De "Broeders van Liefde"
zijn niet meer zo "zichtbaar" in onze
samenleving als ze ooit geweest zijn. Tot het einde van de vorige eeuw leken ze
wel alomtegenwoordig met hun scholen en hun psychiatrische centra.
De organisatie is opgericht in het Gentse, in het begin van de 19de
eeuw, vooral met het oog op armenzorg, maar gaandeweg zijn ze zich meer en meer
gaan richten op geestelijke gezondheidszorg. Ondertussen is het een wereldwijde
congregatie geworden, met afdelingen in Amerika, in Afrika en in Azië. In 1967
is het hoofdbestuur van de congregatie verhuisd naar Rome, dicht bij het hart
van de katholieke kerk.
Tegenwoordig kan je een "broeder"
niet meer van een gewone sterveling onderscheiden; ik zou dus niet weten hoe
veel "broeders" er nog zouden zijn.
Niet veel, vermoed ik. Er zijn sowieso in onze streken niet veel geestelijken
meer. En in de scholen en instellingen die door de "broeders" opgericht werden, zijn nu ook al veel meer leken dan
religieuzen aan het werk.
Maar ze bestaan dus wel nog, de "Broeders
van Liefde", en hun congregaties zijn nog altijd actief, vooral in de
geestelijke gezondheidszorg, de opvang en verzorging van psychiatrische
patiënten. In België alleen al hebben ze 14.000 medewerkers, bezig in zowat 50
scholen en 14 psychiatrische instellingen (met méér dan de helft van alle psychiatrische bedden in Vlaanderen).
In het kader van hun werk met en voor mensen die het psychisch zwaar
hebben, hebben de Broeders hier in
België het aangedurfd om de mogelijkheid van euthanasie omwille van ondraaglijk
psychisch lijden niet uit te sluiten: "Mensen
die wegens ondraaglijk psychisch lijden aan euthanasie denken, kunnen terecht
bij Reakiro in Leuven, het eerste project met deze finaliteit wereldwijd. Met
respect voor hun keuze begeleidt Reakiro patiënten in hun zoektocht tussen
leven en dood, tussen verlies van perspectief en de weg van hoop en herstel."
(Reakiro is een "inloophuis" van de broeders, dat in maart geopend werd.)
En dat is hen nu op banbliksems vanuit Rome te staan gekomen. En het
verbod om zich nog een "katholieke"
organisatie te noemen. Wat in principe ook zou betekenen dat ze al hun gebouwen
weer zouden moeten verlaten, omdat die eigendom zouden zijn van de congregatie
waar zij nu buiten gegooid zijn. Want "euthanasie",
om welke reden dan ook, is voor de Rooms-Katholieke kerk onbespreekbaar. Net
als abortus, trouwens. De onfeilbare heren in Rome vinden dat je het lijden met
waardigheid moet dragen, hoe erg het ook is. En dat je moet accepteren wat je
overkomt.
Ik ben zelf helemaal géén voorstander van euthanasie. Maar ik kan me
wél voorstellen dat er situaties zijn waarbij je het als mens gewoon niet meer
aankan, waarbij het allemaal echt té veel wordt, waarbij je geen "menswaardig" leven meer kan leiden. En dat
je dan tot de onvermijdelijke conclusie komt dat het "genoeg" geweest is. Op zo'n moment ben je dankbaar, vermoed ik,
dat je de kans krijgt om het lijden te laten stoppen, en dat er iemand is die
je daarbij wil helpen. Ik heb zo'n situatie zelf nooit meegemaakt, en ik hoop
het nooit te moeten meemaken, maar ik heb er begrip voor. En ik neem mijn pet
af voor diegenen die dan het lef hebben om die laatste ultieme wens uit te
voeren, die dan het mededogen hebben om je uit dat uitzichtloze leven te helpen
stappen.
Maar in Rome zien ze dat anders.
Het "grappige" hierbij is
dat euthanasie in België wettelijk toegelaten is, onder welbepaalde strenge
voorwaarden. Je zou het dan eerder van extremistische islam-predikers verwachten, dat ze
volhouden: "De wet zegt 'wit', maar wij
willen dat het 'zwart' is."
Vorig jaar, in 2019, hebben in België meer dan 2600 mensen euthanasie
gekregen. En in veel gevallen is dat uitgevoerd in één van de vele "katholieke" ziekenhuizen die ons land
rijk is. Ik vermoed dat ze dat in Rome nog niet helemaal door hebben, want
anders zouden die ook allemaal in de ban moeten geslagen worden.
|