't lieke va de triestige hont...(nen ho^telse hont!!!)....DIALECT...???
Toen we nog bij de chiro waren int turp...in th fifty's...kalde iederien hotels!!!ICH GOAN no huis...GE GOAT no TOEREST en he giet no sein-nest !!!Vééj gen noTHUIS.....en nie no huis...Géé gaot no toerest....en nie no zijnen thuis...want ZEI gen no THUNEST!!! hunnen thuis;ha,ha
We hebben gezocht...mer we vonden geen vervoegingen...we vonden geen Tiensokken en ooch gien vingerzokken...TEENKOUSEN???Tes allemaal rapper gezeet dan gedun...Het mot zen thunnest!!seinest!!!en tienkousen of kousen met gestrikte vingerstienen...hotelse zokken ...zakken-???In zepperen waar we met de chiro waren ...daar hebben ze nogal wat afgelachen met ons dialect...JAREN Later hadden ze er een tweemaandelijkstijdschrift...NU...hemelvaart nr.5...van 't jaar1969...Een lkach en een waarheid over 'n houve van Houthalen -kwalaak ENZ...Regelmatig nam 'n toeristische gids van limburg u mee naar kempische hoeven!!!indien u van de "goede oude tijd "houdt volg hem dan........
MOEN was geboren in HOUTHALEN in 1890...haar boerderijtje was van voor 1800!!!(kwalaak ...2de overgebrachte boerderij te BOKRIJK!!!Bijzondere haard met draaiboom naar de koestal...'n kempisch hoeveke...In BOKRIJK kreeg de binnenaankleding iets anders???
Het was van binnen terug in de toestand ten tijde van de vrijgezelMARTINUS REKKERS(1919)...de overgang van 'n één beukige naar 'n 3 beukige bouw met de zeer ongewone schuurpoort...aan de achterkant???gewoonlijk is die poort voorkant...Ook eigenaardig is het horizontale boterwiel dat slechts sporadisch voorkwam in de limburgse kempen...ALS we vergelijken met de boerderij uit HELCHTEREN VAN 1815...die als 4 de overgeplant boerderijke naar bokrijk kwam in 1954-55Dan is er veel verschil!!!Op de mantelbred(schouwbalk)zijn niet gebakken stenen gebruikt(in de zon alleen gedroogd)de achterkant (=de noordzijde)met zeer laag dak voor slaapkamers en 't spint...terwijl de voederbakken (troggen)in 't huis staan...In de grote kamer zijn de grote en andere keien zeer uitgezocht!!!Om 't boteren te vergemakkelen(handboteren) had men tegen de zolder 'n wip...Op 't dak lagen VORSTRUSSEN(klein huislook)...in Helchteren heet dat vetkruid of "TRUT"!!!Het is 'n zuivere vorm van Limburgse boerderij afgebroken aan 't kapelleke aan de ramp...de achterzijde stond naar de weg gekeerd...
De laatste eigenaars-bewoners waren WILLEM VLIEGEN(helmke va willem) en zijn zuster ROSALIE...in 1953 en 1954 overleden....
Het hoogste punt van de gemeente "de eikenberg"82,5meter...
Familie de Bellefroid kreeg in I902 vlakbij 't kasteel terlaemen'n boortoren(S22)Tegenover 't nog bestaandeboswachtershuisje werd kool ontdekt op 505 meter diepte...Hothalen ...was toen HOUT om te halen ...zeg maar sleepen ...van de sleep (slieép)asfaltberg-cockerill via 't genhout-meeuwerweg naar de dorpstraat zavel naar de statie...HOUTHALEN...en Hout was er genoeg...zelfs Gratis...maar ge moest 't zelf slepen???LEEM en zandkuilen die waren er ook genoeg..zelfs rolkeien,heidestenen en hei zelf...zoveel ge maar wilt ...Gratis en kom 't maar halen...1902!!!In Houthalen waren overal hoogtes of bergen en bergskes met zuivere drinkbare waterbronnen en beekjes...Het ijzerbruine water...dat was voor 't vee en de mollers of de smid die peuterden de ijzerstenen eruit...als er genoeg op de hoop aan de meulen of de smissen lag dan kwam "den tjoektjoek" dat was iemand met 'n grote stootkar..hij stootte die zelf naar 't kanaal aan de statie...vandaar ging 't ijzergesteente naar de smeltovens van LUIK!!!Wegens de grote paardenmarkt van Houthalen (er waren paardenfokkers in LILO en vooral op MASSY)...dus waren er ook veel paarden smidsen...de oudst bekende smid was die van de peerskuil...die smidse lag juist tegeover de diepestraat...er waren ook paardenstallingen
In de dorpstraat zelf en in de zavel waren er ook van oudser voor ieder dorp de onmisbareambachtsman...'t was 't carosseriebedrijf van paard en kar want de sleepboot de tram kortom alles werd met 't paard van toen getrokken of gesleept(zie onze postkaarten van 1900 en vroeger!!!)...-jammer dat er toen geen fotograven van HOTELE zelf waren???Voor fotos van voor den oorlog moest ge naar HASSELT...Bij ons in de zavel in de jaren twintig was dok ter Franssens zowat de eerste die 'n harmonica-fototoestel bezat...de negatieven waren glas...later kwam papier maar dat was zeldzaam en duur...Het R.X. materiaal van de put(infirmerie)was de soelaas....een beetje sjachelen en we kregen fel contraserend wit -zwart te zien ...dus men begon in 't durp onder den oorlog te donker kameren???
Na de bevrijdingverandert de situatie... in hasselt is nu alles...en met kortingen ...Er wordt geld verdient met ENGELSE SOLDATEN in groep of individueel te portretteren Ze betalen met van alles...sigaretten ,chocolade,eierpoeder,confituur,ja zelfs dekens,truien en overjassen...
De winter van 44-45 was barkoud...Harmonica toestellen worden ROLLEIFLEX ...Canon en studio rubens...miel va stuff eb-n hoogmartens!!!
oud HOUTHALEN rond 1900 was 't AARDSPARADIJS.................
