|
Had u gedacht dat het feminisme
een totaal nieuw fenomeen is van de wilde jaren zestig in de vorige eeuw, toen
vrouwen hun beha's gingen verbranden, en meer seksuele vrijheid zochten, en
het recht op abortus op de agenda werd gezet? De tijd van de "Dolle Mina's", en van de vrijgevochten
hippies, voor wie het zich nog herinnert. Vergis u niet: er waren al feministes
in de 14de eeuw.
En wie dacht dat fake news
een nieuw fenomeen is dat door D.J. Trump is uitgevonden, die is ook mis. Het
bestond ook al in de 14de eeuw.
Terloops: dat de feministes in de jaren zestig massaal hun beha's
zouden verbrand hebben, is óók fake news. Géén enkele vrouw heeft dat toen ooit
écht gedaan. Het is een verzinsel om de Dolle
Mina beweging een beetje spectaculairder te doen lijken. Het is wél zo dat
jonge vrouwen in die periode de beha als een vrouwonvriendelijk symbool van
seksuele onderdrukking beschouwden en zonder beha wilden rond lopen. Wat ook
weer grappig is, want de beha was een uitvinding van een vrouw, precies als
reactie tegen het vrouwonvriendelijk korset.
Maar we dwalen af.
De feministe waar ik het over wil hebben, is Heilwige Bloemaert: een geëngageerde, vrijgevochten en
sociaalvoelende jonge vrouw, die het op zich genomen had om in het Brusselse een
tehuis op te zetten voor weduwen of alleenstaande vrouwen die het moeilijk
hadden. Een soort opvangtehuis, dus.
Maar dat bleek niet naar de zin van de toendertijd nog oppermachtige
en hyper conservatieve katholieke kerk. De kerk had het niet erg op met vrouwen
die té "onafhankelijk" leken te zijn.
Zo werden bijvoorbeeld in die periode zelfs de begijntjes verketterd wegens hun
zelfstandige levensstijl. Want dat was niet naar de zin van de macho
kerkleiders.
Om dat een beetje extra in de verf te zetten, hebben de latere "geschiedschrijvers" in de 15de
eeuw een fake verhaal verzonnen over hoe die vrouw letterlijk onder de voet
gelopen werd door ene Jan Van Ruusbroec.
Dat was een monnik die in dezelfde periode leefde als juffrouw Bloemaert.
Die zou, volgens dat achteraf gefabriceerd verhaal een harde strijd geleverd
hebben tegen ketterse figuren zoals ons Heilwige.
Terwijl pater Ruusbroec helemaal geen
ketterjager was, maar eerder een brave man die de leer van de kerk naar het
gewone volk wilde brengen.
Geïnspireerd door dat verhaal, heeft een beeldhouwer dan in het begin
van de twintigste eeuw een beeld gemaakt, dat de Brusselse Sint-Michielskathedraal
opfleurt: pater Ruusbroec die het
hoofd van de ketterse "Bloemardinne"
met zijn voet verplettert. Het moet gezegd: beeldend is het wél. De opdracht
voor dat stichtelijke beeld kwam van de katholieke vertegenwoordigers in de
Brusselse gemeenteraad, als "wraak" omdat
er op één van de gevels van het Brusselse stadhuis een beeltenis gehouwen werd
van juffrouw Bloemaert (de enige vrouw, overigens, die de gevels siert)
terwijl zij een beeld van pater Van
Ruusbroec gewild hadden. Kortom: pure kleingeestige dorpspolitiek waar de
katholieke kerk toen niet bepaald vies van was.
Nee, een voorloper als het gaat over vrouwenemancipatie is de
katholieke kerk nooit geweest. En nu nog altijd niet. Zelfs de huidige,
redelijk progressieve, paus, die zowaar zelfs het celibaat in vraag durft te
stellen, is totaal niet te vinden voor het idee van vrouwelijke priesters.
Misschien moeten de resterende begijntjes eens in massa hun beha's
gaan verbranden op het Sint-Pietersplein in Rome?
Voor de fans van het Aalsterse carnaval, nog deze anekdote rond
diezelfde Brusselse kathedraal. Sommige glasramen beelden niet mis te verstane
karikaturen uit van de joden, compleet met haakneus en al. Maar in
tegenstelling tot de Aalsterse stoet is daar nooit een controverse rond
geweest, en heeft de Unesco géén enkel probleem met die afbeeldingen.
Hoe ging dat spreekwoord ook al weer over "twee maten en twee gewichten"?
|
