Oude verhalen...over oude mensen ...hôtele...BOKRIJK enz......
Op I jan. 1971 kwamen er 87 inwoners bij (45 mannen & 42 vrouwen)...GRENSWIJZIGING aan 't schietveld op MASSY!!!
De kapel van massy en de (nu allemaal vissenstraten) kwamen bij Houthalen...'t bevolkingsaantal van Meeuwen en Wijshagen daalde meteen!!!
Wij hebben toen de oudste mensen aan 't schietveld bezocht...veel opgeschreven en nota's genomen....als we 't nu nogeens nalezen(MASSY)???
Wij vonden 't toen GRAFSCHENNIS...SCHANDALIGE DIEFSTALLEN....de kapel en 't kasteel(niemandsland)was toen nog intakt!!!
Van die oudste mensen heb ik onthouden dat ze café met 't schuurke (mijn geboortehuis)kenden als van in 1924...ze konden daar kerk en leesboeken lenen voor hun communie...Pastoor SEEGERS...had de allereerste uitleen of volksbibliotheek na de hoogmis aldaar???bij navraag bleek dat inderdaad in de zavel(in de nonnenschool in de jaren 20 er ook zoal iets was???
Voor en vooral onder den oorlog werden ganse treinladingen hout gekapt op Massy(ze keken niet naar soort of wat )...HOUT was HOUT!!!
In de fifty's toen M.COCKX 82 JAAR werd waren we erbij te BOKRIJK!!!Zijn ganse leven had hij nabij de bossen geleefd en gewoond te Bokrijk en omgeving.hij was trouwens altijd de boswachter geweest van de familieMEEUS die BOKRIJK huurden of bezaten???
Op de oude dijk(spoorweg HASSELT-MAASEIK)stond voor 't station Bokrijk er kwam links ....een gans bos met KONINGSDENNEN........
Ook daar is er door grensherzieningen gekapt en gekapt(spoorlijnen)....grensbetwistingen...Hasselt-Zonhoven-Genk...ZIE ...OLAERTSarchief!!!
In 't archief van de fotoclub(tele 3530)...hadden we ...filmen -fotos-dias...en intervieuws op casetten van alle oudste mensen van HOUTHALEN..
En noges VASTENAVOND GENK1956...Hengel gekocht in 1955
Er zou 'n oude kerk en kapel geweest zijn en zelfs een kerkhof???Overal zijn er bewijzen van teruggevonden te HENGELHOEF rond 1955??? Op 't einde van de vorige eeuw was alles bijna afgebrandt....sporen van visgraatstructuur met keistenen zijn in de fifty's nog gevonden alsook klau-wen of vensterbogen uit ruw mergel....tegen de oudste muren waren resten van stenen zitbanken zoals destijds in oude kerken voorkwamen!!! Rond 1850 waren de WITTOUCK's al eigenaar van de oude muren en overal kochten ze gronden bij...er zijn cadastrale plannen en natuurlijk gepalaver over juiste grenzen Genk-Zonhoven!!!Wij hebben in ons archief ook nog 'n plan van OLAERTSuit 1911 over KLEIN HENGEL!!!L'arpent de genck....wat 't ook moge weze...25Ha genk en 50 Ha zonhoven??? Publieke verkopen...AKTES van 21 Dec. 1872...jawel !!! In iedergeval toen Emilie trouwde met hare Baron ....kreeg ze een nieuw gebouwd kasteeltje op de afgebroken en vernieuwde muren in 1900!!! Getuigenissen van LAMBERT VLEUGELS die in genk geboren was in 18O2 en op HENGELHOEF verbleef als knecht en schaapherder in 1824 die zijn er ....ook van de pachter van toen JAN KELLENS!!! In 't Genkse archief en de correspondenties van de landbouwers in de gemeente 1871-1877 kunnen we heel wat lezen... De Barones heeft meerdere malen grond aangeboden...aan passionisten(1902) aan broeders...aan Fraters...In I912 hadden ze 5Ha op Hengelhoef....maar ze deden er niets mee ...toen de fraters van Tilburg de jongensschool van Waterschei overnamen in 55-56 was Genk er weer bij om te onderhandelen???We weten 't niet met zekerheid maar de school voor blinden en doofstommen is niet op maar naast Hengelhoef gekomen...In de fifty's was 't nog bijna allemaal bos tot in BOKRIJK...
Er zijn veel plannen geweest op HENGELHOEF...plannen waar dan uiteindelijk Niks van terecht kwam...denken we maar eens aan KLEIN HENGEL...1O4 Ha groen dat zo maar verkocht werd aan de gemeent TIELEN....
Er is niks nieuws onder de zon...grens en grondbetwistingen met Zonhoven...dat is niks nieuws...maar 't strafste dat we zelf mee maakten dat was met de E 39 en de Toeristische weg...De gemeente Zonhoven was eigenaar van 'n strook grond naast 't spoor aan de via duc en ze wisten 't niet???Wij hebben toen met 't plan van JEF VAN MING op 't gemeentehuis gestaan en die van Tielen waren er ook....lees maareens verder ....
Over VASTENAVOND en de KOERIER te GZNK in 1956............
In de fifty's reden we met 'n radiowagen(microwagen)....rond carnaval en met de stoeten waren we erbij...BOBBY mijne baas bij de gazet(KOERIER)was fotograaf -reporter-bestuurslid van zowat alles in GENK....Toen stond 't gemeentehuis nog aan de kerk en alles draaide in en rond de kerk en bij MENG(de stamcafé van alles en nog wat ).....Ik deeed de micro voor reklame en KOERIERoproepen....ik was chauffeur en Bobby deed de oproepen voor politie en gemeenteberichten....we waren overal en deden alles tegelijk....als we er maar bovenuitkwamen met ons lawaai want wat uit onze kolosale luidsprekers kwam was VERSCHRIKKELIJK LUIDE KARNAVALSMUZIEK.....1956!!
Vader Bobbaerts(de pa van Bobby)was de grootste verzamelaar van oude fotos een postkaarten van GENK...Maa was 'n REMANS en de zuster van de grote proffessor REMANS die toen 'n speciaal HEIDEBLOEMEKE schreef ...VASTENAVOND 1956!!!We vergaderden elke dag in de villa van BOBBY(bergop aan Meng 2de links)...op KOERIER(juist achter HENGELHOEF) of (natuurlijk)bij MENG......