In 1953 liepen we met de vele GRATIS WERKERS rond in BUKSENRAKE(Bokrijk)...de etnoloog dr.jozefWEYNS,attaché bij de Koninklijke Musea had een boontje voor mij...iedereen wist dat,zelfs de goeverneur!!!Wat vooral opviel was mijn schrijboekje waar ik alle verhalen opschreef van 't nieuwe oude dorp...het 530Hectaren grote domein!!!Het allereerste huis was de wellenshoeveuit Lummen anno 1777 terwijl wij ook hadden geholpen aan 't tweede huis <<<<houthalen-kwalaak...Er was tijdens de afbraak Kroegen of kroonen gevonden (van MOEN???we weten 't niet ,maar 't waren rozijnenpotten die ook al gebruikt werden als room of inmaakpot!!!Kroezen zegden ze in kwaalaak!!!Het viel wel op dat ze gebakken waren in rijnland...volgens INGENIEUR JOS OVERLAET...Toerisme limburg begon toen via drukker Olaerts van Genk de eerste teksten te drukken (zie de eerste artikkels toen nog Dr.WILLEMSTRAAT 23 te Hasselt)...Dr.WEYNS Was 'n tafel aan 't zoeken...Het derde huis uit KORTESSEM kwam met huisraad en al uit 1890 naar Bokrijk...En hij maar vertellen ...en ik maar opschrijven voor 't ARCHIEF BOKRIJK...1953!!!Oh,ja die tafel!!!onze onvermoeibare speurder had 'n gaten tafel met puttekes???Het kwam er op neer dat de boer 'n tafel had gemaakt waar voor iedere aanzittende in de tafel zelf een putje had ...IN de tafel zelf had zo iedereen zijn portie eten (evenveel)!!Het is nooit meer gesignaleerd ,die kurieuze tafel???Hij had ons gehoord over de rijnlandse kroes van moen...Weet ge dat 't kerkske de enige overgebleven Rijnlandse zaalkerk is???kerken stonden vroeger niet op 't dorpsplein maar er naast...weet ge zei hij tegen mij dat 't kerkhof en de kerkhofmuur nagemaakt werden op die van 't kerkje van Houthalen-Laak(uwen oude foto!!!)...Houthalen was ooit 't aardsparadijs voor luikenaaren en brusselaars...De kiekenfretters en de JUJU eters(dat is paardenbufstuk) die kwam van Houthalense vakantiegangers via postkoets of een keer per jaar van op de jaarlijkse paardenmarkt naar heel de wereld...Jos OVERLAET was juist 'n stuk aan 't schrijven over KELCHTE-REN...Houthalen rond 1900 dat waren drie hoge bergtoppen...de hoogste toppen waren 't centrum de kerk met twee straten De dorpstraat en de zavel bergaf naar de statie...de andere hoogtes waren de duinruggen van de TENHAAGDOORNHEIDE tot aan 't punt met MASSY toren!!!In 't OOSTEN was toen 't einde van de wereld...'t paradijs met aangelegde dijken en visvijvers(karrevrachten vis werd naar Antwerpen vervoe-rd)verzamelkom van vijvers...KRAEN-Hellebroek vijvers enz.enz.Het meest verlaten lanbouwershoekje was DE HUTTE dat heette toen MOPPENVENNEN beschermd door KRAAKWITTE BERKEN...betula alba of pendula's zuiver rassen ...de wonder en geneeskrachtige ...WIST ge ...nee we wisten 't niet...dat in HOTELE1900...TEENSOKKEN werden gebreidt...TEENSOKKEN...In de hutte???En wij hebben gezocht en gezocht...TEENSOKKEN ???dedju,deju,Het stiet er nie in...TIENSOKKEN ..ooch nie ...deju,deju,???
Lambda's history...zie onze BLOG van 14-02-2008...de cie en bee
In de fifty's bestonden er praktisch geen radioverbindingen....ontvangers dat ging nog...maar zenders...NIKS-NJET...In 1952 ben ik begonnen met TUUT TUUT TUUT ...MORSE en CEEBEE...Vanuit de technische school van SAFFRAENBERG(kadettenschool-)naar de hele wereld.....
De eerste zenders en echte radioverbindingen zijn er pas gekomen(we mogen wel zeggen in heel BELGIE) met de NATO en de LUCHTMACHT...en ja,ja,we hebben de verhuis van de nato meegemaakt...we waren met de kadettenschool in EVERE-UTELE!!!
Als we destijds een tuut tuut tuut verbinding (morse verbinding)konden maken dan werd er 'n stationsnummerkaart(postkaart met data en uur )uit-gewisseld...in 't beste geval bleef men schrijven of fotokaarten sturen!!!Die verzamelingen van de tot standkoming van de eerste radioverbindingen in 1952...die postkaarten ...dat zijn nu juweeltjes.Zelfs de belgische eerste CBers zelf...zenders&ontvangers zijn prachtige stukken uit de fifty's!!!
Na de wereldtentoonstelling1958 is zowat alles van de kaart geveegd...Onze echte eerste zelfgemaakte radioverbindingen deden we met dezelfde zenders als de luchtmacht zelf....in de nachtstudio's...op vele vliegvelden...op vele controletorens werd er clandestien RADIO GEMAAKT!!!Niemand mocht 't weten maar iedereen wist 't ...die mecaniciens van de NATO van de LUCHTMACHT die konden zelf zenders bouwen en die konden zelf radio maken met teksten ,intervieuws en zelfs muziek meegebracht door de piloten recht van AMERIKA en ENGELAND!!!
Tot voor de expo speelden ze vrije radio vanuit zaventhem en melsbroek tot in CONGO ....die postkaarten zijn UNIEK...de brieven ook hoor!!!De luchtmachtbasis van EVERE en MELSBROEK was s'nachts de place to be(NATO AMERIKANEN met rasechte nachtdeejees !!!)....tot 58
Omwille van de frequenties(die werden gemaakt door onbetaalbare en onverkrijgbare kristallen) viel alles stil...we mochten omwille van de vliegers zelf ook 'snachts niet meer in de ether komen ...'t luchtruim boven FM 104...EXCLUSIEF VOOR NATOGEBRUIK...dus gedaan fini
1958 werd dan TELEVISIE...we bouwden onze eerste tv zelf...BOUWDOOS...onderdelen kochten we in Brussel(grasmarkt)enz....volgende X
Over heiligensentjes???Relieken &Schapulieren???Medaillons
Toen we Na de CIEBIES...SEVENTIES...de vrije radio's(VERWORVEN HADDEN)1980....hadden we heel limburg rond getoert met T....Loesje sleepte overal haar grote reiskoffer mee...'t twee paardje was te klein...Heiligen beelden...mens mens...grote en kleinere...zelfs 'n volledige koffer met SINTERKLAAS &ZWARTE PIET kledij,mijter,handschoenen,ring,staf,baard enz.enz.Komt allemaal van BRUGGE!!!
Ja,ja,Loesje heeft 't nog allemaal...van BRUGGE...Heiligen sentjes-relieken-schapulieren-medaillons...zelfs heiligen onder stolp enz.enz.Wij de verzamelclub ...we verzamelden in dien tijd 1980...alles over 't PATERKE VAN HASSELT...kruiskes,paternosters,souvenirs enz..
De grote reiskoffer en de tweede over HASSELT en zijn paterke is nog groter geworden...ONGELOOFELIJK wat we allemaal hebben???
1980...Radio Lambda...'t was nog allemaal WIT-ZWART ...maar de verzamelingen werden ALLEEN NOG DIAS EN MUZIEKCASETTES!!!Foto apparaten en DIAS spelers met overvloei en speciale teksten...PLUS...ne clandestiene vrije NACHTRADIO die altijd maar verhuisde???
