Luke's hersenspinsels Een weblog voor iedereen die graag schrijft en leest, zowel amateurs als professionals. Het uitwisselen van allerlei verhalen & belevenissen, al of niet fictief.
06-11-2009
STOP DE WERELD (Hoofdstuk X)
Midden in de nacht kwamen we in Rio aan. Het was er drukkend warm en vochtig. Ik had mijn kleding zo aangepast dat ik dingen kon uitschieten, open schoenen had ik in mijn handbagage zitten. Wij hadden er twaalf uren vliegen opzitten en hadden geen van beiden kunnen slape en we waren moe. We fristen ons even op in de toiletten van de luchthaven en begonnen aan vier uren wachten. Wachten op onze volgende vlucht. s Nachts is er in een luchthaven niets te zien, er is niets open. Er stonden enkele drankautomaten, maar daar konden we ook geen gebruik van maken, omdat we niet beschikten over Braziliaanse munten. Je kon ook nergens geld wisselen.De spanning won het van onze vermoeidheid. We hadden nog een vlucht van vier uren voor de boeg, van Rio de Janeiro naar Santiago de Chile. Uiteindelijk konden we inchecken voor deze vlucht. Van de hele reis herinner ik me het best de vlucht over het Andesgebergte. Dat was zeer indrukwekkend. Ik wist niet dat een gebergte zoveel variaties kon hebben in vorm en kleur. De reis duurde zo lang en stelde ons echt op de proef. We telden de minuten af. Ik verlangde naar een douche en een uurtje slaap. Dat stelde ik dan ook voorop bij onze aankomst. Het was echter ijdele hoop.
Uiteindelijk Santiago de Chile. Het vliegtuig werd midden op de tarmac neergezet. In een zinderende hitte legden we de afstand af naar het gebouw waar we door de identiteitscontrole moesten en onze bagage ophalen. Het enige wat ik wist was dat we zouden afgehaald worden. Ik wist echter niet door wie of hoe dat zou verlopen. We waren echter zo moe dat we er ons helemaal niet druk maakten. Eerst de identiteitscontrole. Daar voorbij, hoorde ik mijn naam roepen. Ik keek op en zag een vrouw en een man staan. Zij stelde zich voor als de Belgische vertegenwoordiger van de ambassade en sprak tot mijn verrassing vloeiend Nederlands. De man was Juan, mijn advocaat. Zij verwelkomden ons hartelijk en ik had het gevoel dat ik Juan al jaren kende. Een stukje van mijn spanning viel weg. De hartelijkheid waarmee deze mensen ons opvingen stelde mij gerust. Nu moesten we nog de douanecontrole door. Wat was ik blij met het beetje Spaans dat ik kende. De douanecontrole in Chili is een unicum. Het werkte met een soort verkeerslicht. Je moest op een knop duwen, kreeg je groen licht, mocht je door. Kreeg je rood licht, moest je alles uitladen, alles werd doorzocht. Johan duwde op de knop: groen. Hij werd verwelkomd in Chili en een goed verblijf toegewenst. Ik duwde op de knop; wat dacht je: rood natuurlijk. Er werd mij verzocht mijn bagage te openen. Op dat moment is de dame van de Belgische ambassade tussenbeide gekomen en zij verklaarde dat wij haar gasten waren. Ook mij werd nu, na een waterval van excuses, een prettig verblijf toegewenst.
Het leek wel of alles bol stond of moet ik hol zeggen, dit had ik nog nooit eerder gezien. De oude, iep die helemaal achteraan de tuin staat, leek hoger te staan dan gisteren. De koeien aan de overkant in de wei, die leken minstens één meter hoger in de polder te grazen en voor zover ik mij kon herinneren is deze polder nog altijd een plat landschap. Potverdorie, die laatste oud bruine van Roeselare is er dan toch te veel aan geweest. Wat overkomt er me toch? Mijn rode kever staat met zijn neus, omhoog, in de richting van de straat geparkeerd. In de verte, tegen de berm van de autosnelweg, zon twintig meter hogerop, staat blijkbaar iemand te zwaaien, op zijn kop. Wie is dat dan helemaal in het geel gekleed of nee, geel met rode stippen.Bizar is dit hoor.
De horizon afspeurend zie ik dat deze omhoog kromt. Waar zit ik dan, zit ik dan binnen in de wereldbol?
Ja, dat is het nu zag ik het, de wereld is binnenstebuiten gekeerd en ik zit er in. Gisteren hadden we er samen nog een fel -maar lachwekkend- gesprek over. Hoe zou de wereld er uit zien als de aardkorst doorzichtig was?
Er was echter één probleem. Ik zat hier alleen en de anderen liepen aan de buitenste kant. En die gekkerd in het geel, met zijn rode stippen, dat is potverdorie de windmolen van het naburige dorp. Goh, jongens toch, ik drink nooit meer.
Maar hier zitten had zo ook zijn voordelen, dacht het perverse deel van mn brein. Wie weet wat kom ik nog allemaal te weten van hieronder uit. Ik stap in mijn vehikel en rijd de weg op naar boven, want alles rondom mij was naar boven, er was niks naar beneden. Ik schoot in een lach en zit te schokschouderen tot ik plotseling een donkerblauwe vlek boven me zie. Aan de rand witte gerafelde boordjes en in het midden allemaal ovaalvormige witte stippen die zich kriskras door elkaar bewegen. Plots een paar prachtige lange benen maar dan langs onder gezien.
Aha, ik snap het, ik kijk naar het meer langs onder en die benen die zijn van Marianne, ons leuk buurmeisje. Potverdorie ; neen, het is niet waar, ze zwemt naakt. Giechelend verlies ik bijna de controle over mijn stuur, sla linksaf en donder met een grote knal,
uit mn bed.
Onder mijn neus liggen mijn gele sokken, met rode stippen, te stinken. Een geurtje dat een delirium waardig is.
Maandag 8 februari 1993. De grote dag was eindelijk aangebroken. We zouden rond 17.00 opstijgen.
Jean zou ons ophalen en naar de luchthaven brengen. Om 11.00 u belde hij aan. Ook hij was nerveus, ongerust, bang dat er nog iets zou mislopen. We haalden samen Johan op. Eerst even iets eten, zei hij. Ik hoorde het in Keulen donderen. Wie wil er nu eten. Ik dekte de tafel voor Jean en zou hem gezelschap houden. Hij wilde echter dat ik ook iets at, want zonder eten kan een mens nu eenmaal niet. Ik zou geen hap door mijn keel krijgen. Niets wat op tafel stond kon mij aanporren om te eten. Jean dook in de ijskast en zag een pot pekelharing staan. Hij legde er één op mijn bord en overtuigde me om hem op te eten. Ik deed het dan maar en ik moet zeggen, ik heb er tot in Chili aan gedacht. Regelmatig zorgde mijn maag ervoor dat ik niet zou vergeten dat ik pekelharing gegeten had.
Elvire had ik gewoon naar school gestuurd, dan zou zij toch al minder last hebben van mijn zenuwen. Een vriendin die voor de opvang ging zorgen, was ook al bij mij. Johan hadden we opgehaald, alles was geregeld. De laatste informaties werden doorgegeven. Nu moesten we alleen nog wachten om te vertrekken. Nog een kop koffie, nog wat praten. Tien minuten voor we zouden vertrekken wilde ik nog douchen. Dat was gewoon de spanning die me zo onrustig maakte.
Uiteindelijk vertrokken we richting luchthaven. Jean was de hele tijd aan het praten, waarschijnlijk om mij af te leiden, maar ik herinner me geen woord meer van wat hij gezegd heeft. In de luchthaven kon Jean, dankzij zijn functie, meegaan tot bijna aan het vliegtuig. Daar was ik wel blij om, want je moet ruim op tijd door de gates, en uiteindelijk zit je daar dan nog een uur te wachten. We dronken nog iets, we liepen nog even langs de winkels, maar het kon me allemaal niet boeien. Ik werd bang, het begon door mijn hoofd te spoken wat er nog allemaal kon mislopen. Misschien had Marc toch iets gemerkt en was hij er weer vandoor. Alles kon nog mislopen. Ik sprak er met geen woord over, ik sloot me af. Wat er gezegd werd drong niet eens tot mij door.
Plots was het zover. Wij moesten instappen. Jean zou mijn jas mee terugnemen. Hier was het winter, maar in Chili was het zomer, 40 tot 45 graden. Jean nam afscheid van ons. De moed zonk me in de schoenen. Ik had het gevoel dat, nu hij weg was, al mijn houvast samen met hem verdween. De tranen sprongen in mijn ogen maar ik verdrong ze. We stapten in het vliegtuig. Johan en ik hadden beiden het onzekere gevoel, angst op mislukking, vragen over wat komen zou. We probeerden beiden het van ons af te praten maar het lukte niet. Het eerste gedeelte zou kort zijn. Parijs. Daar zouden we een uur moeten wachten op de vlucht naar Rio de Janeiro, waar we weer vier uur moesten wachten.
