ODYSSEUS OP AIAIA. 

Elsegem, juni 2013.

[Petros Papachristianopoulos zit fier op de eerste rij in de grootste schouwburg van het land. Rechts van hem zit  de vrouw van de eerste minister, die dan ook nog ge-flankeerd wordt door de eerste minister himself. Rechts van de eerste minister zit de burgemeester van de stad, die zelf een vrouw is en zonder partner is gekomen. En dat alles ter gelegenheid van de première van zijn to-neelstuk “Odysseus op Aiaia”. Petros is niet aan zijn proefstuk toe. Maar nooit, au grand jamais, is één van zijn stukken opgevoerd. “De twistappel” niet en “De oorlog van Troje” niet, beide verhalen die te maken hebben met de Griekse mythologie. Net als “Odysseus op Aiaia” overigens. Maar ook “Een dochter voor het leven” en “De dokter wordt gigolo”, twee volkse blijspelen hebben geen genade gevonden in de ogen van de talrijke kleine toneelgroepen aan wie hij zijn werk heeft pogen te slijten. Tot hij, door een stom toeval, op een avondlijke receptie kennis maakte met de dochter van de eerste minister, wiens echtgenoot een dikke vinger in de pap bleek te hebben bij ’s lands belangrijkste toneelgezel-schap. Uit het een kwam het ander voort en nu zit hij dus hier, ineens vanuit het niets opgeklommen tot nagenoeg de hoogste trap van de ladder die een toneelschrijver zich kan indenken.

De zaal zit afgeladen vol. Achteraan zijn inderhaast een paar stoelen bijgezet. Omhoog gaat het doek]

DEEL 1.

De scène is een zonovergoten zuiders eiland. Er staan drie palmbomen en er stoeien drie jeugdige halfnaakte jonge meisjes. Eéntje doet aan touwtjespringen terwijl de twee anderen spelen met een grote strandbal. Hun namen zijn: Aglaia, Euphrosyne en Thalia. Het zijn dezelfde namen die ook de Charites dragen, de drie Gratiën. Die namen hebben ze ongetwijfeld van hun ouders gekregen bij hun geboorte, omdat die namen staan voor schoonheid, vreugde en geluk. Hun ouders? Maar wie zíjn hun ouders? Ze weten het zelf niet. In tegenstelling tot de Gratiën stammen zij allerminst af van Zeus, de oppergod. Als wezenkinderen zijn ze opgegroeid op dit eiland, onder toezicht van Kirke. Ja, Kirke is een échte godin want zij is de dochter van de zonnegod Helios. Kirke heeft zich over de drie meisjes ontfermd, maar ze speelt ook lelijk de baas over hen en dat maakt hen ongelukkig. Buiten henzelf en Kirke is hier overigens geen menselijk wezen op dit eiland en ook dát maakt hen ongelukkig. Dieren zijn er hier anders genoeg: leeuwen, tijgers, beren, varkens. Ja, vooral varkens… Kirke zegt dat zij alle drie van hoge afkomst zijn: ontstaan uit het bloed van de oergod Ouranos. Deze was de god van de hemel en had bij de godin van de aarde, Gaia, een paar dozijn kinderen verwekt. Maar bang als hij was, dat één van zijn kinderen hem van zijn hemelse troon zou stoten, had Oeranos al die kinderen in de Tartaros, de onderwereld, geworpen. Gaia echter bevrijdde zelf haar jongste telg, Kronos. Ze gaf hem een sikkel en ze gaf hem de opdracht Ouranos te verrassen in zijn slaap en zijn geslachtsorganen af te snijden. En aldus is geschied. Na zijn vader ontmand te hebben gooide Kronos de hele santenboetiek van op het Griekse vasteland een paar honderd kilometer ver in zee. Druppels bloed leekten op de aardbodem, in de schoot van moeder Aarde, als het ware.

- Die bloeddruppels hebben onze aardmoeder bevrucht, zegt Aglaia, die de wijste is van de drie. Daaruit zijn wij ontstaan.

- Weet je zeker dat het  bloeddruppels waren? vragen Euphrosyne en Thalia. In de lessen van biologie hebben we dat wel even anders geleerd.

Maar Aglaia verzekert hun dat het voortplantingsmecha- nisme bij de goden nogal eens afwijkend kan zijn van de norm.

- Zijn wij dan goden? vraagt Euphrosyne.

- En hebben wij het eeuwig leven? vraagt Thalia. En de eeuwige jeugd?

Aglaia acht zich geroepen om dit even uit te leggen aan haar zusters. Neen, ze zijn geen echte goden en in tegenstelling tot de goden hebben zij niet het eeuwig leven. Maar er is hun wel een láng leven beschoren, een leven dat honderden, misschien wel duizenden jaren kan duren. En de eeuwige jeugd? Ja, die hebben ze wél… voor zolang hun eeuwigheid duren zal, natuurlijk. Geen rimpeltje, niet het minste grijze haar zal ooit hun schoonheid en hun jeugd ontsieren. Het eeuwig leven en de eeuwige jeugd zijn niet noodzakelijk met elkaar verbonden. Ze kennen toch het verhaal van Eos, nietwaar, de godin van de dageraad, die verliefd was geworden op Tithonos, een sterveling. Eos vroeg aan de oppergod Zeus het eeuwig leven voor haar geliefde. Haar bede werd verhoord, maar omdat Eos nagelaten had de eeuwige jeugd erbij te vragen, ontsnapte Tithonos niet aan een voortdurende veroudering. Op de duur was hij helemaal ineengeschrompeld als een krekel. En als krekel is hij blijven verder leven.

Ja, dat verhaal kennen ze: dat hebben ze op school geleerd. En dat de edele delen van Ouranos uiteindelijk in de zee beland zijn, op luttele kilometers afstand van het eiland Cyprus. En dat dáár pas de zaadcellen van de oergod zich gemanifesteerd hebben. Dat ze zich vermengd hebben met Pontos, de zee. En dat op dat ogenblik en op die plaats de zee is beginnen schuimen en dat uit dat schuim een vrouwelijk wezen is ontstaan dat nog oneindig veel mooier is dan zijzelf, een wezen dat zowel het eeuwig leven als de eeuwige jeugd in zich verenigt: Aphrodite, de godin van de liefde, een godin “pur sang”. Zij zelf zijn slechts “nimfen”.

Neen, gelukkig zijn onze drie maagdelijke nimfen niet. Wat hebben zij aan hun schoonheid en aan hun “eeuwige” jeugd. Beklagenswaardig vinden zij hun toestand, hier op dit eenzame eiland. Behalve zijzelf en de godin Kirke – een tovergodin naar zij menen te weten – woont hier niemand. De voorbije jaren is er nog wel wat afwisseling geweest: regelmatig was er nieuws van de oorlog van Troje, hetwelk zij vernamen via de radio. Het waren fantastische verhalen over heldhaftige krijgers die vochten om het bezit van een vrouw, de mooie Helena van Sparta. Ze droomden ’s nachts dat zijzelf Helena waren en dat stoere mannen met gespierde blote bovenlijven zich over hen ontfermden. Dan lagen ze te rillen in hun bed en er fladderde iets in hun onderbuik. Maar sinds de oorlog ten einde is brengt de radio enkel nog saaie jankerige muziek en slechts nu en dan zien ze een verdwaald schip in de verte. Zelden meert er iemand aan op het eiland, ofschoon er een haventje is. Het haventje bevindt zich in de buurt van het paleis van Kirke en als er al eens een vreemdeling het eiland betreedt wordt hij door de godin angstvallig aan het oog van de drie nimfen onttrokken. Gedurende een korte of langere tijd amuseert Kirke zich dan met de vreemdeling. Ze speelt spelletjes met hem en als ze moe gespeeld is tovert ze hem om in een of ander dier. Verscheidene dieren bevolken het eiland, allemaal omgetoverde verdwaalde reizigers, schipbreukelingen vaak, die de nimfen enkel te zien krijgen in hun dierlijke gedaante. Er zijn leeuwen bij en tijgers en luipaarden, maar ze doen niemand kwaad en ze zijn zo zachtaardig als lammetjes.

