dr. StrangeLies: how not to forget and stop worrying about Lies
12-11-2006
nog meer bevallingen, die helaas niet altijd goed aflopen
Hey,
Gisteren heb ik jullie alleen nog maar iets verteld over mijn eerste dag op materniteit vorige week. Deze week staat Rein op de bevallingen zelf en de week daarop Eva. Omdat er zoveel werk was en de Oegandese studenten er meestal in de avonduren niet zo lang aanwezig zijn...en tja jullie kunnen je wel inbeelden dat die baby's zich niet aan de werkuren houden om hun eerste stapjes in deze wereld te zetten....heb ik vorige week voornamelijk van s'middags tot...het meeste werk gedaan was...wel vaak een stuk in de nacht gewerkt. Aangezien er vorige week maar 2 interns (6e jaars die hier al arts zijn) waren, deze week zijn er gelukkig nog 2 bijgekomen, verdronken zij echt in het werk en waren ze wel blij met wat extra hulp in de late uurtjes. En dan s'ochtens op het moment dat er toch veel studenten zijn uitgeslapen.
Dinsdag mijn eerste bevalling zelf gedaan...amai het ging zo vlug..Maggie (Zij doet een master in nursing) zei plots: kijk nu is het uw beurt, gelukkig dat ze er bijstond om me te helpen want het ging zo vlug dat 'k geen tijd had om na te denken. Tja het was al de 8e bevalling voor die vrouw..en dan kan het echt vlug gaan!
Woensdagnacht : We hadden de professor gebeld voor een gecompliceerd geval. Prof Fernando, een cubaan, die wij iets beter kennen omdat hij op de expatiots quarters een paar deuren verder woont. Echt een schat. Hij was in de labour room bezig de scheuren in de vagina en cervix te hechten die bij een vrouw (daarvoor ook al een curretage voor achtergebleven plaentaresten) die in schock was door het vele bloedverlies en echt maar bleef bloeden. Voor zij die nu in de war zijn, die had ze opgelopen bij de bevalling op het moment dat ik juist gaan eten was. Tot overmaat van ramp was er geen bloed voor haar. Als je O- bent, ben je een universele donor en kun je wel aan iedereen bloed geven maar zelf enkel O- bloed krijgen...en dat was er niet meer.
Op de onderzoekstafel ernaast lag een vrouw die de vorige dag had opgenomen (en dus het Engels bij uitzondering wel machtig is). Bij het onderzoek een uurtje ervoor bleek dat ze belange nog niet klaar om te bevallen (voor de niet leken, nog geen uurtje ervoor 5cm ontsluiting als die op 10 cm volledig is). Maar ze zei dat de pijn echt niet te harden was, en ze smeekte de prof. om haar in slaap te doen en haar baby met een keizersnede geboren te laten worden.... We ja dat is wel het laatste wat ze hier zouden doen. Als je het aantal complicaties na de sectio's hier bekijkt.. enkel als het echt nodig is! De interns hadden al gezegd dat ze terug naar de ward moest, maar de midwife zei dat haar contracties wel heel sterk waren....En dan , terwijl iedereen met iets anders bezig was, plots 10 min later was er een hoofdje te zien... 'k moest echt vlug zijn.... En dan Fernando: 'And do I take you now to theatre?'
De vrouwen moeten hier echt hard zijn. Ze bevallen niet alleen zonder de luxe van een epidurale, wat bij 60 % van onze vrouwen wel het geval is, ze worden daarenboven echt niet met een zachte hand aangepakt. Als ze niet direct persen zoals ze moeten wordt er al vlug tegen hun geroepen...
Gisteren (zondag) een eerste bevalling echt helemaal zelf gedaan! Alles is goed gegaan, moeder en kind stellen het prima!
Deze week heb ik op de deliverys/admissions gestaan.Een heel drukke, interessante maar zware week!
De materniteit is een langgerekt gebouw dat uit drie delen bestaat:
De antenatal ward waar de vrouwen liggen voor hun bevalling, sommige in het eerste stadium voor de eigelijke geboorte, anderen omdat ze een of ander zwangerschapscomplicatie hebben (vb pre-eclampsie, vroegtijdig gebroken vliezen, infectie zoals chorio-amnionitis, meerlingzwangerschap met problemen...) of omdat ze vb. een ernstige malaria-aanval hebben.
Een tussenstuk met de ingang, de 'labour room' waar meestal de vrouwen bevallen, een 'admission room' waar je de vrouwen kan onderzoeken,en een tafeltje in de gang waar meestal eerst anamnese afgenomen en het dossier opgemaakt wordt (met natuurlijk geen privacy!). Ook de vrouwen met gynaecologische problemen passeren langs het tafeltje voor ze eventueel opgenomen worden.
En een postnatal ward waar de vrouwen na hun bevalling terecht komen of dat nu een gewone vaginale bevalling of een keizersnede was.
Amai de materniteit hier is toch een heel andere wereld dan in Belgie.
Maandag heb ik eerst samen met een student een aantal opnames gedaan en ben ik onderandere in de operatiezaal beland omdat een van die patienten een dringende keizersnede moest ondergaan. Ze was HIV+, nog maar 23. Ze was doorgestuurd vanuit een health centre (zoals Rugazi er een was) waar ze toegekomen was nadat ze 'already had pushed at home'.....maar dat lukte niet en ze was uitgeput, gedehydrateerd, en haar babay vertoonde tekenen van fetal distress (m.a.w. het ging er niet goed mee). Het duurde echt een hele tijd voor ze op de operatietafel lag aangezien er momenteel maar twee zalen zijn (de andere twee worden gerenoveerd) en die waren bezet.
Haar dochtertje woog maar 2,4 kg. De midwife had haar in een veel te kleine doek gewikkeld en haar gewoon alleen gelaten....als ik iets later ging kijken was ze al helemaal onderkoeld (wat bij die pasgeboren baby'tjes heel vlug gaat)...omdat het niet lukte haar deftig in te wikkelen, heb ik haar dan maar de rest van de tijd met haar inmijn armen rondgelopen. Plezier dat Dr. Eve en de rest van het pesoneel had! 'k had er echt wel medelijden mee, met een HIV+ moeder. Hoe zou haar toekomst er uitzien? Ondanks de medicatie nl. nevirapine om de kans op Moeder-kind overdracht te voorkomen, die zowel aan de moeder als het mogelijk is 24u voor de bevalling (hier niet dus) als aan het kind na de bevalling gegeven wordt is er nog steeds er kans op besmetting. Zeker omdat bij arme boerenfamilies zoals de hare, er geen geld is om flesvoeding te geven (en ja ook hygiene daarbij zou een groot probleem zijn) wat de kans op overdracht weer vergroot!
Omdat er zoveel werk was ben ik ongeveer tot midernacht gebleven. Maar ondanks de moeilijke werkomstandigheden en de miserie die je ziet, had ik toch echt het gevoel dat ik nu toch een beetje kon helpen en iets zinnigs doen.
