We zitten nu op 2 sluiskes van het hoogste punt van het Gotakanaal. Als we die genomen hebben, is de Laura beland op 90 meter boven het zeeniveau. Hier, aan de rand van het Vätternmeer lassen we een paar dagen rust in om wat te wandelen, de musea te bezoeken en de boot volledig zeilklaar te maken.
Het was een hele tripke om tot hier te geraken, telkens in stapjes van 2 meter omhoog, maar het is het zeker waard. Liefelijke valleien, kleine meertjes, prachtige vergezichten. Zeilen zat er tot nu toe nog niet in (of geen plaats, of geen wind) maar het was een goede test om ons nieuw moteurke uit te proberen.
In Söderköping, waar we vorig jaar gestrand waren vonden we vorige maandag de Laura terug op de zelfgemaakte bootstoel. Afgelopen winter lag ze verscholen onder een sneeuwlaag van méér dan een meter. Volgens de dokmensen lag er meer dan een ton water op de afdekzeilen toen die eraf moesten voor de installatie van de Betamarine 14 pk.
Die zag er heel goed uit, en na een dag werk met de techniekers konden we s avonds ons scheepke terug in de bootlift hangen en laten zakken in het kanaal. De motor startte onmiddellijk, en na een korte proefvaart legden we terug aan bij de mastenkraan. Plezant om terug het bootgevoel te krijgen.
De volgende dag de mast geplaatst. Het was géén sinecure om een mast van 12 meter te laten zakken in de voet, want je ligt in het water, en je hebt maar enkele millimeters om de bouten te plaatsen. Maar allà na wat gezwoeg en gevloek stond het beestje er terug op.
Intussen was het weer schitterend weer, en als hier de zon schijnt, dat is het direct zweten.
Zo, we kunnen weg. Na een paar honderd meter de eerste sluis. We konden onze techniek al eens uitproberen. Omdat dit kleine sluisjes zijn met een groot verval is het water zeer turbulent, en je moet de aandacht erbij houden, want voor je het weet slaat de boot weg van sluismuur. Na een paar sluisjes hadden we de truck te pakken en als een volmaakt team begonnen we aan de klim naar het hoogste meer. We zitten nu aan sluis 37 (van de 64 in het totaal van oost naar west).
Dat het niet voor iedereen gemakkelijk was konden we 2 dagen lang volgen (je gaat steeds samen in een groepje van maximum 4 door de sluisen, en de Zweden steken niet voor) Essa en Eppo, 2 Finse pijprokende zestigers waren enorm goed in het klungelen, als er iets kon mislopen gebeurde het telkens ook (zie foto). Met veel hulp van anderen geraakten ze er dan telkens terug door. Maar we hebben ze nooit horen roepen op elkaar. s Avonds zijn we bij hen iets gaan drinken. Bleek dat zij tweelingbroers zijn, leraren met een geladen verleden. Eppo heeft een paar jaar geleden een hersenbloeding gehad en stapt moeilijk. Essa zei dat hij een bootje wilde kopen, en Eppo antwoordde dat als ie dat deed, hij mee wilde varen door Zweden. Toen wij ze zagen hadden de twee nog maar een week ervaring! Een zalig koppel.
Hoe meer sluizen we passeerden, hoe beter ze werden, en we konden ze met een geruster hart laten wegvaren op de meren.
Het Gotakanaal is prachtig, de dorpjes klein, en behalve het pruttelende moteurke kan het hier onzettend stil zijn.
We gaan eens kijken waar we de boot kunnen stallen. Een sluis en een brug verder is er een droogdok en een bootstalling. We maken kennis met Vincent en Janet (Engelsen uit Birmingham) en Adrian en Efrosine (Amerikanen uit Arizona). Beiden willen hun boot hier ook stallen. Vincent stelt voor dat hij terug de brug en de sluis doorgaat om de Laura te slepen. Ik natuurlijk heel dankbaar.
We verbinden de Janet-Patricia langszij de Laura en we zijn vertrokken; Vincent is een zeer ervaren zeiler die dit jaar besloten, heeft een gemakkelijke tocht te doen met zijn gehandicapte vrouw; Hij moet dus alles single-handed doen, en geloof me dat dit een pak stress geeft door de 58 sluizen.
De volgende dagen verlopen van onderhandelen naar gin-tonics bij Adrian naar opruimen, ontmasten naar aperitief op de Laura naar zeilen opbergen bij Vincent.
Adrian , een 81-jarige oceanograaf en Efrosine (72) liggen hier al voor het 3e jaar. Elke zomer komen zij naar Scandinavië en doen lange toertochten. Alles doen ze nog zelf. Een zalig koppel (zelfs hun onderlinge discussies zijn grappig). Adrian wil minstens tot zijn 88ste nog zeilen
Alle opties voor de winterstalling worden doorgenomen. Blijkt dat hier op de wal de meest geschikte is. Alleen is er geen bootstoel beschikbaar. Dan zullen we er maar een zelf bouwen
Zaterdagavond komt Jurgen doodmoe aan. Zondag morgen mag ie al met mij mee naar de Byggmart, een houthandel die op zondag open is. We laten de Vito bestelwagen, die Jempi ons ter beschikking stelde, vol, kopen zaag, hamer nagels en een meter. s Namiddags beginnen we de bootstoel te bouwen. Die moet tegen maandag 14.00 klaar zijn want dan wordt de boot uit het water gelicht. We maken een voorlopige constructie, die we gaan aanpassen als de Laura boven de stoel hangt.
Het vraagt toch fingerspitsegefull om breedtes, lengtes en hoeken in te schatten, want eens alles afgezaagd, kunnen we niets meer veranderen.