Toch heerlijk zo te leven op een altijd zonbeschenen eiland, zou een mens denken. Maar dat leven kan de nimfen niet bekoren, en ook de talloze zongerijpte vruchten kunnen hen niet langer bekoren: druiven, peren, bananen, vijgen, sinaasappelen… Waar zij naar verlangen is een man. Een man. Zij weten nauwelijks hoe een man er uitziet, buiten enige noties uit de lessen biologie. Theoretische noties… En Kirke, die dwarsboomt alleen maar hun verlangens. Wat kan hun dit eiland schelen? En hoezeer hebben zij lak aan eeuwige jeugd of aan onsterfelijkheid? Wat hebben ze aan het leven, laat staan het eeuwig leven, een leven zonder man? Een man! Zie, ze krijgen weer trillingen in de buik, als ze alleen nog maar aan een man denken… Maar nu moeten ze even van het toneel. Kirke zou immers boos kunnen zijn omdat zij zo lang wegblijven…

Nu betreedt een man het toneel. Hij lijkt uitgeput. Hij is geen jonge knaap meer, maar duidelijk nog in de volle kracht van het leven. Zijn kleren hangen als lompen om zijn leden. Maar ondanks zijn gehavende toestand  straalt de man kracht uit en adel.

[De vrouw van de eerste minister slaakt een zucht van opwinding]

De man is niemand minder dan Odysseus, de koning van Ithaka, die op de terugweg is van Troje naar zijn geboortegrond, na een gruwelijke oorlog, die tien jaar geduurd heeft. Hij wenkt zijn drie kompanen. Zij komen te voorschijn, eveneens fel toegetakeld en met wonden overdekt. Van de vele strijders die Odysseus naar Troje vergezeld hebben zijn zij de enige nog overgeblevenen. Het grootste deel van de strijdmakkers is gesneuveld in de oorlog. Een ander deel werd gedood tijdens de terugreis, door de bewoners van het eiland Ismaros, de Kykonen. Dat was hun eigen schuld: ze hadden maar niet moeten plunderen op het eiland en de vrouwen van de Kykonen niet moeten verkrachten. Ook op het eiland van de éénogige reuzen zijn nog vele van de overblijvende strijdmakkers omgekomen, in het hol van Polyphemos, alwaar zij tot voedsel dienden voor de mensenetende cycloop. En toen zij voorbij het eiland van de Laystrigonen voeren, zijn hun schepen door de bevolking – eveneens reuzen – bekogeld met grote rotsblokken, zodat alle overblijvende mannen, op vier na, alsook de overblijvende schepen, op één na, ten onder zijn gegaan. Geen wonder dat Odysseus’ gezellen met een bang hart dit eiland betreden. Odysseus moedigt hen aan:

- Komaan, vrienden, op dit klein, lieflijk eiland hebben wij niets te vrezen.

- Zou dit eiland onbewoond zijn? Vraagt één van de makkers.

- Het lijkt wel zo, zegt Odysseus. Hier zijn ongetwijfeld geen woeste krijgers en geen mensenetende reuzen…

- En geen mooie vrouwen, die ons het heimwee naar huis kunnen doen vergeten, werpt er één op.

En dat ontlokt een zucht van ontgoocheling bij de andere twee.

- Dwazen, denkt Odysseus.

Geen van de vier schipbreukelingen heeft zin om lang op dit eiland te vertoeven. Maar de duisternis begint te vallen en ze zullen alvast de komende nacht hier moeten doorbrengen. Morgenochtend zullen ze proberen hun gestrand schip weer zeewaardig te maken. Odysseus legt zich te ruste onder een boom. Zijn makkers verlaten het toneel: zij vinden het veiliger vannacht op het schip te slapen…

Odysseus ligt weldra te snurken als een varkentje. In het halfdonker nadert een sombere gestalte. De geheimzin-nige is gehuld in een soort cape. Op het hoofd heeft hij een helm en hij heeft een staf in de hand. Hij loopt wat rond op de scène, tot hij Odysseus opmerkt. Hij gaat gezwind op hem af en schudt hem wakker. Odysseus is hevig geschrokken, hij grijpt naar zijn mes en wil daarmee de vreemde indringer te lijf gaan. Maar deze ontwijkt met een katachtige lenigheid en hij spreekt Odysseus toe:

- Stop dat mes weer in de schede, o dappere maar sterfelijke Odysseus. Mij doden kunt gij niet, want ik behoor tot de onsterfelijken. Tracht ook niet mij te verwonden, want ik kom in vrede. Ik kom in opdracht van mijn vader, de oppergod Zeus en van mijn half-zuster, de wijze godin Athena.

Odysseus staat nu recht tegenover de god. Hij laat het mes uit zijn handen glijden. Hij stamelt:

- Dan zijt gij ongetwijfeld Hermes, de bode van Zeus en de god van de commercie…

- …en van de leugenaars en de dieven, voegt Hermes er lachend aan toe. Dat hebt gij goed geraden. Niet voor niets zijt gij de slimste en de vindingrijkste onder alle stervelingen. Weet dat Poseidon, de god van de zeeën het op u gemunt heeft en niets anders wil dan u te vernietigen, uit wraak omdat gij zijn zoon Polyphemos zwaar verminkt hebt. Maar heb vertrouwen. Mijn vader Zeus staat aan uw zijde en nu zijn broer Poseidon voor enkele weken op reis is in Afrika, heeft hij besloten u te helpen. Daarom zendt hij mij om u bij te staan met raad en daad.

- Zeg mij dan waar ik mij bevind, hoe de naam is van dit eiland, waar mijn makkers en ik zijn terechtgekomen. En of het bewoond is door reuzen of monsters die ons naar het leven zullen staan.

- De naam van het eiland is Aiaia.

- Aiaia?

- Precies, Aiaia!

- Ja, natuurlijk, ik dacht even dat u zich pijn had gedaan. Maar vertelt u alstublieft verder.

- Dit eiland wordt bewoond door een onsterfelijke vrouw, een godin dus, die in schoonheid nauwelijks moet onderdoen voor de mooie Helena of zelfs voor Aphrodite. Haar naam is Kirke.

- Kirke!? Is zij niet de dochter van Helios, de zonnegod?

- Zeer zeker. Zij woont hier in een paleis. Het bevindt zich aan de andere kant van het eiland. En dan… wonen er op dit eiland nog drie andere vrouwspersonen. Ze zijn  Kirke’s onderdanige dienaressen.

- Sterfelijke vrouwen? Of zijn het godinnen?

- Noch ’t een noch ’t ander. Nimfen zijn het.

- Zijn ze jong? En mooi?

- Allebei. Nimfen zijn altijd jong en mooi. Niet zo mooi als Kirke natuurlijk, maar tóch: héél veel moeten ze niet voor hun meesteres onderdoen.

- O wee, wat voor rampen staan er nog te wachten. U moet weten dat ik hier met drie makkers aangespoeld ben op dit eiland. Als ze die meiden te zien krijgen zijn ze hier misschien met geen stokken meer weg te krijgen. Zij brengen nu de nacht door op het strand in ons gehavend schip, bang als ze zijn voor monsters en wilde dieren.