Karnaval in Genk in de fifty's is ONBESCHRIJFELIJK...'t krioelde van 't volk....IEDEREEN had 'n mombakkes,iedereen lachte,zong en dronk''t is nu niet meer denkbaar hoe het toen er aan toe ging!!!De gemeente Genk had einde 55 zwat 390 ha grond gekocht op HENGELHOEF...II2Ha lag op GENK en de rest lag op Hôtele....Aan de man van de HEEMKRING 1956(A.REMANS)vroegen we om eens iets te schrijven over HENGEL...want volgens 't HEIDEBLOEMEKE...had de gemeente GENK 'n historisch rijk domeingebied aangeworven dat HENGELO heette in haar oudste vorm 1140...later werd 't een curia of hoeve HINGELOT (1247)HENGELO(1285) en sinds 1445 pas HENGELHOEF of HOEVE....Volgens Remans was ENGELHOF 'n vervorming en Loo was 'n bosterm(onverklaarbaarpatroniem)......zie uitgave 1956 Heidebloem.
Genk wou toen sommige delen reserveren voor de nijverheid....en de grootste delen zouden voor beschikt worden voor openluchtbouw...
De familie Beeckman die er al waren van voor 1900 gaven grond voor de nieuwe parochie...maar de nieuwe kempen kwam er toch niet die ontstond na veel palaver ....verder op zwartberg in 1955 als zelfstandige parochie(aan de velodrom....weet ge 't nog???????????????????????)
DE FUSIE was 'n vergissing...we bedoelden met SPORTING!!!
Alhoewel ze bij DE VOETBAL(we hebben 't niet over Helchteren)liever niet spreken over de fusie van toen???DOEN WE HE TOCH!!!!!!!!!!!!
Hetr verleden moet ge laten rusten MIJNHEER STEK!!!Toch was de fusie 'n verstandshuwelijk..geen huwelijk uit liefde....WE waren er bij in de FIFTY's...In de Fifty's woonden we nog in 't schuurke(café juist naast de kerk)...de mijn ging achteruit en achteruit...geen voetbalploeg steun en geen gemeentesubside...Wij hadden (met mijn schoonbroer-betonwerken)en met min of meer de ploeg van het groene woud(café ploeg)een nieuwe voetbal ploeg opgericht HOGER OP...onze tereinen met kantine lagen op de ringlaan waar later ECHO zijn villa bouwde.......
Met veel heimwee denken we terug toen pa en de dorpshandelaars en ook 't groene woud alles betaalden wat voordien bij EENDRACHT door de put betaald werd...de naam en faam uit de glorie periode in DERDE NATIONALE...Bekermatchen tegen Anderlecht,Brugge,standaar.....
In de FIFTY's ...1955 ...gingen we met de specialetrein mee...naar BRUSSEL met 900 suporters...De match op RACING WHITE voor de halve finale van de berker van BELGIE tegen DOORNIK was iets dat ik NOOIT meer vergeet...In 't laatste kwartier sneuvelden we met 1-0!!!
Maar we zegden 't al ...'t ging met alles berg af...zo kwam 't jaar van de fusie in 1966...Hôtele zakte tot PROVINCIAAL.......
Het weg gaan op Meulenberg en de fusie was 'n vergissing...Houthalen was 'n goede kweekschool...Leekens ,Alen,Alvares enz.enz.....Toen Georges in Brugge ging spelen woonde hij nog hier op TENHOUT(smedenstraat 4)Hij ging in Savio naar school en ik heb hem dikwijls zien trappen op 'n GUMMIbal....Belgen tegen Italianen('t woord RASISME was toen nog niet uit gevonden)...Georges ging altijd crossen en ravotten in de bossen (Thuis tegenover)op Tenhout...Zelfs toen hij op kot zat in Leuven (begin '70)kwam hij pinten drinken in JAWEL 't SCHUURKE....
Hij wist 't nog ...ik denk van Paa???KOK LAMBERT OP RADIO LAMBDA...Gij zijt in 't schuurke geboren hé STEKSKE???Ik zei niks....
met grote tranen van verdriet herlees ik mijn eerste blog uit 2006
Over mijn eerste blog...2006...mijn oudste valiers van HOUT!!!
Mijn oudste verzamelingen zitten in 'n HOUTEN VALIES(postzegels,knipsels,fotos van TENHOUT)...clubblad 't RADIOGIDSKE en casettes met opnames en intervieuws ....JA....DE RADIOGIDS van RADIO LAMBDA...(voor VAKANTIEGANGERS in en te HOUTHALEN)...........
In onze eerste blogs....in onze eerste radio uitzendingen(toen nog 'n niet erkende radio vanuit een bouwvallige oude boerderij)...VRIJHEID???
We wilden toen officiele PERSVRIJHEID,officiele UITZENDTIJD...ALS TUUR stopte met uitzendingen op BRT LIMBURG om 24 UUR.....dan kwamen wij op FM 100.5 in de ehther....ALLE radiouitzendingen vielen stil tot op FM IOO...dus WIJ BEGONNEN op 24 UUR!!!En waarom mocht dat niet???Waarom mochten wij geen clubblad maken....'t Radiogidske voor vakantiegangers van en in Hôtele????,,,,,,De eerste uitzendingen met live intervieuws,de eerste persartikelen van toen zijn nual GOUD WAARD........................................
PERSVRIJHEID...LODEWIJK XVI werd onthoofd in 1793...comité du public...de krant van ROBESPIERRE en MURAT...de armen buurt van PARIJS...JOURNALISTEN op 't schavot...'t REGIEM wilden geen VRIJHEID ook al kwam er DE EERSTE PERSWET in 1795
In onze eerste blogs(die zoals onze eerste babbelradio)TE LANG waren....ja,ja,we weten 't wel SCHOONE MUZIEK maar da gezaag,gezaag...en toch komen ze nu meer en meer vragen naar dat gezaag want lijn 78 Toeren platen hebben ze al allemaal overgetapt...............
In navolging van Groot -Brittanie werd hier 't bezette gebied van Frankrijk...DAGbladpostzegels ingevoerd...voor elk blad van 'n krant moest betaald worden met postzegels 25cent 30 cent ...de kranten vroeger 5CENT...gingen allemaal falliet in 1797...IK schreef in mijn eerste blog dat 't bij ons ook zo ging ...we moesten 3 FRANC per plaat die we speelden betalen aan SABAM...muziek koste geld ZAGEN -Babbelen koste niks
ER IS NIKS NIEUWS ONDER DE ZON...........De nacht van 18 op 19 BRUMAIRE van 't jaar van NAPOLEON BONAPARTE verdween alles...totale machtsgreep...afgelopen met pers!!!De nacht van(VUL MAAR ZELF IN)machtsgreep RTT...afgelopen met nachtradioLAMBDA
Het enigste wat overbleef is een volle HOUTEN VALIES over HOUT en andere dingen die ze hier zijn komen halen en er was zand genoeg.....
meer dan 2.00 muziekbanden en oude Platen in 't ARCHIEF LLL
Juist voor de FUSIE...werden alle kerkschatten...GESCHAT???