Traag laten we de Laura zakken, en met een paar kleine aanpassingen blijft de boot staan en de stutten passen goed. Dinsdag verstevigingswerken en de boot inpakken. We lenen nog een extra zeil van Adrian en zo kunnen we alles mooi inpakken. Om 16.00 is alles klaar en Willy en ik (Jurgen is al terug thuis met het vliegtuig) stappen de Vito in en vertrekken naar huis, 1400km verder..
Het was een zalige tocht,met een spijtige afloop; Maar ja, ze zien ons hier weer en de volgende keer kunnen we de reis verder zetten. Het all in ticket voor het Gottakanaal blijft geldig, dus we hebben nog veel prachtigste goed.
Het zwaard van Damocles is opons terechtgekomen. Nadat de mecanieker alles geïnspecteerd heeft blijkt dat de motor eruit moet, om te kijken wat er juist scheelt. Dat het ernstig is weten we al. De vraag is hoe ernstig. We vormen de giek om tot een takel, de motor wordt losgemaakt en traagjes uit de boot getrokken en overboord gezet. s Avonds kennen we het verdict: Krukas gebroken. Reden ? Misschien een constructiefout, misschien overdadige trilling omdat een voet van de motor was afgebroken, of iets anders. We hebben waarschijnlijk een hele tijd gevaren met een gebarsten krukas, tot die het uiteindelijk begaf. Gelukkig is het hier gebeurd en niet tussen de scheren.
Herstellen wordt afgeraden. Met de werkuren erbij zou het gemakkelijk 4000 euro kosten. Een nieuwe motor die op de saildrive (overbrengingssysteem naar de schroef) kan aangesloten worden rond de 5000 euro. In ieder geval kan de klus niet geklaard worden voor 5 september. Dan komen we niet op tijd thuis. Na heel wat heen en weer gepraat beslissen we de boot hier te stallen, de aankoop uit te stellen tot volgend jaar en volgende zomer terug te komen om de Laura naar België te zeilen.
Jurgen komt ons ophalen omdat we het vele materiaal moeten terugbrengen. Hopelijk kunnen het meeste hier ergens stockeren. We moeten nog een sleep zien te versieren door de sluis en naar het dok, een kilometer verder.
Het weer is omgeslagen en we krijgen veel regen op ons dak. De toeristen zijn verdwenen en er komt nog nauwelijks een boot voorbij.
Gelukkig hebben we nog onze bootbioscoop en 60 films om uit te kiezen.
Met prachtig weer doen we het laatste stukje Oostzee en varen richting Gothakanaal. Dit 190 km. lange kanaal verbindt de Oostzee met de 2 grote meren van Zweden: Vänern en Vättern. We moeten door 58 sluizen om het hoogterecord zeilen te halen: 92 meter boven de zeespiegel. Er is een speciale techniek nodig om door de smalle sluizen te gaan. We lezen alles nog eens goed na en maken de boot klaar om de eerste sluis binnen te gaan.
Alles verloopt vlot, we betalen het ticket (420 euro, maar alles is dan ook inbegrepen) en tuffen het ineens bruine water op richting Söderkoping. Weer kijken we rond vol verbazing naar dit prachtige land. Plots valt de motor uit. Ik probeer opnieuw te starten, maar krijg de motor niet rond. Zachtjes laten we ons afdrijven naar de kant en leggen aan aan twee bomen. Wat nu gefloten? Het water is troebel en we kunnen niet onder de boot zien.
Gelukkig komt een Zweeds motorbootje voorbij dat ons wil slepen. Ze slepen ons door een tweede sluis en we kunnen aan de sluis van Söderkoping de Laura aan wal leggen. Hier hebben we alle voorzieningen.
Vrijdag de 13e
De mensen zijn hier erg behulpzaam en we vinden een technicus die wil komen kijken wat er scheelt.
We proberen nog eens te starten, maar bij het eerste geluid weet hij het al: zware kosten . Waarschijnlijk de krukas gebroken. Dat wil zeggen dat de motor eruit moet en volledig open moet. 2 tot 3 weken werk. We zitten in zak en as. Het gaat een pak geld kosten en we moeten de reisplannen aanpassen. We hebben al de tijd om hierover te denken en mogelijke alternatieven te zoeken. We liggen wel op een uitstekende plaats, en kunnen overal naartoe.
We maken kennis met Nederlanders, Duitsers, en Zweden die met een prachtige vissersboot uit 1948 varen met de originele ééncylindermotor. Het duurt 10 minuten om de ontstekingskamer met een kerosinebrander te verhitten voor het ding aan de praat gaat.
Maandag komt de technieker terug en gaat onze motor eruit en dat zal wel een toeristische atractie worden.
Sandhamn is het zeilersmekka van Zweden. De oudste jachtclub en een imposant clubhuis.
Het is ook een van de twee zandeilanden van Zweden. Omdat het de toegang is naar Stockholm werd het voorheen onbewoonde eiland een tolpost en een loodsstation.
Het is er wel onrustig door het voortdurende heen en weer gevaar van te snelle bootjes. In de namiddag optreden van een bandje met veel succes. Kurt en Willy blazen de bijboot op en brommen naar de sauna aan de overkant. Gestookt door hout en afkoelen met zicht op de passerende bootjes.
Maandag, 10/8 Tocht naar Dalarö.
Daar gaan we weer door de Zweedse scheren. Knijpen tussen eilandjes en rotsblokken door. Voortdurend kaartlezen, positie bepalen, koersen uitzetten. Soms denk je dat je ze kan aanraken en zit er toch 80 meter water onder de boot! En weer blijven we uren rondturen naar de pracht van dit gebied.
Dalarö is ook een tolstadje. Tegen de rotsen imposante houten huizen en een gezellig haventje.
