In ons archief over de tunnel, de omleidingsweg kortom de kasseiweg Hasselt-’s Hertogenbos. Ruziede men al vanaf 1750. In 1751 maakte ingenieur Carront al een plan van een kanaal naar ’s Hertogenbos. Zoals vele plannen is ook dit nooit uitgevoerd… Het handelsverkeer met Nederland over een onverharde postbaan waren in de 18^de eeuw nog altijd ruzie en nog een ruzie. Men moest op het traject van toen te Lommel, Helchteren, Kelchterhoef en Hengelhoef van paarden wisselen. De straatnaam oude postbaan in Helchteren was in het prachtige werk van Ellen Thijs een snelweg. Het geplande traject bedreigde de hennenteelt al van in 1718. Het Oostenrijkse bewind wilde een eerste kasseiweg Hasselt-’s Hertogenbos aanleggen. In Luik startten de werken maar in 1740 werd pas Hasselt bereikt. Toen ging het nog trager. De omleidingsweg moest via Ter Molen (Zonhoven) en de genaderde molen (Houthalen). Maar er woonde vele gezinnen die hennep teelden om zeildoeken en koorden te weven. In de boeken van frater Melez van Zonhoven kan je over de opstand die uitbrak alles lezen!

In 1759 verjaagde de hennep telers de landmeters met geweld. Zonhoven beslisten toen om de kasseiweg door het centrum te leggen op eigen kosten. In 1768 waren ze pas in Houthalen en 20 jaar later te grens…

We hebben in ons archief de eerste met de hand getekende plannen, de eerste wit-zwart lucht foto’s kortom we hebben op info 3530 van ieder huis, van iedere boom naast deze steenweg een oude postkaart of foto ter inzage.

Afspraak 011/522792

Tot slot willen we nog vertellen dat er voor het gebruik van de nieuwe kasseiweg (de eerste kasseiweg in Limburg) tol moest betaald worden. Hier in Houthalen en Helchteren ook in Zonhoven en elders stonden tolhuizen als je daar lang passeerde moest er 1300 gulden betaald worden. Zo ontstonden de sluikwegen tussen de vennen van laak en het sonnis. Wie gepakt werd kon 25 gulden boeten betalen aan de barrier nr. 10 in Laak (in 1818 stond hier een paal waar tol geïnd werd). ’s Avonds was de paal en het tolhuis de enige plaats waar licht was… Het aantal paar karrenwielen en het aantal paar paarden en het aantal paar muilezels bepaalde de prijs met maximum acht paarden toegelaten. Het zijn de uitzonderingen die toen al de regel en de tol voor het onderhoud van de weg bepaalde. Ruzie alom tot in 1866 het tolrecht afgeschaft word. Ons archief en de foto’s zijn juweeltjes om te bekijken.

Archief L

011/522792

02-07-2009, 10:35 Geschreven door loeky  
Reageren (0)

Toen het huizke van Moen als 2^de gebouw overgebracht werd naar Bokrijk mochten we als museum gids teksten opzoeken voor het huisje nummer 19. we stelden vast dat zelfs met het archief van Bokrijk de data weinig betrouwbaar en zeer zonderling waren. Daarom schreven we maar een lach en een waarheid (zie onze bijdrage 28/01/1971 Meulenberg) in Kwalaak zagen rond 1900 alle huisjes er bijna hetzelfde uit zelfs hoeve Mieneke. De voordeur die in glas met 6 segmenten was bleek van 1830 te zijn volgens Alexander Moons en Virginie Wendellen die in 1919 het huisje hadden gekocht. In 1969, 50 jaar later was ik gids aan het zelfde huisje en kreeg het huisje van Moen een nieuw roggestro dak met latten, wissen en roeden. Van 1959 tot 1969 sprak men alleen over het schilderachtigste gebouwtje nummer 19. Het is ook gelukkig toeval dat het Bakhuis, een gift van dezelfde notaris E.M. Smets, die in 1919 de koopakte opmaakte voor de laatste eigenaar er bij kwam.