Het zal wel overal 't zelfde geweest zijn....DE FUSIE...inventaris opmaken....en maar kerkschatten en oude schriften restaureren (de gouden sixties!!!)...Hier was pastoor gielen opgevogd door Housen!!!op de kansel heeft hij ons(kerkbezoekers)meerdere malen bedankt omdat hij in de zondagsmissen meer rond haalde dat de deken van Peer,,,We vroegen aan zuster SIMONNE waarom de oude barokken preekstoel ,biechtstoel en lambrizering in stukken(panelen werden gezaagd???)...ze was niet erg spraakzaam...Het moet in den aoto kunnen om te restaureren???
Martens was er niet meer en zuster Simonne woonde ook in NIMY bij Namen aan de abdij van FLOREFFE....We zuijn eens daar geweest maar we mochten er niet binnen???Meerdere malen hebben we gebeld...tot ze eindelijk ZELF aan de telefoon kwam...
Nonnen mogen over kerkschatten niks zeggen???Kerkschatten zijn schatten van de pastoor???Nonnen hebben ook biechtgeheim??? KLIK ,FINI gedaan...Zuster SIMONNE heette eigenlijk REYNDERS.... ze was van Helchteren en haar broer was bij ons in de kazerne toen van de Luchtmacht van kleine brogel...Reynders was majoor en kwam regelmatig bij ons op de toren van het schietveld met de wacht enzo.......
Het heeft allemaal niks geholpen....voor de fusie werd de pastorij te helchteren gerenoveerd(is dat ook restaureren???)Alle heilige beelden verdwenen uit de pastorij en de kerk om van de rest maar te zwijgen???In Houthalen bijna hetzelfde???We weten nu nog altijd NIKS NIKS!!!
Van transparantie en freelance joernalisme kenden ze niks en van ne vrije radio (later)widen ze niks weten...maar ze waren wel restaurateur dus gene GEOLOOG die loog???vanaf toen 1960...hebben we de pijp aan MARTENS gegeven en die zou het wel eens uitvissen waar de schatten van de pastoor(meervoud pastoors want helchteren was nu ook bij houthalen)...we kochten een caravan en trokken naar ONS LANDJE te AS.
Theo en Jeanne DISTELMANS hadden aan de voet van de mijn terril in AS een chalet met campingplaats...28 jaar hebben zij er gewoond...wij maar enkele jaren...maar voor radio Lambda...die toen zowel als de camping...ILEGAAL waren...de schoonste jaren van de vrije radio...VRIJ!!!
Tot driemaal toe hebben ze juist voor 1950...de mooksteeg...weg naar kwalaak herlegd,zeg maar opgeschoven ...'n gevaarlijke bocht berg af.... ook de weg naar kwalaak-kelchterhoef is meerdere malen terug opgebroken in the fifty's....gans tenhout en kwalaak veranderde er door!!! In 1952 was er de grootste wegonderbreking bij het afbreken van de kapel en het herleggen van de weg in kwalaak!!!De inhoud van de kapel werd zomaar als oude rommel op de zolder getast...'n paar dingen verdwenen ...die moesten gerestaureerd worden??? Bij de huldiging van CHARLES WELLENS in 1951 in LUMMEN vertelde hij ons dat hij in Laak(heide en kerkje)niet kon en mocht schilderen onder den oorlog....ja,ja,'t hoeve mieneke heeft hij helpen afbreken in Kwalaak....het tweede boerderijke van BOKRIJK we waren er ook bij toen???oh ja???Ik weet nog in kwalaak(ik denk toch dat hij Laak bedoelde)ik moest mijn kerkskes(die niet afgewerkt waren wegsteken bij de rosse FOLLON???in de casterstraat waar ik woonde sloegen ze alles aan en ook in de nu Vanderhoeydonkstraat hier in Lummen was geen spannersverf???Wat is spaandersverf en hoe werden de schilderijen die niet in de autokoffers gingen dan gerestaureerd???GEEN KOMMENT We wisten dat ze de eerste keer (voor 1950)bij de werken aan de weg naar zwartberg URNEVELDEN gevonden hadden....Martens wist er ook van ...stukken van 1500 jaar voor onze tijdrekening!!!PETRUS VREYS die van turnhout naar hier was komen wonen heeft dikwijls verteld over zijn URNEVAZEN!!!met as en beenderen en telkens naast een versteend paaltje ...zeker vijf hebben ze er meegenomen om te restaureren???Daar hebt ge 't weer ???In de jaren 40 ging ik met de tram naar de fratersschool te Zonhoven...daar hadden ze ons geleerd in hun archiologisch museum over de bronstijd,de ijzertijd,de holsteen enz.enz. er waren op 't genaderen tegen Kwalaak ook bijlen gevonden uit de tijd neoliticum-=4.500 voor Christus!!!We wisten dat van de zoon van de goeverneur VERWILGEN(die met zijne rosse baard en zijne GILLET MOTOCYCLETTE)...in LILLO...had die bijzondere ARCHIOLOOG verteld dat de eerste mensen van LILLO lange basketbalspelers waren ???Zeer groot met ne rosse baard!!!ze hadden palen in 't moeras geslagen en 't was juist alsof ze over 't water konden lopen...Iedereen had schrik van die grote mannen...want in dien tijd waren de boeremenskes hier maar amper 1m50...Vrouwen deden ze niks...maar de rest KRRR...wat dat wilde zeggen weten we nu nog niet ???De grauwe steen was de grelliche steen ...voor offers aan de vuurgod enz.enz.enz..... Op de plaats de POMPEN ...'n grensstrook met LILO-zolder -zonhoven waren ook vuurgod aanbidders???Maar volgens M.Martens waren het de archiologen die juist LOGEN???en de fraters die moesten er mee lachen...in 1947 haalde nochtans de C.V.P. de volstrekte meerderheid hier.. maar de mooksteeg was weg...de veldweg was weg...de capel was weg...en ja de weg was ook weg met de urnelogen die logen.... een geluk er was toen op tenhout een boogschutterskermis....in 1947
M.MARTENS bij ons thuis op Tenhout...meeuwerweg 17.......1952
Het was in de fifty's....Martens kwam alle jaren naar zijne vriend DUPRIEZ(het Hotel waar hij dan verbleef) en wandelde naar Laak en omgeving....nu was hij thuis geraakt ...met boeken en plannen van 1506??? hier op TENHOUT...hij woonde in NIMY bij Namen!!!