We zijn eens begonnen met alle doodsprentjes van Heiligen en Pausen in 'n valies te stoppen...ONBEGONNENWERK!!!Toen zijn we alles bij elkaar aan 't zoeken geweest van BEDEVAARTOORDEN en DOODSBEELDEKENS...alleen maar in WIT-ZWART!!!(10 VA2LIEZEN)!!!
Een valies(de oudste)die is van mij zelf(LOEKY STEK)...dat is 'n valies van hout!!!HOUTHALEN dorp TIMMERJAN...de schrijnwerker heeft die houten valies gemaakt voor mij toen ik nog in 't schuurke woonde...er zit zijn aangifte van rijbewijs nog in van 1944(fietsbelasting)!!!
Oude fotos en oude verhalen van VOOR...ONDER...en vooral juist na de oorlog van 't dorp-tenhout en kwalaak HOUTHALEN...Honderden!!!We zullen maar zoals in 2008 op onze eerste blog's shrijven ....Wilt ge teksten ,fotos of knipsels van TENHOUT....vraag de oudste valies(L.L.L.)
Over de oude valiezen van L.L.L.(archief teksten &postkaarten)
In mijn blog van 28Januari2008....schrijf ik over de IO valiezen van "info" 3530...het gaat over de scholen van LORIJN in HERK en ook in Houthalen...over zijn verzamelingen sleutelhangers,pokomon,beyblade en andere spinners en stickers...meerdere valiezen speel en andere kaarten!!!.....We komen er niet meer op terug...De ruilclub L is open op afspraak(011/522792...vragen naar Lorijn!!!
De laatste tijd is er ook veel vraag naar de OUDSTE SAMENBUNDELINGEN(1968_69)...een lach en 'n waarheid over HOUTHALEN!!!
INFO 3530 heeft vele volksverhalen,dorpsmonografien...LIMBURG...In de sixty's waren fotoafdrukken te duur...Wij maakten dan maar STENCILS of we vroegen EN KREGEN veel hulp van DAGBLAD HET VOLK waar onze vriend ACHIEL zowat baas was???
Die oude artikels van de milac met sooi Willems en de oude foto"s van ACHIEL(wit-zwart)vooral 't VOLK SPORT...zijn goud waard nu!!!
Achiel woont nogaltijd in HOUTHALEN-OOST....Nooit was er iets teveel voor die man...Ook niet bij de plaatselijke krantjes aldaar...68-69!!!Het hoofdgebouw van dagblad HET VOLK...was toen aan de andere kant van (NU IS ER SNUFFEL)...ge weet wel aan de statie HASSELT..
Volle valiezen met oude persknipsels,met oude wit zwart foto's maar met vooral zinken drukplaaten(afdrukken van sportfoto's enz...)sleepten we mee naar ons archief te Houthalen(info 3530)...tot ook deze krant weer dichtging!!!De wegwijzer(PEER)De krant en de KOERIER(Genk)allemaal toe ...weg...ja er kwam ne weg...DE E39...De toeristische weg...maar ja die is nu ook weg...de weg is weg...en de kranten OOK!!!We hadden 't ook liever anders gezien???Wie niet???
Als ge de oude valiezen met oude dorpsverhalen ,met oude krantenknipsels en echte oude wit zwart foto's wilt zien???EERST BELLEN 011/522792 LOEKY STEK GIDS LIMBURG INFO 3530 ARCHIEF LLL TEKSTEN FOTOS&POSTKAARTEN(10.000)!!!
We waren bij de voorpost van de luchtmachters te Helchteren ....de kabel leggers ...over de landbouwgronden(en er onder )...van PEER naar de kazerne...in de fifty's!!!Ons stamcafé...de kruisboog aan 't wachthuisje(ingang kazerne)....vaf nu ....ALLEMAAL LUCHTMACHT 10 de WING.
Aan kasteel de dool moest er vertaald worden aan minister Duviesart en aan historikus MARTENS...ik heb altijd gedacht dat hij ne waal was tot hij eens binnen kwam in de café de kruisboog...de kabel werken lagen stil("t regende te hard)...dat jaar heeft 't veel geregend in HELCHTEREN!!
Martens was van Helchteren zelf !!!Hij wist alles maar dan ook alles van 't kasteel...de abt...de kapel ingewijd in 1649...en van de BOOGSCHUTTERS van Helchteren...3schutterijen...ST;Joris-St.Trudo en St.LUCIA KAMER'die laatste was 'n gezeldschapsgroep???Martens kon 't uitleggen...hij had zelf de reglementen van de kruisboogschutters op de zolder van de pastorij gelegd enz.enz.De oorsprong van de schutterij was 'n verplichte wacht(burgerwacht)van de inwoners van Helchteren en de gebruikers van de schans juist neven 't kasteel...In 1717 heeft de St.Jorisgilde bij 't bewaken van 't kasteel zelfs geweren gekregen ...er mochten wel maar 20 leden bij de gilden zijn....Op 't reglement van 1610 heeft de abt geschreven ...DAT ZE HEM NIET MOCHTEN VERVREEMDEN...de abt had 'n zilveren papegaaie geschonken???
Alles van de schutterijen werd op de pastorij bewaard...vogels met halsketens met wapenschild van de abt uit 1631...er waren zilveren platen van de keizers der gilden...alles van rond 1700...En dat mag niet vervreemd worden???in de kerk waren ook de meeste heiligen beelden van den omtrek???Tussen zijn etymologische sprokkels ????verstonden wij 't ook niet ???WHATS IN A NAME...HALETRA1107HALETRE voor 1108 en HALECHTRA1178 en nu HELCHTEREN sedert 1367!!!
Helch=oudhoogduits;HEILIG...Heil=geluk en ig =plaatsnaam....ter =der (der van doorn)dus struik of boom!!!HEILIGE BOOM!!!
In 't engels is ter=tree(boom)...vlieterstruik=vlierstruik of boom ...vlierboom ...O.L.V. van de VLIERBOOM(niet van de staak)zoek dat maaresop..................................................................................in de ETYMOLOGISCHE SPROKKELÏNGEN van LIMBURG............dag l
Martens was geboren in Helchteren maar zijn vader verhuisde naar LAAK...er was toen geen school dus loest hij alle dagen naar Helchteren(bij oom-onderwijzer....In de jaren 20 ging hij naar CONGO...en als hij op vakantie kwam dan logeerde hij bij vriend DUPRIEZ(HOTEL-logement) In de fifty's zijn we dikwijls met hem overal rondgereden...DE GEPENSIONEERDE KOLONIAAL in een twee peekaatje met loeky stek!!!
