een lange brief deze keer... voor de echte die-hards!
Verkeerd gedacht dat ik voor donderdag mijn planning- en organiseermiserie wel had gehad: Arama was er na half uur nog ni, heb haar maar opgebeld: zus neemt af: is naar dokter! Had ik nu niet een paar uur ervoor gebeld om te vragen of zij kon werken met mij en had zij niet ja gezegd? Ik begin spoken te zien Nog iets verkeerd gedacht: die oudere man die ook hier in huis woont (huurt één van de zes kamers op mijn verdieping): ik dacht dat hij alleenstaand was, weduwnaar of weet ik veel niet dus hij heeft een piepjong vrouwtje en 3 kinderen (die waren op reis en zijn nu dus terug: nog meer volk in huis, ik moet er nog achter komen hoe zij heten): een meisje van een jaar of 8, een kleuter van 2 en een baby van een paar maanden oud (die s nachts de leuke gewoonte heeft om te wenen en blijven wenen!) olé pistolet! Vriendelijke buurman van twee huizen verder wilt plots mijn emailadres en als ik vraag of hij email heeft is het antwoord negatief, maar hij gaat het aanmaken. Als hij is zoals alle Senegalezen: alles op het gemakje!, dan heeft hij nog geen emailadres tegen dat ik terug vertrek: gelukkig maar! Avondeten: rijstpap (aan suikers geen gebrek) en een mandarijntje (wordt me toegegooid met het woord: neem! Dat zij dat hier niet onbeleefd vinden?... wsl heb ik in hun ogen ook al duizenden dingen gedaan of gezegd die niet horen.
Vrijdag 30 okotber: vannacht is het zover! (het lijkt wel of ik op sinterklaas wacht in zekere zin is het mss ook zo: zij brengen ook vanalles mee!) afspraak Binta bij materniteit (waar zij in de voormiddag ook werkt): ze leert de jonge moeders hoe borstvoeding te geven (enfin: ze duwt het babytje in hun armen en wringt hier en daar wat en klaar is kees zacht omgaan met de kinderen, zit er wederom niet in: daar worden ze hard van heb Sage-femme ontmoet. 2 huisbezoeken: toch n beetje werken vandaag. Grote zus van patiëntje vraagt om geld: ik word knalrood van ambetantigheid, maar slaag er toch in om uit te leggen dat ik geen geld geef, maar dat mijn hulp de behandeling van haar broertje is ; terug naar materniteit: heb baby van een uurtje oud in mijn armen gehouden! Kleine dingen kunnen toch echt je dag opfleuren ; middageten: dlach: soort couscous met gezoete melk (variant op rijstpap: zouden ze dat eten als ze geen geld voor groenten of vis hebben?: dat durf ik niet te vragen Vroeg vertrokken naar Yoff (ik kan niet stil blijven zitten, dan denk ik te veel na): langs Sarah en Pamela op project; jogje met Pamela op strand: gezellig onder meisjes!; feest Viavia: grootser dan vorige keer maar zelfde concept: strand, vuur, djembés, deze keer ook vrouwelijke danseresjes (maar nu durfden wij helemaal niet meer te dansen: ga maar eens gigantisch af na een show van jewelste!): sfeer en gezelligheid ten top, maar ik kan er maar half van genieten: om het half uur kijk ik op mijn GSM hoe laat het is en of mama en papa nog geen berichtje hebben gestuurd; zenuwen gieren door mijn lijf als ik taxi naar luchthaven neem (helemaal alleen: missie geslaagd: geen problemen, ik kreeg zelfs een stoel aangeboden aan de luchthaven om te wachten, maar stilzitten zat er niet in ) (echt zenuwachtig: ik heb hier zo n beetje mijn wereldje opgebouwd en ik probeer jullie zo goed en zo kwaad mogelijk op de hoogte te houden, maar het horen vertellen of het meemaken is toch nog iets anders: dubbel gevoel: ik wil m&p alles, iedereen en mijn ding hier laten zien, maar ik ben benieuwd en n beetje bang naar en voor hun reactie: wat als ze het anders bekijken als ik (kritischer, nuchterder, minder naïef, weet ik veel); krop in keel ondertussen die maar niet wil verdwijnen, maar daar zijn ze dan: MIJN STOERE BONK EN MIJN GRIJS MUISJE! Traantje wegpinken. Wat zie ik ze graag ; mijn taxi was zo vriendelijk om te wachten, maar ondanks dat toch nog veel chaos: welkom in Senegal! Voor papa de eerste voet op niet-Europese grond. Veel te weinig geslapen na eerste kennismaking met Senegalees bier (Flag en Gazelle)