Hij was op zoek naar de vroegere leemkuilen???In 1428 was in Laak AERT recktor de capella Laeck.. arnoldis FABRI;;;;DIE HAD HIER ENKELE NATUURLIJKE KINDEREN....op 't genhoot???Ja,ja,we vielen van onze stoel toen hij uit zijn boek voor las van de toenmaligr pastoor VANBINCHEM die ook natuurlijke kinderen had???Pas in 1497 is het "capella sancta Quirini "geworden...mens mens mens riep moeder terwijl ze kruistekens maakten...Martens was in Congo geweest met Dupriez,hij was er gewest beheerder...Hij sprak Congolees en toen wij ook 'n paar woorden kiswalili uitkraaiden was weer alle ijs gebroken...In SAFRAENBERG had ik bij de cadettenschool congolees geleerd voor 't geval de luchtmacht van kleine brogel naar KATANGA zou vliegen....(maar dat droevige geval kent ge wel ???)Martens wisr alles maar dan ook alles over Houtalen over Laak en Lillo...hij woonde naast de abdij van Floreffe en zat daar alle dagen in de archieven te modderen????
Nog nooit had hij in een twee peekaatje gezeten...dus wij met 't twee paardje over 't schietveld richting Massy enz.enz.enz.......
Sieke pap en de verdwenen boerderij met stooien dak van kobiets dat waren zijn onderwerpen .....EN.....HIJ SCHREEF ALLES OP!!!!!!!!!!!!!zeer zeer traag altijd....lucie gerits OP DE HOEK VAN DE MEEUWERWEG was in Meeuwen geboren in 1921Haar ouders verhuisden voor den oorlog van Winterslag naar de groenstraat...het waren melkboeren en SIEKE reed als jong meiske van 14 met de velo al rond met melk........in VOLLEN OORLOG IS ZE GETROUWD OM HIER HAAR EIGEN WINKELTJE TE BEGINNEN IN DE MEEUWERWEG.;;;In zowat 1947 officieel begonnen heeft ze meer dan 50 jaar "SIEKE PAPwinkel gehad"!!!KOOBIETS zijn boerderij stond waar nu 't klaverke vier staat (den echte naam was GIELISSEN)....Intervieuws dat we deden....en verhalen dat we gehoord hebben....we zijn zelfs met 't 2 paardje eens naar NIMY bij NAMEN geweest....in de abdij en bij zuster SIMONNE die later daar ook was gaan wonen......maar
in een oude schrijfboek van M.MARTENS vonden we nota's.....
Leemcuylen aende houtelse heyweech 1596...Tichelstenenwerden gebakken in Laak...meester kareelbakker was van Peer(BROUCKMANS)...den oven was van CHRISTIAAN AEGHTEN...stienbecker...van LAKE...Lake wil zeggen moeras of beek gevoed met staande waters die diende om de grensscheiding te maken???Lillo was gescheiden met een lindenbos...Lillo=linde en Lo=waterbos???
Tussen veel latijnse(onbegrijbare zinnen over LAZERSHUIJSKES 1573)vonden we TENHOUT=hout dat geisolleerd op de droge heide ligt???
kwa=qua...quaheeft de betekenis van slechte grond in kwaliteit...kwalaak was minder in kwaliteit ...droge grond tot aan 't genhaagdoorn(grote hagen)???De gronden van TENRIJT waren de waterloop van de groenstraatbeek...en de BENNEWED heette vroeger BENNEVOORT............
Volgens MARTENS was dus VOORT=WED=waterovergang....een WED was ook een wijer uitsluitend voor dieren en de BENNE rond die weyer waren vlechtwerken van twijghout???in die armoedige toestanden met ziekten en pest was LAECK "desolate tijd ,'n tijd van vlucht en ABONDERING!!!Uit armoede moest de gemeente 14 Percelen grond verkopen...in 1619 nogeens...En het bleef maar duren...ziekten en pest!!!
Ook op de kapel van TENRIJT had men een dode aan pest(TYHENRIJT prope sacellum)...het latijn van Martens is niet te lezen...wel ,vernemen we dat de kapel vermeld is op 26 AUGUSTUS1635 en dat er een ST.ANNATRITS van 1520 in stond???....waar is die weer naartoe???
In 1550 was JORIS de heer van VOGELSANCK...hij geeft S.AERTS van LAAK de toelating om Lazershuijskes te zetten op roye eynde???In 1573 worden er weer pesthuyzen "te setten bij ten haechdoren bij de ander lazershuyskes"...Lazerus werd gebruikt voor besmettelijke zweren of leprosus.Ook melaatsen of pest waren LASARUS=gewoon verjagen van 't grondgebied...Er waren ook Lorrainsche walen ,maar dat waren klokkengieters...de grote martinusklok(3.120pond)is van 1485 maar werd op 02 Augustus 1627 hergoten(pastoor van Hetsroy) dat zullen wel
GOEI LORIJNEN ??? geweest zijn ???"WHATS in a name"???
De LOREINEN verjagen kwalakers naar de BENNEWED???
Met zekerheid weten we 't niet...maar loreinen....NIET LORIJN...hebben hier in QUAET LUDECKE of KWALAAK...gebrandt en gemoordt.....Ruyters waren rovers en in 1642 zijn 3moorden genoteerd!!!De drossaard van VOGELSANCK had nochtans de vrede afgekocht tot 2 maal toe(80 jarige oorlog duurde tot zowat 1648)...Karel IV,hertog van LOTHARINGEN,had zijn Loreinse troepen niet meer in de hand!!!Rondzwervende bendes waren het...fransen-spanjaarden zelfs soldaatvrouwen(met besmettelijke ziekten)...in KWALAAK!!!
Sinterklaasdag 1648 was een bloedbad op de heide van Wauberg-siberien maar ook op wijshagen -meeuwen achterKelchteren....tot overmaat van ramp was er kolosale koude winter....PASTOOR en SCHRIJVERS waren verdwenen te Laak...dus hierover is er NIKS geweten???
De lakerschans,de donderslagse heide,leemhoutsheide alles afgebrandt en opgestookt van de koude...iedereen dood of besmettelijk ziek!!!
We weten dat 'n paar families(nichten en neven)'t overleeft hebben en op de BENNEWED terug begonnen zijn???Aan de LEEMHEIDE waren kuilen,grint en zandgroeven....Op TENHOUT ''tgeenhout" was er geen hout...een kale grote NIET BEGROEIDEBERG maar geen hout!!!
Later woonden de voornaamste mensen aldaar...er was een schuttersgilde,'n brouwerij maar vooral veel grote kale plekken voor pannenbakkers en steenhovenbakkerijen...in de destijdse zandgroeven groeide zelfs geen kreupelhout meer ...niks tot aan de groenstraat beek richting bennewed;
QUA LAKE....is KWAAD ...hier wordt bedoelt slechte grond van LAAK....BENNE wil zeggen vlechtwerk van twijghout en WED is dan waterovergang....In de tijd van de loreinen gingen de kwalakers kwaad van kwaad laak naar 't twijhout van de benne en de waterovergang...........
