|
Ik heb het er eerder al eens over gehad dat de kostprijs van die
corona-vaccins gehuld blijft in mysterieuze duisternis: er is een soort "geheimhoudingsclausule" tussen de kopers
en de producenten. Vermoedelijk voor een deel om de farma-bedrijven niet tegen
elkaar te kunnen uitspelen met het argument dat de ene (beduidend) goedkoper is
dan de andere? Maar allicht vooral omdat de farma-reuzen liever niet aan de
grote klok hangen hoeveel ze aan deze crisis verdienen...
Test-Aankoop heeft dat al aangeklaagd, met de stelling dat wij, als
belastingbetaler, het recht hebben te weten hoeveel van ons belastinggeld
uitgegeven wordt aan die vaccins, zowel voor de ontwikkeling ervan als voor de
aankoop. En in een eerder nummer van Test-Aankoop zijn ook al, erg betrouwbare,
schattingen gepubliceerd. Zie maar in mijn blog van 6 december.
De oppositie in ons land, vooral dan de N-VA, is daar ook op
gesprongen, en eiste "transparantie".
Een geheel terechte eis, trouwens: het gaat om gigantisch veel geld, en het is
maar normaal dat daar open over gecommuniceerd wordt. Alléén is de N-VA aan het
verkeerde adres gaan klagen: het is op Europees niveau dat de deals gemaakt
werden, en het is op Europees niveau dat de "geheimhoudingsclausules" werden afgesproken. Het was dus een beetje
onterecht en unfair om Eva De Bleeker, onze nationale Staatssecretaris voor Begroting, hierover te interpelleren. Maar
toch is de staatssecretaris gezwicht voor de druk, en heeft zij haar
communicatieteam opdracht gegeven om "transparant"
te communiceren.
En daarbij is één en ander een beetje misgelopen: het communicatieteam
heeft een bericht verspreid op Twitter waarin de afgesproken prijzen open en
bloot te lezen waren. Prijzen die overigens héél dicht liggen bij de eerdere
schattingen van Test-Aankoop. Prijzen ook die ons leren dat de vaccins van
Pfizer en van Moderna, die (uiteraard geheel toevallig) het eerst beschikbaar
zijn geworden, minstens 6 tot 9 keer duurder zijn dan het goedkoopste vaccin
van AstraZeneca. In het team van mevrouw De Bleeker hebben ze al vlug beseft
dat dit een flater was, en de gegevens zijn een uur later weer offline gehaald.
Helaas voor de staatssecretaris is de zaak daarna toch helemaal fout
gelopen. Met dank aan de politieke redactie van de VRT.
Wetstraat-journalist Ivan De Vadder had de gegevens namelijk
ondertussen al ontdekt, en vond het nodig om, na de verwijdering, een tweet de
wereld in te sturen met de vraag waar die cijfers opeens naartoe waren. U zal
misschien argumenteren dat dit nu eenmaal zijn job is. Als politiek journalist
is het zijn taak om kritische vragen te stellen, om de politici het vuur aan de
schenen te leggen. Maar ik vind het een achterbakse vraag, en een vuile streek.
Als ervaren rot in het vak wéét de heer De Vadder immers héél goed dat die
prijzen nooit in de openbaarheid hadden mogen verschijnen, en wist hij dus zélf
ook wel waarom die na korte tijd weer waren verwijderd. Waarom stelt hij dan
die vraag, als hij het antwoord van te voren kende? Om de naïeve
staatssecretaris in verlegenheid te brengen? Om zélf te scoren? Om een vuurtje
te stoken?
Als dat laatste zijn bedoeling was, dan is hij in zijn opzet geslaagd.
Want zijn kritische tweet is dan weer opgepikt door de oppositie, met de name
de N-VA. En die hebben van de aangeboden munitie geprofiteerd om de
staatssecretaris onder vuur te nemen. Mevrouw De Bleeker kreeg daarop namelijk
het verwijt te slikken dat zij onze bevoorrading van de broodnodige vaccins in
het gedrang had gebracht door die prijzen te verklappen. De kritische N-VA'ers
betoogden dat de farma-reuzen ons land misschien zouden sanctioneren omdat we
de geheimhoudingsclausule geschonden hebben.
Kan iedereen nog volgen? De staatssecretaris wordt eerst aangevallen
omdat er geen transparantie is omtrent de kosten van de corona-vaccins. En
daarna wordt ze, door diezelfde tegenstanders, aangevallen omdat ze té
transparant geweest is... Niet bepaald een hartverwarmend schouwspel, als je het
mij vraagt.
Om de cirkel helemaal rond te maken, besloot de VRT om het hele verhaal
daarna, op 18 december, nog eens in het lang en breed op haar frontpagina uit
te smeren. Hoewel de redacteur zélf wist, en ook expliciet toegaf, dat al die
openbaarheid een negatieve impact kon hebben op de levering én op de prijzen
van de vaccins. Maar dat bleek géén argument te zijn om het artikel niet te
publiceren. De "sensatiezucht" van de
media, weet je wel... De VRT blokletterde over "de uitschuiver van staatssecretaris De Bleeker". Maar eigenlijk had
er moeten staan: "de uitschuiver van Ivan
De Vadder". Want zonder zijn interventie was dit hele voorval onopgemerkt
gebleven en geruisloos voorbij gegaan zonder enige schade achter te laten.
Ik kan fout zijn, maar mij lijkt het dat je echt wel een "ettertje" met een héél verdorven geest moet
zijn om te slagen als politicus. En evengoed, of nog erger, om politiek journalist te worden...
|