Kurt springt bus en trein op en is een uurtje later in Stockholm voor een dagtrip.
De stekker van de koelbox heeft het begeven en ik vind geen nieuwe. Op de foto kan je zien hoe we het voorlopig oplossen met een batterijlader en moto-accu.
Woensdag naar Oxelösund. 60 mijl, afwisselend op motor en zeil. Hier kruisen we terug de route die we deden naar het noorden. We kruisen die 3 keer omdat we een paar keer overstag gaan achter een eilandje. We zien ook dezelfde ferrie uit Gotland passeren. In Oxelösund, industriestadje, ontmoeten we de 76-jarige Sven Östensson. Mede-oprichter van de club, spreekt minstens 5 talen, waaronder Nederlands, heeft overal gezeild en geschaatst. Hij geeft ons een lift naar een restaurantje in een andere club waar we gus eten, een heerlijke vis. Sven zit vol verhalen, en verteld o.a. dat in dit stadje 9000 mensen leven en 2000 boten liggen. Dus het is een leugen dat elke Zweed een boot heeft. We bezoek nog even zijn mahoniehouten scherenboot (foto) die hij die deze winter gerestaureerd heet en nu te koop staat voor 5000 euro.
Straks het laatste stukje richting Mem, en dan zitten we terug op zoet water, het Gottakanaal.
Van Estland naar Zweden, van vuurtorens naar bliksemschichten
Hiiumaa,
Het is hier weer maar eens heel prachtig.
We hebben gezellige babbels met de havenmeester, gaan wandelen, zwemmen en in de namiddag een toertje met onze BMW. (huurkost 30 euro).
We bezoeken 2 vuurtorens. Bij een staat het monument voor de 852 slachtoffers van de veerboot Estonia, een Roroschip (type Herald of Free Enterprise), de grootse scheepsramp in de moderne geschiedenis. Als het hard waait gaat de scheepsbel van het monument vanzelf slaan.
De 2e toren (vierkant) is de derde oudste in Europa, en met het eerste spiegelreflexsysteem, was ook een bezoek waard.
s Avonds maken we kennis met Zweden die diezelfde avond vertrekken voor de overtocht naar Zweden. Omdat ik geen detailkaarten heb van de route, ga ik eens bij hen te rade. Zij stellen een andere route voor, naar Sandhamn. 120 Mijl ipv 180. We kunnen dus een stuk afsnijden. De beslissing is vlug genomen, morgenvroeg naar Zweden, koers pal West.
6u30, perfecte wind, we scheuren door de Oostzee aan gemiddeld 7 knopen. We verbreken zelfs ons record: 7,8 knopen! Oei, een onweer, maar we varen er net achterdoor. Enkele uren later, oei nog een onweer, maar opnieuw er net achterdoor!! So far so good. De nacht valt in en Kurt doet zijn dutje. Langzaam begint het weer te flitsen, nu over de hele horizon, hier kunnen we niet voor of achter, we besluiten een stuk terug te varen, in de hoop het ergste te vermijden. Stilaan worden we omringt door gigantische blikseminslagen. We zoeken nog naar een gaatje, maar komen toch in de staart terecht. Regen gust naar beneden en met een bang hartje wachten we stilletjes varend het einde af. Hier is er geen afdakje om onder te schuilen.
Uiteindelijk verdwijnt de laatste regen, en terwijl ik mijn pitje ga doe gaan Willy er Kurt terug op zeil en sjeesen richting Sandhamn. Iets voor de eerst vuurtoren kom ik mijn kooi uit om te helpen bij het navigeren. Het is nog pikdonker en de toegang is heel smal. We verminderen vaart zodat we tegen het ochtendgloren toch wat zicht hebben. Het eerste haventje ligt vol, het tweede ook, maar we vinden een onrustig plaatsje aan de haveningang. Vandaag een groggy dag, veel energie zit er niet meer in
Vannacht heeft het heel kort (10 min!) maar hevig gestormd. s Ochtends is het terug volledig windstil maar we besluiten toch om vroeg uit te varen om de aangekondigde regen voor de namiddag voor te blijven. Nog maar net uit de haven merken we een witte rookpluim achter de boot! Nee, nog geen nieuwe paus, alhoewel de vorige al een halve eeuw dood lijkt, maar een motor die langzaam begint te oververhitten. We varen langzaam terug de haven binnen en Paul haalt de handleiding en de werkkoffer boven en slaagt er al snel in om het euvel te detecteren en te repareren. De impeller blijkt stuk en gelukkig hebben we het juiste wisselstuk bij. Na enkele uren vertraging varen we terug uit en we slagen er alsnog in om de regen voor te blijven. Tegen dat we Lehtma op het eiland Hiiumaa binnenvaren is de deining van vorige nacht volledig weggevallen en is de zee zo plat als een spiegel. De nieuwsgierige zeehondenkopjes die voorzichtig komen piepen om ons te begroeten maken het beeld kompleet. Voor de tweede keer hijst de havenmeester voor ons neus de Belgische driekleur, volgens hem zijn we de eerste Belgen ooit in deze haven. Als ik de plooifiets uithaal om een tochtje te maken komt de havenmeester er weer bijstaan met een volledig verbaasde blik. Vol ongeloof test hij het fietsje uit met zijn volle 130 kg. We besluiten om een dagje te blijven om op betere wind te wachten en om het eiland te verkennen. We huren een auto voor 24u en er wordt zowaar een BMW 525tds met lederen zetels voorgereden. Ik word aangeduid als chauffeur en algauw cruise ik met onze twee (over?)rijpe heren richting hoofddorp. Als avondmaal verorberen we in het enige restaurant van het dorpje een heerlijke gerookte zalm. We bezoeken nog een van de prachtige oude vuurtorens van het eiland maar spijtig genoeg raken we niet binnen want de vuurtoren wordt gebruikt als setting voor een openlucht theatervoorstelling
Kurt kruipt s morgens uit de boot en checkt de instrumenten. Noord tot noordoost 0 knopen!