- Monsters zijn er niet op dit eiland en de wilde dieren zijn hier zo tam als lammetjes. En weinig hebt gij te vrezen van de nimfen: Kirke weet haar dienaressen steeds goed af te schermen van de andere sekse. Desondanks bedreigt u hier een groot gevaar!

- En dat is?

- Kirke zelf. Zij is namelijk zeer bedreven in de kunst van het toveren. Gij kunt ervan op aan dat ze zal proberen u in haar netten te strikken. Met alle tovermiddelen waarover zij beschikt, en ook met haar charme, zal zij pogen u vrouw en kind, familie en vaderland te doen vergeten en u vast te houden op het eiland.

- Dat hebben ze ook geprobeerd op het eiland van de Lotofagen, de lotuseters. Wij waren op het eiland aange-spoeld, zoals wij nu op dít eiland zijn aangespoeld. Toen waren we nog veel talrijker. Bijna al mijn makkers zijn omgekomen: er zijn er nu nog amper drie over. Wij werden er uitgenodigd om van de lotusplant te eten. De meesten waren op hun hoede, maar degenen die van de plant gegeten hadden, vergaten outer en heerd en wensten niets liever dan op het eiland te blijven. Gelukkig waren het er maar enkelen en met geweld konden ze weer naar de schepen gebracht worden.

- Dat verhaal is mij halvelings bekend. Kirke is nog hon-derd keer meer te duchten dan de Lotofagen. Wat zij met uw makkers voor heeft, weet ik niet precies, maar ik weet wel zeker dat ze u op dit eiland wil vasthouden. Ze zal u ongetwijfeld iets te eten of te drinken aanbieden waardoor gij uw geliefde vaderland zult vergeten en alle zelfcontrole zult verliezen. Zij is een tovenares, Odys-seus! Een tovenares in een betoverend lichaam, een gevaarlijk lichaam… Maar vrees niet: ik zei immers dat Zeus mij zendt om u te helpen.

Nu haalt Hermes van onder zijn mantel een plant te voorschijn en overhandigt ze aan Odysseus.

- Eet deze plant op staande voet op, Odysseus, met wortel en al, en ge zult voor altijd beschermd zijn tegen alle listen en tovertruken van Kirke.

Terwijl Hermes zich reeds verwijdert, roept Odysseus hem nog woorden van dank na en belooft hem een mooi offer te brengen als hij eenmaal in zijn vaderland zal teruggekeerd zijn. De plant die de god hem heeft gegeven is gauw verorberd. Ze heeft een bittere nasmaak en die spoelt Odysseus weg met een slok wijn uit de veldfles die nog om zijn middel bengelt. Hij prijst de wijn, een restant van de twaalf dozijn flessen die hij op het eiland Ismaros gekregen heeft van een priester, nadat hij hem het leven had gespaard. Die wijn heeft tenslotte ook Odysseus’ leven, en dat van verscheidene van zijn makkers gered op het eiland van de cyclopen. Ze hebben er de cycloop Polyphemos immers zo stomdron-ken mee gemaakt dat hij in een zeer diepe slaap viel. Daarna hebben ze Polyphemos’ enig oog uitgebrand, hetgeen hen in de gelegenheid stelde te ontsnappen.

Odysseus neemt er nog een slaappil bovenop en in minder dan geen tijd ligt hij weer te snurken.

Bij het eerste morgenlicht verschijnen de nimfen weer ten tonele. Ze horen een vreemd geknor. Zou het een varken zijn? Ze kennen het geknor van varkens: er lopen er genoeg rond op het eiland. Neen, het geknor van een varken klinkt toch anders. Ze schrikken geen klein beetje als ze plots Odysseus opmerken, die nog steeds zwaar snurkend “in Morfeus’ armen” ligt. Hun nieuwsgierig-heid overwint de vrees en ze besluiten dit vreemde wezen te onderzoeken. Zou het een man kunnen zijn? Hun vermoeden wordt bewaarheid: dankzij hetgeen ze zich nog herinneren uit de lessen van biologie komen ze tot de conclusie dat het hier wel degelijk om een man gaat. Maar, wat moeten zij met hem aanvangen? Waar dient zo’n man voor? Wat doe je eigenlijk met een man?

- Zullen we hem verstoppen? vraagt de ene.

- Misschien kunnen we hem beter eerst wakker maken, zegt een andere.

Dat lijkt hun een goed idee. Ze knijpen zijn neus dicht, kriebelen aan zijn voetzolen, ze trekken aan zijn oren. Tevergeefs. Het lijkt wel of deze vreemde man niet wakker te krijgen is.

- Als we eens probeerden hem te kussen, stelt Aglaia voor. Ze giechelt met haar eigen voorstel, en de anderen giechelen mee.

- Kussen op de mond?

- Ja, wáár anders?

Kussen, ja, dat lijkt hun wel wat. Aglaia buigt zich aarzelend over Odysseus om hem te kussen. Maar ze durft niet goed.

- Doe jij maar eerst, zegt ze tegen Euphrosyne.

Maar deze durft evenmin:

- Ik ben bang dat hij verandert in een kikker, als ik hem ga kussen.

- Jij leest teveel sprookjes, zegt Thalia. En daarenboven, mannen veranderen nooit in kikkers. Het zijn kikkers die in mannen veranderen. Kom, ik zal het eens voordoen.

Maar ook Thalia durft niet goed. Ze aarzelt:

- Moeten we dit niet melden aan Kirke?

- Maar die zal hem natuurlijk weer voor zichzelf houden en hem na een tijdje misschien veranderen in een of ander dier. Laten we hem voorlopig verbergen, achter die struiken daar.

Dat lijkt hun alle drie een goed idee. Terwijl ze Odysseus optillen horen ze plots de stem van Kirke. Verschrikt laten ze de nog steeds slapende Odysseus vallen en ze gaan zich verbergen achter een struik, vanwaar ze met spanning zullen afloeren wat komen gaat.

Odysseus is wakker geschoten door de val. Kirke verschijnt nu ten tonele. Een schitterende, goddelijke verschijning. Ze herkent Odysseus onmiddellijk.

- Odysseus, roept ze uit, mijn held! Eindelijk zijt ge daar.

Kirke buigt zich over Odysseus en steekt haar armen naar hem uit, maar deze, nog enigszins bedwelmd en verblind door Kirke‘s uitstraling, maakt een afwerend gebaar:

- Wie zijt gij? Naar uw schoonheid en uw schittering te oordelen, moet gij wel een godin zijn.

- Dat hebt gij goed geraden, Odysseus, slimste aller stervelingen. Ik ben Kirke, dochter van niemand minder dan Helios, de zonnegod himself.

- Hoe kent gij mij? Hoe weet gij dat ik Odysseus heet? Is het dan toch waar dat goden alles weten?

Langzaam komt Odysseus rechtop zitten. Vol bewonde-ring voor zijn gespierd lichaam staart Kirke hem aan. Ze rilt, ze is even de kluts kwijt, ze stamelt:

- Goden weten véél Odysseus, niet álles. Mijn vader Helios bijvoorbeeld weet enkel wat hij met eigen ogen gezien heeft, maar da’s natuurlijk wel een heleboel… De enige die álles weet is Zeus. En dan nog… ’t Gebeurt meer dan eens dat zijn aandacht afgeleid wordt waardoor iets aan zijn alziend oog ontsnapt. Maar dat ik u herken en dat ik niet verwonderd ben u hier te ontmoeten, mijn knappe welgebouwde held, heeft niets te maken met mijn goddelijke status: het orakel heeft het mij voorspeld!