Tja het voorbije weekend was iets anders dan de andere...We hadden namelijk zelf een patient in huis nl. Eva. Sinds donderdag had ze koorts en spier- en gewrichtspijn...tja dan moet je hier, ondanks het feit dat we op profylaxie staan, toch in de eerste plaats aan malaria denken. Dus vrijdagmorgen naar het ziekenhuis om een dikdruppel (=test om malariaparasieten op te sporen) af te laten nemen. En jullie kunnen je al voorstellen dat Eva's ouders die hier dan nog juist waren ongelofelijk ongerust waren....
Gelukkig konden we hen vertellen, nog voor ze vertrokken naar Entebbe, dat er geen malariaparasieten gevonden waren in Eva's bloed. Een hele geruststelling voor Eva's ouders. Ik vrees dat Eva's moeder anders niet vertrokken was, terwijl ze eigelijk niet echt iets kon doen.Tja we weten dat in Belgie, en dus voor Eva's ouders, malaria echt erg klinkt...maar hier is het dagelijkse kost. Als je het goed en op tijd behandeld, is het meestal maar zoiets als een flinke griep. Helaas komen veel van de dorpelingen veel te laat, of is de parasiet resistent aan de medicatie die de overheid als eerste keuze voorziet (cowartem)....Daarintegen hebben zij die wat kapitaalkrachtiger zijn natuurlijk het geld om medicatie te gaan kopen waaraan de parasiet niet zo vaak resistent is. En is iedereen hier ongelofelijk bezorgd voor het minste dat wij een beke ziek zijn. Waar we verblijven, in de guesthouses of the expatriot quarters, stikt het ook van de dokters, apothekers,... En ook onze medestudenten, zeker Seth, zijn heel erg bezorgd. Eigelijk wel een schril contrast als je het vergelijkt met de situatie voor de arme Oegandees, de ellende die soms in het ziekenhuis ziet! Maar ondertussen hadden wij wel al geleerd dat een negatieve dikdruppel zeker geen malarie uitsluit... Dus op aanraden van Seth al maar medicatie (Arthemenem) gaan kopen voor het geval Eva zieker zou worden. (Grappig genoeg was die afkomstig van in Belgie, ergens in de buurt van Mol.)
Maar aangezien ze zich al beter voelde, zijn we dan toch, zoals gepland, naar het Lake View Hotel getrokken waar het elke vrijdagavond 'disconight' is. We hadden er afgesproken met Musa, een van de studenten uit Rugazi. Nog voor hij iets later arriveerde, had Rein al prijs! Een of andere ingenieursstudent van een private universiteit... echt een typisch machotype! Ongelofenlijk grappig! Heeft een ganse avond rond haar gehangen. Eva heeft vnl. met een van de 4e jaars gedansd....een aangename jongen die wel nog normaal doet, integenstelling tot een of andere wildvreemde die Eva on de hals vloog en haar onmiddelijk verklaarde van haar te houden... Maar op het einde van de avond dacht hij natuurlijk dat er iets meer achter stak.... Ja en de misserie is dan om hen aan het verstand te brengen dat jij niets met hen wil beginnen...En ik, 'k heb voornamelijk met een 4e jaars gedansd die gewoon wou dansen en niets meer..wat een geluk! En hij heeft mij dan ook nog een paar leuke 'pasjes' geleerd... Het enige nadeel is dat als blanke iedereen jou herkend en je gezien heeft...en ik dus deze week al verschillende keren te horen gekregen heb da'k nogal kan dansen....van mensen waarvan ik helemaal niet wist dat ze der ook waren die avond...
Helaas kreeg Eva hevige hoofdpijn die s'nachts nog verergerd is... dan toch maar de antimallaria behandeling gestart. Zaterdagmorgen dacht de intern van wacht ook dat het wel malaria zou zijn. En het is ook mogelijk dat doordat we profylaxie nemen de test negatief uitviel. Zondagmorgen voelde ze zich eerst heel wat beter, maar daarna is ze beginnen overgeven... vandaar dat men haar in de medical ward uiteindelijk een infuus gegeven heeft met medicatie om het braken te stoppen....Blijkbaar heeft dat geholpen want tegen s'avond was ze gelukkig al veel beter! De arts wou haar in eerste instantie eigelijk niet direct vocht geven omdat ze nog geen uitdroging met weerslag om haar cardio-vasculair systeem vertoonde...tja....wij geven vlugger vocht om te voorkomen dat dat zou gebeuren...Hier doen ze dat pas als het echt nodig is. Gelukkig voelt ze zich sind woensdag helemaal de oude!
Wat de gevolgen van het verorberen van een kippevleugel kunnen zijn
Hallo,
Momenteel is het hier echt pijpenstelen aan het regenen, gelukkig duurt dit meestal maar een uurken oftwee per dag. Tja het regenseizoen is nu vollop losgebarsten!!
Maandag zou het dus mijn eerste dag op gynaecologie/verloskunde worden, maar helaas heb ik moeten passen ..ziek vermoedelijk zondagavond slechte kip in de kantine gegeten en amai een paar uur later misselijk!! Het enige lichtpuntje was dat Ivan juist op dat moment belde en ik mijn gedachten even verzetten kon! (ondertussen was het hier al 24u maar gezien het tijdsverschil van 2u..) Gelukkig was ik dinsdag ongeveer en tegen woensdag helemaal de oude, zoals dat wel meestal met een voedselvergiftiging gaat. Maar natuurlijk, je kunt je het al voorstellen, als de arts, die hier ons mentor is, hoorde dat ik ziek was, moest ik naar het ziekenhuis komen voor een dikdruppel of een test om na te gaan of je malaria hebt. Niet dat ik dacht dat malaria had, maar ge kent mij gehoorzaam als altijd,...Dus de eerste keer dat ik een dikdruppel zag afnemen, was bij mezelf. (prik in je vingertop, niet dat er veel aan was en... negatief)
Het spijtige van de hele zaak was natuurlijk dat ik de rondleiding en alle uitleg gemist had... Dus dinsdag een beke onwennig naar Dr. Eve gaan zoeken... Waarna ze mij eerst dropte op postnatal, waar ik samen met een post-graduat Daniel (een beetje zoals onze assistenten, stelde zich voor met hi Im a christian) de zaalronde gedaan heb.
We moesten voornamelijk wondcontrole doen bij vrouwen na een keizersnede. Amai...ik ben nog nooit in mijn leven flauw gevallen maar nu scheelde het niet veel. Bij de derde vrouw mocht ik het onderzoek doen...je ...hoge koorts, horde nodules in de buik, baarmoeder 4 dagen postpartum nog steeds heel hoog, slecht uitziende wond,... Alle voor de leken onder ons: wondinfectie met/zonder achtergebleven delen van de placenta (moederkoek) in de uterus (baarmoeder). Behandeling: de AB die ze reeds kreeg IV (via de aders) geven i.pv. in pillen en.... het opnieuw openmaken van de wonde...gewoon op die zaal met wel 20 bedden en nog wat vrouwen op matrassen tussen de bedden en in de gang,...zonder enige verdoving...pijnlijk...en stinken...brrr ik moest echt vlug gaan zitten....
