Unilin werd opgericht in 1960, 50 jaar geleden dus. In dit kader past het om even stil te staan bij het gouden jubileum van ons bedrijf. Op onze speurtocht naar meer informatie vonden we Frans De Cock en Bernard Thiers bereid om te antwoorden op enkele vragen. Als zonen van de stichters van het bedrijf, hebben ze een goed beeld van een halve eeuw Unilin-geschiedenis. Een verslag van onze babbel met Frans De Cock.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

De firma Unilin werd opgericht op 5 maart 1960. In totaal 22 aandeelhouders, hoofdzakelijk familiale ondernemers afkomstig uit de vlasindustrie, bundelden hun middelen om een jaar later te starten met een vlasspaanplaatbedrijf. In die periode werd het algemeen duidelijk dat de vlasindustrie geen toekomst meer kende. Vele familiale ondernemers uit die sector zagen in deze nieuwe industrie hun toekomst liggen en vooral in onze regio rees het aantal vlasspaanplaatbedrijven als paddenstoelen uit de grond.

In het geval van de oprichting van Unilin hebben twee groepen elkaar gevonden, die elk afzonderlijk van plan waren om een industrieel bedrijf op te richten om vlasspaanplaten te produceren. Naast een groep uit Ooigem/Wielsbeke had omstreeks 1960 ook een groep boven Kortrijk (Marke) verregaande plannen om te investeren in een afzonderlijk bedrijf. De twee groepen aandeelhouders vonden elkaar in het project om in Ooigem een bedrijf op te richten op gronden van de familie Aloïs Dewitte in de Schaapdreef langs het kanaal.

Onder de aandeelhouders vinden we verschillende leden van dezelfde familie. Van de familie Van Canneyt waren bijvoorbeeld vier broers aandeelhouder. Andere bekende stichtende families waren bijvoorbeeld Thiers, De Cock, Vanacker, Verbeke. Het waren meestal stille aandeelhouders, waarvan er niet veel ook een functie hadden in het bedrijf. Wel in het bedrijf kwamen Jozef Van Canneyt en later Paul Thiers. De huidige bedrijfsleiders Frans De Cock en Bernard Thiers zijn nog altijd nauw verbonden met het ‘familiale bedrijf’ Unilin als zonen van de oprichters respectievelijk Maurits De Cock en Roger Thiers.

Aanvankelijk hadden de aandeelhouders nog ‘aandelen aan toonder’, maar bij de oprichting werden wel voorwaarden gesteld aan de verhandeling van deze aandelen die binnen de groep moesten blijven. Het aantal aandelen was in verhouding met de inbreng in het bedrijf. Voor de familie Aloïs Dewitte was de inbreng hun terrein, waarop het bedrijf in de Schaapdreef in Ooigem werd opgebouwd. Later werd de bedrijfssite uitgebreid langs het kanaal door de aankoop van grond (tot bijna aan het veevoederbedrijf Vanden Avenne) van de adellijke familie De Ghellinck, die verspreid over gans Wielsbeke heel wat eigendom had. Zo was ondermeer ook de site van Unilin Wielsbeke oorspronkelijk eigendom van deze adellijke familie uit Gentbrugge.

In de loop van de jaren evolueerde de aandelenstructuur enigszins en werden deze als ‘aandelen op naam’ uitgeschreven. Belangrijk is wel dat door de aandeelhouders nooit misbruik werd gemaakt van hun anonieme aandelen. Alle beslissingen konden gebeuren als groep.

De naam UNILIN is afkomstig uit de samentrekking van ‘Union de Lin’ of Franse vertaling voor ‘Unie van Vlasondernemers’. Bij de zoektocht naar een goede naam voor het bedrijf stootte men op namen met ‘lin’ die al elders in gebruik waren, tot een bankier de voorzet gaf naar Uni(on). Namen als Interlin, Fibrolin, Eurolin, enz. bestonden al en konden niet meer gebruikt worden.