Bij ’t uitspreken van de woorden “mijn knappe welgebouwde held” is Kirke naast Odysseus op de grond gaan zitten. Ze streelt zijn stoere borstkas en zijn gespierde armen. Hij reageert niet op haar strelingen. Roerloos zit hij voor zich uit te kijken.

- Vindt gij het niet aangenaam dat ik u aanraak, Odysseus? Vindt ge mij niet aantrekkelijk? Hoorde ik u daarnet niet mijn schoonheid roemen?

Odysseus blijft onbewogen, hij lijkt in gedachten verzonken.

- O, dappere, stoere, listige en ook verstandige held van mij! Hoezeer heb ik niet naar deze kennismaking uitgekeken. Zwermen vlinders hebben mijn lichaam doorzinderd, telkens als ik kennis kreeg van uw roemrijke daden tijdens de oorlog van Troje, de moeder van alle oorlogen. En toen ik vernam dat door uw listig optreden de oorlog in het voordeel van de Grieken beslecht was, stond mijn lichaam in vuur en vlam voor u. Uw onverschilligheid doet mij pijn, Odysseus. Zit toch niet steeds voor u uit te staren, kijk mij aan en zeg mij of ge mij mooi vindt.

Traag wendt Odysseus het hoofd in haar richting. Een poos kijkt hij haar aan en blijft daarna weer sprakeloos.

- Ik weet dat gij op weg zijt naar uw thuisland, Ithaka. En ik weet ook dat de goden u de terugtocht moeilijk, wat zeg ik, onmogelijk maken. Niemand beter dan ik begrijpt uw moedeloosheid. Geen menselijke gevoelens zijn godinnen vreemd, mijn lieve Odysseus. Daarin verschil-len wij niet van de mensen. Wij kennen dezelfde gevoe-lens, dezelfde pijnen, hetzelfde genot. Op twee punten slechts verschillen wij van de mensen: wij hebben de eeuwige jeugd en de onsterfelijkheid. Maar dat doet hier niets ter zake. Kom lieveling, laat uw hart ontdooien en vertel mij van uw wedervaren op de terugreis, die u niet naar Ithaka gebracht heeft, maar naar… mij.

Weer streelt Kirke de stoere borstkas.

- Vertel mij lieveling van uw omzwervingen, want daar-van is weinig of niets mij ter ore gekomen.

Zonder Kirke aan te kijken en zonder emotie te laten blijken, begint Odysseus een verhaal te doen.

- Een krachtige wind dreef onze schepen met de over-gebleven manschappen vanuit het geplunderde en platgebrande Troje in noordelijke richting. Zo bereikten wij de kusten van Thracië. Daar gingen we aan land bij een kustplaats die Ismaros heet. De inwoners van Ismaros, de Kikonen, waren tijdens de oorlog bondgeno-ten geweest van Troje.

Smachtend aanhoort Kirke haar held:

- En u werd er niet hartelijk verwelkomd?

- Vanzelfsprekend niet. Mijn mannen raakten slaags met de inwoners. Bij dat gevecht moesten de Kikonen al snel het onderspit delven. Alle mannelijke inwoners van het stadje, die er niet in slaagden het bergachtig binnenland in te vluchten, werden gedood. Eén werd er gespaard, door mijn toedoen: Maron, de priester van Apollo. Uit dankbaarheid schonk hij mij twaalf kruiken opperste beste wijn. Vooraleer van Ismaros weg te varen, plun-derden mijn mannen de streek en ze verkrachtten de vrouwen.

- En gij, mijn held, hebt ook gij u schuldig gemaakt aan die barbarijen?

- Aan het plunderen wel, niet aan het verkrachten. Ik gaf mijn mannen de raad de plaats zo snel mogelijk te verlaten, maar ze sloegen mijn raad in de wind en bijna was dát hun fataal geworden. De enkelen die gevlucht waren, hadden geoefende krijgers uit de omgeving gemobiliseerd. Dezen gingen de confrontatie aan met ons. Vele van mijn mannen werden gedood. Toch kon-den de meesten nog de schepen bereiken…

Odysseus stopt met zijn verhaal en blijft weer even in stilte verzonken.

- En hoe ging het verder, Odysseus? Zie hoe zeer ik brand van verlangen om te weten hoe het verder is verlopen. Vertel, ik zie dat het u goed doet, uw hart te kunnen luchten. Uw versteende ziel begint stilaan te ontdooien.

- Een krachtige noordenwind dreef nu de schepen zuidwaarts tot aan kaap Malea, het meest zuidelijk punt van de Peloponnesos. Maar het was duidelijk dat de goden nu niet langer aan onze zijde stonden. Door een felle stormwind werden onze schepen, twaalf nog in getal, verder gedreven naar de kusten van Noord-Afrika, en uiteindelijk belandden wij in het land van de Lotophagen.

- Zijn dat niet de Lotuseters, die zich voeden met de vruchten van de lotusboom?

- Precies. Het zijn vriendelijke en gastvrije mensen. De vruchten die ze ons aanboden waren lekker, zo bleek.

- Maar wie de lotusvrucht eet, verliest zijn geheugen, nietwaar?

- Dat wist ik toen nog niet. Niettemin was ik op mijn hoede en ik weigerde van de vruchten te eten. Degenen die het wel gedaan hadden bleken zich plots niets meer te herinneren van hun geboortestreek, noch van hun familie, noch van de oorlog.

- Wat vreselijk!

Het klinkt niet echt gemeend zoals Kirke dit zegt. Ze streelt nog steeds Odysseus’ armen en borst. Deze gaat, schijnbaar onberoerd, verder:

- De behoefte om naar hun vaderland terug te keren was helemaal verdwenen en ze wensten niets liever dan te blijven in dat zonnig land, met zijn hartelijke mensen en zijn heerlijke vruchten.

- Was het in dat land zonniger dan hier, en waren de mensen er vriendelijker? Uiteindelijk zijn jullie daar toch weggegaan?

- Ikzelf en enkelen die evenmin van de lotusplant had-den gegeten, slaagden er uiteindelijk in allen met geweld naar de schepen te drijven.

- Wat vreselijk toch! zegt Kirke weer en haar stem klinkt nog valser dan daarnet.

- Maar het werd nog véél vreselijker. Het land waar wij, nog steeds door wilde stormen gedreven, vervolgens belandden, was bewoond door cyclopen. Ach, waren wij daar maar nooit terechtgekomen.

Odysseus’ stemt trilt en hij pinkt een traan weg. Kirke haast zich een zakdoek boven te halen en teder wrijft ze ermee over zijn wang. Dit ontlokt een lichte glimlach bij Odysseus. Hoofdschuddend en zwaar zuchtend begint hij zijn verhaal over het wedervaren bij de cycloop:

- Vóór de kust van het Cyclopenland, lag een eiland. Wij brachten er onze schepen aan land, behalve één, waarmee ik met de twaalf dappersten onder mijn mannen de tegenoverliggende kust ging verkennen. We kwamen bij een rotswand, waarin een groot gat was dat toegang gaf tot een reusachtig hol. Dat was het hol van de éénogige reus Polyphemos, de leider van de aldaar wonende cyclopen. Net als de andere cyclopen woonde Polyphemos alleen in zijn hol, zonder zich in te laten met zijn buren. Voorzichtig betraden wij de woonplaats van de reus. Ach, hadden we dat maar niet gedaan!...

Weer stokt zijn stem in de keel. Eén en al oor en één en al bewondering voor haar held, schurkt Kirke tegen hem aan:

- Ga verder, Odysseus. Laat mij niet in spanning.