Gaat het opnieuw een dag motoren worden? Om 10u varen we uit, en onmiddellijk trekt de wind aan 10 knopen, halve wind, dit wordtracen!!! We halen een topsnelheid van 7,6 knopen, een record! Stilaan trekt de wind nog aan tot meer dan 20 knopen. Zeil verminderen en vechten tegen golven en vlagen. We varen nu op kotskoers om de haverklap vliegt het buiswater over. We worden zeiknat, schuifdeuren binnen schuiven vanzelf open, boeken vliegen door de kajuit. De versterker van Willy springt uit zichzelf uit de punt (voorste deel) naar achter, de vloer ligt bezaaid met cif, afwasproduct enz. In de zijvakjes van de kuip lag er blijkbaar nog een shampooflacon. Ineens begint daar de hele boel te schuimen. De laatste uren moeten we opkruisen, dus onze aankomsttijd wordt verdubbeld.
Eindelijk het haventje van Dirhama (uiterste westen van vasteland Estland) binnen. Alles wordt rustig, zonnetje begint te schijnen en moe maar tevreden overschouwen we de puinhoop, en hangen onze kleren te drogen. Alweer een prachtige zonsondergang.
Willy is terug, hij heeft een lift gekregen van een Est, die en nog een site seeing aan toevoegde.
Morgen vroeg op om regen te vermijden en 25 mijl naar Lechta, de laatste haven voor de gote oversteek naar Gotland
Kurt stapte gisteren op, en kreeg als klimmer onmiddellijk de opdracht om in de mast te klimmen om een nieuwe marifoonantenne te installeren. Vandaag terug zeilen, tís te zeggen motoren, geen wind, maar we gaan toch naar Lohusalu. Onderweg geraken we een beetje verward over ons waypoint (doel op gps waar we naartoe moeten). Blijkt dat in onze gids dit waypoint fout aangegeven is (zon 2 km mis). Koers aangepast, en met Kurts driehoeksmeetkunde varen we toch perfect het haventje in.
We moesten nochtans nauwgezet navigeren, omdat het iets ten zuiden ondiep is. Getuige het wrak op de fotos.
We liggen terug in een zalig haventje. Voor het eerst op heel de reis wordt voor onze ogen de Belgische vlag gehesen, een waarlijk plechtig moment. Wij dachten dat ze die nog nooit nodig gehad hadden, maar zowaar, vorige week hebben hier nog Belgen aangelegd. Kurt mag als 2e training het koude water in om te inspecteren waarom we de hele vaart een vreemd bijgeluid hadden. Blijkt dat de zinkanode van de saildrive (voor ingewijden) is losgekomen. Vervelend, maar de boot moet niet uit het water om te herstellen.
Op ons fietstochtje komen we dan eindelijk in een bui terecht, en na een lekker dinertje aan boord en een zalige sauna laten we de nacht en een flink onweer op ons nederdalen
De meisjes zijn naar huis en ik blijf hier een aantal dagen om te wachten op Kurt en Willy. De sfeer is hier duidelijk anders dan in de Scandinavische landen. Het doet wat Italiaans aan, zelfs het Ests klinkt wat Italiaans. Autos rijden harder, meer machogedrag. De Laura ligt in de Olympische jachthaven Pirita op zon 7 km van de oude stad. Een groot prestigeproject van de USSR, gebouwd in 80 en nu in verval. De accommodatie is nog Russisch, ruw beton, stalen deuren en overal hekken. Muren bladderen af en tegels liggen los of ontbreken.
Alles is rommelig en de organisatie ook, voor de 3e keer in een paar jaar is de gasthaven verplaatst, al het afval moet in 1 container, geen plaats om kleren met de hand te wassen en lange afstanden naar het toilet. We zijn wat anders gewoon!
Als ik naar de watersportwinkel ga voor een overzeiler (grote kaart voor lange afstanden) zegt een norse vrouw in een tijgerpakje dat ze die niet hebben. Ik zie de kaarten mooi in een bak staan. Waarschijnlijk doet ze dat om haar man te pesten, die al s morgens vroeg met een zware wiskey-adem rondbaggert.
Ik luister de hele dag naar een Estse zender Klassika waar ze alles door elkaar afspelen: Klassiek, Jazz, volksliederen, Arabische muziek, experimentele muziek en dan nog eens alle mogelijke mengvormen. Heel amusant!
Vandaag fietstocht gemaakt. De parken zijn hier wel fantastisch, heel groot, heel mooi en heel rustig.
Het weer blijft schitterend, maar we hebben veel geluk. Al een paar weken komt de ene bui na de andere door Denemarken en Zweden, maar de lagedrukgebieden worden telkens door het Russisch hoog tegengehouden. En als er toch buien aankomen gaan wij er juist tussendoor en krijgen een paar druppeltjes.
Kurt komt vannacht, en ik denk erover om overmorgen te vertrekken. Er komt een nijdig lagedrukgebiedje onze richting uit en de wind zou naar het westen draaien. Voor het zover is kunnen we beter al een stukje in die richting opschuiven. Willy komt dan wel met de bus na.
Thuis las ik op de blog dat het plan was om mij mee van Aland tot Thalinn te nemen.
Ik dacht: o jee! Zon afstanden, ik ken het gebied; plus ik ben alles vergeten wat zeilen betreft. Zeeziekte die de kop op kan steken?, meer dan 2 mensen aan boord wat een uitdaging! Maar ik heb er wel zin in. Dus: Lets go for it! En ondertussen zitten we alweer enkele dagen verder en ben ik verbaasd dat alle zeilkennis helemaal niet vergeten is. Zo ben ik in staat om Paul, als een degelijk zeilmaatje, bij te staan. Zalig!
