|
Ik ben niet écht een krak
als het gaat over de Sociale Media: tweeten
op Twitter heb ik nog nooit geprobeerd, en op Facebook kan ik een stukje tekst
plaatsen en lezen wat anderen gepost hebben, maar daar houden mijn vaardigheden
wel op. Ik heb een immense bewondering voor de mensen, jong en oud, die even
vlot tweeten en posten als ik kan schrijven.
Wie dacht dat de sociale media vooral de speeltuin zijn van de jeugd,
die heeft het verkeerd voor, want blijkbaar zijn ook senioren daar ontzettend
bedreven in. Het zijn heus niet alléén de jongeren bij wie de smartphone zo
ongeveer aan hun hand lijkt te plakken.
De meest beroemde twitteraar is heel zeker Donald J. Trump, president
van het machtigste land ter wereld. Je zou misschien denken dat die man wel
iets anders aan zijn hoofd heeft dan berichtjes op Twitter te lezen en te plaatsen,
of filmpjes op Facebook. Maar niet dus. Blijkbaar is dat dé job van een
president in Amerika: tweeten en posten. Iets anders doet hij niet. Wie dus de
volgende president van de USA wil worden, zal zich in de eerste plaats moeten
bewijzen als tweeter (of twitteraar?). Wie in de eerstvolgende
presidentsverkiezingen Donald wil verslaan, zal hem in elk geval op Twitter
moeten overtreffen.
Het mooie (?) aan de sociale
media is dat je er kan schrijven en beweren en "aantonen" wat je maar wil, zonder enige controle. Het hoeft
helemaal niet "waar" te zijn, het
hoeft helemaal niet te kloppen; je hoeft niets te bewijzen of te staven. Je
moet het alléén maar tweeten, en daarmee wordt het automatisch "waar". Ook op Facebook of op Instagram
kan je ongestraft een gemanipuleerd filmpje plaatsen als je iemand kapot wil
maken. Je komt er zélf zomaar mee weg, zelfs als je iemand daardoor de dood zou
in gejaagd hebben.
Donald is daar een meester in! Donald, de gezworen bestrijder van de "fake media", is een genie in het
plaatsen van fake berichten op de
sociale media. Je moet het hem nageven: zoiets moet je maar durven.
Zo heeft Donald het gepresteerd om op Facebook een video te plaatsen
waarin voormalig vicepresident en democratisch presidentskandidaat Joe Biden 1
miljard dollar belooft aan de Oekraïense justitie om het onderzoek naar zijn
zoon stop te zetten. Compleet gefabriceerd, schaamteloos gelogen, vals. Fake, dus. Maar het staat wél op
Facebook, en het blijft op Facebook staan, ook al is ondertussen bewezen dat het
manifest onwaar is. En als het op Facebook staat, moet het wel kloppen, denken
velen dan.
Trump heeft trouwens in de lopende campagne voor de komende
presidentsverkiezingen al bijna 20 miljoen dollar uitgegeven aan reclame op
Facebook. Met dát geld had hij véél andere, nuttige, dingen kunnen gedaan
hebben!
Donald is wel niet de enige met een rijke fantasie en een creatieve
geest als het om "de waarheid" gaat.
Veel andere politici spelen het spel even grof. Ik vermoed dat het eigen is aan
het DNA van een politicus, om "losjes om
te springen" met de waarheid?
Zo heeft Emmanuel Macron het vorig jaar nogal bont gemaakt op Twitter,
met een paniekerige foto over de gigantische bosbranden in Brazilië, kwestie
van zijn goede vriend Bolsonaro de kast op te jagen. De foto in kwestie bleek
in realiteit al te dateren van 2012, toen het Amazonewoud ook in brand stond
zonder dat iemand daar wakker van lag.
Bolsonaro is trouwens zelf ook niet vies van een beetje gemanipuleerde
berichtgeving. Zo heeft hij het bestaan om op Twitter "bewijzen" te tonen dat het de ngo's zélf zijn die, met de hulp van Sting nota bene, het Amazonewoud in
brand hebben gestoken, om op die manier aandacht te trekken in de hoop op
verhoogde subsidies.
Politici zijn helaas niet de enigen die het niet zo heel nauw nemen met
de waarheid. Eigenlijk kan je stellen dat iedereen die schreeuwt om aandacht
het af en toe weleens aandurft om hierbij over de schreef te gaan. Zélfs als
achteraf blijkt dat het om "fake news"
gaat. Of straffer nog: als het achteraf om "fake
news" blijkt te gaan, dan krijgt de "dader"
nog een keer extra aandacht. Zo was er, ook over de amazonebranden, een foto, op
Twitter alweer, die gigantisch veel keer gedeeld is geweest, van ene Logan
Paul, een populaire vlogger. Het aantal volgers schoot meteen de hoogte in.
Naderhand bleek dat hij een foto uit 1989 gerecycleerd had. Toen dat "foutje" bekend raakte, werd de man wéér
talloze keer genoemd. En het aantal volgers piekte opnieuw.
Maar het misbruiken van de sociale media gebeurt ook op kleinere
schaal. Gisteren was er bijvoorbeeld een bericht over een school in Vorselaar
waar enkele leerlingen via de sociale media een pestcampagne waren begonnen
tegen enkele leerkrachten van de school. Lafhartig verborgen achter een
anonieme account dachten zij daar trouwens ongestraft mee weg te komen. Ze
waren zich van geen kwaad bewust, was hun uitleg achteraf.
De giftige invloed van de sociale media is trouwens niet beperkt tot
opzettelijke leugens en bedrog. Ook bij goedbedoelde meldingen op Facebook kan
de impact enorm zijn, en vernietigend. Dat heeft een man vorig jaar ondervonden
nadat hij het aangedurfd had om enige relativerende woorden te plaatsen bij een
filmpje over een hevige aanvaring tussen een trucker en een wielertoerist. De
brave man, die alléén de gemoederen had willen sussen, kreeg meteen een
karrenvracht haatberichten over zich heen. En ook zijn gezin werd geterroriseerd
met vuiligheid en agressieve boodschappen.
Ik blijf het herhalen: de sociale media, dat is het grootste gif dat
ons ooit heeft bedreigd!
|