We zijn zelfs eens bij hem geweest in NIMY...hij woonde in rue de postes 41 ...en iedereen,ja,iedereen kende hem...in 60 word ik 68 zei hij altijd
In de vakantiedagen van 1959...was hij in de oude archief -koffer bezig...die stond onder de oude toren en meester SCHEPERS had de sleutel!!!Een verslag van die opzoekingen heeft hij gestuurd naar E.H.REMANS toen nog MECHELEN aan de maas!!!Het vervolgweet ik niet??Uit zijn kinder jaren in Laak weten we dat hij ook Bijenhallen had...Hij noemde toen zo maar alle bijen boeren van Laak op...Nog 'n geluk dat ik veel van zijn verhalen opschreef in mijn dac-gboeken 50-60...er is altijd zeer goede corespondentie geweest tot begin 1961...toen niks meer???Wat of wie ???We zijn nog eens bij zijn oude nonkel Lowieke LIJNEN in de rafnusstraat geweest en bij JEF ACHTEN-VANDERSPIKKEN....
Het laatste wat hij mij opstuutde was over ST.AMBROSIUS(bijen)en over de kruisboogschutters van HELCHTEREN....zie schutters TENHOUT(info 3530)!!!In de jaren 20 schreef MARTENS al voor tijdschrift LIMBURG.ZEER ZEER interessant zijn de klokken van HELCHTEREN-HOUTHALEN en LAAK...en de volksgebruiken uit die streken...In 32 en 35 schreef hij over LAAK en 't frans bewind in en te HOUTHALEN...In de fifty's toen wij met hem pinten dronken (in de café DE KRUISBOOG aan de kazerne)ons stamcafé(luchtmachters)....toen deed hij opzoekingen voor minister DUVIEUSART die 't kasteel de dool gekocht had en er woonde in de vakantie.............Martens was toen bezig met inventarissen en met 't dagboek van boer PAPENKEELS ...te lezen in 't oude land van LOON 1959...Een ambachtsman van Laak uit de Franse tijd wat hij in 1955 verspreide was 'n plaatselijk sukses te LAAK zelf...Ook zijn oude verhalen uit de jaren 8 en 59 waren suksessen...De waalse pastoor en hoe ST.Kwinten zijn plaats in de kerk van LAAK verloor enz enz;
Alles wat MARTENS ooit schreef ...is niet meer te vinden...jaren lang hebben we gezocht naar de papieren herberg van Martens...alle cafées zijn
we binnen geweest in Laak en ook in Helchteren(zelfs caféés verboden voor militairen)Maar de papieren herberg???'n RAADSEL,,,???
Oude verhalen over oude mensen van HOUTHALEN &Bolrijk!!!
In 1975 deden we samen met fotoclub TELE 3530...intervieuws...casetteopnames...dia"s en fotoschoots!!!Het begon zowat in Houthalen -oost met de bomma van toen BERTHA VISSERS...90 Jaar...ANNA CUPPENS in 't centrum was 85 Jaar...FELIX ACHTEN in Laak was 89 Jaar.
Lillohad met BONA VANHOVE de oudste 92 Jaar....maar achteraf was 't niet waar!!!MEULENBERG had op de koolmijnlaan HENRI AGT-EN...ja ,ja,HENRI AGTEN had in december de schone ouderdom bereikt van 99 Jaar................................................................dat was 1975
In de fifty'swerd het tweede huisje van BOKRIJK overgeplaatst....'t oude huisje van MOEN van KWAlAAK werd 'n blikvanger(nu nog hoor!!!)
In 1954 hielp zowat iedereen in BOKRIJK GRATIS EN VOOR NIKS....'n werf met gratische werkmensen dat was toen domeinBOKRIJK....
De boeren en de boerinnenbond bleven 't voor 't zeggen hebben...per slot van rekening was Bokrijk voor hen nog zowat hun eigendom.....Proffessor landbouwingenieur HIEMELEERS(van de boerenbond)wilde naast alle oude huisjes ook verzamelingen van de oude teelt...en Conservator WEYNS liet nergens lang wachten...Er zou 'n ARBORETUM komen en naast de KILBERSHOEVE('n gift van de BOERENBOND)zou 'n kruidtuin komen...De eerste gidsen van Bokrijk(ja,ja,we waren er bij)kregen opleiding in en op BOKRIJK juist voor de opening '58-59....Mijn eerste diploma PROVINCIALE GIDS kwam pas later in de sixty's!!!
Jaren werkten we in 't huisje aan de statie van BOKRIJK ...meer nog met ZOON GEURDEN dan met Vader GEURDEN die al meteen de gro-te baas van 't domein werd...Het duurde toch nog tot 1970 ("t natuurbeschermingsjaar)toen ik de 200 ste natuurgids van BELGIE werd ..............
De allereerste natuurgids...in de allereerste natuurtuin...te BOKRIJK...TIJDSCHRIFTEN kwamen bij mij DE TIJDSPIEGEL,NATURA LIMBURG enz enz...De kruidentuin en wandelen naar de KONINGSDEN dat was in 1970 mijn werk te BOKRIJK....als ge belt doen we 't nog wel eens ....EN....'t is nog altijd zo als vroeger GRATIS WANDELEN MET LOEKY....www;loekygids3530.be.
over de interkommunale E39...........en de toeristenweg..........1973
IN MAART '68 werd de interkommunale E39 gesticht....de grondwerken aan de plas werden aangevat in 1969...I.560.OOO m" aanvulgrond.....
De plas was 'n stuk van 60 HA...'t werd 'n water van 30 HA.Door middel van 'n cutterzuiger werd de aanvulspecie losgepeuterd en door 'n pijpleiding hydrolisch vervoerd(WEGEBO)...Rijweg Zolder-Genk-noord...500.OOO m" gew^pend beton enz...enz...
In HOUTHALEN voor 't doorknippen van 't lint....NIEMAND...Geen enkele gazetteman....geen enkele FOTOGRAAF .....niemand NIKS!!
Het ekskuus...REGEN REGEN,geen pijpestelen...HET GOOT WATER....Iedereen bleef in de auto zitten of stuurde zijn kat...............................
Gans alleen stond ik daar kletsnat met 'n prulleke van ne codak(fotoapparaatje)...DE OPENSTELLING...HET LINT(2knaapjes)en 't meisje met de schaar!!!Het moest rap gaan...en maar regenen...De goeverneur die 't lint moest doorknippen...trok er zich niks van aan(WAT 'n groot man)!!!
Het is voor 't meiske dat ik dit doe ...vertelde hij...hij knipte 't lint door en tekende iets op 'n stukske lint dat hij aan 't meisje gaf......DAS ALLES!
Ze vertrokken even rap als ze gekomen waren en daar stond ik dan...HELEMAAL ALLEEN...op ne pas geopende TOERISTENWEG!!!!!!!!!!!
Op TV niks....in de kranten veel bla bla...maar geen fotos...12FEBR1973...???Mijn fotos waren te donker en de naam van 't meisje ben ik NOOIT TE WEET GEKOMEN...NU...nu weten we 't nog altijd niet...de weg weten we wel ...de weg is terug weg...er is weer ZAND NU!!!