De verantwoorde oriëntatie (voorgevel naar de zon) valt op. Afschamping van het Westelijke dakschild en daartegenover de rechte topgevel aan de voorkant zijn zeer mooi ook de groene kleur van de opvallende luiken maken het geheel af. <<Toen Zander en Moen>> het nog bewoonde was het binnen toch anders. Nu in Bokrijk van vrijgezel van Martinus Rekkers die er heeft gewoond met zijn nichtje Maria Flortina Diëllien (°1883) Eigenaardig Alexander Moons is ook geboren in 1883. Toen hij het huisje kocht voor 6700 FR. legde hij witten en blauwe plaveien in huis plaatste de grote koeketel over het open vuur. De ketel met warm veevoeder door de geopende luiken van de stalwand omgieten in de eetbakken (trooge) zijn thans onbekend. Toch was Zander en Moen met hun merkwaardig boerderijtje met ruim 2 hectare grond een pleisterplaats, een herbergcafé voor mensen met honger en dorst…

Moen heeft tijdens de droeven oorlog jaren heel Houthalen misschien wel aan voedsel geholpen? We zullen haar nooit vergeten en ook haar huisje in Bokrijk (nr. 19) niet…

Als je er is naar toe gaat gratis gids Loeky

011/522792

01-07-2009, 11:21 Geschreven door loeky  
Reageren (0)

Als radio en als journalist waren we een soort veredelde loopjongens van de gemeenteraad en van alle vergaderingen in Houthalen. We waren wel beschouwd als gast maar hun standpunten op papier en hun woorden aan de micro van radio lambda waren meestal verkeerde misverstanden of mededelingen met verkeerde accenten

Om die reden werden alle gesprekken en alle teksten op draagbare cassette of bandopname gemaakt. Die bandopname uit die tijd (lamda’s history) zijn nu juweeltjes, we hebben er meer dan 200. bv. Het interview van 29/03/1972 van de oudste tweeling van Lilo (Houthalen) is er zo één van, de tweeling verteld over hun jeugd in Lilo, over de eerste geïllustreerde postkaart, over de franch duitche oorlog van 1870 en over de officieren die de eerste postkaarten zelf tekende met de hand en er afbeeldingen op maakte van vlaggen, wapens, kannonen, …

Later vanaf 1848 had ieder regiment zo een postkaart met hun eigen leger en hun eigen vlag ook in Engeland was dat het geval. Volgens onze tweeling uit Lilo was hier in Lilo de eerste kaart in 1898. één van de kolen meters ingenieur liep met zo een driepotig vierkantig houten kistje rond hij kroop onder zo een zwart hoofddoekske en dan PANG zo een soort bliksemkaart en dan was de eerste postkaar weer gemaakt. Meestal was dat voor POLYGONE COCKERILL

En, jaja wij hebben zo een kaart. Het adres is bestuurders te eigen Bilchen en de afzender is broeder Horznato Geers – saevelstraat 17/11/1911. Er was in die tijd aan de statie een levende handel vooral op het hoererende. De pastoor die de eerste steen van de oude kerk in Houthalen Centrum legde was op 02/08/1787. De meeste plannen van alles dat er gebeurde moest goed gekeurd worden op het kadaster van Peer zoals de goedkeuring van de gemeentelijke school en kapalie door burgemeester Leenders op 21/08/1862.

 In november 1830 was er wapenschorsing met de Nederlanders maar de Nederlandse Koning Willem I kon zijn nederlaag niet verkropen en die kwam hier in Houthalen terug. Zijn troepen vielen binnen weeral op 02/08/1831. Zijn troepen vielen binnen in Lommel op 04/08 in 05/08 in Beringen en ja op de zaterdag 06/08/1831 werden ze verslagen te Houthalen. 2500 Belgen versloegen er 9000 Hollanders dat vertelen we in het archief van Loeky zelf (archief L)

011/522792

01-07-2009, 00:00 Geschreven door loeky  
Reageren (0)