Sinister

Er wordt aan de deur gebeld. Ik ga open doen, en daar staat een vriendelijke en joviale meneer die mij vertelt dat hij in samenwerking met de gemeente bij de mensen langs gaat om te checken of ze niet véél te veel betalen voor hun energie. Een mooi initiatief van de gemeente!

Hij vraagt mij naar mijn huidige energieleverancier, en naar mijn maandelijks voorschot. En dan start hij op zijn iPad een simulatie waaruit blijkt dat ik inderdaad een véél te duur energiecontract heb. Uit zijn simulatie blijkt verder dat ik véél goedkoper af zou zijn bij Lampiris: die hebben een tarief dat beduidend gunstiger is dan het tarief bij mijn huidige leverancier. En de vriendelijke man vraagt of ik misschien interesse zou hebben om over te stappen naar Lampiris, om van dat goedkope tarief te kunnen genieten.

Ik ben ondertussen toch enigszins achterdochtig geworden, en wimpel de man af met de opmerking dat ik er toch nog even over moet nadenken, en dat ik één en ander eerst nog eens zélf wil checken. Dat blijkt geen probleem te zijn. De man stelt voor dat hij mij binnen een tweetal weken een concreet voorstel zal sturen dat ik dan kan accepteren als het mij gunstig lijkt. En daarmee zouden dan alle formaliteiten vervuld zijn voor een overstap, want Lampiris zou al het nodige doen bij mijn huidige energieleverancier. Ik geef de man mijn email-adres zodat hij mij zijn voorstel kan sturen, en hij vertrekt. Nog altijd even vriendelijk en joviaal.

Twee dagen later vind ik een mail van Lampiris in mijn mailbox. Om mij te feliciteren met mijn verstandige keuze. En met de mededeling dat zij mijn huidige leverancier zullen contacteren voor de overstap, en dat mijn contract vanaf de volgende maand zal ingaan. Ik hoef zelf verder helemaal niets te doen; zij zorgen voor alles.

Ik val compleet uit de lucht, want ik heb op geen enkel moment ingestemd met een overstap. Noch mondeling, noch schriftelijk. Helemaal vreemd wordt het als ik zie dat het tarief waarvoor ik blijkens die mail zou ingetekend hebben, niet dat gunstige tarief is waarmee de vriendelijke man mij wilde overhalen, maar wel het duurste tarief dat bij Lampiris gehanteerd wordt.

Voor alle duidelijkheid: het mag niet, het is wettelijk verboden. Het zijn "gangsterpraktijken". Maar het gebeurt tóch. Niet alléén bij Lampiris, maar evengoed bij andere energieleveranciers. En ook bij de netwerkproviders, trouwens.

Omdat het verboden is, kan je erop reageren. Je kan klacht indienen bij de FOD Economie. En je kan een brief of mail sturen om de overeenkomst onmiddellijk te laten verbreken. Dat moet je dan wel binnen de veertien dagen doen, want anders is de hele machinerie al in gang gezet, en wordt het een helse opdracht om alles te doen terugdraaien.

Maar je moet er dus zélf wel de moeite voor doen. Dat is het cynische van de hele zaak: je moet als consument zélf alert genoeg zijn en een inspanning doen om de illegale praktijken van die energieleveranciers ongedaan te maken. Dat is toch de omgekeerde wereld? Dat is toch hemeltergend?

En niemand doet daar iets tegen. Iedereen wéét dat het gebeurt. Iedereen wéét dat het illegaal is. Maar toch wordt het gedoogd. Waarom? Vermoedelijk omdat daar heel machtige lobby's achter zitten waar politici niet tegenop kunnen? Of misschien gewoon omdat de politici mee profiteren, want zij zitten in al die raden van bestuur.

En oh wee als je niet oplettend bent, of niet goed thuis bent in dat soort zaken, of misschien de taal niet goed machtig. Oh wee als je niet tijdig gereageerd hebt, want dan heb je het lelijk vlaggen. En dan wordt het bijzonder moeilijk om er onderuit te komen.

Je merkt dikwijls pas dat je het slachtoffer bent geworden van zo'n gangsters als de eerste aanrekening in je brievenbus valt. En daarna krijg je nog een aanmaning omdat je die eerste keer niet betaald hebt, aangezien je ervan uit was gegaan dat het een vergissing was. Want die aanrekening kwam niet van je gekende leverancier. Je betaalt misschien nog altijd niet, omdat je geen contract hebt getekend bij die leverancier, en bij de volgende aanmaning komen er kosten en nalatigheidsintresten bovenop en dreigementen met een deurwaarder.

En de machtige energieleveranciers, die komen er gewoon mee weg. Het ergste wat hen kan overkomen, is dat een alerte consument toch die malafide overeenkomst opzegt. Er zijn er nog altijd genoeg die wél in de val trappen. De energieleveranciers verliezen dus nooit, ze kunnen alléén maar winnen.