Als 't meisje graag die fotos heeft ....bel maar eens...OII//522792....ge krijgt ze...Voor 'n oude postkaart krijgt ge van ons alles...ook zand!!!
Oude verhalen...over oude mensen ...hôtele...BOKRIJK enz......
Op I jan. 1971 kwamen er 87 inwoners bij (45 mannen & 42 vrouwen)...GRENSWIJZIGING aan 't schietveld op MASSY!!!
De kapel van massy en de (nu allemaal vissenstraten) kwamen bij Houthalen...'t bevolkingsaantal van Meeuwen en Wijshagen daalde meteen!!!
Wij hebben toen de oudste mensen aan 't schietveld bezocht...veel opgeschreven en nota's genomen....als we 't nu nogeens nalezen(MASSY)???
Wij vonden 't toen GRAFSCHENNIS...SCHANDALIGE DIEFSTALLEN....de kapel en 't kasteel(niemandsland)was toen nog intakt!!!
Van die oudste mensen heb ik onthouden dat ze café met 't schuurke (mijn geboortehuis)kenden als van in 1924...ze konden daar kerk en leesboeken lenen voor hun communie...Pastoor SEEGERS...had de allereerste uitleen of volksbibliotheek na de hoogmis aldaar???bij navraag bleek dat inderdaad in de zavel(in de nonnenschool in de jaren 20 er ook zoal iets was???
Voor en vooral onder den oorlog werden ganse treinladingen hout gekapt op Massy(ze keken niet naar soort of wat )...HOUT was HOUT!!!
In de fifty's toen M.COCKX 82 JAAR werd waren we erbij te BOKRIJK!!!Zijn ganse leven had hij nabij de bossen geleefd en gewoond te Bokrijk en omgeving.hij was trouwens altijd de boswachter geweest van de familieMEEUS die BOKRIJK huurden of bezaten???
Op de oude dijk(spoorweg HASSELT-MAASEIK)stond voor 't station Bokrijk er kwam links ....een gans bos met KONINGSDENNEN........
Ook daar is er door grensherzieningen gekapt en gekapt(spoorlijnen)....grensbetwistingen...Hasselt-Zonhoven-Genk...ZIE ...OLAERTSarchief!!!
In 't archief van de fotoclub(tele 3530)...hadden we ...filmen -fotos-dias...en intervieuws op casetten van alle oudste mensen van HOUTHALEN..
En noges VASTENAVOND GENK1956...Hengel gekocht in 1955
Er zou 'n oude kerk en kapel geweest zijn en zelfs een kerkhof???Overal zijn er bewijzen van teruggevonden te HENGELHOEF rond 1955??? Op 't einde van de vorige eeuw was alles bijna afgebrandt....sporen van visgraatstructuur met keistenen zijn in de fifty's nog gevonden alsook klau-wen of vensterbogen uit ruw mergel....tegen de oudste muren waren resten van stenen zitbanken zoals destijds in oude kerken voorkwamen!!! Rond 1850 waren de WITTOUCK's al eigenaar van de oude muren en overal kochten ze gronden bij...er zijn cadastrale plannen en natuurlijk gepalaver over juiste grenzen Genk-Zonhoven!!!Wij hebben in ons archief ook nog 'n plan van OLAERTSuit 1911 over KLEIN HENGEL!!!L'arpent de genck....wat 't ook moge weze...25Ha genk en 50 Ha zonhoven??? Publieke verkopen...AKTES van 21 Dec. 1872...jawel !!! In iedergeval toen Emilie trouwde met hare Baron ....kreeg ze een nieuw gebouwd kasteeltje op de afgebroken en vernieuwde muren in 1900!!! Getuigenissen van LAMBERT VLEUGELS die in genk geboren was in 18O2 en op HENGELHOEF verbleef als knecht en schaapherder in 1824 die zijn er ....ook van de pachter van toen JAN KELLENS!!! In 't Genkse archief en de correspondenties van de landbouwers in de gemeente 1871-1877 kunnen we heel wat lezen... De Barones heeft meerdere malen grond aangeboden...aan passionisten(1902) aan broeders...aan Fraters...In I912 hadden ze 5Ha op Hengelhoef....maar ze deden er niets mee ...toen de fraters van Tilburg de jongensschool van Waterschei overnamen in 55-56 was Genk er weer bij om te onderhandelen???We weten 't niet met zekerheid maar de school voor blinden en doofstommen is niet op maar naast Hengelhoef gekomen...In de fifty's was 't nog bijna allemaal bos tot in BOKRIJK...
Er zijn veel plannen geweest op HENGELHOEF...plannen waar dan uiteindelijk Niks van terecht kwam...denken we maar eens aan KLEIN HENGEL...1O4 Ha groen dat zo maar verkocht werd aan de gemeent TIELEN....
Er is niks nieuws onder de zon...grens en grondbetwistingen met Zonhoven...dat is niks nieuws...maar 't strafste dat we zelf mee maakten dat was met de E 39 en de Toeristische weg...De gemeente Zonhoven was eigenaar van 'n strook grond naast 't spoor aan de via duc en ze wisten 't niet???Wij hebben toen met 't plan van JEF VAN MING op 't gemeentehuis gestaan en die van Tielen waren er ook....lees maareens verder ....
Over VASTENAVOND en de KOERIER te GZNK in 1956............
In de fifty's reden we met 'n radiowagen(microwagen)....rond carnaval en met de stoeten waren we erbij...BOBBY mijne baas bij de gazet(KOERIER)was fotograaf -reporter-bestuurslid van zowat alles in GENK....Toen stond 't gemeentehuis nog aan de kerk en alles draaide in en rond de kerk en bij MENG(de stamcafé van alles en nog wat ).....Ik deeed de micro voor reklame en KOERIERoproepen....ik was chauffeur en Bobby deed de oproepen voor politie en gemeenteberichten....we waren overal en deden alles tegelijk....als we er maar bovenuitkwamen met ons lawaai want wat uit onze kolosale luidsprekers kwam was VERSCHRIKKELIJK LUIDE KARNAVALSMUZIEK.....1956!!
Vader Bobbaerts(de pa van Bobby)was de grootste verzamelaar van oude fotos een postkaarten van GENK...Maa was 'n REMANS en de zuster van de grote proffessor REMANS die toen 'n speciaal HEIDEBLOEMEKE schreef ...VASTENAVOND 1956!!!We vergaderden elke dag in de villa van BOBBY(bergop aan Meng 2de links)...op KOERIER(juist achter HENGELHOEF) of (natuurlijk)bij MENG......