Zaterdag 31 oktober: ontbijt gezellig samen en ik krijg kadotjes: brief moemoe en vava (traantje wegpinken), verwennerijtjes van Linne: nagellak (om Senegalezen hun nagels ook te lakken, lippenstift (om lekker eens meisjesachtig te kunnen doen), een pop (geschenk voor patiëntje dat heeft leren stappen dankzij project en oefeningen relais: voor een groot aantal kinderen maakt dit project duidelijk het verschil!), eigenlijk pas te openen op 6 december maar met deze temperaturen niet te doen: chocolade van de sint! Ook vele cadeautjes van jullie allemaal: schriftjes, pennen, speelgoed, zeepjes, kammen, parfumstaaltjes, zelfs een financiële bijdrage: Dankjewel allemaal!!! Ik mag hier nu ook een beetje in jullie naam voor Sinterklaas spelen ;-)
Trip rondtour Dakar: Sara = echte Senegalese Gids! Met taxi langs porte de Millionaire op zoek naar bootje naar Ile de Madeleines: rust, natuur, hitte: mama en papa zijn temperatuur niet gewoon en het valt mij op dat ik er al een beetje beter tegen kan (mama ziet knalrood en is aan het overkoken), mooi zwemplekje bij baai maar geen zwembroek bij: dan maar volgens het goede voorbeeld van papa met kleren en al! Dorst: maar helemaal niets drinkbaars te vinden op dit eiland: wachten op bootje terug. Via les Mamelles (2 heuvels aan de kust: op 1 staat een vuurtoren en op de andere is de geweldige president van Senegal een standbeeld à la Vrijheidsbeeld aan het bouwen: man met stoere borstkas, met kind op ene arm en andere arm rond bevallige vrouw geslagen: echt vreselijk lelijk, geldverspilling en prestige-gericht) naar pointe des almadies (meest westelijke punt van afrika) om verse zeevruchtjes te eten. Met taxi: afpingelen geblazen, als tubab aangesproken worden, : de eerste indrukken van mama en papa.; Zwemmen zee Yoff + avondeten Viavia: groentjes: aanvallen!
1 november: ik ben officieel 5 weken in Senegal. Ile de Gorée: met boot overgezet: Senegalezen zijn heel hoffelijk: een troep ipv een rij, voorsteken als je kan, ellebogenwerk te pas en onpas, ; fort bezocht met museum (piepklein beetje geschiedenis) en verroeste kanonnen, gezellige straatjes, artisanaal marktje, slavenhuis, zwemwedstrijd (van Dakar tot eiland = 5 km); plonsje zee Yoff en eerste Senegalese thee voor m&p op strand; eten Viavia: typisch Senegalees (dieboudjenn: precies of ik eet dat hier nog niet genoeg ;-) en live-muziek: djembé, gitaar, zang, kallebas
2 november: 9u30 stipt Manegor (zoon van Bana want Bana zelf was ziek) en taxi naar Saint-Louis, tussenstop Rao waar oudste dochter van Bana woont: kort bezoekje; logeren in Jeugdherberg: gezellig, maar basic; wandeling en iets drinken want heet (35°); picknick langs de Senegal; touristische dienst niet veel wijzer geworden: gelukkig heb ik mijn trouwe metgezel: de trotter! Die heeft al heel de reis in mijn sjakos gezeten en heeft al goed gediend (hangt dan ook al half uiteen); rondtour met Ousmane (onze nieuwe beste vriend): met paard en koetsje: caleche; eten in restaurantje en toevallig twee Antwerpenaren ontmoet: Walter en Walter (ook kine) de wereld is klein en Allah is groot ; Bana heeft gebeld: ze is echt bezorgd om mij zoals mijn echt mamatje ook zou zijn. Slapen: warm: papa ziet af en rest ook door papa
3 november: wandelingetje + via onze nieuwe vriend Ousmane een prauw (piroche)-tochtje kunnen maken rond eiland; bakkerij: koffiekoeken: mmm; marktje: mama slaat al eerst souvenirs op; se réposer want te warm om een poot te verzetten; door straatjes slenteren: sfeer opsnuiven: Saint-Louis is de vroegere hoofdstad van Senegal en heeft in tegenstelling tot Dakar een geschiedenis en is niet zuiver opgebouwd uit bedrijven en ambassades, veel sfeervoller zijn de (vervallen) oud-koloniale huisje en de rust. Eten in restaurantje met binnenkoertje: gevoel in de brousse te zitten: zeldzaam gezellig!