Spaanse les van 19.00 u tot 22.00 u. Na de les ging ik naar huis. Ik had geen zin om nog mee iets te gaan drinken. Ik voelde me moe, teneer geslagen. Ik ging dan ook meteen naar bed als ik thuis kwam.
Om 01.00 u s nachts rinkelde mijn telefoon. Je schrikt altijd als s nachts je telefoon gaat. Er kan altijd iets gebeurd zijn met je ouders, je familie. Ik hoorde mijn Chileense advocaat Juan aan de andere kant. Het was in Chili ongeveer 17.00 u. Hij klonk heel opgewonden, iets wat ik van hem niet gewoon was. Hij vertelde me dat alle papieren in orde waren, dat de nodige politiediensten hun medewerking zouden verlenen, dat alles geregeld was. Ik moest het eerstvolgende vliegtuig naar Chili nemen. Alles overdonderde me zodanig dat ik volledig uit mijn lood geslagen was. Ik vertelde hem dat het hier nu midden in de nacht was (iets waar hij niet bij had stilgestaan) en dat ik pas de volgende dag iets kon ondernemen. Ik zou hem terugbellen om hem in te lichten over de details van vlucht, dag en uur van aankomst enzovoort. Slapen was er niet meer bij. Ik ben opgestaan, dan kon ik tenminste nog iets doen. Iemand opbellen doe je midden in de nacht ook niet, dus probeerde ik rustig een lijstje op te stellen van wat ik de volgende dag allemaal te doen had.
Mijn paspoort was gelukkig nog geldig. Ik begon in het telefoonboek een reisbureau te zoeken dat vluchten boekt naar Zuid-Amerika. Mijn directe omgeving wilde ik wel op de hoogte brengen over mijn vertrek en dat beperkte zich tot mijn ouders en enkele directe vrienden. Anderen had ik onwetend gelaten over het terugvinden van mijn zoontje om in de eerste plaats te voorkomen dat mijn ex-man er iets van zou te weten komen, je weet maar nooit en anderzijds om te voorkomen dat iedereen op alle ogenblikken me vragen zou stellen, waar ik toch geen antwoord kon op geven. In zulke ogenblikken is het belangrijk om kalm te blijven en daarin kunnen anderen je ongewild opjagen. Ik moest zorgen dat er opvang was voor Elvire de dagen dat ik weg zou zijn.Er was nog zo veel te doen, ik wist niet aan wat eerst beginnen. Er mocht ook niets vergeten worden. Eén detail over het hoofd zien kon zware gevolgen hebben.
Eindelijk was het ochtend. Ik belde Jean. Die begon me weer af te remmen. Hij wilde eerst bevestiging van het Ministerie. Ik belde Johan. Hij had me die hele tijd al gesteund, geholpen, moed ingesproken, me getroost en mij beloofd dat, als ik Jonas zou kunnen terughalen, hij zou meegaan omdat dit emotioneel heel zwaar zou zijn. Ik vroeg hem of hij het nog zag zitten om samen met mij mijn zoon te gaan halen. Achteraf heeft hij me gezegd dat ik de eerste was die hem een slapeloze nacht heeft kunnen bezorgen. De vrijdagmorgen belde ik het reisbureau. Er was een vlucht op maandag. Toen ik vroeg om deze te reserveren, vertelde die man me dat een reservatie niet kon. Ik heb hem in vijf woorden de situatie uitgelegd en hij werd er stil van. Mevrouw, ik zorg ervoor dat U maandag kunt vertrekken. Probeer echter wel de tickets vandaag te komen betalen, anders kom ik in de problemen. Dat beloofde ik hem. Dit was echter een aspect dat ik over het hoofd gezien had. Mijn financiële toestand was niet denderend en aan de tickets hing toch een prijskaartje van 125.000 fr. Zelfs mijn spaarcenten konden dat niet aan. Gelukkig heeft mijn moeder deze kosten, ook die van het verblijf in Chili en het ereloon van mijn advocaat ginder kunnen voorschieten. Het was ook haar kleinkind en ze was gelukkig dat ze mij op deze manier kon helpen. Zij ging dadelijk naar de bank om het geld over te schrijven op mijn rekening.
Emoties beperken echter wel je denkvermogen. Ik ging dus snel de tickets betalen en schreef een cheque uit. Toen ik thuiskwam stond mijn bankkantoor op het antwoordapparaat, of ik even contact met hen wilde opnemen. Toen besefte ik dat geld, dat s morgens wordt overgeschreven, twee uren later nog niet op de rekening kan staan. Ik belde dus mijn bank en vertelde hen hoe de vork in de steel zat. Het reisbureau had met hen contact opgenomen om te vragen of de cheque gedekt was. De mensen van de bank, die mijn situatie kenden, hadden zich onmiddellijk garant gesteld. Zij beseften onmiddellijk dat er iets belangrijk op til moest zijn. Dat was dus ook gelukkig geregeld. Beetje bij beetje kwam de organisatie tot stand en tegen vrijdagavond was alles tot in de details geregeld.
Nu nog een lang weekend voor de boeg. Je kan niets ondernemen, je moet gewoon wachten.
Een sprong naar einde augustus 1992 want over de periode daarvoor valt weinig te melden.
Op een namiddag belden mijn schoonzus en schoonbroer mij samen op. Het waren de zuster en broer van Marc. Daar ik regelmatig met hen contact had, verbaasde dat telefoontje me helemaal niet. An klonk nogal opgewonden en zei me dat ze iets te vertellen had wat belangrijk kon zijn. Zij leefde al enkele jaren gescheiden van haar man, maar de kinderen verbleven afwisselend bij de beide ouders. Toen deze terug bij haar kwamen vertelden zij dat er bij papa een telefoontje was gekomen van oom Marc. Zij hadden niet veel van het gesprek kunnen opvangen, maar hadden wel begrepen dat Jonas alleen nog Spaans kon spreken. De kinderen waren op een leeftijd dat zij wel wisten wat er allemaal gebeurd was en ook begrepen dat dit een onrechtmatige situatie was. Daarom hebben ze ook direct over dat telefoontje met hun moeder gesproken. Dit nieuws gaf weinig houvast, maar het was toch iets.
Dadelijk heb ik Jean gebeld en hij zag wel een mogelijkheid om iets meer te weten te komen. Hij nam contact op met het Ministerie van Buitenlandse Zaken die over mijn dossier beschikten. Verder stelde hij voor dat wij samen mijn ex-schoonbroer zouden bezoeken om hem hieromtrent te ondervragen. Met mijn gewezen schoonbroer heb ik nooit problemen gehad en ik was dan ook van harte welkom. Hij bevestigde dat hij inderdaad telefoon van Marc had gehad, maar dat hij niet wist waar hij verbleef en dat Jonas, volgens zijn zeggen, inderdaad alleen nog Spaans sprak. We werden echter duidelijk gewaar dat hij zich in deze hele kwestie onpartijdig wilde opstellen en niet wilde geconfronteerd worden met ondervragingen en/of getuigenissen. Het was echter voor Jean voldoende om deze zaak verder te laten onderzoeken. Met het kleine houvast dat ik nu had was ik wel blij, maar ik had ondertussen geleerd om een reserve in te bouwen, om voor ogen te houden dat alles nog kon mislukken en dat het weer op niets zou kunnen uitdraaien. Ik vond het echter toch wel nuttig om Spaanse les te volgen, je weet maar nooit, en een taal meer kennen is nooit weg. Er was pas een nieuwe cursus begonnen en ik kon nog mee aanpikken.
Vanaf toen is alles in een stroomversnelling gegaan. Ongeveer drie weken later belde de dame van het Ministerie van Buitenlandse Zaken mij op. Zij was een heel vriendelijke dame, die wel degelijk rekening hield met mijn gevoelens. Ze vroeg me te gaan zitten want ze had belangrijk nieuws voor mij. Mijn zoontje stond ingeschreven in een stad in het zuiden van Chili.
Wat ik op dat moment voelde, wat er toen door me heenging is onmogelijk te beschrijven. Alles draaide voor mijn ogen, ik dacht dat het onmogelijk was, ik kreeg het koud en warm, ik wilde het niet geloven. Ik heb het haar dan ook drie maal laten herhalen. Telkens opnieuw bevestigde zij het nieuws. Zij liet mij zelfs het adres opschrijven. Ik weet nu nog altijd niet hoe ik dit op papier heb gekregen. Ze ging dadelijk de bevestiging per fax naar Jean sturen en zij zou terug contact opnemen als het nodige besproken was met de Belgische Ambassade in Chili, om ons te melden wat er moest en kon gedaan worden. Ik herinner me dat het bericht op dat moment niet tot me doordrong, ik was verward, compleet van de kaart. Het kwam over als een overlijdensbericht van iemand die plots gestorven is, waar je de dag daarvoor nog mee gepraat had. Dat is het gevoel dat het dichts de emoties van dat moment benadert. Korte tijd daarna belde Jean me i.v.m. de fax die hij ontvangen had. Hij was dolblij met het nieuws maar ik denk dat zijn angst op dat ogenblik groter was dan de mijne. Hij kon nog realistisch denken, ik niet meer.