Karnaval in Genk in de fifty's is ONBESCHRIJFELIJK...'t krioelde van 't volk....IEDEREEN had 'n mombakkes,iedereen lachte,zong en dronk''t is nu niet meer denkbaar hoe het toen er aan toe ging!!!De gemeente Genk had einde 55 zwat 390 ha grond gekocht op HENGELHOEF...II2Ha lag op GENK en de rest lag op Hôtele....Aan de man van de HEEMKRING 1956(A.REMANS)vroegen we om eens iets te schrijven over HENGEL...want volgens 't HEIDEBLOEMEKE...had de gemeente GENK 'n historisch rijk domeingebied aangeworven dat HENGELO heette in haar oudste vorm 1140...later werd 't een curia of hoeve HINGELOT (1247)HENGELO(1285) en sinds 1445 pas HENGELHOEF of HOEVE....Volgens Remans was ENGELHOF 'n vervorming en Loo was 'n bosterm(onverklaarbaarpatroniem)......zie uitgave 1956 Heidebloem.
Genk wou toen sommige delen reserveren voor de nijverheid....en de grootste delen zouden voor beschikt worden voor openluchtbouw...
De familie Beeckman die er al waren van voor 1900 gaven grond voor de nieuwe parochie...maar de nieuwe kempen kwam er toch niet die ontstond na veel palaver ....verder op zwartberg in 1955 als zelfstandige parochie(aan de velodrom....weet ge 't nog???????????????????????)
DE FUSIE was 'n vergissing...we bedoelden met SPORTING!!!
Alhoewel ze bij DE VOETBAL(we hebben 't niet over Helchteren)liever niet spreken over de fusie van toen???DOEN WE HE TOCH!!!!!!!!!!!!
Hetr verleden moet ge laten rusten MIJNHEER STEK!!!Toch was de fusie 'n verstandshuwelijk..geen huwelijk uit liefde....WE waren er bij in de FIFTY's...In de Fifty's woonden we nog in 't schuurke(café juist naast de kerk)...de mijn ging achteruit en achteruit...geen voetbalploeg steun en geen gemeentesubside...Wij hadden (met mijn schoonbroer-betonwerken)en met min of meer de ploeg van het groene woud(café ploeg)een nieuwe voetbal ploeg opgericht HOGER OP...onze tereinen met kantine lagen op de ringlaan waar later ECHO zijn villa bouwde.......
Met veel heimwee denken we terug toen pa en de dorpshandelaars en ook 't groene woud alles betaalden wat voordien bij EENDRACHT door de put betaald werd...de naam en faam uit de glorie periode in DERDE NATIONALE...Bekermatchen tegen Anderlecht,Brugge,standaar.....
In de FIFTY's ...1955 ...gingen we met de specialetrein mee...naar BRUSSEL met 900 suporters...De match op RACING WHITE voor de halve finale van de berker van BELGIE tegen DOORNIK was iets dat ik NOOIT meer vergeet...In 't laatste kwartier sneuvelden we met 1-0!!!
Maar we zegden 't al ...'t ging met alles berg af...zo kwam 't jaar van de fusie in 1966...Hôtele zakte tot PROVINCIAAL.......
Het weg gaan op Meulenberg en de fusie was 'n vergissing...Houthalen was 'n goede kweekschool...Leekens ,Alen,Alvares enz.enz.....Toen Georges in Brugge ging spelen woonde hij nog hier op TENHOUT(smedenstraat 4)Hij ging in Savio naar school en ik heb hem dikwijls zien trappen op 'n GUMMIbal....Belgen tegen Italianen('t woord RASISME was toen nog niet uit gevonden)...Georges ging altijd crossen en ravotten in de bossen (Thuis tegenover)op Tenhout...Zelfs toen hij op kot zat in Leuven (begin '70)kwam hij pinten drinken in JAWEL 't SCHUURKE....
Hij wist 't nog ...ik denk van Paa???KOK LAMBERT OP RADIO LAMBDA...Gij zijt in 't schuurke geboren hé STEKSKE???Ik zei niks....
met grote tranen van verdriet herlees ik mijn eerste blog uit 2006
Over mijn eerste blog...2006...mijn oudste valiers van HOUT!!!
Mijn oudste verzamelingen zitten in 'n HOUTEN VALIES(postzegels,knipsels,fotos van TENHOUT)...clubblad 't RADIOGIDSKE en casettes met opnames en intervieuws ....JA....DE RADIOGIDS van RADIO LAMBDA...(voor VAKANTIEGANGERS in en te HOUTHALEN)...........
In onze eerste blogs....in onze eerste radio uitzendingen(toen nog 'n niet erkende radio vanuit een bouwvallige oude boerderij)...VRIJHEID???
We wilden toen officiele PERSVRIJHEID,officiele UITZENDTIJD...ALS TUUR stopte met uitzendingen op BRT LIMBURG om 24 UUR.....dan kwamen wij op FM 100.5 in de ehther....ALLE radiouitzendingen vielen stil tot op FM IOO...dus WIJ BEGONNEN op 24 UUR!!!En waarom mocht dat niet???Waarom mochten wij geen clubblad maken....'t Radiogidske voor vakantiegangers van en in Hôtele????,,,,,,De eerste uitzendingen met live intervieuws,de eerste persartikelen van toen zijn nual GOUD WAARD........................................
PERSVRIJHEID...LODEWIJK XVI werd onthoofd in 1793...comité du public...de krant van ROBESPIERRE en MURAT...de armen buurt van PARIJS...JOURNALISTEN op 't schavot...'t REGIEM wilden geen VRIJHEID ook al kwam er DE EERSTE PERSWET in 1795
In onze eerste blogs(die zoals onze eerste babbelradio)TE LANG waren....ja,ja,we weten 't wel SCHOONE MUZIEK maar da gezaag,gezaag...en toch komen ze nu meer en meer vragen naar dat gezaag want lijn 78 Toeren platen hebben ze al allemaal overgetapt...............
In navolging van Groot -Brittanie werd hier 't bezette gebied van Frankrijk...DAGbladpostzegels ingevoerd...voor elk blad van 'n krant moest betaald worden met postzegels 25cent 30 cent ...de kranten vroeger 5CENT...gingen allemaal falliet in 1797...IK schreef in mijn eerste blog dat 't bij ons ook zo ging ...we moesten 3 FRANC per plaat die we speelden betalen aan SABAM...muziek koste geld ZAGEN -Babbelen koste niks
ER IS NIKS NIEUWS ONDER DE ZON...........De nacht van 18 op 19 BRUMAIRE van 't jaar van NAPOLEON BONAPARTE verdween alles...totale machtsgreep...afgelopen met pers!!!De nacht van(VUL MAAR ZELF IN)machtsgreep RTT...afgelopen met nachtradioLAMBDA
Het enigste wat overbleef is een volle HOUTEN VALIES over HOUT en andere dingen die ze hier zijn komen halen en er was zand genoeg.....
meer dan 2.00 muziekbanden en oude Platen in 't ARCHIEF LLL
Juist voor de FUSIE...werden alle kerkschatten...GESCHAT???