- Toen onze ogen wat aan de duisternis gewend waren, zagen we enkele jonge geitjes en grote hoeveelheden kaas tegen de wanden. Voedsel te over dus voor onze hongerige magen. We roosterden een paar van de geitjes en we deden ons eveneens te goed aan de kaas. Toen kwam plots een kudde dieren de grot binnen, schapen en geiten door elkaar, gevolgd door een enorme reus met één oog, in ’t midden van een kolossaal voorhoofd.

Kirke ademt diep in en vergeet weer uit te ademen van de spanning.

[En in de zaal gebeurt precies hetzelfde met de vrouw van de eerste minister. Tegelijkertijd legt ze onbewust haar hand op de knie van Petros  Papachristianopoulos, waarna ze die hand onmiddellijk verschrikt weer terugtrekt: ’t is de spanning die haar parten speelt, die haar één seconde haar fatsoen heeft doen vergeten…] 

VERVOLG OP 15.1.2018

08-01-2018 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

“Odysseus op Aiaia” is een klassieke tragedie in een nieuw kleedje. Het is een verhaal van liefde en hartstocht, gebaseerd op het eeuwenoude verhaal van de omzwervingen van de Griekse held Odysseus, na de oorlog van Troje. Het was oorspronkelijk bedoeld als een deel van een trilogie. Het eerste deel (“De Twistappel”) is een toneelstuk dat handelt over de oorsprong van de Trojaanse oorlog. Het tweede (“De Oorlog van Troje”) is eveneens een toneelstuk dat een belangrijke episode uit de oorlog behandelt. Dit derde deel was oorspronkelijk eveneens bedoeld als toneelstuk en het draagt nog duidelijk de sporen ervan (de dialogen zijn niet helemaal uitgewerkt). Het is overigens zonder veel moeite te bewerken voor toneelopvoering.  Humor en erotiek ontbreken allerminst in dit werk, net zo min als in de eerste twee delen. De drie delen werden alle, enkele jaren geleden in boekvorm uitgegeven (voor inlichtingen surf naar www.bloggen.be/zerar/archief.php?ID=2879394). “Odysseus op Aiaia” verschijnt op mijn blog (www.bloggen.be/mythos) vanaf 8 januari iedere maandag in vier afleveringen. Mocht iemand geïnteresseerd zijn om het ten tonele te brengen, hij neme contact op met mij (kvansteenbrugge@gmail.com). Rechten, van welke aard dan ook, zijn (wat mij betreft althans ) niet verschuldigd.

05-01-2018 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Op 8/9 waren er op deze blog 36 bezoekers en op 9/9 nog 24. Hoe dan ook ongewoon hoge cijfers voor deze “vergeten blog”. De trend heeft zich helaas niet doorgezet en nu zijn we teruggevallen op het aantal van vóór 8/9: een paar bezoekers per dag. Op mijn voorstel om een uitgebreid verhaal te schrijven omtrent de oorlog van Troje is er maar één positieve reactie gekomen. Ik weet het wel, ter wille van één enkele rechtvaardige ziel zou de Heer Sodom en Gomorrha gespaard hebben. Maar ik ben de Heer niet, en – u begrijpt het al – van dat uitgebreid verhaal komt dus niets in huis.

Overigens bestaan er een drietal werken van mijn hand – De Twistappel, Strijdtoneel Troje, Odysseus op Aiaia – die verhalen over respectievelijk de aanleiding tot de oorlog, de krijgsverrichtingen en de nasleep van de oorlog. Het zijn in feite toneelstukken, uitgegeven bij Shopmybook en te bestellen via www.shopmybook.be.  “Odysseus op Aiaia” kan ook rechtstreeks bij mij besteld worden (kvansteenbrugge@gmail.com; ik neem dan de verzendingskosten te mijnen laste). Vanaf 2015 is dit laatste verhaal ook te raadplegen voor het grote publiek in de Provinciale Bibliotheek van Westvlaanderen,  Jan van Eyckplein 1 te Brugge. En ten slotte, voor alle geïnteresseerden die zich kosten en moeite willen besparen: elk van de drie werken kan gratis via mail opgestuurd worden op eenvoudige aanvraag via bovenstaand mail-adres.

Wat betreft het boek “Uit het schuim van de zee” (cf. www.bloggen.be/dzeus/archief.php?ID=2010440): het succes is voldoende groot, zodat er toch weer een nieuwe druk komt. De betalingsmodaliteiten zijn evenwel veranderd. Er dient voortaan vooraf 25,00 euro gestort (18,95 + deelname in de verzendkosten). Dit geldt enkel voor België en Nederland.

30-09-2014 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

11-09-2014 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

In mijn boek “Uit het schuim van de zee” (de Griekse mythologie in 136 boeiende verhalen, 404 pag., uitg. 2011) kunt u het verhaal lezen van Europa, de prinses die door de Griekse oppergod Zeus, in de gedaante van een stier, werd ontvoerd. Haar beeltenis prijkt op de nieuwste bankbiljetten van vijf euro, nl. het kopje aan de rechterkant, alsook het watermerk hetwelk u ziet onder de handtekening van Mario Draghi als u het briefje voor een lichtbron houdt.

Het beeld is afkomstig van een schilderij op een meer dan tweeduizend jaar oude Romeinse vaas (een mengvat) die zich bevindt in het Louvre in Parijs. Ook de stier is afgebeeld op de vaas.

Hierna volgt een uittreksel uit het boek:

Poseidon, de god die heerste over de zeeën, was de broer van de oppergod Zeus. Net als zijn broer was hij zeer gevoelig voor vrouwelijk schoon. Libya, een kleindochter van Zeus en Io, zoals we in het vorig verhaal gezien hebben, was een van de velen die door Poseidon bemind werden. Dat resulteerde in een tweeling: Agenor en Belos. Agenor trok vanuit zijn geboorteplaats in Egypte naar Tyrus in Kanaän, waar hij koning werd. Hij kreeg zes nakomelingen: één dochter en vijf zonen. De dochter heette Europa. En wie ontbrandde in liefde voor deze schone maagd? Zeus! Om haar te versieren had hij een ingenieus plan bedacht. Hij gaf zijn zoon Hermes de opdracht het vee van Agenor naar de zeekust van Tyrus te drijven, alwaar Europa vaak vertoefde. Hij veranderde zichzelf in een stier en begaf zich tussen het vee. Europa merkte het dier op en raakte in vervoering door de indrukwekkende gestalte, de schitterende witte vacht en de grote trouwe ogen. De stier liet zich gewillig strelen door het meisje en nodigde haar uit op zijn rug plaats te nemen. Pas was dit geschied, of hij zette het op een lopen, recht de zee in, en waar het water te diep werd begon hij te zwemmen. Europa was niet weinig geschrokken, ze schreeuwde het uit van angst en ze riep de goden ter hulp. Maar de stier had geen oren naar haar smeekbeden en in een razend tempo zwom hij alover de Middellandse Zee tot hij het eiland Kreta bereikte. Aan de zuidelijke kust van het eiland ging hij aan land, op een plaats waar nu de stad Gortyna ligt. Hier nam hij weer zijn normale gedaante aan. Onder de schaduw van een reusachtige olijfboom had hij betrekking met Europa. De boom staat daar nog: ik heb hem met eigen ogen gezien. In een nabijgelegen grot schonk Europa het leven aan een zoon, de latere koning Minos, legendarisch heerser in de machtige burcht van Knossos, en naar wie de Minoïsche cultuur zou genoemd worden. In diezelfde grot kreeg Europa nog meerdere malen het bezoek van Zeus en ze schonk hem later nog twee zonen: Rhadamanthys en Sarpedon.