Hij beloofde me dan ook dat hij alles zou regelen met Buitenlandse Zaken en dat hij me van iedere stap op de hoogte zou houden. Hij maakte me echter wel duidelijk dat ik niet moest verwachten morgen te kunnen vertrekken. Het kon nog maanden duren eer het zo ver was.
Toen Elvire van school kwam vertelde ik haar het nieuws, alhoewel ik me eerst voorgenomen had haar nog niets te zeggen, want zij had ook alle vorige desillusies moeten verwerken en ik wilde haar er nog één besparen.
De weken die hierop volgden waren druk, hoopvol, onrustig. Ik durfde de deur niet meer uit omdat ik bang was een belangrijk telefoontje te missen.
Het volgend bericht dat ik ontving was, dat alle vonnissen dringend in het Spaans moesten vertaald worden door een erkende tolk van de Rechtbank en dat deze ook moesten gelegaliseerd worden. Jean kreeg het voor mekaar dat dit op een week tijd in orde was. De stukken werden naar het Ministerie gebracht, uit angst voor verlies en werden dan per diplomatieke koffer naar de Belgische ambassade in Chili verzonden. De hele zaak moest in Chili terug voor de Rechtbank komen en daar bevestigd worden. Er werd via de Ambassade in Chili een advocaat aangesteld om mijn zaak ter plaatse te verdedigen. Gelukkig sprak deze man naast Spaans ook Frans. Om praktische redenen was het nodig dat hij met mij kon bellen, omdat anders alles via de Ambassade en het Ministerie moest lopen, wat behalve tijdrovend ook nog duur was.De eerste keer dat hij belde kwam hij heel rustig en heel joviaal over. Hij beloofde van me volledig op de hoogte te houden. Hij vroeg me ook fotos van mezelf en Jonas toe te sturen, zo wist hij met wie hij sprak en wie hij zocht. Uit de gesprekken die ik met hem had, bleek het rechtssysteem in Chili eigenaardig in elkaar te zitten en was het ook niet vrij van corruptie. Juan, mijn Chileense advocaat ging daar naar een Jeugdrechtbank met de nodige papieren en legde de hele zaak aan
de Rechter uit. Deze was van mening dat zij er zich niet konden in mengen en dat ik dat zelf maar moest uitzoeken wat ik wilde doen. Hij wilde geen stelling nemen.
Onverrichter zake keerde hij terug, maar na overleg met de Ambassade werd besloten naar een andere Rechtbank te stappen in een andere stad. Die maakte er helemaal geen probleem van en keurde alle vonnissen goed.
Daarmee was nog niet alles geregeld. Er werd politie ingeschakeld die uitsluitend met jeugdzaken belast was. Het praktische probleem was dat de Ambassade, de praktijk van Juan en de jeugdbrigade in de hoofdstad Santiago gevestigd waren, en dat mijn zoontje met zijn vader in Temuco, een 700-tal kilometers zuidwaarts verbleven. De plaatselijke politie moest daarom ook ingeschakeld worden. Er gingen dan ook enkele weken overheen eer al deze dingen geregeld waren, met de nodige goedkeuringen en steekpenningen.
Ondertussen ging ons leven verder, met de gebruikelijke spanningen en de nodige vragen. De Spaanse lessen volgde ik heel getrouw omdat ik nu wel heel gemotiveerd was. Jean, die mee de cursus volgde, en ik hadden afgesproken om tegen niemand iets te zeggen i.v.m. Jonas. Ik had gezegd dat ik Spaans wilde leren uit hobby. De hele klas, zon twintigtal cursisten, waren allemaal toffe mensen om mee om te gaan. Het werd dan ook al vlug een gewoonte, dat wij met ongeveer de helft van de klas, na de les nog iets gingen drinken.
Mijn leven ging verder. Er waren periodes dat ik me beter voelde, dat ik terug contact had met vrienden, dat ik met hen uit eten ging, dat ik zelf een paar maal in verlof ging. Andere periodes sloot ik me weer af., wilde ik niemand horen en niemand zien. Op die manier leven vreet aan je, ook aan je gezondheid.
Ik kreeg last van een maagzweer. Op een dag kreeg ik zelfs een maagbloeding maar ik weigerde om naar het ziekenhuis te gaan. Gelukkig was ik op enkele dagen hersteld.
Elvire ging ook gewoon verder met haar leven, haar vrienden. Zij was gelukkig een gezond kind, maar toch werd ze geveld door een griep. Donderdag was zij beter en ik dacht dat zij de maandag nadien terug naar school zou kunnen. Tegen de avond kreeg zij echter ademnood en ik belde mijn toenmalige huisarts. Hij sprak van haar meteen op te nemen in het ziekenhuis. Het was echter tien uur s avonds en ik weigerde het om haar die avond nog weg te doen omdat er in een ziekenhuis dan toch niet veel meer gebeurt. De arts overtuigde mij van de ernst van de zaak en sprak over een longontsteking of een virusinfectie.
De hele nacht heb ik naast Elvire haar bed gezeten en haar de volgende morgen naar het ziekenhuis gebracht. Daar werd zij in urgentie opgenomen en meteen op een kamer alleen gelegd. Onderzoeken wezen inderdaad op een virusinfectie en zij kreeg meteen een baxter met hoge dosissen antibiotica.
De dag daarna vertelde de dienstdoende arts me dat mijn dochter niet reageerde op de antibiotica en dat dit wel een risico inhield. Er was niet direct levensgevaar maar haar toestand moest wel zo vlug mogelijk veranderen anders werd het risico groter. Die dagen ging ik weer door de hel. Van s morgens tot s avonds laat zat ik bij haar. Eten deed ik niet meer, slapen ook niet. Het spookte constant door mijn hoofd dat het niet mogelijk kon zijn dat ik twee kinderen zou verliezen, dan zou het leven voor mij geen zin meer hebben. Zondagmiddag kwamen dan de verlossende woorden. Een bloedtest had uitgewezen dat Elvire de antibiotica aanvaardde en dat er verbetering kwam. Het risico was met 95 procent verminderd. Zij mocht nu bezoek ontvangen, ze zou beter worden. Die middag ben ik met vrienden vlug iets gaan eten en die nacht heb ik terug kunnen slapen. Na elf dagen mocht Elvire weer naar huis. Een steen viel van mijn hart, maar het spookte wel door mijn hoofd dat het risico er in zat dat ik mijn tweede kind ook zou kunnen verliezen.
Pas enkele jaren later heb ik Elvire verteld hoe slecht ze er aan toe is geweest.
Daarna brak er weer een hele periode van stilte aan. Geen nieuws, geen wijzigingen, niets.
Het jaar nadien, we zijn dan al augustus 1991, nam iemand van het team van Margriet contact met mij op met de vraag of ik wilde meewerken aan haar T.V. programma. Het betrof hier een programma, geheel geweid aan kinderen. Er was zelfs een onderdeel geweid aan een circus waarin de kinderen de artiesten waren. Ik kende Margriet Hermans persoonlijk van vroeger, van de tijd dat ik in de Kempen woonde en ik wist dan ook dat zij niet op zoek was naar sensatie. Dat sprak ervoor dat ik wel wilde meewerken aan het programma, mits toelating van Jean, want ik wilde niets ondernemen wat het onderzoek zou kunnen schaden. Jean zag er geen probleem in en ik stond dan ook een interview toe. Een medewerker van haar maakte een afspraak en de opnames gingen door in Antwerpen. Vier mensen kwamen opdagen op de afspraak: twee cameramensen, een meisje dat de regie van de opnames deed en de jonge man die het interview afnam. Het waren alle vier toffe mensen, die mij probeerden op mijn gemak te stellen en die mij rustig de tijd gaven om me voor te bereiden en mijn uitleg te doen. De eerste minuten waren heel moeilijk maar naarmate mijn verhaal vorderde, merkte ik zelfs de camera niet meer. De uitzending zou enkele weken later plaatsvinden en ik werd dan ook uitgenodigd in Middelkerke.
De dag van de uitzending was ik daar samen met Johan, die altijd mijn steun was op moeilijke momenten. Het hele programma verliep zoals gepland en na de uitzending zag ik Margriet terug, die ik sinds verschillende jaren niet meer ontmoet had. Tijdens de opnames was zij niet aanwezig geweest en had de dag voor de uitzending de "rushes" gezien en mij meteen herkend. Zij was geschrokken van wat ik had doorgemaakt, temeer omdat zij Marc ook had gekend en zon soort onderneming van hem nooit had verwacht. Naar aanleiding van de uitzending werd ik overrompeld door de roddelpers, die ik één voor één de deur heb gewezen. Dit was de eerste keren dat ik me tegen de roddelpers en de pers in het algemeen afzette en er me kwaad in maakte.