Wat mij ook enorm plezier doet, is dat Hildemaria ook zeer goed gedijt op zee! Fascinerend om dit team van 3 bezig te zien. Wat mij opvalt, is hoeveel invloed en indruk de zeilreis van meer dan 2 jaar12 jaar geleden op mij gemaakt heeft ik raak er niet over uitverteld het lijkt of ik heel wat dingen herbeleef. Och arme Paul en Hildemaria!
Wat is zeilen voor mij? Je volledig overgeven aan de natuurkrachten: waait de wind uit de juiste hoek, dan zeil je. Anders wacht je beter. Hoe lang wacht je? Wel dat weet je niet. Dat kan dagen duren of enkele uren. Je hebt een doel dat je traag (aan de snelheid van een fiets vaak) nadert of soms ook niet haalt bij ongunstige wind. De tijd lijkt eindeloos lang, maar schuift voorbij alsof het niets is. Uren gewoon kijken naar het water en de oever, als die al zichtbaar is, zijn beide voldoende verzet om de dag te vullen. Plannen worden vaak bijgestuurd. Zeilen is eigenlijk mediteren het is loslaten alles loslaten. Ook leven in eenvoud. Leven op een kleine ruimte, waarvan je niet kan afstappen als je er even geen zin meer in hebt of als het weer tegenzit. Das zeilen oa voor mij.
OK, genoeg sfeerbeeld geschept. Nu iets over de tocht zelf op weg naar Hanko
Kökar Hanko (70 miles)
5u30 ging de wekker van Paul af. Mmm, ik ben nog slaperig, maar toch juicht de trekker in me Het wordt weer een dagje vol zeilmanschap. Veel navigatiewerk; geen zeilgebied nu voor de automatische piloot; we navigeren tussen de eilandjes, ondieptes en rotsen door, goed uitkijkend. Paul en ik zijn netjes op elkaar ingespeeld. Ik bedien de helmstok, Paul zet de koers uit. Leuk. We overbruggen zelfs een zone van 6 miles (iets meer dan een uur) blind navigerend (dit gebiedje viel tussen 2 zeekaarten in). Net op dat ogenblik lijkt een douaneboot ons te passeren geen controle aub nu niet zo zonder materiaal aan boord! Maar alles verloopt perfect. We zeilen ook netjes tussen de regenbuien door. Goed zo! Hanko is een flashy jachthaven, niet zo de favoriet van een ex-langetermijnzeilster. Maar veel zie ik er niet van. Tegen s avonds ben ik telkens uitgeteld. Na een lekker maaltijd bereid door Hildemaria, die onderweg enkele uren geslapen heeft en dus nog wat energiereserves heeft, verandert het salon in een slaapkooi. En duik ik de slaapzak in met mn oorstoppen in en na nog geen 3 tellen ben ik in diepe slaap.
Hanko Tallinn (60 miles)
Weer zijn Paul en ik om 6u30 al op pad. Hildemaria slaapt nog lekker voor enkele uren. We meren af, motoren nog even door smal vaarwater en stevenen dan af op de traffic line in de Baltische Golf. Op de route komen we toevallig in militaire wateren terecht waar het net schietoefeningen zijn. Er klinkt meermaals gebulder in de verte. Daarna kruisen we de scheepvaartroute tussen de vrachtschepen door. Het is er niet al te druk. Ons volgende doel is het vasteland van Estland in het oog krijgen. Dat duurt geruime tijd omdat het zo heiig is zelfs met mn haviksogen die al van heinde ver boeien, haveningangen en rotsen opmerken. Eens het land nabij komt trekken we oostwaarts tot we Tallinn zien. We hebben geen detailkaarten van de haven. Dus wordt het weer even zoeken en proberen om het bovenaanzicht van de zeekaart te vertalen in wat zich als landschap aan ons ontvouwt. Altijd boeiend en soms heel verrassend. Als een perfect team belanden we zo in de splinternieuwe jachthaven van Tallinn. Ze is maar half afgewerkt: douchen doen we in een container. We hebben zicht op een oud vervallen fabriek. Geen aantrekkelijke omgeving, maar goedkoop, dichtbij de oude stad en rustig qua volk. Er rollen wel wat golven binnen van voorbijvarend zeeverkeer das minder leuk en slecht voor de landvasten en de stootkussens. Maar vannacht blijven we alvast hier. Iedereen is weeral doodop. We bezoeken nog even Tallinns oude stad en smullen erop een terrasje. Daarna duikt iedereen na een frisse douche weerom de kooi in. Slaapwel!
Degerby. Ik geloof intussen dat er zoiets bestaat als weer-engelen en voorspoedsengelen. Kort na de middag leggen we aan in dit kleine haventje. En precies een half uurtje later worden we voor de eerste keer getrakteerd op regen. Puur geluk alweer.En dus houden we ons voor een paar uur binnenshuis bezig. Zo eenvoudig deze haven is, zo groots is het uit hout opgetrokken restaurant. Wanneer Paul even later terugkomt van het havenkantoor heeft hij ook al de menukaart bekeken, en nodigt hij zijn twee scheepsvrouwen uit op een diner vanavond. Het lijkt alsof we over zee zo een restaurant zijn binnengevaren. Bizar. En terwijl we nu vaste grond onder onze voeten hebben blijft alles lichtjes schommelen. Ik voel me rijk. En dat gevoel wordt nog eens bezegeld als we, na onze buik gevuld te hebben met de heerlijke hapjes van het visbuffet, nog even de Finse sauna ingaan.