Het laatste woord zal er nog niet gezegd zijn?Maar als er geen geschriften uit die tijd bewaard zijn gebleven dan weet M.MARTENS 't ook niet?
Maar dat vertellen we u een volgende keer eens...de oudste benaming is van 1497 over "capella sancta Quirini" te Laak............groetjesLOEKY
In 1969 kregen we les van dokter M.BUSSELS over HENGELO
Het oudste geschreven document van Houthalen is een bulle van de paus!!!25 OKTOBER 1145!!! EUGENIUS III bevestigd in 'n bulle het abdijbezit van FLOREFFE in HENGELO....
Toen we in datzelfde jaar(ik was NATOTECHNIEKER bij de luchtmacht te HELCHTEREN)voor de wing-ops voor 3 maanden naar ITALIE konden om kursus te volgen ....ging ik voor richtlijnen en tips naar dokter Bussels...onze leeraar in de kursus provinciale gids LIMBURG!!!
EEN ganse maand zijn we in ROME geweest ...in 't Hotel ,jawel ,Y.M.C.A....en elke dag naar VATIKAAN met bus 95(statione TERMINI)!!!
Op het archief in Vatikaan sprak men NEDERLANDS...en met de aanbevelingen(geschriften)van doter Bussels...zou 't in orde komen...................We zouden een fotocopy krijgen van het oudste document van HOUTHALEN....HENGELO 1145............
Op vatikaan zochten ze in dat weet ik nog BARBIER V?IK heb meerdere keren gehoord over de naamkundigen over de nederzettingen enz enz....Elke dag opnieuw stonden we in de rij...toen ze bij KEIZER KOENRAAD III bezig waren vonden ze dezelfde bezittingen??
Hengelo zou heng en lo zijn....HELLING & BOS...Het oudste cartularium van FLOREFFE was van 1292....Jamaar ,dokter Bussels ,wist dat de norbertijnenabdij gesticht werd in 1120!!!En wij weer maar eens 'n dag in de rij staan...En toen hadden we het ...een copy voor Houthalen een wezenlijke betekenis....ons eindwerk werd nadien 1969(Provinciaal gediplomeerd gids Limburg)werd overal zeer gelezen(ook voor de humor!!!)
Van bij het begin en zelfs voor 1964 waren we gids in Hengel....vanaf 1969 officieel....er was trouwens NIEMAND in Houthalen die gids was......Wat mijn fotocopy betreft...die werd in het kasteeltje tegen de muur gehangen in een mooi kaderke ...tot men in het jaar van het dorp 1978 het kasteeltje LEEGMAAKTE,AFBRAK tot OP DE GROND....zij noemden dat RESTAUREREN...wij COPY FOETSJIE..........;
IN den oorlog was er ook zo iets...ik mijn gij mijnt....VELOEKSKES??
En dan nog maar eens...over de bijen van HENGELHOEF....
De heer van vogelzank bezat als grondheer in de vier dorpen van zijn heerlijkheid alle jacht en bijen rechten....in 1788...ook in Hengelhoef dus.....Jagers en boswachters van de heer kregen jagers en boswachtershuisjes...ze moesten de reglementering toepassen...een zeer oude reglementering over "BIEVLUCHTEN 1612"(zie RAH,HS nr 15 en verder)!!!
Het kwam er op neer dat niemand(buiten de heer van vogelzank)korven mochten plaatsen....ook niet op het domein zelf...dus veel getwist (ruzie)...Lees maar eens de verslagen van de schepenbank van Houthalen...dat was het toenmamlige vredegerecht!!!
De bijencijns is lang stabiel gebleven op een vierde stuiver per korf...ook in 1782...toen vreemde imkerskorven plaatsten op klein hengelhoef???De imkers TITS-STENE-MULKERS en ook de hoevepachter van het grote domein weigerden nog langer cijns te betalen....
De heer liet c;a; 24 KORVEN in beslag nemen en verkopen voor 70 gulden???OP 't domein waren er veel lekebroeders en gewone werkmensen die voor kost en inwoon werkten,maar 't geldbeheer dat was meestal een geletterde PRIESTER...die kon tellen...dus in die tijd was dat KAPELAAN NAURISSEN...maar de kapelaan deed ook andere ontvangsten???In ieder geval..."gelet op de enorme hoeveelheid bijen"was het niet genoeg???De hoevepachter met vooral TITS spanden 'n proces in bij de rechtbank van LUIK...'t duurde tot 1785!!!Het vonnis(waar hebben we dat nog gehoord,)konden we niet lezen...tussen de twee huisjes die er nu nog staan zou er een weide geweest zijn en ook de boomgaard en de verdere liggende dreven (we weten het niet???)maar daar lagen gronden die geen abdijbezittingen waren in 1785!!!...UIT TE ZOEKEN!!!
Op de beeck ,die in onze tijd(1964)bijenboer op Hengelhoef was,die wist er alles van???We hadden later samen de eerste vrije radio van Limburg bij de bijen...als hij op de radio vertelde over 1800...over de eerste gul AMBRIOSIUS van LAAK...over zijn eigen bijengilde enz;enz;hij beweerde dat hij er voor zorgde dat vogelzank...jachtrecht en bijencijns afstond aan derden(ZONHOVEN)...die derden brachten verslag uit overde bijen,,,???in ieder geval de funktie van gerechtsdienaar en jacht-en bijentoeziener? was in 1788 dezelfde dus JAGER en NATUUR...