Groei van het bedrijf

Unilin startte zijn productie van vlasleemvezelplaten in 1961 met één pers op de site in Ooigem. Naast de financiële inbreng van de aandeelhouders kon het bedrijf vlot worden opgestart dankzij de know-how van een ingenieur en de ervaring, flexibiliteit en de noeste werkkracht van de arbeiders, veelal uit de vlasnijverheid. Het werd een succesverhaal en vrij vlug kon gedacht worden aan uitbreiding. In 1966 kwam er al een tweede lijn met nieuwe pers, toen nog altijd etagepersen.

Door de snelle groei van het bedrijf en het te beperkte aanbod van vlaslemen besluit Unilin omstreeks 1967 als één van de eerste vezelplaatbedrijven ook hout als basisgrondstof te gebruiken. Er kwam een houtpark bij in Ooigem en de verdere bloei van het bedrijf was verzekerd. De differentiatie opende ook nieuwe markten en bracht nieuwe klanten aan.

Volgende belangrijke diversificatie was de oprichting van een nieuwe vestiging Unilin Benelux voor isolerende dakelementen langs de Waregemstraat in Desselgem op grond van het vroeger vlasbedrijf van de familie Thiers. De vestiging heet momenteel Unilin Systems en heeft ook sites in Frankrijk en Nederland.

Omstreeks 1985 volgde de overname Anatex langs de Ridder de Ghellinckstraat in Wielsbeke. Het bedrijf was in faling gegaan en had zijn oorsprong bij de groep Linex Gullegem. De bedrijfssite werd volledig vernieuwd en we kennen deze nu als Boards Wielsbeke. De overname van Bospan, de andere pijler van het huidige Boards, dateert van 1991 en ook in de Breestraat werd het bedrijf volledig heringericht.

In 1988 volgde de overname van Fibrolin, producent van gemelamineerde spaanplaten. Dit resulteert snel in de productie van laminaatvloeren onder het merk Quick-Step®. Op de site Fibrolin vinden we nu de volledig vernieuwde vestiging langs de Ooigemstraat en de expresweg N382.

De overname in 1998 van Tivapan te Izegem bewerkstelligt de verdere groei van de gemelamineerde spaanplaten en initieert een nieuwe productie-activiteit: de afwerking van meubeldelen. In de nieuwe productie-eenheid in Bazeilles (Fr) staat Unilin vanaf 1999 in voor de productie van MDF (Medium Density Fibreboards – vezelplaten van gemiddelde densiteit) en HDF (High Density Fibreboards). MDF wordt gebruikt bij de productie van de  gemelamineerde spaanplaten en HDF als basis voor de Quick-Step® laminaatvloeren. Dit is een onderdeel van de verticale integratie binnen de Groep Unilin. In juli 2003 krijgt de unit laminaatvloeren een nieuwe naam: Unilin Flooring.

In 2001 start Unilin ook op Amerikaanse bodem de productie van laminaatvloeren met de overname van Columbia Flooring in Thomasville (NC). Van hieruit gebeurt de productie en verdeling van Quick-Step® laminaatvloeren in Noord-Amerika. Eind 2003 neemt Unilin een HDF productie-unit over in Mount Gilead (VS). Unilin wordt hierdoor het enige bedrijf op Amerikaanse bodem dat het volledige productieproces van laminaat controleert (verticale integratie). Unilin Flooring finaliseert in 2005 de bouw van een nieuwe productievestiging in Thomasville (NC). Dit hoogtechnologisch uitgeruste bedrijf heeft een productiecapaciteit van 50 miljoen m²/ jaar.

In oktober 2005 wordt de Groep Unilin met behoud van management een deel van de  beursgenoteerde multinationale onderneming Mohawk Industries Inc. Unilin had in 2004 met 2.400 werknemers een omzet gerealiseerd van 836 miljoen euro. We onderscheiden nu bij Unilin 4 ‘divisies’: MDF- en spaanplaten (Boards), gemelamineerde platen (Decor), daksystemen (Systems) en laminaatvloeren (Flooring). De verticale integratie was een belangrijke factor voor het succes van Unilin en een andere steunpijler is de innovatie.