Op het thuisfront in Tyrus was men ondertussen zeer bezorgd en bedroefd vanwege de verdwijning van Europa. Vader Agenor stuurde uiteindelijk zijn vijf zonen uit naar alle windstreken om hun zuster te zoeken. Hij legde hun meteen het verbod op het ouderlijk paleis nog te betreden zolang Europa niet teruggevonden was…

Het vervolg van ’t verhaal kunt u verder lezen op pag. 47-49 van het boek of door te surfen naar www.bloggen.be/dzeus/archief.php?ID=14 en scrollen naar nr.10 “Europa en Kadmos”. U vindt er ook een tekening van Europa op de stier, door J. Bauwens.

29-06-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Vanaf begin 2013 worden op deze blog de grote klassieke verhalen uit de Griekse mythologie gepubliceerd, in korte afleveringen en in een verhaaltrant die aangepast is voor 10- tot 14-jarigen. Sommige verhalen zullen met tekeningen geïllustreerd zijn.  Voor meer uitgebreide literatuur omtrent de hele Griekse mythologie kan ik mijn boek “Uit het schuim van de zee” aanbevelen.

Wie stuurt tekeningen (via mail: kvansteenbrugge@gmail.com)? Ze komen alle op de blog.

       VOORLOPIG GESTOPT WEGENS GEBREK AAN RESPONS...

05-04-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

§ 12. Koning Oidipous (12)

Helaas! Pas had Semele de oppergod in al zijn glorie aanschouwd of zij vatte vuur en in geen tijd bleef alleen haar verkoold lichaam over. En toen realiseerde Zeus zich dat Semele hem de dag tevoren had verteld dat zij zijn kind droeg. Misschien was het ongeboren kind nog te redden? Zeus riep zijn trouwe zoon Hermes ter hulp. Snel als de weerlicht – dank zij zijn gevleugelde sandalen – was deze ter plaatse. Er was geen tijd te verliezen. Met één haal sneed Hermes de buik van de dode open en haalde de ongeboren vrucht eruit: dit was de allereerste keizersnede. Het kind was onooglijk klein en niet levensvatbaar. Hermes stelde voor het in de dij van Zeus in te planten. En dat geschiedde. En toen het kind voldragen was, verloste Hermes zijn vader van een zoon: Dionysos. Dit kind zou de god van de wijn en van het vertier worden. Jullie weten nu waarom van hem gezegd wordt dat hij tweemaal geboren werd. Hermes nam de pasgeborene op de arm en hij hield hem een tros druiven voor. Eeuwen later heeft de Griekse kunstenaar Praxiteles van dit lieflijk toneeltje een prachtig beeldhouwwerk gemaakt. Door velen wordt dit beeld beschouwd als het mooiste dat ooit door mensenhanden werd voortgebracht. Het is heden ten dage nog te bewonderen in het archeologisch museum van Olympia, de stad waar het werd opgegraven en waar in 776 vóór Christus de eerste Olympische Spelen van de Oudheid plaatsgrepen.

Zeus gaf Hermes nu de opdracht zijn pasgeboren zoon weg te brengen naar een veilig oord, waar nimfen het kind ongestoord zouden kunnen opvoeden en bewaken. Zeus was bang dat zijn echtgenote haar woede zou koelen op de kleine Dionysos. Het is immers bekend dat Hera wraakgevoelens koesterde jegens de talrijke bastaardkinderen van Zeus, die voortgekomen waren uit de talloze buitenechtelijke verhoudingen van de oppergod.

26-03-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

§11. Koning Oidipous (11)

Semele dacht natuurlijk dat de geliefde jongen een grapje maakte, maar diep in haar binnenste knaagde de twijfel. Zij vertelde alles aan haar zusters, maar dezen lachten haar uit:

- En jij gelooft dergelijke onzin! Zo zie je maar dat liefde blind maakt. En gesteld dat hij werkelijk Zeus is, dan moet hij  toch in staat zijn zich aan jou te vertonen in zijn gewone goddelijke gedaante, in zijn schitterend gewaad en met zijn gouden staf en zijn bliksem. Eis dat hij zijn vermomming aflegt, al was het maar één enkele keer.

En toen ze later weer eens in elkanders armen lagen, Semele en haar beminde en hij haar volop zijn liefde betuigde, zwoer hij haar in een moment van onbedachtzaamheid, dat hij haar alles zou geven wat zij maar wilde. Als bewijs van zijn liefde.

- Eén ding slechts wens ik van jou, mijn liefste. Je beweert dat jij Zeus bent. Vertoon je dan aan mij in de ware gedaante van de allerhoogste god, met gouden gewaden en vurige bliksem.

- Besef je wel goed wat je mij vraagt, mijn allerliefste Semele? Geen sterfelijk wezen kan de aanblik van Zeus in al zijn glorie weerstaan. Je zou het nooit overleven, lieveling. Doe een andere wens.

- Ik begrijp het al, antwoordde ze schamper, jij bént Zeus niet. Anders zou je wel aan mijn wens voldoen. Jij bént Zeus niet! Geef me wat ik je gevraagd heb: je hebt het onder ede beloofd. Als men de oppergod al niet meer op zijn woord kan geloven!...

Hoe zeer Zeus ook zijn best deed, Semele was niet te overreden. Ze wilde Zeus zien in al zijn echtheid. En Zeus, door zijn eed gebonden, zag zich verplicht zich in zijn ware gedaante aan haar te vertonen. Hij trok zijn minst schitterende kleed aan en zocht zijn kleinste bliksempje, hopende tegen beter weten in, dat de desastreuze gevolgen deze keer zouden uitblijven… 

(Gezien het geringe aantal bezoekers van deze blog, wordt de volgende aflevering waarschijnlijk de laatste...) 

19-03-2013 om 16:46 geschreven door kris vansteenbrugge  

§10. Koning Oidipous (10)

Zoals de godin Athena hem beloofd had kreeg Kadmos zijn goddelijke bruid. Harmonia was haar naam. Zij was bijzonder mooi. Hoe kon het ook anders: zij was een kind van de grote liefdesgodin Aphrodite en van Ares de oorlogsgod. Toen Kadmos met Harmonia in het huwelijk trad werd er een groots huwelijksfeest gehouden. De goden en godinnen zetten het feest grote luister bij door hun aanwezigheid. Ze brachten de mooiste geschenken mee voor het bruidspaar. Het allermooiste kwam van Aphrodite, de moeder van de bruid:  een prachtige gouden halsketting voor Harmonia, een kunstwerk dat vervaardigd was door niemand minder dan Hephaistos, de god van de smeedkunst.

Het leven van Kadmos had dus een gunstige wending genomen. Zijn huwelijk met Harmonia was onder een schitterend gesternte tot stand gekomen. Het leek wel of er aan hun geluk geen einde zou komen. Zij kregen vijf kinderen, waaronder vier dochters: Semele, Agave, Autonoë en Ino. Het leven van alle vier kende evenwel een dramatisch verloop…

Laten we het eerst hebben over Semele. Zij was de mooiste. In schoonheid hoefde ze niet onder te doen voor haar moeder. En aan die schoonheid kon de oppergod Zeus niet weerstaan. Hij werd net zo verliefd op haar als hij eerder verliefd geworden was op haar tante Europa. In de gedaante van een knappe jonge man zocht hij omgang met Semele. Het maakte haar zeer gelukkig en ze liet zich al zijn toenaderingspogingen ten zeerste welgevallen. Haar geluk duurde net zolang tot haar geliefde zich liet ontvallen dat hij eigenlijk… Zeus was. Toen gingen de poppen aan het dansen!  

12-03-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

§9. Koning Oidipous (9)

- Ga de koe halen en breng ze hier, sprak de godin. En volg de raad die ik u dan verder zal geven.