LAMBDA'sHistory...uit de radiogids 83...kwaadlaak en Geenhout
Vandaag gaan we U 'n geheim vertellen...eigenlijk meer dan 1!!!In 1983 werkte ik FREELANCE voor de B.R.T. terwijl ik zelf een vrije radio had...Mijne mentor en oude gebuur THUUR WOUTERS deed splinternieuws en ik hielp (op zijn kantoor in Hasselt)...OP het belang werkte ik freelance op 't archief en voor FONS APPERMANS...ja,ja..'t opstel van fonske dat later toen ik weg ging SNEPPEKE geworden is....maar nu nog 'n geheim dat niemand meer weet...met mijn bandopnemerke was ik ook vliegende reporter voor DE KOERIER toen 'n weekkrant met onze hoofdgebouwen juist achter HENGEMHOEF!!! Van tony CONINX,schepen van kultuur,wisten we met zekerheid dat 't boek "De geschiedenis van HOUTHALEN" op vrijdag 28 Oktober zou worden voorgesteld!!!Weer eens hadden we "NE PRIMEUR"!!!In de nachtstudio L (we zonden live uit van 12 s'nachts tot 6 uur s'morgens)........ De mannen van koerier konden niet wachten...we moesten 't belang voor zijn...en ik heb de casette nog altijd ...intervieuw met J.MERTENS 83... "Jef was een Brechtenaar ...en hij was in HECHTEL komen wonen.4jaar had hij gewerkt aan het boek over houthalen...de geschiedenis van........ Een heel verhaal ...een casette bijna vol...wij willen alleen maar 't verhaal waar hij (waarschijnlijk om mijn domme vragen)echt lacht????? Plaatsnaamkunde is zijn specialiteit en samen met jos molemans heeft hij veel namen opgehelderd ...dus LAAK,KWALAAK,TENHOUT??? ......"Laak werd door strenge,soms franssprekenden bestuurd...iedereen ook HOUTHALEN leefden onder de kerktoren enz...enz.. Op tenhout was juist geen hout ...dat was als 't ware grote oppervlakten die niet begroeit waren ...kale plekken met ovens voor pannen en steen die later almaar groter werden en opschoven ....In LAAK waren ze kwaad dus???Zo kwam er dus KWAADLAAK dat mee verhuisde naar de leem en zandkuilen ???HO HO...weer gelach...Met zekerheid weten we dat de graven en de barons hierv alles hadden...ze waren baas over het jacht en bijenrecht en ook baas over de brouwerij en de schansen waar de graven (iedereen lieten graven??? ...weeer gelach!!! We zullen het nooit weten....de kwaaddaars werden verbannen van Laak naar kwalaak en op 't genhoot was er geen hoot...."giene stek" had ik er bij verteld op de radiogids......en ik heb 't nogal moeten horen...'t genhoot zonder Hoot!!!Afstappen aan de statie dat kenden ze maar aan de statie was altijd hoot (dus daar was koolputters hout)maar niemand kwam er houthalen...behalve onder den oorlog ...toen is er wat hout en kool verdwenen van de mijn ...er was een nieuw werkwoord...ik mijn gij mijnt hij heeft gemijnt...en de duitsen maar roepen ...LEG NEER DIE STEK en wij gingen liggen aan 't kanaalwater!
LAMBDA,S Hystory...over ons LAATSTE intervieuw en ,t hôtels
We kochten 'n nieve jeens...kropen er gekleed mee in bad....debroekspijpen(stoofpijpen )...werden daarna nog 'ns bewerkt met rode bakstenen...om schoon cowboykleuren te krijgen wasten we ze met rode bakstenen....onze cowboytijd op "ONS LANDJE IN AS"
We woonden met de radio in de camping...enfin we staken ons daar weg voor den RTT en Sabam....Camping ons landje let de cowboy's!!!
Alle caravans waren met planken omgetoverd tot houten chalets rond een groot plein en met meerdere stallen voor cowboypaarden enz.enz.
een western-cowboydorp met mannen van de texasbar en natuurlijk ook veel hollandse campeerders alle dagen feest-cowboyspelen enz.enz. We speelden live radio-disco-rommelmarkt-barbeque "ALTIJD VOLLE BAK"
Komt daar ne cowboy van GELEEN met 'n krant af ...VOORLEZEN???Ongelooflijk...Op de eerste bladzijde van HET LAATSTE NIEUWS van 7JUNI 1888 ja ja 1888...Dit spreekwoord,hoewel zeer mooi,is niet helemaal juist!!
"WAT IS ER LICHTER DAN 'N PLUIM?...de wind...WAT IS ER LICHTER DAN DE WIND?...de geest...WAT IS ER LICHTER DAN DE GEEST?...de vrouw...WAT IS ER LICHTER DAN DE VROUW?...NIKS!!!
Wel ,zo schrijft de krant ,iets is nog lichter dan dit alles...namelijk...DE POLITIEKE BAGAGIE der heeren ,die ons beweeren te vertegenwoordigen...Wat hebben die menheeren,die in 1881met hunne handen vol beloften afkwamen...die BRUSSEL en omstreken in een aardschparadijs gingen herscheppen,er voor gedaan???
Mischien(zo schrijft de krant van 1888)"voor zoveel mogelijkwas ,hebben zij hunne eigen zaakjes doen draaien...
Nogeens over de brusselaars...den ENGEL van Hengelhoef....
IN DE JAREN '40 ...woonden we in de meeuwerweg...de straat van "SIEKE PAP" en "AMELIE van de slachter...Thuis kwamen altijd "den Engel van Hengelhoef en de Brusselaars...I,n feite was den Engel(HUISSIER ENGLEBERT VANDENBOSCH)goed bevriend met de klein barronnes van KLEIN HENGELHOEF...Vandaar...Toen we nog café logement hadden('t schuurke) was hhij thuis altijd in de zomers van 1940!!!PA die naast de café ook 't huis van "JENTE STROEP" Gekocht had van "JEF van LEEN"fietshandelaar in de zavel met bijna 1 HA GROND;;;...Het is op die grond naast BIELEN en Daniels dat ze nu (2010)een verkaveling aan 't maken zijn...
Den Engel had altijd "BRUSSELSE BIJENBOEREN "bij....Engel werkte op 't paleis van justitie in den ETAT CIVILLE was hij archivaris enz.en
Onder de oorlog was aan de postbaan waar nu 't potgrondfabriek is...een beetje meer op Kelchteren aan....het huis van "DE SLIEEP" 'n villa...die op 't laatste van de oorlog kapotgeschoten werd...Corbesier en Cardinaels van Massy...kwamen ook thuis rechtstreeks van UKKEL......De bijen ...ganse kamions ...korven ...Honderden KISTEN en dan 't smokkeleerke van 't turp er ook nog bij ...wat 'n KERMIS!!!
Op 't zetten van bijenkorven op de heide moest worden betaald...volgens de booi(veldwachter )was 't al van 1844 dat er moest betaald worden...;Juist IOO jaar later...1944 werd 't afgeschaft...enfin ik weet 't niet juist ....maar de Brusselaars hadden 't te bont gemaakt op de Slieep....en ze mochten niet meer komen Op 't schietveld('t schietveld van toen)wilde COCCERILLE ook geen bijenkorven meer.....
De bijenmannen verhuisden naar de heide van kwalaak en 't genaderen...toen was Houthalen -Oost ook nog allemaal heide...
Onze bijen boer was die van de bessemmerstraat in zonhoven zijn zuster GEURDEN woonde aan de groenstraat beek Later kwam er nog een bijenboer op Meulenberg (aan kantinne Huismans)Toen we op 't boerderijke waren kweekte hij koningginne brij voor EDDY MERCKX!!!
Radio SIESTA op Hengelhoef ....en bijenboer OP DE BEECK...die zal wel alleman gekend hebben????Toen was ik schapengids...ja ja loeky
Het kerkje van LAAK heeft in de stijgers gestaan....1994..................