Het zal wel overal 't zelfde geweest zijn....DE FUSIE...inventaris opmaken....en maar kerkschatten en oude schriften restaureren (de gouden sixties!!!)...Hier was pastoor gielen opgevogd door Housen!!!op de kansel heeft hij ons(kerkbezoekers)meerdere malen bedankt omdat hij in de zondagsmissen meer rond haalde dat de deken van Peer,,,We vroegen aan zuster SIMONNE waarom de oude barokken preekstoel ,biechtstoel en lambrizering in stukken(panelen werden gezaagd???)...ze was niet erg spraakzaam...Het moet in den aoto kunnen om te restaureren???
Martens was er niet meer en zuster Simonne woonde ook in NIMY bij Namen aan de abdij van FLOREFFE....We zuijn eens daar geweest maar we mochten er niet binnen???Meerdere malen hebben we gebeld...tot ze eindelijk ZELF aan de telefoon kwam...
Nonnen mogen over kerkschatten niks zeggen???Kerkschatten zijn schatten van de pastoor???Nonnen hebben ook biechtgeheim??? KLIK ,FINI gedaan...Zuster SIMONNE heette eigenlijk REYNDERS.... ze was van Helchteren en haar broer was bij ons in de kazerne toen van de Luchtmacht van kleine brogel...Reynders was majoor en kwam regelmatig bij ons op de toren van het schietveld met de wacht enzo.......
Het heeft allemaal niks geholpen....voor de fusie werd de pastorij te helchteren gerenoveerd(is dat ook restaureren???)Alle heilige beelden verdwenen uit de pastorij en de kerk om van de rest maar te zwijgen???In Houthalen bijna hetzelfde???We weten nu nog altijd NIKS NIKS!!!
Van transparantie en freelance joernalisme kenden ze niks en van ne vrije radio (later)widen ze niks weten...maar ze waren wel restaurateur dus gene GEOLOOG die loog???vanaf toen 1960...hebben we de pijp aan MARTENS gegeven en die zou het wel eens uitvissen waar de schatten van de pastoor(meervoud pastoors want helchteren was nu ook bij houthalen)...we kochten een caravan en trokken naar ONS LANDJE te AS.
Theo en Jeanne DISTELMANS hadden aan de voet van de mijn terril in AS een chalet met campingplaats...28 jaar hebben zij er gewoond...wij maar enkele jaren...maar voor radio Lambda...die toen zowel als de camping...ILEGAAL waren...de schoonste jaren van de vrije radio...VRIJ!!!
Tot driemaal toe hebben ze juist voor 1950...de mooksteeg...weg naar kwalaak herlegd,zeg maar opgeschoven ...'n gevaarlijke bocht berg af.... ook de weg naar kwalaak-kelchterhoef is meerdere malen terug opgebroken in the fifty's....gans tenhout en kwalaak veranderde er door!!! In 1952 was er de grootste wegonderbreking bij het afbreken van de kapel en het herleggen van de weg in kwalaak!!!De inhoud van de kapel werd zomaar als oude rommel op de zolder getast...'n paar dingen verdwenen ...die moesten gerestaureerd worden??? Bij de huldiging van CHARLES WELLENS in 1951 in LUMMEN vertelde hij ons dat hij in Laak(heide en kerkje)niet kon en mocht schilderen onder den oorlog....ja,ja,'t hoeve mieneke heeft hij helpen afbreken in Kwalaak....het tweede boerderijke van BOKRIJK we waren er ook bij toen???oh ja???Ik weet nog in kwalaak(ik denk toch dat hij Laak bedoelde)ik moest mijn kerkskes(die niet afgewerkt waren wegsteken bij de rosse FOLLON???in de casterstraat waar ik woonde sloegen ze alles aan en ook in de nu Vanderhoeydonkstraat hier in Lummen was geen spannersverf???Wat is spaandersverf en hoe werden de schilderijen die niet in de autokoffers gingen dan gerestaureerd???GEEN KOMMENT We wisten dat ze de eerste keer (voor 1950)bij de werken aan de weg naar zwartberg URNEVELDEN gevonden hadden....Martens wist er ook van ...stukken van 1500 jaar voor onze tijdrekening!!!PETRUS VREYS die van turnhout naar hier was komen wonen heeft dikwijls verteld over zijn URNEVAZEN!!!met as en beenderen en telkens naast een versteend paaltje ...zeker vijf hebben ze er meegenomen om te restaureren???Daar hebt ge 't weer ???In de jaren 40 ging ik met de tram naar de fratersschool te Zonhoven...daar hadden ze ons geleerd in hun archiologisch museum over de bronstijd,de ijzertijd,de holsteen enz.enz. er waren op 't genaderen tegen Kwalaak ook bijlen gevonden uit de tijd neoliticum-=4.500 voor Christus!!!We wisten dat van de zoon van de goeverneur VERWILGEN(die met zijne rosse baard en zijne GILLET MOTOCYCLETTE)...in LILLO...had die bijzondere ARCHIOLOOG verteld dat de eerste mensen van LILLO lange basketbalspelers waren ???Zeer groot met ne rosse baard!!!ze hadden palen in 't moeras geslagen en 't was juist alsof ze over 't water konden lopen...Iedereen had schrik van die grote mannen...want in dien tijd waren de boeremenskes hier maar amper 1m50...Vrouwen deden ze niks...maar de rest KRRR...wat dat wilde zeggen weten we nu nog niet ???De grauwe steen was de grelliche steen ...voor offers aan de vuurgod enz.enz.enz..... Op de plaats de POMPEN ...'n grensstrook met LILO-zolder -zonhoven waren ook vuurgod aanbidders???Maar volgens M.Martens waren het de archiologen die juist LOGEN???en de fraters die moesten er mee lachen...in 1947 haalde nochtans de C.V.P. de volstrekte meerderheid hier.. maar de mooksteeg was weg...de veldweg was weg...de capel was weg...en ja de weg was ook weg met de urnelogen die logen.... een geluk er was toen op tenhout een boogschutterskermis....in 1947
M.MARTENS bij ons thuis op Tenhout...meeuwerweg 17.......1952
Het was in de fifty's....Martens kwam alle jaren naar zijne vriend DUPRIEZ(het Hotel waar hij dan verbleef) en wandelde naar Laak en omgeving....nu was hij thuis geraakt ...met boeken en plannen van 1506??? hier op TENHOUT...hij woonde in NIMY bij Namen!!!
