Sinister

Onderweg zien we een man, op stap met een hond aan de leiband. Een groot en vervaarlijk uitziend beest. Een kleine jongen verschijnt even later om de hoek, en ook die krijgt de man met de hond in het oog. Om één of andere reden, uit baldadigheid of uit paniek of weet-ik-veel-waarom, grabbelt de jongen plots een hoop steentjes bijeen en gooit die uit alle macht naar de hond toe. Waarop de hond zich los rukt en met grommende tanden naar het jongetje toe stormt. Gelukkig is de man bij de pinken, en hij kan zijn hond weer intomen vóór die de jongen echt te lijf kan gaan.

Ik vraag me af of u en ik op dezelfde manier naar dit schouwspel zullen kijken. Of wij identiek hetzelfde zullen "zien"?

Misschien ziet u een gevaarlijke hond die een kleine jongen heeft aangevallen en die blijkbaar een bedreiging is voor alle toevallige voorbijgangers. En die dus beter zou afgemaakt worden eer het écht tot een dramatisch ongeluk kan komen. Maar misschien zie ik vooral een pesterig jong dat duidelijk geen opvoeding gehad heeft en een aanleg lijkt te hebben tot wreedheid jegens dieren, en wellicht dan ook jegens mensen. En die dus dringend tot betere inzichten moet gebracht worden.

We zijn allebei getuige geweest van exact hetzelfde voorval, maar de kans is reëel dat we allebei iets anders "gezien" hebben. Waarmee ik eigenlijk vooral wil aangeven dat "perceptie" iets heel persoonlijks is: wat we "zien", is hoe we onze waarneming interpreteren. Hoe onze hersenen en (vooral) onze "ziel" die observering interpreteren. En vermoedelijk is wat we "zien" ook sterk gekleurd door onze herinneringen, door vroegere ervaringen. (Waardoor het in mijn hypothetisch verhaal, gezien mijn fobie voor gevaarlijke honden, waarschijnlijker zou zijn dat ik diegene zal zijn die een verscheurend monster "ziet", eerder dan een geplaagd en getergd dier...)

Deze bedenkingen kwamen in me op toen ik een item zag op VRTNWS over een Trump-supporter en hoe zij aankeek tegen het onverwachte nieuws dat Donald Trump door "het virus" besmet is geraakt. De jongedame in kwestie heeft exact hetzelfde nieuws vernomen als u en ik, maar zij heeft totaal iets anders "gezien".

Wij, de meeste Europeanen, zien Donald Trump als de baarlijke duivel en een ramp voor Amerika en voor de wereld. Ik heb hem onlangs nóg maar eens als "een psychopaat" omschreven. En het is voor ons erg moeilijk te vatten dat hij bij veel Amerikanen immens populair is. Gemakshalve noemen we die Amerikanen dan maar "dom". Maar zó simpel ligt het niet. Het is allemaal een kwestie van "perceptie". En als die Amerikanen in Donald Trump een "groots" man zien, iemand die hard werkt voor zijn land en zijn volk, iemand die mee leeft mét de mensen, iemand die het leed van de mensen met hen deelt (nu zéker, want hij heeft de ziekte ook gehad), dan is dat niet omdat ze "dom" zijn, maar wél omdat zij dat effectief zo "zien". Als zij géén graten gezien hebben in de manier waarop Donald Trump het eerste "debat" met Joe Biden gevoerd heeft, dan is dat niet omdat zij blind zijn of te stom om de waarheid te erkennen, maar wél omdat zij een andere waarheid gezien hebben dan wij.

Nee, ik ben niet opeens Trump-supporter geworden. Mijn visie op deze psychopaat die bereid is de hele wereldorde overhoop te gooien voor zijn eigen machtshonger, is niet veranderd.

Maar misschien moeten we met z'n allen toch nederig genoeg zijn om te erkennen dat onze eigen visie niet noodzakelijk de enige "ware" is. Dat onze eigen "waarheid" niet noodzakelijk de enige waarheid is.

Dat geldt voor onze visie op Donald Trump, maar dat geldt eigenlijk voor alles. Niemand van ons heeft de waarheid in pacht. Niemand van ons heeft per definitie "gelijk". Niemand van ons heeft het recht om onze mening aan een ander op te dringen.

Ook, en zélfs, niet als het gaat over Donald Trump die mijn "verdraagzaamheid" totaal niet deelt. Die alléén zijn eigen waarheid erkent en die altijd gelijk heeft. En die het woord "nederigheid" vermoedelijk zelfs niet eens kent.