In Een manier om ongeluk te bestrijden. Literaire autobiografie (Meulenhoff, 1996) schrijft Mario Vargas Llosa (Nobelprijswinnaar 2010):
Vertekening en manipulatie van feiten zijn onmisbaar in een roman. Je moet zonder scrupules liegen, maar je moet het overtuigend doen, op zon manier dat de lezer je leugens voor waar aanneemt.
De inquisiteurs hadden geen idee hoe sterk de zucht naar leugens is dat wil zeggen, het verlangen om door middel van illusies te ontsnappen aan de objectieve werkelijkheid.
Voor mij is het moeilijkste van het schrijven het begin. Het is vooral zo moeilijk omdat ik moet vechten tegen mijn onzekerheid, waar ik vermoedelijk nooit overheen zal komen.
In de eerste plaats schrijf ik altijd een conceptversie van de roman, waarin ik niet probeer het verhaal of de plot te ontwikkelen, maar uitsluitend de mogelijkheden daarvan in kaart breng. Ik schrijf zonder veel na te denken en probeer zelfkritiek de kop in te drukken; ik stop niet, ik besteed geen enkele aandacht aan de stijl of de structuur van de roman, ik zet gewoon alles op papier wat mij bruikbaar lijkt als ruw materiaal, onbewerkte stof die ik later, in het verhaal, kan gaan ontwikkelen.
De schrijver onthult niet zijn verborgen charmes, zoals de danseres, hij openbaart de demonen waardoor hij bezeten wordt zijn verlangen, zijn schuld, soms zijn wrok.
Het is een feit dat er iets onvoorspelbaars is in mijn werk, en dat intrigeert mij.
In dat boek maakt Mario Vargas Llosa je wegwijs in zijn visie op literatuur en op de manier waarop hij schrijft.
Schrijven is lezen, luisteren, kijken, je laten verrassen door verleden en heden en experimenten, grenzen verleggen. Schrijven betekent ook bereid zijn om te herschrijven, te schrappen, om zaken door een andere bril te bekijken.
Literatuur is voor hem de wisselwerking tussen verbeelding en werkelijkheid, een fenomeen dat de auteur zelf ook naar zijn hand kan zetten.
In dat boek leer je dat
- Peru, zijn geboorteland, diverse gezichten heeft, wat vele Peruvianen zelf niet altijd beseffen;
- het organisatietalent van de Incas heel sterk was: zij onderdrukten het individualisme door opgelegde taken en strikt geprogrammeerde groepsopdrachten. En er was controle door een netwerk van administrateurs. De Incabeschaving consumeerde rationeel en wapende zich tegen de onvoorspelbaarheden van de natuur. Maar tegen de confrontatie met de onverwachte Spaanse bezetter was het Incavolk niet opgewassen door zijn aangeleerde onderworpenheid en zijn te grote verspreiding over het land met de opsplitsing in kleinere gemeenschappen.
- Brazilië in 1889 te kampen had met harde opstanden in Bahia van bewoners die zich verzetten tegen de moderne republiek van de intellectuelen. Die verspreidden op hun beurt valse geruchten over die barbaren die steun zouden krijgen van voormalige monarchisten. De macht van de media, de leugen, de achterdocht en het wantrouwen als het wapen van de intellectueel om de andersdenkende te onderdrukken.
- Vargas Llosa van zichzelf zegt dat hij altijd realistisch schrijft (p.184);
- je zeker De binnenlanden (Os sertoes) van Euclides da Cunha moet lezen, een onmisbaar boek voor iedereen die Latijns-Amerika wil begrijpen (p. 167)
03-11-2010, 12:10
Geschreven door Yves 
Reageren (0)
|