Quick-Step® is dankzij de sponsoring van een professioneel wielerteam uitgegroeid tot de ‘benchmark’ in de sector. Unilin is wereldwijde marktleider voor laminaat. Unilin stelt 3.700 personen tewerk in 17 productievestigingen in Europa (Belgïe 7 - Nederland:2 - Frankrijk: 2), de VS (5) en Azië (1). Unilin realiseerde in 2008 een omzet van 1 miljard € en maakt deel uit van de internationale beursgenoteerde groep Mohawk die in 2008 een omzet maakte van 7 miljard $.

Passie voor vlas

Toen Frans De Cock omstreeks 1968 in het bedrijf kwam, telde Unilin 98 werknemers. Eind 2009 telde Unilin als groep binnen Mohawk Industries zowat 3700 personeelsleden. Andere opvallende vaststelling is dat in dezelfde periode het aantal bedrijven dat hier in de regio spaanderplaten produceert van 22 is teruggevallen tot slechts twee met naast Unilin enkel nog Spano.

Frans De Cock en Bernard Thiers blijven nog steeds een passie hebben voor vlas. Ze hebben zelf hun jeugd nog doorgebracht midden het vlas in het bedrijf van hun vader. Frans kan nog altijd moeilijk langs een vlasveld rijden zonder te stoppen en ervan te genieten. Een vlasschaard in bloei is voor hem het mooiste dat er is. Ondanks de enorme evolutie in het productaanbod bleef bij Unilin ook de productie van vlasplaten behouden. “Het is goed voor een bedrijf om zijn origine nooit te verloochenen. Het is dus een bewuste keuze dat we nog altijd vlasspaanplaten maken in Bospan. Voor al onze producten en in onze diversificatie blijven we trouwens ook nog altijd gebruik maken van spaanplaten. In Systems zijn de spaanplaten de basis voor de dakelementen, elders zijn het bewerkte spaanplaten.”

Overname Mohawk

De overname door het beursgenoteerde bedrijf Mohawk Industries Inc. was vooral een gevolg van de moeilijke sterk verspreide aandelenstructuur binnen Unilin met vooral stille aandeelhouders. Het bedrijf Unilin kende geenszins financiële moeilijkheden en kon zonder enig probleem bij de banken terecht voor investeringskapitaal. De overname was dus niet nodig maar er werd wel gezocht naar een oplossing voor de aandelenstructuur. Uiteindelijk kwam de molen op gang, die leidde tot de overname.

Er waren sedert de start in 1960 wel een aantal herstructureringen doorgevoerd, maar het aantal stille vennoten was na verschillende generaties sterk aangegroeid. Eén bepaalde familie telde toen bv. al 47 nakomelingen. Alle aandeelhouders hadden zich tot dan strikt gehouden aan de oorspronkelijke groepsafspraken.

Wielersponsoring Quick-Step

Wielersponsoring heeft het bedrijf een sterke merkbekendheid bezorgd. Frans De Cock herinnert zich de start van de wielersponsoring nog goed, in 1997 eerst als co-sponsor met Mapei in vervanging van GB-Bricobi. “De mensen van GB, die met doe-het-zelf-keten Bricobi goede klanten zijn, benaderden ons met de vraag ‘jullie zouden dat moeten doen’ en ze konden ons overtuigen. De sponsoring leefde onmiddellijk sterk bij het bedrijf. Toen de wagen van Patrick Lefevere ’s morgens op de parking stond, ging het enthousiaste nieuws al als een lopend vuurtje door de firma dat we zouden sponsoren. Toen Mapei vier jaar later stopte, namen we in 2003 de ploeg als hoofdsponsor over. Met wieleridolen als Museeuw, Bettini (ook Olympisch Kampioen) en Boonen werd Quick-Step wereldkampioen. Nu is er nog een contract tot eind 2011 en wat het daarna wordt, zal een beslissing worden van de jonge generatie.

(Deze bijdrage verscheen in ons personeelsblad UNILINK.  Bijkomende informatie over de UNILIN-geschiedenis blijft welkom. Op zondag 26 september volgt nav. 50 JAAR UNILIN een opendeurdag in vier Unilin-vestigingen voor alle personeelsleden.)