Daarna is Dr. Eve mij zoals beloofd komen halen en heb ik geassisteerd in een operatie (voor hen die het interesseert een molar pregnancy waarvoor een gewonecurretage want de suction was kappot). Halverwege ben ik weer moeten gaan zitten....brrr ja die mzungus, zoals Dr. Eve zei, zijn hierop niet voorbereid. Ik heb geantwoord dat het was omdat me nog steeds niet zo goed voelde.... Tja...
Vrijdag morgen zijn ik en Rein naar Kampala vertrokken om onze twee medestudenten te bezoeken die daar stage lopen in het Mulago ziekenhuis en les volgen aan de Makerere universiteit daar. Om 9 uur waren we al in het bus park, er stond op dat moment 1 bus met bestemming Kampala. Hij zat bijna vol, op 4 plaatsen na, en de conducteur verzekerde ons dat de bus direct zou vertrekken. De bussen hier vertrekken namelijk vaak maar wanneer ze vol zijn. Ok.. amai een hete dag...na 30 minuten start de motor...de bus rijd een meterke vooruit... juppie we zijn weg (en we zullen misschien maar iets later dan de aan Sarah en Karen beloofde 13 uur in Kampala aankomen)...
En een meterke achteruit...zo voor het volgende anderhalf uur..en er bleven maar mensen in- en uitstappen terwijl wij zoiets hadden van moesten ze nu blijven zitten zou de bus misschien vertrekken...
Later heb ik begrepen hoe het ineen zat: van Judith, een Hollandse apotheker die ook in de guesthouses leeft, kregen we de verklaring: FEAKERS of mensen die ze betalen (vb 100 shilling of iets minder dan oude 2 franken) om op de bus te gaan zitten en zo te doen voorkomen alsof die vol zit. Meestal hebben ze heel veel brood of iets dergelijks bij want eigelijk zijn het de verkopers die altijd op de busstelplaatsen hun waar proberen te verkopen aan de reizigers.
In ieder geval om 15u30 aangekomen in Kampala, weer een les rijker: beloof nooit ergens stip te zijn als je met de bussen reist! Amai zo druk das wat anders dan Mbarara! Ja wat wil je met 3 miljoen inwoners t.o.v. 100.000. Ik moet zeggen dat ik toch liever het rustige en provinciale van Mbarara heb. Anderzijds kun je in Kampala op heel wat plaatsen lekker eten en heb je heel wat uitgaansmogelijkheden. Zo zijn we s avonds naar een restaurant geweest met een Belgische eigenares, echt lekker! ( en iets duurder, wel 17000 shiling of ongeveer 7 tal euro, dan de pakweg 3000 shilling die we anders aan een maaltijd uitgeven)
Maar het meest opvallende is het verkeer, ongelofenlijk! Hier in Oegandagelden de wetten van koning auto. En natuurlijk is dit in een miljoenenstad met heel veel verkeer des te erger. Soms moet je wel 10 minuten wachten voor je een drukke straat vlug kan oversteken. Je kan enkel op je eigen ogen rekenen want je moet niet denken dat de autos of boda-bodas zullen stoppen. Als toerist of bezoeker moet je niet in de eerste plaats bang zijn om te sterven van malaria of een of andere tropische ziekte maar wel door een ongeluk in het verkeer!
Ondertussen zijn we in Mbarara beland voor de komende 7 weken. Vorige woensdag (25 oktober) is de bus van de universiteit ons komen ophalen, wel eerst de studenten die nog verder in een ander gezondheidscentrum zaten in Kasese, dan wij en daarna nog een groep die nog iets dichter bij Mbarara zat .Tegen dat de bus vol zat: ambiance ten top! Op een bepaald moment waren ze een soort awards aan het uitrijken! Ik begreep niet echt heo het ineenzat maar t kwam er o.a. op neer dat wie in een discussie met het snedigst tussenkwam won of zo... Op een ander moment waren ze aan het zingen weliswaar in het luganda, maar k moet zeggen dat het de moeite was!
PS Luganda is de taal van de baganda( de grootste bevolkingsgroep in Oeganda) die ook niet-baganda vaak verstaan, alle zeker zij die gestudeerd hebben toch.
Eens aangekomen in Mbarara (iets voor 13 uur) moesten we maar de straat oversteken om bij de guesthouses terecht te komen waar ons huisje voor de volgende 7 weken staat. Ons huisje: 1 slaapkamer, badkamer, livinkje en keukenje. We moesten enkel nog Charles, de verantwoordelijke van het domein te pakken krijgen. Zoals afgesproken stuurden we hem een berichtje om hem te informeren over onze aankomst... anderhalf uur later zonder antwoord hebben we maar eens gebeld. Na een aantal pogingen hadden we verbinding, om 15 u zou hij bij de guesthouses zijn....Om 16u15 kwam een Cubaanse prof die we al eerder ontmoet hadden langs. Wat we daar zo buiten met al ons zakken zaten te doen... te wachten op Charles dus maar we wachten wel, hij zal wel komen....Maar Fernando heeft onder het motto Jullie kennen de Oegandese mentaliteit nog niet direct zijn GSM genomen en gebeld. Tja uiteindelijk is de Charles rond 17 u toegekomen: hij zat ergens ver weg... Och ja in Oeganda leer je geduld hebben. Hun soms nogal relaxte manier van doen heeft zijn voor- en nadelen!
Zoals Ivan al vertelde zijn we donderdag gaan schoppen; echt grappig! Ge moest ons over straat zien lopen met onze knal oranje bekkentje, groene emmer, veelkleurige weegborstel, dwijl,... plezier dat de boda-boda jongens, die altijd naar klanten uit te zitten kijken, hadden (mzungu, how are you? Boda-boda?)
In de namiddag zijn ik en Rein naar een congres op de universiteit geweest. Studenten die een post-graduaat of master in de geneeskunde, verpleegkunde, ... doen en dus onderzoek moeten doen, kwamen er hun werk voorstellen. Echt interessant en ook grappig soms. Zo was er een student die een onderzoek had gedaan naar de kennis over STIs of tewel sexueel overdraagbare aandoeningen bij de studenten van de universiteit. Deze STIs (waaronder HIV/AIDS, syfilis, chlamydia,...) zijn namelijk een heel groot probleem in Oeganda! En nu moet je weten dat uit het onderzoek bleek dat 5% van onderzoekspopulatie, nochtans universiteitsstudenten (!), dacht dat deze ook door muskieten of muggen konden overgedragen worden.....stel je voor! ( voor zij die meer uitleg nodig hebben: sexueel overdraagbare aandoeningen worden vnl. door sexueel contact overgebracht)
Aangezien Evas ouders smiddags toegekomen waren voor een bezoek van 10 dagen, (was Eva hen dan natuurlijk al gaan opzoeken en) zijn ik en Rein savonds naar hun hotel getrokkenvoor het avondeten. Eens een lekkere afwisseling!