Zij hebben totaal geen respect voor privacy, voor niets.
Na die uitzending waren ook veel mensen uit mijn directe omgeving geschrokken van mijn verhaal. Er waren er velen die er niets van wisten, ik liep er ook niet mee te koop. Mensen die mij al jaren kenden wisten het, mensen die ik later leerde kennen wisten van niets. De reacties waren heel uiteenlopend. Er waren er die bang waren om terug met mij contact met op te nemen, mensen die niet wisten wat ze moesten zeggen, maar iedereen was even positief en begripvol. Zij accepteerden het ook als ik momenten had dat ik er niet wou over spreken.
Nu begrepen ze waarom ik soms zo teruggetrokken of stil was, waarom ik soms zo cynisch kon reageren.
Oktober 1990, de exacte datum weet ik niet meer. Ik had zo weer een dag, niet goed, niet slecht, ik sleepte me er doorheen. Ik voelde me moe maar kon het toch niet opbrengen om te gaan slapen. Ik had weer veel last van slapeloosheid, nachtmerries waar ik van wakker werd, badend in het zweet, en waarvan ik niet meer terug de slaap kon vatten. Slapen was dus een bezigheid die ik uitstelde tot het echt niet meer anders kon. Het was bijna één uur s nachts. De telefoon rinkelde. Ik bereidde me al voor op een onsmakelijke grap.
Geregeld werd ik op alle mogelijke ogenblikken van dag of nacht opgebeld door seksmaniakken, of mensen die er plezier in vonden van een alleenstaande vrouw de stuipen op het lijf te jagen. Er vanuit gaande dat het weer zon soort telefoontje was (alles went) - neem ik op. Een Engelssprekende dame met een zwaar accent aan de telefoon. Zij stelt zich voor als Marcelle Lamarche van de organisatie Missing Children, afdeling Canada. Marc zou daar gesignaleerd zijn en zou werken in een restaurant in Toronto. Kunt U zich voorstellen wat zon telefoontje, midden in de nacht teweegbrengt? Je gelooft je oren niet, maar ja, het is midden in de nacht, wie kan je opbellen. Ik heb dan toch Johan, mijn vriend, mijn steun en toeverlaat opgebeld, die gaat nooit vroeg slapen, het was mogelijk dat hij nog wakker was. Inderdaad. Hij was ook heel enthousiast, men belt toch niet zo maar vanuit Canada, als er geen ernstige aanleiding is. Wij hebben bijna een uur gepraat, de mogelijkheden afgewogen, wat er moest gedaan worden ... Ik moest echter wel tot de volgende ochtend wachten om echt iets te kunnen ondernemen, en ik besefte heel goed dat, het enige wat ik kon doen was, de informatie doorgeven aan diegenen die er ook iets mee konden doen, want zoals gewoonlijk, als individu, als burger, kun je niets. Ik respecteerde dus Jean zijn nachtrust, alhoewel hij me had gezegd dat ik hem dag en nacht mocht bellen voor dringende dingen, en wachtte tot de ochtend om hem het nieuws te melden. Hij was ook de eerste om mij af te remmen. In gedachten was ik al bijna vertrokken om mijn zoon te gaan halen. Er moest eerst een serieus onderzoek komen, alle papieren moesten in orde zijn. Jean zou niet toelaten dat ik zou vertrekken voor er honderd procent zekerheid was. Hij heeft dan ook direct contact opgenomen met de plaatselijke mounted police en zij hebben met de nodige officiële toelatingen een onderzoek ingesteld. Er werd plaatselijk zelfs een privé detective ingezet. Ongeveer een week later wist Jean me te vertellen dat het een loos alarm was. De betrokken persoon was eveneens geëmigreerd naar Canada en toevallig had hij heel veel uiterlijke gelijkenis met Marc.
Daarmee hield dan ook alles op.
Weer had ik een desillusie meer te verwerken, Jean was kwaad ten gevolge van zijn machteloosheid. Een instelling die zich voordoet als een wanhopige moeder illusies werden gegeven die dan opnieuw de kop werden ingedrukt. Ik probeerde hem uit te leggen dat die mensen echt wel hun best doen en dat een vergissing altijd mogelijk is. Hij accepteerde dat niet (achteraf beschouwd: terecht) - met gevoelens moet men voorzichtig omspringen.
Ik ben niet het soort mens dat bij de pakken blijft neerzitten. Toevallig had ik via de media gehoord over het bestaan van de organisatie Missing Children die hier in België ook een afdeling heeft. Het heeft me heel wat moeite gekost om een telefoonnummer van hen te bemachtigen. De inlichtingsdienst van Belgacom had het niet en kon het ook niet vinden. Teleonthaal had nooit van hen gehoord. Dan maar naar de nieuwsdienst van de B.R.T. gebeld, omdat zij in een nieuwsverslag naar de organisatie hadden verwezen. Zij hadden gelukkig alle gegevens. De afdeling in België scheen geleid te worden door Patsy, wiens kinderen werden ontvoerd door haar Joodse echtgenoot.
Mijn eerste gesprek met Patsy gaf me weer hoop. Door haar zoektocht had zij reeds vele contacten, zowel in binnen- als in buitenland. Een heel uitgebreide vragenlijst werd mij toegestuurd. Die heb ik waarheidsgetrouw ingevuld met nog een apart schrijven er bij waarin ik Marc zijn intentie voor emigratie naar Canada beschreef. Patsy heeft dan ook een kopie van de bundel naar de afdeling in Canada gestuurd. Omdat ook Jean het vermoeden had dat mijn man met mijn zoontje naar het buitenland was vertrokken heeft hij de dossiergegevens ook doorgezonden naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Dit was voorlopig alles wat kon gedaan worden. Nu werd het weer afwachten. Hiermee werd weer mijn geduld op de proef gesteld, maar ook dat leer je aanvaarden. Je kunt tenslotte geen ijzer met handen breken.
We zijn ondertussen augustus 1990, dus bijna een jaar na de verdwijning.Ik zag het niet meer zitten, ik wilde niemand horen, niemand zien. Mijn telefoon trok ik uit, de bel beantwoordde ik niet. Ik was er niet. Die ogenblikken stortte ik me op het lezen van boeken. Ik verplichte mezelf om me er volledig op te concentreren. Ik lukte daar vrij goed in. Dan had ik ogenblikken dat ik alles wat ik voelde en dacht, opschreef, het eigenlijk van me afschreef. Na twee of drie dagen in de put gezeten te hebben, had ik terug de kracht om er mezelf ook weer uit te trekken. Stilaan kwam ik er dan weer bovenop en had ik weer de moed om verder te gaan.
Op een nacht werd aan mijn woonst een poging tot inbraak gedaan. Het was in een periode dat ik weer slapeloze nachten achter de rug had, en van pure vermoeidheid heel vast sliep. De buren hadden gerucht gehoord, alleen ik, die er vlak boven sliep, had niets gehoord. Mijn hond reageerde ook niet. Wie het ook was, ze zijn niet binnen geraakt, anders had mijn alarm me wel gewekt en niet alleen mij, maar waarschijnlijk ook de hele buurt. Toen ik s morgens beneden kwam, voelde ik dat de achterdeur blokkeerde. In de tuin was een ravage aangericht. De fietsen en tuingerief waren in de hof gegooid. Aan de rijkswacht, die ter plaatse het feit kwam vaststellen, vertelde ik meteen dat ik het vermoeden had dat mijn ex-man hier misschien zou mee te maken kunnen hebben. Voor mij kwam weer even de hoop boven dat hij dan misschien toch niet in het buitenland was. Achteraf bleek dat het gewoon een stelletje jongeren waren, die na een nachtje stappen op deze wijze plezier wilden maken.
Voor mij braken daarna heel moeilijke ogenblikken aan. Elvire was weg in verlof. Ik was alleen in huis. Ik had de energie niet om iets zinnigs te doen. Door het feit dat Elvire niet thuis was, was er ook niemand waar ik voor moest zorgen. Doelloos rondhangen is mijn stijl niet. Psychisch voelde ik mij kapot. Ik kon niets ondernemen, ik voelde alleen verdriet en leegte. Daar wilde ik niet aan toegeven, maar toch kon ik het niet opbrengen iets zinnigs te doen. Het was zomer, mooi weer, mijn tuin was een chaos. Ik kon het echter niet opbrengen om daar orde in te scheppen, daar was ik te moe voor. Omdat ik per nacht drie of vier uur sliep was ik ook lichamelijk aan het einde van mijn krachten. Ik voelde me dieper en dieper wegzinken, maar dat wilde ik kost wat kost voorkomen. Ik zonderde me weer volledig af van de buitenwereld. In huis deed ik amper het hoog nodige en voor de rest bracht ik mijn tijd door met nadenken, herbeleven van alle gevoelens en me verplichten tot lezen. Op een weekend las ik vier tot vijf boeken. Eten kon ik praktisch niet. Tussendoor een tomaat of een stuk fruit, dat was alles. Zo heb ik ongeveer een week doorgebracht. Op die dagen had ik blijkbaar onbewust toch één en ander verwerkt, want ik voelde mijn energie stilaan terugkomen. Het gevoel van leegte verminderde. Mijn ondernemingslust kwam terug, maar wat kon ik ondernemen? Ik stond met mijn rug tegen de muur. Elvire kwam terug uit verlof, er was terug iemand waar ik voor moest zorgen. Er moest terug op geregelde tijdstippen gegeten en geslapen worden, Elvire had aandacht nodig, zij wilde met mij ook wel eens ergens naar toe ...