Gedwee ging Kadmos de koe halen. Ze was rustig op dezelfde plaats blijven liggen. Athena stond hem op te wachten. Vóór haar stond een ploeg.

- Span de koe voor de ploeg en ploeg deze akker om, zei ze. Wat gij daarna met de koe doet laat ik over aan uw geweten.

Kadmos deed hetgeen hem was opgedragen. Toen de akker helemaal omgeploegd was, slachtte hij de koe. Hij maakte een brandstapel met wat droge takken en hij offerde de koe aan Athena.

Dat offer was de godin zeer welgevallig. Ze gaf Kadmos nu de opdracht de tanden van de draak te trekken en deze te zaaien in de omgeploegde grond. En nadat Kadmos deze taak had volbracht schoten uit de grond gewapende krijgers omhoog: één uit elke tand. Woeste mannen waren het en dat maakte Kadmos wel bang. De mannen begonnen ruzie te maken en ze gingen elkander te lijf en ze doodden elkander in een bloedig gevecht. Dat duurde tot er nog slechts vijf overbleven. Toen vielen alle vijandigheden stil en de mannen gedroegen zich nu onderdanig tegenover Kadmos en ze verklaarden zich bereid hem is alles te helpen. Samen met deze vijf “Gezaaide Mannen” bouwde Kadmos ter plekke een burcht, die naar hem “Kadmeia” zou heten, en hij stichtte er een stad: het roemrijke Thebe, waarvan hijzelf de eerste koning was. 

05-03-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

§8. Koning Oidipous (8)

Al vlug hadden de gezellen van Kadmos een waterbron gevonden in het midden van een onbebouwde akker. De bron werd echter bewaakt door een grote monsterachtige slang. Dapper als ze waren gingen ze het monster te lijf. Helaas, één voor één moesten ze het onderspit delven: allen werden gedood. Ongerust over hun lang wegblijven ging Kadmos nu zijn vrienden zoeken. Het duurde niet lang voor hij bij de plek kwam waar het drama was geschied: een waarachtig slagveld, niet één man had het overleefd. Kadmos stond als aan de grond genageld. Hij bad tot de godin Athena om hulp en sterkte:

- Athena, godin van de wijsheid en de krijgskunst, geliefde dochter van Zeus, geboren uit het hoofd van de oppergod, sta mij bij en geef mij de kracht om het monster te verslaan.

En de godin verhoorde zijn gebed. Hij voelde plots een ongekende kracht die zijn ledematen en zijn hele lichaam doorzinderde. Hij aarzelde geen ogenblik om de slang tegemoet te treden en het lijf-aan-lijf gevecht aan te gaan. Na een slopende strijd bracht hij het monster een dodelijke steek toe met zijn zwaard. Toen verscheen vóór hem Athena, in levenden lijve en in haar volle goddelijke glorie. Zij sprak tot hem:

- Als dank voor het vertrouwen dat gij in mij stelt, Kadmos, zal ik u blijven steunen. Hier moet gij een stad stichten. Een roemrijke stad zal het worden. Door geen enkele stad in Griekenland zal haar roem overtroffen worden. Gij zult de stad de naam Thebe geven en gij zult hier de eerste koning zijn. Een goddelijke bruid en een groot nageslacht zullen uw deel zijn. Maar als slang zult gij uw laatste levensdagen slijten… Ga nu aan de slag en begin met op deze plaats een burcht te bouwen.

- Een burcht bouwen, stamelde Kadmos, dat kan ik toch niet alleen. Al mijn makkers zijn dood…    

26-02-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

§7. Koning Oidipous (7)

- Maar als mijn zuster nooit meer gevonden wordt, waar moet ik dan heen? verstoutte Kadmos zich te vragen. Mijn vader heeft mij verboden nog  naar huis terug te keren zolang Europa niet terecht is.

En de pythia antwoordde:

- Als gij deze tempel zult verlaten hebben zult gij een koe op uw weg ontmoeten. Volg de koe en waar het dier gaat neerleggen in het gras, bouw daar een stad. Zo spreekt de god Apollo. Doe zoals de god u opdraagt en groot zal uw beloning zijn: gij zult de stamvader worden van een roemrijk geslacht en een goddelijke bruid zal u ten deel vallen.

Dat was allerminst het antwoord dat Kadmos had verwacht. Hij nam zich niettemin de raad van de god ter harte en hij nam het besluit niet meer naar zijn ouderlijk huis terug te keren, hoe zwaar die beslissing hem ook viel. Bij het buitenkomen van het heiligdom zag hij op zijn weg een koe, zoals het orakel voorspeld had – alle voorspellingen van het orakel komen immers uit. Samen met zijn makkers volgde hij de koe, tientallen kilometers lang, tot op een plaats waar de koe vermoeid ging liggen op  een stuk grasland in het midden van een verlaten vlakte.

- Hier moeten ook wij nu halt houden en een burcht bouwen, zoals het orakel heeft bevolen, sprak Kadmos tot zijn gezellen. Laten we maar zo vlug mogelijk aan de slag gaan.

- Maar laten wij dan tenminste even uitrusten, want wij zijn doodop van de zware voettocht. En vooral: wij vergaan van de dorst. Hier moet toch ergens wel een bron zijn met helder koel water?

- Zoeken jullie rustig de omgeving af. Ik hou hier wel de wacht bij de koe.

19-02-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

§6. Koning Oidipous (6)

Ondertussen hebben wij nog niets verteld over de droefheid die heerste aan het hof van koning Agenor. De koning en de koningin waren ontroostbaar vanwege het wegblijven van Europa, hun enige dochter. De koning had zijn knechten opdracht gegeven haar te zoeken in de omgeving, op de stranden, de heuvels en de landerijen en in de bossen. Maar toen al dat zoeken tevergeefs bleek te zijn, stuurde hij zijn drie zonen Kylix, Fenix en Kadmos, erop uit, om buiten de grenzen van hun eigen land op zoek te gaan naar hun zuster.

- Ik wil géén van jullie drieën hier terug zien vooraleer je zuster is gevonden, zo sprak Agenor dreigend.

Kylix en Fenix zochten op het Aziatisch vasteland. Zeer ver van hun land verwijderden ze zich niet. Algauw  waren ze tot het besluit gekomen dat ze hun zuster toch nooit zouden vinden en omdat ze onverrichter zake niet meer durfden terugkeren naar het paleis van hun vader, vestigden zij zich op naburige plaatsen waar ze een nieuwe staat stichtten: Kylix stichtte Kylicië, Fenix stichtte Fenicië. De derde broer Kadmos begaf zich in westelijke richting: alover de zee voer hij naar Griekenland, vergezeld van een aantal dappere vrienden. Maar ook zijn zoektocht bleek onbegonnen werk: het was zoeken zoals naar een speld in een hooiberg, zoals men zegt. Ten einde raad trok Kadmos naar de stad Delfi. Daar stond, binnen een indrukwekkend heiligdom, een machtige tempel voor de god Apollo. In die tempel bevond zich het bekendste orakel uit de oudheid. Op orakelplaatsen kwamen de mensen hun goden raadplegen inzake belangrijke levensvragen, in ruil voor offerandes allerhande. De god beantwoordde de vragen door de mond van een priester of een priesteres. De orakelpriesteres in Delfi heette “de pythia”. Op de vraag van Kadmos naar een spoor  van zijn zuster Europa antwoordde de pythia: 

- Niemand minder dan Zeus zelf, de oppergod, houdt dat spoor verborgen. Gij zult uw zuster nooit vinden. Doe verder geen moeite en staak uw zoektocht.