Lies is deze week vertrokken uit het gezondheidscentrum Rigazi en is nu aangekomen in Mbarara, alwaar het tweede hoofdstuk van de Oeganda trip zal aangevangen worden. Ze heeft haar intrek genomen in een huisje samen met haar twee mede-"Gentenaars" Eva en Rein, en had vandaag de handen vol met het aankopen van allerlei gerief - handdoeken, en dergelijke.
Dit betekent dat ze de komende tijd terug toegang zal hebben tot - weliswaar heel traag, dus best geen grote attachments sturen - mail en internet. En dat ze jullie dus af en toe eens zal komen verrassen met een blogje . De komende dagen vertrekt mijn schat wel naar Kampala, de hoofdstad van Oeganda zodat jullie ze ten vroegste maandag op het net zullen aantreffen.
aangezien sommigen onder jullie misschien wel zich eens afvragen wat ik (en de mensen die helpen) zo allemaal uitspoken in ons badkamer en wat de stand van zaken is: een paar fotokes!
Tja communiceren met de patienten is eigenlijk het grootste probleem: in Rugazi verstaan/spreken enkel zijn die al wat langer gestudeerd hebben Engels, en dat is een heel erg kleine minderheid. En dan nog, het Oegandese Engels is heel erg moeilijk te verstaan... en zij verstaan je dan ook niet.
Het grootste deel van de bevolking spreekt enkel Kinyankore, een heel moeilijke taal. Verder dan groten ben ik er nog niet in geraakt: agandi= hoe is het met je? en Nimarungi= het gaat goed met me.
Het gevolg natuurlijk is dat we enkel samen met de Oegandese studenten kunnen werken en dat we op hun samenvatting van wat de patient verteld moeten vertrouwen. En bijgevolg... als zij geen zin hebben om te werken...dan moeten wij ons ook 'vervelen'. Helaas is dat in Rugazi soms nogal het geval geweest....
Ondertussen is het alweer weekend en ik ben ondertussen in Fort Portal beland. Gisteren zijn we met de special hire naar Kagando gereisd. Dit is een soort taxi maar dan zonder meters, je moet onderhandelen met de chauffeur over de prijs van de rit. Ze proberen de auto altijd zo vol mogelijk te steken: zonder enig probleem met 8en en (als er kinderen bijzijn) nog wel meer. En nee dat zijn geen grotere wagens dan bij ons, gewoon personenwagens. Je ziet hier vb veel toyota corolas. Als je liever een confortabele rit met 5en in de auto hebt moet je natuurlijk wat meer betalen.
Kagando ligt dicht bij de grens van Congo, aan de voet van het Ruwenzorigebergte. Seth wou er ons mee naartoe nemen omdat er een ziekenhuis is waar hij al eens een maand gewerkt heeft en omdat het er naar het schijnt zo mooi is. Het is een privee ziekenhuis dat oa door Duitsers gesponsord wordt. We hebben er oa kennis gemaakt met enkele lepra-patienten. Ja helaas bestaat die ziekte nog! De heel erg vriendelijke hoofdverpleegster heeft ons in een notedop wat uitleg over de ziekte gegeven want de enige keren dat wij er al iets over gehoord hadden was vroeger in de geschiedenisles als het over pater Damiaan ging .
Eerst nog een maaltje van (ja verschiet niet zo eten ze hier 2 keer per dag) rijst, mattoke, pasta (gewoon zonder saus) en bonen met saus verorberd. Dan op pad: een langere deugddoende wandeling naar een mooi plekje met een schattig watervalletje. Na de gloeiend hete zon (we zijn nu in het warmste district van Oeganda), doet het koude water dat veruit de Bergen komt echt deugd.
HEERLIJK Zeker omdat we eindelijk eens iets actief konden doen Oegandesen zijn soms liever dan moe. Maar het moet gezegd worden als er echt gewerkt moet worden, dan gebeurd dat ook wel. Maar wandelen doe je niet als je genoeg geld hebt om vb een Boda-Boda te betalen. Dat zijn jonge mannen die je meestal op relatief korte afstanden achteraan op brommertjes/motos vervoeren. Afhankelijk van de staat van de vering, de weg, hoe behendig de chauffeur is om langs alle hobbels en puttente manuvreren.
Daarna zijn we een fikse heuvel/ berg opgeklommen, wel lasting maar het uitzicht op het einde was magnifiek! Voor zij die ergens een kaart van Oeganda hebben: Je kon het Lake George en hele delen van het Queen Elisabeth park zien.
En zoals ik al zei: vandaag zitten we in Fort Portal. We hebben het paleis van de Torro koning bezocht, enkel vnbuiten, niet zo groot, maar de korte uitleg erbij over de geschiedenis van de Batorro en hun koningen was best interessant. (Ba = het volk, lu= de taal, bu= het land van en met het voorvoegsel mu bedoeld men een lid van de verschillende volkeren in Oeganda; best handig eens je het doorhebt)
Aangezien ik gisteren alleen maar over dat ene dagje toeristje speken verteld heb, zal ik nu maar nog iets meer vertellen over hoe het hier anders is voor we morgen weer naar Rigazi vertrekken. Ik moet zeggen dat we daar vorige week zondagmiddag goed ontvangen zijn door onze Oegandese medestudenten. Aangezien het centrum echt op het platteland ligt (met de bus naar de stad duurt meer dan 2 u), kun je je daar buiten de 'werkuren' enkel binnen het centrum bezig houden. De studenten dammen, schaken en kaarten er, maar wij hebben voornamelijk onze tijd gevuld met lange gespekken over vanalles en nog wat. Ge kunt u da wel inbeelden wij nieuwschierig naar hoe het daar is en omgekeerd. Ondertussen heb ik wel al een idee hoe het er daar aan toegaat en amai der valt nog veel te verbeteren.... En als ik geen zin in praten hebt, lezen en in mijn dagboek schrijven. Als er eens een namiddagactiviteit wegvalt, vinden de Oegandesen dat niet erg maar, amai, ik heb liever wat actie/werk.
Ik ben hier op zo een trage computer aan het werken in een internetcafe...rrrr
De gezondheidszorg hier is toch wel een beke anders dan in Belgie. Er is hier een grote kloof tussen zij die private gezondheidszorg kunnen betalen en zij die 'overheidspatienten' zijn. Verspreid over het land heb je allemaal gezondheidscentra. In Rugazi werkt er 1 arts maar aangezien zijj nog in 12 andere centra's werkt waarvan er een aantal privee zijn, hebben we er haar nog niet veel gezien. Hoogstens toert ze s'ochtens vlug eens heel vlug op de opnameafdelng waarbij ze dan vaak de patienten zo vlug mogelijk ontslaat.