Stilaan kwam ik weer terug in het gewone leven.
September. Elvire terug naar school. Er moest van alles geregeld en gedaan worden. Dat leidde mij een beetje af, ik moest vooruit. Enkele weken later werd ik opgebeld door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De dame die al enkele keren met mij contact had opgenomen om me er van te verzekeren dat zij met het dossier bezig waren, vertelde me opeens dat er een aanknopingspunt zou zijn. De mogelijkheid bestond dat zij een bericht hadden dat kon verwijzen naar het verblijf van mijn zoontje. Zij maakte me echter wel direct duidelijk er best niet al mijn hoop op te stellen, want dat het misschien een tip betrof die ondertussen al achterhaald was. Deze dame was heel vriendelijk, maar ook heel nuchter. Maar als je in zulke situatie zit, is ieder sprenkeltje hoop voldoende om al je moed terug bijeen te rapen. Zij vertelde dat het mogelijk was dat Jonas in het voormalige Oost-Duitsland verbleef, in een instelling. Ondanks de hoop die direct naar boven kwam, kwamen ook de T.V.-beelden terug voor mijn ogen van die Roemeense kinderen die ondervoed, alleen en verlaten in ziekenhuizen verbleven.
Op hetzelfde ogenblik kreeg Jean van de BOB hetzelfde bericht binnen op zijn fax. Toen ik hem dus opbelde, was hij al op de hoogte. Hij nam dadelijk contact op met Buitenlandse Zaken om meer details te bekomen. Het nieuws dat zij had gekregen, bleek te komen van mensen uit Slowakije die wij hadden leren kennen toen Marc en ik daar in verlof waren geweest. Jean stelde voor op zoek te gaan naar een tolk die zowel Slowaakse als Nederlands sprak. Die werd via de rechtbank al vlug gevonden. Er werd op een avond een afspraak gemaakt op het kantoor van Jean. De tolk zou dan spreken met de Slowaakse mensen, om meer details te weten. Ik vertrok thuis met veel hoop, heel zenuwachtig, maar ook met een heel klein hartje. Er was nog zoveel dat kon mislopen. Het is onmogelijk te beschrijven wat er op zulke ogenblikken door je heen gaat. Het is een chaos. Je kan niet meer helder denken. Het zijn flarden uit het verleden en het heden die kriskras door je hoofd vliegen. Ik herinner me zelfs niet hoe ik op het bureel bij Jean ben toegekomen. Ik vermoed dat ik gewoon op automatische piloot, met heel veel geluk en zonder brokken, daar ben aangekomen. Jean had me gezegd me bij de wacht aan te melden en dat ik moest zeggen dat ik met hem een afspraak had. Bij de wacht aangekomen wist die man me te zeggen, dat Jean naar huis was en niet zou terug komen. Ik verzekerde hem dat ik een afspraak had met Jean. Ik mocht dus wachten. Op die enkele minuten dat ik moest wachten, speelde het echter wel door mijn hoofd dat ik de afspraak verkeerd begrepen had. Er werd toch geen spelletje met me gespeeld? Gelukkig kwam Jean tot mijn grote opluchting binnengereden, samen met de tolk. Vooraf legde Jean de tolk uit waar het om ging en wat de bedoeling was van het gesprek. Wij wilden de juiste toedracht van de zaak weten, hoe zij die informatie hadden verkregen, wat de details waren. De tolk belde op. Eindelijk, er werd aan de andere kant opgenomen. Het Slowaakse is een taal die geen enkele binding heeft met de talen die voor ons nog enigszins verstaanbaar zouden kunnen zijn. Je begrijpt er geen letter van. Ongeveer een kwartier heeft die man met Katka, onze Slowaakse kennis, gepraat. Op zulke ogenblikken, dat je vol verwachting bent van nieuws, duurt een kwartier een eeuwigheid. Toen hij de telefoon neerlegde, zag ik aan zijn gezicht dat het mis was. De tolk begon te verhalen wat zijn gesprek met Katka inhield. Zij hadden vanuit het voormalige Oost-Duitsland een kaartje gekregen van mensen, die hen onbekend waren, met de melding dat een hond van hun kennel daar gevonden was. De stamboom zat tussen zijn halsband. Het dier was uitgehongerd en meer dood dan levend. De mensen die hem gevonden hadden, hebben hem verzorgd tot ze de eigenaar hadden terug gevonden. Voortgaande op de kennelnaam die op de stamboom stond, hadden zij dan een kaartje gestuurd naar Katka met de vraag of zij die hond misschien kwijt was. Katka vertelde echter dat Marc nooit contact met haar had opgenomen en dat zij verder van niets wist.
Dus in plaats van mijn zoontje, had men mijn hond terug gevonden.
De desillusie was voor mij op dat ogenblik zo groot dat ik een woedeaanval kreeg. Ik herinner mij dat ik met mijn vuist op Jeans bureau heb geklopt, dat ik gevloekt heb als een ketter. De tolk die nog aanwezig was werd erg ongerust en vroeg Jean of hij niets kon ondernemen om mij te kalmeren. Zijn nuchtere reactie was, om mij gewoon even te laten uitrazen en dat was ook het beste wat je op dat moment met mij kon doen. Na mijn woede aanval was ik nog wel kwaad, maar ik voelde me vooral leeg. Ik wilde terug naar huis. Omdat ik toch zon dertig kilometer buiten de stad woon en Jean zeker wilde zijn dat ik bedaard was, stelde hij voor dat wij samen nog iets zouden gaan drinken. Dat deden we dan ook. Enkele uren hebben wij samen in een café gezeten, ik weet zelfs niet meer waar, en hebben gepraat over alles en nog wat, behalve over mijn zaak. Hij sprak ook over zijn privé leven, ik over het mijne, we hebben zowel over politieke aangelegenheden als over koetjes en kalfjes gesproken. Nu leerde ik ook de mens achter de BOB-man kennen, en dat was een mens met een heel klein hartje. Ik denk dat die avond de vriendschapsbanden zijn gesmeed, die nu, jaren later nog altijd even hecht zijn. Die enkele uren ontspanning en het feit dat ik de hele zaak even uit mijn hoofd kon zetten, hebben er inderdaad voor gezorgd dat ik rustiger werd, en ook veilig terug thuis ben gekomen.
Angstig wachtte ik het moment af dat Marc Jonas moest terugbrengen, maar ik zag niemand opdagen. Op mijn telefonische oproepen kreeg ik geen antwoord. Ik hoorde niets meer van hen. Ik werd er meer en meer zeker van dat Marc met het kind naar het buitenland zou gaan. Op zijn minst had ik van hem een kwade reactie verwacht op het vonnis van de Rechtbank.
Niets. Stilte.
De deurwaarder die de betekening zou doen was de enige die me op dat moment een antwoord kon geven. Toen ik met hem sprak werden mijn bange voorgevoelens door hem bevestigd. Bij de betekening was mijn echtgenoot niet aanwezig. Bij navraag bij de directe buren konden zij alleen zeggen dat zij hem sinds enkele dagen niet meer hadden gezien en dat ze de drie honden ook niet meer in de tuin zagen of hadden gehoord. Mijn wereld stortte in, mijn angst werd bevestigd. Ik was de wanhoop nabij. Het was 19 december. In die periode kun je bij officiële instanties niet terecht, trouwens, waar moet je beginnen, wie kan je aanspreken voor hulp, wat mag je, wat mag je niet. Het enige wat je op dat moment kunt doen, is proberen rustig te blijven en alles op een rijtje zetten. Alle mogelijkheden proberen in te vullen, op alle vragen die kunnen gesteld worden, proberen een antwoord te geven. Je mag niets over het hoofd zien, je mag niets vergeten, je moet met alle mogelijkheden rekening houden.