4 november: eerste dag echt op vakantie volgens papa (de rest was afzien): op naar het luxe-hotel gelegen tussen de rivier de Senegal en de zee! En inderdaad: tropische planten, bloemetjes, gezellig restaurantje met rieten afdakje, slapen in hutje, zee op 300 meter afstand (veel schelpjes: afwijking van mama geërfd: schelpjes rapen, veel krabjes op het strand (mama en ik zijn de roodverbrande kreeftjes) en veel afval: leuze van de Senegalezen: geef alles aan de zee en ze zal wel terug uitspuwen wat ze niet nodig heeft) en dat ligt dan op het strand: een hele huisraad), maar ook een zwembad!: zalig genieten ook van de schaduw. En best betaalbaar (voel me toch beetje gegeneerd wetende dat de gemiddelde Senegalees dit nooit of te nimmer zal te zien krijgen (tenzij op TV)) Rust, lekker eten, avond sfeermuziek (90s: bailando, boys boys boys, en Franse klassiekers onbekend), schildpadden (opgesloten voor toeristen natuurlijk maar in allerlei standjes en bijhorende bizarre geluiden), pelikaan idem behalve de standjes, want hij (of zij) was maar eenzaam en alleen; douche met warm water: voor mij een primeur in Senegal!; wandeling bij zonsondergang op strand; Sara droomt blijkbaar zelfs al in het Frans, le néerlandais: cest quoi?
5 november: ontbijt met echte melk!: naar de brousse vandaag: op 15 km van Saint-Louis, op 7 km afstand van een verharde weg echt in the middle of nowhere: clando-taxi- en tenslotte met paard en kar ernaartoe= charette: hier en daar een boompje, een hutje en een beestje: ezel, geit, 1 dromedaris (geïmporteerd uit Mauretanië) HEET ongelooflijk: geen wind van de zee hier in het binnenland en echt niet uit te houden: wandelingetje van schaduw van ene boom naar andere met in ene hand een zweetdoekje en in andere een fles water! In enige winkeltje hele voorraad water opgekocht (de volle 3 flessen!): geweldig idee van mama: limoen + warm water (want natuurlijk geen koelkast in dit schattige gehuchtje) = verfrissend water; eten bij Fatou: Dieboudjenn. Dorpje: 250 mensen bestaande uit centrum en verschillende families met maximum 3 hutjes een beetje buiten het dorp en zelfs een heel eind verder. Project: waterputten, geiten- en koeienboerderij (vlees en melk en kaas) samenwerking met geitenboerderij Alken: moet ik eens gaan bezoeken in België., kippen, duiven, kalkoenen, eenden, vormingen, zonne-energie, medische post (ook voor bevallingen: zelfs statistieken van in welke maand de meeste bevallingen gebeuren: hilariteit alom toen ik uittelde in welke maanden de mensen dan actief zijn, besluit: in juli en oktober (regenseizoen en mensen blijven binnen), schooltje, kindercrèche en internaat: een mooi idee (maar kan nog bijgeschaafd worden) gebaseerd op Westerse gedachte, maar wel aanleren en verderzetten in andere gemeenschappen door de vormingen; se réposer + onder douche voor afkoeling; mooie natuur: dor en droog, maar woest en prachtig! Woestijngevoel ; wachten op eten (Senegalees ritme voor de maaltijden dat m&p niet gewoon zijn): vermicelli, vlees en rozijntjes: echt lekker, ook voor mij een primeur want ik denk dat mijn familie thuis net niet rijk genoeg is om deze plat te kunnen betalen + Dessert (watermeloen): dus dat kennen de Senegalezen wel: interessant slapen want geen of weinig licht in de brousse, wel veel sterren!: rust, insecten en vreemde geluiden die ik ni kon thuisbrengen
6 november: overvloeding ontbijt op dakterras met zelfgebrouwen geitenkaas en home-made appelkoekjes: zalig!; met voiture naar autoroute + broer van Ousmane (onze nieuwe beste vriend uit Saint-Louis, weet je nog wel?) = taxi naar Dakar: file dus beetje later dan gepland: familie had al gegeten, maar schotel voor ons opzij gehouden: zitten op grond (papa krijgt bankje): lekker! Thuisgevoel: iedereen enthousiast en vriendelijk en toegegeven: ik was eigenlijk blij om iedereen terug te zien! Enkele aanpassingen speciaal voor de ontmoeting met mijn ouders: Bana had nette kleren aan, hier en daar zelfs iemand opgemaakt, meer vis en groenten bij eten, op bed een schonen gouden sprei en mijn deur was op slot (ongelooflijk maar waar: een sleutel en op slot heeft ook maar even geduurd, sleutel is nu weeral wijselijk verdwenen); rondleiding huis: duurt 10 seconden dus nog tijd om naar strand te gaan: Oulait gaat mee (zelfs met mijn ouders erbij laten ze mij niets alleen doen, er zou eens iets moeten gebeuren ) Oulait valt in water en het eindigt in een leuk zwempartijtje met kleren en al: ik doe vlijtig mee! Ontmoeting relais: gemiddeld 45 minuten te laat (twee komen er zelfs niet opdagen, iets laten weten: nog nooit van die basis-beleefdheidsregel gehoord: pas als ik zelf bel, weet ik dat ze geen tijd hebben) veel getater, cadeautjes (chocolade in ontvangst nemen, snel en subtiel opeten (met lepel want gesmolten in taxi): bewijs ligt na 5 tellen op straat: leeg papiertje van de chocolade): veel getater in Wolof (je moet niet denken dat ze Frans spreken zodat ook wij kunnen volgen en als wij erdoor in het Nederlands tegen elkaar proberen te praten, praten ze gewoon nog harden (papa maakt er een spelletje van en op het einde zijn ze echt aan het roepen tegen elkaar); thee drinken: gasten eerst, dan Bana en Sara, relais krijgen niets; m&p taxi terug naar Yoff, Sara blijft in Guédiawaye: tot morgen! Ik mis jullie nu al kaartspel spelen: stronten: eerst al hilariteit alom bij het uitleggen: faire du kaka et kilos de kaka ik voel mij hier enorm grappig: zij lachen echt met alles en liggen strijk met de echte kindermoppen en zij kunnen echt niet tellen: niets logisch denken.