Van de oegandese studenten zijn er geen die later in hun land voor de overheid willen werken omdat de betaling veel te laag is. Met dat salaris kan je amper je gezin eten geven maar je kinden laten studeren lukt er zeker niet meer van. Ze willen ofzel in de privee gaan werken of naar het buitenland trekken. Zoals Laurence zei ofwel ga je in de privee/het buitenland ofwel bven je corrupt en steel je van de budgetten die de overheid je geeft om je centrum te runnen.
Bepaalde medicatie is gratis voor de mensen voorradig in het centru. Aangezien de meesten de andere medicatie verkrijgbaar in de apotheek helemaal niet kunnen betalen, wordt er zoveel mogelijk die gratis medicatie voorgeschreven al is dat helemaal niet de beste keuze (soms zelfs heel slecht). In ons ogen zijn de gratis voorradige medicatie ook nogal een rare selectie. Zo hebben ze tegen verstopping iets dat bij ons de 5e keus zou zijn... Anderzijds wordt er door de clinical officers (die daar als de studenten er niet zijn het werk doen, met een functie tussen verpleging en arts) heel veel medicatie voorgeschreven. Veel patienten krijgen 4 verschillende soorten medicatie voorgeschreven, waarvan ze er bij ons misschien 1 zouden krijgen. Dit komt deels omdat er een beperkte toegang is tot bloedonderzoek en dergelijke, ze willen zo zeker alles dekken. Anderzijds denk ik ook dat ze dit vanuit een soort routine doen, ze zien ook zoveel patienten en het klinisch onderzoek dat ze doen is heel beperkt. En er is ook bijna geen ruimte om dat te doen, we zitten vaak met 3 patienten en studenten of clinical officers in de zelfde ruimte> Over privacy gesproken...
Ook de soort ziekten zijn deels anders, veel malaria. Leven en dood liggen ook veel dichter bij elkaar.
Alle, we gaan nu terug naar ons guesthouse waar we nu logeren. Het ligt tegenover de universiteit wat wel handig is maar het apparte;ent waar waar we nu inzitten is wel erg vuil... Hopelijk krijgen we een iets beter als we na de volgende twee weken Rugazi voor de rest van ons verblijf terugkeren naar Mbarara. Zoals dat waar we de tweede nacht in Oeganda geslapen hebben, dat was echt in orde.
Oei mijn internet tijd is op... aangezien het schrijven hier zo traag gaat...
Vele groetjes van Lies uit het warme en regenachtig Oeganda (soms zijn het nogal stortvagen, bijna elke dag regent het hier). Tot over twee weken, ondertussen zal Ivan jullie moeten entertainen! Hopelijk kan ik tegen dan hier vele berichtjes van jullie lezen.
Naast een paar buitenlandse studenten vormen de Oegandese studenten nog altijd de meerderheid in het gezondheidscentrum Rigazi. En deze laatste lieten zich de laatste dagen niet onbetuigd.
Vooreerst was er een voedselprobleem. Nee, geen tekort aan voedsel, maar in het opleidingscentrum was er wel een probleem gerezen rond de kok. Als ik het goed begrepen heb, wordt er dagelijks voor de studenten gekookt en is er voor elk wat wils. Oegandese studenten hebben de gewoonte om eerder rijst en aanverwante gewassen te eten, terwijl Lies en haar belgische collega's eerder proberen er wat variatie in te krijgen door ook hun maaltijden van de nodige groenten te voorzien.
Smaken verschillen, maar over de kok bestond er een eenduidig gevoel dat het toch niet helemaal je dat was. Met als gevolg dat de Oegandese studenten, die helemaal niet te spreken waren over de manier waarop de rijst gebakken werd, het ontslag van de kok eisten en de arme mens uiteindelijk zijn/haar boeltje moest pakken. Exit kok. Lies en de andere studenten hebben zich daar afzijdig van gehouden, tenslotte zien ze zichzelf een beetje als gasten in dit verre land.
Vandaag was er dan een conflict wat betreft de opleiding zelf. In Oeganda zit het systeem zo in elkaar dat als je bij de betere studenten in het land bent, de overheid je de kans geeft om op hun kosten verder te studeren. Dat is heel belangrijk voor hen, omdat zij doorgaans uit heel arme gezinnen komen en dit zowat de enige manier is om verder te kunnen studeren. Er zit echter een kink in de kabel, want de geldkraan is om een onduidelijke reden plots dichtgedraaid met als gevolg dat een aantal studenten in de problemen komen en ze helemaal niet meer zo gemotiveerd waren. De meeste studenten zijn dan ook vroeger dan verwacht vertrokken uit het opleidingscentrum.
Als gevolg daarvan, gaan Lies en co morgen een natuurpark bezoeken. Oorspronkelijk stond dit zaterdag op het programma, maar aangezien er een leegloop van studenten is leek het interessanter om het park een dag eerder te gaan bezoeken en zo een dag eerder naar Mbarara te kunnen. Het park luistert naar de klinkende naam 'National Park Queen Elisabeth' en is dan ook niet zomaar een park, maar een van de grootste natuurparken van Oeganda.
Hoewel het park dichtbij is, vergt het bezoeken van zulk een park toch een ganse organisatie. Je kan het niet vergelijken met dat wij in Belgie de auto zouden inspringen om bijvoorbeeld naar - of all places - de Ardennen te trekken. Nee, eerst moeten ze ervoor zorgen dat er vervoer is die hen tot daar brengen zal wat al niet evident is. Gelukkig gaan ze met een grotere groep studenten, onder andere met een "Ambulance" of tenminste met wat zij daar onder een ambulance verstaat; een pick-up truck dus. Er is ook gekeken om een gids te huren.
Om zoveel mogelijk beestjes te zien, vertrekt het reisgenootschap voor dag en dauw; blijkbaar zijn de dieren vooral in de voormiddag actief, vermoedelijk totdat het te warm wordt. Ooit had dit park een ware schat aan fauna en flora, maar het werd helaas ook door recente leiders van het land gebruikt als prive-jachtterrein en werden heel veel dieren vermoord puur voor het plezier, zodat de populatie sterk teruggelopen was. Tegenwoordig zou het park aan de beterhand zijn wat dat betreft.
Zoals ik reeds eerder had verteld brengen Lies en haar crew af en toe een bezoek aan dorpen die vlakbij het gezondheidscentrum in Rigazi gelegen zijn. Het doel daarvan is het vaststellen van de algemene hygiene, gezinssamenstelling, huisvesting en dergelijke meer.
Vandaag was mijn schat in een wel heel speciaal dorpke, vertelde ze. Dit dorp was wat verderop gelegen en rondom waren er allemaal heuvels. De hutjes hadden een rietjes dak - tot dusver hadden ze alleen nog maar huizen gezien die uit steen of leem bestonden, met meestal 'gewone' daken of daken bestaande uit golfplaten. De inwoners waren heel vriendelijk en Lies waande zich echt in een film. Maar dat neemt niet weg dat ook hier weer de nodige problemen waren ivm gezondheid en dat de mensen nauwelijks of geen Engels kunnen. Lies vermoedt en hoopt dat dit in de grotere steden zoals Mbarara waar ze dit weekend naartoe trekt, beter zal meevallen.