19 december 1989 was het begin van mijn zoeken naar de bekende speld in de al even bekende hooiberg. Als leek sta je in de juridische wereld nergens. Je weet niet waar je moet beginnen en je weet nog veel minder hoe het gaat eindigen. De advocaat die ik op dat ogenblik had ging met verlof en alles zou opschuiven tot half januari. Dat was me te lang. De dagen verstreken en ik besefte heel goed dat er niet te veel tijd mocht overgaan om een redelijke kans te hebben mijn zoontje terug te vinden. Mijn familie probeerde me op te vangen en me te steunen. De feestdagen stonden voor de deur. Ondanks dat ik op die momenten liever alleen was geweest, heb ik kerst en nieuwjaar bij hen doorgebracht - ik kon alleen maar verdriet en machteloosheid voelen. Als voor mij eindelijk de rompslomp van de feestdagen voorbij waren, kon ik eindelijk terug stappen ondernemen op mijn weg naar het zoeken van mijn zoontje. Ik kreeg het adres van een strafpleiter die in dit soort zaken meer thuis scheen te zijn en ik heb hem dan ook meteen gecontacteerd. Zoals zo velen achteraf, vroeg hij of mijn echtgenoot buitenlander was. De ontvoeringen naar de Magreblanden was de laatste jaren ook schering en inslag geweest. Toen ik hem vertelde dat mijn man Belg is, was het voor hem zeker onbegrijpelijk. Na mijn verhaal gedaan te hebben, kreeg ik terug een beetje moed omdat die advocaat dadelijk het nodige zou doen. Er kon direct een klacht ingediend worden bij de Procureur des Konings, en dan zou de zaak het juiste verloop hebben. De weken verstreken zonder enig nieuws van mijn ex-man en mijn zoontje. Ik was nu zeker dat zij met de noorderzon vertrokken waren.
Voor het eerst sinds maanden bezocht ik terug ons huis. Johan was met me meegegaan. Hij wilde niet dat ik alleen met dingen geconfronteerd werd, die me emotioneel zwaar zouden vallen. De ravage die we daar aantroffen was onbeschrijflijk. Onze kat had die hele tijd geen eten gehad, ze kon ook niet buiten, zij was volledig onderkomen. De keuken was een puinhoop: beschimmelde etensresten, vuile potten, een vaat van weken. In de slaapkamer waren de kasten leeg geveegd. Kleding en een deel van Marc zijn persoonlijke spullen, had hij blijkbaar meegenomen. In de gang stonden echter nog enkele dozen met spullen van hem, die hij blijkbaar niet meer heeft kunnen komen halen. Mijn spullen lagen uitgespreid over het bed, over de grond, waar het maar vallen wou. Er waren ook dingen verdwenen. Het weinige aan juwelen dat ik had, maar die voor mij een grote emotionele waarde hadden omdat het erfstukken van de familie zijn, waren verdwenen. Ook gebruiksvoorwerpen in huis waren weg. Electrische huishoudtoestellen, een houtkachel, de hondenren en vele andere dingen waren er niet meer. Mensen vertelden me dat hij al die dingen te koop gesteld had. Aan de muren waren stukken krantenknipsels geprikt, op zon manier als het een psychopaat betrof die losgeld eist. De teksten daarvan verwezen naar onze huwelijksrelatie, zowel in de goede als in de slechte zin. Er waren zowel titels van lovesongs, als bedreigingen. De moed zonk me in mijn schoenen. Het huis waar ik me altijd goed in gevoeld had (het huis was onze eigendom) was nu herschapen in een grote puinhoop en het straalde voor mij alleen nog bedreiging uit. De rekeningen lagen opgestapeld, de auto die op mijn naam stond had hij blijkbaar ook verkocht. Ik vond tussen de post het bewijs dat mijn nummerplaten werden binnengestuurd. Het bleek zelfs dat hij ons telefoonnummer liet natrekken op de binnenkomende gesprekken, zodat hij kon te weten komen waar ik verbleef als ik contact met hem zou zoeken. De rekening hiervoor was echter voor mij. Er zat voor mij maar één ding op: terug naar dit huis komen. Nu had ik toch zekerheid dat hij weg was, alles terug op orde brengen, verder leven Ook al is je wereld ingestort, het leven gaat verder. Gelukkig was er nog mijn dochter Elvire. voor haar moest ik verder met mijn leven. Zij moest nog eten, slapen, naar school..... Het verdwijnen van haar broer viel haar ook zwaar, ze voelde haar verdriet en ze voelde ook het mijne, ondanks dat ik het voor haar probeerde te verbergen. Maar een kind reageert anders op die dingen. Zij hebben hun eigen leefwereld, hun eigen gedachtegang. Na enkele weken, als voor hen het normale leven hervat is, gaan de scherpe kantjes er af, maar het gemis blijft. Hard werken en het huis terug leefbaar maken was op dat moment de enige manier om de pijn te onderdrukken. Alles wat me aan Marc herinnerde deed ik weg. Ik wilde daar niet meer mee geconfronteerd worden. Ook de krantenknipsels en bedreigingen heb ik vernietigd. Nu heb ik daar spijt van want ik herinner me de teksten niet meer. Het is alsof mijn geheugen hele stukken gewist heeft. De kamer van Jonas liet ik onaangeroerd. Ik sloot ze. Alles moest er blijven voor als hij terug kwam, maar ik wilde niet telkens op zijn spullen stuiten. Zijn kleren die nog in huis waren, deed ik samen in een doos en sloot ze bij in zijn kamer. De eerste nachten dat ik terug thuis sliep, werd ik dikwijls midden in de nacht wakker omdat ik Jonas hoorde roepen. Ik vloog dan mijn bed uit, zijn kamer binnen en dan was de realiteit er terug. In die periode sliep ik ook heel weinig, drie à vier uren per nacht. Ik leefde puur op mijn zenuwen.
Mijn klacht bij de Procureur had inderdaad zijn weg afgelegd. Een telefoontje van de BOB nodigde mij uit voor een gesprek. Ik kwam daar terecht bij een man die wel heel vriendelijk was, maar waar ik direct bij voelde dat de hele zaak hem niet interesseerde. Aan de onttrekking (want dit soort delicten is geen ontvoering) van een kind is weinig sensatie te beleven. Hij maakte me dan ook duidelijk dat de kans op positief resultaat heel klein was. Ik voelde de hoop op een oplossing zo wegzakken en het viel me emotioneel zwaar het hele verhaal nog maar eens te moeten doen. Met de tijd zou ik daar wel aan wennen. Ik ging er dan ook buiten met het gevoel: als die het hier moet oplossen, kan ik het ook wel vergeten. Voor mij werd de tunnel, waarin ik daarstraks een klein lichtje zag, weer helemaal donker. Enkele weken later hoorde ik tijdens het radionieuws dat de bewuste BOBer in opspraak was gekomen en dat er maatregelen zouden getroffen worden voor zijn overplaatsing. Ik zag mijn zaak nu helemaal de mist ingaan. Een paar dagen later krijg ik een telefoon, weer van de BOB, een collega die mijn dossier overneemt en mij terug uitnodigt voor een gesprek. Langs de ene kant was dat heel positief, maar de andere kant van de medaille was: terug het hele verhaal, terug al die vragen. Die man kwam mij veel sympathieker over, maar in eerste instantie werd ik benaderd als een verdachte. Achteraf heeft hij me uitgelegd dat dit heel normaal is. Hij is onpartijdig en wie zegt dat ik niet alles geënsceneerd heb, of wat ik zeg wel waar is. Toen hij dan ondervond dat ik niets te verbergen had en dat ik ook kon bewijzen wat ik vertelde, heeft hij zich vastgebeten in de zaak. In de loop van mijn verhaal zult U ook merken, dat die man, inderdaad zijn woord hield. Ook emotioneel probeerde hij me te helpen om het hoofd boven water te houden. De volgende stap zou zijn: een opsporingsbericht in de krant en daarna op T.V. Hiervoor moest een aanvraag gedaan worden via het parket. De toelating hiervoor liet op zich wachten omdat er volgens hen, geen misdaad in het spel was. Jean, de sympathieke BOBer heeft dat ook alle mogelijke argumentatie moeten boven halen om een toelating te bekomen. Het bericht in de krant was er de volgende zaterdag, het verzoek tot opsporing op T.V. kwam pas weken later. Nu, jaren later, krijg ik nog de koude rillingen als ik die aankondiging van een opsporingsbericht hoor. Alle mogelijke sporen werden nagetrokken.
Ondertussen werden de luchthavens van de Benelux nagevraagd op passagierslijsten. Ik had namelijk in huis een nota gevonden die Marc geschreven had. Hierop stonden inlichtingen i.v.m. vluchten naar Argentinië. De reacties van de luchthavens waren negatief. Bankverrichtingen waren ook niet meer gedaan sinds december 1989 zodat een overschrijving of een cheque voor een buitenlandse vlucht niet kon worden opgespoord. Zijn laatste werkgever kon ook geen inlichtingen geven. Hij had niets meer van hem gehoord sedert zijn ontslag enkele maanden daarvoor. Collegas hadden naar hun zeggen ook geen contact meer gehad.