Degerby. Toch ben ik blij dat we deze plaats morgenvroeg weer verlaten. Het is té surrealistisch.
Met veel meer verlangen kijk ik uit naar Kökar; een wat groter eiland. Een fotoboek in Mariehamn gaf een eerste, maar aangename indruk. Een dagtocht van zon 8 uur zeilen. Een spannende tocht, omdat we voortdurend tussen de vele eilanden door moeten navigeren. Op sommige plaatsen zakt de dieptemeter plots tot een halve meter onder de kiel! Voortdurend koers opnieuw bepalen. Ondanks de oplettendheid van Paul zitten we plots toch in een verkeerde vaarroute en moeten daardoor 4 mijl omvaren. Maar we worden beloond. Dit is het mooiste stuk dat ik al varend al gezien heb. Smalle geulen voeren ons door de vele mini-elandjes. En Kökarhaven komt als een uitnodigende verzameling dieprood houten huizen in zicht. Ik kan amper wachten om van de boot te gaan en op ontdekkingstocht te gaan en vind het nu al jammer dat we hier alleen vanavond nog kunnen zijn. Morgen voert de tocht naar Hanko: eerste stad op het Finse vasteland, vanwaar we vervolgens naar Thallin zeilen. Thallin: de mooie hoofdstad van Estland. De eindhalte van Petra en mij. Een mooie afsluit lijkt me. Maar eerst Kökar. Ik loop langzaam over het roodgrinten pad dat als een lint door het landje slingert. Een rotsig landje, bestrooid met een handvol houten huizen. Ik geniet van de paarse kleur van de campanullas omringd door een gele waas van een fijnkruidig gewas (waarvan de naam me ontgaat) , de callunaheide die in bloei komt naast de juniperus. Ik pluk meteen een verse voorraad jeneverbessen. Verder ontdek ik nog wilde framboos, engelwortel, en op de vochtigere plekken moerasspireas. fantastische plek voor een botanicus en plantenliefhebbers!
Intussen hebben Petra en Paul de reisroute voor morgen grondig bekeken en een plan opgemaakt. Voorstel is om heel vroeg te vertrekken. Ik begrijp niet waarom. Een goede en voldoende nachtrust is toch zó heilig voor mij. Een halve minuut later weet ik meteen waarom: de tocht van Kökar naar Hanko zal dubbel zo lang zijn als die van vandaag. Ik slaak zowat een gil en kan mijn oren niet geloven; DUBBEL zo lang! Dit zal de uitdaging van mijn leven worden. Petra, die een hele poos geleden twee jaar lang gezeild heeft, haalt daarentegen haar hartje op. Ze is een, handig, bij de pinken, en enthousiast maatje voor Paul. Twee zeilhanden op één buik, die twee.
Terwijl ik woorden probeer te geven aan deze zeer variabele zeilervaringen zijn we halfweg. Vandaag leggen we 65 mijl af(zon 120km) aan gemiddeld 5 knopen( 8 per uur) halleluja. Toch kan ik óók vertellen dat zeilen een ervaring is die met niets anders te vergelijken is. De wereld zien en ontdekken van op het water. Water: altijd anders. Je helemaal overgeven aan de deining onder je is de enige manier om voluit te genieten en zeeziekte terzijde te laten.
Mariehamn. We hebben Sylvia aan de haven toevertrouwd en kijken nog even naar twee mastodonten die aanleggen, even later gaat de muil open en rollen de autos eruit. Er is alle tijd om gewoon naar dit schouwspel te kijken en alle details op te nemen. Zijn we? paul kijkt me aan. ok. Ik spring vanachter op onze geleende opvouwfiets van Willy, en Paul trapt ons terug naar de haven. Verder wordt dit een pauze-dag.
Woensdag. De schipper heeft zijn eerste kleine inzinking; wat weeë maag en wat koortsig en dus: rustdag. Een kleine bootbibliotheek brengt soelaas voor beiden. En af en toe zeg ik het schommelende bootbestaan even gedag en trek de bossen in, even op de rotsen kledderen: heerlijk! Aardmens als ik kan zijn.
Donderdag. Mijn kapitein is weer helemaal genezen. Ho, dus vandaag terug wat actie! Pas morgen komt Petra toe, dus onze laatste koppeldag.
En dus trekken we op fietstocht. De Finse eilanden land en water. Water en land. Nog steeds waan ik me in een sprookje. Plots een wegwijzer naar öningbymuseet. Dat lijkt me interessant. Het bijenvolk heeft me altijd al gefascineerd. Maar al gauw blijkt dat het volgende dorpje öningby heet en er een klein museum vrij toegankelijk is met een paar werken van 18de eeuwse schilders.
Vandaag moeten we zeker nog een kaartenset kopen voor het komende stuk van de Finse reisroute. Heel mooi, zon kaartenboek, maar archi duur. Voor 60 euro zijn we weer zeker van de te volgen weg, al zal het een spannende route worden met een zee volgestrooid met elandjes.
De dag wordt, na een heerlijk zelf in elkaar geflansd dinee, bezegeld met een sauna. Jawel, s avonds koelt het genoeg af om te genieten van deze havenfaciliteit. Weer lekker opgewarmd het nest in.
Vrijdag.
Vandaag is het grote schoonmaak. Afwassen, poetsen en een lekkere lunch klaarmaken, terwijl Paul de komende reis voorbereidt. Biepbiep. Petra is gearriveerd aan het havenkantoor. We laten alles vallen waar we mee bezig zijn om onze nieuwe gaste te verwelkomen.
Een frisse vlaamse verschijnt voor onze neus. Dit wordt een nieuw hoofdstuk, dat voel ik. Het is nog zonnig deze voormiddag maar er wordt regen voorspeld. Eerst een welkomstdrank en dan beslissen..