Ze zullen overigens een verlengd weekend in Mbarara blijven aangezien het maandag 'Bank holiday' is, en er dan niet gewerkt wordt in Rigazi, en hopen daarvan te profiteren om wat meer van de stad te kunnen zijn en de sfeer op te snuiven. Lies heeft de indruk dat het nog meevalt qua onveiligheidsgevoel, wat natuurlijk niet betekent dat ze grote risico's zullen nemen. Wat wel wennen is voor haar, is dat ze overal bekeken en achterna gestaard wordt omwille van haar huidskleur en kledij. En natuurlijk de vele kinderen die achter haar aan rennen en constant "muzungoe" roepen. Muzungoe staat inderdaad voor "blanke".
Nog een kleine anekdote om af te sluiten - want straks ga ik zwemmen Aangezien de electriciteit niet de ganse dag beschikbaar is, is het niet onbelangrijk om daar rekening mee te houden als je iets plant. Zo hadden Lies en co in een klein winkeltje al flessen water gekocht om morgen een natuurpark (zie vorig bericht) te bezoeken. Maar helaas waren er niet voldoende en daarom moesten er lege flessen met gekookt water opgevuld worden. Als je daar water van de kraan neemt, is dat niet helemaal hetzelfde als in Belgie water en moet je ervoor zorgen dat het water eens goed heeft gekookt alvorens ervan te drinken (anders riskeer je goed ziek te worden). En wat heeft een mens nodig om water te koken? Juist, electriciteit. Maar als die er niet meer is... en zij moesten nog water koken terwijl er geen electriciteit meer zal zijn tot morgen. Daarom koken veel oegandezen hun water op een soort van houtskool kacheltjes.
Lies is gisteren aangekomen in het gezondheidscentrum van Rigazi, waar ze een drietal weken zal spenderen aan opleiding en zelf onderzoeken zal kunnen/mogen/moeten? uitvoeren. Vandaag was haar eerste 'werkdag'.
In Rigazi zijn er een vier a vijftal afdelingen, en de afdeling waar mijn schat zich bevindt ben ik helaas alweer vergeten :( - die geneeskundige termen ook ;-).Op haar afdeling is er slechts 1 echte dokter, en die verdeelt zijn tijd dan ook nog eens over maar liefst 13 klinieken, zodat ze die dus heel weinig te zien krijgen. Voort zijn er nog een paar 'klinical physicians' aan het werk, een paar personen met meer ervaring die zowat een statuut hebben dat tussen verpleger en arts inligt. Jawel, beste lezer, je raadt het al, het leeuwenwerk wordt door de studenten zelf verricht. Waarbij de Oegandese studenten het voortouw nemen, eerst en vooral omdat ze al iets meer voeling hebben met de taal.
Engels mag dan al wel een van de officiele talen zijn, aangezien Oeganda vroeger een van de vele Britse kolonies was (denk ik), in praktijk valt daar weinig van te merken. De plaatselijk bevolking spreekt geen woord Engels, en gesprekken met hen voeren lukt dan ook bijna niet. Een 'hello' en 'how are you' zit er nog net in, meer niet. Lies is dan ook bijna volledig aangewezen op andere studenten die er reeds langer vertoeven, en die als tolk fungeren, en heeft vandaag in de eerste plaats toegekeken hoe het er aan toeging.
In de loop van de dag heeft ze samen met een paar andere medewerkers een bezoek gebracht aan een van de nabijgelegen dorpen. Enkel de echt grote verbindingswegen zijn geasfalteerd, aardewegen zijn zowat de voornaamste verbinding tussen de verschillende dorpen en de hoofdweg. Langs die weg stonden grote bananen bomen, met een soort niet-zoete bananen die gestampt worden en als basis dienen voor mattokke, een plaatselijk gerecht dat er de meeste dagen als een soort puree-achtig iets met weinig smaak op zichzelf op tafel verschijnt. Volgens de beschrijving van Lies stonden er best wel veel bomen; het was eerder een soort 'broesse' dan wel een open vlakte met wat bomen op. In het dorp zelf vielen de huizen als eerste op. Sommige huizen zijn opgetrokken uit baksteen, al zijn die vaak niet goed onderhouden. Veel andere huizen bestaan uit leem. Rond de huizen liepen veel kippen, die er vaak als huisdier worden gehouden en die afhankelijk van wat het lot met hen van plan, in de pot belanden of op de markt worden verkocht. Soms zijn er ook honden, die dan de haan van dienst uitmaken en ervoor zorgen dat de kippen bijeen blijven.
De bedoeling van het bezoek was de toestand ter plaatse opmeten. Daarbij wordt gekeken naar de gezinssamenstelling (kindersterfte, vaccinatiegraad, voedingstoestand), de hygienische omstandigen waarin de gezinnen wonen (Is er een latrine gegraven of gaat men gewoon tussen de 'plantages' naar het toilet,....), en dergelijke zaken meer. Die informatie kan dan gebruikt worden om de noden vanuit het gezondheidscentrum beter te onderkennen. Wat opviel was dat de kinderen heel vriendelijk en enthousiast waren zodra een van de medewerkers op hen afstapte. Of liever, dat de kinderen zelf heel snel op Lies en co afstormden en hen overal achterna liepen. De kinderen hebben vaak nog nooit blanken gezien en de meesten zijn heel erg nieuwschierig. Vaak kennen ze enkel 'hello' en 'I'm fine'. Soms is het echt vertederend hoe blij dat ze zijn als je ze groet en hun een handje geeft. Sommmigen zijn heel erg verlegen en soms, vooral de groepen schoolkinderen die je tegenkomt, dan heb je echt het gevoel dat ze die blanken maar raar vinden. Volgens Lies kan die nieuwe generatie toch al iets beter Engels, maar het blijft wel behelpen. Wat voorts opviel, was de slechte kledij van de kinderen.
Naar het schijnt, maar niet iedereen kon dit bevestigen, ligt de kindersterfte erg hoog in Oeganda. In de regio waar dit onderzoek van de universiteit van Mbarara gevoerd wordt, zouden maar liefst drie op de vijf kinderen de leeftijd van vijf jaar niet halen. Maar de voorlopige resultaten tonen toch dat het in deze regio tegenwoordig beter is. Reeds geruime tijd loopt er een project om de omstandigheden van de dorpelingen (voornamelijk boeren) te verbeteren. Volgens een van de leiders in dit project zou dit de situatie al heel wat verbeterd hebben. Maar toch blijft de toestand in vele gezinnen armoedig.
En de muggen? Dat valt voorlopig best mee. Dit zou te maken kunnen hebben met het wisselen van de seizoenen (zoals we gisteren in Belgie ook blijkbaar van seizoen gewisseld zijn, maar de muggen zijn er hier wel nog) en ook wel met het feit dat Rigazi op grote hoogte gelegen is. In elk geval moest ik mededelen dat het muskietennet prima zijn werk doet!