Een overleden vriendin schreef in 1998 haar wedervaren neer. Haar jongste kind werd op zeer jonge leeftijd door zijn vader (haar ex) meegenomen. Bijna vier jaar bleef ze in de onzekerheid over het lot van haar kind. Neen, dit is géén verhaal over de clash tussen twee opvoedingen, dit is geen verhaal dat uit de lucht gegrepen is. Dit is haar triest maar waar gebeurd verhaal dat ze opdroeg aan haar kinderen. Op 21 juni 2001, op de zonnewende, overleed ze aan de gevolgen van jaren "pijn" en "verdriet".
INLEIDING :
In deze laatste jaren zijn er veel kinderen vermist, ontvoerd, vermoord veel te veel.Ik weet ook dat ik niet de enige ben met zon soort verhaal, maar ik heb dit toch willen schrijven, om verschillende redenen. In de eerste plaats was het voor mij een vorm van verwerken, als je iets van je af kunt schrijven, kan je het ook beter verwerken. Ik heb echter wel ondervonden dat je zon ervaring nooit helemaal kwijt raakt, je blijft het voor de rest van je leven meedragen.
Anderzijds heb ik dit op papier willen zetten om de ouders die geconfronteerd worden met de verdwijning van een kind, misschien een heel klein beetje tot steun te zijn. Dit is één van die dingen in het leven die je moet ervaren hebben om ze te kunnen begrijpen. Anderen kunnen zich een beeld vormen, maar kunnen niet voelen wat jij voelt. Onze belevenissen zijn op een goede manier geëindigd. Spijtig genoeg kan dat niet voor iedereen. Die ouders hebben een blijvend gemis.
Ik wil dit boek dan ook opdragen aan alle verdwenen en/of vermoordde kinderen en aan hun ouders.
HOOFDSTUK I
Eigenlijk heb ik jaren later beseft dat mijn relatie met Marc gedoemd was om te mislukken. De basis was niet gezond, maar dat onderkende ik op dat moment niet.Het is niet mijn bedoeling mijn huwelijksproblemen uit de doeken te doen, daar heeft niemand iets aan. Als er een huwelijk schipbreuk lijdt is de oorzaak altijd te zoeken bij beide partijen. Ieder maakt zijn fouten. De ene treft meer schuld dan de ander, maar er is niemand die geen blunders maakt. Daarmee wil ik gewoon zeggen, ik maak ook fouten, ik ben ook niet altijd makkelijk om mee te leven.
Mijn moeder is weduwe geworden toen ik 15 maanden was. Zij is 20 jaar met mij alleen gebleven. Omdat zij uit werken ging ben ik opgegroeid bij haar zuster en haar gezin. Willy, hun zoon is 8 jaar ouder dan ik. Wij zijn als broer en zuster. Toen hij met Liliane huwde, werd zij voor mij als een zus. Jaren later zijn wij omwille van mijn moeder haar werk naar de Kempen verhuisd, ik was toen ongeveer 16. Willys moeder overleed. Het was alsof ik ook mijn moeder verloren was, want mijn eigen moeder kende ik nauwelijks. Ik zag haar geregeld, maar zij was te weinig thuis opdat wij een echte moeder/dochter relatie zouden hebben. Dat veranderde natuurlijk toen wij samen leefden, en zij nog steeds niet hertrouwd was. Onze band werd hechter, wij vormden een gezin. Dat was voor mij terug een rustpunt.Toen ik 21 werd huwde ik en op mijn 24 kregen wij een dochter : Elvire. Na bijna 10 jaar is dit huwelijk gestrand.
Na een tijd leerde ik Marc kennen en zijn we samen scheep gegaan. Toen had ik al moeten weten dat deze relatie niet zou kunnen blijven duren.Marc was tegenover Elvire zeer streng, soms ook oneerlijk. Op dat ogenblik was Elvire 4 à 5 jaar. Zij moest Marc niet. Zij sloot zich af als het haar te veel werd. Ik probeerde de kerk in het midden te houden, wat niet altijd lukte en dan ook enorme ruzies tot gevolg had.Tot zover de algemeenheden. Mijn relaas begint op het ogenblik dat ik blijk zwanger te zijn van mijn tweede kind. Een bezoek aan de gynaecoloog bevestigde dat ik zwanger was. In eerste instantie was ik dolgelukkig tot ik van Marc te horen kreeg dat het onmogelijk zijn kind kon zijn. Er was voor mij geen enkele reden waarom dat niet zo zou zijn. Ik had geen relaties met andere mannen, ik ging nooit alleen uit, ik was altijd thuis, ik werkte, zorgde voor het huishouden. Het was zelfs nog niet in mij opgekomen om met iemand anders een relatie te beginnen, dat ligt ook niet in mijn levensstijl.
Ik had echter sinds bijna twintig jaar een zeer goede vriendschapsrelatie met een echtpaar, beiden 25 jaar ouder dan ik. Vanaf het begin heb ik hen aan Marc voorgesteld als mijn beste vrienden. Omwille van mijn werk had ik met die man, Johan, meer contact dan met zijn vrouw Eliane. Onze vriendschapsband was ook hechter. Op het moment dat ik dan zwanger bleek te zijn, beweerde Marc dat het kind van Johan was. Voor mij was dat een donderslag bij heldere hemel en het bracht mij zo in de war dat ik het zelfs overwoog een abortus te laten plegen. Als ik daar met Marc over sprak, wilde hij daar niet van weten, het was mijn volledige verantwoordelijkheid, hij wou het kind aanvaarden. Toen echter Jonas geboren werd, leek hij als twee druppels water op Marc. Legde je een foto van hem als baby naast onze zoon, dan zag je twee dezelfde babys.Uiteindelijk was hij ook heel gelukkig met het kind.
Elvire was een tiener toen Jonas geboren werd. Zij was dolblij met een kindje erbij, maar ze had liever een zusje gehad. Toen ik echter met Jonas thuiskwam, was zij gelukkig. Zij vertroetelde hem, hielp mij bij de verzorging, het was voor haar een levende pop. Tijdens mijn zwangerschap begon Marc te spreken over emigratie. België was volgens hem een apenland waar je meer aan de belastingen geeft dan je kan verdienen, hier kwam je niet vooruit enz. Volgens mij was hij daar wel heel intens mee bezig, want kort na mijn bevalling had het voor hem al vaste vorm gekregen en wilde hij uitwijken naar Canada. In eerste instantie wilde ik daar niet aan meewerken omdat ik het niet zag zitten mijn ouders, mijn familie en vrienden achter te laten om ergens in het onbekende een ander leven te beginnen. Hij bleef echter op me inpraten zodat ik na een tijd begon toe te geven, ook om de lieve vrede te bewaren, want van het ogenblik dat ik tegenargumenten aanbracht, duurde het niet lang of het werd weer slaande ruzie, verwijten, onbegrip ...
Jonas was drie maanden oud toen ik aan Marc vroeg, tijdens een knallende ruzie, of hij a.u.b. voor hem een ticket naar Canada wilde kopen om daar te gaan kijken. Hij wilde er namelijk op prospectie gaan, uitkijken naar een job voor hem, een woning, eventueel al een auto. Ik wist dat ik hem dat toch niet uit het hoofd kon praten en de spanningen werden ondertussen zo groot dat de situatie niet meer leefbaar was. Hij vertrok dus voor verschillende weken naar Canada en zou terugkomen als alles geregeld was. Toen hij weg was kwam ik tot rust en dacht ik dat ik nu de kans zou hebben om daar in kalmte over na te denken, de voor- en de nadelen af te wegen, maar vooral om er achter te komen of ik alle bruggen achter mij zou kunnen opblazen. Na een week echter kreeg ik het slechte bericht dat Liliane, waar ik een heel nauw contact mee had, aan een hersentumor was geopereerd. Tijdens de operatie was zij in coma geraakt en lag nu op intensieve zorgen. Zij was net 39 en dokters hadden duidelijk laten verstaan dat er geen hoop meer was. De rust die ik heel even gevonden had, was zo weer weg. Het werden dagen van verdriet, onmacht, onrust. Ik sliep op de divan om de telefoon te horen, want ik kon dag of nacht gebeld worden. Dagelijks ging ik met mijn neef naar het ziekenhuis. Hij viel in een zwart gat. Het enige wat ik kon doen was proberen om hem op te vangen. Mijn eigen verdriet moest ik maar even opzij schuiven. Daar was nu geen tijd voor.