In sept.1994 was 't eindelijk zo ver...de restauratiewerken van het OnzelieveVrouwekerkje waren gestart....het zou minstens 1 jaar duren.............
Bij de ontmanteling van de toren bleek uit de inscripties dat 't dak juist 90 jaar geleden nogeens hersteld was!!!Schaliedekker LOENDERS uit PEER bracht mertekens(zijn merktekens)aan in 1904...Ook duitse soldaten hadden aantekeningen achtergelaten ...we weten nu met zekerheid dat ze hier 'n uitkijkpost hadden!!!In 1975 is het kerkje beschermd monument geworden..Kerkje van O.L.V. van 7 smarten...
De onderbouw dateert uit de 12 de eeuw...'t gotisch torentje uit zowat 1500...en 't middenschip(meerdere malen herbouwd)uit 1700....
De sacristie die in 1800 werd toegevoegd werd afgebroken...Als ge alles precies wilt weten zoek dan maar eens in 't boekje van "info3530"..........Vermeldenswaardig is in 't interieur 't BAROKKE hoogaltaar de oude ramen en herstelde vloeren....TOERISTISCHE aandacht is er altijd (honderde jaren) geweest en zelfs 't aanpalend kerkhofje kreeg veel veel bezoek....
In 1972 om precies te zijn op 28 Januari maakten we een boekje over Laak...geen geschiedkundig of letterkundig boek.....eerder een samenbundeling van allerlei losse verhalen....verhalen van M.MARTENS die van Laak was en in tijdschrift LIMBURG schreef en van onze zeer betreurde schepen van Laak...FRANS BREUGELMANS
In 1972 waren het leraren korps van Laak en enkele jongeren ...ja die zijn nu 25 jaar ouder....aan een lijvig monografie over Laak bezig......
We zijn nu 2010 en ik vraag me toch af of daar nog iets van is...want Frans zelf had een archief over Laak om U tegen te zeggen.......
Wij zeggen U ook vandaag U............met de groetjes van "DE CAPELLA VAN LACU" jachtkapel van de baron en zijn paarden....VROEGER
5 doodgeschoten SS-ers terug opgegraven op TENHAADDOORN
In 1984 was radio Lambda nog in de ether...we maakten een van de laatste bandopnamen van PIETER BAETEN(toen 95 jaar geworden)....
Nog fris en duidelijk verteld hij ....ze waren op de cité in die laatste huizen gekropen aan deze kant van de berg...onafgewerkte huizen...maar ja ge wit hoe da jonkvolk is ...veel lawaai,dus klachten overal...Het waren nog kinderen en ik weet zeker dat die jongste niks gedaan had???Officieren hebben ze als slachtvee vasrgebonden aan handen en voeten...ze droegen alle vijf zo nen kloon (overal)van de koolput...onder hunne overal waren ze pooier naaks...zei PIETER!!!Met de kamion reden ze naar kwalaak ergens en daar zijn ze met geweerschoten gewoon afgeslacht!!!Het schijnt dat ene er van niet op slag dood was...die heeft 'n genadeschot gekregen van die officier...ocharm,ocharm...het zat Pieter hoog toen hij dat weereens vertelde....
De kamion is later terug gekomen en reed met achterop meerdere soldaten recht naar de heide(Tenhaagdoornheide)We zaten met 'n paar man op de bank aan de meulen toen ze door reden...dezelfde kamion...Ik kon het niet laten,ik ben gaan kijken waar ze gie grote kuil aan 't graven waren....Bij valavond(we hadden zitten wachten)kwam de kamion wier terug...deze keer lagen de lijken achterin...
Ik heb altijd gezwegen uit schrik...maar na de bevrijding heb ik 't verteld aan 't Belgisch leger en ik ben met de leger aalmoezenier meerdere keren terplaatse geweest...maar niks!!!17 JAAR LATER (mei 61) deed Pieter zijn verhaal nog eens aan de rijkswacht...en toen is het parket gekomenToen ging alles rap rap...Burgemeester GODDERIE was erbij en de dienst van oorlogslachtoffers deden de heropgravingen...er was niks niks in de kuil...nie het minste spoor...geen kleren geen uniform geen kentekens...gewoon niks...
We hebben later vernomen dat 5 lijken tussen de 17 en 20 jaar waren en dat ze door de duitserswaarschijnlijk als vermist zijn opgegeven
Pieter zelf(mijne huisbaas)kwam 'n laatste keer in zijn boerderijtje dat wij voor de vrije radio huurden toen ...hij stierf in maart 2000!!!
What's in a name ??? Houthalen is nu SUCCURSALE ???
Wanneer we oude geschriften uitpluizen dan valt het op dat men rond 18OO schreef zoals men het uitsprak...'t vlaams geschrift van Zonhoven en Houthalen was anders en dat van Helchteren (onder invloed van St.Truiden)weer anders...daardoor werd het onder het republiekse systeem al-lemaal anders allemaal Frans....geen latijn maar frans...In Houthalen waren twee kerken maar voor de fransen was alleen het centrum een SUCCURSALE of anders gezegd ...Houthalen was SUCCURSALE en Laak was niks...Kwalaak werd zelfs gewoon bij Laak gevoegd...Kerkelijke rechten of gewoontes werden gewoon afgeschaft...de abten van Floreffe en van St.Truiden ...FINI GEDAAN
Natuurlijk werden er toen namen vervormd of verkeerd geschreven en zeker de voornamen verwisselt enz.enz. Onze ganzeveer schrijvers werden met hun zwierige letters ook nietmeer gesmaakt...Kortom Keizerlijke regels wetten of decreten kwamen tot elk dorpje er door....maar andersom...bijvoorbeeld een petitie,klacht of uitleg....ZELFS IN HET FRANS...dat was noppes...(B.H.V.bestond nog niet toen!!!!!!!!!)Voor alles hadden ze raadsmannen nodig(de advocaten hadden rond 1800 veel werk) en de biscop nog meer ...zeker die van Luik(die van ons dus
Frans Stevens die pastoor te Houthalen was van 1802 tot 1822 heeft nogal wat werk gehad.Hij stond als het ware ook nog onder toezicht ofte bijgestaan door 'n BISSCHOPELIJKE COMMISSARES...niet verwarren met 'n regeringscommissaris want deze kwamen van LUIK.......Door PSTOOR STEVENS weten we toch zowat alles over de gemeente...zijn parochie registers...vooral zijn doopregisters zijn zeer betrouwbaar en omzeggens allemaal juiste namen.De eerste indentiteitsbewijzen waren doopsregisters trwijl ook de FRANSEN zijn huwelijkslijsten en overlijdens akten kwamen opeisen voor de lotelingen die weer eens hun kat hadden gestuurd(en er waren nogal katten in 't durp!!!)