Tenslotte nog een anekdote: ik vroeg Lies of het lukte met de batterijen die ze meegenomen hadden. Zij zei dat die batterijen echt wel van pas kwamen, want electriciteit is er enkel op bepaalde tijdstippen van de dag. Een defect, dacht ik. Nee dus; electriciteit wordt er opgewekt op basis van waterkracht, en om de een of andere technische reden is die waterkracht en de bijhorende electricteit niet constant. Het komt er op neer dat bij het bouwen van een extra dam en centrale naast de vorige (waarbij een deel van het water omgeleid wordt en niet meer de oude dam passeert) er geen rekening mee gehouden werd dat het lagere debiet in de oude dam onvoldoende zou kunnen zijn. Gevolg: het ene deel van het land wordt op andere uren van electriciteit voorzien dan het andere deel van het land, en om de 24 uur wisselt dat.
Aangezien Lies het de komende drie weken zonder internet zal moeten stellen, neem ik in die periode de honeurs waar en probeer via de telefoongesprekken die we hebben af en toe een verslagje te maken, dat hier te lezen zal zijn.
Vanmiddag lag ik nog te slapen - jaja, t was een zware en leuke fuif gisteravond in de Rector - toen ik werd wakkergemaakt door de zoetgevoosde ringtone van mijn gsm. Jawel, t was een smske van mijn schat voor een poging tot belcontact; aangezien het toch al een deftig uur was om eens vanonder de lakens te kruipen en ook wel omdat Lies niet gans zeker was dat ze later op de dag nog gsm contact zou hebben, heb ik me voor de pc gehesen en 'Skype' geinstalleerd. Dat is een programma dat gemakkelijk terug te vinden is op internet en waarmee je internationale telefoongesprekken kunt voeren tegen lokaal tarief, heel handig in ons situatie dus. Het enige wat je ervoor nodig hebt is een pc met microfoon en een stel boxen, en een visa kaart om belkrediet te kopen (in blokken van tien euro).
De installatie van 'Skype' verliep voorspoedig en algauw hingen we met elkaar aan de lijn. Lies heeft intussen een lokaal telefoonnummer (voor mensen die ook eens willen 'skypen': altijd welkom!!).
Lies had me al heel wat te vertellen na twee dagen. Dat de vlucht toch wel een beke saai werd na een tijd, en dat er een tussenlanding was geweest in Nairobi. Dat de ontvangst heel vriendelijk was. En dat het deel van de omgeving en de natuur dat ze al gezien hadden prachtig was - precies alsof je op de tv in documentaires ziet. Dat er een mug in het muskietennet geslopen was en dat ze mede daarvoor niet goed geslapen had de allereerste nacht.Die allereerste nacht hadden ze overigens overnacht in een sjiek maar oud hotel, dat haar helemaal deed denken aan hetgeen ze al wist en gelezen had over de koloniale stijl.
Ik vroeg haar of ze al bepaalde dieren had gezien en een dier was haar in het bijzonder bijgebleven: de Maraboe. Dat zou een soort lelijke vogel moeten zijn, met een grote bek en een kale kop. Allen op googlen!
Vandaag is ze aangekomen in Rigazi, het opleidingscentrum waar ze nu drie weken zal vertoeven. Rigazi is op een kleine 100 kilometer van Mbarara, en is ook op nog iets grotere hoogte (> 1500 meter) gelegen. Ze vertelde me dan ook dat het daar niet zo superwarm was, een trui was best aangenaam.
We hebben om te starten ook al een reeks extra's toegevoegd aan uw blog, zodat u dit zelf niet meer hoeft te doen. Zo is er een archief, gastenboek, zoekfunctie, enz. toegevoegd geworden. U kan ze nu op uw blog zien langs de linker en rechter kant.
U kan dit zelf helemaal aanpassen. Surf naar http://www.bloggen.be/ en log vervolgens daar in met uw gebruikersnaam en wachtwoord. Klik vervolgens op 'personaliseer'. Daar kan u zien welke functies reeds toegevoegd zijn, ze van volgorde wijzigen, aanpassen, ze verwijderen en nog een hele reeks andere mogelijkheden toevoegen.
Om berichten toe te voegen, doet u dit als volgt. Surf naar http://www.bloggen.be/ en log vervolgens in met uw gebruikersnaam en wachtwoord. Druk vervolgens op 'Toevoegen'. U kan nu de titel en het bericht ingeven.
Om een bericht te verwijderen, zoals dit bericht (dit bericht hoeft hier niet op te blijven staan), klikt u in plaats van op 'Toevoegen' op 'Wijzigen'. Vervolgens klikt u op de knop 'Verwijderen' die achter dit bericht staat (achter de titel 'Proficiat!'). Nog even bevestigen dat u dit bericht wenst te verwijderen en het bericht is verwijderd. U kan dit op dezelfde manier in de toekomst berichten wijzigen of verwijderen.
Er zijn nog een hele reeks extra mogelijkheden en functionaliteiten die u kan gebruiken voor uw blog. Log in op http://www.bloggen.be/ en geef uw gebruikersnaam en wachtwoord op. Klik vervolgens op 'Instellingen'. Daar kan u een hele reeks zaken aanpassen, extra functies toevoegen, enz.
WAT IS CONCREET DE BEDOELING??
De bedoeling is dat u op regelmatige basis een bericht toevoegt op uw blog. U kan hierin zetten wat u zelf wenst.
- Bijvoorbeeld: u heeft een blog gemaakt voor gedichten. Dan kan u bvb. elke dag een gedicht toevoegen op uw blog. U geeft de titel in van het gedicht en daaronder in het bericht het gedicht zelf. Zo kunnen uw bezoekers dagelijks terugkomen om uw laatste nieuw gedicht te lezen. Indien u meerdere gedichten wenst toe te voegen op eenzelfde dag, voegt u deze toe als afzonderlijke berichten, dus niet in één bericht.
- Bijvoorbeeld:
u wil een blog maken over de actualiteit. Dan kan u bvb. dagelijks een bericht plaatsen met uw mening over iets uit de actualiteit. Bvb. over een bepaalde ramp, ongeval, uitspraak, voorval,... U geeft bvb. in de titel het onderwerp waarover u het gaat hebben en in het bericht plaatst u uw mening over dat onderwerp. Zo kan u bvb. meedelen dat de media voor de zoveelste keer het fout heeft, of waarom ze nu dat weer in de actualiteit brengen,... Of u kan ook meer diepgaande artikels plaatsen en meer informatie over een bepaald onderwerp opzoeken en dit op uw blog plaatsen. Indien u over meerdere zaken iets wil zeggen op die dag, plaatst u deze als afzonderlijke berichten, zo is dit het meest duidelijk voor uw bezoekers.
