Het is niet omdat de corona-lockdown de klimaat-activisten grotendeels
het zwijgen heeft opgelegd, dat hun boodschappen verdwenen zouden zijn: dat
wij, door de overmatige productie van broeikasgassen, het klimaat op Aarde
drastisch aan het wijzigen zijn. Met als gevolg extreme weersomstandigheden
(droogtes, maar evengoed overstromingen) en een alarmerende stijging van de
zeespiegel door de wereldwijde opwarming van onze planeet.
Dat we niet écht goed bezig zijn, dat kan niemand ontkennen. (Behalve
Donald Trump.) We stoten massa 's ongezonde gassen de atmosfeer in: vroeger de
fameuze CFKs, waarmee we de
beschermende ozonlaag om zeep hielpen, en nu de broeikasgassen zoals methaan of
CO2. En we plunderen de beschikbare grondstoffen met een ongeziene gulzigheid. We
kappen onze bossen en wouden aan een ongekende snelheid kapot; we dringen
steeds verder binnen in de natuurlijke habitat van zeldzame wilde dieren; we
kieperen de oceanen vol met plastiek; enzovoort.
Maar de vraag blijft: Hoe groot
is de reële impact van dat alles op onze planeet?
Want wij, mensen, hebben altijd de neiging om ons belang te
overschatten: wij denken dat alles rond ons draait, dat wij het centrum van de
wereld zijn: het begin en het einde.
Dat is natuurlijk niet zo. Er zijn naar schatting zowat vijf miljoen (!) soorten
levende wezens op deze planeet, en wij zijn er daar gewoon één van. We zijn
niet belangrijker of relevanter dan al de rest. De Aarde bestond al méér dan vier
miljard jaar éér de mens verscheen, en het zou best kunnen dat de Aarde nog
enkele miljarden jaren zal bestaan nadat de mens weer verdwenen is.
En in diezelfde logica overschatten wij misschien ook wel onze impact
op de klimaatverandering en de opwarming van de aarde?
Eén van de sterkste aanwijzingen voor de opwarming van de aarde, is het afsmelten van de poolkappen, en
dan in het bijzonder van de Zuidpool. Wat de laatste tijd in een razendsnel
tempo lijkt te gebeuren.
Maar bij nader inzien is het écht wel niet de eerste keer dat zoiets
zich voor doet.
Zo blijkt dat bijvoorbeeld in de periode tussen 116.000 en 129.000
jaar geleden, tijdens het Eemiaan (dat
was het laatste interglaciaal, een periode
tussen twee ijstijden), de zeespiegel ook al eens met minstens drie meter, of
zelfs tot 6 meter, gestegen is. Volgens de huidige modellen hebben we nu te
maken met een stijging van ongeveer 3 millimeter per jaar. En daarmee zouden
we, als we niets ondernemen, binnen zo 'n duizend jaar aan drie meter uit
komen. Niet méér dan in die periode, dus.
Het was in die tijd ongeveer even "warm"
als nu (zonder enige noemenswaardige menselijke tussenkomst), en de opwarming
van ongeveer 2 graden Celsius bleek voldoende voor het afsmelten van grote
stukken ijsplaten op Groenland, en in Antarctica, met de stijging van de
zeespiegel als gevolg.
En zo 'n 12.000 jaar geleden, op het einde van de laatste ijstijd, het Weichseliaan, was het ook weer
prijs. Recente metingen wijzen uit dat het Antarctisch ijs zich toen met een
snelheid van 40 tot 50 meter per dag terugtrok, door afsmelting te wijten aan
het warme zeewater en de warme lucht boven het ijs. Dat is ruwweg 10 kilometer
per jaar, of bijna 10 keer zo snel als wat nu aan het gebeuren is. En ook toen
was de impact van de mens verwaarloosbaar.
Zijn wij goed bezig? Nee, dat niet bepaald. Maar zijn wij de enige of
belangrijkste motor voor de opwarming? En is het proces binnenkort onomkeerbaar
zoals de klimaat-pessimisten voorspellen?
Waarschijnlijk niet: de vorige keren waren nog erger dan nu, en wij
hadden er niets mee te maken. En die vorige keren is het ook weer goed gekomen.
Zoals gezegd: onze Aarde heeft zo te zien een véél grotere veerkracht
dan wij denken, en ze zal heel zeker ook de mens overleven.
Of de mens zijn eigen stommiteiten zal overleven, is dan weer een
andere vraag.
|