getrokken! Zo heeft hij een groot probleem met het voorstel om een aantal legerbasissen een andere naam te geven omdat die verwijzen naar "Zuiderse" generaals die nu een beetje moeilijk liggen bij de "Black Lives Matter" beweging. En hij is furieus omdat er geen budget voorzien wordt voor de terugtrekking van Amerikaanse soldaten uit basissen in Duitsland of uit Afghanistan, wat hij in die laatste maanden van zijn termijn nog voorgesteld had. Dus ja: omdat hij zijn zin niet krijgt, heeft hij maar meteen alles geblokkeerd.Geen enkele president heeft hem dat in de voorbije 60 jaar voorgedaan, en al zeker geen aftredende president.

Erger vind ik het dat hij lang geweigerd heeft zijn handtekening te zetten onder het voorstel voor een corona-steunpakket van 900 miljard dollar. Want niet alléén voorziet dat budget in een hele reeks steunmaatregelen voor de minder gegoede Amerikanen die hun inkomsten door deze crisis hebben verloren, het verworpen voorstel is ook gekoppeld aan het budget voor de werking van overheidsinstellingen. Als dat er niet komt, dan zou er vanaf eind december 2020 een "shut down" van het Amerikaanse overheidssysteem dreigen omdat er geen geld meer zou zijn om de lonen uit te betalen. De impact van een veto van Donald Trump gaat dus véél verder dan het uitblijven van corona-steun, het draait om een mogelijke ontwrichting van de Amerikaanse overheid en het stilvallen van alle overheidsfuncties. En bovendien worden hierdoor ook alle werkloosheidsuitkeringen geschrapt voor miljoenen Amerikanen die, al dan niet door corona, hun job zijn kwijt geraakt. Donald Trump stuurde hiermee in zijn laatste weken duidelijk aan op totale chaos en anarchie. Hij hoopte vermoedelijk om de gewone burgers zodanig op stang te jagen dat ze de democraten, die hier uiteraard volgens de heer Trump alle schuld aan hebben, zouden willen afstraffen.

Hij heeft in dit gevecht omtrent de corona-steun uiteindelijk bakzeil moeten halen omdat het onbegrip voor zijn weigering té groot was. En hij heeft ook, tot zijn grote woede, een nederlaag geleden in het verhaal van het defensiebudget, want het congres (met inbegrip van zijn eigen partijgenoten) heeft zijn veto weggestemd.

Maar wat we ook over de kleuter Donald Trump mogen denken, hij is, vrees ik, wél de Amerikaanse president die de grootste impact en invloed ooit heeft gehad op de samenleving, in Amerika en daarbuiten. En op de hele wereld. Hoe je het ook draait of keert: de wereld zal nooit meer dezelfde zijn als vóór Trump.

Jammer genoeg is het géén verandering ten goede. Want wat Donald Trump aan de wereld vooral heeft "geschonken", is verdeeldheid, haat, polarisatie. Wat Donald Trump de wereld heeft nagelaten, is de "leugen" als "het nieuwe normaal". Het overdrijven en benadrukken van extremen als manier om te communiceren.

Dat hebben we onlangs mogen merken bij die heisa rond de vaccin-prijzen. Het hele "incident" was nauwelijks het vermelden waard, maar de media hebben er op gefocust en hebben dat kleine "nieuwsitem" opgeblazen tot iets waar de hele bevolking met verontwaardiging op gereageerd heeft. Missie geslaagd, dus.

Ik had eenzelfde wrang gevoel bij een reportage over "discriminatie op de vastgoedmarkt", nog niet zo lang geleden. De VRT kwam aanzetten met een flagrant geval van discriminatie: iemand die als potentiële huurder geweigerd werd, puur omwille van de etniciteit. Ik ga niet ontkennen dat zoiets gebeurt, en het is uiteraard afkeurenswaardig. Maar waarom focussen op die foute verhalen? Het gaat om een minderheid, want de meeste makelaars en verhuurders zijn géén racisten. Dit verhaal hengelt naar de verontwaardiging en boosheid van de lezers. Dit verhaal geeft de indruk dat de hele wereld "rot" is. Dit soort verhalen voedt de spanningen tussen mensen, en versterkt de perceptie dat niets nog goed gaat.

En dat is precies de techniek die Donald Trump elke keer opnieuw gebruikte om mensen tegen anderen op te zetten, om de onderhuidse frustraties van de mensen aan te wakkeren. Zijn succes woekerde op de retoriek van "een verrot systeem dat nodig moest opgekuist worden".

Ja hoor, Donald Trump heeft een heel sterke erfenis nagelaten. Helaas een heel lelijke en verwerpelijke nalatenschap.