Ook data werden misbruikt(het zal wel nooit veranderen )want wij doen dat ook (zegge ze)In ieder geval BELGIE is onafankelijk geworden in 1830...In Limburg moesten ze wacg-chten???1jaar later stonden de hollandse troepen hier terug???Op TENHOUT waren ze al op 02AUGUSTUS1831....en niet op 06 want dat konden we niet onthouden...voor de schoolmeester was 02 ook goed...GE WEET WEL WAAROM ZEKER??? Veloekskes kermis tenhout 02 augustus!!!
HOUTHALEN rond 1800...Republiek van de FRANSEN....
Wat 'n elende...'tis nogal iets geweest toen men de kerken van LAECK en HUOTAELEN afschaften...Het kerkelijk gezag werd afgeschaft en toch draaide alles in 't centrum en in Laak rond de twee kerken....Er mochten geen missen meer gedaan worden rond 1800 ...er mochten geen klokken meer geluid worden...Niks...In 1797 schreven ze al "HET EIJNDE DER GODSDIENSTE IN DE KERKE"...
Boer papenkeels(Laak 1797-1840)schreef 'n heel schrift vol...Hij was geboren in Laak op 1777 en gehuwd met Maria LOYSCH(10 j. jonger) Zijn dagboek schrift heeft hij "GEKOGT AN DE PRIJS VAN 12 ST.in Hasselt"....Volgens M.Martens(ook van Laak afkomstig )zouden er nog delen ontcijfert moeten worden???In tijdschrift LIMBURG staat dat de boer ook over Zonhoven en Helchteren schrijft...want daar was nog meer verzet tegen de franse bezetters.Vooral PRIESTER DANIELS had wel 5O helpers van Helchteren en Houthalen (lotelingen-deserteurs enz...) ze hadden niks te doen en overal was ziekte en honger troef!!!De armentafel en de tafel van de heilige geest('t O.C.M.W. van toen) werkte hard... De bakkers bakten buiten op straat...EN ...zieken met vuile zweren of besmettrlijke ziekten Lepra of pest werden LAZERUS of KLUIZ???We denken dat kluizenaars en lazerussen UITGESTOTENE waren !!!Ze werden niet aan hun lot overgelaten ,maar ze moesten buiten de dorpen le-ven en blijven...Latten hutten of speciale zeg maar krot woningen (waar niemand mocht of durfde komen)stonden waar nu 4t REIMENHOF is en aan 't LOBELIAVEN op tenhaagdoornheide...daar was persona non grata of zoiets ... Als er toch moest gekomen worden voor de laatste sacrament van de overledene dan trok men met de ratel rond...zo 'n rond ding aan 'n stokske dat ratelde als men er mee draaiden...En er werd wat gerateld en gereuteld...alle dagen stierven er en overal in alle Limburgse dorpen kwamen er LAZERUSSEN en KLUIZEN bij...Toch waren in Laak aan de uitgekalkte huizekes de kempische karakters en de onbedorven natuur 't schoons te en werd er ('t eerste???)Mariabeeld aangeschaft...PATER SCHOUTEN verhaalt 'n paar wonderen in LAAK ...ook in onze kerkarchieven is 'n akte van den 16de April 1742 met twee bewijsstukken van wonderbare weldaden.... In Laak moet het mooie gothische torentje dat in 1500 gebouwd werd in de franse omwenteling erg beschadigt zijn geweest...maar dat zullen we een volgende maal eens vertellen alsook de jaren onderdak van de ORTHODOXE gemeenschap in het kerkje van LAAK........................................................................................................................................................................2010 wwwloekygids3530
En dan nog maar eens over de 02 Augustus...vroeger heel vroeger
Bij de HORTEN in de LILOSCHE HEYDE...zeg maar de streek rond SPIKEL SPADE is in de augustusmaanden wat afgeruzied geproccest!!! 5gemeentegrenzen...met aangelegde grensheuvels...de grauwe steen(soort offeraltaar) ookwel SEKERENSTEEN genoemt??? Voor den ene enorm jachtgebied...vooral de omgeving waar ooit de NUDISTEN rond liepen...Vroeger niet toen was 't uiterst gevaarlijk aldaar... Processen...I7OO...1760...1770 enz "in't begin der maendt Agusti lestleden" zo begint het meerdere keren ...dus O2 Augustus...nemen we aan??? Telkens opnieuw "Augusti" = vechtpartijen...VB...JAN RUTTEN,herbergier van LILLO was turf aan het steken ...HENDRIK BERDEN van HELCHTEREN met 'n paar man vochten en namen zijn paard en kar mee...Jan ging ferm toegetakeld naar de Heer van VOGELSANCK!!! Berden (Helchteren) ging naar de abt van St.Truiden...Er werden ook jagers...die huurden HORTENMAKERS in HAELEN...er kwamen weereens nieuwe horten of grenszandheuvels met kreupelhout...en zo ging dat maar door...EEn notaris van HERK DE STAD werd voorzitter van de schepenbank(LILLO)...De schepenbank is in feite het vredegerecht!!!De meyer van Haelen werd opdracht gever en betaler zodat via hem de prelaat abt St;Truiden -Helchteren(de grote aansteker)de doof pot in ging.... Drossard des lands Vogelsanck was expert!!!Jeroen CLAES van Lillo was "geswooren man" en JAN VLIEGEN was dorpsmeester Helchteren.. Interessante verhalen zijn er in 'tdagboek van kapelaan HOUBEN(Helchteren 1774-1813) Er zijn ook verhalen over PEETER RUTTEN die koopman was van EXEL en rentmeester op 't goed TER DOLEN...volgens hem hebben de mensen van Helchterenhier altijd schapen in deze stroken laten lopen...achter de MOORKOOPSVEN is altijd turf gestoken??? Later liepen al grazend het grote vee van LILLO hier rond...de grenzen waren door 't vee zelf onzichtbaar,onvindbaar geworden...En de jagers??? De grauwe steen...VIJF GRENZEN...Dokter Bussels(waar ik les van kreeg)vertelde dat bij elk geding de bewoners en de onderdanen van Vogelsanck krachtig gesteund werden tot er een minnelijk akkoord kwam bij de burgemeesters???Toch moest notaris Haemakers,keizerlijk en griffier van Houthalen 't afleggen tegen Lambert Willem BECKERS,zaakwaarnemer van Helchteren......................wat 'n verhaal........................... Wie meer wil weten LEZE HET BOEK van lode franssens... TWEE EEUWEN Houthalen van 1700 tot 1900 Loeky 02 Augustus 2010