7 november: vroeg uit bed: iedereen slaapt nog, gelukkig gaat Adama blijkbaar ook op zaterdag naar school want anders moest ik iemand anders wakker maken om de sleutel te vragen (1 sleutel voor voordeur van ganse huis): bus naar Yoff, met m&p bus naar Dakar centrum (ook Senegalese ervaring): presidentieel paleis, kathedraal (opdringerige en plakkerige gids maar ik vraag geen geld, achteraf komt het addertje uit het gras: hij verkoopt stoffen voor de arme kindjes , museum: wauw, indrukwekkend museum voor Senegalees doen: Afrikaanse kunst: riten, maskers, muziekinstrumenten, , Sandagamarkt: chaos, drukte, gekte (mama heeft wel sandaaltjes gekocht; papa bijna beroofd van broek); rustig iets eten in Frans cultureel centrum; souvenirs in Yoff dan maar want we wagen ons niet nog een keer in deze hel; laatste plonsje in zee in Yoff (verkoper van lelijk houten beeldjes die ons echt een familie apen of een denkende man wilde aansmeren, kettingen bij de vleet); eten Viavia (pannenkoeken met ijs: lekker westers, nu het nog kan voor ik terug naar mijn Senegalees gezin keer); gezellig samenzijn: iedereen met zn eigen gedachten en vooral het onderwerp afscheid vermijden krop in keel groeit terug Sara moet zinnen verzetten want heeft geen zin om alleen met taxi naar Guédiawaye te keren om dan alleen in bed te kruipen: feestje Cool, Raoul (Cool, ce nest pas grave: vrij vertaald) met Femke, Kris, Ruben en rasta-vrienden: soort discotheek in open lucht dus letterlijk dansen tot je sterren ziet!: vele aanbidders en samen-plak-dansers: sara maakt gretig gebruik van haar vieze gezichten, Femke is blond en knap (bereid je maar voor Kathleentje: blond haar is helemaal een troef hier of een vloek ;-) en Femke geeft mss af en toe tegenstrijdige signalen, maar in België zou dit nooit leiden tot beroofd worden en gevecht gelukkig waren Ruben en ik toen al naar huis) (stiekeme opmerking van Ruben: dan waren de mannen precies toch ni alleen in de schoonheid van Femke geïnteresseerd) Verrassing: ook opdringerige gids van kathedraal is aanwezig en is nog steeds opdringerig: ah, mon amie de la cathédrale blablablaaa plan was om bij Femke te blijven slapen, maar uiteindelijk bij Kris blijven slapen: ik krijg s nachts een heel verhaal in een Frans-brabbeltaaltje te horen en onverwachts ook nog een knuffel (toch maar zachtjes weggeduwd) ;-)
8 november: sara zorgt voor ontbijt terwijl twee gastheren nog slapen: dan laat ik maar de koffiekoekjes en het verse fruit als verrassing achter met een briefje, want ik wil toch naar mijn gezinnetje! Aantal moeilijke momentjes vandaag: ik voel het gemis echt des te harder nu ik weet hoe het voelt om 2 vertrouwelingen hier te hebben: ik heb ook al veel aan linne, hannes, onze moemoekes en vavas, aan kathleen (mijn toekomstige reisgezel: ik kijk er al erg naar uit), sabrina (mijn skype-partner), aan al mijn vriendinnetjes en vrienden, neefje en nichtjes gedacht, aan iedereen die al gereageerd had op mijn blog: bedankt: alle beetjes contact met realiteit in België doeongelooflijk deugd!!
Veel geschreven, maar ik had ook veel te vertellen: ik beloof om voor de rest van de week het kort te houden