- Bijvoorbeeld: u wil een blog maken als dagboek. Dagelijks maakt u een bericht aan met wat u er wenst in te plaatsen, zoals u anders in een dagboek zou plaatsen. Dit kan zijn over wat u vandaag hebt gedaan, wat u vandaag heeft gehoord, wat u van plan bent, enz. Maak een titel en typ het bericht. Zo kunnen bezoekers dagelijks naar uw blog komen om uw laatste nieuwe bericht te lezen en mee uw dagboek te lezen.
- Bijvoorbeeld: u wil een blog maken met plaatselijk nieuws. Met uw eigen blog kan u zo zelfs journalist zijn. U kan op uw blog het plaatselijk nieuws vertellen. Telkens u iets nieuw hebt, plaats u een bericht: u geeft een titel op en typt wat u weet over het nieuws. Dit kan zijn over een feest in de buurt, een verkeersongeval in de streek, een nieuwe baan die men gaat aanleggen, een nieuwe regeling, verkiezingen, een staking, een nieuwe winkel, enz. Afhankelijk van het nieuws plaatst u iedere keer een nieuw bericht. Indien u veel nieuws heeft, kan u zo dagelijks vele berichten plaatsen met wat u te weten bent gekomen over uw regio. Zorg ervoor dat u telkens een nieuw bericht ingeeft per onderwerp, en niet zaken samen plaatst. Indien u wat minder nieuws kan bijeen sprokkelen is uiteraard 1 bericht per dag of 2 berichten per week ook goed. Probeer op een regelmatige basis een berichtje te plaatsen, zo komen uw bezoekers telkens terug.
- Bijvoorbeeld: u wil een blog maken met een reisverslag. U kan een bericht aanmaken per dag van uw reis. Zo kan u in de titel opgeven over welke dag u het gaat hebben, en in het bericht plaatst u dan het verslag van die dag. Zo komen alle berichten onder elkaar te staan, netjes gescheiden per dag. U kan dus op éénzelfde dag meerdere berichten ingeven van uw reisverslag.
- Bijvoorbeeld:
u wil een blog maken met tips op. Dan maakt u telkens u een tip heeft een nieuw bericht aan. In de titel zet u waarover uw tip zal gaan. In het bericht geeft u dan de hele tip in. Probeer zo op regelmatige basis nieuwe tips toe te voegen, zodat bezoekers telkens terug komen naar uw blog. Probeer bvb. 1 keer per dag, of 2 keer per week een nieuwe tip zo toe te voegen. Indien u heel enthousiast bent, kan u natuurlijk ook meerdere tips op een dag ingeven. Let er dan op dat het meest duidelijk is indien u pér tip een nieuw bericht aanmaakt. Zo kan u dus bvb. wel 20 berichten aanmaken op een dag indien u 20 tips heeft voor uw bezoekers.
- Bijvoorbeeld:
u wil een blog maken dat uw activiteiten weerspiegelt. U bent bvb. actief in een bedrijf, vereniging of organisatie en maakt elke dag wel eens iets mee. Dan kan je al deze belevenissen op uw blog plaatsen. Het komt dan neer op een soort van dagboek. Dan kan u dagelijks, of eventueel meerdere keren per dag, een bericht plaatsen op uw blog om uw belevenissen te vertellen. Geef een titel op dat zeer kort uw belevenis beschrijft en typ daarna alles in wat u maar wenst in het bericht. Zo kunnen bezoekers dagelijks of meermaals per dag terugkomen naar uw blog om uw laatste belevenissen te lezen.
- Bijvoorbeeld: u wil een blog maken uw hobby. U kan dan op regelmatige basis, bvb. dagelijks, een bericht toevoegen op uw blog over uw hobby. Dit kan gaan dat u vandaag een nieuwe postzegel bij uw verzameling heeft, een nieuwe bierkaart, een grote vis heeft gevangen, enz. Vertel erover en misschien kan je er zelfs een foto bij plaatsen. Zo kunnen anderen die ook dezelfde hobby hebben dagelijks mee lezen. Als u bvb. zeer actief bent in uw hobby, kan u dagelijks uiteraard meerdere berichtjes plaatsen, met bvb. de laatste nieuwtjes. Zo trek je veel bezoekers aan.
WAT ZIJN DIE "REACTIES"?
Een bezoeker kan op een bericht van u een reactie plaatsen. Een bezoeker kan dus zelf géén bericht plaatsen op uw blog zelf, wel een reactie. Het verschil is dat de reactie niet komt op de beginpagina, maar enkel bij een bericht hoort. Het is dus zo dat een reactie enkel gaat over een reactie bij een bericht. Indien u bvb. een gedicht heeft geschreven, kan een reactie van een bezoeker zijn dat deze het heel mooi vond. Of bvb. indien u plaatselijk nieuws brengt, kan een reactie van een bezoeker zijn dat deze nog iets meer over de feiten weet (bvb. exacte uur van het ongeval, het juiste locatie van het evenement,...). Of bvb. indien uw blog een dagboek is, kan men reageren op het bericht van die dag, zo kan men meeleven met u, u een vraag stellen, enz. Deze functie kan u uitschakelen via "Instellingen" indien u dit niet graag heeft.
WAT IS DE "WAARDERING"?
Een bezoeker kan een bepaald bericht een waardering geven. Dit is om aan te geven of men dit bericht goed vindt of niet. Het kan bvb. gaan over een bericht, hoe goed men dat vond. Het kan ook gaan over een ander bericht, bvb. een tip, die men wel of niet bruikbaar vond. Deze functie kan u uitschakelen via "Instellingen" indien u dit niet graag heeft.
Het Bloggen.be-team wenst u veel succes met uw gloednieuwe blog!
community health diagnose, ofte: hoe ziet een dagje werken in Rigazi eruit
Neen, uw blog moet niet dagelijks worden bijgewerkt. Het is gewoon zoals je het zélf wenst. Indien je geen tijd hebt om dit dagelijks te doen, maar bvb. enkele keren per week, is dit ook goed. Het is op jouw eigen tempo, met andere woorden: vele keren per dag mag dus ook zeker en vast, 1 keer per week ook.
Er hangt geen echte verplichting aan de regelmaat. Enkel is het zo hoe regelmatiger je het blog bijwerkt, hoe meer je bezoekers zullen terugkomen en hoe meer bezoekers je krijgt uiteraard.
Het maken van een blog en het onderhouden is eenvoudig. Hier wordt uitgelegd hoe u dit dient te doen.
Als eerste dient u een blog aan te maken- dit kan sinds 2023 niet meer.
Op die pagina dient u enkele gegevens in te geven. Dit duurt nog geen minuut om dit in te geven. Druk vervolgens op "Volgende pagina".
Nu is uw blog bijna aangemaakt. Ga nu naar uw e-mail en wacht totdat u van Bloggen.be een e-mailtje heeft ontvangen. In dat e-mailtje dient u op het unieke internetadres te klikken.
Hey schatjes,
. De komende dagen vertrekt mijn schat wel naar Kampala, de hoofdstad van Oeganda zodat jullie ze ten vroegste maandag op het net zullen aantreffen.
