Sinister

Even terug naar 1974. Ik was 20, en zou voor het eerst met een vliegtuig reizen. Ik zou ook voor het eerst alléén reizen, zonder mijn familie; ik zou voor het eerst zes weken van huis weg zijn. Dat was nogal wat, toen! Tegenwoordig is dat min of meer alledaags: jongeren trekken er nu al van véél vroeger alléén op uit, jongeren zijn nu véél zelfstandiger; veel jongeren hebben al de halve wereld gezien als ze 20 zijn. Maar toen was dat nog helemaal anders. Toen hadden we thuis ook het geld niet voor verre of lange reizen, of welke reizen dan ook. Mijn reis heb ik helemaal zelf moeten betalen. Het was dan ook geen vakantie: het was om te werken. Bij tabaksboeren in het Zuidoosten van Canada, in de regio rond Ontario. Alles was perfect georganiseerd door BIW, België In de Wereld. De bedoeling was om te gaan helpen met de tabakspluk bij Vlaamse tabaksboeren, of liever: boeren van Vlaamse afstamming. Daar waren er nogal wat van, ginder in die streken. De tongval van veel gesprekken klonk opvallend West-Vlaams.

Hoe waren die daar terecht gekomen? Daarvoor moeten we nóg verder terug in het verleden: tot de periode kort voor de Tweede Wereldoorlog. Véél jonge mannen zaten zonder werk; hier in Vlaanderen was het armoe troef. En dus zijn veel mensen toen, en ook kort na de oorlog, naar Amerika getrokken, of naar Canada, om te proberen daar een toekomst op te bouwen. Economische vluchtelingen, zoals we ze nu zouden noemen. Massa's Vlamingen zijn toen naar het beloofde land getrokken, op zoek naar welvaart en rijkdom die hier, in het verarmde Vlaanderen, niet direct te vinden was. Gelukkig voor al die Vlaamse gelukszoekers zijn ze ginder met open armen ontvangen, en hebben ze daar, door héél hard te werken, een mooi en aangenaam leven kunnen opbouwen.

Let wel: de vorige keer, toen er in 2016 zowat 300 asielzoekers een tijdlang in de leegstaande gebouwen van de oude luchtmachtbasis gelogeerd hebben, is dat allemaal zonder problemen verlopen. Er zijn geen strubbelingen geweest, geen ruzies, geen diefstallen of verkrachtingen, en de sfeer tussen de vluchtelingen en de Koksijdenaren was harmonieus. Een positieve ervaring, herinnert de burgemeester zich.

En let wel: de burgemeester heeft er helemaal niets op tegen dat er in ons land vluchtelingen en asielzoekers zouden opgevangen worden. De sukkelaars moeten tenslotte érgens onderdak krijgen, niet? De burgemeester is geen onmens, hee. Maar... deze keer niet in zijn gemeente! Er zijn genoeg andere gemeentes waar er nog voldoende plaats is. (Het lijkt een beetje op het verhaal van de windmolens in Vlaanderen: iedereen is ervan overtuigd dat die er moeten komen. Maar: vooral niet in mijn eigen achtertuin!)

De burgemeester van Koksijde kan dit er écht niet meer bij hebben. Zijn personeel en zijn politieagenten komen nu al handen tekort. Nu ja, nu nog niet, maar straks héél zeker wél! Want de Brexit komt eraan. En dan zal iedereen de handen vol hebben.

Waarom zal de Brexit zo veel extra werk mee brengen? Goeie vraag! Ik weet het niet. En de burgemeester van Koksijde weet het eigenlijk ook niet. Misschien komen er wel massa's vluchtelingen vanuit Schotland naar ons toe, omdat ze asiel willen zoeken in Europa, nu de Britten hen er tegen hun zin uit gehaald hebben?

Hoe belachelijk en goedkoop de argumenten van de burgemeester ook klinken, feit is wel dat die vluchtelingen voor veel mensen bij ons niet welkom zijn. Vooral voor veel minder-begoeden, die zélf al alle moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen en moeten krabben om het einde van de maand te halen, is het bitter om te moeten accepteren dat zij de koek, die nu al véél te klein is, met anderen, vreemdelingen, zouden moeten delen. Jawel, heel veel mensen zouden liever zien dat die asielzoekers in hun thuisland zouden blijven.

En het is natuurlijk wel waar dat niet alle asielzoekers ook effectief recht hebben op asiel. En het is waar dat wij hier in Vlaanderen niet iedereen kunnen opvangen. En het is waar dat veel van die vluchtelingen gewoon op zoek zijn gegaan naar een beter leven: de verlokkingen van het rijke Westen. Het is waar dat veel van hen komen uit landen waar het al bij al niet minder veilig is dan bij ons, en dat ze dus evengoed hadden kunnen thuis blijven. Het zijn inderdaad niet allemaal mensen die op de vlucht zijn voor geweld; er zijn er ook bij die hier een betere toekomst hopen op te bouwen.

Maar als puntje bij paaltje komt: ik heb een sterk vermoeden dat al die vluchtelingen zélf eigenlijk véél liever niet naar hier waren gekomen, dat ze zélf liever gewoon in hun eigen land waren gebleven.

En dát is eigenlijk waar we naartoe zouden moeten: dat iedereen in zijn eigen land of streek zou kunnen blijven wonen en werken, dat elk land zich voldoende zou kunnen ontwikkelen om welvaart te bieden aan iedereen, dat elke regio de middelen zou hebben om voor de eigen bevolking te zorgen. Dat zou minder problemen en discussies geven in Europa, en het zou véél beter zijn voor die landen en gebieden zélf als hun slimste en meest voortvarende jongeren niet naar ergens elders zouden vluchten om een toekomst te kunnen opbouwen.

Het enige dat daarvoor nodig is, dat zijn: voldoende financiële middelen. Financiële middelen die ruim voorhanden zijn, maar die nu verkwanseld worden aan wapentuig en oorlogje spelen. Of aan megalomane projecten waar niemand iets aan heeft. Of aan één of andere corrupte dictator die vriendjes is met één van de machtige mannen uit het Westen.