Onder mijn voeten en handen.

Normaal zou de tocht vandaag na 15 kilometer al eindigen in Santander. Aangezien er in het logboek morgen een wandeling is voorzien van 38,5 kilometer, besprak ik met de afgevaardigden van de logistiek om vandaag iets verder te wandelen en zodoende morgen iets minder te moeten afleggen. Insgelijks is het parkeerprobleem in hartje Santander ook opgelost. Terwijl ik om 07.30 mijn bordje met platte kaas en bruine suiker leeg lepel, maak ik me de bedenking, vandaag zeker mijn regenjasje niet te vergeten. De wolkenschilderij is één en al expressionistische kunst van donkere kleuren en grauwe vlekken. Geen blauw penseeltrekje te bekennen. Ook valt er van die heel fijne zever maar te weinig om je er tegen te verdedigen. Ik vertrek dus om 08.04 uur met mijn zwart licht ademend Marcelleke want niet alleen de atmosfeer is zwoel, ook mijn lichaam blijft warm aanvoelen. Dus kleed ik me zo licht mogelijk, op het gevaar af dat dit zelfs een te frisse outfit is op deze trieste morgen. Het eerste uur moet er gedaald en geklommen worden langs de CA-443 (een soort departementale verkeersluwe asfaltweg) en plots na een kort venijnig klimmetje na een haakse bocht sta je met je koplampen frontaal op die mooie kliffen te schijnen. Ook het geluid van de branding overvalt je intens, net zoals de uitkijk op deze kustrotsen. Ik blijf erbij: soms kan ik het verschil met Ierland niet opmaken. Het feit van zoveel mooie natuurelementen tezamen voor je kijkers geworpen te krijgen, voelt aan alsof je even het wiel van je voorganger moet lossen. Even blijven staan helpt dan schitterend en je nek en schouderspieren wat beweging gunnen door als een zwaan, je hoofd langzaam draaiend de meander te doen opnemen. Beginnend van links durf ik dan wel eens een minuutje over doen om mijn hoofd van uiterst links naar rechts te draaien. Gelijktijdig speur ik gans de horizon af als een radar zoekend naar schip of vliegend tuig. Het helpt me om beelden vast te leggen die ik zeker niet wil vergeten. Dit is weer zo één van die mooie plekjes op deze Camino del Northe die mij doen glunderen van plezier en intens geluk. Wat is dit een prachtige streek, maar vertel het niet te veel verder, want anders komt iedereen naar hier. Al gauw kom ik enkele vroeger vertrokken pelgrims tegen op mijn pad. Sinds een dag of vier zijn hier veel jeugdige wandelaars bijgekomen. Een groep Spaanse 18 jarigen imiteert al wandelend liedjes van Leonard Cohen. Heimelijk neurie ik in mijn binnenste zachtjes mee op de melodie van Hallelujah Suzanne So long Marianne Take this waltz allemaal verschijnen ze op het repertoire. Ieder van de groep op beurt geeft een titel aan en de rest valt dan meezingend in. Gezien ik ook heel graag de muziek en het werk van Leonard Cohen hoorde en kon genieten van zijn zware dronkenmansstem, kende ik wel een deel van de liedjes en zodoende bleef ik dan ook enkele tijd meewandelen op het ritme van deze groep. Maar toch niet te lang. Voor we de veerpont bereiken moet ook de pelgrim een tweetal kilometer over het zandstrand lopen. Geen cadeau, want dat zand schuift weg en zowel de enkels als mijn knieën laten voelen dat ze deze ondergrond niet aangenaam vinden. Bovendien lopen je kousen en schoenen binnen de kortste keren vol met losse zandkorreltjes. Aan de steiger (voor mijn tweede en tevens laatste veerpont verhaal) ontmoet ik twee oudere Oostenrijkse heren. Het is te zeggen, mijn leeftijd, maar ze zagen er wel meer versleten uit. Zij doen 300 kilometer van deze Camino en willen over een tijdspanne van 4 jaar in Compostella aankomen. Dit was hun tweede jaar. Wanneer ik in Santander mijn voetjes terug op vaste grond plaats, sta ik onmiddellijk in het drukke verkeer. Het is alsof er een aardbeving plaats heeft in mijn hoofd. Die drukte van de stad, al die door elkaar lopende mensen, die rode voetgangerslichten, die toeterende Spanjolen met gebrek aan geduld, de