12-02-2013 om 13:50 geschreven door kris vansteenbrugge  

§ 5. Koning Oidipous (5)

- Je hebt het niet gedroomd, sprak de jongeman. Die stier was ik. Kijk maar…

En opeens stond vóór haar weer diezelfde wondermooi gebouwde hagelwitte stier. Europa stond versteld van die plotse gedaanteverwisseling en ze deed een paar passen achteruit. Ze voelde een pijnlijke prik in de rug en ze dacht dat het de prik van een doorn was, van een rozenstruik waar ze tegenaan gelopen was. Maar geen doorn was het, doch een gouden pijltje van Eros waardoor zij getroffen was. Op hetzelfde moment kruisten haar ogen die van de stier: het waren die mooie grote ogen die haar in vervoering hadden gebracht. En terwijl die ogen haar bleven aankijken veranderde het lichaam van de stier weer in dat van de jongeman, die nu nog knapper was dan daarnet. Die trouwe blauwe ogen lieten Europa niet meer los. Ze kon haar blik niet meer afwenden van de jongeman. Met uitgestrekte armen liep ze op hem toe, ze vleide haar lichaam tegen zijn stevige borstkas en ze prevelde:

- Ik wil je beminnen, mijn leven lang. Voor altijd wil er zijn voor jou, mijn Zeus.

Eros had weer eens een knap staaltje van zijn kunnen ten beste gegeven…

En Zeus, hij schonk Europa een prachtig paleis op het eiland Kreta. Regelmatig kwam hij zijn geliefde daar bezoeken. En zij schonk hem drie kinderen, drie zonen, waarvan de oudste, Minos, de bekendste is.

05-02-2013 om 12:17 geschreven door kris vansteenbrugge  

§ 4. Koning Oidipous (4).

- Je vader, koning Agenor…

- Hoe weet jij dat mijn vader Agenor heet?

De jongeman gebaarde die vraag niet gehoord te hebben.

- En heeft je vader je ook verteld dat de goden allerlei gedaanten kunnen aannemen: gedaanten van mensen en dieren, ja zelfs van planten en levenloze zaken? Als ik je zeg dat ik Zeus ben, dan moet je mij geloven. Mijn alziende ogen hebben jou opgemerkt toen jij met je vriendinnetjes speelde op het strand en je jeugdige schoonheid en de tederheid waarmee jij het vee van je vader benaderde hebben mijn hart in vuur en vlam gezet voor jou. Daarom heb ik jou hierheen gebracht om jou hier op dit zonovergoten eiland te beminnen en jou tot moeder te maken van een roemrijk nageslacht. Een werelddeel zal naar jou genoemd worden.

- Ik geloof geen zier van al wat jij vertelt. Waarom, als je werkelijk Zues bent, vertoon jij je niet in je goddelijke gedaante?

- Omdat geen enkel sterfelijk wezen de aanblik van de oppergod in al zijn glorie kan verdragen. Zelfs als ik nog maar mijn allerkleinste bliksempje zou ter hand nemen zou dat  ogenblikkelijk je hele lichaam doen verschroeien.

- Welaan dan, als je werkelijk goddelijke kracht bezit, bewijs het mij door je te veranderen in een dier. Een stier bijvoorbeeld. Ik droomde vannacht dat ik door een stier ontvoerd werd uit het huis van mijn vader…

29-01-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

§3. Koning Oidipous (3)

Maar wat toen gebeurde! De stier richtte zich op in zijn volle lengte en hij zette het op een lopen, recht naar de zee. Een onbeschrijflijke angst overviel de prinses. Hoog op de rug van de stier zat ze. Ze voelde haar hart kloppen tot in haar keel. Het leek of haar adem was afgesneden. Krampachtig omklemde ze de horens van de stier. In geen tijd waren ze een heel eind ver in  zee. In een razende vaart doorkliefden ze het water. Europa wilde het uitgillen maar haar keel was als ’t ware toegesnoerd en ze kon geen geluid uitbrengen. Het duizelde voor haar ogen en plots realiseerde zij zich niet goed meer wat er te gebeuren stond.

Ze werd wakker op een  zonnig eiland, in de schaduw van een reusachtige palmboom. Ze had een rare droom gehad: niemand minder dan de oppergod Zeus had haar ontvoerd uit haar geboorteland en wilde haar tot zijn bruid maken. Ze wreef zich de ogen uit: vóór haar stond een knappe jonge man! Europa herinnerde zich niets meer van hetgeen met haar was gebeurd. De angst die  ze had uitgestaan bleek nu helemaal verdwenen te zijn.

- Waar ben ik, vroeg  ze. En wie ben jij?

- Je bent op het eiland Kreta, sprak de jonge man. En ik ben Zeus, de oppergod.

Helemaal niet uit haar lood geslagen, antwoordde Europa:

- Jij, Zeus!? Maak dat de zotten wijs. Je hebt weliswaar het mooie lichaam van een jonge god, maar Zeus kan je niet zijn. Zeus draagt schitterende gouden gewaden en een gouden staf en in zijn rechterhand houdt hij de bliksem. Zo heeft mijn vader mij dat geleerd.

22-01-2013 om 16:30 geschreven door kris vansteenbrugge  

§2. Koning Oidipous (2)

Zeus was dus weer eens verliefd en dit zoals steeds tot groot verdriet van zijn echtgenote Hera. De oorzaak van zijn talloze verliefdheden was Eros. Eros was het zoontje van de liefdesgodin Aphrodite. Jullie kennen hem wel, dat naakte jongetje met de krullebol en de vleugeltjes en altijd gewapend met een boog en een pijlenkoker. De koker bevatte gouden pijltjes en ook enkele loden pijltjes. Wie getroffen werd door één van Eros’ gouden pijltjes werd op slag verliefd. Daar was zelfs Zeus niet tegen opgewassen. De loden pijltjes hadden het tegenovergestelde effect, maar die gebruikte Eros niet vaak. De kwajongen genoot ten zeerste van de macht die hij alzo kon uitoefenen tegenover de mensen en de onsterfelijke goden. Het liefste plaagde hij de oppergod Zeus.

Nu leefde er in Azië, in de streek van Libanon, een koning Agenor, die een zeer mooie dochter had. Ze heette Europa. Toen op een dag het oog van Zeus op de mooie prinses viel, werd hij getroffen door één van Eros’ gouden pijltjes. Het resultaat bleef niet uit. Hij werd tot over de oren verliefd op het meisje en hij wilde haar veroveren, koste wat het kost. Maar de prinses onopvallend benaderen was geen eenvoudige zaak: Hera hield haar echtgenoot immers goed in de gaten. Jullie moeten weten dat koning Agenor over een grote kudde vee beschikte. Hij liet het vee vaak grazen vlak bij de kust van de zee, de Middellandse Zee. Europa hield erg veel van dieren en op geregelde tijdstippen ging zij het vee van haar vader gezelschap houden. Zeus zag zijn kans schoon. Hij veranderde zichzelf in een stier en in die gedaante vervoegde hij de kudde van koning Agenor. Er dient gezegd dat de stier een goddelijke waardigheid uitstraalde: groot, met sierlijke hoornen, een vlekkeloze glanzend witte zachte huid en grote trouwe blauwe ogen. Europa merkte hem algauw op. Ze was getroffen door zijn schoonheid en de blik in zijn ogen ontroerde haar. Gewillig liet de stier zich strelen door het meisje, hij boog door de knieën en het leek erop dat hij haar uitnodigde om op zijn rug plaats te nemen. Een rilling van genot doorzinderde haar toen zij op die uitnodiging inging…

15-01-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

08-01-2013 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

03-09-2008 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

01-09-2008 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge