|
Het is toch wat met die dictators. Die blijven zich, zelfs na méér dan
twintig jaar, aan de macht vast klampen, terwijl je toch zou denken dat ze er
na die vele jaren stilaan genoeg van zouden krijgen. Het is elke dag opnieuw
een helse opgave om zich aan de macht vast te klampen, om de oppositie in de
gaten te houden en tijdig de mond te snoeren, om de bevolking op één of andere
manier te blijven sussen, machtige buitenlandse leiders te vriend houden, de
eigen verworven rijkdommen veilig te stellen.
Ergens geloof ik nochtans nog altijd dat ze er met de beste bedoelingen
en een nobel streven aan begonnen zijn. Dat ze het beste voor hadden met hun
land en hun "onderdanen". Dat ze een
scheve situatie wilden recht trekken. Dat ze, althans in het begin, zelfs niet
eens de bedoeling hadden om langer dan nodig aan de macht te blijven.
Ik geloof dat die mannen (want het zijn inderdaad allemaal mannen, die
dictators) in het begin niet zo wreed en onmenselijk en moorddadig en
nietsontziend waren als ze na verloop van tijd allemaal geworden zijn. Er is iets
aan het concept "macht" wat mensen
radicaal verandert. Het is een virus,
vermoed ik, maar dan eentje dat véél dodelijker is dan het veelbesproken
corona-virus. Al wie een beetje "macht"
verkrijgt, wordt er onherroepelijk door besmet. Je ziet dat al op kleine schaal
(op het werk, en zelfs in de familiale sfeer): zodra iemand macht krijgt over een ander, gaat die
zijn/haar macht misbruiken en probeert hij zijn/haar macht uit te breiden en te
versterken. Niemand lijkt tegen het virus bestand te zijn, zelfs niet de meest
vredelievende en idealistische persoon. En hoe groter de macht, hoe erger het virus toeslaat.
Dat is heel zeker het geval geweest met Paul Kagame in Rwanda, toen hij na de genocide met zijn militie de
macht over nam en de orde en vrede in het geteisterde land hersteld heeft. Maar
we zijn nu méér dan 20 jaar later, en hij zit er nóg. En het is hem
overduidelijk al lang niet meer om zijn land en de bevolking te doen. Het gaat
hem alléén nog om de onmetelijke bodemrijkdommen van zijn land en in de
grensgebieden van Congo, waar hij op tijd en stond gaat plunderen.
En wellicht was dat ook zo met Aleksandr
Loekasjenko, toen die 26 jaar geleden aan de macht kwam in Wit-Rusland. Hij
is zijn ambt als verkozen president begonnen met het vaste voornemen de
alomtegenwoordige corruptie te bestrijden en de opkomst van de "oligarchie" zoals die in andere
voormalige Sovjetrepublieken overal schering en inslag was, in zijn land niet
toe te laten. In principe kon hij maar twee ambtstermijnen als president vol
maken; dat stond zo in de grondwet. Maar hij was ondertussen door het virus besmet, en heeft via een (gearrangeerd)
referendum de grondwet laten aanpassen zodat hij toch kon herkozen worden. Een
trucje dat zijn "vriend" Vladimir
Poetin trouwens dit jaar ook heeft boven gehaald.
En nu is Aleksandr dus nog altijd aan de macht, na frauduleuze
verkiezingen. Hij wordt verdacht van schending van de mensenrechten, en van
verregaande corruptie. Maar geen mens in zijn land die het, tot voor kort,
waagde om daar een opmerking over te maken, want de gevangenis, of erger,
loerde constant om de hoek.
Maar nu lijkt hij zijn greep op het land verloren te hebben. En het
einde van zijn presidentschap is nabij, al weet hij het zelf nog niet. Niet
omwille van de (nooit eerder geziene) protesten en stakingen en betogingen,
maar omdat Vladimir al aan het uitkijken is naar een andere poulain om het land
voor hem onder controle te houden. Het zal wel niet dat brave huisvrouwtje worden
dat naar Litouwen gevlucht is, want Litouwen, dat is de baarlijke duivel. Het
zal vermoedelijk iemand van de "oppositie"
worden die de blik braaf op Rusland gericht houdt. Zo zitten er ondertussen ook
al een aantal in de gevangenissen van Aleksandr.
Misschien wordt het zelfs iemand met veel idealen en goede
bedoelingen. Tot het virus ook hem/haar zal besmetten.
|