Toen Marc me vanuit Canada belde en ik hem het slechte nieuws vertelde, was zijn enige reactie : Ja, daar kan ik nu niet voor naar huis komen.Enkele dagen later stierf Liliane. Ik had geen afscheid kunnen nemen van haar. Dat deed ook pijn. Het was allemaal zo vlug gegaan, het was allemaal zo definitief, zo angstaanjagend
Mijn neef Willy kwam in een zware depressie terecht. Ik kon hem nu niet aan zijn lot overlaten met als gevolg dat ik mijn eigen gevoelens aan de kant moest zetten, ik kreeg niet de gelegenheid om mijn emoties te verwerken, zelfs niet om het rouwproces op een normale manier door te maken. Enkele weken later kwam Marc terug uit Canada. Hij had zijn zoon gemist en de honden. Zo was het vroeger ook al. Al wat Jonas en de honden betrof was belangrijk, Elvire en ik kwamen op de laatste plaats. Het interesseerde hem zeer weinig hoe ik me voelde bij al wat er gebeurd was, Willy interesseerde hem nog minder, het stoorde hem zelfs als hij bij ons was. Hij had wel een hoop verhalen over Canada, hoe goed het er wel was, hoe anders je daar kunt leven.
Het leek er wel een paradijs op aarde.
Op mijn vraag wat hij nu had kunnen regelen kreeg ik alleen negatieve antwoorden.Werk was daar voor een buitenlander niet te vinden. Als je geen werk hebt kun je geen verblijfsvergunning krijgen.Hij is dan toch nog naar de Canadese ambassade in België geweest om een toelating tot immigratie te vragen. Daar moest een hele vragenlijst ingevuld worden en aan de hand daarvan werd immigratie door de instanties overwogen. Enkele weken later kregen we van de ambassade een negatief antwoord. Canada stelt zijn eisen veel hoger dan België. Je moet beschikken over een kapitaal dat je kunt investeren in de industrie, je moet ter plaatse iemand kennen die voor je garant kan staan enz. Als aan al die voorwaarden voldaan is, wordt een immigratie overwogen. Marc ging er echter van uit dat door zijn inzet en idealisme voor hem wel een uitzondering zou worden gemaakt. Voor mij was deze weigering een opluchting, voor hem een desillusie. Ons huwelijk ging verder met ups en downs, maar het feit dat Marc hier niet weg kon, woog bij hem wel zwaar door en hij werd meer en meer ontevreden, wat zich uiteraard ook weerspiegelde in onze relatie. De toestand werd voor mij steeds erger, de ruzies werden frequenter, Elvire werd er ook meer en meer de dupe van. Jonas daarentegen was zijn afgod. In september of oktober, ik wil het kwijt zijn, besliste Marc opeens dat hij niet meer ging werken. We moesten het dan maar redden met mijn inkomen. Hij bleef dan ook bijna de hele dag in bed liggen, stond tegen vier uur in de namiddag op om dan halve nachten op te blijven. De uren die we dan toevallig samen doorbrachten, hadden ruzies tot gevolg. Hij kon met mij niet meer leven en ik met hem niet meer. Marc komt uit een gezin met zes kinderen, drie kinderen uit het eerste huwelijk en na overlijden van moeder, is vader hertrouwd en er kwamen er nog drie kinderen. Hij kwam hij al jaren niet meer thuis, omdat hij zijn stiefmoeder niet kon luchten en met broers en zusters had hij weinig contact. Jeroen, zijn jongste (half)broer hernieuwde echter het contact. Hij en zijn echtgenote Jasmien hoopten dat Marc nu rustiger zou worden, nu hij een gezin gesticht had. Wij kwamen nu ook geregeld samen en van toen heeft Jeroen zijn broer eigenlijk leren kennen. Hij kende onze relatieproblemen, probeerde Marc tot rede te brengen wat de emigratie betrof, probeerde te schipperen in ons huwelijk, maar het mocht niet baten. Op het ogenblik dat ik besloot Marc te verlaten beloofde Jeroen mij zijn onvoorwaardelijke hulp en hij heeft woord gehouden.
De dag dat ik inderdaad wegging, was dat niet alleen om mijn besluit uit te voeren maar ook uit angst voor agressie. Voorheen was Marc altijd verbaal agressief geweest, maar omdat hij voelde dat hij in deze situatie bakzeil ging halen, werd zijn machteloosheid groter, zodat ik ook fysiek geweld begon te vrezen. Ik kende de blik in zijn ogen. Ik denk ook dat ik psychisch sterker ben, dat hij zich daarom zo machteloos voelde en agressie nog zijn enige uitweg was. Omdat ik ook bang was dat hij zijn zoon zou opeisen om dan uiteindelijk met hem toch te emigreren, moest ik me schuil houden. Jeroen en Jasmien, mijn schoonbroer en schoonzus, boden me onderdak aan, wat ik dankbaar aanvaardde, daar voelde ik me veilig. Uiteindelijk had Marc me dan toch gevonden en hij begon me te bellen en probeerde me te overtuigen van zijn goede wil, van zijn spijt, maar ik kende hem beter en liep daar niet in. Hij probeerde dan op mijn gevoel te werken door te zeggen dat de drie honden die we hadden me dagen achter elkaar zochten en dat zij treurden. Ik had echter had ons huwelijk voor de vrederechter gedaagd om daarna een echtscheidingsprocedure te kunnen inzetten. Marc is iemand die het goed kan uitleggen, die iedereen kan overtuigen van zijn onschuld, die iedereen kan doen geloven dat alles wat hem overkomt aan anderen ligt, dat hij eigenlijk het slachtoffer is van de omgeving en van de omstandigheden. En ik moet je zeggen, als je hem niet kent lukt het hem, iedereen die hem niet kent loopt daar in, ik ben er ook zo ingelopen. Ik heb er zelfs bewondering voor dat hij zon lange tijd zich anders heeft kunnen voordoen dan hij eigenlijk is: attent, vriendelijk, begripvol Een toneelspeler zou het niet beter kunnen. Bij de Vrederechter heeft hij ook zijn beste beentje voorgezet en heeft hij het gedaan gekregen dat hij, ondanks dat hij geen werk had (maar dat kon hij binnen de week veranderen!) Jonas 3 dagen bij hem verbleef, hij zou goed voor hem zorgen, en drie dagen bij mij. Over die goede verzorging had ik mijn twijfels, zijn levenswijze kennende. Mijn vermoeden werd achteraf bevestigd door mensen waar hij s nachts om 12.00 u nog op visite was met zijn zoon. Een kind van 2,5 jaar hoort op dat uur in zijn bed te liggen. Het resultaat hiervan was dan ook dat Marc nooit op zijn afspraken was, Jonas te laat terugbracht, te laat kwam halen, of gewoon op een andere dag kwam. Tijdens de volgende zitting bij de Vrederechter kreeg hij het dan nog gedaan dat de situatie voorlopig hetzelfde bleef. Ik kreeg amper de kans om een woord te zeggen. Ik voelde me machteloos en kwaad. Ondertussen had Marc contact opgenomen met een psycholoog om onze huwelijksproblemen op te lossen. In eerste instantie zag ik daar het nut niet van in omdat de situatie met hem volgens mij uitzichtloos was, maar omwille van de rechtszaak heb ik daar in toegestemd, kwestie dat je niet tegenwerkt en alle mogelijkheden een kans geeft. Marc had reeds een gesprek met de psycholoog gehad en zijn wedervaren uitgelegd.
De volgende stap was, dat ik een gesprek met deze man zou hebben en dat we daarna samen zouden proberen de problemen aan te pakken. Er werd een afspraak gemaakt. Toen ik met deze man het gesprek begon, deelde deze mij mee dat hij iemand totaal anders verwacht had. Hij verwachtte een vrouw volledig over haar toeren, half hysterisch, die niet wist wat ze wilde. Tegenover hem zat echter een realistische vrouw die heel goed wist wat ze wilde en de zaken niet uit hun proportie trok. Hij vroeg mijn relaas van onze huwelijkssituatie en aan de hand van zijn vragen en antwoorden kon ik opmaken dat mijn wederhelft dikwijls de waarheid aanpaste aan zijn noden, kwestie van goed uit de verf te komen. De volgende afspraak werd gemaakt voor het gesprek dat we samen zouden hebben. Marc kwam op die afspraak niet opdagen. Ik kon onverrichter zake terug vertrekken. Een volgende afspraak had hetzelfde resultaat. Dat maakt dat ik twee maal meer dan 80 km enkele reis voor niets had gedaan. De psycholoog stelde dan zelf ook voor om met de sessies te stoppen, want dat het op die manier geen zin had. De definitieve uitspraak voor het Vredegerecht zou twee weken later zijn.
Jonas was twee dagen bij Marc toen de uitspraak van de Vrederechter zou plaatsvinden. Normaal zou ik het kind zien, maar Marc was niet aanwezig en liet op de valreep een ziektebewijs binnenbrengen. Deze afwezigheid viel bij de Vrederechter (eindelijk) ook niet in goede aarde en deed de uitspraak voor het hoederecht in mijn voordeel, met een bezoekrecht om de veertien dagen, het weekend voor de tegenpartij. Zo werd dit vonnis ook betekend, maar is nooit op zijn bestemming gekomen.