bedelaars, het gekwetter van Spaanse tetteraars en de stank van uitlaatgassenEven wennen baasje, dacht ik. Gans Santander moet gedwarst worden. Van Oost naar West is het één grote aaneenschakeling van allerlei schone, dure, excentrieke en ook gewoon Spaanse winkels. Je komt er niet de gewone Spaanse Cantabriër tegen, wel de meer gegoede klasse en mooi opgedirkte vrouwen en adolescenten. Je kan het goed vergelijken met de Leuvense populatie in de Bondgenotenlaan op een zomerse braderiedag. Heel veel goed onderhouden en dan ook zeer nette parkjes en minipleintjes waar allerlei mogelijkheid is om zich te bewegen en kinderen te laten spelen. Het valt me hier weer maar eens op, maar in Spanje heeft het kleinste dorpje een kinderspeeltuin maar ook dikwijls outdoor fitness apparatuur voor volwassenen. Hoe groot of hoe klein dat dorpje ook mag zijn. Ik dank Jop en Vicky voor hun reactie via de blog en kan heel gewetensvol melden dat Jak ( biche de boubou) en tevens ook mijn beide vrouwelijke raadgeefsters, tevens dienst doende medische begeleidsters, senior leader in pedicure, manicure en coiffeuse-technieken, ook verantwoordelijken voor de keuken en catering, aangesteld als stafleden backstage, tevens logistieke verantwoordelijken en CEOs van deze operatie en project, het heel goed stellen en zich beter en beter beginnen aan te passen aan de grillen van een eenzame wandelaar. Ze beginnen het zelfs meer en meer plezierig te vinden. Ook de animatie bij thuiskomst begint er meer en meer op te trekken. Maar daar zijn fotos van. Vanavond eten we pasta met hesp en kaassaus en daarbij een goed glaasje bier. Mahou Classica original zijn blikjes van een halve liter en daar kom ik juist mee toe. Morgen trekken we verder naar Santilliana del Mar over een afstand van 32 kilometer. Hopelijk lezen we elkaar dan opnieuw.

Het is een uniek gebeuren in het kine-landschap. In Herent hebben de patiënten van een welbepaalde huisarts echter het grote voordeel dat die arts elke maand een uur van haar tijd besteed aan overleg in verband met de kinesitherapeutische behandeling van haar patiënten door ons. Elke tweede vrijdag van de maand tussen 13 en 14 uur ontmoeten de huisarts en ikzelf elkaar in haar spreekkamer en wordt er van gedachten gewisseld over de behandeling en het bereikte resultaat bij elk van haar patiënten die door iemand in onze praktijk behandeld worden. Het is historisch gegroeid omdat de huisarts en ikzelf ongeveer in dezelfde periode van start gingen met onze zelfstandige praktijk. Bij een beleefdheidsbezoek van mijzelf aan die huisarts, werd het voorstel geopperd dat zij heel graag haar patiënten van zeer nabij wou opvolgen, en om bijkomende administratieve verslagen te vermijden, werd zo deze formule leven ingeblazen. Een zeer vooruitstrevend initiatief zo blijkt. Want nu, anno 2018, wordt dit overlegmodel tussen kinesist en huisarts nog altijd als het ideale model vooruitgeschoven, maar omwille van tijdsdruk en het ontstaan van groepspraktijken is dit helaas in het werkveld haast niet zo gemakkelijk inpasbaar. Toch zijn zowel de arts als ikzelf overtuigd van het nut van zon overleg. Veel papierwerk en administratieve formaliteiten zijn op die plaats en tijd eenvoudig uit te wisselen. Ook kan er gepraat worden over randopmerkingen bij deze of gene diagnose. Een zeer nuttig instrument is de nabeschouwing van onze behandeling omdat de arts ook bekent dat zij dikwijls de patiënt maar beoordeelt in een momentopname. Heel veel ongekende informatie over herstelproces, therapietrouw, medicatiegebruik en dergelijke kan hier door onderling beraad in een klaarder daglicht geplaatst worden. Veel wordt gepraat over de resultaten van de therapie. Het is voor ons een bijkomende stimulans om het beste van onszelf te geven naar de zieke toe. Immers, elke maand volgt er een afweging in welke mate onze therapie al of niet resultaten heeft geboekt. Het overlegmodel zoals wij dat nu