|
België behoort absoluut tot de wereldtop als het gaat over
gezondheidszorg en sociale voorzieningen. Onze "verzorgingsstaat" is een voorbeeld voor de hele wereld. Al zouden
sommigen daar misschien aan kunnen twijfelen bij de evolutie van de
corona-cijfers: België staat glansrijk op kop als het gaat over het aantal
corona-doden per miljoen inwoners. Er zijn héél weinig andere zaken waar wij zó
sterk in uitblinken.
Maar toch wel: het aanbod aan sociale voorzieningen en de
gezondheidszorg in ons land is echt "top".
Helaas is er voor veel mensen een (te) grote barrière om van die
gezondheidszorg te kunnen genieten: mensen die de taal (nog) niet goed kennen,
mensen die de procedures (nog) niet goed kennen, mensen die (nog) niet goed
thuis zijn in het systeem en die (nog) niet geleerd hebben de muren van onze
bureaucratie te slopen.
Hieronder staan twee schrijnende verhalen over de onmacht van onze
bureaucratische procedures en hoe die een muur optrekken voor wie in nood zit.
Ik kon het zélf moeilijk geloven toen ik ervan hoorde, want het is bijna te gek
voor woorden. Maar het is helaas maar al te écht.
5u40
Ik
word uit mijn bed gebeld door een moeder in paniek. Haar jongste dochtertje is
3 jaar en is vannacht heel ziek geworden. De enige klachten die ze me aangeeft
is: heel veel overgeven en diarree. De moeder spreekt gebroken Nederlands en is
in paniek waardoor haar Nederlands nog slechter wordt. Ze had haar oudere
dochter van 16 jaar gevraagd om te bellen naar de Noodcentrale. Hier werd
geantwoord dat ze eerst de wachtpost moesten bellen om te zien of de dokter
niet eerst kan helpen. Het nummer 0900
10 512 werd hen doorgegeven. Ze probeerden dit te bellen maar dit gaat via
een menu waar het gezin niets van begrijpt.
Mevrouw
belt mij omdat ik de vertrouwenspersoon ben van het gezin en ze overal doorheen
help.
Ik
bel voor haar naar de Noodcentrale.
"Is
dit het adres dat onlangs heeft gebeld? We hebben gezegd dat ze eerst een
wachtpostdienst moeten bellen, en kan mevrouw niet zelf naar de spoed gaan?"
"Dit
is onmogelijk want mevrouw heeft geen vervoer en het kind is niet verplaatsbaar
op het ogenblik."
Ook
ik krijg het nummer 0900 10 512. Ik bel met de gsm naar het nummer maar
dat nummer blijkt niet bereikbaar te zijn. Ik zoek op online naar de wachtpost
in Lier: 0900 70 212: ook niet bereikbaar.
Ik
neem mijn vaste telefoon en krijg wél verbinding met het algemene nummer.
Dit
zijn de stappen die je dan eerst moet doorlopen bij een noodsituatie: "Toets de
postcode in: 2500, toets 1 als dit correct is."
"Jammer
genoeg kunnen wij jou in Lier niet helpen. Bel de lokale wachtdienst."
Ik
bel de lokale wachtpost op met mijn vaste lijn. Ik krijg ook een vriendelijke
operator aan de lijn die me meer informatie vraagt. Ik geef alles wat ik weet
van het kind en de gezinssituatie.
"Is
het mogelijk dat ze naar hier komen?"
"Neen,
onmogelijk."
"Kan
iemand ze brengen?"
"Neen,
want ze kent geen buren met een wagen en ik heb ook geen wagen."
"Ok.
Ik bel de arts van dienst op en die zal verder met haar of jou contact opnemen.
De reden waarom je met de gsm niet kon bellen, zal zijn omdat dit een betalende
oproep is en dat dit geblokkeerd staat op uw gsm."
Ook
zegt ze dat deze oproep automatisch zal beëindigd worden na 6 minuten. Heel vervelend
maar daar is niets aan te doen...
De
arts van dienst belt me 10 minuten later voor meer informatie betreffende het
gezin en vraagt nogmaals of ze zelf niet naar de wachtpost kan gaan. Uiteindelijk
zou ze een uur later bij het gezin kunnen zijn en zal ze het verder bekijken.
Dit zou rond 7u moeten zijn!! Aangezien het kind 3 jaar is, wordt er geen
Covid-test gedaan maar zal ze zien wat ze kan doen...
Ik
verwittig de moeder en vraag of ze ook de oudste zoon wakker maakt omdat die
heel goed Nederlands kent.
Hierdoor
zijn veel uren verstreken en had het kind gewoon dood kunnen zijn want zonder
mij had de moeder niet meer geweten waar ze met haar zieke kind terecht kon.
Deze
situatie deed zich ook voor onlangs in Antwerpen. Jammer genoeg had die moeder
niemand die het begreep. Met een dodelijke afloop tot gevolg!
Haar
zoon was 17 jaar en is gestorven aan een hartfalen omdat er ook geen ambulance
wou komen.
Uiteindelijk
is deze moeder met haar stervende zoon na 3u in het ziekenhuis beland in een
taxi, die bereid was hen naar Spoed te brengen. Het ziekenhuis vroeg waarom ze
de noodcentrale niet had gebeld want dan hadden ze ter plekke het kind misschien nog
kunnen reanimeren. De moeder heeft het uitgelegd zo goed ze kon maar haar zoon
was al in coma binnengebracht en overleed enkel uren later waar ze afscheid
mocht nemen via een videoscherm en er haar cru gevraagd werd of ze de lever van
haar zoon mochten hebben om een ander leven te redden...
Is het de fout van de operator bij de diensten voor noodoproepen? Hebben zij er
schuld aan dat de nodige hulp véél te lang is uitgebleven? Je kan het hen niet
echt kwalijk nemen als zij, via de telefoon, soms een verkeerde inschatting
maken over de ernst van het probleem. Er zijn trouwens, helaas, al te veel
grapjassen die de lijn opbellen "voor
de lol". Maar dan zou je toch verwachten dat een hulpzoekende onmiddellijk
naar het juiste spoor gericht wordt, en niet eerst een paar (foutieve)
telefoonnummers moet proberen. Om dan toch van het kastje naar de muur gestuurd
te worden of ingewikkelde instructies te moeten opvolgen.
Dus: nee, het ligt niet aan de slechte wil van de hulpverleners, maar
wél aan de logheid en complexiteit van de systemen en procedures om die
hulpverleners te contacteren wanneer je die nodig hebt. Wie dat allemaal
bedacht heeft, is duidelijk nooit zélf echt in panische nood geweest...
Ik weet eigenlijk niet precies welke overheidsdienst verantwoordelijk
is voor de procedures bij spoedhulp, de oproepen naar de Noodcentrale. Maar dat
er opportuniteiten zijn om dit beter te laten verlopen en zó mensenlevens te
redden, dat lijkt me méér dan duidelijk. Ik heb de indruk dat de bedenkers van
die procedures er niet bij stil gestaan hebben dat mensen die naar die nummers
moeten bellen, meestal in paniek zijn en niet in een stemming om nuchter en
weldoordacht te redeneren.
("Dringende geneeskundige
hulpverlening" behoort bij nader inzien blijkbaar tot de bevoegdheid van de
FOD Volksgezondheid. Dat zou dus minister Frank Vandenbroucke moeten zijn. Laat
ons hopen dat hij dit probleem even vastberaden en doortastend ter harte neemt
als zijn strijd in de corona-crisis...)
|