We beslissen samen om toch al in de vroege namiddag een korte tocht naar Degerby te maken. Nog even de weerkaarten bekijken. Oei! De wind gaat pal naar het noorden draaien en het haventje waar we heen willen is heel ongunstig want het ligt pal in de noordenwind.
Idee afgeblazen. dan maar niet. Paul denkt verder na over mogelijkheden. Als we het dan toch maar wagen om nog een tocht van 7u te varen, naar Kökar, naar verluid een mooie plek. Voor iedereen ok? Ok! Op dat moment komt er een boot binnenvaren, zij komen van precies: Kökar. 53mijl! Paul had gerekend op ongeveer 40mijl. Verdomme, dat betekent dat we rond 2u s nachts zullen toekomen, maar de vaarroutes in dit gebied zijn zo smal en op vele plaatsen ondiep, dus te riskant. Plan 2 afgeblazen. Opnieuw nog een weerkaartencheck. Vanavond laat wordt er ook regen en zelfs kans op onweer verwacht en morgen veel wind en regen..we blijven hier, en morgen ook. Er zit niets anders op. We leggen onze plannen gewillig neer en ongeveer daarmee gelijk gaat de wind liggen. We richten een filosofische avond in waarbij ieder zijn/haar eigen wereldbeeld inbrengt. Boeiend. Er verschijnt een prachtige avondlucht. We zijn zo verbaast en verrast van nu deze ommekeer weer, en gaan geloven dat de storm niet voor ons bestemd is. We gaan een rustige nacht in. Morgen zien we wel weer.
Zaterdag.
Om 7u proberen mijn ogen aan het nieuwe daglicht te wennen. Mijn kapitein zit monter in zijn ondergoed het weer in zich op te nemen. We gaan zeilen vandaag, fluistert hij glunderend. 8u. zijn twee scheepsmaatjes staan al paraat. There we go.
'On a map, or from the air, the sea east of Stockholm, almost all the way to Finland, looks as if God has crumbled biscuit into it, but, being God, he had used granite instead.' (Andrew Brown)
Idyllisch wakker worden op het water...zo lang zonder grond onder mijn voeten ben ik nog nooit geweest (de grond enkele meters onder het wateroppervlak niet meegerekend). 't Knaagt wat om dit mooie plekje te verlaten. Zeilen worden gehesen bij het uitvaren van deze inham en nu is het wachten op pufjes wind. Het wil weer niet echt - de wind lijkt besluiteloos, nu eens 6 knopen, dan weer 3...We kruisen vandaag de Baltische zee. Enkele zeilboten en ferry mastodonten maken de horizon uit, nu de einder stilletjesaan enkel nog uit zilt water bestaat. Schuine golfdeiningen maken mijn maag verward, het roer biedt gelukkig soelaas als ik me maar strak op een zwarte pion aan de horizon richt. Biepjes op de gsm kondigen Finland aan, nog voor Aland zich laat zien...Of is dit toch nog Zweden?
Aland blijkt een autonoom staatje waar land tot eiland herschapen is.
Onze bestemming is Mariahamn. Spot ik daar al een Maria op een rots? Of spelen visioenen me parten? Ik - samen met mijn maag- snak alvast naar kalm water na deze 6 uur durende 'warrige' zee-ervaring. Vlotjes meren we aan in een al volgelopen haven.
De giek en fok gaan onder zeil (maakt dit tentoonspreiden van scheepstermen me nu al 2de matroos?). Paul blijft als vanouds op bootpost, terwijl we met zijn tweetjes een gigantische bol heerlijk Fins ijs verorberen op het vasteland.
De tijd krijgt het ongelijk van Hildemaria, tot teveel klokken en een al gesloten supermarkt ons inlichten dat Finland 1 uur voor ligt op Zweden. Een Iraanse vrouw, al 20 jaar vluchteling hier, verkoopt ons gelukkig nog wat Indische ingrediënten voor ons laatste avondmaal, een tasje liefdesthee toe.
De laatste nacht wordt ingeluid door een besnaarde giek. De ochtend waait voorbij, de lokale supermarkt lijkt bevoorraad vanuit alle hoeken van de wereld (Zuid-Afrika, Colombia, Holland) en laat ons wat schrikken van de duurte. Dan is het tijd om mijn rugzak op Willy's plooifiets te balanceren en richting Viking line te trekken. Afscheid nemen van elkaar na een fijne week in deze groene Zweedse rust, voor mij een overgang naar een nog noordelijker avontuur. De ferry op naar Stockholm...ik trek me even terug in een kajuit in het binnenste van de boot en verwonder me nog over de grootte van het boottoilet.
Het was fijn even mee te proeven van dit zeilavontuur.
'Allen die willen te kaapren varen....' Nu alleen die baard nog, Paul.
We zijn aangekomen op het meest noordelijke punt van deze reis. Mariahamn, in Aland (spreek uit: olland) een eilandenarchipel met 6000 eilandjes tussen Zweden en het vasteland van Finland. Het is een autonome regio, met eigen vlag. We zijn exact één maand onderweg. Willy is er voor 14 dagen onderuit gemuisd naar België en Italië, en komt op 4 augustus terug naar Thallinn. Petra komt vrijdag aan en zal meetrekken naar Estland. Sylvia heeft vandaag de Ferry naar Stockholm genomen en reist door naar Ijsland.
Ik merk dat de blog goed gelezen wordt! We zijn altijd blij met reacties of mailtjes!
Hier volgt haar beschrijving van het eerste deel van onze tocht naar hier.