al een kleine 35 jaar toepassen wordt door onze Minister van Sociale zaken en volksgezondheid, Maggie De Block, heel zwaarwichtig verdedigd en vooruitgeschoven in tal van dossiers en studies betreffende kwaliteit bevorderende methodes in de eerstelijnsgezondheidszorg. Beiden zouden wij een patent moeten aanvragen voor deze manier van patiëntenbespreking. Denk echt niet dat deze vergadervorm van samenkomen en dialogeren een algemene norm is. Niet veel artsen zijn bereid om deze vorm van patiëntenopvolging en begeleiding toe te passen en te kaderen binnen hun eigen praktijkgebeuren. De voorbereiding en ook de vergadering zelf vergt heel wat tijd van zowel de kinesist als van de huisarts. Eerst is er de selectie en het uitzoeken van de patiënten van die bepaalde arts. Dan volgt het werk om voor elke patiënt een korte samenvatting te geven van de behandeling en het bereikte resultaat. Ten laatste wordt er een idee gegeven over de prognose. De toegepaste techniek samen met het tussentijds verslag zouden moeten kunnen argumenteren of de doelstellingen zijn bereikt, of een verdere behandeling verantwoord is, of dat er moet worden doorgestuurd voor verder onderzoek. Ik ben ervan overtuigd dat veel patiënten niet eens beseffen in wat voor een bevoordeelde situatie ze verkeren wanneer hun herstel en behandeling door dit overlegmodel worden gestreamd. Er is door al die jaren heen en door dit overleg een zekere professionele vertrouwensband gegroeid met die arts. Daar zijn waarden aan verbonden, ook extraprofessionele. Ik hoor ook al wel eens een cynische minder enthousiaste ondertoon. Soms wordt er door toeschouwers al eens gealludeerd op een geheim verbond, een kanalisatie van patiënten of afgesproken doorstuurgedrag. Dit is nu de ideale plaats om dit met klem te weerleggen. Ik kan u vertellen dat alle patiënten steeds vrij zijn en waren om te kiezen door welke therapeut ze willen (wilden) behandeld worden, bovendien zijn er verscheidene kinesitherapeuten die van die arts patiënten krijgen doorgestuurd op basis van hun specialiteit of beheersing van speciale technieken of stijlen. Meer nog, dit overleg werkte zeer aanstekelijk. In dit kielzog van beraadslagingen volgden later de lokale thuisverpleging en nog een andere kinesitherapeute die destijds bij mij haar loopbaan als zelfstandige begon en dus het klappen van de zweep leerde. Telkens op de eerste en de derde vrijdag van de maand is het hun beurt om te vergaderen. Bovendien is een beleefde maar toch vriendschappelijke relatie met een arts onontbeerlijk gebleken in moeilijk te behandelen aandoeningen. We wisten ons steeds loyaal gesteund door de dokter wanneer bepaalde toepassingen niet resulteerden zoals we hadden verwacht, net omdat de dokter wist hoe en wat we verrichtten. En het is nog altijd zo, dat een medische wetenschap geen exacte wetenschap is. Waarom de ene patiënt zo reageert op een behandeling en een andere patiënt gans anders (langere duur-meer pijn-) herstelt via dezelfde behandeling is nog steeds niet geweten. Om bepaalde dingen te kunnen bespreken, ook situaties waarin er werd gefaald moet je elkaar toch wel wat beter kennen en begrijpen. Hier speelt vertrouwen en loyaliteit een grote rol. Ooit ging ik samen met die arts op ziekenhuisbezoek bij een patiënt die we beiden behandelden. Wanneer je naast het ziekbed staat van die patiënt en samen afspraken kunt plannen voor de behandeling thuis is dit heel comfortabel voor alle partijen en worden latere misverstanden vermeden. Ook weet de patiënt zich gewaardeerd dat hij op die manier benaderd wordt. Het was meermaals in mijn zelfstandige loopbaan aangenaam werken op deze manier. De zieke weet zich veilig geborgen omdat zowel arts als kinesitherapeut de neus in dezelfde richting hebben met maar één doel: de patiënt beter maken. Ik ben een dankbare therapeut om de tijd en interesse die de arts voor mij in functie van haar patiënten spendeerde.