Hij was op zoek naar de vroegere leemkuilen???In 1428 was in Laak AERT recktor de capella Laeck.. arnoldis FABRI;;;;DIE HAD HIER ENKELE NATUURLIJKE KINDEREN....op 't genhoot???Ja,ja,we vielen van onze stoel toen hij uit zijn boek voor las van de toenmaligr pastoor VANBINCHEM die ook natuurlijke kinderen had???Pas in 1497 is het "capella sancta Quirini "geworden...mens mens mens riep moeder terwijl ze kruistekens maakten...Martens was in Congo geweest met Dupriez,hij was er gewest beheerder...Hij sprak Congolees en toen wij ook 'n paar woorden kiswalili uitkraaiden was weer alle ijs gebroken...In SAFRAENBERG had ik bij de cadettenschool congolees geleerd voor 't geval de luchtmacht van kleine brogel naar KATANGA zou vliegen....(maar dat droevige geval kent ge wel ???)Martens wisr alles maar dan ook alles over Houtalen over Laak en Lillo...hij woonde naast de abdij van Floreffe en zat daar alle dagen in de archieven te modderen????
Nog nooit had hij in een twee peekaatje gezeten...dus wij met 't twee paardje over 't schietveld richting Massy enz.enz.enz.......
Sieke pap en de verdwenen boerderij met stooien dak van kobiets dat waren zijn onderwerpen .....EN.....HIJ SCHREEF ALLES OP!!!!!!!!!!!!!zeer zeer traag altijd....lucie gerits OP DE HOEK VAN DE MEEUWERWEG was in Meeuwen geboren in 1921Haar ouders verhuisden voor den oorlog van Winterslag naar de groenstraat...het waren melkboeren en SIEKE reed als jong meiske van 14 met de velo al rond met melk........in VOLLEN OORLOG IS ZE GETROUWD OM HIER HAAR EIGEN WINKELTJE TE BEGINNEN IN DE MEEUWERWEG.;;;In zowat 1947 officieel begonnen heeft ze meer dan 50 jaar "SIEKE PAPwinkel gehad"!!!KOOBIETS zijn boerderij stond waar nu 't klaverke vier staat (den echte naam was GIELISSEN)....Intervieuws dat we deden....en verhalen dat we gehoord hebben....we zijn zelfs met 't 2 paardje eens naar NIMY bij NAMEN geweest....in de abdij en bij zuster SIMONNE die later daar ook was gaan wonen......maar
in een oude schrijfboek van M.MARTENS vonden we nota's.....
Leemcuylen aende houtelse heyweech 1596...Tichelstenenwerden gebakken in Laak...meester kareelbakker was van Peer(BROUCKMANS)...den oven was van CHRISTIAAN AEGHTEN...stienbecker...van LAKE...Lake wil zeggen moeras of beek gevoed met staande waters die diende om de grensscheiding te maken???Lillo was gescheiden met een lindenbos...Lillo=linde en Lo=waterbos???
Tussen veel latijnse(onbegrijbare zinnen over LAZERSHUIJSKES 1573)vonden we TENHOUT=hout dat geisolleerd op de droge heide ligt???
kwa=qua...quaheeft de betekenis van slechte grond in kwaliteit...kwalaak was minder in kwaliteit ...droge grond tot aan 't genhaagdoorn(grote hagen)???De gronden van TENRIJT waren de waterloop van de groenstraatbeek...en de BENNEWED heette vroeger BENNEVOORT............
Volgens MARTENS was dus VOORT=WED=waterovergang....een WED was ook een wijer uitsluitend voor dieren en de BENNE rond die weyer waren vlechtwerken van twijghout???in die armoedige toestanden met ziekten en pest was LAECK "desolate tijd ,'n tijd van vlucht en ABONDERING!!!Uit armoede moest de gemeente 14 Percelen grond verkopen...in 1619 nogeens...En het bleef maar duren...ziekten en pest!!!
Ook op de kapel van TENRIJT had men een dode aan pest(TYHENRIJT prope sacellum)...het latijn van Martens is niet te lezen...wel ,vernemen we dat de kapel vermeld is op 26 AUGUSTUS1635 en dat er een ST.ANNATRITS van 1520 in stond???....waar is die weer naartoe???
In 1550 was JORIS de heer van VOGELSANCK...hij geeft S.AERTS van LAAK de toelating om Lazershuijskes te zetten op roye eynde???In 1573 worden er weer pesthuyzen "te setten bij ten haechdoren bij de ander lazershuyskes"...Lazerus werd gebruikt voor besmettelijke zweren of leprosus.Ook melaatsen of pest waren LASARUS=gewoon verjagen van 't grondgebied...Er waren ook Lorrainsche walen ,maar dat waren klokkengieters...de grote martinusklok(3.120pond)is van 1485 maar werd op 02 Augustus 1627 hergoten(pastoor van Hetsroy) dat zullen wel
GOEI LORIJNEN ??? geweest zijn ???"WHATS in a name"???
De LOREINEN verjagen kwalakers naar de BENNEWED???
Met zekerheid weten we 't niet...maar loreinen....NIET LORIJN...hebben hier in QUAET LUDECKE of KWALAAK...gebrandt en gemoordt.....Ruyters waren rovers en in 1642 zijn 3moorden genoteerd!!!De drossaard van VOGELSANCK had nochtans de vrede afgekocht tot 2 maal toe(80 jarige oorlog duurde tot zowat 1648)...Karel IV,hertog van LOTHARINGEN,had zijn Loreinse troepen niet meer in de hand!!!Rondzwervende bendes waren het...fransen-spanjaarden zelfs soldaatvrouwen(met besmettelijke ziekten)...in KWALAAK!!!
Sinterklaasdag 1648 was een bloedbad op de heide van Wauberg-siberien maar ook op wijshagen -meeuwen achterKelchteren....tot overmaat van ramp was er kolosale koude winter....PASTOOR en SCHRIJVERS waren verdwenen te Laak...dus hierover is er NIKS geweten???
De lakerschans,de donderslagse heide,leemhoutsheide alles afgebrandt en opgestookt van de koude...iedereen dood of besmettelijk ziek!!!
We weten dat 'n paar families(nichten en neven)'t overleeft hebben en op de BENNEWED terug begonnen zijn???Aan de LEEMHEIDE waren kuilen,grint en zandgroeven....Op TENHOUT ''tgeenhout" was er geen hout...een kale grote NIET BEGROEIDEBERG maar geen hout!!!
Later woonden de voornaamste mensen aldaar...er was een schuttersgilde,'n brouwerij maar vooral veel grote kale plekken voor pannenbakkers en steenhovenbakkerijen...in de destijdse zandgroeven groeide zelfs geen kreupelhout meer ...niks tot aan de groenstraat beek richting bennewed;
QUA LAKE....is KWAAD ...hier wordt bedoelt slechte grond van LAAK....BENNE wil zeggen vlechtwerk van twijghout en WED is dan waterovergang....In de tijd van de loreinen gingen de kwalakers kwaad van kwaad laak naar 't twijhout van de benne en de waterovergang...........
Het laatste woord zal er nog niet gezegd zijn?Maar als er geen geschriften uit die tijd bewaard zijn gebleven dan weet M.MARTENS 't ook niet?
Maar dat vertellen we u een volgende keer eens...de oudste benaming is van 1497 over "capella sancta Quirini" te Laak............groetjesLOEKY
