Onder mijn voeten en handen.

We zaten als enige Belgen in de cafetaria van de plaatselijke camping. Iedereen naast ons was begaan met de plaatsing van de Fransen voor de finale. Dus erg veel lawaai heb ik niet gemaakt. Er was ook geen reden toe. De pers en de media schrijven over de goede speelkwaliteit van de Belgen en het anti-voetbal van de Fransen. Ik heb er hoegenaamd geen oordeel over te vellen, maar vond deze wedstrijd toch van minder niveau dan tegen Brazilië. Niemand buiten Courtois stak er met kop en schouders boven uit. Ik vond de Belgen hun antwoord op het goede verdedigingswerk van de Fransen buiten proportie zwak en een voorbeeld van weinig inventiviteit. Goed, ik heb gemakkelijk spreken, maar daarom ben ik ook geen profvoetballer. Het waren echter geen pistolets gisterenavond. We aten een gemixte sla met wat Tonijn en ajuin, worteltjes, een stukje tomaat, een stukje hardgekookt ei en olijfjes. Daarbij kregen we een bord Spaanse friet met mayonaise. Ik dronk een fles cider van de streek (zure drank). De vreugde die er had moeten zijn voor een mooie wedstrijd moest plaats ruimen voor de realiteitde Fransen konden en mochten juichen. Ik moet echter mezelf de nodige tijd gunnen om volledig van modus te kunnen veranderen. Het verwachtingspatroon was nu éénmaal anders.

Het weer hier in deze streek is wel verschillend van het weertype over 3 jaar in het binnenland. We marcheren nu al ongeveer 3 weken onder een bewolkte hemel en in een zwoele atmosfeer waarvan de vochtigheid rond de 80% bedraagt. Het is als het ware goed wandelweer want de temperatuur ging vandaag niet over 24 graden en een zomerse pet of hoed was helemaal niet nodig. Veel drukte van steden of dorpen werden vandaag niet gezien. Deze zone ligt gans omsloten door een waardig kustgebergte dat afsluiting biedt aan het binnenland. Dit Spaans landsgedeelte is heel mooi groen vanwege het hier heersend zeeklimaat en de daaraan verbonden vochtigheid. Het kreeg hier en daar ook de naam de groene long van Spanje te zijn. Waar in de streek van Burgos en Léon alles verdord, bruin verbrand en verdroogd is, is al wat je hier struik, plant en boom kan noemen zo groen als ons gras bij de buurman. De bevolking, het valt echt wel op, is verouderd en meestal van boeren komaf. Ik passeer ook bij regelmaat ferme grote boerenhoven die getuigen van een wreed actief verleden. Ze staan nu dikwijls leeg en te verkommeren. Hier de landbouw bedrijven doe je best met een kort en een ander langer been. Geen weiland ligt horizontaal en als landbouwer moet je daaraan echt wel aangepast zijn om deze hellingen te bewerken. Alhoewel ook hier de moderne landbouw met zijn intensieve arbeid, overschakelde naar sterke tractors en machinale agricultuur. Zelfs de koeien die gegraasd hebben, liggen met hun laatste maag bergaf om met behulp van de zwaartekracht de darmen in goede papieren te helpen. Bij afwezigheid van de industrie, die we gisteren en eergisteren wel veel opmerkten, is dit gebied aangewezen op de landbouw en fruitteelt. Er wordt meermaals een goed onderhouden boomgaard van appels (cider), appelsienen of citroenen langs gegaan. Verrassend blijf ik het vinden dat je van in de heuvels en de bossen zicht hebt op een dieper gelegen kust en haar kliffen. Je weet nooit wat je achter de volgende heuvel zal zien en dat maakt het vooral ook waard om elke stijgende uitdaging met plezier aan te gaan. Het wandelen op de aardewegen is fysiek ook veel minder vermoeiend dan het asfalt of het beton met je zolen te schuren. Het toekomen na een ganse dag op verharde wegen is opvallend meer vermoeiend dan dartelen op aardewegen en padjes. Vandaag eten we hete hond. Hot dog op zijn Spaans. Een paar hamburgers in de pan met rode ajuinen en dat tussen het stokbrood met wat mayonaise of mosterd saus. Af en toe mag het ook wel eens wat eenvoudig zijn zeker? Morgen wacht er nog een lang tochtje naar Almuna en begint de 300 kilometer te wenken. Jakske heeft hier vandaag zijn fotosessie afgewerkt voor de modetrend van seizoen 2019. Het wordt ingeschat als een zomer vol blauwe foelarrekes met strooien hoed en zonder ondergoed. Uitkijken maar dat je vooral je hoed en je nekdoekje niet vergeet. Mag ik je groeten tot morgen, ik kijk er alleszins al naar uit.