Vroeg uit de donzen veren deze ochtend, de slaapkwaliteit van deze nacht loopt uiteen. Gelukkig wordt dit alles verzacht door de luxe van warmgeurende broodjes. Willy rakelt nog wat spullen bijeen, stapt van de boot en gooit de touwen richting Hildemaria. Hij muist er even tussenuit naar zuiderse oorden. Om 8 uur zijn we met zijn drietjes vertrekkensklaar, nog uitgewuifd door onze duitse buur-boot-man.
Met ronkende motor laten we Stockholm achter ons. Het was goed vertoeven hier, maar de Oostzee wenkt ons. Vakantiehuizen langs de groene oevers, kleine houten huisjes vlak aan het meer, dienstdoend als sauna af en toe glijdt een reuze ferry ons voorbij Groene plekken lijken steeds minder bewoond, en toch duikt er af en toe een houten huisje op. De wind blijkt heel veranderlijk rotwind is de term die Paul in zijn mond neemt te veranderlijk om met volle zeilen vooruit te komen. Het wordt een beetje motor, een beetje zeilen, een beetje motor, een beetje alletwee .mijn eerste kundigheden als stuurvrouw van de boot bevallen me wel.Onze zeilboot lijkt een tijdloze koers te varen, eilanden blijven voorbij glijden en dat op het zilte water van de zee. Uiteindelijk wordt het een tocht van 10 uren. Dankzij Pauls navigatiekunst vinden we een idyllische baai, Arholmen, waar we voor anker gaan. Dit is het ongerepte Zweden. Met de roeiboot leve de lange adem- roeien Hildemaria en mezelf aan wal, landrotten als we zijn. Kapitein Paul blijft wat rommelen op zijn boot.Het is hier mooi, zijn de woorden die dit plekje het meest benaderen. De moeraslathyrus verdwijnt in de thee, rijtjes brievenbussen worden vereeuwigd en enkele zweedse koeien geven ons een onverstoorde blik .het inluiden van een weldoende nachtrust in de carrousel van de verankerde boot.
We zitten nu in middenin de stad Stockholm, vlak bij het Wasamuseum, waar een oorlogsschip van 1628 tentoongesteld wordt. Het was koningsschip, maar bij de uitvaart zonk het nog in deze diepe haven. Na 100den jaren in de klei werd het terug ontdekt en geborgen. Prachtig museum!
Nadat we eergisteren Hildemaria en Sylvia opgepikt hadden zijn we met Peter (de oude buurjongen) heerlijk gaan eten bij een Hongaar.
O.K. Gisterenmorgen alles klaar om te vertrekken naar Stockholm.
Voor we het kanaal uit zijn varen we nog even een inham in en de 3 matrozen nemen een frisse duik.
Dan beseft Willy dat hij zijn rugzakje heeft laten liggen. We zetten hem aan wal en hij fietst terug. Later op de dag zou hij ons dan ontmoeten in Stockholm.
We varen het kanaal uit en ik raadpleeg nog eens de vaarkaarten. Plots komt er een geweldige windvaag aan en blaast mijn kaartenboek overboord. Hildemaria duikt er nog achteraan, maar ze zinken te snel, en zitten we zonder. Wat nu gefloten?
Voor ons vaart nog een zeiler op motor richting Stockholm. We besluiten die te volgen.
Dit merengebied is werkelijk prachtig en tot tegen het centrum zijn overal mensen aan het zwemmen en zonnen!
Na een goede 3 uur komen we inderdaad in de voorsteden van deze prachtige stad. Onze voorligger vertraagt en we varen langs om hem te bedanken voor zijn puik gidswerk. De man kijkt ons verbaast aan, hij vertraagde omdat hij tijdens dezelfde vlaag ook zijn kaartenboek was kwijtgespeeld, en hoopte dat WIJ hem konden leiden naar de Wasahavn!!!!
Uiteindelijk hebben we die toch gevonden aan de hand van een toeristisch stadsplannetje. Na heel wat gesukkel in de overvolle haven liggen we nu toch goed en nemen 2 daagjes rust.
Scandinavië is vriendelijk voor ons. Visby - Nynashavn is een lang stuk ( 76 mijl of 140 km) Maar opnieuw krijgen we zalig weer en de wind mee.Alles is rustig en we passeren enkel een viertal ferries en een paar zeilbootjes. Ondertussen heb ik mijn boek uit ,DE ONTDEKKING VAN DE HEMEL van Harry Mulisch. Toepasselijke titel voor hier! Ik heb dat boek nog een week voor vertrek 2e hands in Middelburg gekocht. 900 pag. leesgenot en de grap is dat Willy net hetzelfde boek heeft meegebracht. Toch straf voor een boek dat bijna 20 jaar oud is
We varen de beroemde scheren in. Honderden vaak langgerekte eilandjes en rotsblokken met daartussen dieptes van soms 60 meter. Allemaal uitgesleten door het smeltwaters van de ijskappen uit de ijstijd. Een onderwater grillig berglandschap.
Hier is het echt opletten geblazen. Nauwgezet navigeren tussen de rotsblokken door. Dat zal zo zijn voor de volgende weken. Na 14 uur varen komen we aan in Nynashavn. Zeer goede jachthaven, maar het stadje is niks. Op een terrasje, bij de biefstuk-friet zien we onze Russen passeren. Die gaan nog een paar uur fietsen, maar onze kaars is uit en we duiken het bed in. Willy slaapt buiten, maar wordt s nachts gewekt door regendruppels. Net als alles binnen is stopt het.
Straks naar Södertalje, waar Hilde en Silvia opstappen, en waar we Peter Martens zullen ontmoeten. Een buurjongen uit mijn kindertijd die voor zijn werk bij Scania op en neer hopt tussen België en Zweden, en toevallig daar is. Morgen naar Stockholm!