Al jaren stapten, klommen, verkenden en wandelden wij samen. Wij verkenden routes en wandelpaden in de Ardennen en in de omringende buurlanden. Pol en ik verplaatsten ons dikwijls in indianenpas van steen tot steen, van traptrede en rotsblok tot op de volgende natuursteen. Altijd klonken onze passen in een symbiotisch ritme. Waar zijn voet had gestaan kwam daarna de mijne. Waar hij sukkelde om een hindernis te nemen, wist ik dat het voor mij ook moeilijk zou worden. Onze twee wandellichamen konden een perfecte kopij zijn, en dat had zijn voordelen, maar ook hier en daar een klein nadeeltje. We besteedden veel van onze vrije tijd aan dezelfde passie: wandelen in de natuur. Het grove voordeel was dat we conditioneel heel goed op elkaar waren afgestemd en dat we heel goed van elkaar wisten welke inspanningen we allebei aan konden. Ook zonder vragen vermoedden we dat de andere wel een pauze zou kunnen gebruiken om te plassen, te drinken, te eten of te rusten. We stemden daarin goed overeen. Een klein nadeel zou je kunnen noemen dat onze verwachtingen naar anderen toe die deze wandelingen moesten nawandelen, lichtelijk werden overschat. Je gaat er als duo immers van uit dat de anderen ook wel aankunnen wat je zelf presteert. Dat is niet altijd juist gebleken. Pol en ik waren niet de gemiddelde waarden. Zeker hij is dikwijls de harde gebleken, die pijn en volharding in zijn broekzak stak. Veel respect heb ik voor mijn vriend en wandelmaat. Op zeker ogenblik eindigt elke wandeling voor Pol op hinkende wijze. De rechterknie is een turbulente stoorzender in ons eindeloos nagenieten. Het blijkt dat deze knie einde-gebruik wordt gelabeld. Een kunstknie of prothese dringt zich op. In Reet wordt deze ingreep uitgevoerd en Pol vertrouwt me voldoende om de nazorg te leiden. Het was een moeilijke revalidatie omdat je bij zon herstel voldoende autoriteit moet hebben om via het verleggen van mobiliteitsgrenzen en functionele spierkrachtlimieten, winst wil maken in je programma. Deze winst vertaalt zich vrijwel steeds in pijn, vrijwel steeds in een striemende beklemming rond deze kniezone. Nochtans, we overwonnen samen. Ondanks de kommer en het leed rond de oefentherapie bereikten we samen de doelstelling. Terug kunnen wandelen zonder pijn en ook zonder hinken. Maar eer het zover was staarde ik dikwijls in blinkende vochtige ogen, die ik wel begreep. Mijn sterkste kameraad, die mij altijd door dik en dun heeft gesteund en me overal doorheen loodste als een vuurtoren aan mistig land, die moest ik de zin van deze pijn regelmatig expliceren. En alhoewel hij het allemaal goed verstond en me volledig carte blanche gaf in de keuze van de oefeningen, zowel de motivatie als het enthousiasme, heb ik van heel diep ingesloten in zijn geweldige thorax, de moed moeten boven halen. Het was echt een zware revalidatie die uitzonderlijk pijnlijk was verlopen. Ik heb nooit begrepen waaraan deze smart bij hem en zijn genezing heeft gelegen. Blinkend van geluk hebben we daarna op toppen van heuvels dikwijls met een high five te kennen gegeven dat het allemaal wel de moeite waard is gebleken. Er rest mij de herinnering van nog andere pijnlijke revalidaties. Dat deze doorzetting soms net zo erg is voor de therapeut als de patiënt zelf. Dikwijls heb ik ongezien mee pijn gehad, maar dat neemt niet weg dat de doelstelling met vlag en wimpel werd behaald, en menige vriendschap heeft er niet onder geleden.